0:00:00.974,0:00:02.971
Wiem, że myślicie sobie:

0:00:02.971,0:00:05.687
"Czemu ten facet usiadł"?.

0:00:05.687,0:00:08.938
Dlatego, że to jest radio.

0:00:08.938,0:00:11.252
(Muzyka)

0:00:12.142,0:00:15.184
Opowiadam o designie,

0:00:15.184,0:00:17.180
o wszelkiego rodzaju rzeczach:

0:00:17.180,0:00:19.150
budynkach i szczoteczkach do zębów,

0:00:19.150,0:00:21.592
czcionkach, maskotkach i drogowskazach.

0:00:21.592,0:00:25.702
Moja misją jest angażowanie ludzi[br]w projektowanie ważnych dla nich rzeczy,

0:00:25.702,0:00:28.953
tak, żeby zwracali uwagę[br]na wszelkie formy designu.

0:00:28.953,0:00:33.318
Świat odczytywany według założeń designu

0:00:33.318,0:00:35.826
staje się w pewien sposób magiczny.

0:00:35.826,0:00:37.939
W miejsce zepsutych rzeczy

0:00:37.939,0:00:40.284
zobaczysz małe cząstki geniuszu,

0:00:40.284,0:00:43.140
nad którymi harowali anonimowi twórcy,

0:00:43.140,0:00:45.183
żeby ulepszyć nam życie.

0:00:45.183,0:00:47.505
To jest w zasadzie definicja designu:

0:00:47.505,0:00:50.639
ulepszanie życia i dawanie radości.

0:00:50.639,0:00:53.540
Mało co cieszy mnie bardziej

0:00:53.540,0:00:55.724
niż dobrze zaprojektowana flaga.

0:00:55.724,0:00:57.770
(Śmiech) (Brawa)

0:00:57.770,0:00:59.670
O, tak.

0:01:01.320,0:01:03.781
Szczęśliwych 50. urodzin flagi, Kanado.

0:01:03.781,0:01:07.241
Piękna, najwyższy standard. Uwielbiam ją.

0:01:07.241,0:01:09.818
Mam fioła na punkcie flag.

0:01:09.818,0:01:11.792
Czasem schodzę na ten temat

0:01:11.792,0:01:15.948
i słyszę: "Flagi mnie nie obchodzą",

0:01:15.948,0:01:19.460
ale w trakcie rozmowy okazuje się,

0:01:19.460,0:01:21.846
że flagi obchodzą sto procent ludzi.

0:01:21.846,0:01:25.259
Jest w nich coś, co wzbudza emocje.

0:01:25.259,0:01:28.951
Rodzina zapakowała we flagi[br]prezenty gwiazdkowe dla mnie,

0:01:28.951,0:01:32.527
a ta niebieska torba

0:01:32.527,0:01:35.940
wygląda jak flaga Szkocji.

0:01:35.940,0:01:38.308
Wrzuciłem to zdjęcie[br]do Internetu i rzeczywiście,

0:01:38.308,0:01:41.490
już po paru minutach ktoś skomentował:

0:01:41.490,0:01:44.970
"Możesz sobie ten szkocki krzyż[br]wpakować w dupę". (Śmiech)

0:01:44.970,0:01:48.867
Czyli ludzie pasjonują się flagami.

0:01:48.867,0:01:50.361
Tak właśnie jest.

0:01:50.361,0:01:51.703
Uwielbiam we flagach to,

0:01:51.703,0:01:54.219
że jeśli raz zrozumiesz,[br]jak je projektować,

0:01:54.219,0:01:56.448
co daje dobrą flagę, a co złą,

0:01:56.448,0:01:59.396
możesz zrozumieć sposób[br]projektowania praktycznie wszystkiego.

0:01:59.396,0:02:01.207
Mam więc zamiar

0:02:01.207,0:02:04.566
odtworzyć wydanie mojego programu,

0:02:04.566,0:02:07.709
"99% Invisible", tutaj, na scenie.

0:02:07.709,0:02:09.729
Kiedy naciskam guzik...

0:02:09.729,0:02:11.634
Głos: D jak Dźwięk.

0:02:11.634,0:02:13.556
RM: Wypuszczam dźwięk,

0:02:13.556,0:02:15.116
więc jeśli usłyszycie

0:02:15.116,0:02:16.946
głos lub fragment muzyki,

0:02:16.946,0:02:18.645
to dlatego, że nacisnąłem guzik.

0:02:18.645,0:02:20.879
Głos: Dddddźwięk.

