WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.159
Cách hệ thống kinh tế vận hành, trong 30 phút

00:00:03.159 --> 00:00:06.680
Thực ra, nền kinh tế khá đơn giản

00:00:06.680 --> 00:00:09.390
Nhưng nhiều người không hiểu nó

00:00:09.390 --> 00:00:11.490
- hoặc họ không đồng ý về cách nó hoạt động

00:00:11.490 --> 00:00:15.140
nên phải gánh chịu các hệ quả kinh tế không cần thiết

00:00:16.140 --> 00:00:18.240
Tôi cảm nhận mình có trách nhiệm

00:00:18.240 --> 00:00:22.040
chia sẻ mô hình kinh tế giản đơn và thực tiễn này

00:00:23.740 --> 00:00:25.320
Bạn sẽ thấy kỳ lạ

00:00:25.320 --> 00:00:30.150
nhưng mô hình này là cơ sở giúp tôi dự đoán
và vượt lên cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu

00:00:30.150 --> 00:00:32.460
và nó đã hiệu quả trong hơn 30 năm

00:00:33.300 --> 00:00:34.260
Hãy bắt đầu nào.

00:00:34.660 --> 00:00:39.520
Nền kinh tế có vẻ phức tạp, 
những bản chất là cái máy đơn giản

00:00:39.520 --> 00:00:43.930
Một cỗ máy có các bộ phận và cách thức hoạt động dễ hiểu.

00:00:43.930 --> 00:00:47.260
lặp lại nhiều lần

00:00:47.260 --> 00:00:51.460
Chính bản chất con người là hạt nhân
tạo ra các hoạt động kinh tế

00:00:51.460 --> 00:00:54.800
và chính chúng tạo ra 3 động lực tăng trưởng

00:00:55.800 --> 00:00:58.120
Số 1: Tăng trưởng năng suất

00:00:58.120 --> 00:01:01.650
Số 2: Chu kỳ nợ ngắn hạn

00:01:01.650 --> 00:01:04.400
Số 3: Chu kỳ nợ dài hạn

00:01:04.400 --> 00:01:07.770
Chúng ta sẽ xem xét cách 3 động cơ này
hoạt động và ảnh hưởng nhau

00:01:07.770 --> 00:01:11.530
tạo thành một mô hình dễ hiểu
để quan sát nền kinh tế

00:01:11.530 --> 00:01:13.590
và đúc kết xem chuyện gì đang xảy ra.

00:01:13.590 --> 00:01:16.830
Hãy bắt đầu với phần đơn giản nhất của cỗ máy kinh tế

00:01:16.830 --> 00:01:18.860
"Giao dịch"

00:01:19.920 --> 00:01:23.840
Một nền kinh tế bằng tổng các cuộc giao dịch trong nó

00:01:23.840 --> 00:01:26.570
mà giao dịch lại dễ hiểu

00:01:26.570 --> 00:01:28.360
Bạn thực hiện giao dịch mọi lúc.

00:01:28.360 --> 00:01:31.760
Mỗi khi bạn mua một cái gì đó 
bạn tạo một giao dịch.

00:01:31.760 --> 00:01:35.240
Mỗi giao dịch bao gồm một người mua

00:01:35.240 --> 00:01:37.150
- trao đổi tiền mặt hoặc tín dụng

00:01:37.150 --> 00:01:42.550
với một người bán để đổi lấy hàng hóa, 
dịch vụ hoặc những khoản tài sản

00:01:42.550 --> 00:01:45.150
Tín dụng giống như tiền mặt,

00:01:45.150 --> 00:01:49.280
vậy tổng tiền mặt và tín dụng đã chi

00:01:49.280 --> 00:01:51.480
bằng tổng chi

00:01:52.160 --> 00:01:55.560
Tổng chi (sức mua) là động lực của nền kinh tế

00:01:55.560 --> 00:01:57.590
Nếu bạn lấy tổng chi

00:01:57.590 --> 00:01:59.990
chia cho tổng số hàng hóa

00:01:59.990 --> 00:02:01.280
bạn có giá trung bình.

00:02:01.920 --> 00:02:04.380
Và đó là một giao dịch.

00:02:04.480 --> 00:02:07.110
Đó là nguyên tố tạo nên
bộ máy kinh tế.

00:02:07.110 --> 00:02:12.019
Mọi thứ thuộc về kinh tế đều dựa trên giao dịch

00:02:12.019 --> 00:02:14.469
Vậy, một người hiểu về giao dịch

00:02:14.469 --> 00:02:16.560
sẽ nắm bắt được cách nền kinh tế hoạt động

00:02:17.360 --> 00:02:20.300
Thị trường = tổng người mua + tổng người bán

00:02:20.500 --> 00:02:22.900
đang thực hiện các giao dịch cho cùng một thứ

00:02:23.110 --> 00:02:25.540
Ví dụ, 
có một thị trường lúa mì,

00:02:25.540 --> 00:02:26.840
một thị trường xe hơi,

00:02:26.840 --> 00:02:27.640
một thị trường chứng khoán

00:02:27.640 --> 00:02:29.550
và thị trường cho nhiều nhiều thứ nữa.

00:02:31.050 --> 00:02:33.470
Một nền kinh tế là tổng các giao dịch

00:02:33.470 --> 00:02:34.670
trong tất cả các thị trường.

00:02:34.670 --> 00:02:37.550
Nếu bạn tăng sức mua (cầu)

00:02:37.550 --> 00:02:39.450
và tổng sức bán (cung)

00:02:39.450 --> 00:02:40.430
trong tất cả các thị trường,

00:02:40.430 --> 00:02:42.030
bạn có mọi thứ 
bạn cần phải biết

00:02:42.030 --> 00:02:43.630
để hiểu về nền kinh tế.

00:02:44.530 --> 00:02:45.960
Đơn giản thôi,

00:02:46.560 --> 00:02:49.430
Dân chúng, doanh nghiệp, ngân hàng và chính phủ

00:02:49.430 --> 00:02:53.730
tất cả tham gia vào các giao dịch 
như tôi vừa miêu tả:

00:02:53.730 --> 00:02:58.530
trao đổi tiền mặt và tín dụng 
đối với hàng hóa, dịch vụ và các khoản tài sản

00:02:59.030 --> 00:03:01.500
Người mua và bán "lớn" nhất là chính phủ

00:03:02.600 --> 00:03:04.040
được cấu thành bởi hai cơ quan chính:

00:03:04.040 --> 00:03:07.690
một chính phủ trung ương 
thu thuế và tiêu tiền ...

00:03:07.690 --> 00:03:09.669
... và một ngân hàng trung ương,

00:03:09.669 --> 00:03:12.269
có hơi khác một chút bởi

00:03:12.269 --> 00:03:15.989
thẩm quyền kiểm soát dòng tiền và tín dụng trong nền kinh tế.

00:03:16.689 --> 00:03:19.650
Bằng việc điều chỉnh lãi suất

00:03:19.650 --> 00:03:21.020
và in tiền mới.

00:03:21.960 --> 00:03:23.620
Ngân hàng trung ương nghiễm nhiễn

00:03:24.020 --> 00:03:27.200
chiếm vị trí trọng yếu điểm trong dòng chảy

00:03:27.700 --> 00:03:28.700
của Tín dụng.

00:03:29.400 --> 00:03:31.629
tôi muôn bạn 
chú ý đến tín dụng.

00:03:31.629 --> 00:03:34.659
Tín dụng phần quan trọng nhất của nền kinh tế

00:03:34.660 --> 00:03:36.540
và có lẽ là ít người hiểu nhất.

