1
00:00:00,410 --> 00:00:03,900
မ်ိဳးပြားဆဲလ္ကြဲျခင္း (Meiosis) ဗီဒီယို အျပီးမွာ တို႔ဆီမွာ

2
00:00:03,900 --> 00:00:04,960
မ်ိဳးဥ ႏွစ္လံုး က်န္ခဲ့တယ္။

3
00:00:04,960 --> 00:00:07,110
အဖို သုတ္ပိုး တစ္ေကာင္ နဲ႔ အမ သားဥ တစ္လံုး တို႔ေပါ့။

4
00:00:07,110 --> 00:00:08,350
အခု သုတ္ပိုး တစ္ေကာင္ပံု ဆြဲလိုက္မယ္။

5
00:00:08,350 --> 00:00:11,790
ဒီေတာ့ အခု မင္းတို႔ဆီမွာ သုတ္ပိုးတစ္ေကာင္ရယ္ သားဥတစ္လံုးရယ္ ရွိေနျပီ။

6
00:00:11,790 --> 00:00:14,810
သားဥ ပံုကို အေရာင္းေျပာင္းဆြဲလိုက္မယ္။

7
00:00:14,810 --> 00:00:18,269
ဒါက သားဥ တစ္လံုးပဲ။ ေနာက္ ဘာဆက္ျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ က်ဳပ္တို႔ သိၾကတယ့္အတိုင္း

8
00:00:18,669 --> 00:00:20,221
သုတ္ပိုးနဲ႔ သားဥတို႔ မ်ိဳးေပါင္းလိုက္ၾကတယ္။

9
00:00:20,221 --> 00:00:23,490
ေနာက္ေတာ့ ဆင့္ကဲ ျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္လာေတာ့တာေပါ့။

10
00:00:23,490 --> 00:00:27,060
သားဥရဲ႔ နံရံဟာ တစ္ျခားေသာ သုတ္္ပိုးေတြ မေဖာက္ႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္

11
00:00:27,060 --> 00:00:30,190
သုတ္ပိုးတစ္ေကာင္ပဲ ဝင္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေၾကာင္းက

12
00:00:30,190 --> 00:00:31,120
ဒီဗီဒီယိုရဲ႔ ဦးတည္ခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

13
00:00:31,120 --> 00:00:35,300
တကယ့္ ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့မ်ိုဳးေအာင္သြားတယ့္ သားဥတစ္လံုးကေန

14
00:00:35,300 --> 00:00:38,132
သားေလာင္း (Zygote) ျဖစ္ျပီး ဘယ္လို ဖြံ႔ျဖိဳးလာတယ္ ဆိုတာပါပဲ။

15
00:00:38,348 --> 00:00:42,920
မ်ိဳးေအာင္ျပီးတယ့္ေနာက္မွာ မ်ိဳးပြားဆဲလ္ကြဲျခင္း ဗီဒီယို ထဲမွာ ေဖာ္ျပခဲ့သလို

16
00:00:42,920 --> 00:00:48,680
မ်ိဳးဥ တစ္လံုးစီမွာ မ်ိဳးဗီဇတစ္ဝက္ (Haploid)

17
00:00:48,680 --> 00:00:51,570
( Haploid မွာ "i" တစ္လံုးပိုသြားတယ္) 
ဒါမွမဟုတ္ သာမန္ဆဲလ္တစ္လံုးမွာ ရွွိတယ့္

18
00:00:52,070 --> 00:00:55,235
ဒီအင္ေအ (DNA) ပမာဏ ရဲ႔ တစ္ဝက္ပဲ ရွိေနတယ္။

19
00:00:55,235 --> 00:00:56,937
(Haploid)

20
00:00:57,198 --> 00:01:00,685
ဒါေပမယ့္ သုတ္ပိုးနဲ႔ သားဥတို႔ ေပါင္းစပ္လိုက္ခ်ိန္တယ့္အခ်ိန္

21
00:01:00,685 --> 00:01:03,260
ခ်က္ခ်င္းမွာပဲ မ်ိဳးဗီဇအျပည့္ (Diploid) ျဖစ္လာတယ္။

22
00:01:03,260 --> 00:01:04,099
(ဒီလို လုပ္ရေအာင္)

23
00:01:04,099 --> 00:01:07,160
( အေရာင္ ေကာင္းတာေလးတစ္ခု ေရြးလိုက္ဦးမယ္။)

24
00:01:07,160 --> 00:01:10,620
ဒီေတာ့တို႔ေတြဆီမွာရွိတယ့္ မ်ိဳးဗီဇအျပည့္ (Diploid) သေႏၶသားဟာ

25
00:01:10,620 --> 00:01:16,570
မ်ိဳးဥေတြရဲ႔ ႏွစ္ဆ (2N) ရွိတယ့္ ဒီအင္ေအ ပမာဏ

26
00:01:16,570 --> 00:01:20,320
ဒါမွမဟုတ္ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရဲ႔ ပံုမွန္ဆဲလ္တစ္ခုမွာ ရွိသင့္တယ့္ ဖြဲ႔စည္းမႈ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ရွိလာတယ္။

27
00:01:20,320 --> 00:01:25,320
ဒီေတာ့ ဒါဟာ (Diploid), ဒါဟာ သားေလာင္း (Zygote)

28
00:01:25,320 --> 00:01:30,030
တစ္နည္းေခၚၾကမယ္ဆိုရင္ မ်ိဳးေအာင္ထားတယ့္ သားဥေပါ့။

29
00:01:30,030 --> 00:01:31,570
အခုဆိုရင္ သက္ရွိတစ္ခု ျဖစ္လာဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အားလံုး

30
00:01:31,570 --> 00:01:33,390
ျပည့္စံုသြားျပီ ျဖစ္တယ္။

31
00:01:33,390 --> 00:01:36,570
မ်ိဳးေအာင္ျပီး ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုမွာပဲ

32
00:01:36,570 --> 00:01:39,470
သေႏၶသားဆဲလ္ေလးဟာ စျပီး ကြဲအက္လာပါတယ္။

33
00:01:39,470 --> 00:01:42,620
ဒါဟာ ပံုမွန္ဆဲလ္ပြားျခင္း (Mitosis) ပါပဲ။ ဒါဟာ ျဖစ္စဥ္တစ္ရပ္ ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္

34
00:01:42,620 --> 00:01:44,170
ဆဲလ္အရြယ္အစားေတာ့ သိသိသာသာ ၾကီးမလာပါဘူး။

35
00:01:44,170 --> 00:01:48,860
အခု ဒီမွာ ရွိေနတယ့္ သေႏၶသားဆဲလ္ေလးဟာ

36
00:01:48,860 --> 00:01:52,030
ပံုမွန္ဆဲလ္ကြဲျခင္း ကို သံုးျပီး အခုလို ႏွစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။

37
00:01:52,030 --> 00:01:55,280
ဒီတစ္ခုဆီမွာလည္း ဗီဇအျပည့္ (2N) ပါေနသလို သူတို႔က ထပ္ျပီး

38
00:01:55,280 --> 00:02:01,510
ေလးခု အျဖစ္ အခုလို ကြဲသြားပါတယ္။

39
00:02:01,510 --> 00:02:05,920
သူတို႔တစ္ခုခ်င္းစီမွာ ရွိတယ့္ ဗီဇ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ

40
00:02:05,920 --> 00:02:08,750
ပထမဆံုး သားေလာင္းဆဲလ္နဲ႔ တစ္ထပ္တည္း တူသလို ဆက္ျပီးလည္း ကြဲပြားေနဆဲပါပဲ။

41
00:02:08,750 --> 00:02:14,930
အခု သည္မွာေတြ႔ေနရတယ့္ ဆဲလ္အစုလိုက္ၾကီးကို

42
00:02:14,930 --> 00:02:17,455
ေမာ္ရူလာ (Morula) လို႔ စေခၚပါတယ္။

43
00:02:20,550 --> 00:02:22,910
တကယ္ေတာ့ ဒီစကားဟာ မာဘယ္ရီ (Mulberry) ဆိုတယ့္ စကားလံုးကေန ဆင္းသက္လာတာပါ။

44
00:02:22,910 --> 00:02:24,250
ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ မာဘယ္ရီသီးနဲ႔ ပံုစံတူေနလို႔ပါ။