0:02:20.879,0:02:24.618
RM: Rozumiecie? Ruszamy.

0:02:24.618,0:02:27.775
Trzy, dwa.

0:02:27.775,0:02:32.101
"99% Invisible". Nazywam się Roman Mars.

0:02:36.665,0:02:39.599
Narrator: Pięć podstawowych[br]zasad projektowania flag.

0:02:39.599,0:02:43.129
Roman Mars: Według Amerykańskiego[br]Stowarzyszenia Weksylologicznego.

0:02:43.129,0:02:44.730
Weksylologicznego.

0:02:44.730,0:02:47.680
Ted Kaye: Weksylologia to nauka o flagach.

0:02:47.680,0:02:50.187
RM: Dodatkowe "lol" udziwnia to słowo.

0:02:50.187,0:02:52.207
Narrator: Zasada pierwsza - prostota.

0:02:52.207,0:02:55.551
Flaga powinna być tak prosta,[br]by dziecko mogło narysować ją z pamięci.

0:02:55.551,0:02:57.867
RM: Zanim przeniosłem się[br]do Chicago w 2005 roku,

0:02:57.867,0:02:59.928
nie wiedziałem nawet, [br]że miasta mają flagi.

0:02:59.928,0:03:01.668
TK: Większość dużych miast ma flagi.

0:03:01.668,0:03:04.401
RM: Nie wiedziałem.[br]Przy okazji, to Ted Kaye.

0:03:04.401,0:03:06.469
TK: Cześć.[br]RM: Ekspert od flag.

0:03:06.469,0:03:07.764
Niesamowity facet.

0:03:07.764,0:03:08.764
TK: Jestem Ted Kaye.

0:03:08.764,0:03:11.342
Redagowałem czasopismo naukowe [br]dotyczące flag,

0:03:11.342,0:03:14.312
a aktualnie działam[br]w Stowarzyszeniu Flag w Portland

0:03:14.312,0:03:17.563
i Amerykańskim[br]Stowarzyszeniu Weksylologicznym.

0:03:17.563,0:03:20.546
RM: Ted napisał książkę[br]na temat projektowania flag.

0:03:20.546,0:03:22.411
Narrator: "Dobra flaga, zła flaga".

0:03:22.411,0:03:25.121
RM: Tak naprawdę to broszurka.[br]Ma szesnaście stron.

0:03:25.121,0:03:27.540
TK: Nazywa się "Dobra flaga, zła flaga:

0:03:27.540,0:03:29.590
jak stworzyć świetną flagę".

0:03:29.590,0:03:32.190
RM: W Chicago odkryłem[br]pierwszą miejską flagę.

0:03:32.190,0:03:33.435
To coś ślicznego:

0:03:33.435,0:03:36.245
białe pole, dwa poziome błękitne pasy

0:03:36.245,0:03:39.728
i cztery sześcioramienne[br]czerwone gwiazdy na środku.

0:03:40.310,0:03:43.172
Narrator: Zasada druga:[br]Używaj znaczących symboli.

0:03:43.172,0:03:46.309
TK: Niebieskie pasy symbolizują[br]wodę, rzekę i jezioro.

0:03:46.309,0:03:48.463
Narrator: Wygląd, kolor i wzór flagi

0:03:48.463,0:03:50.195
powinny odnosić się do symboliki.

0:03:50.195,0:03:53.769
TK: Czerwone gwiazdy reprezentują[br]znaczące wydarzenia w historii miasta.

0:03:53.769,0:03:57.955
RM: Założenie Fort Dearborn[br]na miejscu przyszłego Chicago,

0:03:57.955,0:04:00.253
wielki pożar miasta,

0:04:00.253,0:04:03.156
wystawę światową z 1893 roku,[br]którą pamięta każdy

0:04:03.156,0:04:05.560
dzięki parkowi rozrywki White City,

0:04:05.560,0:04:07.451
oraz wystawę światową z 1933 roku,

0:04:07.451,0:04:09.773
której nie pamięta nikt.

0:04:09.773,0:04:12.701
Narrator: Zasada trzecia,[br]użyj dwóch-trzech głównych kolorów.

0:04:12.701,0:04:15.894
TK: Główną zasadą dotyczącą kolorów[br]jest używanie dwóch lub trzech

0:04:15.894,0:04:18.387
z normalnego zestawu kolorów:

0:04:18.387,0:04:21.375
czerwony, biały, zielony,[br]niebieski, żółty i czarny.

