WEBVTT 00:00:12.620 --> 00:00:16.249 Wyobraźcie sobie świat na nowo. 00:00:16.989 --> 00:00:19.604 Podzielę się pewnymi pomysłami, 00:00:19.604 --> 00:00:23.144 które omówiłem najpierw z kolegą, Carlem Lee, 00:00:23.144 --> 00:00:26.250 a które chcemy pokazać innym ludziom, 00:00:26.363 --> 00:00:28.399 o tym, jak można patrzeć na świat 00:00:28.648 --> 00:00:30.281 na bardzo różne sposoby. 00:00:31.040 --> 00:00:33.216 Chciałbym pokazać wam kilka map 00:00:33.239 --> 00:00:35.976 narysowanych przez Bena Henniga. 00:00:36.000 --> 00:00:38.265 Pokazują planetę tak, jak większość z was 00:00:38.265 --> 00:00:43.000 nigdy jej dotąd nie widziała. 00:00:44.381 --> 00:00:47.548 Chcę pokazać, jak wszystko 00:00:47.548 --> 00:00:49.795 łączy się ze sobą. 00:00:50.831 --> 00:00:55.074 To zdanie przypisuje się zwykle Leninowi, 00:00:55.093 --> 00:00:56.573 ale użył go ostatnio 00:00:56.573 --> 00:00:58.751 mój kolega George Monbiot, 00:00:58.751 --> 00:01:00.684 gdy próbował wyjaśnić 00:01:00.720 --> 00:01:03.587 znaczenie kupy wielorybów w oceanach. 00:01:04.081 --> 00:01:05.699 Jeśli zabijemy wieloryby, 00:01:06.069 --> 00:01:07.640 nie będzie ich kup, 00:01:07.673 --> 00:01:10.139 jeśli w oceanach zabraknie kup, 00:01:10.173 --> 00:01:11.974 zrobi się bardzo źle. 00:01:13.080 --> 00:01:16.000 Oto dobrze znany obraz. 00:01:16.000 --> 00:01:18.150 Jestem w takim wieku, że urodziłem się 00:01:18.150 --> 00:01:20.550 zanim zobaczyliśmy ten obraz. 00:01:20.550 --> 00:01:22.220 Ponoć moje pierwsze słowa brzmiały 00:01:22.220 --> 00:01:24.350 "księzyc, księzyc", 00:01:24.350 --> 00:01:26.686 ale to raczej wyobrażenia mojej mamy 00:01:26.686 --> 00:01:28.966 na temat tego, co jej synek dostrzegł 00:01:28.966 --> 00:01:32.240 na migoczącym czarno-białym ekranie. 00:01:32.240 --> 00:01:34.256 Ledwie od kilku wieków uważamy, 00:01:34.256 --> 00:01:36.230 większość z nas, że nasza planeta 00:01:36.230 --> 00:01:37.830 ma kształt sferyczny. 00:01:39.050 --> 00:01:42.080 Gdy pierwszy raz widzieliśmy te obrazy w latach 60., 00:01:42.080 --> 00:01:45.320 świat zmieniał się w niesamowitym tempie. 00:01:47.120 --> 00:01:48.640 W mojej małej dziedzinie, 00:01:48.640 --> 00:01:51.400 geografii człowieka, 00:01:51.400 --> 00:01:54.136 kartograf Waldo Tobler 00:01:54.160 --> 00:01:56.400 rysował nowe mapy planety. 00:01:56.400 --> 00:01:58.450 Te mapy teraz się rozpowszechniły, 00:01:58.450 --> 00:02:00.977 i teraz pokażę jedną z nich. 00:02:00.977 --> 00:02:03.080 Oto mapa świata, 00:02:04.120 --> 00:02:06.536 ale jest to mapa, która wydaje się 00:02:06.560 --> 00:02:08.000 nieco dziwna. 