45
00:02:24,250 --> 00:02:26,930
ဒီေတာ့ နည္းနည္းေလာက္ ျပန္ရွင္းၾကရေအာင္

46
00:02:26,930 --> 00:02:28,450
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ဳပ္တုိ႔ ဒီကေန စေျပာမွာ မဟုတ္လို႔ဘဲ။

47
00:02:28,450 --> 00:02:29,700
သေႏၶသား (Zygote) ကေန စၾကတာေပါ့။

48
00:02:32,240 --> 00:02:33,215
ဒါဟာ မ်ိဳးေအာင္ထားတယ့္ သားဥတစ္လံုးေပါ့။

49
00:02:33,215 --> 00:02:38,080
သူဟာ ပံုမွန္ဆဲလ္ကြဲျခင္း (Mitosis) ကို သံုးျပီး ဆဲလ္ကြဲလာ

50
00:02:38,080 --> 00:02:40,860
ဆဲလ္အစုအလံုးၾကီး ျဖစ္လာတယ့္အထိေပါ့။

51
00:02:40,860 --> 00:02:43,680
ဆဲလ္ပမာဏက ႏွစ္ရဲ႔ ထပ္ကိန္းႏႈန္းေလာက္ရွိတယ္။

52
00:02:43,680 --> 00:02:46,890
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီဆဲလ္ေတြဟာ (အနည္းဆံုး အေစာပိုင္း အဆင့္ေတြမွာ) တစ္ျပိဳင္တည္း ကြဲထြက္ေနၾကလို႔ပါပဲ။

53
00:02:46,890 --> 00:02:48,230
ေနာက္ေတာ့ ဒီ ေမာ္ရူလာ (Morula) ေလး ရလာတယ္။

54
00:02:51,290 --> 00:02:54,850
အခု ေမာ္ရူလာ ေလး ဆဲလ္ ၁၆လံုး နဲ႔ အထက္ ျဖစ္လာတယ့္အခါ

55
00:02:54,850 --> 00:02:56,550
အခ်ိန္အားျဖင့္ ေလး ငါးရက္ ရွိလာတယ္။

56
00:02:56,550 --> 00:03:01,720
ဒါဟာ အတိအက် ျဖစ္စဥ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ သူတို႔ဟာ

57
00:03:01,720 --> 00:03:04,510
နည္းနည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲလာတယ္။ အေပၚဆံုးက ဆဲလ္ေတြက

58
00:03:04,510 --> 00:03:05,450
အလံုးတစ္လံုးလို ျဖစ္လာတယ္။

59
00:03:05,450 --> 00:03:08,880
( ဒီမွာ အလံုးတစ္လံုးနဲ႔ ပိုတူေအာင္ ဆြဲၾကည့္လိုက္မယ္)

60
00:03:08,880 --> 00:03:12,650
ဒီေတာ့ သူက စျပီး ေျပာင္းလဲလာေနျပီ။

61
00:03:12,650 --> 00:03:13,380
(အျပင္ဘက္ ဆဲလ္ေလးေတြ ဆြဲလိုက္မယ္)

62
00:03:13,380 --> 00:03:15,200
ဒါကေတာ့ သူ႔ရဲ႔ ကန္႔လန္႔ျဖတ္ ျမင္ကြင္းေပါ့။

63
00:03:15,200 --> 00:03:18,150
သူဟာ တကယ္ပဲ အလံုးတစ္လံုးနဲ႔ ပိုျပီး တူလာေနတယ္။

64
00:03:18,150 --> 00:03:22,950
ဒါက အျပင္ဆဲလ္ေတြ၊ ေနာက္ျပီး သည္ အတြင္းသားဆဲလ္ေတြလည္း

65
00:03:22,950 --> 00:03:24,980
အတြင္းဘက္ထဲမွာ ရွိေနတယ္။

66
00:03:24,980 --> 00:03:32,930
ေဟာဒီ့ အျပင္ဘက္ဆဲလ္ေတြကို Trophoblast လို႔ ေခၚတယ္။

67
00:03:32,930 --> 00:03:34,560
(မတူတယ့္ အေရာင္နဲ႔ ေရးရမယ္။)

68
00:03:40,896 --> 00:03:42,480
(နည္းနည္း ေရႊ႔လိုက္ဦးမယ္။)

69
00:03:42,480 --> 00:03:43,250
(အဲဒီ့ဘက္မွာ ဆက္မေရးခ်င္ဘူး။)

70
00:03:43,250 --> 00:03:46,430
အခုေျပာမယ့္ အတြင္းသားဆဲလ္ေတြဟာ

71
00:03:46,430 --> 00:03:48,550
အခု ဗီဒီယိုရဲ႔ အဓိက အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တယ္။

72
00:03:48,550 --> 00:03:49,450
(နည္းနည္း ေအာက္ကို ေရႊ႔လိုက္မယ္။)

73
00:03:49,450 --> 00:03:54,530
(သင့္ေတာ္တယ့္ အေရာင္ ေရြးရမယ္။)

74
00:03:54,530 --> 00:04:01,590
အတြင္းဆဲလ္ေလးေတြကို Embryoblast လို႔ ေခၚတယ္။

75
00:04:01,590 --> 00:04:03,660
ေနာက္ပိုင္း ဘာျဖစ္လာသလဲဆိုေတာ့ အရည္တစ္ခ်ိဳ႔ဟာ

76
00:04:03,660 --> 00:04:06,130
စတင္ျပီး ဝင္လာတယ္။

77
00:04:06,130 --> 00:04:08,790
Embryoblast နဲ႔ Trophoblast ရဲ႔ ၾကားထဲကိုေပါ့။

78
00:04:08,790 --> 00:04:14,160
ဒီထဲမွာ အရည္တစ္ခ်ိဳ႔ ရွိလာတယ့္အတြက္

79
00:04:14,160 --> 00:04:18,029
ေမာ္ရူလာ ဟာ ဒီလိုေလး ျဖစ္သြားတယ္။

80
00:04:18,029 --> 00:04:21,480
အျပင္ဆံုးအလႊာ ျဖစ္တယ့္ Trophoblast က ဒီေလာက္ၾကီးတယ့္

81
00:04:21,480 --> 00:04:22,760
ဆဲလ္လံုးၾကီး ျဖစ္လာတယ္။

82
00:04:22,760 --> 00:04:25,680
ဆဲလ္ေတြက အဆက္မျပတ္ ကြဲပြားေနတာေၾကာင့္ ဒီလိုေတြ ျဖစ္လာတယ္။

83
00:04:25,680 --> 00:04:29,620
Mitosis ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ Trophoblast က

84
00:04:29,620 --> 00:04:34,680
ဒီလိုပံုစံျဖစ္လာတယ္။ Embryoblast ကလည္း

85
00:04:34,680 --> 00:04:36,620
ဒီလိုပံု ျဖစ္လာတယ္။

86
00:04:36,620 --> 00:04:46,160
Embryoblast ကို.... (ဒါက Embryoblast ေပါ့)

87
00:04:46,160 --> 00:04:51,320
တစ္ခါတစ္ေလ အတြင္းသားဆဲလ္ ( Inner cell mass)လို႔ ေခၚၾကတယ္။

88
00:04:51,320 --> 00:04:52,570
ဒီမွာ ခ်ေရးလိုက္မယ္။

89
00:04:56,450 --> 00:04:58,950
ဒါကေတာ့ သက္ရွိတစ္ခု အျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာမယ့္ အရာေလးပါပဲ။

90
00:04:58,950 --> 00:05:01,390
အခု ဒီက အသံုးအႏႈန္းေလးေတြကို သိေလာက္ျပီထင္ပါတယ္။

91
00:05:01,390 --> 00:05:03,910
ကၽြန္ေတာ္တို႔က ႏို႔တိုက္သတၲဝါ အေၾကာင္းေျပာေနၾကတာျဖစ္ျပီး

92
00:05:03,910 --> 00:05:07,710
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကလည္း ႏို႔တုိက္သတၲဝါေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္

93
00:05:07,710 --> 00:05:10,690
ေမာ္ရူလာကေန ျဖစ္လာတယ့္အရာကို ေမာ္ရူလာလို႔ပဲ မေခၚဘဲ Zygote လို႔ ေခၚရတယ္။

94
00:05:10,690 --> 00:05:13,720
ေမာ္ရူလာရဲ႔ ဆဲလ္ကေန စတင္ျပီး ေျပာင္းလဲ ျဖစ္ေပၚလာတာေတြကေတာ့

