WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.000 Hãy đối mặt với sự thật là: 00:00:02.000 --> 00:00:05.000 Việc lái xe vô cùng nguy hiểm. 00:00:05.000 --> 00:00:08.000 Dù ta không muốn nghĩ tới đi nữa, 00:00:08.000 --> 00:00:11.000 những biểu tượng tôn giáo hay các lá bùa may 00:00:11.000 --> 00:00:16.000 treo trong buồng lái khắp nơi trên thế giới 00:00:16.000 --> 00:00:20.000 cũng đủ cho ta biết lái xe nguy hiểm cỡ nào. 00:00:20.000 --> 00:00:24.000 Tai nạn xe cộ là nguyên nhân gây tử vong số một 00:00:24.000 --> 00:00:28.000 ở độ tuổi 16 tới 19 trên nước Mỹ. 00:00:28.000 --> 00:00:31.000 nguyên nhân số một -- 00:00:31.000 --> 00:00:35.000 và 75 phần trăm số tai nạn này không liên quan gì tới 00:00:35.000 --> 00:00:37.000 ma tuý hay rượu cồn. NOTE Paragraph 00:00:37.000 --> 00:00:39.000 Vậy là sao? 00:00:39.000 --> 00:00:43.000 Không ai nói chắc được, nhưng tôi còn nhớ tai nạn đầu tiên của mình. 00:00:43.000 --> 00:00:47.000 Hồi tôi còn là tay lái non trên đại lộ, 00:00:47.000 --> 00:00:50.000 tôi thấy chiếc xe đằng trước đã bật đèn phanh. 00:00:50.000 --> 00:00:51.000 Tôi mới "Rồi, ông này đang hạ tốc độ, 00:00:51.000 --> 00:00:53.000 mình cũng hạ theo luôn." 00:00:53.000 --> 00:00:55.000 Tôi đạp phanh. 00:00:55.000 --> 00:00:57.000 Nhưng mà tay này đâu có đi chậm lại. 00:00:57.000 --> 00:01:00.000 Ổng đứng sựng lại trên đường đại lộ, dừng giữa đường luôn. 00:01:00.000 --> 00:01:03.000 Từ 65 nhảy xuống 0? 00:01:03.000 --> 00:01:04.000 Tôi đạp phịch cái phanh. 00:01:04.000 --> 00:01:07.000 Tôi thấy phanh chống khoá hoạt động, mà xe thì vẫn chạy 00:01:07.000 --> 00:01:10.000 không có dấu hiệu dừng, tôi cũng biết vậy 00:01:10.000 --> 00:01:13.000 và bong bóng xổ ra, xe đi tong, 00:01:13.000 --> 00:01:16.000 nhưng may thay, không ai bị gì. 00:01:16.000 --> 00:01:20.000 Tôi không hề biết chiếc xe phía trước đang dừng lại, 00:01:20.000 --> 00:01:24.000 tôi nghĩ ta có thể làm tốt hơn vậy. 00:01:24.000 --> 00:01:28.000 Tôi nghĩ ta có thể biến đổi hoạt động lái xe lên một tầm mới 00:01:28.000 --> 00:01:32.000 khi ta để cho xe nói chuyện với nhau. NOTE Paragraph 00:01:32.000 --> 00:01:34.000 Nếu bạn nghĩ một chút 00:01:34.000 --> 00:01:36.000 về cách ta lái xe trong hiện tại. 00:01:36.000 --> 00:01:41.000 Bước vô xe. Đóng cửa lại. Ta ở trong lòng một bong bóng. 00:01:41.000 --> 00:01:43.000 Không có khái niệm gì về thế giới bên ngoài. 