0:00:14.870,0:00:20.788
(Şarkı söyleyerek) Ben aya bakıyorum. Ay beni görüyor.

0:00:20.788,0:00:26.858
Ay benim görmediklerimi de görüyor.

0:00:26.858,0:00:33.393
Tanrı ayı korusun, beni de.

0:00:33.393,0:00:40.368
Ve korusun Tanrı o görmediklerimi de.

0:00:40.368,0:00:46.050
Eğer senden önce cennete gidersem,

0:00:46.050,0:00:52.891
bir delik açıp oraya çekerim seni de.

0:00:52.891,0:00:57.782
Ve adını her yıldıza yazarım

0:00:57.782,0:01:02.005
dünya biraz daha

0:01:02.005,0:01:05.887
yakınlaşır böylece.

0:01:05.887,0:01:09.602
Astronot bugün işe gitmeyecek.

0:01:09.602,0:01:11.497
Üşütmüş, hasta.

0:01:11.497,0:01:16.887
Cebini kapatmış, bilgisayarını ve çağrı cihazıyla beraber alarmını da.

0:01:16.887,0:01:19.846
Kanepede büyük sarı bir kedi uyukluyor,

0:01:19.846,0:01:21.799
pencereye yağmur damlaları vuruyor,

0:01:21.799,0:01:25.014
mutfakta kahve kokusundan eser yok.

0:01:25.014,0:01:26.768
Herkes bir telaş içinde.

0:01:26.768,0:01:30.708
15. kattaki mühendisler parçacık makinesi üzerinde çalışmayı bıraktı.

0:01:30.708,0:01:32.711
Yerçekimsiz odada bir sızıntı var

0:01:32.711,0:01:34.319
ve tüm görevi çöpü dışarı çıkarmak olsa da

0:01:34.319,0:01:36.835
gözlük takan çilli kız bile o gerginlikle poşetleri düşürüyor,

0:01:36.835,0:01:39.777
muz kabuklarını ve kağıt bardakları yerlere saçıyor.

0:01:39.777,0:01:41.383
Hiç kimse farketmiyor.

0:01:41.383,0:01:44.299
Giden zaman için tüm bunların anlamını yeniden hesaplamakla meşguller.

0:01:44.299,0:01:46.866
Saniyede kaç galaksi kaybediyoruz?

0:01:46.866,0:01:49.009
Bir sonraki roketin fırlatılmasına ne kadar kaldı?

0:01:49.009,0:01:51.743
Bir elektron enerji bulutundan ayrılıyor.

0:01:51.743,0:01:53.024
Bir karadelik açılıyor.

0:01:53.024,0:01:56.216
Bir anne yemek sofrasını hazırlamayı bitiriyor.

0:01:56.216,0:01:57.531
Bir kanun ve düzen maratonu başlıyor.

0:01:57.531,0:02:00.037
Astronot hala uyuyor.

0:02:00.037,0:02:01.959
Saatini çıkarmayı unutmuş,

0:02:01.959,0:02:04.759
bileğinde metal bir nabız gibi tik tak atıyor.

0:02:04.759,0:02:06.510
Ama o bunu duymuyor.

0:02:06.510,0:02:09.673
O, rüyasında mercan resifleri ve planktonları görüyor.

0:02:09.673,0:02:12.675
Parmakları seyahatine eşlik eden yastığını yakalıyor.

0:02:12.675,0:02:15.399
Yana dönüyor. Birden gözleri açılıyor.

0:02:15.399,0:02:20.668
Dalgıçların dünyadaki en muhteşem işe sahip olduğunu düşünüyor.

0:02:20.668,0:02:24.335
İçinde kayıp gidebileceğiniz onca su!

0:02:26.381,0:02:30.687
(Alkışlar)

0:02:30.687,0:02:32.879
Teşekkürler.

0:02:32.879,0:02:37.004
Küçük bir çocukken, sadece bir hayat yaşayabileceğimiz

0:02:37.004,0:02:39.771
kavramını anlayamazdım.