00:03:37.580 --> 00:03:40.320
Đây là phần quan trọng nhất 
bởi vì nó là lớn nhất

00:03:40.320 --> 00:03:42.100
và phần dễ bay hơi nhất.

00:03:42.960 --> 00:03:46.440
Giống như người mua và người bán 
đi chợ để giao dịch,

00:03:47.100 --> 00:03:49.960
người cho vay (chủ nợ) và người vay
cũng vậy.

00:03:50.560 --> 00:03:53.560
Người cho vay muốn có nhiều tiền hơn

00:03:53.569 --> 00:03:57.260
và người đi vay muốn 
mua thứ họ chưa trả nổi

00:03:57.260 --> 00:03:59.059
như nhà lầu xe hơi

00:03:59.059 --> 00:04:02.319
hoặc họ muốn đầu tư vào 
việc kinh doanh

00:04:03.019 --> 00:04:04.599
Tín dụng có thể giúp cả hai người cho vay

00:04:04.600 --> 00:04:07.140
và người vay có được những gì họ muốn.

00:04:08.100 --> 00:04:11.560
Người vay hứa 
sẽ trả một khoản tiền bao gồm:

00:04:11.560 --> 00:04:14.920
nợ ban đầu + lãi suất

00:04:15.420 --> 00:04:17.560
Khi lãi suất cao,

00:04:17.560 --> 00:04:20.560
có ít vay 
bởi vì nó đắt

00:04:20.560 --> 00:04:22.540
Khi lãi suất thấp,

00:04:22.540 --> 00:04:25.040
vay tăng 
bởi vì nó rẻ hơn

00:04:25.860 --> 00:04:27.920
Khi người vay hứa sẽ trả nợ

00:04:28.330 --> 00:04:29.959
và người cho vay tin họ,

00:04:29.959 --> 00:04:31.059
tín dụng được thiết lập.

00:04:31.659 --> 00:04:35.170
Bất kỳ một cuộc vay - trả nào cũng đi đến 
một khoản tín dụng

00:04:35.770 --> 00:04:39.210
Nghe đơn giản, nhưng tín dụng vốn lọc lõi

00:04:39.220 --> 00:04:40.500
nó có nhiều tên

00:04:41.460 --> 00:04:43.640
Ngay khi có tín dụng

00:04:43.640 --> 00:04:45.040
ta có nợ

00:04:46.229 --> 00:04:48.670
Nợ là tài sản của người cho vay,

00:04:48.670 --> 00:04:50.770
và trách nhiệm với người đi vay.

00:04:51.370 --> 00:04:52.540
Về sau,

00:04:52.540 --> 00:04:56.240
khi người vay hoàn trả
khoản vay + lãi suất,

00:04:56.240 --> 00:04:58.549
tài sản và trách nhiệm từ hai phía được thanh toán

00:04:58.549 --> 00:05:00.949
và giao dịch kết thúc.

00:05:01.749 --> 00:05:04.629
Vậy, tại sao tín dụng lại quan trọng?

00:05:05.229 --> 00:05:07.619
Bởi vì khi người vay nhận được khoản tín dụng,

00:05:07.619 --> 00:05:09.719
anh ta mua được nhiều hơn.

00:05:09.720 --> 00:05:13.349
Và chi tiêu thúc đẩy kinh tế tăng trưởng

00:05:13.860 --> 00:05:17.320
Bởi tiền ra người mua là tiền vào người bán

00:05:18.420 --> 00:05:22.180
Vậy, mỗi đồng bạn chi ra, ai đó sẽ thu vào

00:05:22.189 --> 00:05:25.279
và mỗi đồng bạn kiếm được, tức là đã có 1 người chi

00:05:25.280 --> 00:05:29.149
Vì vậy, khi bạn càng chi nhiều, 
người khác càng kiếm được nhiều.

00:05:29.940 --> 00:05:32.640
Khi thu nhập tăng

00:05:32.649 --> 00:05:34.649
người vay có thêm niềm tin để cho vay

00:05:34.649 --> 00:05:37.620
vì giờ người đi vay
đáng giá hơn mức tín dụng

00:05:38.080 --> 00:05:40.920
Một người vay tín dụng 
có hai nguồn:

00:05:40.929 --> 00:05:43.519
khả năng trả nợ và tài sản thế chấp.

00:05:44.320 --> 00:05:48.320
Có nhiều nguồn thu nhập làm tăng khả năng trả nợ

00:05:49.940 --> 00:05:55.740
Khi nợ cao hơn thu nhập, vẫn còn đó tài sản thế chấp

00:05:56.440 --> 00:06:00.340
Điều này làm cơ sở để người cho vay xuất tiền

00:06:00.440 --> 00:06:03.960
Vì vậy, thu nhập tăng cho phép vay nhiều hơn

00:06:03.960 --> 00:06:05.680
tức là sức chi tăng

00:06:05.680 --> 00:06:09.920
Và vì tiền bạn chi ra là tiền người khác thu vào

00:06:09.920 --> 00:06:13.360
nên việc vay tiền cứ thế tiếp diễn.

00:06:13.360 --> 00:06:17.350
Mô hình tự củng cố này thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

00:06:17.350 --> 00:06:20.720
và đó là lý do ta có khái niệm
"Chu kỳ"

00:06:21.140 --> 00:06:25.620
Khi giao dịch, bạn phải trả số tiền tương ứng với món hàng

00:06:25.620 --> 00:06:28.840
và tổng thu nhập bằng tổng năng suất

00:06:29.620 --> 00:06:31.420
Qua nhiều năm chúng tôi nhận ra

00:06:31.430 --> 00:06:34.680
người làm việc năng suất cao
sẽ có mức sống cao

00:06:34.680 --> 00:06:36.930
chúng tôi gọi đây là sự tăng trưởng theo năng suất

00:06:37.430 --> 00:06:40.430
những ai có sáng kiến và cần cù
sẽ nâng cao

00:06:40.430 --> 00:06:43.540
năng suất và chất lượng cuộc sống nhanh hơn

00:06:43.540 --> 00:06:46.960
những kẻ dễ thỏa mãn và lười biếng

00:06:47.180 --> 00:06:49.700
nhưng trong ngắn hạn, điều trên không đúng hoàn toàn

00:06:49.700 --> 00:06:54.340
Năng suất quan trọng trong dài hạn, nhưng tín dụng quan trọng trong ngắn hạn

00:06:54.900 --> 00:06:58.360
Bởi vì năng suất lao động ít tăng trưởng nóng

00:06:58.360 --> 00:07:01.480
Nên nó không phải một động lực thích hợp 
để thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng nóng

00:07:01.860 --> 00:07:06.740
Ngược lại, nợ cho phép ta mua thứ mình chưa trả nổi

00:07:06.740 --> 00:07:11.040
và buộc ta tích góp để trả nợ về sau

00:07:12.000 --> 00:07:14.760
Nợ có 2 chu kỳ lớn

00:07:15.260 --> 00:07:20.820
Một chu kỳ 5 - 8 năm, 
một chu kỳ 75 - 100 năm

00:07:20.830 --> 00:07:25.160
Mọi người không thấy trước biến động
vì họ không nhìn thấy chu kỳ của nợ

00:07:25.160 --> 00:07:29.490
mà chỉ thấy những gì trước mắt

00:07:29.490 --> 00:07:32.950
Trong chương này, chúng ta sẽ lùi lại một bước và 
xem xét 3 động cơ tăng trưởng kinh tế,

00:07:32.950 --> 00:07:36.580
cách chúng tương tác rồi đúc kết kinh nghiệm.

