Tên tôi là Shari Davis và thành thật mà nói, tôi đang hồi phục từ việc là một công chức. Và tôi nói như một lời kêu gọi đến những người đang làm cho nhà nước và cải cách hệ thống. Nó rất khó. Nó có thể bị cô lập. Và công việc đó dường như bất khả thi. Nhưng chính quyền là những người phải có mặt. Họ thật sự phải có mặt và cam kết với lời hứa về phục vụ cộng đồng: phục vụ nhân dân, chế độ dân chủ và khắc phục những vấn đề mà cộng đồng đang phải đối mặt. Mười bảy năm trước, tôi đi qua tòa thị chính lần đầu với tư cách là một công chức ở đó. Và khi đi, tôi nhận ra một điều: tôi là một con kì lân. Không có nhiều người như tôi làm việc trong tòa nhà đó. Nhưng rồi, cũng có những người nói đến hàng trăm năm của sự bất công có hệ thống, nhưng rồi đã để vài người lại phía sau và nhiều người bị phớt lờ. Khi có những lời hứa thì luôn có những vấn đề lớn. Bạn thấy đấy, chế độ dân chủ, khi nó được khởi nguồn, đã có một lỗi chết người. Nó chỉ trải thảm cho những người giàu da trắng. Và giờ, nếu bạn là một người đàn ông thông minh da trắng giàu có, bạn sẽ hiểu vì sao tôi nói đó là một vấn đề. Nhiều tài năng đã bị cho ra rìa. Suy nghĩ về đạo đức của ta đã trở nên nhợt nhạt. Những cơ quan quyền hành cao nhất của ta đã bị lây nhiễm căn bệnh tham nhũng. Ta đang trên bờ vực của một kiểu tận thế vô cảm, và nó không ổn chút nào. Chúng ta phải mở cửa của tòa thị chính và trường học rộng mở để mọi người bước vào. Ta phải xóa bỏ các quy trình chỉ đạo lạc hậu đã đẩy ta vào mớ rắc rối này, và bắt đầu lại, với những gương mặt mới quanh bàn làm việc, những tiếng nói mới trong cộng đồng, và ta phải đón nhận những góc nhìn mới trên con đường của chúng ta. Không phải vì nó là việc đúng phải làm, dù nó đúng, mà vì đó là cách duy nhất để hướng tới thành công cùng nhau. Và đây là tin tốt nhất. Tôi biết sao để thực hiện điều đó. Câu trả lời, một câu trả lời, là ngân sách xã hội hóa. Đúng rồi. Ngân sách xã hội hóa, viết tắt là NSXHH (PB). PB là quy trình đưa cộng đồng và chính quyền gần nhau hơn để đưa ra quan điểm, đề xuất vững chắc và biểu quyết những dự án giải quyết vấn đề thực trong cộng đồng. Giờ, tôi biết là mọi người không đứng lên tung hô khi tôi nói về ngân sách công cộng. Nhưng ngân sách xã hội hóa thực sự là một suy nghĩ cấp tiến, có tính cộng đồng. Ai cũng có vai trò trong PB, và nó thành công, vì nó cho phép người dân đề ra giải pháp cho những vấn đề thực và cung cấp nền tảng cho lời hứa của chính quyền. Và thành thật, đó là lần đầu tiên tôi thấy chế độ dân chủ thật sự hoạt động. Tôi nhớ nó rõ như mới chỉ hôm qua. Đó là vào năm 2014 ở Boston, Massachusetts và thị trưởng Menino giao tôi khởi động dự án PB hướng đến giới trẻ đầu tiên trên cả nước với một triệu đô là từ nguồn quỹ của thành phố. Giờ, chúng tôi không bắt đầu với một quỹ riêng và các giới hạn hay bảng tính và công thức. Chúng tôi bắt đầu với người dân. Chúng tôi muốn chắc chắn rằng mọi người đều được lắng nghe. Chúng tôi đưa thanh niên từ những khu dân cư bị cách biệt vì lịch sử và truyền thống, thành viên trong cộng đồng queer và những người trẻ là tù mãn hạn, và cùng nhau, với pizza và nước uống không đường, chúng tôi bàn cách biến Boston thành một nơi tốt hơn. Và chúng tôi thiết kế một chương trình có tên là "Thanh niên dẫn đầu Thay đổi". Chúng tôi nghĩ đến một Boston mà người trẻ có thể tiếp cận thông tin mà họ cần để phát triển. Nơi mà họ có thể cảm thấy an toàn trong cộng đồng, và nơi họ có thể biến không gian cộng đồng thành nơi sống thực sự cho tất cả mọi người. Và đó chính là điều họ đã làm. Trong năm đầu tiên, thế hệ thanh niên đã phân bổ 90 000 đô để tăng tiếp cận công nghệ cho học sinh cấp ba trường công ở Boston, bằng việc đưa laptop đến các trường công cấp ba ở Boston, để học sinh có thể phát triển trong và ngoài môi trường học đường. Họ phân bổ 60 000 đô để tạo những bức bích họa mà theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng đã làm bừng sáng không gian công cộng. Nhưng nó giải quyết một vấn đề quan trọng hơn. Thanh niên bị kết tội và đẩy vào vòng pháp luật vì vẽ tranh lên tường. Nên điều này cho họ một nơi an toàn để trổ tài nghệ thuật. Họ phân bổ 400 000 đô để làm mới