WEBVTT

00:00:12.000 --> 00:00:17.250
Sjećam se kako nas je majka
dovela u Britanski muzej u Londonu.

00:00:18.440 --> 00:00:21.170
Majčina je obitelj bila iz Iraka.

00:00:21.600 --> 00:00:24.570
Odmah nas je odvela u asirske galerije

00:00:25.410 --> 00:00:30.610
i u dvoranu s reljefom
„Lov na lavove kralja Asurbanipala”.

00:00:31.740 --> 00:00:37.120
Nema ništa zanimljivije kao kad
s deset godina otkrijete prvi strip

00:00:37.370 --> 00:00:40.880
i saznate da ga je vaš narod izradio.

00:00:41.780 --> 00:00:45.230
Okrenula se prema nama
i pitala nas: „A što to radi ovdje?”

00:00:45.630 --> 00:00:47.660
Tad smo snažno
osvijestili činjenicu

00:00:47.690 --> 00:00:53.100
da ti muzeji nisu samo ti
pristojni relikvijari za predmete

00:00:53.155 --> 00:00:55.925
koji se razmjenjuju među kulturama,

00:00:55.925 --> 00:00:58.443
nego da su ti predmeti nasilno oduzeti.

00:00:59.903 --> 00:01:04.583
Bio je to muzej, ali i palača zločina.

00:01:05.653 --> 00:01:09.775
[Michael Rakowitz: Proganjanje Zapada]

00:01:19.505 --> 00:01:22.578
„Nevidljivi neprijatelj
ne bi trebao postojati”

00:01:22.720 --> 00:01:27.798
djelo je koje sam počeo raditi 2006.

00:01:28.557 --> 00:01:31.740
U razdoblju nakon
američke invazije na Irak

00:01:32.120 --> 00:01:36.079
više od 8 000 rukotvorina
ukradeno je iz Iračkog nacionalnog muzeja.

00:01:38.170 --> 00:01:42.000
Počeo sam razmišljati što bi
za te rukotvorine značilo

00:01:42.000 --> 00:01:45.772
da se vrate kao duhovi
i opsjedaju muzeje na Zapadu.

00:01:48.800 --> 00:01:53.904
U ovaj su projekt, nažalost,
uključena i arheološka nalazišta

00:01:53.904 --> 00:01:56.629
koja su devastirale
skupine kao što je ISIS.

00:01:59.235 --> 00:02:03.570
Ovo je instalacija „Dvorana F”
u sjeverozapadnoj palači Nimruda.

00:02:04.160 --> 00:02:11.130
Kada je uništena 2015.,
u njoj je bilo dvjesto reljefa.

00:02:12.160 --> 00:02:15.360
No prvotno je u njoj bilo njih 600.

00:02:16.110 --> 00:02:20.800
Većina njih iskopana je sredinom 1800-ih

00:02:20.800 --> 00:02:25.000
i zatim odaslana
u različite ustanove na Zapadu.

00:02:27.211 --> 00:02:32.080
Zapad pripisuje vrijednost
umjetninama iz tog dijela svijeta,

00:02:32.619 --> 00:02:36.480
no ne postoji nikakva simetrija
kad u obzir uzmete način

00:02:36.480 --> 00:02:40.927
na koji se obezvrjeđuju
narodi iz tih krajeva.

00:02:46.431 --> 00:02:50.530
Reljefi su postavljeni
prema prvotnom arhitektonskom otisku.

00:02:50.813 --> 00:02:54.240
Ovim se projektom posjetitelja
želi staviti u položaj Iračana

00:02:54.240 --> 00:02:59.600
u toj palači jedan dan prije
nego što ju je ISIS razorio.

00:03:00.130 --> 00:03:04.720
I pokazati kolikom dijelu povijesti
nisu imali pristup kao i praznine

00:03:05.010 --> 00:03:08.701
u i kroz koje su bili prisiljeni gledati.

00:03:13.040 --> 00:03:19.856
I ovi au artefakti bili nasilno uklonjeni,
kao i moju obitelj iz majčine domovine.

00:03:22.160 --> 00:03:28.360
Obitelj moje majke napustila je Irak 1947.

00:03:28.530 --> 00:03:34.830
zbog pojave nacionalističkih ideologija
na Bliskom istoku.

00:03:35.310 --> 00:03:39.072
Irački Židovi zatekli su se
u nemogućem položaju.

00:03:40.660 --> 00:03:45.760
Kada su ušli u SAD, bili su suočeni 
s brojnim asimilacijskim pritiscima.

00:03:46.250 --> 00:03:50.327
No njihova priča
nije bila priča o odricanju.

00:03:51.034 --> 00:03:54.640
Moje bake i djedovi bili su prvi
umjetnici instalacija koje sam upoznao.

00:03:54.640 --> 00:03:59.620
U kući u Great Necku, Long Islandu,
podovi su bili puni predmeta iz Iraka.

00:04:00.120 --> 00:04:02.720
Kao i zidovi.