00:07:37.400 --> 00:07:42.340
Như đã đề cập, biến động ngắn hạn không dựa trên sáng kiến và cần cù lao động

00:07:43.340 --> 00:07:46.240
chúng dựa trên tín dụng

00:07:46.240 --> 00:07:50.070
Hãy thử tưởng tượng một nền kinh tế không có 
những khoản tín dụng.

00:07:50.070 --> 00:07:53.810
Một nền kinh tế mà cách duy nhất
để mua nhiều hơn

00:07:53.810 --> 00:07:55.480
là phải tăng thu nhập,

00:07:55.480 --> 00:07:59.220
điều này yêu cầu tôi phải làm việc 
nhiều và hiệu suất hơn

00:07:59.680 --> 00:08:03.020
Năng suất hơn là cách duy nhất để giàu có hơn

00:08:03.020 --> 00:08:06.040
Mà tiền tôi chi ra là tiền người khác thu vào

00:08:06.400 --> 00:08:10.420
Vậy kinh tế sẽ chỉ tăng trưởng khi tổng năng suất quốc dân tăng lên.

00:08:10.430 --> 00:08:13.530
Nếu mọi cuộc giao dịch đều dựa trên
1 yếu tố duy nhất

00:08:13.530 --> 00:08:16.910
thì đường biểu thị năng suất lao động là thứ duy nhất ta thấy

00:08:16.910 --> 00:08:20.780
Nhưng khi ta vay, ta có chu kỳ nợ

00:08:20.780 --> 00:08:23.900
Điều này không phải do bất kỳ luật hoặc tiền lệ nào

00:08:23.900 --> 00:08:27.660
đó là do bản chất "muốn có thêm" của con người 
và tín dụng ra đời để đáp ứng

00:08:27.660 --> 00:08:32.270
Hãy nghĩ việc vay nợ đơn giản là bạn ứng trước số tiền "bạn sẽ có trong tương lai"

00:08:32.270 --> 00:08:37.479
Để mua thứ cao hơn năng lực chi tiêu hiện tại,

00:08:37.479 --> 00:08:41.460
Bạn phải đi vay từ chính mình trong tương lai

00:08:41.460 --> 00:08:44.610
Như vậy, sẽ có một khoảng thời gian trong tương lai

00:08:44.610 --> 00:08:48.690
bạn phải chi ít hơn tương ứng 
để trả lại khoản nợ hiện đã mượn

00:08:48.690 --> 00:08:51.950
Những việc trên nhanh chóng lặp lại thành một chu kỳ

00:08:51.950 --> 00:08:55.400
Như vậy, mỗi lần mượn tiền tức thì bạn đã mở ra một vòng lặp vay -trả

00:08:55.400 --> 00:08:59.950
Điều này không chỉ đúng với cá nhân mà còn hợp lý với nền kinh tế

00:08:59.950 --> 00:09:01.850
Đó là lý do việc thấu hiểu 
các khoản tín dụng lại quan trọng

00:09:01.850 --> 00:09:04.590
Bởi vì, tín dụng làm nền kinh tế hoạt động
như một cỗ máy

00:09:04.590 --> 00:09:08.780
có tính cơ học và dự đoán được các sự kiện ở tương lai.

00:09:09.260 --> 00:09:11.560
Điều này làm cho tín dụng khác với tiền mặt

00:09:12.100 --> 00:09:14.580
Tiền là những thứ bạn dùng để thanh toán cho các cuộc giao dịch

00:09:14.960 --> 00:09:18.120
Bạn mua bia từ một nhân viên pha chế bằng tiền mặt,

00:09:18.120 --> 00:09:20.140
Cuộc giao dịch hoàn tất. Chấm hết!

00:09:20.800 --> 00:09:22.630
Nhưng khi bạn mua bia bằng tín dụng,

00:09:22.630 --> 00:09:24.730
bạn sẽ không trả ngay

00:09:24.730 --> 00:09:27.520
mà hứa sẽ trả tiền sau

00:09:27.820 --> 00:09:32.060
Cùng nhau, cả hai đã tạo ra một khoản nợ
và trách nhiệm trả nợ

00:09:32.060 --> 00:09:35.240
Bạn vừa tạo ra tín dụng đấy.

00:09:36.080 --> 00:09:38.900
Chỉ đến khi bạn trả hết cho số bia mình đã uống

00:09:38.900 --> 00:09:41.250
thì khoản nợ và trách nhiệm trả nợ mới hết

00:09:41.250 --> 00:09:42.550
bạn hết nợ

00:09:42.640 --> 00:09:44.440
và giao dịch được hoàn tất.

00:09:45.820 --> 00:09:50.240
Thực tế, đa số tiền hiện có là tín dụng

00:09:50.900 --> 00:09:55.500
Tổng tín dụng ở Hoa Kỳ khoảng 50 nghìn tỷ USD

00:09:55.510 --> 00:09:59.680
trong khi tổng số tiền mặt chỉ vào khoảng 3 nghìn tỷ

00:09:59.680 --> 00:10:02.040
Hãy nhớ rằng, trong một nền kinh tế không có tín dụng:

00:10:02.040 --> 00:10:05.200
cách duy nhất để tăng sức mua của bạn là
sản xuất nhiều hơn.

00:10:05.400 --> 00:10:07.280
Nhưng trong một nền kinh tế có tín dụng,

00:10:07.280 --> 00:10:10.780
bạn cũng có thể tăng sức mua bằng cách vay.

00:10:10.780 --> 00:10:14.120
Do đó, một nền kinh tế có tín dụng có 
sức mua mạnh hơn

00:10:14.120 --> 00:10:18.090
và đồng nghĩa là thu nhập sẽ tăng trưởng nóng trong khoảng thời gian ngắn

00:10:18.090 --> 00:10:19.890
nhưng tình trạng trên sẽ không kéo dài mãi.

00:10:20.090 --> 00:10:21.360
Đừng hiểu nhầm ý tôi

00:10:21.560 --> 00:10:25.660
tín dụng không phải một thứ xấu xa
bởi vì nó tạo ra các chu kỳ nợ

00:10:25.660 --> 00:10:30.360
Nó chỉ tệ khi chúng ta "vung tay quá trán" và
không thể trả hết nợ.

00:10:30.900 --> 00:10:34.490
Ngược lại, khi ta biết sử dụng khoản vay hợp lý

00:10:34.490 --> 00:10:37.690
và tăng thu nhập thì có thể trả nợ

00:10:37.690 --> 00:10:40.980
Ví dụ: nếu bạn vay tiền để mua một chiếc TV lớn,

00:10:40.980 --> 00:10:43.879
thì tất nhiên là TV chẳng tạo ra tiền để bạn trả nợ

00:10:44.079 --> 00:10:47.880
Nhưng, nếu bạn vay tiền 
mua máy kéo -

00:10:48.380 --> 00:10:51.560
để nâng cao năng suất thu hoạch cây trồng hơn
thì bạn sẽ kiếm được nhiều tiền hơn

00:10:51.560 --> 00:10:53.090
- sau đó, bạn có thể trả nợ

00:10:53.090 --> 00:10:55.420
và cải thiện mức sống của bạn.

00:10:56.240 --> 00:10:57.600
Trong một nền kinh tế có tín dụng,

00:10:57.600 --> 00:10:59.600
chúng ta có thể theo dõi các giao dịch

00:10:59.600 --> 00:11:02.360
và xem cách chúng thúc đẩy tăng trưởng.

00:11:02.680 --> 00:11:03.940
Tôi sẽ cho bạn một ví dụ:

00:11:04.080 --> 00:11:08.200
Giả sử bạn kiếm được 100.000 USD/năm
và không có nợ.