0:02:39.771,0:02:41.637
Mecazen değil.

0:02:41.637,0:02:44.966
Yani bu hayatta yapılabilecek ne varsa

0:02:44.966,0:02:47.512
olunabilecek kim varsa hepsini

0:02:47.512,0:02:50.027
gerçekten yaşayacağımı sanırdım.

0:02:50.027,0:02:51.899
Sadece biraz zaman alacaktı.

0:02:51.899,0:02:54.709
Ve bir yaş, cinsiyet, ırk farkı olmadığını,

0:02:54.709,0:02:57.659
hatta, zaman uygunluğu gerekmediğini sanırdım.

0:02:57.659,0:03:01.009
Gerçekten de bir iç savaşa liderlik etmenin

0:03:01.009,0:03:05.523
ne anlama geldiğini göreceğimi ya da

0:03:05.523,0:03:08.441
kurak bir arazide 10 yaşında çiftçi bir çocuk ya da Çin'de

0:03:08.441,0:03:12.086
Tang hanedanının İmparatoru olabileceğimi sanırdım.

0:03:12.086,0:03:14.739
Annemin anlattığına göre, bana büyüyünce ne olacağımı

0:03:14.739,0:03:20.333
sorduklarında cevabım hep prenses-balerin-astronot olurmuş.

0:03:20.333,0:03:25.442
Ama onun anlamadığı şey, benim süper bir iş icat etmeye çalışmak yerine

0:03:25.442,0:03:28.869
olmak istediğim herşeyi sıralıyor olmamdı:

0:03:28.869,0:03:31.953
bir prenses, bir balerin ve bir astronot.

0:03:31.953,0:03:34.395
Ve eminim ki listem daha da devam ederdi ancak

0:03:34.395,0:03:36.592
konuşmamı burada kesiyorlardı.

0:03:36.592,0:03:41.876
Kafamdakileri yaşayıp yaşamamam sadece zaman meselesiydi.

0:03:41.876,0:03:44.700
Ve eğer herşeyi yapacaksam daha hızlı olmam

0:03:44.700,0:03:46.708
gerektiğinden emindim,

0:03:46.708,0:03:48.658
çünkü yapılacak onca şey vardı.

0:03:48.658,0:03:51.008
Bu yüzden de hayatım hep bir telaş içindeydi.

0:03:51.008,0:03:53.019
Geride kalmaktan korkuyordum.

0:03:53.019,0:03:56.940
Ve New York'ta büyümüş biri olarak diyebilirim ki,

0:03:56.940,0:04:00.112
telaş gayet normaldi.

0:04:00.112,0:04:03.926
Ama büyürken, farkına varmaya başladım:

0:04:03.926,0:04:08.021
sadece bana ait olan bir hayat vardı.

0:04:08.021,0:04:11.016
Sadece New York'ta yaşayan bir genç kız olmanın

0:04:11.016,0:04:12.046
anlamını bilecektim,

0:04:12.046,0:04:14.934
Yeni Zellanda'da bir delikanlı olmanın anlamını değil,

0:04:14.934,0:04:17.821
Kansas'ta bir balo kraliçesi olmanınkini da değil.

0:04:17.821,0:04:21.013
Sadece kendi gözlerimden görebileceğimi anladığım o dönemlerde

0:04:21.013,0:04:23.089
hikayelere bağlandım

0:04:23.089,0:04:25.034
çünkü bu hikayeler sayesinde başkalarının gözünden

0:04:25.034,0:04:30.021
bakmayı başarabilirdim, o kadar ayrıntılı olmasa da.

0:04:30.021,0:04:33.849
Ve başkalarının deneyimlerini duymak için sabırsızlanıyordum

0:04:33.849,0:04:37.052
çünkü asla yaşayamayacağım hayatların varolmasını

0:04:37.052,0:04:39.006
çok kıskanıyordum ve kaçırdığım herşeyi

0:04:39.006,0:04:41.011
duymak istiyordum.