95
00:05:13,720 --> 00:05:16,190
အျပငိပိုင္းဆဲလ္ျဖစ္တယ့္ Trophoblast ရယ္

96
00:05:16,190 --> 00:05:22,760
Embryoblast ရယ္ တို႔ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ျပီး ေဟာဒီ့က ေနရာေလး

97
00:05:22,760 --> 00:05:26,960
အရည္ပဲရွိတယ့္ ေနရာေလးကို

98
00:05:26,960 --> 00:05:28,210
Blastocoel လို႔ ေခၚတယ္။

99
00:05:32,510 --> 00:05:35,890
(Blastocoel ထဲက coel ဆိုတယ့္ စာလံုးကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကို

100
00:05:35,890 --> 00:05:37,430
နားလည္ရခက္တယ္)

101
00:05:37,430 --> 00:05:40,280
ဒီဟာေတြ ျဖစ္လာျပီးေနာက္မွာေတာ့ Blastocyst လို႔ ေခၚလာၾကတယ္။

102
00:05:40,280 --> 00:05:41,800
သည္ တစ္ခုလံုးကို ျခံဳျပီး ေခၚတာေပါ့။

103
00:05:41,800 --> 00:05:44,460
(ေအာက္ကို နည္းနည္း ေရႊ႔ရဦးမယ္)

104
00:05:44,460 --> 00:05:49,870
သည္ဟာတစ္ခုလံုးကို ျခံဳျပီး Blastocyst လို႔ ေခၚတာဟာ

105
00:05:49,870 --> 00:05:51,120
လူေတြအေၾကာင္း ေျပာေနတာမို႔လို႔ ျဖစ္တယ္။

106
00:05:54,070 --> 00:05:57,120
အခု နားလည္ရခက္တယ့္ အပိုင္းေရာက္လာျပီ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့

107
00:05:57,120 --> 00:05:59,940
ဇီဝေဗဒ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ

108
00:05:59,940 --> 00:06:02,580
ေမာ္ရူလာကေန Blastula ျဖစ္သြားတယ္ ဆိုတယ္။ ဒါမွမဟုတ္

109
00:06:02,580 --> 00:06:04,280
Blastosphere အဆင့္ ျဖစ္သြားတယ္ ဆိုၾကတယ္။

110
00:06:04,280 --> 00:06:06,740
(ဒီစာလံုးေလးေတြ ခ်ေရးၾကည့္ရေအာင္)

111
00:06:06,740 --> 00:06:10,000
တစ္ခါတစ္ေလ Morula လို႔ ေခၚမယ္

112
00:06:10,000 --> 00:06:11,250
ဒီကေန Blastula ျဖစ္သြားတယ္ ဆိုမယ္။

113
00:06:14,400 --> 00:06:15,760
တစ္ခါတစ္ေလက်ျပန္ေတာ့ Blastosphere ေခၚၾကျပန္ေရာ။

114
00:06:20,120 --> 00:06:22,550
ဒီေနရာမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ေစခ်င္တာက သူတို႔ေတြဟာ

115
00:06:22,550 --> 00:06:25,630
အဓိကအားျဖင့္ အဆင့္အတူတူပဲ ဆိုတာပါပဲ။

116
00:06:25,630 --> 00:06:28,860
စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စာေရးသူေတြက

117
00:06:28,860 --> 00:06:32,100
ဖား ဖားေလာင္း စတယ့္အေကာင္ေတြအၾကာင္း ေျပာၾကတာမို႔လို႔

118
00:06:32,100 --> 00:06:33,440
ဒီစာလံုးေတြကို သံုးၾကတာ ျဖစ္တယ္။

119
00:06:33,440 --> 00:06:35,890
ႏို႔တိုက္သတၲဝါေတြ အတြက္ အထူးသျဖင့္

120
00:06:35,890 --> 00:06:38,330
ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူေတြနဲ႔ နီးစပ္တယ့္ သတၲဝါေတြ အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအဆင့္ကို

121
00:06:38,330 --> 00:06:41,240
Blastocyst လို႔ပဲ ေခၚရတယ္။ တကယ္ ခြဲျခားရမယ့္ အခ်ိန္ကေတာ့

122
00:06:41,240 --> 00:06:44,360
Blastula Blastulosphere လို႔ပဲ သံုးႏႈန္းၾကတယ့္ အခ်ိန္ပါပဲ။

123
00:06:44,360 --> 00:06:47,290
ဒီလို ခြဲျခားမႈေတြဟာ

124
00:06:47,290 --> 00:06:51,480
အျပင္ဆံုးဆဲလ္အလႊာနဲ႔

125
00:06:51,480 --> 00:06:54,290
အတြင္းသား ဆဲလ္အစုေတြအတြက္ မလိုအပ္လွပါဘူး။

126
00:06:54,290 --> 00:06:57,350
ဒီဗီဒီယိုရဲ႔ ဦးတည္ခ်က္က လူသားေတြအတြက္ ျဖစ္ျပီး

127
00:06:57,350 --> 00:06:59,620
ဒီေနရာေလးကလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ စေျပာခ်င္တယ့္အပိုင္းျဖစ္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့

128
00:06:59,620 --> 00:07:01,420
ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြက လူသားေတြျဖစ္ျပီး ဒါေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိတ္ဝင္စားတယ့္ အရာ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ပါပဲ။

129
00:07:01,420 --> 00:07:03,810
ဒီေတာ့ Blastocyst ကိုပဲ အာရံုစိုက္ၾကတာေပါ့။

130
00:07:03,810 --> 00:07:06,310
အခုခ်ိန္ထိ သည္ဗီဒီယိုထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့သမွ်ေတြဟာ

131
00:07:06,310 --> 00:07:10,360
သည္ေနရာကို ေရာက္လာဖို႔ အတြက္ပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အခုသည္မွာရွိတယ့္

132
00:07:10,360 --> 00:07:14,270
ကၽြန္ေတာ္ဆြဲထားတယ့္ အစိမ္းေရာင္

133
00:07:14,270 --> 00:07:18,210
အတြင္းသားဆဲလ္ Blastocyst ဟာ

134
00:07:18,210 --> 00:07:19,200
သက္ရွိတစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားမွာ မို႔လို႔ပါပဲ။

135
00:07:19,200 --> 00:07:21,250
အဲေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔က ေမးၾကမယ္။ ဟုတ္ျပီ ဒါက သက္ရွိျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္

136
00:07:21,250 --> 00:07:24,980
ခရမ္းေရာင္ဆဲလ္ေတြက ဘာေတြျဖစ္လာမွာလဲ ေပါ့။

137
00:07:24,980 --> 00:07:27,210
သည္ အျပင္ဘက္ Trophoblast ေတြလား?

138
00:07:27,210 --> 00:07:30,880
သူတို႔ေတြက သေႏၶသားအတြက္ အခ်င္း (Placenta) ျဖစ္လာမွာေပါ့။ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း

139
00:07:30,880 --> 00:07:34,595
လူသားေတြဆီမွာ သူတို႔ေတြ ဘယ္လို အခ်င္း ျဖစ္လာၾကလဲ ဗီဒီယို လုပ္ဦးမွာပါ။

140
00:07:34,595 --> 00:07:35,970
အခု ခ်ေရးလိုက္ပါ့မယ္။

141
00:07:35,970 --> 00:07:38,250
သူတို႔ေတြ အခ်င္း (Placenta) ျဖစ္သြားမယ္။

142
00:07:38,250 --> 00:07:41,600
ေနာက္ပိုင္းမွာ ကေလးေတြ ဘယ္လိုေမြးဖြားလာသလဲဆိုတာ ဗီဒီယိုတစ္ခု လုပ္ေပးပါဦးမယ္။

143
00:07:41,600 --> 00:07:44,320
ဒီႏွစ္အတြင္းမွာ အဲဒီ့အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေတာ္ေတာ္ေလးကို သိလာတယ္။

144
00:07:44,320 --> 00:07:47,580
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္မွာ ကေလးတစ္ေယာက္ ေမြးဖြားခဲ့လို႔ပါပဲ။

145
00:07:47,580 --> 00:07:51,320
တကယ္ေတာ့ အခ်င္းဆိုတာဟာ

146
00:07:51,320 --> 00:07:54,880
သေႏၶသား ဖြ႔ံျဖိဳးရာ ေနရာ ျဖစ္သလို

147
00:07:54,880 --> 00:07:59,260
အထူးသျဖင့္ လူသားေတြနဲ႔ ႏို႔တိုက္သတၲဝါေတြမွာ ဖြံ႔ျဖိဳးလာတယ့္ သေႏၶသားနဲ႔

