1
00:00:07,982 --> 00:00:10,572
Diabeł przybył do miasta.

2
00:00:10,572 --> 00:00:14,652
Bez obaw, chce tylko zorganizować
pokaz magicznych sztuczek.

3
00:00:14,652 --> 00:00:20,317
Ten absurd jest podstawą fabuły
arcydzieła Michała Bułhakowa

4
00:00:20,317 --> 00:00:22,322
zatytułowanego "Mistrz i Małgorzata".

5
00:00:22,322 --> 00:00:24,992
Powieść napisana w Moskwie w latach 30.

6
00:00:24,992 --> 00:00:27,272
to surrealistyczna mieszanka
satyry politycznej,

7
00:00:27,272 --> 00:00:30,632
fikcji historycznej
i mistycyzmu okultyzmu,

8
00:00:30,632 --> 00:00:34,632
która jest jedną z najwspanialszych
powieści XX wieku...

9
00:00:34,632 --> 00:00:37,122
i jedną z najdziwniejszych.

10
00:00:37,122 --> 00:00:41,532
Akcja zaczyna się, kiedy spotkanie dwóch
członków moskiewskiej elity literackiej

11
00:00:41,532 --> 00:00:45,315
zakłóca dziwny jegomość imieniem Woland,

12
00:00:45,315 --> 00:00:47,705
podający się za uczonego z zagranicy

13
00:00:47,705 --> 00:00:51,245
zaproszonego, aby udzielić
wykładu o czarnej magii.

14
00:00:51,245 --> 00:00:55,485
Kiedy nieznajomy angażuje dwóch
towarzyszy w filozoficzną dyskusję

15
00:00:55,485 --> 00:00:58,278
i dokładnie przewiduje ich losy,

16
00:00:58,278 --> 00:01:01,949
czytelnik nagle zostaje
przeniesiony do Jerozolimy w I wieku.

17
00:01:01,949 --> 00:01:04,399
Tam udręczony Poncjusz Piłat

18
00:01:04,399 --> 00:01:08,699
niechętnie skazuje
Jezusa z Nazaretu na śmierć.

19
00:01:08,699 --> 00:01:11,497
Narracja skacze między
tymi dwoma miejscami.

20
00:01:11,497 --> 00:01:16,307
Woland i jego świta:
Asasello, Korowiow, Hella

21
00:01:16,307 --> 00:01:18,788
i ogromny kot Behemot

22
00:01:18,788 --> 00:01:21,428
posiadają zadziwiające magiczne moce.

23
00:01:21,428 --> 00:01:23,648
Używają ich do wystawienia pokazu,

24
00:01:23,648 --> 00:01:27,278
pozostawiając za sobą
spustoszenie i zamęt.

25
00:01:28,348 --> 00:01:32,780
Demoniczne intrygi to nie jedyne źródło
czarnego humoru w powieści,

26
00:01:32,780 --> 00:01:35,660
ale też tło, w jakim się pojawiają.

27
00:01:35,660 --> 00:01:39,660
Powieść Bułhakowa dzieje się tam,
gdzie została napisana,

28
00:01:39,660 --> 00:01:43,310
czyli w ZSRR u szczytu okresu stalinizmu.

29
00:01:43,310 --> 00:01:46,889
Artyści tworzyli tam pod ścisłą cenzurą,

30
00:01:46,889 --> 00:01:50,299
byli narażeni na więzienie,
wygnanie lub stracenie,

31
00:01:50,299 --> 00:01:53,679
jeśli uznano, że podważają
ideologię państwa.

32
00:01:53,679 --> 00:01:55,879
Nawet po zaakceptowaniu, ich praca,

33
00:01:55,879 --> 00:01:58,379
mieszkanie, podróże i wszystko inne

34
00:01:58,379 --> 00:02:01,419
było kontrolowane przez
skomplikowaną biurokrację.

35
00:02:01,419 --> 00:02:06,509
W powieści Woland manipuluje
systemem i strukturą rzeczywistości,

36
00:02:06,509 --> 00:02:08,519
co ma zabawne skutki.

37
00:02:08,519 --> 00:02:12,749
Głowy są oddzielane od ciał,
a z nieba spadają pieniądze.

