0:00:00.000,0:00:02.000
Hãy đối mặt với sự thật là:

0:00:02.000,0:00:05.000
Việc lái xe vô cùng nguy hiểm.

0:00:05.000,0:00:08.000
Dù ta không muốn nghĩ tới đi nữa,

0:00:08.000,0:00:11.000
những biểu tượng tôn giáo hay các lá bùa may

0:00:11.000,0:00:16.000
treo trong buồng lái khắp nơi trên thế giới

0:00:16.000,0:00:20.000
cũng đủ cho ta biết lái xe nguy hiểm cỡ nào.

0:00:20.000,0:00:24.000
Tai nạn xe cộ là nguyên nhân gây tử vong số một

0:00:24.000,0:00:28.000
ở độ tuổi 16 tới 19 trên nước Mỹ.

0:00:28.000,0:00:31.000
nguyên nhân số một --

0:00:31.000,0:00:35.000
và 75 phần trăm số tai nạn này không liên quan gì tới

0:00:35.000,0:00:37.000
ma tuý hay rượu cồn.

0:00:37.000,0:00:39.000
Vậy là sao?

0:00:39.000,0:00:43.000
Không ai nói chắc được, nhưng tôi còn nhớ tai nạn đầu tiên của mình.

0:00:43.000,0:00:47.000
Hồi tôi còn là tay lái non trên đại lộ,

0:00:47.000,0:00:50.000
tôi thấy chiếc xe đằng trước đã bật đèn phanh.

0:00:50.000,0:00:51.000
Tôi mới "Rồi, ông này đang hạ tốc độ,

0:00:51.000,0:00:53.000
mình cũng hạ theo luôn."

0:00:53.000,0:00:55.000
Tôi đạp phanh.

0:00:55.000,0:00:57.000
Nhưng mà tay này đâu có đi chậm lại.

0:00:57.000,0:01:00.000
Ổng đứng sựng lại trên đường đại lộ, dừng giữa đường luôn.

0:01:00.000,0:01:03.000
Từ 65 nhảy xuống 0?

0:01:03.000,0:01:04.000
Tôi đạp phịch cái phanh.

0:01:04.000,0:01:07.000
Tôi thấy phanh chống khoá hoạt động, mà xe thì vẫn chạy

0:01:07.000,0:01:10.000
không có dấu hiệu dừng, tôi cũng biết vậy

0:01:10.000,0:01:13.000
và bong bóng xổ ra, xe đi tong,

0:01:13.000,0:01:16.000
nhưng may thay, không ai bị gì.

0:01:16.000,0:01:20.000
Tôi không hề biết chiếc xe phía trước đang dừng lại,

0:01:20.000,0:01:24.000
tôi nghĩ ta có thể làm tốt hơn vậy.

0:01:24.000,0:01:28.000
Tôi nghĩ ta có thể biến đổi hoạt động lái xe lên một tầm mới

0:01:28.000,0:01:32.000
khi ta để cho xe nói chuyện với nhau.

0:01:32.000,0:01:34.000
Nếu bạn nghĩ một chút

0:01:34.000,0:01:36.000
về cách ta lái xe trong hiện tại.

0:01:36.000,0:01:41.000
Bước vô xe. Đóng cửa lại. Ta ở trong lòng một bong bóng.

0:01:41.000,0:01:43.000
Không có khái niệm gì về thế giới bên ngoài.

0:01:43.000,0:01:46.000
Ta ở trong một cơ thể được kéo dài ra.

0:01:46.000,0:01:48.000
Ta phải định vị xe đi

0:01:48.000,0:01:50.000
qua phần đường khuất không thấy hết

0:01:50.000,0:01:54.000
đi giữa dòng dài những khối thép khổng lồ, ở tốc độ siêu nhân.

0:01:54.000,0:01:59.000
OK? Và ta chỉ có hai đôi mắt dẫn đường cho đi.

0:01:59.000,0:02:00.000
Vậy thôi, chỉ có nhiêu đó,

0:02:00.000,0:02:02.000
mắt - không thiết kế cho việc này,

0:02:02.000,0:02:06.000
đã vậy ta còn phải làm những thứ như,

0:02:06.000,0:02:08.000
ví dụ nếu muốn chuyển làn đường,

0:02:08.000,0:02:10.000
ta phải làm gì nhỉ?

0:02:10.000,0:02:13.000
Phải rời mắt ra khỏi con đường. Đúng vậy.

0:02:13.000,0:02:15.000
Rời mắt đi khỏi con đường trước mặt, quẹo,

0:02:15.000,0:02:17.000
kiểm tra điểm mù,

0:02:17.000,0:02:21.000
rồi lái xuống đường mà không cần nhìn.

