[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.20,0:00:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Wat zou je zeggen als we je vertellen dat de mensheid zich nu Dialogue: 0,0:00:03.52,0:00:06.84,Default,,0000,0000,0000,,gezamenlijk inspant om de perfecte superbacterie te ontwikkelen? Dialogue: 0,0:00:07.36,0:00:10.17,Default,,0000,0000,0000,,Een bacterie die honderd miljoenen mensen zou kunnen vermoorden? Dialogue: 0,0:00:10.63,0:00:13.02,Default,,0000,0000,0000,,Wel, dat is wat er nu aan de hand is. Dialogue: 0,0:00:13.62,0:00:16.72,Default,,0000,0000,0000,,Wij zijn nu bezig me het scheppen van een superbacterie. Dialogue: 0,0:00:26.21,0:00:29.21,Default,,0000,0000,0000,,Bacteriën zijn een van de oudste levende wezens op aarde. Dialogue: 0,0:00:29.61,0:00:33.20,Default,,0000,0000,0000,,Het kleinste ding dat we nog zien als leven, ze zijn meesters in overleven, Dialogue: 0,0:00:33.20,0:00:34.92,Default,,0000,0000,0000,,en kunnen overal gevonden worden. Dialogue: 0,0:00:35.67,0:00:37.85,Default,,0000,0000,0000,,De meeste bacteriën zijn schadeloos voor je lichaam. Dialogue: 0,0:00:37.85,0:00:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Je lichaam bevat triljoenen van deze, en ze helpen je te overleven. Dialogue: 0,0:00:41.81,0:00:45.08,Default,,0000,0000,0000,,Maar anderen kunnen je lichaam binnendringen, snel verspreiden en je doden. Dialogue: 0,0:00:45.77,0:00:49.15,Default,,0000,0000,0000,,Miljoenen mensen gingen dood door bacteriële infecties. Dialogue: 0,0:00:49.32,0:00:52.49,Default,,0000,0000,0000,,Totdat we een superwapen ontwikkeld hadden: antibiotica. Dialogue: 0,0:00:53.05,0:00:56.35,Default,,0000,0000,0000,,Samen met vaccinatie heeft antibiotica de geneeskunde gerevolutioneerd Dialogue: 0,0:00:56.35,0:00:58.24,Default,,0000,0000,0000,,\Nen miljoenen levens gered. Dialogue: 0,0:00:58.77,0:01:02.86,Default,,0000,0000,0000,,Antibioticum dood de meeste vatbare bacteriën redelijk snel Dialogue: 0,0:01:02.86,0:01:04.76,Default,,0000,0000,0000,,en laat maar een kleine groep overlevers achter, Dialogue: 0,0:01:04.76,0:01:07.08,Default,,0000,0000,0000,,waarmee ons immuunsysteem dan afhandelt. Dialogue: 0,0:01:07.67,0:01:09.54,Default,,0000,0000,0000,,Hoe doen antibiotica dit? Dialogue: 0,0:01:09.96,0:01:12.55,Default,,0000,0000,0000,,Stel je een bacterie voor als een ingewikkelde machine Dialogue: 0,0:01:12.55,0:01:16.72,Default,,0000,0000,0000,,met duizenden complexe processen die het actief en in leven houden. Dialogue: 0,0:01:17.36,0:01:19.85,Default,,0000,0000,0000,,Antibiotica verstoort deze complexe machine Dialogue: 0,0:01:19.85,0:01:22.49,Default,,0000,0000,0000,,bijvoorbeeld, door te storen met het metabolisme, Dialogue: 0,0:01:22.49,0:01:26.06,Default,,0000,0000,0000,,dat de groei een stuk verminderd en ze dus een minder grote bedreiging zijn. Dialogue: 0,0:01:26.70,0:01:30.28,Default,,0000,0000,0000,,Andere antibiotica vallen DNA aan en verhinderen het kopiëren van het DNA Dialogue: 0,0:01:30.28,0:01:33.43,Default,,0000,0000,0000,,wat het reproduceren van de bacterie stopt en dus resulteert in dood. Dialogue: 0,0:01:34.08,0:01:37.38,Default,,0000,0000,0000,,Of gewoon de buitenste laag van de