0:04:21.375,0:04:23.983
RM: Flaga Chicago zdobyła serca

0:04:23.983,0:04:25.957
wszystkich mieszkańców.

0:04:25.957,0:04:27.675
Jest wszędzie.

0:04:27.675,0:04:29.603
Powiewa na każdym budynku komunalnym.

0:04:29.603,0:04:33.096
Whet Moser: Chyba na każdej ulicy [br]koło mojego biura

0:04:33.096,0:04:36.196
znajdzie się sklep [br]z towarami z flagą Chicago.

0:04:36.196,0:04:38.402
RM: To Whet Moser z gazety Chicago.

0:04:38.402,0:04:41.514
WM: Na przykład dzisiaj[br]poszedłem się ostrzyc,

0:04:41.514,0:04:44.680
i kiedy usiadłem na krześle u fryzjera,

0:04:44.680,0:04:48.804
na pudełku z przyborami była flaga miasta,

0:04:48.804,0:04:52.287
a w lustrze widziałem flagę [br]wiszącą na ścianie za mną.

0:04:52.287,0:04:57.279
Kiedy wyszedłem, minął mnie chłopak[br]z naszywką Chicago na plecaku.

0:04:57.279,0:04:59.160
RM: Jest łatwa do wykorzystania.

0:04:59.160,0:05:02.341
Sześcioramienne gwiazdy[br]pojawiają się w różnych miejscach.

0:05:02.341,0:05:04.454
WM: Kupiłem raz kawę,

0:05:04.454,0:05:06.660
która miała na kubku gwiazdę.

0:05:06.660,0:05:09.655
RM: To wyraźny symbol dumy Chicago.

0:05:09.655,0:05:12.929
TK: Kiedy w Chicago[br]ginie policjant lub strażak,

0:05:12.929,0:05:16.528
często to nie flaga USA przykrywa trumnę.

0:05:16.528,0:05:19.639
Może to być flaga Chicago.

0:05:19.639,0:05:25.165
Tak głęboko flaga wrosła [br]w wizerunek miasta.

0:05:25.165,0:05:29.275
RM: Nie chodzi tylko o to, że ludzie[br]uwielbiają miasto, a przez to flagę.

0:05:29.275,0:05:32.294
Myślę, że ludzie kochają Chicago bardziej,

0:05:32.294,0:05:35.570
ponieważ flaga jest taka świetna.

0:05:35.570,0:05:40.720
TK: Powstało pozytywne połączenie[br]symboliki i dumy obywatelskiej.

0:05:40.720,0:05:43.532
RM: Kiedy w 2008 roku[br]wróciłem do San Francisco,

0:05:43.532,0:05:45.157
poszukałem flagi tego miasta,

0:05:45.157,0:05:47.154
gdyż nigdy jej nie widziałem

0:05:47.154,0:05:49.917
podczas ośmiu lat życia w tym mieście.

0:05:49.917,0:05:52.935
Uważam, przykro mi to mówić,

0:05:52.935,0:05:55.211
że tutaj czegoś zabrakło.

0:05:55.211,0:05:56.972
(Śmiech)

0:05:58.392,0:05:59.388
Wiem.

0:06:00.528,0:06:02.316
Mnie też to boli.

0:06:02.316,0:06:03.670
(Śmiech)

0:06:03.670,0:06:05.782
TK: Zacznijmy od początku.

0:06:05.782,0:06:07.822
Narrator: Zasada pierwsza, prostota.

0:06:07.822,0:06:09.046
TK: Prostota.

0:06:09.046,0:06:12.780
Narrator: Flaga musi być tak prosta,[br]by dziecko mogło ją narysować z pamięci.

0:06:12.780,0:06:14.911
TK: To całkiem skomplikowana flaga.

0:06:14.911,0:06:16.213
RM: Zacznijmy.

0:06:16.213,0:06:18.894
Głównym elementem flagi jest feniks

0:06:18.894,0:06:21.332
reprezentujący miasto odrodzone z popiołów

0:06:21.332,0:06:24.211
po wyniszczających[br]pożarach z lat 50. XIX wieku.

0:06:24.211,0:06:26.603
TK: Potężny symbol dla San Francisco.

0:06:26.603,0:06:28.809
RM: Cały czas nie rozumiem feniksa.

0:06:28.809,0:06:31.386
Projekt jest równocześnie zbyt surowy,

0:06:31.386,0:06:34.428
i ma za wiele detali,

0:06:34.428,0:06:37.605
nie lada wyczyn.

