0:00:00.000,0:00:05.111
۱۰ ساله بودم که به معنای[br]کلمهی «نسلکشی» پی بردم.

0:00:06.755,0:00:08.459
سال ۲۰۰۳ بود،

0:00:08.483,0:00:12.585
و به مردم کشورم به دلیل نژادشان،[br]به طرز وحشیانهای حمله شده بود --

0:00:12.609,0:00:14.413
صدها هزار نفر به قتل رسیدند

0:00:14.437,0:00:16.385
میلیونها نفر ناپدید شدند،

0:00:16.409,0:00:19.708
یک ملت به دست دولت خودش از هم پاشیده شد.

0:00:20.199,0:00:24.389
پدر و مادرم بلافاصله شروع[br]به انتقاد از این بحران کردند.

0:00:24.413,0:00:25.899
من واقعاً آن را درک نمیکردم،

0:00:25.923,0:00:28.769
به جز این حقیقت که در حال[br]از بین بردن پدر و مادرم بود.

0:00:29.391,0:00:33.104
یک روز، مادرم را در حال گریه دیدم

0:00:33.128,0:00:37.775
و از او پرسیدم، چرا[br]این همه آدم را دفن میکنیم؟

0:00:38.400,0:00:42.903
کلماتی که او برای توصیف نسلکشی

0:00:42.903,0:00:45.364
برای دختر ۱۰ سالهاش[br]استفاده کرد را به یاد ندارم،

0:00:45.388,0:00:47.017
اما آن احساس را به یاد دارم.

0:00:47.741,0:00:50.796
ما احساس میکردیم کاملاً تنهاییم،

0:00:50.820,0:00:52.738
مثل این که هیچ کس صدایمان را نمیشنید،

0:00:52.762,0:00:55.571
انگار کاملاً نامرئی بودیم.

0:00:56.359,0:01:00.388
آن زمان بود که اولین شعرم[br]را درباره دارفور سرودم.

0:01:01.144,0:01:06.132
من شعر میگفتم تا مردم را قانع کنم [br]که صدایمان را بشنوند و ما را ببینند،

0:01:06.156,0:01:08.626
و اینگونه بود که چیزی فهمیدم[br]که من را تغییر داد.

0:01:09.291,0:01:11.087
میتوان راحت دیده شد.

0:01:11.111,0:01:16.221
منظورم این است که، به من نگاه کنید -- یک[br]زن جوان آفریقایی هستم که روسری بر سر دارم،

0:01:16.245,0:01:18.408
با لهجه آمریکایی صحبت میکنم

0:01:18.432,0:01:22.790
با داستانی که حتی بیرحمترین[br]صبحهای دوشنبه را جذاب جلوه میدهد.

0:01:24.031,0:01:27.634
ولی سخت میتوان مردم را قانع کرد[br]که استحقاق دیده شدن را دارند.

0:01:28.741,0:01:31.152
این را در یکی از روزهای دبیرستان آموختم.

0:01:31.176,0:01:34.051
وقتی معلمم از من خواست[br]ارائهای در مورد دارفور داشته باشم.

0:01:34.075,0:01:37.970
من مشغول تنظیم پروژکتور بودم[br]که یکی از همکلاسیهایم گفت:

0:01:37.994,0:01:40.089
«چرا باید در این مورد صحبت کنی؟

0:01:40.113,0:01:43.163
به ما فکر نمیکنی و این که باعث[br]میشود چه احساسی داشته باشیم؟»

0:01:43.187,0:01:45.327
(صدای خنده)

0:01:45.351,0:01:49.415
من در چهارده سالگی[br]نمیدانستم به او چه بگویم،

0:01:49.439,0:01:53.301
یا رنج خود را در آن لحظه به او توضیح دهم،

0:01:53.325,0:01:57.396
یا در هر لحظه که مجبور بودیم[br]در این باره صحبت نکنیم.

0:01:57.420,0:02:02.264
کلمات او من را به روزها [br]و شبهایی برد که در دارفور بودم،

0:02:02.288,0:02:04.742
ما مجبور بودیم ساکت باشیم؛

0:02:04.766,0:02:06.957
زمانهایی که در زمان صبحانه صحبت نمیکردیم

0:02:06.981,0:02:11.434
چرا که صدای هواپیماهای جنگی،[br]هر صدایی را در خود محو میکرد.