0:02:21.000,0:02:24.000
Không phải mình bạn mà ai cũng vậy. Lái như vậy mới an toàn.

0:02:24.000,0:02:26.000
Vì sao vậy? Vì ta bắt buộc phải làm vậy,

0:02:26.000,0:02:28.000
ta phải quyết định nên nhìn chỗ này hay chỗ nọ?

0:02:28.000,0:02:30.000
Cái gì quan trọng hơn?

0:02:30.000,0:02:33.000
Thường thì ta làm tốt ghê lắm

0:02:33.000,0:02:36.000
chọn lựa những thứ ta phải lưu tâm trên đường.

0:02:36.000,0:02:40.000
Nhưng thi thoảng ta để lỡ cái gì đó.

0:02:40.000,0:02:45.000
Thi thoảng ta linh cảm có gì không ổn, hay là quá trễ rồi.

0:02:45.000,0:02:47.000
Trong vô vàn tai nạn, tài xế sẽ nói,

0:02:47.000,0:02:49.000
"Tôi không ngờ."

0:02:49.000,0:02:52.000
Tôi tin, rất tin.

0:02:52.000,0:02:55.000
Ta chỉ đủ sức quan sát chừng đó thôi.

0:02:55.000,0:03:00.000
Nhưng công nghệ hiện tại có thể hỗ trợ ta cải thiện tình hình.

0:03:00.000,0:03:05.000
Trong tương lai, xe hơi sẽ tự trao đổi dữ liệu

0:03:05.000,0:03:08.000
ta không những thấy được ba chiếc xe phía trước

0:03:08.000,0:03:10.000
hay ba xe đằng sau, bên phải bên trái,

0:03:10.000,0:03:13.000
cùng một lúc, với tầm nhìn của chim,

0:03:13.000,0:03:16.000
ta có thể nhìn thấu mấy chiếc xe đó,

0:03:16.000,0:03:19.000
Ta thấy luôn vận tốc của xe đi trước,

0:03:19.000,0:03:22.000
để coi người ta đi nhanh chậm cỡ nào hay có dừng lại không.

0:03:22.000,0:03:26.000
Nếu họ chuẩn bị về 0, tôi biết liền.

0:03:26.000,0:03:30.000
Rồi với ước tính và thuật toán và những mô hình phỏng đoán,

0:03:30.000,0:03:34.000
ta có thể thấy trước tương lai.

0:03:34.000,0:03:35.000
Các bạn có thể nghĩ đó là chuyện không tưởng.

0:03:35.000,0:03:38.000
Làm sao mà thấy trước tương lai? Khó hơn lên trời.

0:03:38.000,0:03:42.000
Không khó đâu. Với xe hơi thì việc này là khả dĩ.

0:03:42.000,0:03:44.000
Xe hơi là vật có ba chiều

0:03:44.000,0:03:47.000
có vị trí và vận tốc cố định.

0:03:47.000,0:03:48.000
Chúng đi trên đường.

0:03:48.000,0:03:51.000
Thường là những đường đã được thảo trước.

0:03:51.000,0:03:55.000
Đưa ra những dự đoán hợp lý thì cũng không quá khó đâu

0:03:55.000,0:03:57.000
đoán xe sẽ đi tới đâu.

0:03:57.000,0:03:59.000
Ngay cả khi bạn ở trong xe

0:03:59.000,0:04:01.000
rồi mấy tay xe mô tô lò mò tới -

0:04:01.000,0:04:04.000
85 dặm một giờ, xé đường --

0:04:04.000,0:04:06.000
Tôi biết các bạn gặp mấy vụ này rồi --

0:04:06.000,0:04:09.000
tay kia không phải từ trên trời rơi xuống

0:04:09.000,0:04:13.000
Tay đó đã ở trên đường cả nửa tiếng.

0:04:13.000,0:04:14.000
(Cười)

0:04:14.000,0:04:17.000
Đúng không? Ý tôi là người ta thấy anh ta rồi.

0:04:17.000,0:04:20.000
10, 20, 30 dặm, sẽ có người thấy anh ta,

0:04:20.000,0:04:22.000
và ngay lúc có xe nào đó thấy ảnh

0:04:22.000,0:04:25.000
và đưa xe ảnh lên bản đồ, trên bản đồ --

0:04:25.000,0:04:27.000
vị trí, vận tốc,

0:04:27.000,0:04:29.000
ước tính đang chạy 85 dặm một giờ.