bacterie kapot scheuren, Dialogue: 0,0:01:37.38,0:01:40.05,Default,,0000,0000,0000,,zodat de inhoud naar buiten morst en ze snel dood gaan. Dialogue: 0,0:01:40.69,0:01:43.23,Default,,0000,0000,0000,,Alles van dit zonder de lichaamscellen te storen. Dialogue: 0,0:01:43.94,0:01:47.55,Default,,0000,0000,0000,,Maar nu, evolutie maakt dingen ingewikkeld. Dialogue: 0,0:01:48.08,0:01:52.45,Default,,0000,0000,0000,,Door willekeurige kans kan een deel van de aanvallende bacterie Dialogue: 0,0:01:52.45,0:01:55.21,Default,,0000,0000,0000,,zich hebben aangepast om zichzelf te beschermen. Dialogue: 0,0:01:55.53,0:01:57.79,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld, door antibiotica te onderscheppen Dialogue: 0,0:01:57.79,0:02:00.30,Default,,0000,0000,0000,,en de moleculen te veranderen zodat het onschadelijk wordt. Dialogue: 0,0:02:00.88,0:02:04.42,Default,,0000,0000,0000,,Of door te investeren in pompen die antibiotica uitwerpen Dialogue: 0,0:02:04.42,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,voordat ze schade kunnen aanrichten. Dialogue: 0,0:02:06.69,0:02:09.08,Default,,0000,0000,0000,,Een paar immune bacteriën zijn geen groot probleem, Dialogue: 0,0:02:09.08,0:02:11.49,Default,,0000,0000,0000,,omdat het immuunsysteem ze kan afhandelen. Dialogue: 0,0:02:11.99,0:02:14.92,Default,,0000,0000,0000,,Maar als ze ontsnappen kunnen ze hun immuniteit verspreiden. Dialogue: 0,0:02:15.79,0:02:17.59,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kunnen bacteriën immuniteit verspreiden? Dialogue: 0,0:02:18.25,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste, bacteriën hebben twee soorten DNA: Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.68,Default,,0000,0000,0000,,het chromosoom en kleine vrij-zwevende deeltjes genaamd plasmiden. Dialogue: 0,0:02:25.37,0:02:28.24,Default,,0000,0000,0000,,Ze kunnen elkaar omhelzen en plasmiden uitwisselen Dialogue: 0,0:02:28.24,0:02:30.25,Default,,0000,0000,0000,,om nuttige talenten uit te wisselen. Dialogue: 0,0:02:30.82,0:02:33.98,Default,,0000,0000,0000,,Op deze manier kan immuniteit zich snel verspreiden door een populatie. Dialogue: 0,0:02:34.40,0:02:38.26,Default,,0000,0000,0000,,Of, in een proces genaamd transformatie, kunnen bacteriën dode bacteriën oogsten Dialogue: 0,0:02:38.26,0:02:40.02,Default,,0000,0000,0000,,en DNA stukjes verzamelen. Dialogue: 0,0:02:40.59,0:02:43.12,Default,,0000,0000,0000,,Dit werkt zelfs tussen verschillende soorten bacteriën Dialogue: 0,0:02:43.12,0:02:48.20,Default,,0000,0000,0000,,en kan leiden tot superbacteriën, bacteriën die immuun zijn voor meerder antibiotica. Dialogue: 0,0:02:48.95,0:02:51.86,Default,,0000,0000,0000,,Een aantal superbacteriën bestaan al op aarde. Dialogue: 0,0:02:52.24,0:02:55.26,Default,,0000,0000,0000,,Specifiek ziekenhuizen zijn perfecte broedplaatsen voor ze. Dialogue: 0,0:02:55.84,0:02:57.72,Default,,0000,0000,0000,,De mensheid heeft een kort geheugen. Dialogue: 0,0:02:58.24,0:03:01.34,Default,,0000,0000,0000,,De verschrikkingen van het pre-antibiotica tijdperk zijn vergeten. Dialogue: 0,0:03:01.73,0:03:04.65,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag de dag zien we dit krachtige medicijn als een