1
00:00:07,335 --> 00:00:08,580
Σε όλο τον κόσμο,

2
00:00:08,580 --> 00:00:13,246
περίπου 60 εκατομύρια άνθρωποι έχουν 
αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους

3
00:00:13,246 --> 00:00:16,561
για να ξεφύγουν από τον πόλεμο, 
τη βία και τις διώξεις.

4
00:00:17,221 --> 00:00:20,818
Η πλειοψηφία είναι εσωτερικώς 
εκτοπισθέντες άνθρωποι,

5
00:00:20,818 --> 00:00:25,404
δηλαδή έχουν αφήσει τα σπίτια τους, 
αλλά ζουν ακόμα στη χώρα τους.

6
00:00:25,764 --> 00:00:30,348
Άλλοι έχουν περάσει τα σύνορα και 
αναζήτησαν καταφύγιο σε άλλες χώρες.

7
00:00:30,878 --> 00:00:34,058
Αυτούς συνήθως τους αποκαλούμε πρόσφυγες.

8
00:00:34,328 --> 00:00:36,943
Αλλά τι ακριβώς σημαίνει ο όρος αυτός;

9
00:00:37,253 --> 00:00:39,973
Πρόσφυγες υπάρχουν στον κόσμο 
εδώ και χιλιετίες,

10
00:00:39,973 --> 00:00:43,880
αλλά ο μοντέρνος ορισμός 
συντάχθηκε το 1951,

11
00:00:43,880 --> 00:00:46,808
στη σύμβαση του ΟΗΕ 
για το ζήτημα των προσφύγων,

12
00:00:46,808 --> 00:00:52,173
με αφορμή τις μαζικές διώξεις 
του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

13
00:00:52,433 --> 00:00:57,036
Ορίζει ως πρόσφυγα, κάποιον που ζει
εκτός της χώρας καταγωγής του,

14
00:00:57,036 --> 00:00:59,852
και δεν μπορεί να γυρίσει στην πατρίδα του

15
00:00:59,852 --> 00:01:03,201
εξαιτίας βάσιμων φόβων ότι θα διωχθεί.

16
00:01:03,751 --> 00:01:08,753
Δίωξη που συμβαίνει λόγω της φυλής του, 
της θρησκείας, της εθνικότητας του,

17
00:01:08,753 --> 00:01:12,882
της ένταξής του σε κάποια κοινωνική ομάδα,
ή των πολιτικών του φρονημάτων,

18
00:01:12,882 --> 00:01:16,494
και σχετίζεται συχνά 
με τον πόλεμο και τη βία.

19
00:01:16,964 --> 00:01:20,847
Σήμερα, οι μισοί πρόσφυγες του κόσμου
είναι παιδιά,

20
00:01:20,847 --> 00:01:23,441
κάποια από αυτά ασυνόδευτα,

21
00:01:23,441 --> 00:01:27,092
κάτι που τα καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτα
στην παιδική εργασία

22
00:01:27,092 --> 00:01:29,385
ή την σεξουαλική εκμετάλλευση.

23
00:01:29,845 --> 00:01:31,966
Η ιστορία κάθε πρόσφυγα είναι διαφορετική,

24
00:01:31,966 --> 00:01:36,231
και πολλοί κάνουν επικίνδυνα ταξίδια 
με αβέβαιη κατάληξη.

25
00:01:36,811 --> 00:01:39,280
Αλλά πριν περάσουμε στα ταξίδια αυτά,

26
00:01:39,280 --> 00:01:41,227
ας ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα.

27
00:01:41,417 --> 00:01:43,682
Υπάρχει σύγχυση σχετικά με την διαφορά

28
00:01:43,682 --> 00:01:46,380
μεταξύ των όρων
«μετανάστης» και «πρόσφυγας».

29
00:01:46,570 --> 00:01:50,062
«Μετανάστες» είναι συνήθως εκείνοι 
που αφήνουν τη χώρα τους

30
00:01:50,062 --> 00:01:52,849
για λόγους που δεν σχετίζονται 
με την δίωξη,

31
00:01:52,849 --> 00:01:55,498
όπως το να αναζητήσουν καλύτερες 
οικονομικές ευκαιρίες,

32
00:01:55,498 --> 00:02:00,127
ή να φύγουν από άγονη περιοχή 
προς αναζήτηση καλύτερων συνθηκών.