0:04:41.011,0:04:43.328
Ve eğer öykülerimizi değişmezsek, farkettim ki

0:04:43.328,0:04:46.073
bazı insanlar da New York'ta bir genç kız olmanın

0:04:46.073,0:04:49.052
ne demek olduğunu bilemeyecekler.

0:04:49.052,0:04:50.698
Yani asla ilk öpücükten sonra metroyla

0:04:50.698,0:04:54.180
eve dönüşün nasıl hissettirdiğini bilemeyecekler

0:04:54.180,0:04:57.062
ya da kar yağdığında nasıl sessiz olduğunu

0:04:57.062,0:04:58.988
ve ben herkesin bilmesini, bunları onlara anlatmayı istiyordum

0:04:58.988,0:05:01.669
Ve bu benim odak noktamı oluşturdu.

0:05:01.669,0:05:05.464
Kendimi hikayeler anlatmaya adadım, öyküleri paylaşmaya ve onları biriktirmeye.

0:05:05.464,0:05:08.487
Ve çok olmadan anladım ki

0:05:08.487,0:05:11.952
şiiri her zaman aceleye getiremezdim.

0:05:11.952,0:05:16.108
Ulusal Şiir Ayı için Nisan'da bir hedef belirlenmişti

0:05:16.108,0:05:18.669
ve dernekteki şairlerin çoğu buna katılıyordu,

0:05:18.669,0:05:21.057
30'da 30 görevi.

0:05:21.057,0:05:26.798
Ana fikir, nisan ayı boyunca her gün yeni bir şiir yazmaktı.

0:05:26.798,0:05:30.045
Ben de geçen yıl son kez denedim ve

0:05:30.045,0:05:34.001
bu hızda şiir yazabilme yeteneğim beni çok şaşırttı.

0:05:34.001,0:05:38.309
Ancak ayın sonunda yazdığım 30 şiire baktığımda

0:05:38.309,0:05:42.402
aslında hepsinin aynı şeyi anlatmaya çalıştığını gördüm.

0:05:42.402,0:05:46.829
Sadece, nasıl anlatmak istediğimi 30 denemeden sonra keşfetmiştim

0:05:46.829,0:05:50.662
Ve farkettim ki, daha büyük çaptaki hikayeler için de aynı şey geçerliydi.

0:05:50.662,0:05:53.019
Yıllarca anlatmaya çalıştığım hikayelerim var,

0:05:53.019,0:05:57.062
defalarca yeniden yazıp doğru sözcükleri arıyorum.

0:05:57.062,0:06:01.016
Fransız bir şair ve yazar olan Paul Valery şöyle demiş:

0:06:01.016,0:06:04.743
Bir şiir asla bitmiş sayılmaz, sadece olduğu gibi bırakılır.

0:06:04.743,0:06:07.263
Ve bu da beni ürkütüyor çünkü şiiri sonsuza dek

0:06:07.263,0:06:11.002
tekrar yazıp düzenleyebileceğim anlamına geliyor ve

0:06:11.002,0:06:15.763
şiirin bittiğine karar vermek benim üstüme kalıyor.

0:06:15.763,0:06:18.039
Bu da benim doğru cevabı, en mükemmel sözleri ve

0:06:18.039,0:06:22.313
en doğru tarzı bulmak konusundaki saplantımla tamamen çatışıyor.

0:06:22.313,0:06:27.011
Ben şiiri kafam karıştığında yolumu bulabilmek için kullanırım.

0:06:27.011,0:06:30.047
Ama bir şiiri bitirmek, kafamı karıştıran şeyi

0:06:30.047,0:06:33.144
çözdüğüm anlamına da gelmez.

0:06:33.144,0:06:34.764
Eski yazdığım şiirlere geri dönmeyi severim,

0:06:34.764,0:06:38.611
çünkü bu sayede o zamanlar tam olarak nerede olduğumu

0:06:38.611,0:06:41.197
çözmeye çalıştığım sorunu ve bana yardım etmesi için seçtiğim

0:06:41.197,0:06:43.090
sözcükleri görebiliyorum.