0:04:29.000,0:04:31.000
Bạn biết những điều đó vì xe của bạn sẽ biết, do

0:04:31.000,0:04:34.000
mấy xe khác to nhỏ vô tai nó,

0:04:34.000,0:04:36.000
kiểu như, "Nhân tiện, 5 phút nữa,

0:04:36.000,0:04:38.000
xe mô tô, coi chừng đó."

0:04:38.000,0:04:41.000
Bạn sẽ đưa ra những dự đoán hợp lý về cách xe cộ cư xử.

0:04:41.000,0:04:42.000
Ý tôi là, xe cộ là những vật mang tính Newton.

0:04:42.000,0:04:45.000
Nên rất dễ thương.

0:04:45.000,0:04:48.000
Vậy làm sao mà ta tới được đây?

0:04:48.000,0:04:51.000
Ta có thể bắt đầu đơn giản là

0:04:51.000,0:04:53.000
chia sẻ dữ liệu giữa các xe,

0:04:53.000,0:04:55.000
chỉ chia sẻ GPS.

0:04:55.000,0:04:58.000
Nếu tôi có GPS và camera trong xe,

0:04:58.000,0:05:00.000
tôi sẽ biết chính xác vị trí của mình

0:05:00.000,0:05:02.000
và cả tốc độ hiện tại nữa.

0:05:02.000,0:05:03.000
Nhờ tầm nhìn của máy tính, tôi có thể ước đoán vị trí của

0:05:03.000,0:05:07.000
những xe xung quanh và biết chúng chuẩn bị đi đâu.

0:05:07.000,0:05:08.000
Mấy xe khác cũng vậy.

0:05:08.000,0:05:10.000
Họ cũng biết chính xác vị trí của họ,

0:05:10.000,0:05:12.000
và biết sơ sơ ví trí của xe khác.

0:05:12.000,0:05:15.000
Sẽ như thế nào nếu hai xe chia sẻ dữ liệu

0:05:15.000,0:05:17.000
nếu chúng trò chuyện với nhau?

0:05:17.000,0:05:20.000
Tôi sẽ giải thích đây.

0:05:20.000,0:05:22.000
Cả hai mẫu xe được cải tiến.

0:05:22.000,0:05:24.000
Ai cũng có lợi.

0:05:24.000,0:05:27.000
Giáo sư Bob Wang và nhóm của mình

0:05:27.000,0:05:30.000
đã làm giả nghiệm trên máy tính về

0:05:30.000,0:05:33.000
khi những ước tính mơ hồ kết hợp lại, ngay cả khi ít xe,

0:05:33.000,0:05:36.000
khi xe chỉ chia sẻ dữ liệu GPS,

0:05:36.000,0:05:38.000
và chúng tôi đưa nghiên cứu này ra khỏi máy tính

0:05:38.000,0:05:41.000
vào trong những xe robot có cảm ứng

0:05:41.000,0:05:44.000
như trên xe, nhưng bây giờ gắn vào robot:

0:05:44.000,0:05:46.000
camera ba chiều, GPS,

0:05:46.000,0:05:48.000
và những máy dò tia laser

0:05:48.000,0:05:50.000
phổ biến trên các hệ thống hỗ trợ.

0:05:50.000,0:05:55.000
Chúng tôi cũng gắn vào robot những radio tầm ngắn

0:05:55.000,0:05:57.000
để robot nói chuyện với nhau.

0:05:57.000,0:05:58.000
Khi những robot này thấy nhau,

0:05:58.000,0:06:01.000
chúng lần ra được vị trí của nhau rất chính xác,

0:06:01.000,0:06:04.000
và có thể tránh nhau.

0:06:04.000,0:06:07.000
Rồi chúng ta cũng thêm nhiều robot vào,

0:06:07.000,0:06:09.000
và gặp một số vấn đề.

0:06:09.000,0:06:11.000
Một trong số đó là khi có mấy xe nhiều chuyện

0:06:11.000,0:06:15.000
rất khó để xử lý các dữ kiện, nên bạn cần ưu tiên

0:06:15.000,0:06:17.000
và lúc đó sẽ có các mẫu dự đoán cho bạn.

0:06:17.000,0:06:21.000
Nếu các robot đều chú mục vào những quỹ đạo theo dự đoán,

0:06:21.000,0:06:23.000
ta không cần tập trung vào những dữ liệu đó.

0:06:23.000,0:06:25.000
Chỉ việc ưu tiên một xe

0:06:25.000,0:06:26.000
có vẻ như đang đi chệch hướng.

0:06:26.000,0:06:29.000
Xe đó có thể gây rắc rối.