00:02:08.600 --> 00:02:12.416 To mapa, którą rozciągnęliśmy tak, 00:02:12.440 --> 00:02:17.136 żeby zaludnione tereny były większe, 00:02:17.160 --> 00:02:20.096 a tereny jak Sahara czy Himalaje, 00:02:20.120 --> 00:02:22.600 mało zaludnione, były skurczone. 00:02:23.160 --> 00:02:26.800 Każdemu człowiekowi przypisano tyle samo miejsca. 00:02:27.520 --> 00:02:30.360 Miasta świecą jasno. 00:02:31.080 --> 00:02:32.960 Linie pokazują podwodne kable 00:02:32.960 --> 00:02:34.680 oraz szlaki handlowe. 00:02:34.680 --> 00:02:36.550 Jedna szczególna linia prowadzi 00:02:36.550 --> 00:02:38.360 z chińskiego portu Dalian 00:02:38.360 --> 00:02:40.056 przez Singapur, 00:02:40.080 --> 00:02:41.816 przez Kanał Sueski, 00:02:41.840 --> 00:02:44.176 przez Morze Śródziemne do Rotterdamu. 00:02:44.200 --> 00:02:45.696 Pokazuje ona szlak 00:02:45.720 --> 00:02:49.656 największego statku świata rok temu, 00:02:49.680 --> 00:02:55.696 statku, który przewoził tyle kontenerów, 00:02:55.720 --> 00:02:57.576 że gdyby po rozładunku 00:02:57.600 --> 00:03:00.080 ustawić ciężarówki w konwoju, 00:03:00.080 --> 00:03:03.080 zajęłyby 100 km. 00:03:03.080 --> 00:03:05.816 Oto, jak nasz świat jest dziś połączony. 00:03:05.840 --> 00:03:10.390 Oto ilość rzeczy, jakie wysyłamy dziś 00:03:10.390 --> 00:03:11.840 dookoła świata, 00:03:11.840 --> 00:03:14.576 na jednym tylko statu, w jednym rejsie, 00:03:14.600 --> 00:03:15.800 w pięć tygodni. 00:03:18.320 --> 00:03:20.840 Żyjemy w miastach od bardzo dawna, 00:03:20.980 --> 00:03:22.250 lecz większość z nas 00:03:22.250 --> 00:03:24.180 nie mieszkała kiedyś w miastach. 00:03:24.180 --> 00:03:25.480 To jest Çatalhöyük, 00:03:25.480 --> 00:03:27.640 jedno z najstarszych na świecie miast. 00:03:27.640 --> 00:03:30.280 W szczytowym okresie, 9000 lat temu, 00:03:31.160 --> 00:03:35.080 trzeba było chodzić po dachach budynków, 00:03:35.080 --> 00:03:38.080 żeby się dostać do domu. 00:03:38.080 --> 00:03:41.376 Jeśli przyjrzycie się mapie miasta, 00:03:41.400 --> 00:03:43.710 widać, że nie ma ulic, 00:03:44.280 --> 00:03:46.960 bo ulice trzeba było wymyślić. 00:03:47.760 --> 00:03:49.976 Świat się zmienia. 00:03:50.000 --> 00:03:51.880 Zmienia się przez próby i błędy. 00:03:53.400 --> 00:03:56.296 Powoli i stopniowo uczymy się 00:03:56.320 --> 00:03:58.120 lepszych sposobów na życie. 00:03:58.580 --> 00:04:03.580 A świat zmienia się dziś niezwykle szybko. 00:04:04.700 --> 00:04:06.710 Dopiero od sześciu, siedmiu, 00:04:06.710 --> 00:04:08.660 czy ośmiu ostatnich pokoleń 00:04:08.660 --> 00:04:11.740 rozumiemy, że jesteśmy gatunkiem. 