koopwaar Dialogue: 0,0:03:04.65,0:03:08.48,Default,,0000,0000,0000,,in plaats van als de doorbrekende wetenschappelijke prestatie die het eigenlijk is. Dialogue: 0,0:03:09.10,0:03:11.06,Default,,0000,0000,0000,,Dit heeft geleid tot een rare scheiding: Dialogue: 0,0:03:11.06,0:03:13.67,Default,,0000,0000,0000,,honderden miljoenen mensen hebben nog steeds geen toegang Dialogue: 0,0:03:13.67,0:03:15.79,Default,,0000,0000,0000,,tot antibiotica in ontwikkelingslanden, Dialogue: 0,0:03:15.79,0:03:19.68,Default,,0000,0000,0000,,terwijl in andere delen van de wereld antibiotica te vrijelijk worden voorgeschreven Dialogue: 0,0:03:19.68,0:03:21.23,Default,,0000,0000,0000,,en ingenomen worden zonder zorg. Dialogue: 0,0:03:21.89,0:03:24.27,Default,,0000,0000,0000,,Antibiotica zou een laatste redmiddel medicijn moeten zijn, Dialogue: 0,0:03:24.27,0:03:27.01,Default,,0000,0000,0000,,niet iets dat je inneemt omdat je verkoudheid irritant is. Dialogue: 0,0:03:27.71,0:03:31.70,Default,,0000,0000,0000,,Ook een serieus probleem is het gebruik van antibiotica in de vlees industrie. Dialogue: 0,0:03:32.20,0:03:34.76,Default,,0000,0000,0000,,Op elk gegeven moment houdt de mensheid Dialogue: 0,0:03:34.76,0:03:37.93,Default,,0000,0000,0000,,tussen de twintig en dertig miljoen dieren als vee. Dialogue: 0,0:03:38.42,0:03:41.93,Default,,0000,0000,0000,,Om vlees goedkoper te maken worden vele dieren in vreselijke condities gehouden, Dialogue: 0,0:03:41.93,0:03:45.31,Default,,0000,0000,0000,,in kleine ruimtes en in onhygiënische condities, Dialogue: 0,0:03:45.31,0:03:47.59,Default,,0000,0000,0000,,de perfecte broedplaats voor ziektes. Dialogue: 0,0:03:49.06,0:03:52.93,Default,,0000,0000,0000,,Dus worden veel dieren antibiotica gegeven om zo veel mogelijk bacteriën te doden Dialogue: 0,0:03:52.93,0:03:54.76,Default,,0000,0000,0000,,en ze te behoeden voor ziekte. Dialogue: 0,0:03:54.94,0:03:56.96,Default,,0000,0000,0000,,Omdat een cheeseburger een euro moet kosten. Dialogue: 0,0:03:57.61,0:03:59.93,Default,,0000,0000,0000,,Het wekt geen verbazing dat door dit systeem Dialogue: 0,0:03:59.93,0:04:02.12,Default,,0000,0000,0000,,wij meer en meer bacteriën hebben gecreëerd Dialogue: 0,0:04:02.12,0:04:04.30,Default,,0000,0000,0000,,die immuun zijn voor antibiotica. Dialogue: 0,0:04:04.80,0:04:07.23,Default,,0000,0000,0000,,Als reactie hierop gebruiken we andere antibiotica Dialogue: 0,0:04:07.23,0:04:11.71,Default,,0000,0000,0000,,en we hebben nog een geheimwapen: er zijn specifieke antibiotica Dialogue: 0,0:04:11.71,0:04:14.67,Default,,0000,0000,0000,,die worden gebruikt om bacteriën die een immuniteit hebben ontwikkeld te doden. Dialogue: 0,0:04:15.08,0:04:19.73,Default,,0000,0000,0000,,er zijn strikte regels voor het gebruik van deze om het creëren van een superbacterie te voorkomen. Dialogue: 0,0:04:20.21,0:04:21.88,Default,,0000,0000,0000,,Dat dachten we. Dialogue: 0,0:04:22.26,0:04:25.58,Default,,0000,0000,0000,,In het najaar van 2015, schrikbarend nieuws kwam er uit China. Dialogue: 0,0:04:26.01,0:04:29.15,Default,,0000,0000,0000,,Immuniteit tegen Colistin, een laatste poging antibioticum, Dialogue: 0,0:04:29.15,0:04:30.21,Default,,0000,0000,0000,,was er