các công viên, để mọi tầng lớp người dân đều có thể tiếp cận. Giờ phải thừa nhận là, mọi chuyện không suôn sẻ như dự tính. Trước khi chúng tôi san mặt bằng của công viên, chúng tôi nhận ra nó đang nằm trên một khu vực khảo cổ và phải tạm thi công. Tôi tưởng mình đã phá hỏng PB. Nhưng vì thành phố rất cam kết với dự án này, chuyện đó đã không xảy ra. Họ mời cộng đồng đến khai quật, gìn giữ khu vực đó, tìm được các hiện vật, mở rộng lịch sử Boston và rồi tiếp tục cải tạo. Nếu đó không phản ánh một suy nghĩ cấp tiến của chính quyền, tôi không biết điều gì sẽ phản ánh nó. Điều tưởng chừng đơn giản lại có sức biến đổi rất lớn với người dân và cộng đồng liên quan. Tôi đang thấy các thành viên trong cộng đồng định hình tiếp cận giao thông, cải thiện trường học và thậm chí biến đổi cả các trụ sở công quyền, để tạo không gian bên trong cho họ. Trước khi chúng tôi có PB, tôi sẽ thấy những người như tôi và đến từ nơi tôi đến, đi đến các trụ sở công quyền để giới thiệu ý tưởng mới này hay nhóm làm việc mới, và rồi tôi sẽ thấy họ đi ngay ra ngoài. Đôi lúc tôi không thấy họ nữa. Đó là vì chuyên môn của họ không được trân trọng. Họ không thật sự được tham gia trực tiếp vào quy trình. Nhưng PB thì khác, Khi chúng tôi khởi động PB, tôi được gặp với những lãnh đạo trẻ tài năng khắp thành phố Một người cụ thể, là ngôi sao nhạc rock, Malachi Hernandez, 15 tuổi, đi đến một buổi họp cộng đồng, e thẹn, hiếu kì, một chút kín tiếng. Lưu lại và trở thành một trong những thanh niên hi vọng được dẫn dắt dự án. Giờ, tua thêm vài năm. Malachi là thành viên đầu tiên trong gia đình theo học đại học. Vài tuần trước, em là người đầu tiên trong gia đinh tốt nghiệp đại học. Malachi đã xuất hiện ở Nhà Trắng thời Obama vài lần như một phần thuộc dự án My Brother's Keeper. Tổng thống Obama còn trích Malachi trong các cuộc phỏng vấn. Thật đấy, các bạn có thể tìm được. Malachi được tham gia, tích cực tham gia, và đang ở ngoài kia thay đổi cách chúng ta nghĩ về lãnh đạo cộng đồng và tiềm năng. Hay bạn tôi Maria Hadden, người đã theo giai đoạn đầu của PB ở Chicago. Rồi đã trở thành thành viên sáng lập quản trị dự án PB, cuối cùng là một nhân viên, và rồi làm mất chức một quan chức tại vị 28 năm, để trở thành ủy viên hội đồng thành phố đầu tiên là người queer da màu trong lịch sử Chicago. Đó là sự tham gia tích cực. Đó là thực sự chú trọng tới công việc. Đó là thành tố của lãnh đạo cộng đồng. Đó là sự cải tổ hệ thống. Và nó không chỉ dừng lại ở Mĩ. Sau khi bắt đầu 30 năm trước ở Brazil, PB đã lan đến hơn 7000 thành phố khắp thế giới. Ở Pa-ri, Pháp, thị trưởng đã dành 5% ngân quỹ của bà, là hơn 100 triệu euro, cho người dân quyết định và định hình thành phố. Khắp toàn cầu, PB đã chứng tỏ là cải thiện hệ thống y tế công, giảm tham nhũng và tăng niềm tin vào chính quyền. Giờ chúng ta đã biết những thách thức ta phải đối mặt trong xã hội hiện nay. Làm sao ta giúp mọi người cảm thấy có động lực, để đi bầu cử khi họ không tin chính quyền vận hành bởi và cho người dân. Tôi cho là chúng tôi chưa thực sự trải nghiệm nền dân chủ có sự đóng góp cộng đồng thực sự ở những nơi trong nước Mĩ. Nhưng nền dân chủ là một thực thể sống. Và nó vẫn là quyền chính đáng của chúng ta Đã đến lúc đổi mới niềm tin và nó không dễ gì. Chúng ta phải kiến tạo những cách mới cho tư duy, giao tiếp, làm việc, ước mơ và hoạch định ở nơi này. Nước Mĩ sẽ như nào nếu mọi người đều có chỗ trên bàn tròn? Nếu ta dành thời gian suy nghĩ lại về những điều gì là khả thi, và rồi tự hỏi: "Làm sao để đạt được nó?" Tác giả yêu thích của tôi, Octavia Butler nói điều này hay nhất. Trong cuốn "Parable of the Sower", căn bản là Kinh Thánh với tôi, bà nói: "Với tất cả thứ bạn chạm Bạn Thay đổi. Thứ bạn Thay đổi Thay đổi bạn. Sự thật vĩnh hằng Là Sự Thay đổi. Thánh thần là Đổi thay.'' Đã đến lúc để 50 bang thay đổi. Thứ đã đưa chúng ta đến bây giờ chắc chắn không đời nào đưa ta đi tiếp. Chúng ta phải đạp đổ bức tường quyền lực và gieo những khu vườn dân chủ thực sự ở đó. Đó là cách ta thay đổi hệ thống. Bằng cách mở rộng cửa đón nhận để mọi người tự bước vào. Vậy điều gì đang kìm chân bạn để đưa ngân sách xã hội hóa đến cộng đồng của mình?