33
00:02:00,757 --> 00:02:03,309
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι
που άφησαν την πατρίδα τους

34
00:02:03,309 --> 00:02:05,060
εξαιτίας φυσικών καταστροφών,

35
00:02:05,060 --> 00:02:07,744
πείνας, και άλλων δεινών,

36
00:02:08,406 --> 00:02:10,714
αλλά το διεθνές δίκαιο, καλώς ή κακώς,

37
00:02:10,714 --> 00:02:16,876
αναγνωρίζει ως πρόσφυγες μόνο όσους 
διαφεύγουν από συγκρούσεις και τη βία.

38
00:02:17,926 --> 00:02:20,998
Τι συμβαίνει λοιπόν όταν κάποιος 
διαφεύγει από τη χώρα του;

39
00:02:21,218 --> 00:02:24,470
Τα ταξίδια των προσφύγων 
είναι συνήθως μακρινά και δύσκολα,

40
00:02:24,470 --> 00:02:28,215
με περιορισμένη πρόσβαση 
σε στέγη, νερό ή φαγητό.

41
00:02:28,215 --> 00:02:30,934
Εφόσον η αναχώρηση μπορεί
να είναι ξαφνική και αναπάντεχη

42
00:02:30,934 --> 00:02:33,262
πολλά προσωπικά αντικείμενα 
αφήνονται πίσω,

43
00:02:33,462 --> 00:02:37,876
και αυτοί που ξεφεύγουν από πολέμους
συνήθως δεν έχουν τα κατάλληλα χαρτιά,

44
00:02:37,876 --> 00:02:42,151
όπως βίζες, ώστε να εισέλθουν
νόμιμα σε άλλες χώρες.

45
00:02:42,551 --> 00:02:45,600
Επίσης, οικονομικοί και πολιτικοί λόγοι
μπορεί να τους εμποδίζουν

46
00:02:45,600 --> 00:02:48,000
να ταξιδέψουν 
με τους συνηθισμένους τρόπους.

47
00:02:48,000 --> 00:02:51,813
Έτσι συνήθως ταξιδεύουν μόνο
από τη στεριά και τη θάλασσα,

48
00:02:51,813 --> 00:02:54,760
και ίσως χρειαστεί να εμπιστευτούν 
τη ζωή τους σε λαθρέμπορους

49
00:02:54,760 --> 00:02:57,164
για να τους περάσουν από τα σύνορα.

50
00:02:57,164 --> 00:03:00,033
Κάποιοι αναζητούν την ασφάλεια 
με τις οικογένειές τους,

51
00:03:00,033 --> 00:03:03,973
ενώ άλλοι φεύγουν μόνοι τους
αφήνοντας πίσω τους αγαπημένους τους

52
00:03:03,973 --> 00:03:06,747
με την ελπίδα
να τους ξαναβρούν στο μέλλον.

53
00:03:06,747 --> 00:03:10,190
Αυτός ο αποχωρισμός μπορεί να είναι
τραυματικός και αβάσταχτα μακρύς.

54
00:03:10,190 --> 00:03:13,880
Πάνω από τους μισούς πρόσφυγες
στον κόσμο ζουν σε πόλεις,

55
00:03:13,880 --> 00:03:18,195
ενώ, κάποιες φορές, η πρώτη στάση
είναι κάποιος καταυλισμός προσφύγων,

56
00:03:18,195 --> 00:03:19,404
που συνήθως διοικεί

57
00:03:19,404 --> 00:03:21,704
η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ 
για τους πρόσφυγες,

58
00:03:21,704 --> 00:03:23,414
ή οι τοπικές κυβερνήσεις.

59
00:03:23,414 --> 00:03:28,077
Οι καταυλισμοί είναι προσωρινές κατασκευές
που προσφέρουν καταφύγιο

60
00:03:28,077 --> 00:03:30,829
μέχρι οι πρόσφυγες να γυρίσουν 
με ασφάλεια στη χώρα τους,

61
00:03:30,829 --> 00:03:32,916
να ενταχθούν στη χώρα υποδοχής,

62
00:03:32,916 --> 00:03:35,138
ή να επανεγκατασταθούν 
σε κάποια άλλη χώρα.

63
00:03:35,138 --> 00:03:39,492
Ωστόσο οι ευκαιρίες επανεγκατάστασης και 
μόνιμης ένταξης είναι συχνά περιορισμένες.

64
00:03:39,762 --> 00:03:44,284
Έτσι πολλοί πρόσφυγες αναγκάζονται 
να παραμένουν σε καταυλισμούς για χρόνια

65
00:03:44,284 --> 00:03:46,690
ακόμα και δεκαετίες.