00:04:12.940 --> 00:04:15.500 Dopiero przez ostatnie kilkadziesiąt lat 00:04:16.339 --> 00:04:19.100 doszliśmy, że tak można narysować mapę. 00:04:21.339 --> 00:04:25.540 Ta mapa oddaje populację świata, 00:04:26.660 --> 00:04:29.340 ale strzałki nad nią pokazują, 00:04:29.340 --> 00:04:32.340 jak się rozeszliśmy po świecie z Afryki, 00:04:32.340 --> 00:04:36.116 z przypuszczalnymi datami 00:04:36.140 --> 00:04:37.900 kolejnych etapów. 00:04:38.780 --> 00:04:42.636 Co parę miesięcy muszę rysować ją od nowa, 00:04:42.660 --> 00:04:47.636 bo ktoś odkrył, że jakaś data była błędna. 00:04:47.660 --> 00:04:52.180 Uczymy się o sobie w niebywałym tempie. 00:04:54.700 --> 00:04:55.900 I zmieniamy się. 00:04:57.740 --> 00:04:59.996 Wiele zmian jest stopniowych. 00:05:00.020 --> 00:05:01.516 Są narastające. 00:05:01.540 --> 00:05:04.396 Nie zauważamy tych zmian, 00:05:04.420 --> 00:05:06.236 bo żyjemy za krótko. 00:05:06.260 --> 00:05:08.860 70, 80, jeśli masz szczęście to 90 lat. 00:05:09.660 --> 00:05:11.676 Ten wykres pokazuje 00:05:11.700 --> 00:05:14.420 roczny przyrost populacji na świecie. 00:05:15.220 --> 00:05:19.156 Był bardzo niski aż do 1850 roku 00:05:19.180 --> 00:05:21.796 i wtedy przyrost populacji 00:05:21.820 --> 00:05:23.060 zaczął wzrastać tak, 00:05:23.940 --> 00:05:25.956 że w czasie, gdy się urodziłem, 00:05:25.980 --> 00:05:28.740 gdy po raz pierwszy zobaczyliśmy zdjęcia 00:05:28.740 --> 00:05:31.740 naszej planety z Księżyca, 00:05:31.740 --> 00:05:35.100 populacja wzrastała o 2% rocznie. 00:05:36.540 --> 00:05:40.500 Gdyby utrzymała to tempo 00:05:41.700 --> 00:05:44.540 przez zaledwie kilka wieków, 00:05:45.660 --> 00:05:47.916 całą planetę pokryłaby 00:05:47.940 --> 00:05:50.996 kipiąca masa ludzkich ciał, 00:05:51.020 --> 00:05:53.060 jedno obok drugiego. 00:05:54.100 --> 00:05:55.660 Ludzie się przestraszyli. 00:05:55.660 --> 00:05:57.956 Przestraszyli się wzrostu populacji 00:05:57.956 --> 00:06:01.116 i tego, co w 1968 roku nazwano "bombą populacyjną". 00:06:01.140 --> 00:06:03.340 Jednak w końcówce wykresu widać, 00:06:04.340 --> 00:06:06.940 że przyrost zaczął zwalniać. 00:06:07.820 --> 00:06:09.196 Dekada... 00:06:09.220 --> 00:06:12.676 Lata 70., 80., 90. i początek XXI wieku 00:06:12.700 --> 00:06:14.940 i w obecnej dekadzie jeszcze szybciej. 00:06:15.380 --> 00:06:17.270 Przyrost populacji zwalnia. 00:06:17.270 --> 00:06:19.026 Nasza planeta się stabilizuje. 00:06:19.026 --> 00:06:21.636 Idziemy w stronę 9, 10, 11 miliardów ludzi 00:06:21.660 --> 00:06:23.010 przed końcem wieku. 00:06:23.500 --> 00:06:26.836 Widać w tej zmianie zgiełk. 00:06:26.860 --> 00:06:28.676 Widać II wojnę światową. 00:06:28.700 --> 00:06:32.876 Widać pandemię grypy w 1918 roku. 00:06:32.900 --> 00:06:34.780 Widać wielki głód w Chinach. 