WEBVTT
00:00:00.000 --> 00:00:02.924
Cum haec pellicula vulgāta erit, ego sum vir nūptus!
00:00:02.924 --> 00:00:04.697
Nec laetior possum.
00:00:04.697 --> 00:00:10.029
Carissimae amantī meae Cyan mense Mārtiō annō
2020 spōnsō, spōnsiōnem īnsolitissimam habuimus
00:00:10.029 --> 00:00:13.789
intrā ūniversālem lūdum vestītūs modō
Flōrentiae saeculō millēsimō trecentēsimō,
00:00:13.789 --> 00:00:15.202
sed NŪPTĪ SUMUS!
00:00:15.202 --> 00:00:19.583
Atque ut fēsta prōdūcam, hanc pelliculam
dēdicāre volēbam meae UXŌRĪ!
00:00:19.583 --> 00:00:20.986
Ah! Delectābile.
00:00:20.986 --> 00:00:26.275
Itaque rem typicissimē meī fēcit:
opus īnvestīgātiōnis fēminae dedī.
00:00:26.275 --> 00:00:27.810
Adōrābile mox fiet, prōmittō.
00:00:27.810 --> 00:00:32.813
Eī dīxī eam ūllum locum vel opus architectūrae
totī mundī ēligere posse dē quō pelliculam facerem.
00:00:32.813 --> 00:00:35.793
Ēn Cyan peregrīnātiōnem
internātiōnālem nōn neglēxit;
00:00:35.793 --> 00:00:39.693
vērē dictum, ea plūrēs nātiōnēs
Europaeās vīsit quam ego.
00:00:39.693 --> 00:00:43.880
Itaque modo inter locōs quōs ipsa vīsit
varietās est reverenda ex quā ēligere potuit.
00:00:43.880 --> 00:00:46.597
Ēlectiō tamen eius mihi erat omnīnō necōpīnāta.
00:00:46.597 --> 00:00:50.407
Ēn, in peregrīnātiōne familiae paucīs annīs
anteā ad Londinum, Lūtētiam, et Rōmam
00:00:50.407 --> 00:00:52.859
vīsendum, paulisper Venetiae mōram fēcērunt.
00:00:52.859 --> 00:00:57.176
Vīdit igitur pontem Rīvōaltum, basicilam
Sanctī Marcī, et portās arsenālis,
00:00:57.176 --> 00:01:00.986
sed tempus fūgit, itaque ūnum
invīsum erat palātium dūcāle.
00:01:00.986 --> 00:01:03.508
Et, īnversiōne quam vērē
nūmquam expectāre potēbam,
00:01:03.508 --> 00:01:07.348
ea mē rogāvit ut hanc eximiam pelliculam
nūptiālem Venetiae dēcicem.
00:01:07.348 --> 00:01:11.721
Ea vērē mē rogāvit, inexcitāta, incoācta.
00:01:11.721 --> 00:01:14.654
Sciō vōs nōn stupefactōs, sed ego ēdepol eram!
00:01:14.654 --> 00:01:21.097
Hīc utique sumus: dōnum ūnae amōrī,
quō loquor dē alterā amōre.
00:01:21.097 --> 00:01:23.455
Vocabula eius, nōn mea.
00:01:23.455 --> 00:01:25.765
Itaque, ut palātium ducāle melius approbēmus,
00:01:25.765 --> 00:01:26.935
architectūram agāmus!
00:01:26.935 --> 00:01:34.614
Forō Europaeō historiā arteque maximī mōmentī
situm, hoc palātium erat cor reīpūblicae
00:01:34.614 --> 00:01:39.008
quae plūs quam mille annōs restāvit et terrās
habēbat in Italiā septentriōnālī continentī
00:01:39.008 --> 00:01:41.266
ac per insulās orientis Maris Nostrī.
00:01:41.266 --> 00:01:45.733
Ab urbe contidā aetāte novā mediaevālī
usque ad captam ā Napoleōnī annō 1797,
00:01:45.733 --> 00:01:50.163
Venetia historiā suī generis fuit
dē rēbus politicīs et artibus.
00:01:50.163 --> 00:01:53.995
Plūrima dē illō iam dīxī multīs aliīs in locīs,
00:01:53.995 --> 00:01:58.499
modō igitur sanctōrum mēmet contineō
ad argumentum praesentem.
00:01:58.499 --> 00:02:02.955
Ēn Venetia in incipiō nōn vērē erat... Venetia.