00:01:43.000 --> 00:01:46.000 Ta ở trong một cơ thể được kéo dài ra. 00:01:46.000 --> 00:01:48.000 Ta phải định vị xe đi 00:01:48.000 --> 00:01:50.000 qua phần đường khuất không thấy hết 00:01:50.000 --> 00:01:54.000 đi giữa dòng dài những khối thép khổng lồ, ở tốc độ siêu nhân. 00:01:54.000 --> 00:01:59.000 OK? Và ta chỉ có hai đôi mắt dẫn đường cho đi. 00:01:59.000 --> 00:02:00.000 Vậy thôi, chỉ có nhiêu đó, 00:02:00.000 --> 00:02:02.000 mắt - không thiết kế cho việc này, 00:02:02.000 --> 00:02:06.000 đã vậy ta còn phải làm những thứ như, 00:02:06.000 --> 00:02:08.000 ví dụ nếu muốn chuyển làn đường, 00:02:08.000 --> 00:02:10.000 ta phải làm gì nhỉ? 00:02:10.000 --> 00:02:13.000 Phải rời mắt ra khỏi con đường. Đúng vậy. 00:02:13.000 --> 00:02:15.000 Rời mắt đi khỏi con đường trước mặt, quẹo, 00:02:15.000 --> 00:02:17.000 kiểm tra điểm mù, 00:02:17.000 --> 00:02:21.000 rồi lái xuống đường mà không cần nhìn. 00:02:21.000 --> 00:02:24.000 Không phải mình bạn mà ai cũng vậy. Lái như vậy mới an toàn. 00:02:24.000 --> 00:02:26.000 Vì sao vậy? Vì ta bắt buộc phải làm vậy, 00:02:26.000 --> 00:02:28.000 ta phải quyết định nên nhìn chỗ này hay chỗ nọ? 00:02:28.000 --> 00:02:30.000 Cái gì quan trọng hơn? 00:02:30.000 --> 00:02:33.000 Thường thì ta làm tốt ghê lắm 00:02:33.000 --> 00:02:36.000 chọn lựa những thứ ta phải lưu tâm trên đường. 00:02:36.000 --> 00:02:40.000 Nhưng thi thoảng ta để lỡ cái gì đó. 00:02:40.000 --> 00:02:45.000 Thi thoảng ta linh cảm có gì không ổn, hay là quá trễ rồi. 00:02:45.000 --> 00:02:47.000 Trong vô vàn tai nạn, tài xế sẽ nói, 00:02:47.000 --> 00:02:49.000 "Tôi không ngờ." 00:02:49.000 --> 00:02:52.000 Tôi tin, rất tin. 00:02:52.000 --> 00:02:55.000 Ta chỉ đủ sức quan sát chừng đó thôi. NOTE Paragraph 00:02:55.000 --> 00:03:00.000 Nhưng công nghệ hiện tại có thể hỗ trợ ta cải thiện tình hình. 00:03:00.000 --> 00:03:05.000 Trong tương lai, xe hơi sẽ tự trao đổi dữ liệu 00:03:05.000 --> 00:03:08.000 ta không những thấy được ba chiếc xe phía trước 00:03:08.000 --> 00:03:10.000 hay ba xe đằng sau, bên phải bên trái, 00:03:10.000 --> 00:03:13.000 cùng một lúc, với tầm nhìn của chim, 00:03:13.000 --> 00:03:16.000 ta có thể nhìn thấu mấy chiếc xe đó, 00:03:16.000 --> 00:03:19.000 Ta thấy luôn vận tốc của xe đi trước, 00:03:19.000 --> 00:03:22.000 để coi người ta đi nhanh chậm cỡ nào hay có dừng lại không. 00:03:22.000 --> 00:03:26.000 Nếu họ chuẩn bị về 0, tôi biết liền. NOTE Paragraph 00:03:26.000 --> 00:03:30.000 Rồi với ước tính và thuật toán và những mô hình phỏng đoán, 00:03:30.000 --> 00:03:34.000 ta có thể thấy trước tương lai. 00:03:34.000 --> 00:03:35.000 Các bạn có thể nghĩ đó là chuyện không tưởng. 