00:06:35.400 --> 00:06:37.720 Na tym się skupiamy. 00:06:37.720 --> 00:06:39.690 Mamy skłonność do skupiania się 00:06:39.690 --> 00:06:41.920 na okropnych wiadomościach. 00:06:41.920 --> 00:06:45.436 Nie skupiamy się na stopniowej zmianie 00:06:45.460 --> 00:06:47.390 ani na dobrych wiadomościach. 00:06:48.580 --> 00:06:50.276 Martwimy się o ludzi. 00:06:50.300 --> 00:06:52.556 Martwimy się o to, ile jest ludzi. 00:06:52.580 --> 00:06:55.740 Martwimy się, jak uciec od ludzi. 00:06:56.300 --> 00:07:00.000 Na tej mapie powiększono obszary, 00:07:00.860 --> 00:07:05.236 na których ludzie są najbardziej oddaleni. 00:07:05.260 --> 00:07:09.196 Jeśli więc chcecie uciec od wszystkich, 00:07:09.220 --> 00:07:11.796 najlepiej udać się właśnie tam. 00:07:11.820 --> 00:07:14.636 Każdego roku te obszary rosną, 00:07:14.660 --> 00:07:17.916 bo co roku globalnie uciekamy z prowincji. 00:07:17.940 --> 00:07:19.466 Przenosimy się do miast. 00:07:19.466 --> 00:07:21.596 Upychamy się coraz gęściej. 00:07:21.620 --> 00:07:23.236 W Europie znów są wilki 00:07:23.260 --> 00:07:27.180 i wędrują przez kontynent na zachód. 00:07:28.300 --> 00:07:29.780 Nasz świat się zmienia. 00:07:32.020 --> 00:07:33.340 Macie zmartwienia. 00:07:34.780 --> 00:07:39.676 Ta mapa pokazuje, gdzie na świecie jest woda. 00:07:39.700 --> 00:07:41.396 Dziś to wiemy. 00:07:41.420 --> 00:07:44.690 Spójrzcie, gdzie było Çatalhöyük, 00:07:44.690 --> 00:07:46.540 gdzie łączą się trzy kontynenty: 00:07:46.540 --> 00:07:47.880 Afryka, Azja i Europa, 00:07:47.880 --> 00:07:50.640 a zobaczycie, że mnóstwo ludzi żyje tam, 00:07:50.640 --> 00:07:52.396 gdzie wody jest bardzo mało. 00:07:52.420 --> 00:07:56.116 Zobaczcie obszary, gdzie dużo pada. 00:07:56.140 --> 00:07:58.300 A można to jeszcze bardziej urozmaicić. 00:07:59.540 --> 00:08:02.916 Zamiast mapy ukształtowanej przez ludzi, 00:08:02.940 --> 00:08:05.156 można ją ukształtować przez wodę, 00:08:05.180 --> 00:08:07.056 a potem zmieniać ją co miesiąc, 00:08:07.066 --> 00:08:08.806 żeby pokazać, ile wody przypada 00:08:08.806 --> 00:08:11.940 na każdy fragment globu. 00:08:13.020 --> 00:08:16.316 Spójrzcie na monsuny sunące po planecie, 00:08:16.340 --> 00:08:19.940 wygląda, jakby biło jej serce. 00:08:20.820 --> 00:08:25.340 A wszystko to stało się możliwe 00:08:25.930 --> 00:08:27.806 dopiero za mojego życia: 00:08:27.820 --> 00:08:30.980 zobaczenie, że tu właśnie żyjemy. 00:08:31.740 --> 00:08:33.670 Mamy wystarczająco dużo wody. 00:08:34.860 --> 00:08:39.220 Oto mapa upraw na świecie. 00:08:40.380 --> 00:08:42.820 A tu są miejsca, na których polegamy 00:08:42.820 --> 00:08:44.860 przy uprawie ryżu i kukurydzy. 