WEBVTT

00:00:00.974 --> 00:00:02.971
Wiem, że myślicie sobie:

00:00:02.971 --> 00:00:05.687
"Czemu ten facet usiadł"?.

00:00:05.687 --> 00:00:08.938
Dlatego, że to jest radio.

NOTE Paragraph

00:00:08.938 --> 00:00:11.252
(Muzyka)

NOTE Paragraph

00:00:12.142 --> 00:00:15.184
Opowiadam o designie,

00:00:15.184 --> 00:00:17.180
o wszelkiego rodzaju rzeczach:

00:00:17.180 --> 00:00:19.150
budynkach i szczoteczkach do zębów,

00:00:19.150 --> 00:00:21.592
czcionkach, maskotkach i drogowskazach.

00:00:21.592 --> 00:00:25.702
Moja misją jest angażowanie ludzi
w projektowanie ważnych dla nich rzeczy,

00:00:25.702 --> 00:00:28.953
tak, żeby zwracali uwagę
na wszelkie formy designu.

00:00:28.953 --> 00:00:33.318
Świat odczytywany według założeń designu

00:00:33.318 --> 00:00:35.826
staje się w pewien sposób magiczny.

00:00:35.826 --> 00:00:37.939
W miejsce zepsutych rzeczy

00:00:37.939 --> 00:00:40.284
zobaczysz małe cząstki geniuszu,

00:00:40.284 --> 00:00:43.140
nad którymi harowali anonimowi twórcy,

00:00:43.140 --> 00:00:45.183
żeby ulepszyć nam życie.

00:00:45.183 --> 00:00:47.505
To jest w zasadzie definicja designu:

00:00:47.505 --> 00:00:50.639
ulepszanie życia i dawanie radości.

00:00:50.639 --> 00:00:53.540
Mało co cieszy mnie bardziej

00:00:53.540 --> 00:00:55.724
niż dobrze zaprojektowana flaga.

NOTE Paragraph

00:00:55.724 --> 00:00:57.770
(Śmiech) (Brawa)

NOTE Paragraph

00:00:57.770 --> 00:00:59.670
O, tak.

00:01:01.320 --> 00:01:03.781
Szczęśliwych 50. urodzin flagi, Kanado.

00:01:03.781 --> 00:01:07.241
Piękna, najwyższy standard. Uwielbiam ją.

NOTE Paragraph

00:01:07.241 --> 00:01:09.818
Mam fioła na punkcie flag.

00:01:09.818 --> 00:01:11.792
Czasem schodzę na ten temat

00:01:11.792 --> 00:01:15.948
i słyszę: "Flagi mnie nie obchodzą",

00:01:15.948 --> 00:01:19.460
ale w trakcie rozmowy okazuje się,

00:01:19.460 --> 00:01:21.846
że flagi obchodzą sto procent ludzi.

00:01:21.846 --> 00:01:25.259
Jest w nich coś, co wzbudza emocje.

NOTE Paragraph

00:01:25.259 --> 00:01:28.951
Rodzina zapakowała we flagi
prezenty gwiazdkowe dla mnie,

00:01:28.951 --> 00:01:32.527
a ta niebieska torba

00:01:32.527 --> 00:01:35.940
wygląda jak flaga Szkocji.

00:01:35.940 --> 00:01:38.308
Wrzuciłem to zdjęcie
do Internetu i rzeczywiście,

00:01:38.308 --> 00:01:41.490
już po paru minutach ktoś skomentował:

00:01:41.490 --> 00:01:44.970
"Możesz sobie ten szkocki krzyż
wpakować w dupę". (Śmiech)

00:01:44.970 --> 00:01:48.867
Czyli ludzie pasjonują się flagami.

00:01:48.867 --> 00:01:50.361
Tak właśnie jest.

NOTE Paragraph

00:01:50.361 --> 00:01:51.703
Uwielbiam we flagach to,

00:01:51.703 --> 00:01:54.219
że jeśli raz zrozumiesz,
jak je projektować,

00:01:54.219 --> 00:01:56.448
co daje dobrą flagę, a co złą,

00:01:56.448 --> 00:01:59.396
możesz zrozumieć sposób
projektowania praktycznie wszystkiego.

00:01:59.396 --> 00:02:01.207
Mam więc zamiar

00:02:01.207 --> 00:02:04.566
odtworzyć wydanie mojego programu,

00:02:04.566 --> 00:02:07.709
"99% Invisible", tutaj, na scenie.

00:02:07.709 --> 00:02:09.729
Kiedy naciskam guzik...

00:02:09.729 --> 00:02:11.634
Głos: D jak Dźwięk.

00:02:11.634 --> 00:02:13.556
RM: Wypuszczam dźwięk,

00:02:13.556 --> 00:02:15.116
więc jeśli usłyszycie

00:02:15.116 --> 00:02:16.946
głos lub fragment muzyki,

00:02:16.946 --> 00:02:18.645
to dlatego, że nacisnąłem guzik.

NOTE Paragraph

00:02:18.645 --> 00:02:20.879
Głos: Dddddźwięk.