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 Làm sao mà thấy trước tương lai? Khó hơn lên trời. 00:03:38.000 --> 00:03:42.000 Không khó đâu. Với xe hơi thì việc này là khả dĩ. 00:03:42.000 --> 00:03:44.000 Xe hơi là vật có ba chiều 00:03:44.000 --> 00:03:47.000 có vị trí và vận tốc cố định. 00:03:47.000 --> 00:03:48.000 Chúng đi trên đường. 00:03:48.000 --> 00:03:51.000 Thường là những đường đã được thảo trước. 00:03:51.000 --> 00:03:55.000 Đưa ra những dự đoán hợp lý thì cũng không quá khó đâu 00:03:55.000 --> 00:03:57.000 đoán xe sẽ đi tới đâu. 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 Ngay cả khi bạn ở trong xe 00:03:59.000 --> 00:04:01.000 rồi mấy tay xe mô tô lò mò tới - 00:04:01.000 --> 00:04:04.000 85 dặm một giờ, xé đường -- 00:04:04.000 --> 00:04:06.000 Tôi biết các bạn gặp mấy vụ này rồi -- 00:04:06.000 --> 00:04:09.000 tay kia không phải từ trên trời rơi xuống 00:04:09.000 --> 00:04:13.000 Tay đó đã ở trên đường cả nửa tiếng. 00:04:13.000 --> 00:04:14.000 (Cười) 00:04:14.000 --> 00:04:17.000 Đúng không? Ý tôi là người ta thấy anh ta rồi. 00:04:17.000 --> 00:04:20.000 10, 20, 30 dặm, sẽ có người thấy anh ta, 00:04:20.000 --> 00:04:22.000 và ngay lúc có xe nào đó thấy ảnh 00:04:22.000 --> 00:04:25.000 và đưa xe ảnh lên bản đồ, trên bản đồ -- 00:04:25.000 --> 00:04:27.000 vị trí, vận tốc, 00:04:27.000 --> 00:04:29.000 ước tính đang chạy 85 dặm một giờ. 00:04:29.000 --> 00:04:31.000 Bạn biết những điều đó vì xe của bạn sẽ biết, do 00:04:31.000 --> 00:04:34.000 mấy xe khác to nhỏ vô tai nó, 00:04:34.000 --> 00:04:36.000 kiểu như, "Nhân tiện, 5 phút nữa, 00:04:36.000 --> 00:04:38.000 xe mô tô, coi chừng đó." 00:04:38.000 --> 00:04:41.000 Bạn sẽ đưa ra những dự đoán hợp lý về cách xe cộ cư xử. 00:04:41.000 --> 00:04:42.000 Ý tôi là, xe cộ là những vật mang tính Newton. 00:04:42.000 --> 00:04:45.000 Nên rất dễ thương. NOTE Paragraph 00:04:45.000 --> 00:04:48.000 Vậy làm sao mà ta tới được đây? 00:04:48.000 --> 00:04:51.000 Ta có thể bắt đầu đơn giản là 00:04:51.000 --> 00:04:53.000 chia sẻ dữ liệu giữa các xe, 00:04:53.000 --> 00:04:55.000 chỉ chia sẻ GPS. 00:04:55.000 --> 00:04:58.000 Nếu tôi có GPS và camera trong xe, 00:04:58.000 --> 00:05:00.000 tôi sẽ biết chính xác vị trí của mình 00:05:00.000 --> 00:05:02.000 và cả tốc độ hiện tại nữa. 00:05:02.000 --> 00:05:03.000 Nhờ tầm nhìn của máy tính, tôi có thể ước đoán vị trí của 00:05:03.000 --> 00:05:07.000 những xe xung quanh và biết chúng chuẩn bị đi đâu. 00:05:07.000 --> 00:05:08.000 Mấy xe khác cũng vậy. 00:05:08.000 --> 00:05:10.000 Họ cũng biết chính xác vị trí của họ, 00:05:10.000 --> 00:05:12.000 và biết sơ sơ ví trí của xe khác. 00:05:12.000 --> 00:05:15.000 Sẽ như thế nào nếu hai xe chia sẻ dữ liệu 