0:02:11.458,0:02:13.581
من را به روزهایی برد که به ما گفته میشد

0:02:13.605,0:02:16.394
نه تنها سزاوار شنیده شدن نیستیم،

0:02:16.418,0:02:19.234
بلکه حق زنده بودن را نیز نداریم.

0:02:19.963,0:02:22.442
و آن زمان بود که معجزهای رخ داد،

0:02:22.466,0:02:25.689
در آن کلاس، زمانی که همه دانشآموزان[br]بر روی صندلیهای خود نشستند

0:02:25.713,0:02:26.982
و من شروع به صحبت کردم،

0:02:27.006,0:02:30.745
با وجود بازگشت این احساس [br]که من سزاوار بودن در آنجا نبودم،

0:02:30.769,0:02:32.209
که به آنجا تعلق نداشتم

0:02:32.233,0:02:34.611
یا حق نداشتم سکوت را بشکنم.

0:02:35.110,0:02:36.794
زمانی که صحبت کردم،

0:02:36.818,0:02:39.461
و همکلاسیهایم به من گوش میکردند،

0:02:39.485,0:02:40.955
ترسم از بین رفت.

0:02:42.022,0:02:43.599
ذهنم آرام شد،

0:02:43.623,0:02:45.300
و احساس امنیت کردم.

0:02:46.796,0:02:49.693
صدای عزاداریهایمان به گوش میرسید،

0:02:49.717,0:02:52.440
احساس دستهایی که مرا در آغوش میگرفتند،

0:02:52.464,0:02:55.145
مانند دیوارهای محکمی که ما را[br]در کنار هم نگاه میداشتند.

0:02:55.926,0:02:57.857
مثل این که در خلاء بودم.

0:02:58.801,0:03:02.077
من شعر را به خاطر عمیق بودنش انتخاب کردم.

0:03:02.821,0:03:06.131
زمانی که با کسی [br]روبرو میشوی، ذهن، بدن و روح

0:03:06.155,0:03:07.456
میگویند «نظارهگر من باش»،

0:03:07.456,0:03:11.194
مشتاقانه آگاه شدن[br]از انسانیت خودتان غیرممکن است.

0:03:11.593,0:03:13.393
این همه چیز را برای من تغییر داد.

0:03:13.417,0:03:14.963
به من شجاعت داد.

0:03:15.883,0:03:18.474
من هر روز قدرت نظاره کردن را تجربه میکنم،

0:03:18.498,0:03:20.599
و به این دلیل، من تمامیت دارم.

0:03:20.623,0:03:22.105
پس اکنون میپرسم:

0:03:22.129,0:03:23.495
آیا نظارهگر من هستید؟

0:03:25.401,0:03:27.435
آنها میکروفن را به من میدهند

0:03:27.459,0:03:30.760
و شانههایم زیر این فشار خم میشوند.

0:03:32.343,0:03:34.301
این زن میگوید،

0:03:34.325,0:03:36.766
«یک میلیون پناهجو[br]سودان جنوبی را ترک کردهاند.

0:03:36.790,0:03:38.247
نظری دارید؟»

0:03:38.271,0:03:42.291
من راه رفتن بر روی کفشهایی[br]که مادرم خریده را احساس میکنم،

0:03:42.315,0:03:43.493
با التماس میپرسم:

0:03:43.517,0:03:46.267
آیا میمانیم، یا گریختن امنتر است؟

0:03:46.826,0:03:49.077
این اعداد در ذهنم طنینانداز میشوند:

0:03:49.741,0:03:51.404
یک میلیون نفر رفتهاند،

0:03:51.428,0:03:53.050
دو میلیون نفر آواره شدهاند،

0:03:53.074,0:03:55.794
۴۰۰ هزار نفر در دارفور کشته شدهاند.

0:03:55.818,0:03:57.524
و زبانم بند میآید،

0:03:57.548,0:04:00.170
مثل این که همه آن اجساد

0:04:00.194,0:04:02.127
همینجا در گلوی من دفن شدهاند.