00:04:03.810 --> 00:04:07.160
A sve što je dolazilo iz kuhinje
sasvim je sigurno bilo iz Iraka.

00:04:13.120 --> 00:04:15.920
RAT U GOLFSKOM ZALJEVU

00:04:17.950 --> 00:04:25.130
Bio sam u višim razredima srednje škole,
braća i ja doživjeli smo Prvi golfski rat.

00:04:26.480 --> 00:04:28.080
Majka nam je rekla:

00:04:28.550 --> 00:04:32.000
„Znate li da u New Yorku
nema iračkih restorana?”

00:04:32.610 --> 00:04:40.127
Željela je istaknuti da se u SAD-u
iračka kultura svodila na naftu i rat.

00:04:42.880 --> 00:04:48.240
Kako nam se bližio drugi irački rat,
započeo sam projekt

00:04:48.240 --> 00:04:51.380
na kojem sam
mogao surađivati sa svojom majkom.

00:04:51.911 --> 00:04:54.390
To je postala
tzv. „Neprijateljska kuhinja”.

00:04:54.880 --> 00:04:58.800
Majka je podijelila obiteljske recepte
i ja bih kuhao s tim različitim skupinama.

00:04:58.800 --> 00:05:03.484
-Napravite mali krater, zatim uzmite
komad mesa i utisnite ga u sredinu

00:05:08.720 --> 00:05:13.920


00:05:13.920 --> 00:05:18.224


00:05:20.480 --> 00:05:27.036


00:05:27.600 --> 00:05:32.960


00:05:32.960 --> 00:05:37.840


00:05:38.640 --> 00:05:44.080


00:05:44.080 --> 00:05:46.800


00:05:46.800 --> 00:05:52.812


00:05:53.200 --> 00:05:55.282


00:05:56.560 --> 00:06:01.680


00:06:03.200 --> 00:06:08.000


00:06:08.000 --> 00:06:09.760


00:06:09.760 --> 00:06:12.367


00:06:19.520 --> 00:06:23.680


00:06:23.680 --> 00:06:27.120


00:06:27.120 --> 00:06:33.120


00:06:33.120 --> 00:06:39.920


00:06:39.920 --> 00:06:43.120


00:06:43.120 --> 00:06:47.680


00:06:47.680 --> 00:06:52.320


00:06:52.320 --> 00:06:54.527


00:07:00.640 --> 00:07:02.784


00:07:02.784 --> 00:07:07.443


00:07:11.120 --> 00:07:15.440


00:07:15.440 --> 00:07:19.680


00:07:19.680 --> 00:07:23.799


00:07:24.080 --> 00:07:28.880


00:07:28.880 --> 00:07:31.520


00:07:31.520 --> 00:07:35.780


00:07:37.680 --> 00:07:44.320


00:07:44.320 --> 00:07:48.423


00:07:48.423 --> 00:07:52.347


00:07:52.347 --> 00:07:54.565


00:08:00.640 --> 00:08:06.006


00:08:06.640 --> 00:08:11.280


00:08:11.280 --> 00:08:16.164


00:08:17.920 --> 00:08:18.962


00:08:19.680 --> 00:08:20.939


00:08:22.543 --> 00:08:24.023


00:08:25.151 --> 00:08:26.613


00:08:28.240 --> 00:08:33.510


00:08:33.965 --> 00:08:35.815


00:08:38.240 --> 00:08:43.600


00:08:43.600 --> 00:08:50.000


00:08:50.320 --> 00:08:53.840


00:08:55.360 --> 00:08:59.680


00:08:59.680 --> 00:09:02.650


00:09:07.920 --> 00:09:11.600


00:09:12.400 --> 00:09:17.760


00:09:17.760 --> 00:09:23.262


00:09:25.440 --> 00:09:29.680


00:09:29.680 --> 00:09:32.766


00:09:32.766 --> 00:09:35.440


00:09:35.440 --> 00:09:37.379


00:09:45.920 --> 00:09:52.804


00:09:53.920 --> 00:09:58.796


00:09:59.280 --> 00:10:03.840


00:10:05.680 --> 00:10:10.800


00:10:10.800 --> 00:10:12.720


00:10:12.720 --> 00:10:14.880


00:10:14.880 --> 00:10:20.240


00:10:20.240 --> 00:10:23.440


00:10:23.440 --> 00:10:26.483


00:10:42.320 --> 00:10:45.000


00:10:45.000 --> 00:10:49.634


00:10:50.320 --> 00:10:57.040


00:10:57.760 --> 00:11:02.800


00:11:03.920 --> 00:11:08.411


00:11:09.760 --> 00:11:12.320


00:11:12.320 --> 00:11:15.000


00:11:15.000 --> 00:11:18.480


00:11:18.480 --> 00:11:20.586


00:11:24.000 --> 00:11:28.240


00:11:28.800 --> 00:11:31.419


00:11:31.419 --> 00:11:34.080


00:11:34.080 --> 00:11:37.589