0:06:38.080,0:06:39.930
Wygląda źle z daleka,

0:06:39.930,0:06:43.622
ale głębokie znaczenie [br]można policzyć na plus.

0:06:43.622,0:06:46.548
Za feniksem tło jest głównie białe,

0:06:46.548,0:06:50.240
ale wokół jest złote obramowanie.

0:06:50.240,0:06:52.868
TK: Bardzo atrakcyjny element projektu.

0:06:52.868,0:06:56.443
RM: Myślę, że jest w porządku.[br](Śmiech)

0:06:56.443,0:06:58.970
Ale wróćmy do zasad projektowania flag.

0:06:58.970,0:07:01.501
Narrator: Numer cztery,[br]żadnych liter albo pieczęci.

0:07:01.501,0:07:03.136
Nie stosuj żadnych napisów.

0:07:03.136,0:07:05.773
RM: Pod feniksem, na wstędze, jest motto,

0:07:05.773,0:07:09.502
które można przetłumaczyć jako[br]"Złoci w pokoju, żelaźni w walce"

0:07:09.502,0:07:11.857
oraz - i tutaj mamy duży problem -

0:07:11.857,0:07:14.390
napis San Francisco przez całą długość.

0:07:14.390,0:07:16.380
TK: Jeśli trzeba napisać nazwę tego,

0:07:16.380,0:07:18.753
co flaga reprezentuje,

0:07:18.753,0:07:20.749
to znak, że symbolika zawiodła.

0:07:20.749,0:07:24.577
(Śmiech) (Brawa)

0:07:24.577,0:07:28.542
RM: Na fladze Stanów Zjednoczonych[br]nie piszą "USA" przez całą długość.

0:07:28.542,0:07:31.723
Większość flag państwowych [br]przestrzega zasad.

0:07:31.723,0:07:34.718
Czapki z głów przed RPA, Turcją, Izraelem,

0:07:34.718,0:07:36.994
Somalią, Japonią i Gambią.

0:07:36.994,0:07:39.525
Jest wiele naprawdę dobrych flag państwow.

0:07:39.525,0:07:43.983
Państwa przestrzegają zasad,[br]bo stawka jest wysoka.

0:07:43.983,0:07:46.281
Flagi są obecne na scenie międzynarodowej.

0:07:46.281,0:07:49.166
Ale flagi miejskie, stanowe i regionalne

0:07:49.166,0:07:50.790
to inna historia.

0:07:51.650,0:07:52.760
(Śmiech)

0:07:53.150,0:07:56.103
Mamy plagę złych flag,

0:07:56.103,0:07:58.332
którą trzeba zatrzymać.

0:07:58.332,0:07:59.871
(Śmiech) (Brawa)

0:08:00.761,0:08:04.128
To jest prawda i wyzwanie.

0:08:04.128,0:08:05.790
Po pierwsze trzeba przyznać,

0:08:06.450,0:08:08.765
że mamy problem.

0:08:12.437,0:08:15.296
Wielu ludzi myśli, że dobry projekt

0:08:15.296,0:08:16.922
to tylko kwestia gustu,

0:08:16.922,0:08:19.545
i szczerze mówiąc, czasem tak jest,

0:08:19.545,0:08:21.550
ale czasem nie.

0:08:23.980,0:08:26.453
Oto pełna lista zasad tworzenia flag.

0:08:26.453,0:08:30.640
Narrator: Pięć głównych zasad[br]dotyczących projektowania flag.

0:08:30.640,0:08:32.300
Numer jeden.[br]N: Nie komplikuj.

0:08:32.300,0:08:34.709
N: Numer dwa.[br]TK: Używaj znanych symboli.

0:08:34.709,0:08:37.996
N: Numer trzy.[br]TK: Używaj dwóch do trzech kolorów.

0:08:37.996,0:08:40.402
N: Numer cztery.[br]TK: Żadnego pisania czy pieczęci.

0:08:40.402,0:08:41.673
N: Żadnych napisów.

0:08:41.673,0:08:43.820
TK: Bo nie da się ich odczytać z daleka.

0:08:43.820,0:08:45.976
N: Numer pięć.[br]TK: Trzeba się czymś wyróżniać.

0:08:45.976,0:08:48.639
RM: Wszystkie dobre flagi[br]stosują się do tych zasad.

0:08:48.639,0:08:51.379
Jak już mówiłem, większość[br]flag państw jest w porządku.