00:11:08.390 --> 00:11:11.540
Bạn đủ uy tín để vay 10.000 USD

00:11:11.540 --> 00:11:13.040
nói như thẻ tín dụng

00:11:13.040 --> 00:11:15.250
bạn có thể chi 110.000 đô la

00:11:15.250 --> 00:11:18.250
mặc dù bạn chỉ kiếm được 100.000 đô la.

00:11:18.750 --> 00:11:21.460
Vì tiền bạn chi ra là tiền người khác thu vào

00:11:21.460 --> 00:11:24.460
ai đó đang kiếm được 110.000 đô la.

00:11:25.060 --> 00:11:27.670
Một người có thu nhập 110.000 USD

00:11:27.770 --> 00:11:31.429
không tiền sử nợ, có thể mượn 11,000 USD

00:11:31.429 --> 00:11:34.070
vậy anh ta có thể tiêu xài 121.000 USD

00:11:34.070 --> 00:11:38.170
dù số tiền đó nhiều hơn 
11 ngàn đô so với mức thu nhập của anh ấy.

00:11:38.170 --> 00:11:40.640
Và tiền tôi chi ra là tiền người khác thu vào

00:11:40.640 --> 00:11:43.430
và thông qua các giao dịch

00:11:43.430 --> 00:11:45.430
vòng lặp cứ thế tiếp diễn

00:11:45.430 --> 00:11:47.430
cuối cùng, chúng trở thành mô hình tự củng cố

00:11:47.830 --> 00:11:51.600
Nhưng nhớ là, có nợ là có chu kỳ nợ

00:11:51.600 --> 00:11:55.809
và nếu có khi khởi đầu đi lên thì nhớ sẽ có khi nó đi xuống

00:11:56.009 --> 00:11:59.710
Đó là căn nguyên của
"Chu kỳ nợ ngắn hạn"

00:12:00.810 --> 00:12:04.380
Khi việc kinh doanh thuận lợi,
chúng ta sẽ mở rộng buôn bán

00:12:04.380 --> 00:12:06.840
khởi thủy của "chu kỳ nợ ngắn hạn".

00:12:07.360 --> 00:12:10.720
Các khoản chi tiêu và giá cả cũng tăng dần

00:12:11.040 --> 00:12:15.220
Điều này xảy ra vì tín dụng
thúc đẩy việc chi tiêu nhiều hơn

00:12:15.220 --> 00:12:17.440
mà mượn nợ tín dụng thì dễ như ăn cháo.

00:12:18.040 --> 00:12:22.680
Khi nhu cầu tăng nhanh hơn sức cung,

00:12:22.680 --> 00:12:23.880
giá cả tăng.

00:12:24.560 --> 00:12:29.000
Khi giá tăng thái quá, chúng ta có "lạm phát"

00:12:29.600 --> 00:12:32.500
Ngân hàng trung ương không muốn lạm phát diễn ra

00:12:32.500 --> 00:12:35.010
vì nó tạo ra nhiều hệ lụy

00:12:35.010 --> 00:12:38.240
Giá tăng thì lãi suất tăng

00:12:38.260 --> 00:12:42.960
Với lãi suất tăng, sẽ có ít người đi vay

00:12:42.960 --> 00:12:45.600
Và tổng số nợ lớn hơn.

00:12:45.600 --> 00:12:50.100
Tưởng tượng các khoản thanh toán hàng tháng của bạn tăng đột ngột

00:12:51.000 --> 00:12:54.459
Bởi vì mọi người ngại vay hơn
để tích góp trả nợ

00:12:54.460 --> 00:12:58.720
họ chi dè dặt hơn nên sức mua giảm

00:12:59.140 --> 00:13:02.780
..và tiền tôi chi là tiền người khác thu vào

00:13:03.300 --> 00:13:06.580
thu nhập giảm...và cứ thế tiếp diễn.

00:13:07.460 --> 00:13:10.800
Dẫn đến cầu giảm, cung thừa và giá cũng sẽ giảm

00:13:10.800 --> 00:13:12.689
Chúng tôi gọi đây là giảm phát.

00:13:12.689 --> 00:13:17.460
Hoạt động kinh doanh giảm mạnh,
tạo ra "suy thoái"

00:13:17.460 --> 00:13:20.060
Nếu suy thoái kinh tế trở nên quá nghiêm trọng

00:13:20.060 --> 00:13:22.440
và lạm phát không còn là vấn đề nữa,

00:13:22.440 --> 00:13:27.060
ngân hàng trung ương sẽ hạ lãi suất
để cân bằng các hoạt động kinh tế

00:13:27.060 --> 00:13:29.650
Với lãi suất thấp,

00:13:29.650 --> 00:13:30.650
nợ giảm

00:13:30.650 --> 00:13:33.250
việc vay và tiêu xài
tăng trở lại

00:13:33.250 --> 00:13:35.450
vòng lặp sẽ trở lại ban đầu.

00:13:35.450 --> 00:13:39.450
Đấy, nền kinh tế này như một cỗ máy.

00:13:40.250 --> 00:13:44.160
Trong chu kỳ nợ ngắn hạn, 
chi tiêu chỉ giới hạn trong sự sẵn lòng của

00:13:44.160 --> 00:13:47.140
người cho vay và người vay để 
điều chỉnh tín dụng.

00:13:47.140 --> 00:13:52.510
Khi niềm tin cho vay cao, 
kinh tế sẽ hưng thịnh

00:13:52.510 --> 00:13:56.090
Khi niềm tin cho vay thấp, 
kinh tế sẽ suy thoái

00:13:56.090 --> 00:14:00.450
Lưu ý: chu kỳ này được kiểm soát bởi 
ngân hàng trung ương

00:14:00.450 --> 00:14:05.120
Chu kỳ nợ ngắn hạn thường kéo dài 5 - 8 năm

00:14:05.120 --> 00:14:08.410
và xảy ra nhiều lần trong nhiều thập kỷ.

00:14:08.410 --> 00:14:12.000
Nhưng khi hưng hay trầm ở mỗi chu kỳ nợ hoàn tất

00:14:12.400 --> 00:14:16.670
với tăng trưởng chu kỳ 2 cao hơn chu kỳ 1
thì nợ sau cũng cao hơn nợ trước

00:14:16.670 --> 00:14:18.040
Tại sao?

00:14:18.040 --> 00:14:20.740
Vì bản chất con người

00:14:20.740 --> 00:14:25.530
có thiên hướng vay rồi tiêu xài
nhiều hơn tích góp để trả nợ

00:14:25.530 --> 00:14:27.480
Đó là bản chất con người.

00:14:27.480 --> 00:14:29.380
Bởi vì điều này,

00:14:29.380 --> 00:14:30.680
trong thời gian dài,

00:14:30.680 --> 00:14:33.470
nợ tăng nhanh hơn thu nhập

00:14:33.470 --> 00:14:36.670
tạo ra "chu kỳ nợ dài hạn".

00:14:38.060 --> 00:14:39.900
Dù nợ mẹ sinh nợ con

00:14:40.160 --> 00:14:44.020
người cho vay vẫn tự do gia hạn tín dụng.

00:14:44.030 --> 00:14:45.030
Tại sao?

00:14:45.030 --> 00:14:48.670
Vì mọi người nghĩ
chuyện rồi sẽ tốt đẹp

00:14:48.670 --> 00:14:51.970
Mọi người nhìn vào những xu hướng đang dẫn đầu

00:14:51.970 --> 00:14:55.650
Và xu hướng gì đang dẫn đầu?

00:14:55.650 --> 00:14:57.650
Thu nhập đã tăng lên!