00:08:45.900 --> 00:08:48.170 Ludzie martwią się, że zabraknie jedzenia, 00:08:48.170 --> 00:08:49.790 ale my wiemy, że jeśli tylko 00:08:49.790 --> 00:08:51.540 będziemy jeść mniej mięsa 00:08:51.540 --> 00:08:54.540 i mniej zwierząt karmić plonami, 00:08:54.540 --> 00:08:56.956 jedzenia wystarczy dla wszystkich, 00:08:56.980 --> 00:09:00.220 o ile będziemy o sobie myśleć 00:09:00.220 --> 00:09:03.220 jako o jednej grupie ludzi. 00:09:03.220 --> 00:09:04.500 Wiemy też o tym, 00:09:06.380 --> 00:09:08.436 co w dzisiejszych czasach 00:09:08.460 --> 00:09:11.020 robimy bardzo źle. 00:09:12.580 --> 00:09:17.420 Tę mapę świata na pewno już widzieliście. 00:09:18.580 --> 00:09:20.516 Jest to mapa 00:09:20.540 --> 00:09:23.916 utworzona ze zdjęć satelitarnych, 00:09:23.940 --> 00:09:26.716 jeśli pamiętacie satelity wokół planety, 00:09:26.740 --> 00:09:29.100 które pokazałem w pierwszym slajdzie, 00:09:30.340 --> 00:09:33.340 przedstawia ona obraz Ziemi nocą. 00:09:34.730 --> 00:09:36.673 Zwykle widząc tę mapę w znajomej formie 00:09:41.260 --> 00:09:43.590 sądzicie, że widzicie mapę tego, 00:09:43.590 --> 00:09:45.220 gdzie mieszkają ludzie. 00:09:45.220 --> 00:09:47.700 Tam gdzie są światła, tam są ludzie. 00:09:48.420 --> 00:09:52.700 Ale tu, na tym obrazie świata, 00:09:52.700 --> 00:09:55.130 znów rozciągnęliśmy świat. 00:09:56.420 --> 00:09:58.580 Każde miejsce na tej mapie 00:09:58.580 --> 00:10:01.580 ma takie samo zagęszczenie ludności. 00:10:01.580 --> 00:10:03.776 Jeśli jakiś obszar nie ma w ogóle ludzi, 00:10:03.780 --> 00:10:05.676 skurczyliśmy go do zera, 00:10:05.700 --> 00:10:07.236 żeby całkiem zniknął. 00:10:07.260 --> 00:10:11.096 Każdemu poświęcamy tyle samo miejsca. 00:10:11.880 --> 00:10:13.980 Teraz światła nie pokazują już, 00:10:13.980 --> 00:10:15.740 gdzie są ludzie, 00:10:15.740 --> 00:10:17.520 ponieważ ludzie są wszędzie. 00:10:18.220 --> 00:10:20.156 Teraz światła na mapie, 00:10:20.180 --> 00:10:23.156 światła w Londynie, w Kairze, w Tokio, 00:10:23.180 --> 00:10:26.116 światła wschodniego wybrzeża USA 00:10:26.140 --> 00:10:29.076 pokazują, gdzie mieszkają ludzie 00:10:29.100 --> 00:10:31.300 tak energetycznie rozrzutni, 00:10:32.260 --> 00:10:37.830 że stać ich na włączanie świateł, 00:10:37.830 --> 00:10:39.796 żeby świeciły w niebo, 00:10:39.820 --> 00:10:42.900 żeby satelity mogły zrobić takie zdjęcie. 00:10:43.940 --> 00:10:46.060 Ciemne miejsca na mapie to tam, 00:10:46.820 --> 00:10:49.120 gdzie ludzie nie mają dostępu 00:10:49.120 --> 00:10:51.500 do takiej energii 00:10:51.500 --> 00:10:53.596 lub miejsca, gdzie mają, 00:10:53.620 --> 00:10:58.460 lecz nauczyli się nie świecić w niebo. 