0:08:51.379,0:08:52.920
Chodzi o to,

0:08:52.920,0:08:56.399
że na widok tej listy [br]właściwie każdy projektant powie,

0:08:56.399,0:09:00.470
że te zasady: prostota, głęboki sens,

0:09:00.470,0:09:02.907
niewiele kolorów [br]lub przemyślana kolorystyka,

0:09:02.907,0:09:05.194
niepowtarzalność [br]i brak nieczytelnych napisów,

0:09:05.194,0:09:07.632
stosują się do każdej dziedziny.

0:09:07.632,0:09:11.254
Zasady dobrego projektowania [br]niestety rzadko widać

0:09:11.254,0:09:13.021
na flagach amerykańskich miast.

0:09:13.021,0:09:15.387
Naszym największym problemem[br]jest zasada czwarta.

0:09:15.387,0:09:17.129
Nie możemy powstrzymać się

0:09:17.129,0:09:19.520
przed wciskaniem na flagi nazw

0:09:19.520,0:09:23.166
lub małych miejskich pieczęci[br]z mikroskopijnym napisem.

0:09:23.166,0:09:28.276
Pieczęcie miejskie [br]są przeznaczone na dokumenty,

0:09:28.276,0:09:29.471
gdzie da się je odczytać,

0:09:29.471,0:09:32.383
a nie żeby łopotać na wietrze [br]30 metrów stąd.

0:09:32.383,0:09:34.450
Oto kolejne kilka flag.

0:09:34.450,0:09:37.399
Weksylolodzy nazywają to PNP:

0:09:37.399,0:09:40.278
pieczęcie na prześcieradle. (Śmiech)

0:09:40.278,0:09:43.180
Jeśli nie wiadomo, [br]która należy do którego miasta

0:09:43.180,0:09:44.870
mamy problem.

0:09:45.150,0:09:46.466
Z wyjątkiem Anaheim.

0:09:46.826,0:09:48.229
Naprawili to. (Śmiech)

0:09:50.169,0:09:53.118
Te flagi są wszędzie w USA.

0:09:53.118,0:09:57.666
Europejskim odpowiednikiem[br]miejskiej pieczęci jest herb.

0:09:57.666,0:10:01.338
Możemy się od nich uczyć.

0:10:01.338,0:10:03.590
To jest herb Amsterdamu.

0:10:03.590,0:10:05.656
Gdyby chodziło o amerykańskie miasto,

0:10:05.656,0:10:07.560
flaga wyglądałaby jakoś tak.

0:10:07.560,0:10:10.181
Rozumiecie. (Śmiech)

0:10:10.181,0:10:12.595
Ale flaga Amsterdamu

0:10:12.595,0:10:14.157
wygląda tak.

0:10:15.567,0:10:18.907
Zamiast walnąć herb, jednolite tło

0:10:18.907,0:10:20.939
i napis "Amsterdam" poniżej,

0:10:20.939,0:10:23.903
wykorzystali tarczę,[br]kluczowe elementy herbu

0:10:23.903,0:10:27.688
i zamienili w najbardziej[br]kozacką flagę świata.

0:10:27.688,0:10:29.675
(Śmiech) (Brawa)

0:10:33.794,0:10:36.030
Ponieważ jest tak kozacka,

0:10:36.030,0:10:38.763
można ją znaleźć w całym mieście,

0:10:38.763,0:10:42.024
podobnie jak w Chicago.

0:10:42.024,0:10:44.048
Choć "pieczęcie na prześcieradłach"

0:10:44.048,0:10:46.333
są dla mnie szczególnie[br]bolesne i obraźliwe,

0:10:46.333,0:10:48.376
nic nie może wystarczająco przygotować

0:10:48.376,0:10:53.200
na jedną z największych porażek[br]w historii weksylologii.

0:10:53.200,0:10:54.645
Gotowi?

0:10:54.645,0:10:57.594
Oto flaga Milwaukee w Wisconsin.

0:10:57.594,0:10:59.451
(Śmiech)

0:11:07.275,0:11:09.459
Jest charakterystyczna,

0:11:09.459,0:11:11.734
to muszę przyznać.

0:11:11.734,0:11:14.357
Steve Kodis: Wprowadzono ją w 1955.

0:11:14.357,0:11:15.857
RM: Przeprowadzono konkurs

0:11:15.857,0:11:17.727
i zebrano kilka zgłoszeń

0:11:17.727,0:11:19.513
z różnymi pomysłami na wygląd flagi.

0:11:19.513,0:11:23.297
SK: Potem radny Fred Steffan

0:11:23.297,0:11:26.594
połączył razem części zgłoszeń

0:11:26.594,0:11:29.938
w to, co teraz jest flagą Milwaukee.