NOTE Paragraph

00:02:20.879 --> 00:02:24.618
RM: Rozumiecie? Ruszamy.

00:02:24.618 --> 00:02:27.775
Trzy, dwa.

NOTE Paragraph

00:02:27.775 --> 00:02:32.101
"99% Invisible". Nazywam się Roman Mars.

NOTE Paragraph

00:02:36.665 --> 00:02:39.599
Narrator: Pięć podstawowych
zasad projektowania flag.

NOTE Paragraph

00:02:39.599 --> 00:02:43.129
Roman Mars: Według Amerykańskiego
Stowarzyszenia Weksylologicznego.

00:02:43.129 --> 00:02:44.730
Weksylologicznego.

NOTE Paragraph

00:02:44.730 --> 00:02:47.680
Ted Kaye: Weksylologia to nauka o flagach.

NOTE Paragraph

00:02:47.680 --> 00:02:50.187
RM: Dodatkowe "lol" udziwnia to słowo.

NOTE Paragraph

00:02:50.187 --> 00:02:52.207
Narrator: Zasada pierwsza - prostota.

00:02:52.207 --> 00:02:55.551
Flaga powinna być tak prosta,
by dziecko mogło narysować ją z pamięci.

NOTE Paragraph

00:02:55.551 --> 00:02:57.867
RM: Zanim przeniosłem się
do Chicago w 2005 roku,

00:02:57.867 --> 00:02:59.928
nie wiedziałem nawet, 
że miasta mają flagi.

NOTE Paragraph

00:02:59.928 --> 00:03:01.668
TK: Większość dużych miast ma flagi.

NOTE Paragraph

00:03:01.668 --> 00:03:04.401
RM: Nie wiedziałem.
Przy okazji, to Ted Kaye.

NOTE Paragraph

00:03:04.401 --> 00:03:06.469
TK: Cześć.
RM: Ekspert od flag.

00:03:06.469 --> 00:03:07.764
Niesamowity facet.

NOTE Paragraph

00:03:07.764 --> 00:03:08.764
TK: Jestem Ted Kaye.

00:03:08.764 --> 00:03:11.342
Redagowałem czasopismo naukowe 
dotyczące flag,

00:03:11.342 --> 00:03:14.312
a aktualnie działam
w Stowarzyszeniu Flag w Portland

00:03:14.312 --> 00:03:17.563
i Amerykańskim
Stowarzyszeniu Weksylologicznym.

NOTE Paragraph

00:03:17.563 --> 00:03:20.546
RM: Ted napisał książkę
na temat projektowania flag.

NOTE Paragraph

00:03:20.546 --> 00:03:22.411
Narrator: "Dobra flaga, zła flaga".

NOTE Paragraph

00:03:22.411 --> 00:03:25.121
RM: Tak naprawdę to broszurka.
Ma szesnaście stron.

NOTE Paragraph

00:03:25.121 --> 00:03:27.540
TK: Nazywa się "Dobra flaga, zła flaga:

00:03:27.540 --> 00:03:29.590
jak stworzyć świetną flagę".

NOTE Paragraph

00:03:29.590 --> 00:03:32.190
RM: W Chicago odkryłem
pierwszą miejską flagę.

00:03:32.190 --> 00:03:33.435
To coś ślicznego:

00:03:33.435 --> 00:03:36.245
białe pole, dwa poziome błękitne pasy

00:03:36.245 --> 00:03:39.728
i cztery sześcioramienne
czerwone gwiazdy na środku.

NOTE Paragraph

00:03:40.310 --> 00:03:43.172
Narrator: Zasada druga:
Używaj znaczących symboli.

NOTE Paragraph

00:03:43.172 --> 00:03:46.309
TK: Niebieskie pasy symbolizują
wodę, rzekę i jezioro.

NOTE Paragraph

00:03:46.309 --> 00:03:48.463
Narrator: Wygląd, kolor i wzór flagi

00:03:48.463 --> 00:03:50.195
powinny odnosić się do symboliki.

NOTE Paragraph

00:03:50.195 --> 00:03:53.769
TK: Czerwone gwiazdy reprezentują
znaczące wydarzenia w historii miasta.

00:03:53.769 --> 00:03:57.955
RM: Założenie Fort Dearborn
na miejscu przyszłego Chicago,

00:03:57.955 --> 00:04:00.253
wielki pożar miasta,

00:04:00.253 --> 00:04:03.156
wystawę światową z 1893 roku,
którą pamięta każdy

00:04:03.156 --> 00:04:05.560
dzięki parkowi rozrywki White City,

00:04:05.560 --> 00:04:07.451
oraz wystawę światową z 1933 roku,

00:04:07.451 --> 00:04:09.773
której nie pamięta nikt.

NOTE Paragraph

00:04:09.773 --> 00:04:12.701
Narrator: Zasada trzecia,
użyj dwóch-trzech głównych kolorów.

NOTE Paragraph

00:04:12.701 --> 00:04:15.894
TK: Główną zasadą dotyczącą kolorów
jest używanie dwóch lub trzech

00:04:15.894 --> 00:04:18.387
z normalnego zestawu kolorów:

00:04:18.387 --> 00:04:21.375
czerwony, biały, zielony,
niebieski, żółty i czarny.