00:02:02.955 --> 00:02:05.757
Prima urbs in lacū erat Torcellum īnsula,
00:02:05.757 --> 00:02:09.956
et posteriōrī dīmidiō saeculō septingentēsimō
rempūblicam regēbāt Metamaucum īnsula.
00:02:09.956 --> 00:02:14.564
Postquam autem īnsula paene capta est
ā Byzantīnīs et Francīs ūnā oppugnāntibus
00:02:14.564 --> 00:02:15.465
—fābula longa—
00:02:15.465 --> 00:02:20.512
dux sīve doge rempūblicam locāvit
in īnsulīs Rīvō Altō sitīs,
00:02:20.512 --> 00:02:24.098
ubi castellum aedificāvit quod
obsidiōnēs superāre valdē spērāvit.
00:02:24.098 --> 00:02:30.558
Aestheticae certē nōn erant magnī mōmentī,
et prīmum castellum Byzantīnō castellō simile erat:
00:02:30.558 --> 00:02:35.420
lapidea moenia alba et rosea, mūrī crēnātī,
fossa circumdāns, firmum quam firmissimē potest
00:02:35.420 --> 00:02:39.828
—rē vērā “satis prō opere pūblicō,”
nam castellum nōn modo domum dogis,
00:02:39.828 --> 00:02:43.798
sed etiam officīnas pūblicas, cūriās,
carcerēs, et armāmentāria continēbat.
00:02:43.798 --> 00:02:47.658
Cūr enim rempūblicam defendendam cūrēs
sine gladiīs magnificīs?
00:02:47.658 --> 00:02:52.000
Saeculīs praeteriīs et Venetiā rēspūblica
mercātōria Maris Nostrī prīmāria factā
00:02:52.000 --> 00:02:57.390
dogēs locum suum renovāre cōnstituērunt
et “castello” in “palazzo” exstruere.
00:02:57.390 --> 00:03:01.864
Itaque decāde 1170 Ziani doge palātium
renovāvit novīs tabulātīs superiōribus,
00:03:01.864 --> 00:03:07.421
mūrīs columnātīs, duābus turrīs acūtīs,
et porticibus iūcundīs inter lacum et palātium
00:03:07.421 --> 00:03:11.372
etiam inter palātium et basilicam
Sanctī Marcī nūper aedificātam.
00:03:11.372 --> 00:03:15.630
Aedēs dogis locātae sunt in alā orientī
iūxtā canālem, cūriae et bibliothēca
00:03:15.630 --> 00:03:19.027
in alā occidentī iūxtā forum,
et pleraeque officīnae pūblicae
00:03:19.027 --> 00:03:20.853
in alā merīdiānā aquam spectantēs.
00:03:20.853 --> 00:03:25.324
Eādem fōrmā fundāmentālī erat
—ecce alterum alterō similissimum—
00:03:25.324 --> 00:03:28.519
sed hae renovātiōnēs significant
mūtātiōnem vocis magnam.
00:03:28.519 --> 00:03:32.754
Prīmum aedificium erat castellum ad rempūblicam
ab omnibus orbis terrārum defendendam,
00:03:32.754 --> 00:03:36.272
sed secundum erat dēclārātiō—immō cavilla!
00:03:36.272 --> 00:03:39.390
Cum opulenta architectūra gothica ecclēsiīs sōlīs esset
00:03:39.390 --> 00:03:42.010
atque castella rēgālia sēcūritātī nec decorī,
00:03:42.010 --> 00:03:48.600
ecce ōrnātissimum palātium saeculārium
in margine maris situm totō mundō aspectābile,
00:03:48.600 --> 00:03:52.510
firmum stāns quia hostēs
id nūllō modō afficere potēbant.
00:03:52.510 --> 00:03:57.334
Apud historiam mediaevālem sīc agere paene aequat
sē immortālem glōriārī.
00:03:57.334 --> 00:04:01.324
Saecula etiam postera ut testantur… vērē, aliquid erant.
00:04:01.324 --> 00:04:02.145
hahahae
00:04:02.145 --> 00:04:06.315
Itaque populus Venetiānus saecula postera
palātium nempe magnificentiōrem fēcērunt!
00:04:06.315 --> 00:04:10.315
Saeculō millēsimō trecentēsimō inceptūrō
Maius Concilium quāsdam familiās nōbilēs
00:04:10.315 --> 00:04:14.904
sēlēgit quōrum virīs officium gerere
et rēs iūcundās reīpūblicae agere licēbat.