0:11:31.318,0:11:33.119
RM: To flaga-zlew.

0:11:33.119,0:11:36.455
Mamy ogromne koło[br]reprezentujące przemysł,

0:11:36.455,0:11:38.350
statek oznaczający port,

0:11:38.350,0:11:39.783
wielką łodygę pszennicy

0:11:39.783,0:11:41.803
jako hołd dla branży piwowarskiej.

0:11:41.803,0:11:43.451
To straszny bałagan,

0:11:43.451,0:11:48.188
a grafik z Milwaukee,[br]Steve Kodis, chce to zmienić.

0:11:48.188,0:11:50.690
SK: Jest naprawdę okropna.

0:11:50.690,0:11:53.157
To był wielki błąd dla miasta,

0:11:53.157,0:11:55.177
delikatnie mówiąc.

0:11:55.177,0:11:57.963
RM: Ale flaga Milwaukee zasługuje [br]na pierwsze miejsce,

0:11:57.963,0:11:59.983
niemal własną parodię,

0:11:59.993,0:12:06.270
bo zawiera flagę pułku Milwaukee[br]z czasów wojny secesyjnej.

0:12:06.280,0:12:08.439
SK: Gwoździem do trumny,

0:12:08.439,0:12:10.850
który ostatecznie ją ośmiesza

0:12:10.850,0:12:15.354
jest projekt flagi na fladze Milwaukee.

0:12:15.354,0:12:17.728
RM: Na fladze. Tak. Tak. (Śmiech)

0:12:17.728,0:12:19.071
Tak.

0:12:20.161,0:12:21.403
(Muzyka)

0:12:21.893,0:12:24.308
Milwaukee to fantastyczne miasto.

0:12:24.308,0:12:26.583
Byłem tam. Było świetnie.

0:12:26.583,0:12:29.616
W historii tej flagi [br]najbardziej przygnębia to,

0:12:29.616,0:12:31.900
że były dwa konkursy na nową.

0:12:31.900,0:12:34.199
Ostatni miał miejsce w 2001 roku.

0:12:34.199,0:12:36.520
Wpłynęło sto pięć propozycji.

0:12:36.520,0:12:39.320
TK: Członkowie Komisji Kultury Milwaukee

0:12:39.320,0:12:42.910
uznali, że żadna nie zasługuje, [br]żeby powiewać nad miastem.

0:12:42.910,0:12:46.614
RM: Nie mogli zgodzić się[br]na zmianę tego! (Śmiech)

0:12:46.614,0:12:48.774
To tak zniechęcające, że zaczynasz wątpić,

0:12:48.774,0:12:50.868
czy dobre wzornictwo i demokracja

0:12:50.868,0:12:53.025
w ogóle idą w parze.

0:12:53.555,0:12:56.155
Steve Kotas spróbuje jeszcze raz

0:12:56.155,0:12:58.501
zmienić flagę Milwaukee.

0:12:58.501,0:13:00.915
SK: Wierzę, że Milwaukee[br]to piękne miasto.

0:13:00.915,0:13:03.850
Każde piękne miasto[br]zasługuje na piękną flagę.

0:13:03.850,0:13:06.053
RM: Steve nie chce jeszcze [br]pokazać projektu.

0:13:06.053,0:13:08.042
Proponując flagę,

0:13:08.042,0:13:10.215
trzeba najpierw zyskać zwolenników,

0:13:10.215,0:13:12.293
a dopiero potem [br]przedstawiać ją publicznie.

0:13:12.293,0:13:13.720
A to jest wskazówka:

0:13:13.720,0:13:15.776
Żeby zaprojektować świetną flagę,

0:13:15.776,0:13:19.212
taką jak flagi Waszyngtonu czy Chicago,

0:13:19.212,0:13:23.678
zacznij od rysowania [br]na prostokącie 2 x 4,5 cm.

0:13:23.678,0:13:26.050
Projekt musi wpasować się w mały obszar.

0:13:26.050,0:13:27.326
Dlaczego?

0:13:27.326,0:13:29.521
TK: Flaga metr na półtora

0:13:29.521,0:13:31.727
na słupie oddalonym o 30 metrów

0:13:31.727,0:13:34.936
będzie wyglądać jak prostokąt

0:13:34.936,0:13:38.995
2,5 na 4 centymetry

0:13:38.995,0:13:41.502
widziany z odległości 40 centymetrów.