00:14:57.650 --> 00:14:59.250
Giá trị tài sản đang tăng lên!

00:14:59.250 --> 00:15:01.550
Thị trường chứng khoán gầm rú!

00:15:01.550 --> 00:15:02.480
Đó là một sự bùng nổ!

00:15:02.480 --> 00:15:06.690
Và mọi người đầu tư, chi trả mọi thứ

00:15:06.690 --> 00:15:08.390
BẰNG TIỀN VAY!

00:15:08.390 --> 00:15:11.770
Những việc làm trên lặp lại,
tạo ra khái niệm "bong bóng"

00:15:11.770 --> 00:15:14.640
Thế nên, nợ càng thêm nợ

00:15:14.640 --> 00:15:18.110
thì mức thu nhập tăng nóng
cũng đủ để bù vào

00:15:18.110 --> 00:15:21.970
Hãy gọi tỷ lệ nợ/thu nhập
là GÁNH NẶNG NỢ NẦN

00:15:21.970 --> 00:15:25.210
Chừng nào mức thu nhập > mức nợ,

00:15:25.210 --> 00:15:27.040
gánh nặng nợ nần vẫn kiểm soát được.

00:15:27.040 --> 00:15:30.230
Đồng thời giá trị tài sản tăng chóng mặt

00:15:30.230 --> 00:15:34.580
Người ta vay số tiền lớn để mua chúng như
một khoản đầu tư

00:15:35.060 --> 00:15:37.660
khiến giá tài sản càng tăng cao thêm

00:15:37.660 --> 00:15:40.260
Mọi người cảm thấy giàu có.

00:15:40.260 --> 00:15:43.260
Vì vậy, ngay cả khi 
khoản nợ tích lũy đang khá cao

00:15:43.260 --> 00:15:49.490
tổng thu nhập và giá trị tài sản
vẫn đảm bảo khả năng chi trả cho họ.

00:15:49.490 --> 00:15:52.530
Nhưng rõ ràng, chuyện không kéo dài mãi.

00:15:52.530 --> 00:15:54.250
Và đúng thế!

00:15:54.250 --> 00:16:00.520
Gánh nặng nợ nần tăng dần qua nhiều thập kỷ

00:16:00.520 --> 00:16:05.400
Một lúc nào đó,
nợ tăng nhanh hơn thu nhập

00:16:05.400 --> 00:16:08.240
buộc mọi người phải cắt giảm tiêu xài

00:16:08.240 --> 00:16:12.200
Và ...tiền tôi chi ra là tiền người khác thu vào

00:16:12.200 --> 00:16:14.500
thu nhập sẽ giảm dần

00:16:14.500 --> 00:16:19.020
khi đó, mức đảm bảo tài chính giảm
kéo theo mức vay giảm

00:16:19.020 --> 00:16:22.020
khoản nợ thì vẫn tăng

00:16:22.020 --> 00:16:24.440
đẩy chi tiêu giảm bất chợt

00:16:24.440 --> 00:16:27.140
... Và chu kỳ tự đảo ngược.

00:16:27.140 --> 00:16:30.960
Đây là lúc nợ dài hạn đạt đỉnh.

00:16:30.960 --> 00:16:34.150
Gánh nặng nợ nần trở nên quá lớn.

00:16:34.150 --> 00:16:38.830
Đối với phương Tây và hầu hết các nước còn lại

00:16:38.830 --> 00:16:40.760
Nợ dài hạn đạt đỉnh
vào 2008

00:16:40.760 --> 00:16:45.430
Điều tương tự cũng xảy ra
ở Nhật Bản vào năm 1989

00:16:45.430 --> 00:16:48.750
và đã từng diễn ra Hoa Kỳ
vào 1929.

00:16:48.750 --> 00:16:53.100
Bây giờ, toàn nền kinh tế bắt đầu một phương án có tên:
GIẢI NỢ (thắt lưng buộc bụng)

00:16:53.100 --> 00:16:56.500
Trong nỗ lực giải nợ, mọi người phải cắt giảm chi tiêu,

00:16:56.500 --> 00:16:59.540
thu nhập sẽ giảm, tín dụng bay hơi,

00:16:59.540 --> 00:17:02.700
giá tài sản giảm mạnh, ngân hàng tê liệt

00:17:02.700 --> 00:17:06.339
thị trường chứng khoán sụp đổ, 
căng thẳng xã hội tăng cao

00:17:06.339 --> 00:17:09.700
và toàn bộ hệ thống phải cải tổ mạnh mẽ

00:17:10.720 --> 00:17:13.839
Khi thu nhập giảm và mức nợ tăng,

00:17:13.848 --> 00:17:17.989
người vay bị ép. 
Vì mức đảm bảo tài chính đã bốc hơi.

00:17:17.990 --> 00:17:22.358
tín dụng = 0 tức là
mọi người không thể vay tiền

00:17:22.358 --> 00:17:23.598
ĐỂ TRẢ NỢ

00:17:23.598 --> 00:17:28.439
Để tránh bị siết nợ,
người vay phải cầm cố tài sản

00:17:28.440 --> 00:17:31.550
Khi mọi người đổ xô bán tài sản

00:17:31.550 --> 00:17:36.370
thì thị trường chứng khoáng sụp đổ

00:17:36.370 --> 00:17:39.740
toàn bộ thị trường bất động sản và ngân hàng
rơi vào khủng hoảng

00:17:39.740 --> 00:17:44.940
Tổng giá trị tài sản giảm, dĩ nhiên, 
uy tín của người vay giảm theo

00:17:44.940 --> 00:17:48.280
Dẫn tới, mức đảm bảo tài chính
tụt không phanh

00:17:48.280 --> 00:17:50.200
Mọi người cảm thấy nghèo khó

00:17:51.300 --> 00:17:55.010
Tín dụng không còn. Sức mua giảm

00:17:55.010 --> 00:17:55.890
Thu nhập giảm

00:17:55.890 --> 00:17:57.890
không còn sự thịnh vượng

00:17:57.890 --> 00:17:58.590
Tín dụng tiếp tục giảm

00:17:58.590 --> 00:18:00.800
mức vay cũng giảm và cứ thế tiêp diễn

00:18:00.800 --> 00:18:03.000
Đó là một vòng luẩn quẩn.

00:18:03.000 --> 00:18:06.530
Hiện tượng này giống một cuộc suy thoái thông thường, 
khác ở chỗ

00:18:06.530 --> 00:18:10.160
là ngân hàng trung ương
không thể giảm lãi suất được

00:18:10.160 --> 00:18:14.590
Trong một cuộc suy thoái, 
hạ lãi suất cho vay sẽ kích thích việc vay.

00:18:14.590 --> 00:18:18.570
Tuy nhiên, trong giải nợ,
giảm lãi suất trở nên vô dụng

00:18:18.570 --> 00:18:21.900
bởi vì lãi suất đã chạm đáy 0%.

00:18:21.900 --> 00:18:25.300
vì vậy hiệu ứng kích thích không còn

00:18:25.300 --> 00:18:30.380
Mức lãi suất tại Hoa Kỳ đạt 0% vào 
thập niên 30 thế kỷ trước

00:18:30.840 --> 00:18:33.220
và một lần nữa vào năm 2008.

00:18:33.220 --> 00:18:36.600
Sự khác biệt trong điều chỉnh lãi suất
ở một cuộc khủng hoảng kinh tế

00:18:36.600 --> 00:18:40.270
và một cuộc giải nợ là khi một quốc gia khủng hoảng

00:18:40.270 --> 00:18:41.930
thì mức nợ đã quá lớn

00:18:41.930 --> 00:18:45.050
và lãi suất không còn làm được gì nữa.

