Θα μιλήσω για την ευσπλαχνία από την οπτική του Ισλάμ,
και μπορεί η πίστη μου να μην έχει δώσει την εντύπωση
ότι βασίζεται στην φιλευσπλαχνία.
Αλλά η αλήθεια είναι διαφορετική.
Το ιερό μας βιβλίο, το Κοράνιο, αποτελείται από 114 κεφάλαια,
και κάθε κεφάλαιο αρχίζει με αυτό που ονομάζουμε μπασμάλα,
την έκφραση "εις το όνομα του Θεού, του φιλεύσπλαχνου και παντελεήμονος",
ή, όπως είπε ο Σερ Ρίτσαρντ Μπάρτον,
όχι ο Ρίτσαρντ Μπάρτον που παντρεύτηκε την Ελίζαμπεθ Τέϊλορ,
αλλά ο Σερ Ρίτσαρντ Μπάρτον που έζησε ένα αιώνα πριν από αυτόν
και ταξίδευσε σε όλη την οικουμένη
μεταφράζοντας πολλά λογοτεχνικά έργα ,
το μεταφράζει "εις το όνομα του Θεού, του σπλαχνικού, του ελεήμονα."
Και σε μία ρήση του Κορανίου, που για τους Μουσουλμάνους είναι ο Θεός που απευθύνεται στην ανθρωπότητα,
ο Θεός απευθύνεται στον προφήτη του Μωάμεθ,
που πιστεύουμε ότι ήταν ο τελευταίος της γενιάς των προφητών,
που άρχισε από τον Αδάμ, συνεχίστηκε με τον Νώε, τον Μωυσή, τον Αβραάμ,
συνεχίστηκε με τον Ιησού Χριστό και τελείωσε με τον Μωάμεθ
λέγοντας "Εμείς Μωάμεθ σε στείλαμε,
μόνο ως έναν Ραχάμ, μόνο ως πηγή φιλευσπλαχνίας προς την ανθρωπότητα".
Και για εμάς τους ανθρώπους, και ασφαλώς για εμάς τους Μουσουλμάνους,
που σκοπός και αποστολή μας είναι να ακολουθούμε τα βήματα του προφήτη,
προσπαθώντας να μοιάσουμε κατά το δυνατόν στον προφήτη,
και ο προφήτης είναι αυτός που είπε,
"Στολίστε τον εαυτό σας με τις ιδιότητες του Θεού."
Κι επειδή ο ίδιος ο Θεός είπε ότι η πρωταρχική ιδιότητά του είναι η φιλευσπλαχνία,
στην πραγματικότητα το Κοράνι λέει ότι, "Ο Θεός θέσπισε για τον εαυτό του την φιλευσπλαχνία,"
ή ότι "κυρίευσε τον εαυτό του με φιλευσπλαχνία."
Συνεπώς και η δική μας αποστολή και στόχος πρέπει να είναι η φιλευσπλαχνία,
να εμπνέουμε την ευσπλαχνία, να κάνουμε έργα συμπόνιας,
να μιλάμε ευσπλαχνικά και να ενεργούμε με συμπόνια.
Όλα καλά κι ωραία λοιπόν,
αλλά που πήγαμε στραβά,
και ποιά είναι η αιτία της έλλειψης ευσπλαχνίας στον κόσμο;
Για να απαντήσουμε σε αυτό, πρέπει να στραφούμε στο πνευματικό μας μονοπάτι.
Σε κάθε θρησκευτικό δόγμα, υπάρχει αυτό που ονομάζουμε εμφανές, κι αυτό που δεν φαίνεται,
δηλαδή ο εξωτερικός δρόμος και ο εσωτερικός δρόμος.
Ο εσωτερικός δρόμος του Ισλάμ είναι γνωστός ως Σουφισμός, ή γιά τους Άραβες τασαουάφ.
Αυτοί οι θεραπευτές ή δάσκαλοι,
οι πνευματικοί δάσκαλοι της παράδοσης των Σούφι,
αναφέρονται σε διδασκαλίες και παραδείγματα του προφήτη μας,
που μας διδάσκουν που βρίσκεται η ρίζα των προβλημάτων μας.
Σε μία μάχη που έδωσε ο προφήτης,
είπε στους συμπολεμιστές του, "Τώρα επιστρέφουμε από τον μικρότερο πόλεμο
στον μεγαλύτερο πόλεμο, και στην υψηλότερη μάχη."
Κι αυτοί είπαν "Απόστολε του Θεού, εμάς μας κούρασαν οι μάχες.