00:05:15.000 --> 00:05:17.000 nếu chúng trò chuyện với nhau? 00:05:17.000 --> 00:05:20.000 Tôi sẽ giải thích đây. 00:05:20.000 --> 00:05:22.000 Cả hai mẫu xe được cải tiến. 00:05:22.000 --> 00:05:24.000 Ai cũng có lợi. 00:05:24.000 --> 00:05:27.000 Giáo sư Bob Wang và nhóm của mình 00:05:27.000 --> 00:05:30.000 đã làm giả nghiệm trên máy tính về 00:05:30.000 --> 00:05:33.000 khi những ước tính mơ hồ kết hợp lại, ngay cả khi ít xe, 00:05:33.000 --> 00:05:36.000 khi xe chỉ chia sẻ dữ liệu GPS, 00:05:36.000 --> 00:05:38.000 và chúng tôi đưa nghiên cứu này ra khỏi máy tính 00:05:38.000 --> 00:05:41.000 vào trong những xe robot có cảm ứng 00:05:41.000 --> 00:05:44.000 như trên xe, nhưng bây giờ gắn vào robot: 00:05:44.000 --> 00:05:46.000 camera ba chiều, GPS, 00:05:46.000 --> 00:05:48.000 và những máy dò tia laser 00:05:48.000 --> 00:05:50.000 phổ biến trên các hệ thống hỗ trợ. 00:05:50.000 --> 00:05:55.000 Chúng tôi cũng gắn vào robot những radio tầm ngắn 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 để robot nói chuyện với nhau. 00:05:57.000 --> 00:05:58.000 Khi những robot này thấy nhau, 00:05:58.000 --> 00:06:01.000 chúng lần ra được vị trí của nhau rất chính xác, 00:06:01.000 --> 00:06:04.000 và có thể tránh nhau. NOTE Paragraph 00:06:04.000 --> 00:06:07.000 Rồi chúng ta cũng thêm nhiều robot vào, 00:06:07.000 --> 00:06:09.000 và gặp một số vấn đề. 00:06:09.000 --> 00:06:11.000 Một trong số đó là khi có mấy xe nhiều chuyện 00:06:11.000 --> 00:06:15.000 rất khó để xử lý các dữ kiện, nên bạn cần ưu tiên 00:06:15.000 --> 00:06:17.000 và lúc đó sẽ có các mẫu dự đoán cho bạn. 00:06:17.000 --> 00:06:21.000 Nếu các robot đều chú mục vào những quỹ đạo theo dự đoán, 00:06:21.000 --> 00:06:23.000 ta không cần tập trung vào những dữ liệu đó. 00:06:23.000 --> 00:06:25.000 Chỉ việc ưu tiên một xe 00:06:25.000 --> 00:06:26.000 có vẻ như đang đi chệch hướng. 00:06:26.000 --> 00:06:29.000 Xe đó có thể gây rắc rối. 00:06:29.000 --> 00:06:32.000 Và bạn có thể dự đoán quỹ đạo mới. 00:06:32.000 --> 00:06:34.000 Không những biết được xe kia đi chệch, mà còn biết đi chệch ra làm sao. 00:06:34.000 --> 00:06:38.000 Và biết phải bảo xe nào đi ra khỏi đường. NOTE Paragraph 00:06:38.000 --> 00:06:41.000 Và chúng tôi muốn - làm sao để cảnh giác mọi người? 