0:00:07.867,0:00:11.598
Bir an için, Fransızca dersi[br]veren bir ördeği,

0:00:11.598,0:00:15.167
kara delik etrafındaki yörüngede yapılan[br]bir masa tenisi maçını,

0:00:15.167,0:00:17.788
bir ananası burnunun ucunda tutan[br]bir yunusu düşün.

0:00:17.788,0:00:21.277
Büyük ihtimalle bunlardan hiçbirini[br]aslında görmemişsindir,

0:00:21.277,0:00:23.937
ama hepsini hayalinde[br]hemen canlandırabilirsin.

0:00:23.937,0:00:27.618
Beynin hiç görmediğin bir şeyin [br]görüntüsünü nasıl oluşturuyor?

0:00:27.618,0:00:29.808
Bu, her zaman yaptığımız[br]bir şey olduğu için

0:00:29.808,0:00:31.948
zor gibi görünmeyebilir.

0:00:31.948,0:00:35.339
Ama aslında, beyinde çok gelişmiş[br]bir koordinasyon olmasını gerektiren

0:00:35.339,0:00:38.278
karmaşık bir iştir bu.

0:00:38.278,0:00:42.098
Çünkü bu yeni, tuhaf görüntüleri [br]yaratmak için,

0:00:42.098,0:00:46.667
beynin bildiği kısımları alıp bunları [br]sanki fotoğraf parçalarından

0:00:46.667,0:00:49.789
bir kolaj yapar gibi, [br]yeni bir şekilde birleştirir.

0:00:49.789,0:00:53.329
Beyin, hokkabazlıklar yaparak,[br]binlerce elektrik sinyalini

0:00:53.329,0:00:58.059
varış noktalarına tam zamanında [br]ulaştırmak zorundadır.

0:00:58.059,0:00:59.779
Sen bir cisme baktığında, [br]

0:00:59.779,0:01:03.658
arka kortekste binlerce[br]sinir hücresi canlanır.

0:01:03.658,0:01:07.018
Bu sinir hücreleri cismin [br]farklı niteliklerini kodlarlar:

0:01:07.018,0:01:11.159
Dikenli, meyve, kahverengi,[br]yeşil ve sarı gibi.

0:01:11.159,0:01:15.250
Bu eş zamanlı canlanma, [br]o nöron takımı arasındaki bağlantıları

0:01:15.250,0:01:19.625
kuvvetlendirir ve buradaki örnekte[br]ananas için olduğu gibi onları

0:01:19.625,0:01:22.300
nöronal grup adı verilen[br]bir şekilde birbirine bağlar.

0:01:22.300,0:01:26.179
Nörolojide, bu şekilde[br]eş zamanlı canlanan nöronların

0:01:26.179,0:01:28.839
birbirine bağlanmasına [br]Hebbian Kuralı denir.

0:01:28.839,0:01:32.059
Ananası daha sonra hayal etmeye[br]çalıştığında, bu grubun tamamı

0:01:32.059,0:01:35.850
harekete geçerek, zihindeki [br]görüntüyü oluşturur.

0:01:35.850,0:01:39.029
Yunuslar daha farklı bir[br]nöronal grupla kodlanır.

0:01:39.029,0:01:41.050
Aslında gördüğün her şey,

0:01:41.050,0:01:44.540
eşzamanlı canlanıp birbirine bağlanmış

0:01:44.540,0:01:49.240
bir nöron grubuyla kodlanmıştır.

0:01:49.240,0:01:52.510
Fakat bu prensip, hiç görmemiş [br]olsak bile, sonsuz sayıda şeyi

0:01:52.510,0:01:57.240
hayalimizde nasıl[br]canlandırdığımızı açıklamaz.

0:01:57.240,0:02:02.480
Burnunun ucunda bir ananası tutan[br]yunusa ait bir nöron grubu yoktur aslında.

0:02:02.480,0:02:04.922
Öyleyse, bunu hayalinde [br]nasıl canlandırabiliyorsun?

0:02:04.922,0:02:08.830
Zihinsel Sentez Teorisi adındaki bir [br]hipotez, zamanlamanın temel

0:02:08.830,0:02:11.130
unsur olduğunu varsayar.

0:02:11.130,0:02:13.951
Eğer yunus ve ananasa ait [br]sinir hücresi grupları

0:02:13.951,0:02:16.042
aynı anda aktif hâle gelirse,

0:02:16.042,0:02:20.761
biz de iki farklı objeyi tek bir görüntü[br]olarak algılayabiliriz.

0:02:20.761,0:02:24.041
Fakat beyindeki bir şeylerin [br]bu aktivasyonu düzenlemesi gerekir.