NOTE Paragraph

00:04:21.375 --> 00:04:23.983
RM: Flaga Chicago zdobyła serca

00:04:23.983 --> 00:04:25.957
wszystkich mieszkańców.

00:04:25.957 --> 00:04:27.675
Jest wszędzie.

00:04:27.675 --> 00:04:29.603
Powiewa na każdym budynku komunalnym.

NOTE Paragraph

00:04:29.603 --> 00:04:33.096
Whet Moser: Chyba na każdej ulicy 
koło mojego biura

00:04:33.096 --> 00:04:36.196
znajdzie się sklep 
z towarami z flagą Chicago.

NOTE Paragraph

00:04:36.196 --> 00:04:38.402
RM: To Whet Moser z gazety Chicago.

NOTE Paragraph

00:04:38.402 --> 00:04:41.514
WM: Na przykład dzisiaj
poszedłem się ostrzyc,

00:04:41.514 --> 00:04:44.680
i kiedy usiadłem na krześle u fryzjera,

00:04:44.680 --> 00:04:48.804
na pudełku z przyborami była flaga miasta,

00:04:48.804 --> 00:04:52.287
a w lustrze widziałem flagę 
wiszącą na ścianie za mną.

00:04:52.287 --> 00:04:57.279
Kiedy wyszedłem, minął mnie chłopak
z naszywką Chicago na plecaku.

00:04:57.279 --> 00:04:59.160
RM: Jest łatwa do wykorzystania.

00:04:59.160 --> 00:05:02.341
Sześcioramienne gwiazdy
pojawiają się w różnych miejscach.

00:05:02.341 --> 00:05:04.454
WM: Kupiłem raz kawę,

00:05:04.454 --> 00:05:06.660
która miała na kubku gwiazdę.

00:05:06.660 --> 00:05:09.655
RM: To wyraźny symbol dumy Chicago.

00:05:09.655 --> 00:05:12.929
TK: Kiedy w Chicago
ginie policjant lub strażak,

00:05:12.929 --> 00:05:16.528
często to nie flaga USA przykrywa trumnę.

00:05:16.528 --> 00:05:19.639
Może to być flaga Chicago.

00:05:19.639 --> 00:05:25.165
Tak głęboko flaga wrosła 
w wizerunek miasta.

NOTE Paragraph

00:05:25.165 --> 00:05:29.275
RM: Nie chodzi tylko o to, że ludzie
uwielbiają miasto, a przez to flagę.

00:05:29.275 --> 00:05:32.294
Myślę, że ludzie kochają Chicago bardziej,

00:05:32.294 --> 00:05:35.570
ponieważ flaga jest taka świetna.

NOTE Paragraph

00:05:35.570 --> 00:05:40.720
TK: Powstało pozytywne połączenie
symboliki i dumy obywatelskiej.

NOTE Paragraph

00:05:40.720 --> 00:05:43.532
RM: Kiedy w 2008 roku
wróciłem do San Francisco,

00:05:43.532 --> 00:05:45.157
poszukałem flagi tego miasta,

00:05:45.157 --> 00:05:47.154
gdyż nigdy jej nie widziałem

00:05:47.154 --> 00:05:49.917
podczas ośmiu lat życia w tym mieście.

00:05:49.917 --> 00:05:52.935
Uważam, przykro mi to mówić,

00:05:52.935 --> 00:05:55.211
że tutaj czegoś zabrakło.

NOTE Paragraph

00:05:55.211 --> 00:05:56.972
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:05:58.392 --> 00:05:59.388
Wiem.

00:06:00.528 --> 00:06:02.316
Mnie też to boli.

NOTE Paragraph

00:06:02.316 --> 00:06:03.670
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:06:03.670 --> 00:06:05.782
TK: Zacznijmy od początku.

NOTE Paragraph

00:06:05.782 --> 00:06:07.822
Narrator: Zasada pierwsza, prostota.

00:06:07.822 --> 00:06:09.046
TK: Prostota.

NOTE Paragraph

00:06:09.046 --> 00:06:12.780
Narrator: Flaga musi być tak prosta,
by dziecko mogło ją narysować z pamięci.

NOTE Paragraph

00:06:12.780 --> 00:06:14.911
TK: To całkiem skomplikowana flaga.

NOTE Paragraph

00:06:14.911 --> 00:06:16.213
RM: Zacznijmy.

00:06:16.213 --> 00:06:18.894
Głównym elementem flagi jest feniks

00:06:18.894 --> 00:06:21.332
reprezentujący miasto odrodzone z popiołów

00:06:21.332 --> 00:06:24.211
po wyniszczających
pożarach z lat 50. XIX wieku.

NOTE Paragraph

00:06:24.211 --> 00:06:26.603
TK: Potężny symbol dla San Francisco.

NOTE Paragraph

00:06:26.603 --> 00:06:28.809
RM: Cały czas nie rozumiem feniksa.