148
00:07:59,260 --> 00:08:02,220
မိခင္ၾကားက ၾကားခံနယ္ ျဖစ္ျပီး သည္ စနစ္ ႏွစ္ခုကို

149
00:08:02,220 --> 00:08:05,200
ခြဲျခားေပးထားသလို လိုအပ္တယ့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ

150
00:08:05,200 --> 00:08:06,790
သည္ႏွစ္ခုၾကား လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ အလဲအလွယ္လုပ္ေပးတယ့္ အရာလည္း ျဖစ္တယ္။

151
00:08:06,790 --> 00:08:08,860
ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ သည္ ဗီဒီယိုရဲ႔ ဦးတည္ခ်က္ မဟုတ္ပါဘူး။

152
00:08:08,860 --> 00:08:12,680
သည္ဗီဒီယိုရဲ႔ ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ သေႏၶသားဆဲလ္ေလးေတြဟာ

153
00:08:12,680 --> 00:08:15,870
တစ္ျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲဖြံ႔ျဖိဳးလာျပီး

154
00:08:15,870 --> 00:08:18,560
အခ်င္းဆဲလ္ေတြကေန ခြဲထြက္သြားတာကိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအခ်ိန္အထိ

155
00:08:18,560 --> 00:08:20,540
သူတို႔ေတြ ဘာေတြျဖစ္လာမွာလဲဆိုတာ မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူး။

156
00:08:20,540 --> 00:08:24,210
ဒီဆဲလ္ေလးနဲ႔ သူ႔မ်ိဳးဆက္ ဆဲလ္ေလးေတြက

157
00:08:24,210 --> 00:08:27,640
အာရံုေၾကာစနစ္ရဲ႔ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္လာျပီး

158
00:08:27,640 --> 00:08:31,540
သည္ဆဲလ္ေလးေတြက ၾကြက္သားေတြ ျဖစ္လာႏိုင္သလို

159
00:08:31,540 --> 00:08:36,750
ေဟာဒီက ဆဲလ္ေလးက အသည္း ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

160
00:08:36,750 --> 00:08:40,740
အခုသည္မွာရွိတယ့္ ဆဲလ္ေလးေတြကို သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ေတြ (Embryonic stem cells) လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။

161
00:08:40,740 --> 00:08:43,120
သည္ဗီဒီယိုထဲမွာ အခုမွ ပထမဆံုးအၾကိမ္အျဖစ္

162
00:08:43,120 --> 00:08:45,440
ကိုယ္နဲ႔ ရင္းႏွီးတယ့္ အသံုးအႏႈန္းကို ၾကားရတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

163
00:08:45,440 --> 00:08:48,220
ဒါဆို အခု သည္ဆဲလ္ေတြထဲကေန ဆဲလ္တစ္လံုးကို ယူလိုက္ျပီး

164
00:08:48,220 --> 00:08:52,890
ေနာက္ထပ္ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးခ်င္ပါတယ္။

165
00:08:52,890 --> 00:08:54,770
အခု ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ သားေလာင္းတစ္ခုရွိတယ္။

166
00:08:54,770 --> 00:08:59,030
သူ စျပီး ကြဲထြက္ခ်ိန္ကစျပီး ျဖစ္လာတယ့္ ဆဲလ္ေတြကို

167
00:08:59,030 --> 00:09:00,930
Blastomere လို႔ ေခၚတယ္။

168
00:09:00,930 --> 00:09:04,020
ခင္ဗ်ားတို႔ သိခ်င္ေကာင္း သိခ်င္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဘာလို႔ Blast ဆိုတယ့္ စာလံုးက

169
00:09:04,020 --> 00:09:08,210
ဒီ သေႏၶသားေဗဒ ဗီဒီယိုထဲမွာ ထပ္ခါထပ္ခါ

170
00:09:08,210 --> 00:09:09,130
ပါေနသလဲ ဆိုျပီးေတာ့ေပါ့။

171
00:09:09,130 --> 00:09:13,480
သည္ စကားလံုးဟာ မ်ိဳးေစ့ (Spore) လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ့္ ဂရိစကားလံုး Blasto ကေန ဆင္းသက္လာတာပါ။

172
00:09:13,480 --> 00:09:19,030
ဒီေတာ့ သက္ရွိတစ္ခု ဖြ႔ံျဖိဳးလာေတာ့မယ့္သေဘာေပါ့။

173
00:09:19,030 --> 00:09:21,610
ကၽြန္ေတာ္တို႔ သည္စကားလံုးေတြရဲ႔ အစကို လိုက္သြားမွာ မဟုတ္ေပမယ့္

174
00:09:21,610 --> 00:09:23,030
သည္စကားလံုး ဘယ္က ဆင္းသက္လာတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ေနရာတကာ

175
00:09:23,030 --> 00:09:23,860
သည္စကားလံုး ပါေနရသလဲ ဆိုတာ သိရေအာင္ပါ။

176
00:09:23,860 --> 00:09:25,680
သည္ေတာ့ ဒါေတြက Blastomere ေတြေပါ့။

177
00:09:25,680 --> 00:09:28,970
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ေတြ လို႔ သံုးႏႈန္းလိုက္တုိင္း

178
00:09:28,970 --> 00:09:34,330
Embryoblast ထဲက Blastomere တစ္ခုခ်င္းစီ တစ္နည္းအားျဖင့္

179
00:09:34,330 --> 00:09:36,890
ေဟာဒီ့ အတြင္းသားဆဲလ္ေတြထဲက ဆဲလ္ တစ္ခုခ်င္းစီကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။

180
00:09:36,890 --> 00:09:39,780
သည္ အသံုးအႏႈန္းေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ေခၚလို႔ ေကာင္းပါတယ္။

181
00:09:39,780 --> 00:09:43,160
အဲေတာ့ သည္ဆဲလ္တစ္ခုခ်င္းစီက ပင္မဆဲလ္ေတြ ျဖစ္တယ္ေပါ့။

182
00:09:43,160 --> 00:09:47,120
(ဒါကို အေရာင္ကြဲနဲ႔ ေရးလိုက္မယ္)

183
00:09:47,120 --> 00:09:52,190
သည္ဆဲလ္တစ္ခုခ်င္းစီက ပင္မဆဲလ္ေတြ ျဖစ္တယ္။

184
00:09:52,190 --> 00:09:53,440
ကၽြန္ေတာ္ သည္အခ်က္ကို ေျပာခ်င္ေနတာ။

185
00:09:56,440 --> 00:09:58,530
ဘာလို႔ သည္ဆဲလ္ေလးေတြက စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းရသလဲဆိုေတာ့

186
00:09:58,530 --> 00:10:00,760
ခင္ဗ်ားတုိ႔ သိၾကတယ့္အတိုင္း သူတို႔နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အၾကီးအက်ယ္ အျငင္းအခုန္ေတြ ရွိေနတယ္ေလ။

187
00:10:00,760 --> 00:10:03,830
ပထမတစ္ခ်က္က သူတို႔ေတြကေန ဘာမဆို ျဖစ္လာႏိုင္တယ့္ အလားအလာရွိတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္

188
00:10:03,830 --> 00:10:05,950
သူတို႔မွာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ (Plasticity) ရွိတယ္။

189
00:10:05,950 --> 00:10:07,410
သည္မွာ ေနာက္ထပ္ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခု ၾကားလိုက္ရမွာေပါ့။

190
00:10:07,410 --> 00:10:09,455
ကဲ ခ်ေရးလိုက္ရေအာင္...Plasticity

191
00:10:12,050 --> 00:10:14,920
သည္ စကားလံုးဟာ ပလပ္စတစ္ (Plastic) ကေန ဆင္းသက္လာတယ္။

192
00:10:14,920 --> 00:10:17,130
ပလပ္စတစ္လိုမ်ိဳး လိုသလို ပံုသြင္းႏိုင္တယ့္ သေဘာေပါ့။

193
00:10:17,130 --> 00:10:19,630
သည္ေတာ့ အရာတစ္ခုမွာ Plasticity ရွိတယ္လို႔ သံုးလိုက္တိုင္း