0:04:02.503,0:04:03.744
جایی که زمانی کشور ما بود،

0:04:03.768,0:04:05.562
شمال و جنوب و شرق و غربش،

0:04:05.562,0:04:08.940
آن قدر ناآرام شد که حتی (رود) نیل[br]هم نتوانست ما را در کنار هم نگاه دارد،

0:04:08.964,0:04:11.003
و شما از من میخواهید[br]که حرفم را خلاصه کنم؟

0:04:11.214,0:04:14.389
طوری در مورد اعداد صحبت میکنند[br]که انگار دیگر این اتفاقها نمیافتد

0:04:14.413,0:04:17.630
انگار ۵۰۰ هزار نفر در سوریه کشته نشدهاند،

0:04:17.654,0:04:20.548
انگار ۳ هزار نفر در حال مقاومت نهایی

0:04:20.572,0:04:23.736
در جنوب مدیترانه نیستند،

0:04:23.760,0:04:28.499
انگار کتابهایی پر از حقایق [br]در مورد نسلکشیهای ما نوشته نشدهاند،

0:04:28.523,0:04:30.447
و اکنون از من میخواهند یک حقیقت بنویسم.

0:04:31.254,0:04:32.417
حقیقت:

0:04:33.883,0:04:36.145
ما هرگز در زمان صبحانه، صحبت نکردیم

0:04:36.169,0:04:38.884
چون جنگندهها صدای ما را میبلعیدند.

0:04:38.908,0:04:40.486
حقیقت:

0:04:40.510,0:04:42.974
پدربزرگم نمیخواست خانه را ترک کند،

0:04:42.998,0:04:45.027
پس در یک منطقه جنگی مُرد.

0:04:45.647,0:04:46.987
حقیقت:

0:04:47.011,0:04:50.086
یک شاخه در حال سوختن[br]بدون خدا تنها یک آتش است.

0:04:50.652,0:04:52.838
من فاصله بین چیزی که میدانم

0:04:52.862,0:04:55.112
و چیزی که گفتنش پشت میکروفن[br]امن است را میسنجم.

0:04:55.136,0:04:58.030
من در مورد اندوه صحبت میکنم؟[br]در مورد آوارگی؟

0:04:58.054,0:04:59.441
آیا به خشونت اشاره میکنم؟

0:04:59.441,0:05:02.151
این که هیچ وقت به سادگی چیزی[br]که در تلویزیون میبینید نیست؟

0:05:02.175,0:05:05.993
این که قبل از روشن شدن دوربین،[br]هفتهها ترس وجود دارد؟

0:05:07.654,0:05:10.148
آیا به او درباره بدنهایمان میگویم؟

0:05:10.148,0:05:11.879
که ۶۰ درصد آنها را آب تشکیل میدهد؟

0:05:11.879,0:05:13.690
ولی همچنان مثل یک تکه چوب میسوزیم

0:05:13.714,0:05:15.596
و با قربانی شدن به هیزم تبدیل میشویم؟

0:05:15.620,0:05:19.722
در مورد مردانی میگویم که زودتر مُردند؟[br]مادرانی که مجبور به تماشای کشتار بودند؟

0:05:19.722,0:05:21.394
که آنها به دنبال فرزندانمان آمدند،

0:05:21.394,0:05:24.682
آنها را سرتاسر قاره پراکنده کردند[br]تا زمانی که خانههایمان نابود شدند؟

0:05:24.682,0:05:27.685
که حتی کاخها با یک بمب ویران میشوند؟

0:05:29.773,0:05:31.640
آیا در مورد سالمندانمان میگویم؟

0:05:31.664,0:05:33.213
قهرمانهایمان،

0:05:33.213,0:05:35.974
که برای دویدن خیلی ضعیف بودند،[br]و ارزش تیر خوردن هم نداشتند،

0:05:35.974,0:05:37.461
این که چگونه آنها را پشت سر هم

0:05:37.461,0:05:39.612
با دستها بالای سر، تفنگهایشان بر پشتشان

0:05:39.636,0:05:40.792
به آتش میانداختند؟

0:05:40.816,0:05:43.086
این که چگونه عصاهایشان،[br]آتش را زنده نگه میداشت؟

0:05:43.110,0:05:48.294
درکش برای یک مشت سیم[br]و یک شنونده خیلی سخت است.

0:05:48.318,0:05:49.754
خیلی بیرحمانه است،

0:05:49.778,0:05:53.637
مثل درهای که از دود بلندشده[br]از کشتههایمان پر شده است.