00:06:28.809 --> 00:06:31.386
Projekt jest równocześnie zbyt surowy,

00:06:31.386 --> 00:06:34.428
i ma za wiele detali,

00:06:34.428 --> 00:06:37.605
nie lada wyczyn.

00:06:38.080 --> 00:06:39.930
Wygląda źle z daleka,

00:06:39.930 --> 00:06:43.622
ale głębokie znaczenie 
można policzyć na plus.

00:06:43.622 --> 00:06:46.548
Za feniksem tło jest głównie białe,

00:06:46.548 --> 00:06:50.240
ale wokół jest złote obramowanie.

NOTE Paragraph

00:06:50.240 --> 00:06:52.868
TK: Bardzo atrakcyjny element projektu.

NOTE Paragraph

00:06:52.868 --> 00:06:56.443
RM: Myślę, że jest w porządku.
(Śmiech)

00:06:56.443 --> 00:06:58.970
Ale wróćmy do zasad projektowania flag.

NOTE Paragraph

00:06:58.970 --> 00:07:01.501
Narrator: Numer cztery,
żadnych liter albo pieczęci.

00:07:01.501 --> 00:07:03.136
Nie stosuj żadnych napisów.

NOTE Paragraph

00:07:03.136 --> 00:07:05.773
RM: Pod feniksem, na wstędze, jest motto,

00:07:05.773 --> 00:07:09.502
które można przetłumaczyć jako
"Złoci w pokoju, żelaźni w walce"

00:07:09.502 --> 00:07:11.857
oraz - i tutaj mamy duży problem -

00:07:11.857 --> 00:07:14.390
napis San Francisco przez całą długość.

NOTE Paragraph

00:07:14.390 --> 00:07:16.380
TK: Jeśli trzeba napisać nazwę tego,

00:07:16.380 --> 00:07:18.753
co flaga reprezentuje,

00:07:18.753 --> 00:07:20.749
to znak, że symbolika zawiodła.

NOTE Paragraph

00:07:20.749 --> 00:07:24.577
(Śmiech) (Brawa)

NOTE Paragraph

00:07:24.577 --> 00:07:28.542
RM: Na fladze Stanów Zjednoczonych
nie piszą "USA" przez całą długość.

00:07:28.542 --> 00:07:31.723
Większość flag państwowych 
przestrzega zasad.

00:07:31.723 --> 00:07:34.718
Czapki z głów przed RPA, Turcją, Izraelem,

00:07:34.718 --> 00:07:36.994
Somalią, Japonią i Gambią.

00:07:36.994 --> 00:07:39.525
Jest wiele naprawdę dobrych flag państwow.

00:07:39.525 --> 00:07:43.983
Państwa przestrzegają zasad,
bo stawka jest wysoka.

00:07:43.983 --> 00:07:46.281
Flagi są obecne na scenie międzynarodowej.

00:07:46.281 --> 00:07:49.166
Ale flagi miejskie, stanowe i regionalne

00:07:49.166 --> 00:07:50.790
to inna historia.

00:07:51.650 --> 00:07:52.760
(Śmiech)

00:07:53.150 --> 00:07:56.103
Mamy plagę złych flag,

00:07:56.103 --> 00:07:58.332
którą trzeba zatrzymać.

00:07:58.332 --> 00:07:59.871
(Śmiech) (Brawa)

00:08:00.761 --> 00:08:04.128
To jest prawda i wyzwanie.

00:08:04.128 --> 00:08:05.790
Po pierwsze trzeba przyznać,

00:08:06.450 --> 00:08:08.765
że mamy problem.

00:08:12.437 --> 00:08:15.296
Wielu ludzi myśli, że dobry projekt

00:08:15.296 --> 00:08:16.922
to tylko kwestia gustu,

00:08:16.922 --> 00:08:19.545
i szczerze mówiąc, czasem tak jest,

00:08:19.545 --> 00:08:21.550
ale czasem nie.

00:08:23.980 --> 00:08:26.453
Oto pełna lista zasad tworzenia flag.

NOTE Paragraph

00:08:26.453 --> 00:08:30.640
Narrator: Pięć głównych zasad
dotyczących projektowania flag.

00:08:30.640 --> 00:08:32.300
Numer jeden.
N: Nie komplikuj.

00:08:32.300 --> 00:08:34.709
N: Numer dwa.
TK: Używaj znanych symboli.

NOTE Paragraph

00:08:34.709 --> 00:08:37.996
N: Numer trzy.
TK: Używaj dwóch do trzech kolorów.

NOTE Paragraph

00:08:37.996 --> 00:08:40.402
N: Numer cztery.
TK: Żadnego pisania czy pieczęci.

NOTE Paragraph

00:08:40.402 --> 00:08:41.673
N: Żadnych napisów.

NOTE Paragraph

00:08:41.673 --> 00:08:43.820
TK: Bo nie da się ich odczytać z daleka.

NOTE Paragraph

00:08:43.820 --> 00:08:45.976
N: Numer pięć.
TK: Trzeba się czymś wyróżniać.

NOTE Paragraph

00:08:45.976 --> 00:08:48.639
RM: Wszystkie dobre flagi
stosują się do tych zasad.