194
00:10:19,630 --> 00:10:21,780
သူ႔မွာ မတူညီတယ့္ အရာအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္တယ့္ အလားအလာရွိတယ္လို႔

195
00:10:21,780 --> 00:10:22,620
ဆိုလိုခ်င္တာ ျဖစ္တယ္။

196
00:10:22,620 --> 00:10:26,380
စမ္းသပ္ ေလ့လာမႈေတြကလည္း သည္အခ်က္ကို

197
00:10:26,380 --> 00:10:28,390
ေထာက္ခံထားျပီး ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘံုနိမ့္ သက္ရွိေတြမွာေပါ့။

198
00:10:28,390 --> 00:10:31,070
တကယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္ခႏၶာကို ထိခိုက္မႈတစ္ခုခု ရွိခဲ့ရင္

199
00:10:31,070 --> 00:10:36,460
(အာရံုေၾကာဆဲလ္ တစ္ခုပံုကို ဆြဲလိုက္ရေအာင္)

200
00:10:36,460 --> 00:10:40,590
အာရံုေၾကာဆဲလ္ရဲ႔ လုပ္ေဆာင္ပံုေတြကို ေျပာမေနေတာ့ပါဘူး။

201
00:10:40,590 --> 00:10:43,790
ဒါေပမယ့္ တကယ္လို႔မ်ား ထိခိုက္မႈတစ္ခုခု

202
00:10:43,790 --> 00:10:46,980
အာရံုေၾကာဆဲလ္အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိခဲ့ျပီး အဲဒီ့အတြက္

203
00:10:46,980 --> 00:10:50,450
တစ္စံုတစ္ေယာက္မွာ အေၾကာေသသြားခဲ့မယ္

204
00:10:50,450 --> 00:10:51,400
အာရံုထိခိုက္သြားမယ္ ဆိုၾကပါစို႔။

205
00:10:51,400 --> 00:10:54,330
Multiple Sclerosis ေရာဂါ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ျခားေရာဂါတစ္ခုခု ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။

206
00:10:54,330 --> 00:10:57,280
ေျပာခ်င္တာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ဘာမဆို ျဖစ္လာႏိုင္တယ့္ ဆဲလ္ေတြ ရွိသလို

207
00:10:57,280 --> 00:11:02,650
သူတို႔ေတြ ဘာအျဖစ္ေျပာင္းလဲရမလဲဆိုတာ ဘယ္လို သိၾကသလဲ ဆိုတယ့္အခ်က္ကိုပါ

208
00:11:02,650 --> 00:11:04,410
နာလည္လာၾကျပီဆိုတာပါပဲ။

209
00:11:04,410 --> 00:11:06,550
သည္ဆဲလ္ဟာ သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနျပီး

210
00:11:06,550 --> 00:11:08,900
သူတို႔ ဘာလုပ္ေနၾကသလဲဆိုတာကိုလည္း အကဲခတ္ေနတယ္။ ဒီအခ်က္က

211
00:11:08,900 --> 00:11:10,150
သူဘာျဖစ္လာမလဲ ဆံုးျဖတ္ရာမွာ အေထာက္အကူေပးတယ္။

212
00:11:10,150 --> 00:11:12,500
ေျပာခ်င္တာက ေဟာသည္ ဘာမဆို ျဖစ္ႏိုင္တယ့္ ဆဲလ္ေတြကိုယူျပီး

213
00:11:12,500 --> 00:11:16,740
ထိခိုက္မႈ ျဖစ္ခဲ့တယ့္ ေနရာမွာ ထားလိုက္မယ္

214
00:11:16,740 --> 00:11:19,910
အေပၚက အုပ္တင္ထားလုိက္မယ္ဆုိရင္ သူတို႔ဟာ

215
00:11:19,910 --> 00:11:21,510
ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္တယ့္ဆဲလ္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္တယ္။

216
00:11:21,510 --> 00:11:24,990
သည္ေနရာမွာဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔ဟာ အာရံုေၾကာဆဲလ္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားလိမ့္မယ္။

217
00:11:24,990 --> 00:11:29,220
အာရံုေၾကာဆဲလ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲျပီး ထိခိုက္မႈေတြကို ျပဳျပင္မယ္

218
00:11:29,220 --> 00:11:32,480
အေၾကာေသေနတာကိုေတာင္ ေပ်ာက္ကင္းသြားေစႏုိင္မယ္။

219
00:11:32,480 --> 00:11:35,640
ဒါဟာ သုေတသနျပဳဖို႔ အေတာ္ကို စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းတယ့္ေနရာ ျဖစ္တယ္

220
00:11:35,640 --> 00:11:37,700
သီအိုရီထဲမွာဆိုရင္ ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းအသစ္ေတြ အျဖစ္ေတာင္ ဖြံ႔ျဖိဳးလာႏိုင္တယ္။

221
00:11:37,700 --> 00:11:39,800
တကယ္လို႔ တစ္စံုတစ္ေယာက္က ေက်ာက္ကပ္ ဒါမွမဟုတ္ ႏွလံုးတစ္ခု

222
00:11:39,800 --> 00:11:43,690
လိုအပ္ေနျပီဆုိရင္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာေပါ့

223
00:11:43,690 --> 00:11:44,980
သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ေတြကို ထုတ္ယူလာႏိုင္မယ္

224
00:11:44,980 --> 00:11:48,510
ျပီးေတာ့ အျခား သတၲဝါတစ္ေကာင္ေကာင္ထဲကို ထည့္ျပီး

225
00:11:48,510 --> 00:11:52,050
အသစ္လဲလွယ္လို႔ရမယ့္ ႏွလံုး ဒါမွမဟုတ္ ေက်ာက္ကပ္ အျဖစ္

226
00:11:52,050 --> 00:11:52,660
ေျပာင္းလဲလို႔ ရလာမယ္။

227
00:11:52,660 --> 00:11:56,480
ဒါဟာ အင္မတန္ စိတ္လႈပ္ရွားစရာေကာင္းတယ့္

228
00:11:56,480 --> 00:11:57,420
အစြမ္းအစပါပဲ။

229
00:11:57,420 --> 00:12:01,310
ဒီလိုဆိုရင္ တစ္ခ်ိန္က ကုသလို႔ မရႏိုင္ဘူးဆိုတယ့္ ေရာဂါေတြကို သူတို႔ေတြက ကုသႏိုင္လာျပီး

230
00:12:01,310 --> 00:12:03,350
ေသအံ့ဆဲဆဲ လူနာေတြအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေရာင္ျခည္

231
00:12:03,350 --> 00:12:05,120
ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

232
00:12:05,120 --> 00:12:07,870
သည္ေနရာမွာ အျငင္းအခုန္တစ္ခု ရွိေနတယ္။

233
00:12:07,870 --> 00:12:10,950
အဓိကျငင္းခုန္ေနၾကတာကေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား

234
00:12:10,950 --> 00:12:15,120
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အတြင္းထဲအထိဝင္ျပီး သည္ဆဲလ္ေတြကို ထုတ္ယူမယ္ဆိုရင္

235
00:12:15,120 --> 00:12:17,560
သည္သေႏၶသား ေသဆံုးသြားလိမ့္မယ္။

236
00:12:17,560 --> 00:12:21,160
ဒါဆို ကၽြန္ေတာ္တို႔က သည္ သေႏၶသားကို သတ္သလို ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။

237
00:12:21,160 --> 00:12:23,670
အဲဒီ့ သေႏၶသားက လူသားတစ္ေယာက္

238
00:12:23,670 --> 00:12:27,140
ျဖစ္ဖို႔ အလားအလာ ရွိတယ္ေလ။

239
00:12:27,140 --> 00:12:28,880
အဲလို ျဖစ္လာဖို႔ အတြက္

240
00:12:28,880 --> 00:12:33,520
မွန္ကန္တယ့္ ဇီဝပတ္ဝန္းက်င္ရယ္ လိုလားတယ့္ မိခင္ရယ္

241
00:12:33,520 --> 00:12:35,820
တစ္ျခား အခ်က္ေတြ ရွိဖို႔ လိုေသးတာ မွန္ေပမယ့္ သူ႔မွာ အလားအလာေတာ့ ရွိေနေသးတာပဲ။

242
00:12:35,820 --> 00:12:40,370
တစ္ခ်ိဳ႔သူေတြ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်ျခင္းကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ့္ (Pro-life campaign) အဖြဲ႔ဝင္ေတြကေတာ့