0:13:41.502,0:13:45.449
Zaskoczy cię, jak przekonujący[br]i prosty będzie twój projekt,

0:13:45.449,0:13:49.480
jeśli będziesz pilnował tych założeń.

0:13:49.480,0:13:51.765
RM: Wróćmy tymczasem do San Francisco.

0:13:51.765,0:13:53.803
Czy można coś zrobić?

0:13:53.803,0:13:55.443
TK: Sądzę, że w każdej złej fladze

0:13:55.443,0:13:57.643
jest dobra flaga, [br]która próbuje się wydostać.

0:13:57.643,0:13:58.411
(Śmiech)

0:13:58.411,0:14:01.491
Żeby przerobić flagę San Francisco,

0:14:01.491,0:14:03.079
trzeba usunąć motto,

0:14:03.079,0:14:04.698
bo jest nieczytelne na odległość.

0:14:04.698,0:14:06.486
Wyrzućmy nazwę,

0:14:06.486,0:14:08.552
a ramka może być nawet grubsza,

0:14:08.552,0:14:10.526
żeby została znaczącą częścią flagi.

0:14:10.526,0:14:14.230
Po prostu zrobiłbym z feniksa [br]główny element,

0:14:14.241,0:14:15.660
ustawiając go na środku.

0:14:15.660,0:14:18.606
RM: Ale aktualny feniks musi się zmienić.

0:14:18.606,0:14:21.925
TK: Chciałbym uprościć[br]i ustylizować feniksa.

0:14:21.925,0:14:24.295
Ukazać dużego ptaka[br]z rozciągniętymi skrzydłami

0:14:24.295,0:14:25.680
wychodzącego z płomieni.

0:14:25.680,0:14:27.557
Podkreślić płomienie.

0:14:27.557,0:14:30.374
RM: Oto flaga San Francisco[br]autorstwa Franka Chimero,

0:14:30.374,0:14:31.963
na podstawie sugestii Teda Kaye.

0:14:31.963,0:14:34.853
Nie wiem, co by zrobił,[br]gdyby dostał wolną rękę

0:14:34.853,0:14:36.543
i nie stosował się do wytycznych.

0:14:36.543,0:14:38.217
Fani mojej audycji radiowej

0:14:38.217,0:14:40.307
słyszeli, jak narzekam na złe flagi.

0:14:40.307,0:14:42.211
Wysłali mi inne propozycje.

0:14:42.211,0:14:45.351
To projekt Neila Mussetta.

0:14:45.351,0:14:47.828
Obie są dużo lepsze.

0:14:47.828,0:14:49.618
Gdyby je wprowadzono,

0:14:49.618,0:14:52.636
byłoby je widać w całym mieście.

0:14:52.636,0:14:55.802
W mojej krucjacie o piękniejsze flagi

0:14:55.802,0:14:57.866
uczestniczy wielu słuchaczy,

0:14:57.866,0:15:00.351
którzy zmienili własne flagi[br]i sprawdzili możliwości

0:15:00.351,0:15:02.742
ich oficjalnego zastosowania.

0:15:04.018,0:15:06.759
Jeśli podoba ci się flaga twojego miasta,

0:15:06.759,0:15:08.213
reklamuj ją,

0:15:08.213,0:15:10.497
nawet jeśli lekko narusza [br]zasady projektowania.

0:15:10.497,0:15:12.123
Nie obchodzi mnie to.

0:15:12.123,0:15:14.510
Jeśli nie pamiętasz [br]wyglądu flagi twojego miasta,

0:15:14.510,0:15:15.776
może nie istnieje,

0:15:15.776,0:15:18.531
ale może istnieje [br]i jest po prostu do bani.

0:15:19.231,0:15:23.941
Wzywam cię do przyłączenia się[br]do starań o jej zmianę.

0:15:23.941,0:15:26.402
Coraz więcej ludzi przenosi się do miast,

0:15:26.402,0:15:28.144
flagi miejskie stają się więc

0:15:28.144,0:15:31.278
nie tylko symbolem miasta jako miejsca,

0:15:31.278,0:15:34.635
ale mogą też stać się symbolem tego,

0:15:34.635,0:15:37.385
za co miasto samo się uważa,

0:15:37.385,0:15:41.300
szczególnie dzisiaj, kiedy znajomość [br]zasad projektów rośnie.

0:15:41.300,0:15:43.863
Chyba jest teraz na najwyższym poziomie.