00:08:48.639 --> 00:08:51.379
Jak już mówiłem, większość
flag państw jest w porządku.

00:08:51.379 --> 00:08:52.920
Chodzi o to,

00:08:52.920 --> 00:08:56.399
że na widok tej listy 
właściwie każdy projektant powie,

00:08:56.399 --> 00:09:00.470
że te zasady: prostota, głęboki sens,

00:09:00.470 --> 00:09:02.907
niewiele kolorów 
lub przemyślana kolorystyka,

00:09:02.907 --> 00:09:05.194
niepowtarzalność 
i brak nieczytelnych napisów,

00:09:05.194 --> 00:09:07.632
stosują się do każdej dziedziny.

00:09:07.632 --> 00:09:11.254
Zasady dobrego projektowania 
niestety rzadko widać

00:09:11.254 --> 00:09:13.021
na flagach amerykańskich miast.

00:09:13.021 --> 00:09:15.387
Naszym największym problemem
jest zasada czwarta.

00:09:15.387 --> 00:09:17.129
Nie możemy powstrzymać się

00:09:17.129 --> 00:09:19.520
przed wciskaniem na flagi nazw

00:09:19.520 --> 00:09:23.166
lub małych miejskich pieczęci
z mikroskopijnym napisem.

00:09:23.166 --> 00:09:28.276
Pieczęcie miejskie 
są przeznaczone na dokumenty,

00:09:28.276 --> 00:09:29.471
gdzie da się je odczytać,

00:09:29.471 --> 00:09:32.383
a nie żeby łopotać na wietrze 
30 metrów stąd.

NOTE Paragraph

00:09:32.383 --> 00:09:34.450
Oto kolejne kilka flag.

00:09:34.450 --> 00:09:37.399
Weksylolodzy nazywają to PNP:

00:09:37.399 --> 00:09:40.278
pieczęcie na prześcieradle. (Śmiech)

00:09:40.278 --> 00:09:43.180
Jeśli nie wiadomo, 
która należy do którego miasta

00:09:43.180 --> 00:09:44.870
mamy problem.

00:09:45.150 --> 00:09:46.466
Z wyjątkiem Anaheim.

00:09:46.826 --> 00:09:48.229
Naprawili to. (Śmiech)

NOTE Paragraph

00:09:50.169 --> 00:09:53.118
Te flagi są wszędzie w USA.

00:09:53.118 --> 00:09:57.666
Europejskim odpowiednikiem
miejskiej pieczęci jest herb.

00:09:57.666 --> 00:10:01.338
Możemy się od nich uczyć.

00:10:01.338 --> 00:10:03.590
To jest herb Amsterdamu.

00:10:03.590 --> 00:10:05.656
Gdyby chodziło o amerykańskie miasto,

00:10:05.656 --> 00:10:07.560
flaga wyglądałaby jakoś tak.

00:10:07.560 --> 00:10:10.181
Rozumiecie. (Śmiech)

00:10:10.181 --> 00:10:12.595
Ale flaga Amsterdamu

00:10:12.595 --> 00:10:14.157
wygląda tak.

00:10:15.567 --> 00:10:18.907
Zamiast walnąć herb, jednolite tło

00:10:18.907 --> 00:10:20.939
i napis "Amsterdam" poniżej,

00:10:20.939 --> 00:10:23.903
wykorzystali tarczę,
kluczowe elementy herbu

00:10:23.903 --> 00:10:27.688
i zamienili w najbardziej
kozacką flagę świata.

00:10:27.688 --> 00:10:29.675
(Śmiech) (Brawa)

NOTE Paragraph

00:10:33.794 --> 00:10:36.030
Ponieważ jest tak kozacka,

00:10:36.030 --> 00:10:38.763
można ją znaleźć w całym mieście,

00:10:38.763 --> 00:10:42.024
podobnie jak w Chicago.

NOTE Paragraph

00:10:42.024 --> 00:10:44.048
Choć "pieczęcie na prześcieradłach"

00:10:44.048 --> 00:10:46.333
są dla mnie szczególnie
bolesne i obraźliwe,

00:10:46.333 --> 00:10:48.376
nic nie może wystarczająco przygotować

00:10:48.376 --> 00:10:53.200
na jedną z największych porażek
w historii weksylologii.

00:10:53.200 --> 00:10:54.645
Gotowi?

00:10:54.645 --> 00:10:57.594
Oto flaga Milwaukee w Wisconsin.

00:10:57.594 --> 00:10:59.451
(Śmiech)

00:11:07.275 --> 00:11:09.459
Jest charakterystyczna,

00:11:09.459 --> 00:11:11.734
to muszę przyznać.

NOTE Paragraph

00:11:11.734 --> 00:11:14.357
Steve Kodis: Wprowadzono ją w 1955.

NOTE Paragraph

00:11:14.357 --> 00:11:15.857
RM: Przeprowadzono konkurs

00:11:15.857 --> 00:11:17.727
i zebrano kilka zgłoszeń

00:11:17.727 --> 00:11:19.513
z różnymi pomysłami na wygląd flagi.