00:06:41.000 --> 00:06:44.000 Làm sao để mấy xe này nói nhỏ. "Anh làm ơn đi tránh đường với?" 00:06:44.000 --> 00:06:46.000 Còn tuỳ thuộc hai điều: 00:06:46.000 --> 00:06:48.000 1, khả năng của xe, 00:06:48.000 --> 00:06:51.000 2, khả năng của tài xế. 00:06:51.000 --> 00:06:52.000 Nếu một người có môt chiếc xe xịn, 00:06:52.000 --> 00:06:55.000 mà lại đang cà kê điện thoại, kiểu như, làm gì đó, 00:06:55.000 --> 00:06:57.000 thì họ khó lòng 00:06:57.000 --> 00:07:00.000 phản ứng tốt trong tính huống nguy cấp. 00:07:00.000 --> 00:07:02.000 Chúng tôi làm một nghiên cứu khác 00:07:02.000 --> 00:07:04.000 trên các mẫu hình tài xế, 00:07:04.000 --> 00:07:07.000 Lần này, dùng một loạt camera, 00:07:07.000 --> 00:07:09.000 chúng tôi có thể phát hiện nếu tài xế đang nhìn thẳng, 00:07:09.000 --> 00:07:12.000 không nhìn, nhìn xuống, đang nói chuyện điện thoại, 00:07:12.000 --> 00:07:15.000 hay đang uống cà phê. 00:07:15.000 --> 00:07:17.000 Ta có thể dự đoán tai nạn 00:07:17.000 --> 00:07:21.000 dự đoán ai, xe nào, 00:07:21.000 --> 00:07:24.000 đang ở vị trí thuận tiện nhất để dạt ra 00:07:24.000 --> 00:07:27.000 để mà tính toán được tuyến đường an toàn nhất cho mọi người. 00:07:27.000 --> 00:07:32.000 Căn bản thì những công nghệ này đang hiện hữu. NOTE Paragraph 00:07:32.000 --> 00:07:35.000 Tôi nghĩ vấn đề lớn nhất của ta bây giờ 00:07:35.000 --> 00:07:38.000 là liệu ta có sẵn lòng chia sẻ dữ liệu không. 00:07:38.000 --> 00:07:40.000 Tôi nghĩ đây là một khái niệm tế nhị, 00:07:40.000 --> 00:07:43.000 khi xe cộ có thể theo dõi ta, 00:07:43.000 --> 00:07:46.000 buôn chuyện với xe khác về chúng ta, 00:07:46.000 --> 00:07:50.000 rồi ta sẽ đi trên con đường rặt những chuyện phiếm. 00:07:50.000 --> 00:07:53.000 Nhưng tôi tin ta sẽ có cách bảo vệ sự riêng tư cho mình, 00:07:53.000 --> 00:07:57.000 như bây giờ, khi tôi nhìn xe bạn từ bên ngoài, 00:07:57.000 --> 00:08:00.000 tôi cũng không biết mấy lắm về bạn. 00:08:00.000 --> 00:08:01.000 Khi tôi nhìn biển số xe bạn, 00:08:01.000 --> 00:08:03.000 tôi không biết bạn là ai. 00:08:03.000 --> 00:08:07.000 Tôi tin rằng xe cộ sẽ bàn tán về chủ chúng sau lưng chúng ta. NOTE Paragraph 00:08:07.000 --> 00:08:10.000 (Cười) NOTE Paragraph 00:08:10.000 --> 00:08:13.000 Và tôi nghĩ như vậy thì thật hay. 00:08:13.000 --> 00:08:15.000 Hãy nghĩ một chút 00:08:15.000 --> 00:08:19.000 nếu bạn không muốn một cậu nhỏ lơ đãng chạy sau 00:08:19.000 --> 00:08:21.000 biết rằng bạn đang phanh, 00:08:21.000 --> 00:08:24.000 rằng bạn sắp tới đường cùng. 00:08:24.000 --> 00:08:26.000 Chỉ thông qua việc chia sẻ dữ liệu, 00:08:26.000 --> 00:08:29.000 ta có thể làm được điều tốt nhất cho mọi người. NOTE Paragraph 00:08:29.000 --> 00:08:32.000 Cho nên hãy cứ để mặc xe cộ buôn chuyện. 00:08:32.000 --> 00:08:35.000 Chúng sẽ làm cho đường xá an toàn lên nhiều. NOTE Paragraph 00:08:35.000 --> 00:08:37.000 Cám ơn. NOTE Paragraph 00:08:37.000 --> 00:08:42.000 (Vỗ tay)