0:06:43.090,0:06:47.098
Yıllardır karşılaşıp durduğum bir hikaye var

0:06:47.098,0:06:50.034
ve hala doğru şekli alıp almadığından emin değilim,

0:06:50.034,0:06:52.064
belki de sadece bir deneme bu

0:06:52.064,0:06:53.973
ve ben onu anlatmanın daha iyi bir yolunu

0:06:53.973,0:06:55.827
bulmak için yeniden yazmayı deneyeceğim.

0:06:55.827,0:06:59.106
Ama o şiire yeniden baktığımda

0:06:59.106,0:07:01.735
o zamanda nerede olduğumu bileceğim ve

0:07:01.735,0:07:05.009
aramaya çalıştığım şey de aslında bu,

0:07:05.009,0:07:09.686
bu sözlerle, burada, bu salonda, sizinle.

0:07:10.732,0:07:12.925
Bu yüzden -- Gülümseyin.

0:07:19.864,0:07:22.521
Her zaman bu kadar kolay değildi.

0:07:22.521,0:07:25.011
Ellerinizi kirletmenin gerekli olduğu zamanlar vardır.

0:07:25.011,0:07:29.029
Karanlıktayken, çoğu zaman ellerinizle görürsünüz

0:07:29.029,0:07:32.076
ve daha çok karşıtlığa, daha çok koyuluğa ihtiyaç duyarsın,

0:07:32.076,0:07:35.004
daha koyu karanlıklar, daha parlak aydınlıklar.

0:07:35.004,0:07:38.049
Buna genişletilmiş gelişim diyorlar. Kimyasalları daha çok

0:07:38.049,0:07:40.901
soluduğunuzu, bileklerinize kadar işe gömüldüğünüzü anlatır.

0:07:40.901,0:07:42.363
Her zaman böylesine kolay değildi.

0:07:42.363,0:07:45.041
Büyükbabam Stewart bir asker fotoğrafçıydı.

0:07:45.041,0:07:48.311
Genç, al yüzlü, gömleğinin kolları yarıya kadar çekik,

0:07:48.311,0:07:51.412
bozuk para desteleri gibi kalın parmaklar,

0:07:51.412,0:07:54.513
Tıpkı Temel Reis'in dünyaya inmiş haline benziyordu.

0:07:54.513,0:07:56.245
Çarpık gülümsemesi, göğsü kıllı,

0:07:56.245,0:07:59.771
2. Dünya Savaşına bir gülümseme ve bir hobiyle gitti.

0:07:59.771,0:08:02.420
Fotoğrafçılığı bilip bilmediği sorulduğunda

0:08:02.420,0:08:06.280
yalan söyledi, Avrupa'yı harita okur gibi öğrendi,

0:08:06.280,0:08:09.018
yukarıdan aşağıya, savaş uçağının yüksekliğinden,

0:08:09.018,0:08:12.086
kamera şipşakları, göz kırpmaları, en koyu karanlıklar

0:08:12.086,0:08:14.009
ve en parlak aydınlıklar.

0:08:14.009,0:08:17.019
Savaşmayı evinin yolunu bulur gibi öğrendi.

0:08:17.019,0:08:19.046
Diğer askerler döndüklerinde silahlarını bir kenara attılar,

0:08:19.046,0:08:22.867
ama o, kamera lenslerini beraberinde eve getirdi.

0:08:22.867,0:08:25.650
Bir dükkan açtı, aile işi oluverdi.

0:08:25.650,0:08:29.043
Babam bu siyah-beyaz dünyaya doğdu.

0:08:29.043,0:08:32.604
Basketbol elleri, küçük düğmeleri ve lensi çerçeveye,

0:08:32.604,0:08:35.064
filmi makineye, kimyasalları plastik kutulara

0:08:35.064,0:08:37.000
koyma ayarlarını öğrendi.

0:08:37.000,0:08:40.014
Babası işin sanatını değil makineleri biliyordu.