243
00:12:40,370 --> 00:12:44,280
လူသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖို႔ အလားအလာ ရွိေနတယ့္ ဘယ္အရာမဆို

244
00:12:44,280 --> 00:12:47,310
အသက္ရွိေနတယ္အတြက္ သတ္ပစ္ဖို႔ မသင့္ေတာ္ဘူး လို႔ ေျပာလိမ့္မယ္။

245
00:12:47,310 --> 00:12:52,510
ဒီေတာ့ အဲဒီ့ဘက္က သူေတြကေတာ့

246
00:12:52,510 --> 00:12:54,510
သေႏၶသားကို ဖ်က္ဆီးပစ္မွာကို ကန္႔ကြက္ၾကလိမ့္မယ္။

247
00:12:54,510 --> 00:12:57,880
သည္ ဗီဒီယိုရဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္က တစ္ဖက္ဖက္ကို ေထာက္ခံဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။

248
00:12:57,880 --> 00:13:01,740
ဒါေပမယ့္ သူ႔မွာ လူသားျဖစ္လာမယ့္ အလားအလာ ရွိတယ္ေလ။

249
00:13:01,740 --> 00:13:04,010
ဟုတ္တယ္မလား။

250
00:13:04,010 --> 00:13:07,730
ဒီေတာ့ ဒီေနရာမွာ အၾကီးအက်ယ္ ျငင္းခုန္စရာ ရွိေနတယ္။

251
00:13:07,730 --> 00:13:10,310
ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီဗီဒီယိုကေန သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ အေၾကာင္း

252
00:13:10,310 --> 00:13:12,690
လူေတြ ဘာေျပာေနၾကသလဲ သိရျပီေပါ့။

253
00:13:12,690 --> 00:13:14,680
ေနာက္ထပ္ ေမးခြန္းတစ္ခုက

254
00:13:14,680 --> 00:13:16,910
ဘာလို႔ ပင္မဆဲလ္လို႔ ရိုးရိုးမေခၚဘဲ သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္လို႔

255
00:13:16,910 --> 00:13:17,490
ေခၚရတာလဲ ေပါ့။

256
00:13:17,490 --> 00:13:20,875
ဘာလို႔လဲဆိုေေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုးရဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာထဲမွာ

257
00:13:20,875 --> 00:13:22,850
Somatic stem cells ဆိုတာ ရွိေနလို႔ပါပဲ။

258
00:13:22,850 --> 00:13:24,850
(ဒါကို ခ်ေရးလိုက္ရေအာင္)

259
00:13:24,850 --> 00:13:29,000
Somatic ဒါမွမဟုတ္ Adults stem cells

260
00:13:29,000 --> 00:13:30,100
အဲဒီ့ ဆဲလ္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုးမွာ ရွိတယ္။

261
00:13:30,100 --> 00:13:32,860
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရိုးတြင္း ခ်ဥ္ဆီထဲမွာ ေသြးဥေတြ ထုတ္လုပ္ေပးေနၾကသလို

262
00:13:32,860 --> 00:13:36,160
တစ္ျခား ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းေတြ မွာလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္

263
00:13:36,160 --> 00:13:41,780
Somatic stem cells ေတြက ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ (Plasticity) မရွိဘူး။ တစ္နည္းအားျဖင့္

264
00:13:41,780 --> 00:13:44,810
ဘယ္လို ဆဲလ္မ်ိဳးကိုမဆို ေျပာင္းလဲႏုိင္တယ့္ အရည္အခ်င္း မရွိဘူး။

265
00:13:44,810 --> 00:13:46,880
လူသားေတြအေနနဲ႔ သုေတသနေတြ လုပ္ျပီး သည္ ဆဲလ္ေတြကို

266
00:13:46,880 --> 00:13:50,470
ပိုျပီး ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ ရွိလာေအာင္ ၾကိဳးပမ္းၾကပါလိမ့္မယ္။

267
00:13:50,470 --> 00:13:52,900
တကယ္လို႔ အဲဒီ့ Somatic stem cells ေတြကို ထုတ္ယူျပီး

268
00:13:52,900 --> 00:13:56,290
ပိုုျပီး ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္

269
00:13:56,290 --> 00:13:58,660
သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ လိုအပ္ခ်က္ကို ရပ္တန္႔ႏိုင္လိမ့္မယ္။

270
00:13:58,660 --> 00:14:01,690
တကယ္လို႔မ်ား သူတို႔ေတြ အရမ္းေကာင္းသြားလို႔

271
00:14:01,690 --> 00:14:03,010
လူသားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြံ႔ျဖိဳးႏိုင္တယ့္ အလားအလာပါ ရွိလာခဲ့ရင္

272
00:14:03,010 --> 00:14:04,770
ေနာက္ထပ္ ျငင္းခုန္စရာ ျဖစ္လာလိမ့္ဦးမယ္။

273
00:14:04,770 --> 00:14:08,130
အခုထိေတာ့ ျငင္းခုန္စရာ မရွိေသးပါဘူး။

274
00:14:08,130 --> 00:14:12,510
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ Somatic stem ဒါမွမဟုတ္

275
00:14:12,510 --> 00:14:15,420
Adult stem cells ဟာ လူသားတစ္ဦးအထိ ျဖစ္မလာႏိုင္ေသးလို႔ပါပဲ။

276
00:14:15,420 --> 00:14:19,760
ဒါေပမယ့္ သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ကေတာ့ လိုလားတယ့္ မိခင္ ဝမ္းဗိုက္ထဲမွာ ဆိုရင္

277
00:14:19,760 --> 00:14:21,970
လူသားတစ္ဦး အျဖစ္ တကယ္ ေျပာင္းလဲလာႏိုင္ပါတယ္။

278
00:14:21,970 --> 00:14:24,210
ဒီေနရာမွာေတာ့ သက္သက္တစ္ေနရာမွာ ေရးခ်င္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့

279
00:14:24,210 --> 00:14:30,410
ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႔ ျငင္းခုန္မႈရဲ႔ ဘယ္ဘက္ကိုမွ မေရြးခ်ယ္ခ်င္လို႔ပါ။

280
00:14:30,410 --> 00:14:31,250
အခ်က္အလက္ဆိုတာ အခ်က္အလက္မွ်ပါပဲ။

281
00:14:31,250 --> 00:14:33,900
သည္ ဆဲလ္ေတြဟာ လူသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာႏိုင္စြမ္းရွိသလို

282
00:14:33,900 --> 00:14:36,980
လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာရဲ႔ အသက္ကိုလည္း ကယ္တင္ႏိုင္စြမ္းလည္း ရွိတယ္။

283
00:14:36,980 --> 00:14:39,740
ဒီ စာေၾကာင္းေတြက အခ်က္အလက္ သက္သက္ပါပဲ။

284
00:14:39,740 --> 00:14:42,960
ဘယ္အဆိုကို သေဘာက်တယ္

285
00:14:42,960 --> 00:14:45,670
ဘယ္ဘက္ကေန ရပ္တည္မယ္ဆိုတာကေတာ့

286
00:14:45,670 --> 00:14:47,210
ခင္ဗ်ားတို႔ သေဘာ ပါပဲ။

287
00:14:47,210 --> 00:14:50,020
ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ျငင္းခုန္သူေတြ မတင္ျပဘူးတယ့္

288
00:14:50,020 --> 00:14:51,890
အေၾကာင္းအရာတစ္ခုအေၾကာင္းလည္း ေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။

289
00:14:51,890 --> 00:14:55,600
ခင္ဗ်ားတို႔ သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္အမ်ိဳးအစားကို ယူလိုက္တယ္ ဆိုပါစို႔။

290
00:14:55,600 --> 00:14:58,570
ပင္မဆဲလ္ေတြ ယူတယ္ဆိုတာ ပင္မဆဲလ္ တစ္လံုး ႏွစ္လံုးေလာက္ ယူလိုက္တာကို ေျပာတာေပါ့။

291
00:14:58,570 --> 00:15:00,880
ထားပါစို႔။ ခင္ဗ်ားက ပင္မဆဲလ္ တစ္လံုးကို ယူလိုက္ျပီးေတာ့