Πως γίνεται να πάμε σε πιο σπουδαία μάχη;"
Κι αυτός απάντησε "Μιλάω για τη μάχη με τον εαυτό μας, τη μάχη με τον εγωισμό."
Η ρίζα των προβλημάτων του ανθρώπου, έχει να κάνει με τον εγωισμό, με το εγώ.
Ο μεγάλος δάσκαλος των Σούφι ο Ρουμί, γνωστός σε πολλούς από εσάς,
διηγείται μία ιστορία που μιλάει για κάποιον που πήγε στο σπίτι ενός φίλου
και χτύπησε την πόρτα,
και μιά φωνή απάντησε λέγοντας, "Ποιος είναι;"
"Εγώ είμαι" ή πιο σωστά γραμματικά "Για μένα πρόκειται,"
όπως θα λέγαμε στα Αγγλικά.
Και η φωνή του απαντάει, "Φύγε."
Μετά από πολλά χρόνια άσκησης και μαθητείας, έρευνας και αγωνίας,
εκείνος επιστρέφει,
και με μεγαλύτερη συντριβή και ταπεινότητα χτυπάει ξανά την πόρτα.
Η φωνή ρωτάει, "Ποιος είναι;"
Κι αυτός απαντάει "Εσύ είσαι, που μου ράγισες την καρδιά."
Η πόρτα ανοίγει διάπλατα, και η φωνή λέει,
"Έλα, πέρασε γιατί εδώ δεν υπάρχει χώρος για δύο Εγώ,
για δύο κεφαλαία εγώ, όχι γι' αυτά τα μάτια, αλλά για δύο εγωισμούς. (ομόηχο στα αγγλικά)
Οι ιστορίες του Ρουμί είναι αλληγορίες γιά την πνευματική πορεία.
Ενώπιον του Θεού, δεν υπάρχει χώρος για περισσότερα του ενός "Εγώ",
κι αυτό είναι το Εγώ της θεότητας.
Η δική μας παράδοση έχει μία διδασκαλία που λέγεται χαντίθ καντσί,
κι ο Θεός λέει, "Δούλε μου" ή "πλάσμα μου, ανθρώπινο δημιούργημά μου,
μην με πλησιάζεις παρά μόνο με ό,τι είναι πιο αρεστό σε μένα
παρά μόνο όταν έχεις κάνει αυτό που ζήτησα να κάνεις."
Όσοι από εσάς είναι εργοδότες ξέρουν καλά τι εννοώ.
Θέλετε οι εργαζόμενοι σας να κάνουν αυτό που τους ζητήσατε να κάνουν,
κι όταν το κάνουν, μπορούν να κάνουν και κάτι παραπάνω,
αλλά χωρίς να αγνοήσουν αυτό που τους ζητήσατε να κάνουν.
Λέει ο Θεός, "Ο δούλος μου έρχεται κοντύτερα σε μένα,
κάνοντας πιο πολλά απ' όσα του ζήτησα να κάνει,"
αυτό που λέμε έξτρα μπόνους,
"έως ότου τον/την αγαπήσω.
Κι όταν εγώ αγαπώ τον δούλο μου" λέει ο Θεός,
τότε γίνομαι τα μάτια με τα οποία βλέπει,
τα αυτιά με τα οποία ακούει,
τα χέρια με τα οποία εργάζεται,
και τα πόδια με τα οποία βαδίζει,
και η καρδιά με την οποία συναισθάνεται."
Είναι αυτή η ένωση του εαυτού μας με το θείον,
που είναι το μάθημα κι ο σκοπός της πνευματικής μας πορείας και κάθε παράδοσής μας.
Οι Μουσουλμάνοι θεωρούν τον Ιησού δάσκαλο των Σούφι,
τον μέγιστο προφήτη και απόστολο που ήρθε για να τονίσει την πνευματική οδό.
Όταν λέει, "Εγώ είμαι το πνεύμα, εγώ είμαι η οδός",
όταν ο προφήτης Μωάμεθ λέει, "Όποιος είδε εμένα, έχει δει τον Θεό,"
είναι επειδή έχουν γίνει όργανα του Θεού,
έγιναν μέρος της άχνας του Θεού,
έτσι ώστε το θέλημα του Θεού εκδηλώθηκε μέσα από αυτούς
και δεν ενεργούν αφ'εαυτού τους, κι από το δικό τους εγώ.
Η φιλευσπλαχνία έχει δοθεί στον κόσμο, και βρίσκεται μέσα μας.
Το μόνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να παραμερίσουμε το εγώ μας,
και να βγάλουμε τον εγωισμό από τη μέση.
Είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι, σίγουρα οι πιο πολλοί από εσάς,
έχουν αυτό που αποκαλούμε πνευματική εμπειρία,
μία στιγμή στη ζωή σας, που για λίγα δευτερόλεπτα, ίσως για ένα λεπτό,
τα όρια του εαυτού σας διαλύονται.
Και σ’ αυτό το λεπτό, νιώσατε να γίνεστε ένα με το σύμπαν,
ένα με την στάμνα του νερού, ένα με τον κάθε άνθρωπο,
ένα με τον δημιουργό,
νιώσατε την παρουσία της δύναμης, του δέους,
της βαθύτερης αγάπης, της βαθύτερης αίσθησης συμπόνιας και ελέους,
που είχατε βιώσει ποτέ στη ζωή σας.
Αυτή η στιγμή είναι το δώρο του Θεού σε εμάς,
δώρο, που για ένα λεπτό, εξαφανίζει τα όρια
που μας κάνουν να επιμένουμε στο Εγώ, Εγώ, Εγώ, εμένα, εμένα, εμένα,
κι αντί αυτού, όπως ο άνθρωπος στην ιστορία του Ρουμί,
αναφωνούμε, "Ω, μα όλα είσαι εσύ."
Όλα είσαι εσύ. Κι όλα είμαστε εμείς.
Εμείς, εγώ και όλοι μας είμαστε μέρος δικό σου.
Όλα είναι ο δημιουργός, όλα είναι ο σκοπός, η πηγή της ύπαρξής μας
και το τέλος του ταξιδιού μας.
Εσύ είσαι αυτός που ραγίζει τις καρδιές μας.
Εσύ είσαι ο προορισμός μας κι ο σκοπός για τον οποίο ζούμε,
και για τον οποίο είμαστε πρόθυμοι να πεθάνουμε,
και για τον οποίο θα αναστηθούμε ξανά
για να δώσουμε απολογία στον Θεό, σε ποιόν βαθμό υπήρξαμε φιλεύσπλαχνες υπάρξεις.
Το μήνυμα σήμερα, και ο σκοπός μας σήμερα,
και όλων εσάς που παραβρίσκεστε σήμερα εδώ,
και σκοπός της Χάρτας της Φιλευσπλαχνίας, είναι να μας υπενθυμίσει.
Γιατί το Κοράνι, πάντα μας παροτρύνει να θυμηθούμε και να υπενθυμίσουμε ο ένας στον άλλον,
γιατί η γνώση της αλήθειας βρίσκεται μέσα σε κάθε ανθρώπινο ον.
Γνωρίζουμε τα πάντα.
Έχουμε πρόσβαση σε όλα.
Ο Γιούγκ το είπε υποσυνείδητο.
Μέσω του υποσυνειδήτου μας, στον ύπνο μας,
που το Κοράνι αποκαλεί, μικρό θάνατο,
προσωρινό θάνατο.
Στην κατάσταση του ύπνου, ονειρευόμαστε, βλέπουμε οράματα,
ταξιδεύουμε έξω από το σώμα μας, πολλοί από εμάς,
και βλέπουμε αξιοθαύμαστα πράγματα.
Ταξιδεύουμε έξω από το φράγμα του χώρου όπως τον γνωρίζουμε,
και πέρα από το φράγμα του χρόνου όπως τον ξέρουμε.
Κι όλα αυτά γίνονται για να δοξάσουμε το όνομα του δημιουργού
το αληθινό όνομα του οποίου είναι ο συμπονετικός, ο συμπάσχων.
Θεός, Μπόκ, όποιο όνομα κι αν του δώσεις, Αλλάχ, Ράμ, Ομ,
με όποιο όνομα κι αν τον αποκαλέσεις
ή όπως κι αν προσεγγίσεις την παρουσία της θεότητας,
είναι η εστία του απολύτου όντος,
της απόλυτης αγάπης και ελέους και ευσπλαχνίας,
και της απόλυτης γνώσης και σοφίας,
αυτό που οι Ινδουιστές λένε σατσιτανάντα.
Η γλώσσα μπορεί να διαφέρει,
αλλά η έννοια και το αντικείμενο είναι ίδια.
Ο Ρουμί έχει άλλη μια ιστορία
για τρεις ανθρώπους, ένα Τούρκο, έναν Άραβα,
και δεν θυμάμαι τον τρίτο, για χάρη μου θα μπορούσε να είναι Μαλαίσιος,
Ο ένας ζητάει ανγκούρ, ο άλλος ας πούμε Άγγλος,
ζητάει ενέμπ, κι ο άλλος ζητάει σταφύλια.