0:08:40.014,0:08:42.001
Karanlıkları biliyordu ama aydınlıklardan bihaberdi.

0:08:42.001,0:08:46.024
Babam işin büyüsünü öğrendi, ışığı takip etti.

0:08:46.024,0:08:48.990
Bir defasında bir orman yangınını takip ederek ülkeyi uçtan uca geçti

0:08:48.990,0:08:51.968
ve bir hafta boyunca resimlerini çekti.

0:08:51.968,0:08:54.299
"Işığı takip et." dedi.

0:08:54.299,0:08:55.830
"Işığı takip et."

0:08:55.830,0:08:58.293
Bazı anılarımı sadece fotoğraflardan bilirim.

0:08:58.293,0:09:01.512
Wooster caddesindeki tıkırdayan tavanarası,

0:09:01.512,0:09:04.517
3 metrelik tavanlar, beyaz duvarlar ve soğuk zeminler.

0:09:04.517,0:09:07.293
Burası annemin eviydi, o zamanlar daha anne değildi.

0:09:07.293,0:09:10.237
Evlenmemişti, bir sanatçıydı.

0:09:10.237,0:09:11.960
Ve açılıp kapanan kapılarıyla

0:09:11.960,0:09:14.109
duvarları tavana ulaşan evdeki

0:09:14.109,0:09:15.736
iki odadan biri banyo

0:09:15.736,0:09:18.711
ötekisi karanlık odaydı.

0:09:18.711,0:09:21.036
Karanlık odayı kendisi inşa etmişti, ev yapımı

0:09:21.036,0:09:25.010
paslanmaz çelik leğenler, koca bir el çarkıyla

0:09:25.010,0:09:27.045
gidip gelen 8'e 10luk bir agrandisör,

0:09:27.045,0:09:29.056
bir takım renk dengeli ışıklar,

0:09:29.056,0:09:31.408
baskıları görmek için camdan bir duvar,

0:09:31.408,0:09:33.863
duvarda sallanan kurutma askıları.

0:09:33.863,0:09:35.930
Annem kendine bir karanlık oda yapmıştı.

0:09:35.930,0:09:37.076
Ve bura yuvası olmuştu.

0:09:37.076,0:09:39.985
Basketbol elleri olan bir adama,

0:09:39.985,0:09:42.265
onun ışığa bakışına aşık oldu.

0:09:42.265,0:09:44.364
Evlendiler. Bebekleri oldu.

0:09:44.364,0:09:46.013
Parka yakın bir eve taşındılar.

0:09:46.013,0:09:49.008
Ama Wooster caddesindeki evi bırakmadılar,

0:09:49.008,0:09:50.867
doğum günleri ve hazine avları için.

0:09:50.867,0:09:53.611
Bebek gri skalanın ayarını değiştirdi.

0:09:53.611,0:09:56.083
Aile albümlerini kırmızı balonlar ve sarı şekerlemelerle

0:09:56.083,0:09:57.073
doldurdu.

0:09:57.073,0:09:59.535
Bebek yamuk gülümsemesiyle, çilli bir

0:09:59.535,0:10:01.002
genç kıza dönüştü,

0:10:01.002,0:10:05.711
neden arkadaşlarının evlerinde karanlık odaların olmadığını anlayamıyordu,

0:10:05.711,0:10:07.490
anne ve babasını hiç öpüşürken görmedi,

0:10:07.490,0:10:09.449
elele tutuşurken bile görmedi.

0:10:09.449,0:10:11.035
Ama bir gün başka bir bebek geliverdi.

0:10:11.035,0:10:14.856
Bu seferki dümdüz saçlı, balon yanaklıydı.

0:10:14.856,0:10:16.570
Bebeğe tatlı patates dediler.

0:10:16.570,0:10:18.023
Güldüğünde o kadar sesli gülerdi ki

0:10:18.023,0:10:20.061
yangın çıkışındaki güvercinler kaçışırlardı.

0:10:20.061,0:10:23.262
Ve bu dördü parkın yanındaki evlerinde yaşadılar.