00:18:45.050 --> 00:18:50.240
Người cho vay nhận ra số tiền cho vay đã quá lớn để trả hết

00:18:50.240 --> 00:18:55.310
Người vay không còn khả năng trả nợ,
trong khi giá trị tài sản của họ tiếp tục giảm.

00:18:55.310 --> 00:18:59.370
Kết quả là cả hai phía đều tê liệt,
không ai muốn tiếp tục nữa

00:18:59.370 --> 00:19:03.490
Người cho vay ngừng cho vay. 
Người vay ngừng vay.

00:19:03.490 --> 00:19:07.020
Hãy liên tưởng tới 1 nền kinh tế không niềm tin

00:19:07.020 --> 00:19:09.000
giống như một con người.

00:19:09.000 --> 00:19:12.600
Vậy...chúng ta làm gì trong thời kỳ này?

00:19:12.600 --> 00:19:17.540
Mấu chốt vấn đề là mức nợ quá cao
và nó cần được hạ xuống.

00:19:17.540 --> 00:19:20.790
Và chúng ta có 4 cách
để giải quyết

00:19:20.790 --> 00:19:24.489
1. người dân, doanh nghiệp và chính phủ
cắt giảm chi tiêu

00:19:24.489 --> 00:19:28.409
2. giảm nợ thông qua các mức vay mặc định
và tái cấu trúc nợ

00:19:28.409 --> 00:19:34.139
3. có sự tái phân phối tài sản
bắt nguồn từ nhóm giàu nhất

00:19:34.139 --> 00:19:37.980
và 4. ngân hàng trung ương in tiền mới.

00:19:37.980 --> 00:19:42.999
4 phương án này được thực hiện để thoát khỏi khủng hoảng

00:19:45.699 --> 00:19:47.779
Thông thường, cắt giảm chi tiêu là ưu tiên số 1

00:19:47.879 --> 00:19:52.129
Như ta vừa thấy, người dân, doanh nghiệp, ngân hàng và chính phủ thắt chặt chi tiêu các khoản chi

00:19:52.129 --> 00:19:55.140
rồi cắt nhiều khoản viện trợ để 
tích góp trả nợ.

00:19:55.780 --> 00:19:58.559
Phương án này khá căng thẳng

00:19:59.040 --> 00:20:01.820
Khi người vay ngưng vay

00:20:01.820 --> 00:20:06.760
và bắt đầu trả các khoản nợ cũ, bạn có thể hy vọng gánh nặng nợ sẽ giảm.

00:20:07.360 --> 00:20:10.620
Nhưng điều ngược lại xảy ra!
Bởi vì chi tiêu bị cắt giảm

00:20:10.660 --> 00:20:13.940
- và tiền chi người nay là thu nhập người kia.

00:20:13.940 --> 00:20:19.020
Đồng nghĩa, tổng thu nhập sẽ giảm. 
Hệ quả là quá trình hoàn nợ sẽ bị kéo chậm

00:20:19.020 --> 00:20:22.160
và mọi chuyện sẽ chỉ tồi tệ hơn.

00:20:22.160 --> 00:20:26.320
Có thể thấy,cắt giảm chi tiêu 
kéo lùi phát triển kinh tế và tạo ra bất mãn trong xã hội

00:20:26.330 --> 00:20:29.389
Các doanh nghiệp buộc phải cắt giảm chi phí ...

00:20:29.389 --> 00:20:32.779
đồng nghĩa, việc làm khan hiếm
và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng

00:20:32.780 --> 00:20:37.139
Tiếp đến: các khoản nợ phải được giảm!

00:20:37.540 --> 00:20:41.140
Nhiều người vay nhận ra mình không thể trả nợ nữa

00:20:41.149 --> 00:20:44.299
- và các khoản nợ của người đi vay 
là tài sản của người cho vay.

00:20:44.300 --> 00:20:48.240
Một khi người vay không trả tiền,
nhiều người sẽ lo lắng rằng

00:20:48.240 --> 00:20:50.300
ngân hàng sẽ không trả tiền cho họ

00:20:50.300 --> 00:20:53.800
vì vậy họ vội vàng rút tiền khỏi ngân hàng.

00:20:53.940 --> 00:20:55.580
Các ngân hàng bị siết chặt,

00:20:55.580 --> 00:20:59.380
tất cả mọi cá nhân, tổ chức và ngân hàng đều ngập trong nợ.

00:20:59.380 --> 00:21:03.560
Sự biến động kinh tế này gọi là khủng hoảng

00:21:03.570 --> 00:21:08.649
Mọi người điên lên khi nhận ra, sự giàu có bao lâu nay

00:21:08.649 --> 00:21:11.080
đều là mây khói

00:21:12.020 --> 00:21:13.480
Hãy trở lại với quán bar

00:21:13.690 --> 00:21:17.619
Khi bạn bắt đầu mua trả sau

00:21:17.619 --> 00:21:23.570
bạn hứa sẽ trả hết tiền.
Lời hứa khi đó trở thành tài sản của người pha chế

00:21:23.570 --> 00:21:28.960
Nhưng bạn thất hứa. Và nếu bạn không trả nợ và tìm cách trốn nợ

00:21:29.300 --> 00:21:32.640
thì "tài sản" của anh pha chế trở nên vô nghĩa.

00:21:32.649 --> 00:21:35.779
Vì nó đã biến mất theo bạn.

00:21:35.780 --> 00:21:40.800
Nhiều người cho vay không muốn tài sản của họ
biến mất. Vì vậy, họ đồng ý tái cấu trúc nợ

00:21:41.440 --> 00:21:44.900
Tái cơ cấu nợ có nghĩa
người cho vay sẽ được trả nợ ít hơn khoản ban đầu

00:21:44.900 --> 00:21:48.040
hoặc sẽ trả chậm hơn thời hạn

00:21:48.040 --> 00:21:51.460
hoặc trả với lãi suất thấp hơn

00:21:51.460 --> 00:21:55.160
Tóm lại, hợp đồng ban đầu bị phá vỡ để toàn bộ tài sản không biến mất.

00:21:55.800 --> 00:21:59.400
Người cho vay thà mất nhiều chứ không chịu mất hết.

00:21:59.860 --> 00:22:03.440
Mặc dù nợ biến mất, việc tái cơ cấu nợ gây ra

00:22:03.450 --> 00:22:06.559
hiện tượng giảm mạnh của thu nhập và tài sản

00:22:06.559 --> 00:22:09.679
vậy nên gánh nặng nợ ngày một to hơn

00:22:09.679 --> 00:22:12.950
Giống như cắt giảm chi tiêu, giảm nợ

00:22:12.950 --> 00:22:16.009
cũng gây ra nhiều vấn đề

00:22:16.009 --> 00:22:21.940
Và mọi tức giận đều đổ lên chính quyền,
do ảnh hưởng của thu nhập giảm và thất nghiệp tăng

00:22:21.940 --> 00:22:25.220
tức là nhà nước thu ít thuế hơn

00:22:25.220 --> 00:22:30.200
Đồng thời gánh nặng phúc lợi tăng mạnh khi
nhiều người thất nghiệp

00:22:30.210 --> 00:22:33.960
Nhiều người thất nghiệp có khoản tiết kiệm thấp

00:22:33.960 --> 00:22:36.419
và cần sự hỗ trợ từ chính phủ

00:22:36.419 --> 00:22:39.999
Ngoài ra, chính phủ bận rộn
với các dự án kích thích tăng trưởng

00:22:39.999 --> 00:22:43.879
và chi tiền để bù đắp 
những khoản lỗ của nền kinh tế

00:22:43.879 --> 00:22:47.509
Thâm hụt ngân sách công bùng nổ

00:22:47.509 --> 00:22:51.060
trong cuộc suy thoái vì họ chi vượt thu.