00:04:14.904 --> 00:04:19.794
Maggior Consiglio propter hoc
plūrimīs virīs complētum est brevī tempore,
00:04:19.794 --> 00:04:22.744
itaque annō 1340 Gradenigo doge
alam merīdiānam amplificāvit
00:04:22.744 --> 00:04:24.741
ut maiōrem cameram conciliārium contineat.
00:04:24.741 --> 00:04:27.770
Hīc palātium fōrmam nōbis nōtam sumit:
00:04:27.770 --> 00:04:30.252
duplicī ōrdine columnātō cum acūtīs arcibus gothicīs
00:04:30.252 --> 00:04:33.023
et superiōrī dīmidiō faciē albā roseāque decorātō.
00:04:33.023 --> 00:04:37.691
Saeculō post Foscari doge alam
occidentem amplificāvit eādem faciē,
00:04:37.691 --> 00:04:40.861
itaque continuitam habet. Pulchrē!
00:04:40.861 --> 00:04:46.441
Foscari quōque aedificāvit gothicissimam
Portam della Chartā quae forō dūcit in platēam,
00:04:46.441 --> 00:04:50.624
altera etiam faciēs portae decāde 1480
operta est magnificō arcū triumphālī
00:04:50.624 --> 00:04:55.846
—brevī tempore antequam tota ala oriēns annō 1483 flammīs cōnsūmitur!
00:04:55.846 --> 00:04:57.779
Fātum nōn mox abitūrum.
00:04:57.779 --> 00:05:02.526
Cubiculum dogis repente patefactum
celeriter alterā alā orientī opertum est
00:05:02.526 --> 00:05:05.741
modō Renāscentiae novissimō: neoclassicismō.
00:05:05.741 --> 00:05:10.931
Architectūra Venetiae gothica ūtitur
arcibus acūtīs, illīs quadrifoliīs,
00:05:10.931 --> 00:05:15.727
et audāciter ūnō alterō colōre praeter album
(hīc roseō).
00:05:15.727 --> 00:05:20.545
Sententia modī neoclassicī:
“Tantum marmor album, modō Rōmānōrum simile.”
00:05:20.545 --> 00:05:23.843
Incertum num hī modī concordent.
00:05:23.843 --> 00:05:27.125
Disputātiōnēs internae annō 1498 dēsinēbant
00:05:27.125 --> 00:05:33.925
cum patefacerētur archiarchitectum
Antonio Rizzo pecūlātum esse, quī tum fūgit.
00:05:33.925 --> 00:05:38.351
Aedificiō modo incohātō
Pietro Lombardo opificiō praefectus est.
00:05:38.351 --> 00:05:42.092
Nōbiliter nōn est pecūlātus,
sed eius consilium novum
00:05:42.092 --> 00:05:45.041
consiliō anteriōrī pretiōsius multō erat.
00:05:45.041 --> 00:05:49.618
Itaque ratiōne aerāriī reīpūblicae…
commercium aequum.
00:05:49.618 --> 00:05:55.148
Ala neoclassica inceptō saeculō millēsimō
sescentēsimō perfecta est ponte suspīriōrum famōsō,
00:05:55.148 --> 00:05:59.148
dē quō captī postrēmō Venetiam
aspiciēbant dum trānsiēbant
00:05:59.148 --> 00:06:02.748
ā conclāvibus palātiī carcereīs
ad carcerem īnsolitē ornātum.
00:06:02.748 --> 00:06:06.970
Paulō post aliae duae-et-dīmidia faciēs
platēae partim renovātae sunt
00:06:06.970 --> 00:06:12.382
modō facieī neoclassicae cum duplicī ōrdine
modestō sed ēlegantissimō columnātō.
00:06:12.382 --> 00:06:16.382
Hic fortasse nōn spectābilis vidētur,
cerebrō autem galacticō est,
00:06:16.382 --> 00:06:20.660
nam eōrum arcūs modō ōrdinum classicōrum,
cum columnae īnferiōrēs simplicēs essent
00:06:20.660 --> 00:06:23.249
superiōrēsque ōrnātiōrēs, exstrūctī sunt.
00:06:23.249 --> 00:06:26.923
Ita ōrdō īnferior arcibus curvātīs modō Rōmānō,
00:06:26.923 --> 00:06:30.903
ōrdō tamen superior arcibus acūtīs
modō Venetiae gothicō.