292
00:15:00,880 --> 00:15:04,550
ဖန္ျပြန္တစ္ခုထဲ ထည့္လိုက္ျပီးေတာ့

293
00:15:04,550 --> 00:15:06,650
ပြားေစတယ္ ဆိုပါစို႔။

294
00:15:06,650 --> 00:15:09,780
သည္ ဆဲလ္တစ္လံုးကေန ႏွစ္လံုး၊ ႏွစ္လံုးကေန ေလးလံုး ပြားလာမယ္။

295
00:15:09,780 --> 00:15:12,380
အဲဒီ့ေနာက္ တစ္ျခားတစ္ေယာက္က သည္ဆဲလ္ေတြထဲက တစ္လံုးကိုယူျပီး

296
00:15:12,380 --> 00:15:13,600
သူ႔ရဲ႔ ဖန္ျပြန္ထဲ ထည့္ျပီး ထပ္ပြားႏိုင္ျပီေပါ့။

297
00:15:13,600 --> 00:15:15,200
သူတို႔အားလံုးက ပင္မဆဲလ္အမ်ိဳးအစားေတြပါပဲ။

298
00:15:15,200 --> 00:15:20,310
သူတို႔အားလံုးဟာ Blastomere လို႔ ေခၚခဲ့ၾကတယ့္ သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ တစ္ခုကေန

299
00:15:20,310 --> 00:15:21,950
ျဖစ္လာၾကတာပါပဲ။

300
00:15:21,950 --> 00:15:24,500
အဲဒါမ်ိဳးကိုမွ ပင္မဆဲလ္လို႔ ေခၚၾကတာ ျဖစ္တယ္။

301
00:15:24,500 --> 00:15:28,140
ျငင္းခုန္သူေတြက သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ ကို စတင္ထုတ္ယူလိုက္ကတည္းက

302
00:15:28,140 --> 00:15:31,060
သေႏၶသားကို ဖ်က္စီးရာ ေရာက္ေနျပီလို႔ ဆိုတယ္။

303
00:15:31,060 --> 00:15:33,900
ဒါေပမယ့္ တစ္ခုေျပာစရာ ရွိတာက သေႏၶသားဟာ

304
00:15:33,900 --> 00:15:37,140
တစ္ျခားအေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္လည္း ပ်က္စီးေနတာပဲ

305
00:15:37,140 --> 00:15:38,390
ဥပမာအားျဖင့္ ဖန္ျပြန္သေႏၶသား (In vitro fertilization) လိုေပါ့။

306
00:15:40,530 --> 00:15:44,740
ဒီ မ်ိဳးေအာင္ျခင္း (Fertilization) အေၾကာင္းဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႔ ေနာက္ထပ္ ဗီဒီယို ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

307
00:15:44,740 --> 00:15:48,690
ဖန္ျပြန္သေႏၶသား (In vitro fertilization) ဆိုတာ

308
00:15:48,690 --> 00:15:49,515
မိခင္ဆီကေန သားဥတစ္ခ်ိဳ႔ ထုတ္ယူမယ္။

309
00:15:49,515 --> 00:15:52,430
ဒီနည္းက ကေလးရဖို႔ အခက္အခဲ ရွိတယ့္ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ အတြက္ ျဖစ္တယ္။

310
00:15:52,430 --> 00:15:54,280
မိခင္ဆီကေန သားဥ တစ္တြဲလိုက္ ထုတ္ယူမယ္။

311
00:15:54,280 --> 00:15:56,940
ခန္႔မွန္းေျခ ၁၀လံုး အလံုး၃၀ ေလာက္

312
00:15:56,940 --> 00:15:59,000
မိခင္ဆီကေန ထုတ္ယူမယ္။

313
00:15:59,000 --> 00:16:02,460
တကယ္ေတာ့ ခြဲစိတ္မႈတစ္ခု လုပ္ျပီးေတာ့မွ မိခင္ရဲ႔ သားဥအိမ္ထဲက

314
00:16:02,460 --> 00:16:06,760
သားဥေတြကို ထုတ္ႏိုင္တာ ျဖစ္ျပီး အဲဒီ့ သားဥေတြကို

315
00:16:06,760 --> 00:16:09,890
ဖခင္ ဒါမွမဟုတ္ သုတ္ပိုးအလွဴရွင္ရဲ႔ သုတ္ပိုးနဲ႔ မ်ိဳးေအာင္ေစတယ္။

316
00:16:09,890 --> 00:16:13,210
ဒီေတာ့ သုတ္ပိုးနဲ႔ ေပါင္းစပ္သြားတယ့္ သားဥအားလံုးက

317
00:16:13,210 --> 00:16:15,090
သားေလာင္း (Zygote) ေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္။

318
00:16:15,090 --> 00:16:17,860
အားလံုး သားေလာင္းေတြ ျဖစ္ျပီးေတာ့မွ သူတို႔ကို ဖြံ႔ျဖိဳးေစတယ္။

319
00:16:17,860 --> 00:16:19,870
မ်ားေသာအားျဖင့္ သူတို႔ကို

320
00:16:19,870 --> 00:16:21,480
Blastocyst အဆင့္ အထိ ဖြံ႔ျဖိဳးေစတယ္။

321
00:16:21,480 --> 00:16:25,600
သူတို႔အားလံုး Blastocyst ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။

322
00:16:25,600 --> 00:16:30,050
သူတို႔ေတြရဲ႔ ဗဟိုမွာ Blastocoel လို႔ေခၚတယ့္

323
00:16:30,050 --> 00:16:32,520
အရည္ေတြ ျပည့္ေနတယ့္ ေနရာလည္း ရွိမယ္။

324
00:16:32,520 --> 00:16:37,920
သူတို႔မွာ သေႏၶသားျဖစ္တယ့္ အတြင္းသားဆဲလ္ေတြလည္း ရွိတယ္။

325
00:16:37,920 --> 00:16:41,310
လူေတြက အဲဒီ့ Blastocysts ေတြကို ၾကည့္ျပီး

326
00:16:41,310 --> 00:16:44,180
အက်န္းမာဆံုး ျဖစ္မယ္ ယူဆရတယ့္၊ အနည္းဆံုး

327
00:16:44,180 --> 00:16:47,400
မက်န္းမာတယ့္ အေနအထားမရွိဘူးလို႔ ယူဆရတယ့္ Blastocyst ႏွစ္လံုးေလာက္ကို ယူျပီး

328
00:16:47,400 --> 00:16:50,160
မိခင္ထဲကို ထည့္သြင္းလိုက္တယ္။

329
00:16:50,160 --> 00:16:52,180
ဒီအဆင့္ေတြအားလံုး ဖန္ျပြန္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတာပါ။

330
00:16:52,180 --> 00:16:55,270
သည္ ေလးခုက ေကာင္းပံုရတယ္ ဆိုပါစို႔။ ဒါဆို သူတို႔ ေလးခုကို ယူျပီး

331
00:16:55,270 --> 00:16:57,840
မိခင္ထဲကို ထည့္သြင္းေပးမွာ ျဖစ္တယ္။

332
00:16:57,840 --> 00:17:01,070
တကယ္လို႔ အစစအရာရာ အဆင္ေျပခဲ့မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ထဲက တစ္ခုက ေအာင္ျမင္ျပီး

333
00:17:01,070 --> 00:17:02,670
သည္ စံုတြဲအတြက္ ကေလးတစ္ေယာက္ ဖန္တီးေပးမွာ ျဖစ္တယ္။

334
00:17:02,670 --> 00:17:05,180
ဒီေတာ့ သူတို႔ထဲက တစ္ခုက ဖြံ႔ျဖိဳးျပီး က်န္တာေတြက မဖြံ႔ျဖိဳးေတာ့တယ့္ သေဘာေပါ့။

335
00:17:05,180 --> 00:17:09,520
ဒါေပမယ့္ John & Kate plus 8 ဆိုတယ့္ ဇာတ္လမ္းကို ၾကည့္ဖူးရင္

336
00:17:09,520 --> 00:17:12,349
အဲဒီ့ဇာတ္လမ္းထဲမွာ သူတို႔ဟာ Blastocyst အမ်ားၾကီးကို ထည့္ျပီး

337
00:17:12,349 --> 00:17:14,520
မ်ိဳးေအာင္ႏိုင္ေခ် ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။

338
00:17:14,520 --> 00:17:17,310
သူတို႔ဟာ ၇လံုး ၈လံုးေလာက္ ထည့္ခဲ့ျပီး

339
00:17:17,310 --> 00:17:18,680
ေနာက္ဆံုး ကေလးရွစ္ေယာက္ ရသြားခဲ့တယ္။

340
00:17:18,680 --> 00:17:21,150
ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီ ဖန္ျပြန္ သေႏၶသား နည္းပညာက

341
00:17:21,150 --> 00:17:25,359
အမႊာေမြးဖြားမႈေတြ ရုပ္သံအစီအစဥ္ေတြမွာ ေဖာ္ျပစရာ

342
00:17:25,359 --> 00:17:27,270
မၾကာခဏ ျဖစ္ေစတယ္။

343
00:17:27,270 --> 00:17:30,330
လူေတြအေနနဲ႔ က်န္ခဲ့တယ္ တစ္ျခားေသာ က်န္းမာသန္စြမ္းတယ့္ သေႏၶသားေတြအေပၚ ျပဳမူပံုက...