00:22:51.560 --> 00:22:55.720
Những gì bạn nghe trên bản tin thời sự
về thâm hụt ngân sách

00:22:55.720 --> 00:23:01.320
là chính phủ phải tăng thuế để bù đắp tài chính

00:23:01.320 --> 00:23:02.840
hoặc vay tiền

00:23:02.840 --> 00:23:06.020
Nhưng tổng thu nhập thì giảm và
người dân thất nghiệp,

00:23:06.060 --> 00:23:09.780
vậy chính phủ mượn từ ai?
Trả lời: người giàu có.

00:23:09.789 --> 00:23:14.580
Vì các chính phủ cần rất nhiều tiền
và 1 lượng lớn tài sản

00:23:14.580 --> 00:23:17.109
tập trung trong một lượng nhỏ
những người giàu

00:23:17.109 --> 00:23:20.379
Chính phủ sẽ tăng thuế lên người giàu

00:23:20.379 --> 00:23:24.450
thông qua đó, tạo điều kiện 
tái phân phối của cải toàn xã hội

00:23:24.450 --> 00:23:29.279
từ những ai "có tiền" sang "thiếu tiền".
Điều này kích động sự phẫn nộ

00:23:29.279 --> 00:23:30.970
của người "thiếu tiền"
với người "có tiền"

00:23:30.970 --> 00:23:36.309
Những người giàu có, bị chèn ép và vắt kiệt
bởi nền kinh tế suy yếu, tài sản rớt giá,

00:23:36.309 --> 00:23:39.940
thuế tăng, nên họ cảm thấy tức giận
với nhóm "túng thiếu"

00:23:39.940 --> 00:23:43.890
Nếu sự mâu thuẫn tiếp diễn,
tình trạng rối loại xã hội sẽ bùng nổ

00:23:43.890 --> 00:23:47.280
Đáng sợ hơn, sự cẳng thẳng
không chỉ diễn ra trong 1 quốc gia

00:23:47.280 --> 00:23:52.200
nó có thể diễn ra giữa các quốc gia, đặc biệt giữa nước cho vay và nước vay

00:23:52.200 --> 00:23:56.040
Tình trạng này có thể dẫn đến thay đổi chính trị

00:23:56.040 --> 00:23:58.840
điều đó đôi khi trở nên cực đoan.

00:23:58.840 --> 00:24:02.630
Vào những năm 1930, cũng tình trạng này
đã tạo điều kiện cho Hitler cầm quyền

00:24:02.630 --> 00:24:06.640
gây ra chiến tranh ở châu Âu và cuộc khủng hoảng kinh tế ở Hoa Kỳ.

00:24:06.640 --> 00:24:10.820
Điều này thúc đẩy các chính phủ cần
một kế hoạch để kết thúc căng thẳng leo thang.

00:24:10.820 --> 00:24:14.940
Hãy nhớ rằng, hầu hết tiền đều là tín dụng

00:24:14.950 --> 00:24:18.400
Nên khi tín dụng bốc hơi,
tiền cũng là mây khói

00:24:18.400 --> 00:24:23.190
Mọi người đang tuyệt vọng vì tiền và bạn nhớ ai có thể in tiền?

00:24:23.840 --> 00:24:27.360
Ngân hàng trung ương.

00:24:27.370 --> 00:24:30.309
Một khi đã giảm lãi suất xuống gần 0

00:24:30.309 --> 00:24:34.090
ngân hàng trung ương buộc phải in tiền. Không giống như cắt giảm chi tiêu,

00:24:34.090 --> 00:24:37.299
giảm nợ và phân phối lại của cải,

00:24:37.299 --> 00:24:42.190
in tiền là một giải pháp thu hút.
Cùng đường, ngân hàng trung ương

00:24:42.190 --> 00:24:43.210
phải in mới tiền

00:24:43.210 --> 00:24:47.150
mà không cần cuộc giao dịch
và sử dụng nó để mua tài sản đảm bảo

00:24:47.150 --> 00:24:52.260
và trái phiếu chính phủ. Nó đã xảy ra ở Hoa Kỳ trong cuộc Đại khủng hoảng

00:24:52.260 --> 00:24:56.010
và một lần nữa vào năm 2008, khi ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ -

00:24:56.010 --> 00:24:59.940
Cục Dự trữ Liên bang - đã in hơn hai nghìn tỷ đô la.

00:24:59.940 --> 00:25:04.180
Các ngân hàng trung ương cũng có thể in nhiều tiền

00:25:04.180 --> 00:25:07.440
Bằng cách mua tài sản đảm bảo bằng số tiền này,

00:25:07.440 --> 00:25:11.679
giá tài sản sẽ tăng khiến mức đảm bảo tài chính
cũng tăng theo

00:25:11.679 --> 00:25:15.820
Tuy nhiên, điều này chỉ tác dụng lên những ai
sở hữu nhiều tài sản

00:25:15.820 --> 00:25:21.840
Ngân hàng trung ương có thể in tiền,
nhưng nó cũng chỉ mua được tài sản đảm bảo

00:25:21.840 --> 00:25:24.900
Chính phủ trung ương thì khác,

00:25:24.900 --> 00:25:29.580
chính thể này có thể mua hàng hóa, dịch vụ
hay ứng tiền cho nhân dân

00:25:29.580 --> 00:25:34.520
nhưng nó không thể in tiền. Vì vậy, để kích thích tăng trưởng,

00:25:34.520 --> 00:25:35.650
cả hai phải hợp tác

00:25:35.650 --> 00:25:39.660
Bằng cách mua trái phiếu chính phủ, 
Ngân hàng Trung ương cơ bản

00:25:39.660 --> 00:25:41.180
cho chính phủ vay tiền,

00:25:41.190 --> 00:25:44.909
cho phép chính thể này giải quyết
thâm hụt và tăng chi tiêu

00:25:44.909 --> 00:25:48.650
cho các sản phẩm và dịch vụ
có thể kích thích tăng trưởng

00:25:48.650 --> 00:25:53.080
và chi cho trợ cấp thất nghiệp. Kết quả là
thu nhập quốc dân tăng

00:25:53.080 --> 00:25:56.240
cùng với nợ công. Tuy nhiên,

00:25:56.240 --> 00:25:59.540
nó sẽ giảm gánh nặng nợ của nền kinh tế.

00:25:59.540 --> 00:26:05.429
Đây là khoảng thời gian nhạy cảm. Các nhà hoạch định chính sách cần cân bằng

00:26:05.429 --> 00:26:06.580
gánh nặng nợ

00:26:08.540 --> 00:26:13.040
Các phương pháp giảm phát phải cân bằng 
với các phương án lạm phát

00:26:13.050 --> 00:26:14.710
để duy trì sự ổn định.

00:26:14.710 --> 00:26:18.130
Khi trung hòa thành công, chính quyền sẽ có

00:26:18.130 --> 00:26:21.479
Cuộc khủng hoảng màu hồng.

00:26:21.480 --> 00:26:25.359
Bạn thấy đấy, một cuộc khủng hoảng
có thể tồi tệ hoặc tốt đẹp.

00:26:26.340 --> 00:26:28.839
Làm sao khủng hoảng lại tốt đẹp?

00:26:29.960 --> 00:26:33.420
Mặc dù khủng hoảng kinh tế
là một tình thế khó khăn

00:26:33.429 --> 00:26:37.549
việc đưa ra giải pháp khả thi tốt nhất là một điều tuyệt vời hơn.