0:10:23.262,0:10:25.903
Çillerinden kurtulan kız, tatlı patates çocuk,

0:10:25.903,0:10:28.030
basketbol baba ve karanlık oda anne.

0:10:28.030,0:10:30.872
Mumlarını yaktılar ve dualarını ettiler.

0:10:30.872,0:10:33.698
Ve fotoğrafların kenarları kıvrılmaya başladı.

0:10:33.698,0:10:35.750
Bir gün bazı kuleler yıkıldı

0:10:35.750,0:10:39.853
ve parkın kenarındaki ev küller altında kaldığı için oradan kaçtılar.

0:10:39.853,0:10:45.008
Sırt çantalarıyla, bisikletlerine atlayıp karanlık odalı eve gittiler.

0:10:45.008,0:10:48.812
Ama Wooster caddesindeki ev bir sanatçı için yapılmıştı,

0:10:48.812,0:10:50.775
bir güvercin ailesine uygun değildi ve tavana ulaşmayan duvarlar

0:10:50.775,0:10:52.090
bağrışmaları tutamazdı

0:10:52.090,0:10:56.745
ve basketbol elli adam teslim olmaya karar verdi.

0:10:56.745,0:11:00.008
Bu savaşı, evini gösteren haritalar olmadan kazanamazdı.

0:11:00.008,0:11:01.678
Elleri kameraya çok büyük geliyordu,

0:11:01.678,0:11:03.360
eşininkilere de,

0:11:03.360,0:11:05.858
vücuduna da.

0:11:05.858,0:11:08.713
Tatlı patates çocuk söyleyecek birşeyi kalmayana kadar

0:11:08.713,0:11:10.229
yumruklarını ağzına sokuşturdu.

0:11:10.229,0:11:14.022
Sonra, çilli kız hazine avlarına kendi başına gitti.

0:11:14.022,0:11:17.638
Ve Wooster caddesindeki 3 metrelik

0:11:17.638,0:11:19.490
tıkırdayan tavanaralı, bir sürü lavabolu

0:11:19.490,0:11:21.482
karanlık odası olan evde

0:11:21.482,0:11:24.028
renk dengeli ışıkların altında bir not buldu,

0:11:24.028,0:11:28.941
duvara yapıştırılmış, yıkılan kulelerin ve doğan bebeklerin

0:11:28.941,0:11:31.485
çok öncesinden kalma.

0:11:31.485,0:11:37.007
Notta şöyle diyordu: "Karanlık odada çalışan kızı bir adam seviyor."

0:11:37.007,0:11:40.944
Bu, babamın kamerayı yeniden eline almasından bir yıl önceydi.

0:11:40.944,0:11:43.578
İlk seferinde, Noel ışıklarını takip etmişti,

0:11:43.578,0:11:46.013
New York şehrinin ağaçlarına kadar.

0:11:46.013,0:11:50.967
Onun küçük ışık noktaları, en koyu karanlıklarda göz kırpıyordu.

0:11:50.967,0:11:54.873
Bir yıl sonra bir orman yangınıyla ülkeyi bir uçtan öteki uca geçti,

0:11:54.873,0:11:57.527
bir hafta boyunca fotoğraflarını çekti,

0:11:57.527,0:11:59.497
yangın Batı Sahili yıkıp geçiyor,

0:11:59.497,0:12:01.481
yoluna çıkan 18 tekerlekli tırları yiyordu.

0:12:01.481,0:12:03.062
Ülkenin öteki ucunda ben,

0:12:03.062,0:12:06.050
derslere girip defterimin kenarlarına şiirler yazıyordum.

0:12:06.050,0:12:08.765
İkimizde yakalama sanatını öğrenmiştik.

0:12:08.765,0:12:11.398
Belki de kabullenme sanatıydı bu.

0:12:11.448,0:12:15.755
Ya da gitmesine izin verme sanatı.

0:12:16.005,2:06:07.010
Teşekkürler. (Alkışlar)