00:06:30.903 --> 00:06:33.185
Simplex est sed ingeniōsum:
00:06:33.185 --> 00:06:38.435
modum classicum
“superiōrēs ōrnātiōrēs” ad arcūs vertere
00:06:38.435 --> 00:06:42.475
simul etiam radicēs urbis gothicās
honōrāre acūtīs superiōribus.
00:06:42.475 --> 00:06:47.381
Cum quidem Venetia modum neoclassicum
omnīnō sumēret, adhūc gothicum Venetiae erat.
00:06:47.381 --> 00:06:52.001
Mihi placet sēnsū abstractō,
faciēs tamen pulcherrima est:
00:06:52.001 --> 00:06:57.440
marmor pallidus umbrās arcuum prōdūcit,
atque ecce discrīmen acre inter album et atrum.
00:06:57.440 --> 00:07:02.749
Fōrmae arte sunt sculptae, minūta subtīlia,
nec tota faciēs difficilior quam dēbet.
00:07:02.749 --> 00:07:06.131
Hāc palātiī parte ante omnēs aliās fruōr!
00:07:06.131 --> 00:07:09.615
Ēn, incertum est inter puerum scelerātum
Rizzo, virum ēlegantem Lombardo,
00:07:09.615 --> 00:07:12.095
et columnātōrum amplificātōrem
Bartolomeo Manopola
00:07:12.095 --> 00:07:15.484
cuius excōgitātiō esset,
00:07:15.484 --> 00:07:17.918
sed, mūrīs paucās hōrās spectātīs
00:07:17.918 --> 00:07:22.496
et pāginā Vicipaediae Italicae dē Manopola
quam egomet trādūxī perlectā,
00:07:22.496 --> 00:07:27.559
volō dīcere Lombardo excōgitāvisse et Manopola perfēcisse.
00:07:27.559 --> 00:07:30.670
Historiae nōn pertinet,
sed quaestiō mē valdē molestābat,
00:07:30.670 --> 00:07:32.248
itaque vōbis dīcere necesse erat.
00:07:32.248 --> 00:07:35.578
Mūtātiōnēs facieī ultimae factae sunt
postquam merīdiāna oriēnsque alae
00:07:35.578 --> 00:07:36.861
cōnflagrātae sunt annō 1577
00:07:36.861 --> 00:07:40.077
ac cum nōtissimus architectūra
Andrea Palladio neoclassicus suādēret
00:07:40.077 --> 00:07:42.678
ut eae dēstruerentur atque reficerentur.
00:07:42.678 --> 00:07:45.358
Ēn, mē hoc dīcere numquam abhinc audiētis:
00:07:45.358 --> 00:07:48.097
Deō grātiās nēminem consilium
istius Palladio sūmpsisse!
00:07:48.097 --> 00:07:54.047
Faciem eōdem modō restrūxērunt, cupīditātī
tandem ēlegentiae intrā palātium indulsērunt.
00:07:54.047 --> 00:07:57.385
Palātium interius ob ignēs ad anxietātem
frequentēs operibus saeculōrum
00:07:57.385 --> 00:07:59.763
millēsimī quīngentēsimī
et millēsimī sescentēsimī,
00:07:59.763 --> 00:08:02.203
inrā quae aurātissimum barōcum
erat mode du jour.
00:08:02.203 --> 00:08:05.898
Splendidum, splendidum, nimissimē difficile.
00:08:05.898 --> 00:08:11.564
Conclāvia tam ōrnātissima celeriter cōnfundunt,
sed quōque opere proprius īnspēctō
00:08:11.564 --> 00:08:16.205
artem cunctae Europae optimam inveniēs;
00:08:16.205 --> 00:08:19.567
magna opera sunt celeberrimōrum
artificium historiae Venetiae.
00:08:19.567 --> 00:08:21.683
Neque subtīlitātem petēbant:
00:08:21.683 --> 00:08:25.275
cum pictūram 22x7 metra longam
pictōris Tintoretto nōmine “Paradiso”
00:08:25.275 --> 00:08:27.656
posterō parietī conclāvis Maiōris Conciliī affīgās
00:08:27.656 --> 00:08:31.037
rectē sub dēpictiōne Venetiae vēra dea fientis,
00:08:31.037 --> 00:08:32.990
rēs clarissimē patet.
00:08:32.990 --> 00:08:36.812
Haec etiam “Fance” partem polīticam habēbat,
nam legatōs aliēnōs stupefaciēbat
00:08:36.812 --> 00:08:38.578
quī ad agenda cum Venetiā advēnerant.