0:06:29.000,0:06:32.000
Và bạn có thể dự đoán quỹ đạo mới.

0:06:32.000,0:06:34.000
Không những biết được xe kia đi chệch, mà còn biết đi chệch ra làm sao.

0:06:34.000,0:06:38.000
Và biết phải bảo xe nào đi ra khỏi đường.

0:06:38.000,0:06:41.000
Và chúng tôi muốn - làm sao để cảnh giác mọi người?

0:06:41.000,0:06:44.000
Làm sao để mấy xe này nói nhỏ. "Anh làm ơn đi tránh đường với?"

0:06:44.000,0:06:46.000
Còn tuỳ thuộc hai điều:

0:06:46.000,0:06:48.000
1, khả năng của xe,

0:06:48.000,0:06:51.000
2, khả năng của tài xế.

0:06:51.000,0:06:52.000
Nếu một người có môt chiếc xe xịn,

0:06:52.000,0:06:55.000
mà lại đang cà kê điện thoại, kiểu như, làm gì đó,

0:06:55.000,0:06:57.000
thì họ khó lòng

0:06:57.000,0:07:00.000
phản ứng tốt trong tính huống nguy cấp.

0:07:00.000,0:07:02.000
Chúng tôi làm một nghiên cứu khác

0:07:02.000,0:07:04.000
trên các mẫu hình tài xế,

0:07:04.000,0:07:07.000
Lần này, dùng một loạt camera,

0:07:07.000,0:07:09.000
chúng tôi có thể phát hiện nếu tài xế đang nhìn thẳng,

0:07:09.000,0:07:12.000
không nhìn, nhìn xuống, đang nói chuyện điện thoại,

0:07:12.000,0:07:15.000
hay đang uống cà phê.

0:07:15.000,0:07:17.000
Ta có thể dự đoán tai nạn

0:07:17.000,0:07:21.000
dự đoán ai, xe nào,

0:07:21.000,0:07:24.000
đang ở vị trí thuận tiện nhất để dạt ra

0:07:24.000,0:07:27.000
để mà tính toán được tuyến đường an toàn nhất cho mọi người.

0:07:27.000,0:07:32.000
Căn bản thì những công nghệ này đang hiện hữu.

0:07:32.000,0:07:35.000
Tôi nghĩ vấn đề lớn nhất của ta bây giờ

0:07:35.000,0:07:38.000
là liệu ta có sẵn lòng chia sẻ dữ liệu không.

0:07:38.000,0:07:40.000
Tôi nghĩ đây là một khái niệm tế nhị,

0:07:40.000,0:07:43.000
khi xe cộ có thể theo dõi ta,

0:07:43.000,0:07:46.000
buôn chuyện với xe khác về chúng ta,

0:07:46.000,0:07:50.000
rồi ta sẽ đi trên con đường rặt những chuyện phiếm.

0:07:50.000,0:07:53.000
Nhưng tôi tin ta sẽ có cách bảo vệ sự riêng tư cho mình,

0:07:53.000,0:07:57.000
như bây giờ, khi tôi nhìn xe bạn từ bên ngoài,

0:07:57.000,0:08:00.000
tôi cũng không biết mấy lắm về bạn.

0:08:00.000,0:08:01.000
Khi tôi nhìn biển số xe bạn,

0:08:01.000,0:08:03.000
tôi không biết bạn là ai.

0:08:03.000,0:08:07.000
Tôi tin rằng xe cộ sẽ bàn tán về chủ chúng sau lưng chúng ta.

0:08:07.000,0:08:10.000
(Cười)

0:08:10.000,0:08:13.000
Và tôi nghĩ như vậy thì thật hay.

0:08:13.000,0:08:15.000
Hãy nghĩ một chút

0:08:15.000,0:08:19.000
nếu bạn không muốn một cậu nhỏ lơ đãng chạy sau

0:08:19.000,0:08:21.000
biết rằng bạn đang phanh,

0:08:21.000,0:08:24.000
rằng bạn sắp tới đường cùng.

0:08:24.000,0:08:26.000
Chỉ thông qua việc chia sẻ dữ liệu,

0:08:26.000,0:08:29.000
ta có thể làm được điều tốt nhất cho mọi người.

0:08:29.000,0:08:32.000
Cho nên hãy cứ để mặc xe cộ buôn chuyện.

0:08:32.000,0:08:35.000
Chúng sẽ làm cho đường xá an toàn lên nhiều.

0:08:35.000,0:08:37.000
Cám ơn.

0:08:37.000,0:08:42.000
(Vỗ tay)