0:02:24.041,0:02:27.721
Olası adaylardan biri, birçok karmaşık[br]bilişsel (kavramayla ilgili) işlevde

0:02:27.721,0:02:31.301
rol oynayan prefrontal kortekstir.

0:02:31.301,0:02:35.172
Prefrontal korteksteki sinir hücreleri,[br]sinir hücresi lifleri adı verilen,

0:02:35.172,0:02:40.040
incecik ve uzun hücre uzantıları ile [br]posterior kortekse bağlıdır.

0:02:40.040,0:02:44.339
Zihinsel sentez teorisine göre,[br]prefrontal korteksteki sinir hücreleri,

0:02:44.339,0:02:47.869
bu sinir hücresi lifleri üzerinden,[br]aynı bir kuklayı iplerinden çekerek[br]

0:02:47.869,0:02:49.582
oynatır gibi, arka korteksteki

0:02:49.582,0:02:53.410
birçok gruba elektriksel sinyaller yollar.

0:02:53.410,0:02:56.292
Bu onları hep birlikte etkinleştirir.

0:02:56.292,0:02:59.899
Eğer sinir hücresi grupları aynı anda[br]etkinleşirse, birçok parçadan oluşan

0:02:59.899,0:03:04.342
bu görüntüyü sanki gerçekten [br]görüyormuş gibi hissedersin.

0:03:04.342,0:03:06.211
Prefrontal korteks tarafından,[br]

0:03:06.211,0:03:10.462
farklı nöron gruplarının bu şekilde[br]kasıtlı olarak senkronize edilmesine

0:03:10.462,0:03:12.052
zihinsel sentez denir.

0:03:12.052,0:03:13.813
Zihinsel sentezin yapılabilmesi için,[br]

0:03:13.813,0:03:19.303
sinyallerin her iki nöron grubuna da aynı[br]anda ulaşması gerekir.

0:03:19.303,0:03:22.993
Ne var ki, bazı nöronlar prefrontal[br]kortekse diğerlerinin olduğundan

0:03:22.993,0:03:25.083
çok daha uzaktır.

0:03:25.083,0:03:28.453
Eğer sinyaller her iki lifte de aynı[br]hızda iletilirse,

0:03:28.453,0:03:31.163
eş zamanlı olarak ulaşamazlar.

0:03:31.163,0:03:33.683
Bağlantıların uzunluğunu değiştiremezsin,[br]

0:03:33.683,0:03:37.194
ama beyinde, özelikle de çocuk yaşlardaki[br]gelişimi sırasında,

0:03:37.194,0:03:40.884
iletim hızını değiştirmenin [br]bir yolu vardır.

0:03:40.884,0:03:45.534
Sinir hücresi lifleri, miyelin adı [br]verilen yağlı bir maddeyle kaplıdır.

0:03:45.534,0:03:49.533
Miyelin yalıtkan bir maddedir ve [br]elektrik sinyallerinin sinir lifine doğru

0:03:49.533,0:03:51.554
daha hızlı hareket etmesini sağlar. [br]

0:03:51.554,0:03:55.300
Bazı sinir hücresi lifleri [br]neredeyse 100 kat miyelin ile kaplıdır,

0:03:55.300,0:03:57.754
diğerlerinde ise sadece[br]birkaç kat vardır.

0:03:57.754,0:04:00.955
Daha kalın miyelin tabakasıyla [br]kaplı olan lifler,

0:04:00.955,0:04:04.154
sinyalleri daha ince tabakaya[br]sahip olanlardan

0:04:04.154,0:04:06.565
en az 100 kat daha hızlı iletirler.

0:04:06.565,0:04:10.375
Artık bazı bilim insanları, miyelin[br]tabakasındaki bu farklılığın beyindeki

0:04:10.375,0:04:13.965
eşit dağılımlı iletim hızının[br]ve buna bağlı olarak da

0:04:13.965,0:04:16.925
zihinsel sentez yeteneğimizin temeli[br]olduğunu düşünüyor.

0:04:16.925,0:04:20.255
Bu miyelin katmanlarının çoğu [br]çocukluk döneminde oluşur.

0:04:20.255,0:04:22.234
O hâlde, çok küçük yaşlardan itibaren

0:04:22.234,0:04:24.165
bizim parlak hayal gücümüz,

0:04:24.165,0:04:29.565
hayatımız boyunca yaratıcı senfonileri [br]ustalıkla işleyecek miyelin bağlantıları

0:04:29.565,0:04:33.525
dikkatle oluşturulmuş beyinler[br]geliştirmekle büyük ölçüde ilgilidir.