NOTE Paragraph

00:11:19.513 --> 00:11:23.297
SK: Potem radny Fred Steffan

00:11:23.297 --> 00:11:26.594
połączył razem części zgłoszeń

00:11:26.594 --> 00:11:29.938
w to, co teraz jest flagą Milwaukee.

NOTE Paragraph

00:11:31.318 --> 00:11:33.119
RM: To flaga-zlew.

00:11:33.119 --> 00:11:36.455
Mamy ogromne koło
reprezentujące przemysł,

00:11:36.455 --> 00:11:38.350
statek oznaczający port,

00:11:38.350 --> 00:11:39.783
wielką łodygę pszennicy

00:11:39.783 --> 00:11:41.803
jako hołd dla branży piwowarskiej.

00:11:41.803 --> 00:11:43.451
To straszny bałagan,

00:11:43.451 --> 00:11:48.188
a grafik z Milwaukee,
Steve Kodis, chce to zmienić.

NOTE Paragraph

00:11:48.188 --> 00:11:50.690
SK: Jest naprawdę okropna.

00:11:50.690 --> 00:11:53.157
To był wielki błąd dla miasta,

00:11:53.157 --> 00:11:55.177
delikatnie mówiąc.

NOTE Paragraph

00:11:55.177 --> 00:11:57.963
RM: Ale flaga Milwaukee zasługuje 
na pierwsze miejsce,

00:11:57.963 --> 00:11:59.983
niemal własną parodię,

00:11:59.993 --> 00:12:06.270
bo zawiera flagę pułku Milwaukee
z czasów wojny secesyjnej.

NOTE Paragraph

00:12:06.280 --> 00:12:08.439
SK: Gwoździem do trumny,

00:12:08.439 --> 00:12:10.850
który ostatecznie ją ośmiesza

00:12:10.850 --> 00:12:15.354
jest projekt flagi na fladze Milwaukee.

NOTE Paragraph

00:12:15.354 --> 00:12:17.728
RM: Na fladze. Tak. Tak. (Śmiech)

00:12:17.728 --> 00:12:19.071
Tak.

NOTE Paragraph

00:12:20.161 --> 00:12:21.403
(Muzyka)

NOTE Paragraph

00:12:21.893 --> 00:12:24.308
Milwaukee to fantastyczne miasto.

00:12:24.308 --> 00:12:26.583
Byłem tam. Było świetnie.

00:12:26.583 --> 00:12:29.616
W historii tej flagi 
najbardziej przygnębia to,

00:12:29.616 --> 00:12:31.900
że były dwa konkursy na nową.

00:12:31.900 --> 00:12:34.199
Ostatni miał miejsce w 2001 roku.

00:12:34.199 --> 00:12:36.520
Wpłynęło sto pięć propozycji.

NOTE Paragraph

00:12:36.520 --> 00:12:39.320
TK: Członkowie Komisji Kultury Milwaukee

00:12:39.320 --> 00:12:42.910
uznali, że żadna nie zasługuje, 
żeby powiewać nad miastem.

NOTE Paragraph

00:12:42.910 --> 00:12:46.614
RM: Nie mogli zgodzić się
na zmianę tego! (Śmiech)

00:12:46.614 --> 00:12:48.774
To tak zniechęcające, że zaczynasz wątpić,

00:12:48.774 --> 00:12:50.868
czy dobre wzornictwo i demokracja

00:12:50.868 --> 00:12:53.025
w ogóle idą w parze.

00:12:53.555 --> 00:12:56.155
Steve Kotas spróbuje jeszcze raz

00:12:56.155 --> 00:12:58.501
zmienić flagę Milwaukee.

NOTE Paragraph

00:12:58.501 --> 00:13:00.915
SK: Wierzę, że Milwaukee
to piękne miasto.

00:13:00.915 --> 00:13:03.850
Każde piękne miasto
zasługuje na piękną flagę.

NOTE Paragraph

00:13:03.850 --> 00:13:06.053
RM: Steve nie chce jeszcze 
pokazać projektu.

00:13:06.053 --> 00:13:08.042
Proponując flagę,

00:13:08.042 --> 00:13:10.215
trzeba najpierw zyskać zwolenników,

00:13:10.215 --> 00:13:12.293
a dopiero potem 
przedstawiać ją publicznie.

00:13:12.293 --> 00:13:13.720
A to jest wskazówka:

00:13:13.720 --> 00:13:15.776
Żeby zaprojektować świetną flagę,

00:13:15.776 --> 00:13:19.212
taką jak flagi Waszyngtonu czy Chicago,

00:13:19.212 --> 00:13:23.678
zacznij od rysowania 
na prostokącie 2 x 4,5 cm.

00:13:23.678 --> 00:13:26.050
Projekt musi wpasować się w mały obszar.

00:13:26.050 --> 00:13:27.326
Dlaczego?