gevonden. Dialogue: 0,0:04:30.62,0:04:34.35,Default,,0000,0000,0000,,Colistin is een oud medicijn en werd zelden gebruikt omdat het de lever kan aantasten. Dialogue: 0,0:04:34.72,0:04:37.89,Default,,0000,0000,0000,,Dus was er weinig immuniteit tegen wat het een erg geschikt Dialogue: 0,0:04:37.89,0:04:42.45,Default,,0000,0000,0000,,antibioticum maakte voor bepaalde complexe infecties die voorkomen in ziekenhuizen Dialogue: 0,0:04:42.45,0:04:46.06,Default,,0000,0000,0000,,om bacteriën te bestrijden die immuun zijn geworden voor een hele boel andere medicijnen. Dialogue: 0,0:04:46.65,0:04:50.43,Default,,0000,0000,0000,,Bacteriële resistentie tegen Coliston is zeer, zeer slecht nieuws. Dialogue: 0,0:04:50.82,0:04:54.99,Default,,0000,0000,0000,,Het zou de laatste defensielinie kunnen verwoesten en het zou kunnen leiden tot een heleboel dode mensen. Dialogue: 0,0:04:55.68,0:04:56.70,Default,,0000,0000,0000,,Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Dialogue: 0,0:04:57.25,0:05:01.06,Default,,0000,0000,0000,,Miljoenen dieren in Chinese varkens boerderijen zijn jarenlang Coliston gegeven. Dialogue: 0,0:05:01.12,0:05:04.35,Default,,0000,0000,0000,,Immune bacteriën ontstonden, verspreidde eerst van dier naar dier, Dialogue: 0,0:05:04.35,0:05:06.65,Default,,0000,0000,0000,,en daarna naar de mens zonder op te vallen. Dialogue: 0,0:05:07.26,0:05:10.93,Default,,0000,0000,0000,,Op een willekeurige dag zijn er meer dan 100,000 vluchten op aarde, Dialogue: 0,0:05:10.93,0:05:13.07,Default,,0000,0000,0000,,die ,een soort van, elk mens aan elkaar verbind. Dialogue: 0,0:05:14.02,0:05:17.50,Default,,0000,0000,0000,,Bij het creëren van de moderne wereld hebben wij ook de infrastructuur gebouwd Dialogue: 0,0:05:17.50,0:05:19.23,Default,,0000,0000,0000,,voor een gevaarlijke pandemie. Dialogue: 0,0:05:19.79,0:05:21.98,Default,,0000,0000,0000,,Gelukkig hoeven we ons nog geen zorgen te maken. Dialogue: 0,0:05:22.25,0:05:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Bacteriën evolueren, mensen doen onderzoek, nieuwe antibiotica worden onwikkeld Dialogue: 0,0:05:26.80,0:05:30.77,Default,,0000,0000,0000,,terwijl oude verouderd raken, technologie gaat elke dag door. Dialogue: 0,0:05:31.33,0:05:34.68,Default,,0000,0000,0000,,Het probleem is echt en serieus maar het gevecht is nog lang niet over. Dialogue: 0,0:05:35.16,0:05:38.84,Default,,0000,0000,0000,,Als de mensheid zijn beurt niet verkwist, kunnen superbacteriën toch Dialogue: 0,0:05:38.84,0:05:40.87,Default,,0000,0000,0000,,niet zo super blijken. Dialogue: 0,0:05:42.66,0:05:46.02,Default,,0000,0000,0000,,Deze video is mede mogelijk gemaakt door Patreon.com Dialogue: 0,0:05:46.02,0:05:48.38,Default,,0000,0000,0000,,en een schenking van the Bill & Melinda Gates Foundation. Dialogue: 0,0:05:48.82,0:05:50.72,Default,,0000,0000,0000,,Als je ons wilt helpen meer video's te maken Dialogue: 0,0:05:50.72,0:05:54.28,Default,,0000,0000,0000,,kun je een Kurzgesagt poster of beker kopen of doneren op Patreon. Dialogue: 0,0:05:54.50,0:05:56.16,Default,,0000,0000,0000,,Dank je wel voor je hulp! Dialogue: 0,0:05:56.16,0:05:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ondertiteling door de Amara.org community.