0:05:53.661,0:05:55.494
آیا گفتن آن با شعر بهتر است؟

0:05:56.114,0:05:58.679
آیا یک بیت شعر میتواند[br]به یک کفن تبدیل شود؟

0:05:58.679,0:06:00.780
اگر ملایمتر بگویم،[br]کمتر آزاردهنده خواهد بود؟

0:06:00.780,0:06:02.997
اگر گریه کردن من را نبینید،[br]بهتر گوش میکنید؟

0:06:03.021,0:06:05.137
اگر میکروفن را خاموش کنیم،[br]درد از بین میرود؟

0:06:05.161,0:06:08.355
چرا هر کلمه مثل آخرین حرف من است؟

0:06:10.256,0:06:12.423
سی ثانیه قطعه صوتی،

0:06:12.447,0:06:14.547
و حالا سه دقیقه برای شعر.

0:06:15.320,0:06:19.384
زبانم خشک میشود، همانگونه که مُردیم،

0:06:19.408,0:06:22.600
خاکستر شدیم، با این که[br]هیچوقت زغال نبودیم.

0:06:24.311,0:06:26.597
حس میکنم پای چپم بیحس شده،

0:06:26.621,0:06:29.478
و متوجه میشوم زانوهایم قفل شدهاند،

0:06:29.502,0:06:31.090
و آماده ضربه میشوند.

0:06:31.737,0:06:34.761
من هیچوقت کفشهایی را نمیپوشم[br]که نتوانم با آنها بدوم.

0:06:36.330,0:06:37.487
سپاسگزارم.

0:06:37.988,0:06:44.082
(صدای تشویق)

0:06:44.847,0:06:49.084
میخواهم با یک یادداشت مثبت خداحافظی کنم،

0:06:49.108,0:06:52.584
چرا که این دوگانگی زندگی بوده است:

0:06:52.608,0:06:55.608
هر وقت گریه کردن را یاد گرفتم،

0:06:55.632,0:06:58.948
آموختهام که چگونه پس از آن لبخند بزنم.

0:06:59.615,0:07:02.122
پس شروع میکنم.

0:07:04.837,0:07:07.691
«شما رویای بزرگی دارید

0:07:08.325,0:07:09.602
یا

0:07:09.626,0:07:13.262
۴۰۰ هزار روش برای گریه کردن.»

0:07:14.434,0:07:15.585
برای زینب.

0:07:16.784,0:07:18.292
من یک دختر غمگین هستم،

0:07:19.325,0:07:22.010
اما چهرهام برنامههای دیگری دارد،

0:07:22.034,0:07:26.856
تمرکز انرژی بر لبخند زدن،[br]و هدر ندادن آن بر روی درد.

0:07:26.880,0:07:29.403
نخستین چیزی که از من گرفتند، خواب بود،

0:07:29.427,0:07:31.745
پلکهای سنگین اما چشمهای باز،

0:07:31.769,0:07:33.793
در این فکر که شاید چیزی را جا انداختهام،

0:07:33.817,0:07:35.991
شاید سواره نظام هنوز در حال آمدن است.

0:07:36.015,0:07:37.260
آنها نیامدند،

0:07:37.284,0:07:39.096
پس من بالشهای بزرگتری خریدم.

0:07:39.120,0:07:40.423
(صدای خنده)

0:07:41.508,0:07:45.212
مادربزرگم میتوانست هر دردی را درمان کند

0:07:45.236,0:07:47.823
با صحبت کردن از زندگی.

0:07:47.847,0:07:51.112
و او گفت که من میتوانم یک دزد[br]را در یک انبار بخندانم

0:07:51.136,0:07:53.216
در میان این جنگ خشونتآمیز.

0:07:53.240,0:07:57.662
جنگ از غم و اندوه، یک تختخواب[br]ازدواج شکسته میسازد.

0:07:58.198,0:08:00.379
فقط میخواهی ناپدید شوی،

0:08:00.403,0:08:04.136
اما قلبت نمیتواند تکههای کافی[br]برای ترک کردن پیدا کند.

0:08:04.848,0:08:06.192
اما شادی --

0:08:06.216,0:08:10.543
شادی، سپر ما در زمان طی کردن[br]مرزهای میهن از بین رفتهمان است.

0:08:12.687,0:08:16.239
ترکیبی شتابزده از داستانها و چهرهها

0:08:16.263,0:08:19.087
که پس از نابودی عطر و طعم،[br]زمان زیادی باقی میماند.