NOTE Paragraph

00:13:27.326 --> 00:13:29.521
TK: Flaga metr na półtora

00:13:29.521 --> 00:13:31.727
na słupie oddalonym o 30 metrów

00:13:31.727 --> 00:13:34.936
będzie wyglądać jak prostokąt

00:13:34.936 --> 00:13:38.995
2,5 na 4 centymetry

00:13:38.995 --> 00:13:41.502
widziany z odległości 40 centymetrów.

00:13:41.502 --> 00:13:45.449
Zaskoczy cię, jak przekonujący
i prosty będzie twój projekt,

00:13:45.449 --> 00:13:49.480
jeśli będziesz pilnował tych założeń.

NOTE Paragraph

00:13:49.480 --> 00:13:51.765
RM: Wróćmy tymczasem do San Francisco.

00:13:51.765 --> 00:13:53.803
Czy można coś zrobić?

NOTE Paragraph

00:13:53.803 --> 00:13:55.443
TK: Sądzę, że w każdej złej fladze

00:13:55.443 --> 00:13:57.643
jest dobra flaga, 
która próbuje się wydostać.

00:13:57.643 --> 00:13:58.411
(Śmiech)

00:13:58.411 --> 00:14:01.491
Żeby przerobić flagę San Francisco,

00:14:01.491 --> 00:14:03.079
trzeba usunąć motto,

00:14:03.079 --> 00:14:04.698
bo jest nieczytelne na odległość.

00:14:04.698 --> 00:14:06.486
Wyrzućmy nazwę,

00:14:06.486 --> 00:14:08.552
a ramka może być nawet grubsza,

00:14:08.552 --> 00:14:10.526
żeby została znaczącą częścią flagi.

00:14:10.526 --> 00:14:14.230
Po prostu zrobiłbym z feniksa 
główny element,

00:14:14.241 --> 00:14:15.660
ustawiając go na środku.

NOTE Paragraph

00:14:15.660 --> 00:14:18.606
RM: Ale aktualny feniks musi się zmienić.

NOTE Paragraph

00:14:18.606 --> 00:14:21.925
TK: Chciałbym uprościć
i ustylizować feniksa.

00:14:21.925 --> 00:14:24.295
Ukazać dużego ptaka
z rozciągniętymi skrzydłami

00:14:24.295 --> 00:14:25.680
wychodzącego z płomieni.

00:14:25.680 --> 00:14:27.557
Podkreślić płomienie.

NOTE Paragraph

00:14:27.557 --> 00:14:30.374
RM: Oto flaga San Francisco
autorstwa Franka Chimero,

00:14:30.374 --> 00:14:31.963
na podstawie sugestii Teda Kaye.

00:14:31.963 --> 00:14:34.853
Nie wiem, co by zrobił,
gdyby dostał wolną rękę

00:14:34.853 --> 00:14:36.543
i nie stosował się do wytycznych.

00:14:36.543 --> 00:14:38.217
Fani mojej audycji radiowej

00:14:38.217 --> 00:14:40.307
słyszeli, jak narzekam na złe flagi.

00:14:40.307 --> 00:14:42.211
Wysłali mi inne propozycje.

00:14:42.211 --> 00:14:45.351
To projekt Neila Mussetta.

00:14:45.351 --> 00:14:47.828
Obie są dużo lepsze.

00:14:47.828 --> 00:14:49.618
Gdyby je wprowadzono,

00:14:49.618 --> 00:14:52.636
byłoby je widać w całym mieście.

NOTE Paragraph

00:14:52.636 --> 00:14:55.802
W mojej krucjacie o piękniejsze flagi

00:14:55.802 --> 00:14:57.866
uczestniczy wielu słuchaczy,

00:14:57.866 --> 00:15:00.351
którzy zmienili własne flagi
i sprawdzili możliwości

00:15:00.351 --> 00:15:02.742
ich oficjalnego zastosowania.

00:15:04.018 --> 00:15:06.759
Jeśli podoba ci się flaga twojego miasta,

00:15:06.759 --> 00:15:08.213
reklamuj ją,

00:15:08.213 --> 00:15:10.497
nawet jeśli lekko narusza 
zasady projektowania.

00:15:10.497 --> 00:15:12.123
Nie obchodzi mnie to.

00:15:12.123 --> 00:15:14.510
Jeśli nie pamiętasz 
wyglądu flagi twojego miasta,

00:15:14.510 --> 00:15:15.776
może nie istnieje,

00:15:15.776 --> 00:15:18.531
ale może istnieje 
i jest po prostu do bani.

00:15:19.231 --> 00:15:23.941
Wzywam cię do przyłączenia się
do starań o jej zmianę.

NOTE Paragraph

00:15:23.941 --> 00:15:26.402
Coraz więcej ludzi przenosi się do miast,

00:15:26.402 --> 00:15:28.144
flagi miejskie stają się więc

00:15:28.144 --> 00:15:31.278
nie tylko symbolem miasta jako miejsca,

00:15:31.278 --> 00:15:34.635
ale mogą też stać się symbolem tego,

00:15:34.635 --> 00:15:37.385
za co miasto samo się uważa,

00:15:37.385 --> 00:15:41.300
szczególnie dzisiaj, kiedy znajomość 
zasad projektów rośnie.