344
00:17:30,330 --> 00:17:33,110
အဲ...သူတို႔အားလံုး ေသခ်ာေပါက္ ရွင္သန္ႏိုင္မယ္လို႔ မေျပာႏိုင္ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေတြကလည္း သေႏၶသားေတြပဲေလ။

345
00:17:33,110 --> 00:17:36,350
သူတို႔ေတြ ေသခ်ာေပါက္ ရွင္သန္ခ်င္မွ ရွင္သန္ႏိုင္မယ္။ ဒါေပမယ့္

346
00:17:36,350 --> 00:17:41,980
ေဟာသည္က တစ္ခုလိုပဲ သူတို႔ေတြကလည္း အလားအလာရွိတယ့္ သေႏၶသားေတြ ျဖစ္တယ္။

347
00:17:41,980 --> 00:17:42,680
.

348
00:17:42,680 --> 00:17:46,340
သူတို႔အားလံုးက လူသားေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ေခ် ရွိေနၾကတယ္။

349
00:17:46,340 --> 00:17:50,730
ဒါေပမယ့္ မ်ိဳးပြားမႈဆိုင္ရာ ေဆးခန္းေတြရဲ႔ တစ္ဝက္ေလာက္မွာ

350
00:17:50,730 --> 00:17:52,950
သူတို႔ေတြကို စြန္႔ပစ္လိုက္ၾက ဖ်က္စီးလိုက္ၾက

351
00:17:52,950 --> 00:17:54,040
ေသေၾကေစၾကတယ္။

352
00:17:54,040 --> 00:17:56,690
အမ်ားစုေသာ သေႏၶသားေတြကိုေတာ့ ေအးခဲထားလိုက္ၾကတယ္။

353
00:17:56,690 --> 00:17:59,370
ဒါေပမယ့္ ေအးခဲမႈကလည္း သူတို႔ကို ေသေစတယ္။ သူတို႔ကို သိမ္းထုပ္တယ့္ အခါမွာလည္း ေသၾကျပန္တယ္။

354
00:17:59,370 --> 00:18:04,290
ဒီေတာ့ ဖန္ျပြန္သေႏၶသား နည္းပညာအရ

355
00:18:04,290 --> 00:18:08,740
က်န္းမာတယ့္ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ အလားအလာရွိတယ့္

356
00:18:08,740 --> 00:18:10,500
ကေလးတစ္ေယာက္ ရဖို႔အတြက္

357
00:18:10,500 --> 00:18:14,730
သေႏၶသား ဆယ္ဂဏန္းနဲ႔ခ်ီျပီး ဖ်က္စီးခဲ့ၾကတယ္။

358
00:18:14,730 --> 00:18:18,550
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဘယ္ဘက္မွာမွ မရပ္တည္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္

359
00:18:18,550 --> 00:18:21,750
ကၽြန္ေတာ္လက္ခံထားတာက တကယ္လို႔ ခင္ဗ်ားက

360
00:18:21,750 --> 00:18:33,320
သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ သုေတသနျပဳမႈေတြကို ဆန္႔က်င္တာက

361
00:18:33,320 --> 00:18:36,580
သေႏၶသားေတြကို ဖ်က္စီးမႈျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆလို႔ဆိုရင္

362
00:18:36,580 --> 00:18:40,630
ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ဖန္ျပြန္သေႏၶသား နည္းပညာကိုလည္း ဆန္႔က်င္သင့္တယ္။

363
00:18:40,630 --> 00:18:47,360
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သည္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးမွာ

364
00:18:47,360 --> 00:18:49,540
သားေလာင္းေတြ ပ်က္စီးရလို႔ပါပဲ။

365
00:18:49,540 --> 00:18:52,520
သည္အေၾကာင္းေတြ ဆက္မေျပာေတာ့ပါဘူး။

366
00:18:52,520 --> 00:18:54,320
ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္ဘက္မွာမွ မရပ္တည္ခ်င္ဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္

367
00:18:54,320 --> 00:18:56,850
သည္အခ်က္ေလးက

368
00:18:56,850 --> 00:19:00,755
သေႏၶသား ပင္မဆဲလ္ သံုးစြဲရာမွာ သေႏၶသားေတြ ပ်က္စီးရလို႔

369
00:19:00,755 --> 00:19:02,920
သံုးစြဲ သင့္မသင့္ ျငင္းခုန္ၾကရာမွာ တိမ္ျမဳပ္ေနတယ့္အခ်က္ျဖစ္တယ္။

370
00:19:02,920 --> 00:19:04,980
ဖန္ျပြန္သေႏၶသား နည္းပညာ မွာလည္း ဒီေလာက္ သေႏၶသားေတြ

371
00:19:04,980 --> 00:19:08,000
ဖ်က္ဆီးခံရတာပဲေလ။ အဲေလာက္မ်ားတယ္လို႔ မေျပာရင္ေတာင္

372
00:19:08,000 --> 00:19:09,580
ဒါက သေႏၶသား ဖ်က္ဆီးမႈ ျဖစ္ေနတုန္းပဲေလ။

373
00:19:09,580 --> 00:19:12,720
ရာေထာင္ခ်ီတယ့္ သေႏၶသားေလာင္းေတြဟာ

374
00:19:12,720 --> 00:19:16,210
ဖန္ျပြန္ သေႏၶသား ေမြးထုတ္ရင္း အေအးခန္းေတြထဲမွာ

375
00:19:16,210 --> 00:19:19,120
ေအးခဲ ေသဆံုးကုန္ၾကတယ္။

376
00:19:19,120 --> 00:19:22,010
အခုဆိုရင္ ပင္မဆဲလ္နဲ႔ ပတ္သက္တယ့္ ျငင္းခုန္မႈေတြအၾကားမွာ

377
00:19:22,010 --> 00:19:25,140
ဝင္ေရာက္ႏိုင္မယ့္ အခ်က္အလက္ေတြ ရေနေလာက္ျပီလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

378
00:19:25,140 --> 00:19:29,870
ဒါေတြအားလံုးက မ်ိဳးပြား ဆဲလ္ကြဲျခင္း (Meiosis) အေၾကာင္း ေလ့လာရင္း သိလာရတာေတြေပါ့။

379
00:19:29,870 --> 00:19:33,200
Meiosis ကေန မ်ိဳးဥေတြ ထုတ္ေပးတယ္။

380
00:19:33,200 --> 00:19:35,790
အဖို မ်ိဳးဥက အမ မ်ိဳးဥနဲ႔ ေပါင္းစည္းျပီး

381
00:19:35,790 --> 00:19:39,510
သားေလာင္း (Zygote) ျဖစ္လာမယ္။ ဆဲလ္ကြဲျပီးေတာ့

382
00:19:39,510 --> 00:19:42,490
ေမာ္ရူလာ ျဖစ္လာမယ္။ ဆဲလ္ေတြ ကြဲထြက္မႈ ဆက္ျဖစ္ေနျပီးေတာ့

383
00:19:42,490 --> 00:19:45,730
Blastocyst ျဖစ္လာမယ္။ ဒီဟာ

384
00:19:45,730 --> 00:19:47,230
ပင္မဆဲလ္ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။

385
00:19:47,230 --> 00:19:50,320
ဒီေလာက္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားမွာ ေဟာဒီ့ ျပင္းထန္တယ့္ အျငင္းအခုန္ေတြၾကား ဝင္ေဆြးေႏြးႏိုင္ေလာက္တယ့္

386
00:19:50,320 --> 00:19:53,323
သိပၸံဗဟုသုတ ရွိေနပါျပီ။