00:26:37.549 --> 00:26:43.160
so với các khoản nợ xấu khi còn đắc thời

00:26:43.160 --> 00:26:45.940
Trong một cuộc suy thoái được xử lý tốt,

00:26:45.940 --> 00:26:51.089
Nợ giảm theo thu nhập, 
tăng trưởng kinh tế thực dương

00:26:51.089 --> 00:26:56.889
và lạm phát không phải là một vấn đề. 
Trạng thái trên đặt cơ sở trên sự cân bằng.

00:26:56.889 --> 00:27:00.159
Sự cân bằng hoàn hảo đòi hỏi sự pha trộn giữa

00:27:00.159 --> 00:27:04.229
cắt giảm chi tiêu, giảm nợ, tái phân phối tài sản

00:27:04.229 --> 00:27:09.140
và in mới tiền. Khi đó kinh tế sẽ ổn định
và trật tự xã hội được duy trì.

00:27:10.200 --> 00:27:13.640
Sẽ có người lo ngại in tiền sẽ gây lạm phát

00:27:13.640 --> 00:27:16.180
Sẽ không. Nếu nó bù đắp được mức tín dụng đang giảm

00:27:16.880 --> 00:27:19.060
Hãy nhớ rằng, chi tiêu rất quan trọng

00:27:19.740 --> 00:27:25.880
1 USD chi bằng tiền thực
có giá trị ngang 1 USD tín dụng

00:27:27.140 --> 00:27:31.299
Bằng cách in thêm tiền, Ngân hàng trung ương
bù vào khoản tín dụng mất đi

00:27:31.300 --> 00:27:33.080
bằng số tiền in mới.

00:27:33.940 --> 00:27:38.500
Để xoay chuyển tình huống, Ngân hàng Trung ương không nên chỉ bơm cho

00:27:38.500 --> 00:27:39.580
mức thu nhập.

00:27:40.020 --> 00:27:45.180
mà phải làm cho tỷ suất thu nhập tăng cao hơn 
lãi suất trên nợ tích lũy

00:27:45.520 --> 00:27:48.379
Vì vậy, ý của tôi là gì? Cơ bản,

00:27:48.380 --> 00:27:52.240
thu nhập cần tăng nhanh hơn nợ.

00:27:52.620 --> 00:27:57.940
Ví dụ một quốc gia trong thời kỳ suy thoái
có tỷ lệ nợ trên thu nhập là 100%

00:27:58.580 --> 00:28:05.180
Đồng nghĩa, tổng nợ bằng tổng thu nhập toàn quóc
trong một năm

00:28:05.800 --> 00:28:09.009
Hãy nghĩ đến lãi suất nợ

00:28:09.009 --> 00:28:10.640
giả sử là 2%.

00:28:11.160 --> 00:28:14.640
Nếu nợ tăng 2% một năm theo lãi suất

00:28:14.900 --> 00:28:20.220
mà thu nhập tăng 1%.
Nước này sẽ không thể cắt giảm nợ.

00:28:20.600 --> 00:28:25.540
Bạn cần in đủ tiền để thu nhập
tăng nhanh hơn lãi suất

00:28:26.140 --> 00:28:30.720
Tuy nhiên, in tiền là động thái dễ làm, 
kèm theo nguy cơ bị lạm dụng

00:28:30.720 --> 00:28:33.040
và bỏ qua các phương pháp còn lại.

00:28:33.400 --> 00:28:36.200
Nguy cơ của in quá nhiều tiền

00:28:36.200 --> 00:28:40.520
sẽ là mức lạm phát khủng khiếp.
Nước Đức những năm 1920

00:28:40.660 --> 00:28:43.120
đã trải nghiệm hậu quả này.

00:28:43.540 --> 00:28:48.260
Nếu giới hoạch định đạt được sự cân bằng,
không cuộc suy thoái nào quá gay gắt

00:28:48.800 --> 00:28:51.340
Tăng trưởng sẽ chậm lại
kèm theo nợ giảm nhiệt.

00:28:51.340 --> 00:28:54.470
Cuộc suy thoái sẽ được kiểm soát.

00:28:55.740 --> 00:28:59.820
Đến khi thu nhập tăng trở lại,
người đi vay sẽ uy tín hơn

00:29:00.200 --> 00:29:02.999
Và khi người vay đáng tin hơn,

00:29:03.400 --> 00:29:08.500
người cho vay sẽ cho quyết định cho vay lần nữa.
Gánh nặng nợ sẽ giảm dần

00:29:08.500 --> 00:29:11.020
Vay tiền được, chi tiêu nhiều hơn.

00:29:11.680 --> 00:29:14.399
Và nền kinh tế lại tăng trưởng.

00:29:14.400 --> 00:29:18.000
dẫn đến giai đoạn giảm phát của chu kỳ nợ dài hạn.

00:29:18.820 --> 00:29:22.480
Dù cho quá trình suy thoái mang nhiều hậu quả xấu
khi không xử lý khéo

00:29:22.480 --> 00:29:26.260
nhưng ngược lại, mọi vấn đề đều sẽ
được sửa chữa.

00:29:27.300 --> 00:29:29.580
Phải mất hơn một thập kỷ

00:29:29.580 --> 00:29:33.669
để gánh nặng nợ giảm và
nền kinh tế hoạt động bình ổn

00:29:33.669 --> 00:29:36.820
do đó, hãy gọi nó là:
"thập kỷ mất mát"

00:29:37.900 --> 00:29:43.120
Dĩ nhiên, nền kinh tế phức tạp hơn một chút
so với cách trình bày này

00:29:43.640 --> 00:29:48.850
Tuy nhiên, đặt chu kỳ nợ ngắn hạn trên chu kỳ nợ dài hạn

00:29:48.850 --> 00:29:52.629
rồi đặt cả hai hai đầu của
đường biểu thị năng suất tăng trưởng

00:29:52.629 --> 00:29:55.919
ta có một mô hình hợp lý
để nhìn thấy mình trong quá khứ

00:29:55.920 --> 00:29:58.919
hiện tại và hướng đi sắp tới

00:29:59.380 --> 00:30:03.019
Tóm lại, tôi muốn bạn nhớ 3 nguyên tắc:

00:30:03.720 --> 00:30:08.220
Đầu tiên: 
Đừng để nợ tăng nhanh hơn thu nhập,

00:30:08.220 --> 00:30:11.429
bởi vì gánh nặng nợ cuối cùng sẽ đè bẹp bạn.

00:30:11.429 --> 00:30:16.059
Thứ hai: 
Không có thu nhập tăng nhanh hơn năng suất,

00:30:16.059 --> 00:30:19.159
bởi vì cuối cùng bạn sẽ trở thành không thể cạnh tranh

00:30:19.159 --> 00:30:24.000
Và thứ ba: 
Làm tất cả những gì bạn có thể để nâng cao năng suất của bạn,

00:30:24.000 --> 00:30:27.300
bởi vì, về lâu dài, đó là điều quan trọng nhất.

00:30:27.720 --> 00:30:32.140
Đây là lời khuyên đơn giản cho bạn và đó là lời khuyên đơn giản cho các nhà hoạch định chính sách.

00:30:32.420 --> 00:30:38.460
Bạn sẽ ngạc nhiên khi đa số, kể cả
các nhà hoạch định đều đánh giá sai yếu tố này

00:30:39.509 --> 00:30:44.059
Mô hình này đã giúp tôi nhiều.
Hy vọng nó sẽ giúp ích cho bạn.

00:30:44.060 --> 00:30:45.780
Cảm ơn bạn.