00:08:38.578 --> 00:08:42.624
Diaetae dogis mīrābillimus ostentus sunt
potestātis opumque, quī peregrīnātōrēs dūcit
00:08:42.624 --> 00:08:47.499
in scalās aureās et per ātrium scūtōrum,
conclāve tabulārum, et quod maximē mihi placet:
00:08:47.499 --> 00:08:51.499
conclāve pūniceum, quod colōre pūniceō nōn
est pictum, sed traditur sic vocārī quia
00:08:51.499 --> 00:08:55.479
conciliātōrēs dogis illō locō
vestēs pūniceās gerēbant.
00:08:55.479 --> 00:08:58.195
Hoc solum efficit ut hoc palātium
totī mundī optimum sit,
00:08:58.195 --> 00:09:01.466
nam nūllum aliud palātium mihi nōtum
conclāve habet speciāliter
00:09:01.466 --> 00:09:04.066
ad convīvia concordātārum
synthesium dormitōriārum.
00:09:04.066 --> 00:09:04.863
Ahem,
00:09:04.863 --> 00:09:08.052
“Magnus rēx Britānnōrum
auditōrium petit cum dogē,
00:09:08.052 --> 00:09:11.392
prīmum autem dēsīderat potiōnem
socolātae et ingentissimum cervīcal,
00:09:11.392 --> 00:09:14.041
ut magnus rēx arma adversus rēgem Gallōrum sūmat,
00:09:14.041 --> 00:09:17.421
ut eius vultuī molestō alapam det
atque capillōs superbōs turbet.”
00:09:17.811 --> 00:09:20.849
Ēventum saltem bis factum, ut opīnor.
00:09:20.849 --> 00:09:25.379
Praeter diaetās dogis, palātum omne
officium pūblicum cogitābile continēbat:
00:09:25.379 --> 00:09:29.699
Maius Concilium, senātum, concilium decemvirōrum,
concilium dogis, ātrium suffragiī,
00:09:29.699 --> 00:09:32.621
cūriās, officīnās reī peregrīnae, officīnam classis
00:09:32.621 --> 00:09:35.711
—tota machina cīvilis reīpūblicae erat!
00:09:35.711 --> 00:09:38.606
Profectō “palātium dūcāle” vocātur
quia doge ibi habitābat,
00:09:38.606 --> 00:09:41.827
sed rē vērā hoc erat palātium reīpūblicae,
00:09:41.827 --> 00:09:47.049
alia īnversiō pulchra historiae Venetiae
quae oblocūtiō est sed omnīnō quadrat.
00:09:47.049 --> 00:09:52.412
Equidem quōque amō quod in omnī parte
tam Venetiānum est.
00:09:52.412 --> 00:09:57.911
Historia aedificiī historiae reīpūblicae
ipsae coniuncta est rē polīticā, artibus,
00:09:57.911 --> 00:10:00.883
et—conspicuē omissa—rē mīlitāriā.
00:10:00.883 --> 00:10:05.073
Praeterhāc, una ex ecclēsiīs historiae
mundī celeberrimīs, basilica Sanctī Marcī,
00:10:05.073 --> 00:10:06.491
modo ibi stat!
00:10:06.491 --> 00:10:11.460
Duās tantum eius mentiōnēs fēcī, et in dīmidiō
omnium imāginum est quās vōbis ostendī!
00:10:11.460 --> 00:10:13.764
Vērē sit ala palātium septentriōnālis!
00:10:13.764 --> 00:10:16.284
Itaque, omnia illa ad loquendum:
00:10:16.284 --> 00:10:20.927
fēlicēs nūptiās carissimae uxōrī meae Cyan,
tē hūc dūcere aliquō diē expectāre nequeō.
00:10:21.216 --> 00:10:22.838
Grātiās vōbīs agō prō spectandō!
00:10:22.838 --> 00:10:25.812
Ecce ingeniōsum vafrumque consilium meum:
00:10:25.812 --> 00:10:30.634
sī novās seriēs excōgitāre perrēxerō,
validās et iūstificābilēs ratiōnēs habēbō
00:10:30.634 --> 00:10:33.133
ad Venetiam et Flōrentiam rursus dissertandās.
00:10:33.133 --> 00:10:37.813
Ēn, pelliculam speciāliter dē duomō nōndum fēcī,
00:10:37.813 --> 00:10:40.006
sed NUNC iānua patet.
00:10:40.000 --> 00:10:43.801
Itaque cursum futūrum observēmus,
et vōs vidēbō in pelliculā proximā.