Διαπληκτίζονται και τσακώνονται επειδή,
εγώ θέλω σταφύλια, εγώ θέλω ενέμπ, εγώ θέλω ανγκούρ,
χωρίς να γνωρίζουν ότι η λέξη που χρησιμοποιούν
αναφέρεται στην ίδια πραγματικότητα αλλά σε άλλη γλώσσα.
Εξ ορισμού υπάρχει μόνο μία απόλυτη πραγματικότητα,
εξ ορισμού υπάρχει ένα απόλυτο ον,
γιατί εξ ορισμού το απόλυτο είναι ένα,
και απόλυτο και μοναδικό.
Υπάρχει αυτή η απόλυτη συγκέντρωση της ύπαρξης,
η απόλυτη συγκέντρωση συνειδητότητας,
επίγνωσης, η απόλυτη εστία της φιλευσπλαχνίας και της αγάπης
που καθορίζει την πρωταρχική ιδιότητα του θείου.
Αυτή επίσης πρέπει να είναι
η πρωταρχική ιδιότητα της έννοιας του ανθρώπου.
Αυτό που ίσως ορίζει τον άνθρωπο βιολογικά,
είναι η φυσιολογία μας,
ο Θεός όμως καθορίζει την έννοια του ανθρώπου από την πνευματικότητα της φύσης μας.
Και το Κοράνι λέει, απευθύνεται στους αγγέλους λέγοντας,
"Όταν θα έχω τελειώσει την δημιουργία του Αδάμ από τον πηλό,
και του εμφυσήσω το πνεύμα μου,
τότε να πέσετε και να τον προσκυνήσετε."
Οι άγγελοι προσκυνούν, όχι το ανθρώπινο σώμα,
αλλά την ανθρώπινη ψυχή.
Γιατί; Επειδή η ψυχή, η ανθρώπινη ψυχή,
εμπεριέχει ένα μέρος της θείας πνοής,
ένα μέρος της θείας ψυχής.
Αυτό εκφράζεται και στην ορολογία της Βίβλου
όταν διδασκόμαστε ότι δημιουργηθήκαμε κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση.
Ποιά είναι η εικόνα του Θεού;
Η εικόνα του Θεού είναι η απόλυτη ύπαρξη,
η απόλυτη επίγνωση, η γνώση και η σοφία
η απόλυτη φιλευσπλαχνία και αγάπη.
Για να είμαστε λοιπόν άνθρωποι,
με την ύψιστη έννοια του ανθρώπου,
με την ύψιστη αίσθηση αγαλλίασης της έννοιας του ανθρώπου,
οφείλουμε κι εμείς να είμαστε σωστοί οικοδεσπότες
της θείας πνοής που εμφυσήθηκε μέσα μας,
και να επιζητούμε την τελείωση των ιδιοτήτων της ύπαρξης,
της ζωής, του να υπάρχεις,
την ιδιότητα της σοφίας, της συνείδησης, της επίγνωσης,
και την ιδιότητα της φιλευσπλαχνίας και της αγάπης.
Αυτά αντιλαμβάνομαι εγώ από την παράδοση της πίστης μου,
κι αυτά αντιλαμβάνομαι από τις σπουδές μου σε άλλες παραδόσεις πίστεως,
κι αυτό είναι το κοινό έδαφος όπου θα πρέπει όλοι να πατήσουμε
κι όταν βρεθούμε όλοι σ' αυτό το κοινό έδαφος,
είμαι πεπεισμένος ότι θα δημιουργήσουμε έναν υπέροχο κόσμο.
Προσωπικά πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μία καμπή,
κι ότι με την παρουσία και την βοήθεια ανθρώπων σαν κι εσάς εδώ,
μπορούμε να κάνουμε πραγματικότητα την προφητεία του Ησαΐα.
Εκείνος είχε προφητεύσει για την εποχή
που οι άνθρωποι θα έφτιαχναν με τα σπαθιά τους άροτρα
και δεν θα μάθαιναν να κάνουν πόλεμο με κανέναν πια.
Έχουμε φθάσει σε ένα σημείο της ανθρώπινης ιστορίας, όπου δεν έχουμε άλλη επιλογή.
Οφείλουμε να κατεβάσουμε τα εγώ μας,
να πειθαρχήσουμε το εγώ, είτε είναι ατομικό εγώ, προσωπικό εγώ,
οικογενειακό εγώ, εθνικό εγώ,
κι όλα να γίνουν προς δόξαν του ενός.
Ευχαριστώ κι ο Θεός να σας ευλογεί.
(Χειροκρότημα)