0:08:20.018,0:08:23.928
حافظهای که حتی بر سختترین[br]لحظات هم غلبه میکند،

0:08:23.952,0:08:28.501
حافظه من با روزهای [br]خندیدن تا به گریه رسیدن

0:08:28.525,0:08:30.650
یا گریه کردن تا به خنده رسیدن[br]رنگآمیزی شده.

0:08:30.650,0:08:34.153
خنده و اشک، هر دو واکنشهای[br]غیرارادی انسان هستند،

0:08:34.177,0:08:37.350
نمایانگر ظرفیت ما برای ابراز احساسات.

0:08:37.374,0:08:39.207
پس به من اجازه میدهند که نشان دهم

0:08:39.231,0:08:40.921
اگر شما را میخندانم،

0:08:40.945,0:08:43.024
این معمولاً عامدانه است.

0:08:43.048,0:08:44.775
و اگر شما را میگریانم،

0:08:44.799,0:08:46.778
همچنان به نظرم زیبا هستید.

0:08:47.267,0:08:49.962
این برای دختر عمویم زینب است،

0:08:50.696,0:08:53.710
که در یک بعد از ظهر بستری است.

0:08:54.131,0:08:58.157
او را از آخرین باری که[br]در سودان با هم بودیم، ندیده بودم،

0:08:58.181,0:09:02.135
و در کنار تخت او در بیمارستان بودم

0:09:02.159,0:09:05.517
در یک ساختمان ۴۰۰ ساله در فرانسه.

0:09:07.047,0:09:09.292
زینب میخواست شعر بشنود.

0:09:10.179,0:09:14.229
ناگهان انگلیسی، عربی[br]و فرانسوی کافی نبودند.

0:09:14.253,0:09:17.640
هر کلمهای که میشناختم،[br]به صداهای تهی تبدیل شدند،

0:09:17.664,0:09:19.938
و زینب گفت، «خب، شروع کن.»

0:09:19.962,0:09:21.039
(صدای خنده)

0:09:21.063,0:09:24.225
و من هر چیزی که میتوانستم برای او خواندم،

0:09:24.249,0:09:25.585
و ما خندیدیم،

0:09:25.609,0:09:26.765
و ما عاشق آن بودیم،

0:09:26.789,0:09:30.764
و آن، مهمترین صحنهای بود[br]که بر روی آن ایستادم،

0:09:30.788,0:09:32.599
خانوادهام در اطرافم بودند،

0:09:32.623,0:09:37.399
با اندک افرادی که از یک[br]جنگ بیرحمانه باقی مانده بودند.

0:09:37.423,0:09:40.879
ولی ما توانستیم مرواریدهایی[br]از این زندگی بسازیم؛

0:09:40.903,0:09:44.619
با افرادی که نه تنها [br]خندیدن را به من آموختند،

0:09:44.643,0:09:47.513
بلکه زندگی کردن در مقابل[br]مرگ را به من یاد دادند.

0:09:47.537,0:09:49.943
کسانی که دستهایشان را[br]به سمت آسمان گرفتند،

0:09:49.967,0:09:53.334
فاصله تا خورشید را [br]اندازه گرفتند و گفتند، «بخند،

0:09:53.358,0:09:55.013
من قرار است تو را آنجا ببینم.»

0:09:55.798,0:09:57.378
و برای زینب --

0:09:58.122,0:10:01.693
زینبی که به من عشق را[br]در جایی مثل فرانسه آموخت،

0:10:02.424,0:10:06.989
زینبی که میخواست شعرهایی را[br]در بستر مرگش بشنود --

0:10:08.471,0:10:10.894
فیبرومیالژی . [نام بیماری]

0:10:11.783,0:10:14.016
عضلات قلبش منبسط شدند

0:10:14.938,0:10:16.539
تا زمانی که از کار باز ایستادند.

0:10:17.190,0:10:21.063
و او دستم را گرفت و باعث شد[br]حس کنم ارزشمند هستم.

0:10:21.087,0:10:22.632
و من گفتم، «زینب،

0:10:23.481,0:10:27.001
عجیب نیست که تنها مشکل تو

0:10:27.025,0:10:29.909
این است که قلبت زیادی بزرگ بود؟»

0:10:32.420,0:10:33.619
سپاسگزارم.

0:10:33.643,0:10:37.793
(صدای تشویق)