00:15:41.300 --> 00:15:43.863
Chyba jest teraz na najwyższym poziomie.

00:15:43.863 --> 00:15:47.648
Dobrze zaprojektowana flaga
może być wskaźnikiem tego,

00:15:47.648 --> 00:15:50.504
jak miasto rozumie inne projekty:

00:15:50.504 --> 00:15:52.306
transport publiczny,

00:15:52.306 --> 00:15:54.303
parki, oznakowanie.

00:15:54.303 --> 00:15:57.739
To może się wydawać niepoważne,
ale tak nie jest.

NOTE Paragraph

00:15:57.739 --> 00:15:59.717
TK: Często, kiedy władze miasta twierdzą:

00:15:59.717 --> 00:16:04.147
"Mamy ważniejsze sprawy
na głowie niż miejska flaga",

00:16:04.147 --> 00:16:05.959
odpowiadam:

00:16:05.959 --> 00:16:07.770
"Jeśli będziecie mieli dobrą flagę,

00:16:07.770 --> 00:16:11.284
przyciągniecie ludzi, którzy zmierzą się

00:16:11.284 --> 00:16:13.203
z ważniejszymi rzeczami".

NOTE Paragraph

00:16:14.802 --> 00:16:17.411
RM: Zobaczyłem sam,
co może zrobić dobra flaga

00:16:17.411 --> 00:16:19.129
na przykładzie Chicago.

00:16:19.129 --> 00:16:21.795
Związek dobrego projektu
i dumy obywatelskiej to coś,

00:16:21.795 --> 00:16:23.703
czego potrzebujemy wszędzie.

00:16:23.703 --> 00:16:25.793
We flagach miast najfajniejsze jest to,

00:16:25.793 --> 00:16:27.651
że do nas należą.

00:16:27.651 --> 00:16:29.438
Są w domenie publicznej,

00:16:29.438 --> 00:16:32.991
są językiem projektowania społeczeństwa
będącym własnością publiczną.

00:16:32.991 --> 00:16:34.848
Jeśli są zrobione dobrze,

00:16:34.848 --> 00:16:37.380
są elastyczne, łatwe w adaptacji

00:16:37.380 --> 00:16:38.525
i potężne.

00:16:38.525 --> 00:16:40.955
Można kontrolować markę
i wizerunek graficzny miast

00:16:40.955 --> 00:16:42.789
dzięki dobrej fladze,

00:16:42.789 --> 00:16:45.274
ale jeśli mamy złą, nieużywaną flagę,

00:16:45.274 --> 00:16:48.361
zostawiamy to pole drużynom sportowym,

00:16:48.361 --> 00:16:50.661
izbom handlowym i biurom turystycznym.

00:16:50.661 --> 00:16:53.215
Kluby sportowe mogą odejść 
i złamać nam serce.

00:16:53.215 --> 00:16:56.465
Poza tym niektórych
sport w ogóle nie obchodzi.

00:16:56.465 --> 00:16:59.368
Kampanie skierowane do turystów
są czasami po prostu kiepskie.

00:16:59.368 --> 00:17:01.272
Ale dobra miejska flaga

00:17:01.272 --> 00:17:03.686
reprezentuje miasto jego mieszkańcom

00:17:03.686 --> 00:17:05.869
a mieszkańców reszcie świata.

00:17:05.869 --> 00:17:07.982
Kiedy flaga jest piękna,

00:17:07.982 --> 00:17:10.722
to połączenie też takie jest.

00:17:10.722 --> 00:17:14.321
Może wszystkie flagi miejskie
mogą inspirować jak flaga Hong Kongu,

00:17:14.321 --> 00:17:16.619
Portland czy Trondheim

00:17:16.619 --> 00:17:18.709
i możemy pozbyć się wszystkich złych flag,

00:17:18.709 --> 00:17:21.310
jak tych z San Francisco, Milwaukee,

00:17:21.310 --> 00:17:22.865
Cedar Rapids,

00:17:22.865 --> 00:17:25.234
a kiedy to zrobimy,

00:17:25.234 --> 00:17:27.834
możemy zrobić coś z Pocatello w Idaho,

00:17:27.834 --> 00:17:31.805
z flagą uznaną przez Amerykańskie
Stowarzyszenie Weksylologiczne

00:17:31.805 --> 00:17:35.431
za najgorszą flagę w USA.

00:17:36.681 --> 00:17:38.190
(Śmiech) (Brawa)

00:17:44.111 --> 00:17:45.957
Tak.

00:17:45.957 --> 00:17:48.097
To coś zawiera znak towarowy.

00:17:48.097 --> 00:17:49.418
(Śmiech)

00:17:51.168 --> 00:17:53.840
Boli mnie, jak na to patrzę.

NOTE Paragraph

00:17:53.840 --> 00:17:55.860
Dziękuję za wysłuchanie.

NOTE Paragraph

00:17:55.860 --> 00:17:57.888
(Brawa)

NOTE Paragraph

00:18:01.628 --> 00:18:05.324
["Muzyka: Melodium (@melodiumbox)
i Keegan DeWitt (@keegandewitt)"]