38
00:02:12,749 --> 00:02:16,431
Moskwianie są tym mało
zainteresowani i skupieni na sobie.

39
00:02:16,431 --> 00:02:18,721
To obrazuje, jak społeczeństwo sowieckie

40
00:02:18,721 --> 00:02:22,111
wbrew ideałom pielęgnowało
chciwość i cynizm.

41
00:02:22,111 --> 00:02:25,539
Rzeczowa narracja celowo przeplata

42
00:02:25,539 --> 00:02:27,919
nadnaturalne wydarzenia

43
00:02:27,919 --> 00:02:31,659
z codziennymi absurdami sowieckiego życia.

44
00:02:31,659 --> 00:02:35,869
Jak Bułhakow zdołał opublikować
tak przewrotną powieść

45
00:02:35,869 --> 00:02:37,584
w czasach reżimu?

46
00:02:38,134 --> 00:02:40,284
Cóż, nie udało mu się.

47
00:02:40,284 --> 00:02:43,484
Pracował nad "Mistrzem i Małgorzatą"
przez ponad 10 lat.

48
00:02:43,484 --> 00:02:45,464
Podczas gdy osobista przychylność Stalina

49
00:02:45,464 --> 00:02:48,904
chroniła go przed ciężkimi
prześladowaniami,

50
00:02:48,904 --> 00:02:51,904
wiele jego sztuk i utworów
nie zostało opublikowanych.

51
00:02:51,904 --> 00:02:55,424
Był bezpieczny, ale skutecznie uciszony.

52
00:02:55,424 --> 00:02:57,844
Do śmierci autora w 1940 roku

53
00:02:57,844 --> 00:03:00,034
rękopis pozostał nieopublikowany.

54
00:03:00,034 --> 00:03:03,884
Ocenzurowaną wersję wydano w latach 60.,

55
00:03:03,884 --> 00:03:06,034
ale kopie nie skróconego oryginału

56
00:03:06,034 --> 00:03:09,214
wciąż krążyły wśród podziemnych
kręgów literackich.

57
00:03:09,214 --> 00:03:12,674
Całość opublikowano dopiero w 1973 roku,

58
00:03:12,674 --> 00:03:15,934
ponad 30 lat po napisaniu.

59
00:03:15,934 --> 00:03:19,754
Frustracja Bułhakowa
i doświadczenia z cenzurą

60
00:03:19,754 --> 00:03:23,474
pozostawiły autobiograficzną nutę
w drugiej części powieści,

61
00:03:23,474 --> 00:03:26,104
kiedy to zostaje wprowadzony
tytułowy bohater.

62
00:03:26,104 --> 00:03:30,454
Mistrz to bezimienny autor
pracujący latami nad powieścią,

63
00:03:30,454 --> 00:03:34,164
który pali rękopis
po odrzuceniu go przez wydawcę,

64
00:03:34,164 --> 00:03:36,964
tak jak Bułhakow robił ze swoimi pracami.

65
00:03:36,964 --> 00:03:41,214
Prawdziwą główną bohaterką
jest ukochana Mistrza - Małgorzata.

66
00:03:41,214 --> 00:03:45,467
Jej oddanie porzuconemu marzeniu
ukochanego ma dziwny związek

67
00:03:45,467 --> 00:03:48,207
z działaniami diabolicznej kompanii

68
00:03:48,207 --> 00:03:51,627
i prowadzi opowieść
do surrealistycznego zakończenia.

69
00:03:51,627 --> 00:03:55,156
Mimo czarnego humoru i złożonej budowy,

70
00:03:55,156 --> 00:04:01,756
"Mistrz i Małgorzata" jest refleksją
nad sztuką, miłością i wybawieniem,

71
00:04:01,756 --> 00:04:05,233
które nigdy nie giną wśród cynizmu.

72
00:04:05,233 --> 00:04:09,593
Długo odwlekana publikacja i przetrwanie
powieści mimo przeciwności losu

73
00:04:09,593 --> 00:04:12,880
jest potwierdzeniem słów
Wolanda skierowanych do Mistrza:

74
00:04:14,060 --> 00:04:16,987
"rękopisy nie płoną".