66
00:03:47,440 --> 00:03:51,106
Το πρώτο νομικό βήμα 
για έναν εκτοπισθέντα σε μια νέα χώρα

67
00:03:51,106 --> 00:03:53,135
είναι να κάνει αίτηση ασύλου.

68
00:03:53,135 --> 00:03:56,067
Σε αυτή τη φάση θεωρείται
άτομο που έχει αιτηθεί άσυλο

69
00:03:56,067 --> 00:04:01,322
και δεν αναγνωρίζεται επίσημα ως πρόσφυγας
μέχρι να γίνει δεκτή η αίτηση.

70
00:04:01,322 --> 00:04:05,173
Αν και όλες σχεδόν οι χώρες συμφωνούν
σε έναν γενικό ορισμό του πρόσφυγα,

71
00:04:05,173 --> 00:04:09,683
κάθε χώρα υποδοχής είναι υπεύθυνη 
να εξετάζει όλες τις αιτήσεις ασύλου

72
00:04:09,683 --> 00:04:13,706
και να αποφασίζει αν αναγνωρίζει 
το καθεστώς του πρόσφυγα στους αιτούντες.

73
00:04:13,706 --> 00:04:17,375
Τα κριτήρια διαφέρουν σημαντικά 
από χώρα σε χώρα.

74
00:04:17,945 --> 00:04:19,860
Οι χώρες υποδοχής έχουν κάποια καθήκοντα

75
00:04:19,860 --> 00:04:22,618
απέναντι σε ανθρώπους που έχουν 
αναγνωριστεί ως πρόσφυγες,

76
00:04:22,618 --> 00:04:27,394
όπως η εξασφάλιση ενός ελάχιστου προτύπου 
μεταχείρισης και μη διάκρισης.

77
00:04:27,874 --> 00:04:30,331
Η πιο βασική υποχρέωση 
απέναντι σε έναν πρόσφυγα

78
00:04:30,331 --> 00:04:32,081
είναι η μη επαναπροώθηση,

79
00:04:32,081 --> 00:04:34,139
μια αρχή που δεν επιτρέπει σε ένα κράτος

80
00:04:34,139 --> 00:04:38,333
να στείλει ένα άτομο σε μία χώρα 
όπου απειλείται η ζωή και η ελευθερία του.

81
00:04:38,723 --> 00:04:40,331
Στην πραγματικότητα, όμως,

82
00:04:40,331 --> 00:04:44,788
οι πρόσφυγες πέφτουν συχνά θύματα 
ασυνέπειας και διακρίσεων.

83
00:04:45,388 --> 00:04:48,196
Αναγκάζονται να ξαναχτίζουν τις ζωές τους 


84
00:04:48,196 --> 00:04:50,974
αντιμέτωποι με την ξενοφοβία 
και τον ρατσισμό.

85
00:04:50,974 --> 00:04:54,192
Συχνά δεν τους επιτρέπεται να εργαστούν,

86
00:04:54,192 --> 00:04:57,135
και είναι εξ ολοκλήρου εξαρτημένοι 
από ανθρωπιστική βοήθεια.

87
00:04:57,135 --> 00:05:01,135
Επιπλέον, πολλά παιδιά προσφύγων 
δεν πάνε σχολείο

88
00:05:01,135 --> 00:05:04,525
εξαιτίας της έλλειψης χρηματοδοτήσεων 
για εκπαιδευτικά προγράμματα.

89
00:05:04,845 --> 00:05:07,434
Αν ανατρέξετε στην ιστορία 
της οικογένειάς σας,

90
00:05:07,434 --> 00:05:11,061
είναι πιθανό να ανακαλύψετε
ότι κάποια στιγμή,

91
00:05:11,061 --> 00:05:14,488
οι πρόγονοί σας αναγκάστηκαν
να αφήσουν την πατρίδα τους,

92
00:05:14,488 --> 00:05:19,246
για να ξεφύγουν είτε από πόλεμο,
είτε από διακρίσεις και διώξεις.

93
00:05:20,226 --> 00:05:22,949
Καλό θα ήταν να θυμόμαστε 
εκείνες τις ιστορίες

94
00:05:22,949 --> 00:05:25,594
όταν ακούμε για πρόσφυγες
που εκτοπίζονται σήμερα,

95
00:05:25,594 --> 00:05:28,307
ψάχνοντας μια νέα πατρίδα.