0:15:43.863,0:15:47.648
Dobrze zaprojektowana flaga[br]może być wskaźnikiem tego,

0:15:47.648,0:15:50.504
jak miasto rozumie inne projekty:

0:15:50.504,0:15:52.306
transport publiczny,

0:15:52.306,0:15:54.303
parki, oznakowanie.

0:15:54.303,0:15:57.739
To może się wydawać niepoważne,[br]ale tak nie jest.

0:15:57.739,0:15:59.717
TK: Często, kiedy władze miasta twierdzą:

0:15:59.717,0:16:04.147
"Mamy ważniejsze sprawy[br]na głowie niż miejska flaga",

0:16:04.147,0:16:05.959
odpowiadam:

0:16:05.959,0:16:07.770
"Jeśli będziecie mieli dobrą flagę,

0:16:07.770,0:16:11.284
przyciągniecie ludzi, którzy zmierzą się

0:16:11.284,0:16:13.203
z ważniejszymi rzeczami".

0:16:14.802,0:16:17.411
RM: Zobaczyłem sam,[br]co może zrobić dobra flaga

0:16:17.411,0:16:19.129
na przykładzie Chicago.

0:16:19.129,0:16:21.795
Związek dobrego projektu[br]i dumy obywatelskiej to coś,

0:16:21.795,0:16:23.703
czego potrzebujemy wszędzie.

0:16:23.703,0:16:25.793
We flagach miast najfajniejsze jest to,

0:16:25.793,0:16:27.651
że do nas należą.

0:16:27.651,0:16:29.438
Są w domenie publicznej,

0:16:29.438,0:16:32.991
są językiem projektowania społeczeństwa[br]będącym własnością publiczną.

0:16:32.991,0:16:34.848
Jeśli są zrobione dobrze,

0:16:34.848,0:16:37.380
są elastyczne, łatwe w adaptacji

0:16:37.380,0:16:38.525
i potężne.

0:16:38.525,0:16:40.955
Można kontrolować markę[br]i wizerunek graficzny miast

0:16:40.955,0:16:42.789
dzięki dobrej fladze,

0:16:42.789,0:16:45.274
ale jeśli mamy złą, nieużywaną flagę,

0:16:45.274,0:16:48.361
zostawiamy to pole drużynom sportowym,

0:16:48.361,0:16:50.661
izbom handlowym i biurom turystycznym.

0:16:50.661,0:16:53.215
Kluby sportowe mogą odejść [br]i złamać nam serce.

0:16:53.215,0:16:56.465
Poza tym niektórych[br]sport w ogóle nie obchodzi.

0:16:56.465,0:16:59.368
Kampanie skierowane do turystów[br]są czasami po prostu kiepskie.

0:16:59.368,0:17:01.272
Ale dobra miejska flaga

0:17:01.272,0:17:03.686
reprezentuje miasto jego mieszkańcom

0:17:03.686,0:17:05.869
a mieszkańców reszcie świata.

0:17:05.869,0:17:07.982
Kiedy flaga jest piękna,

0:17:07.982,0:17:10.722
to połączenie też takie jest.

0:17:10.722,0:17:14.321
Może wszystkie flagi miejskie[br]mogą inspirować jak flaga Hong Kongu,

0:17:14.321,0:17:16.619
Portland czy Trondheim

0:17:16.619,0:17:18.709
i możemy pozbyć się wszystkich złych flag,

0:17:18.709,0:17:21.310
jak tych z San Francisco, Milwaukee,

0:17:21.310,0:17:22.865
Cedar Rapids,

0:17:22.865,0:17:25.234
a kiedy to zrobimy,

0:17:25.234,0:17:27.834
możemy zrobić coś z Pocatello w Idaho,

0:17:27.834,0:17:31.805
z flagą uznaną przez Amerykańskie[br]Stowarzyszenie Weksylologiczne

0:17:31.805,0:17:35.431
za najgorszą flagę w USA.

0:17:36.681,0:17:38.190
(Śmiech) (Brawa)

0:17:44.111,0:17:45.957
Tak.

0:17:45.957,0:17:48.097
To coś zawiera znak towarowy.

0:17:48.097,0:17:49.418
(Śmiech)

0:17:51.168,0:17:53.840
Boli mnie, jak na to patrzę.

0:17:53.840,0:17:55.860
Dziękuję za wysłuchanie.

0:17:55.860,0:17:57.888
(Brawa)

0:18:01.628,0:18:05.324
["Muzyka: Melodium (@melodiumbox)[br]i Keegan DeWitt (@keegandewitt)"]