00:10:58.980 --> 00:11:01.210 Gdybym mógł pokazać tę mapę 00:11:01.210 --> 00:11:03.390 animowaną w czasie, zobaczylibyście, 00:11:03.390 --> 00:11:06.196 że Tokio stało się ciemniejsze, 00:11:06.220 --> 00:11:09.020 bo od czasu tsunami 00:11:09.750 --> 00:11:13.510 Japonia musi zadowalać się 75% energii, 00:11:13.510 --> 00:11:16.120 bo wyłączyła elektrownie nuklearne. 00:11:16.340 --> 00:11:17.910 I świat się nie skończył. 00:11:18.500 --> 00:11:21.196 Po prostu mniej światła poszło w niebo. 00:11:21.720 --> 00:11:24.696 Jest mnóstwo 00:11:24.720 --> 00:11:27.160 świetnych wiadomości na świecie. 00:11:28.280 --> 00:11:31.696 Śmiertelność noworodków spada 00:11:31.720 --> 00:11:35.600 i to spada w niewiarygodnym tempie. 00:11:36.320 --> 00:11:37.760 Kilka lat temu 00:11:38.490 --> 00:11:41.080 liczba niemowląt umierających na świecie 00:11:41.080 --> 00:11:42.600 w pierwszym roku życia 00:11:42.600 --> 00:11:45.680 spadła o 5% w ciągu zaledwie roku. 00:11:48.000 --> 00:11:50.496 Więcej dzieci chodzi do szkoły 00:11:50.520 --> 00:11:53.136 i uczy się czytać i pisać, 00:11:53.160 --> 00:11:55.976 łączy się z internetem 00:11:56.000 --> 00:11:59.016 i zamierza pójść na studia, 00:11:59.040 --> 00:12:02.936 niż kiedykolwiek dotąd, w niebywałym tempie. 00:12:02.960 --> 00:12:05.440 Zaś najwięcej młodych osób 00:12:05.440 --> 00:12:08.440 idących na studia na świecie, 00:12:08.440 --> 00:12:10.320 to kobiety, nie mężczyźni. 00:12:11.560 --> 00:12:13.810 Mogę rzucać dobrymi wiadomościami 00:12:13.810 --> 00:12:15.480 jedna za drugą, 00:12:15.480 --> 00:12:18.096 o tym, co się poprawia na Ziemi, 00:12:18.120 --> 00:12:20.680 ale mamy skłonność do skupiania się 00:12:22.280 --> 00:12:25.016 na złych wiadomościach, bo są bliżej. 00:12:25.040 --> 00:12:30.510 Rebecca Solnit świetnie to wyjaśniła: 00:12:30.510 --> 00:12:32.420 "Przyrost stopniowych, 00:12:32.420 --> 00:12:34.440 niedostrzegalnych zmian, 00:12:34.440 --> 00:12:36.380 które mogą stanowić postęp 00:12:36.380 --> 00:12:38.860 i które dramatycznie odróżniają 00:12:38.860 --> 00:12:40.576 naszą erę od przeszłości..." 00:12:40.600 --> 00:12:42.980 Przeszłość była dużo bardziej stabilna... 00:12:44.640 --> 00:12:46.640 "kontrast przyćmiony 00:12:46.640 --> 00:12:49.640 niedramatyczną naturą stopniowej przemiany, 00:12:49.640 --> 00:12:52.600 przerywanej sporadycznym zgiełkiem". 00:12:52.820 --> 00:12:55.180 Sporadycznie dzieją się straszne rzeczy. 00:12:55.940 --> 00:13:02.016 Pokazują je co wieczór w wiadomościach. 00:13:02.380 --> 00:13:06.356 Nie mówią, że przyrost populacji zwalnia. 00:13:06.380 --> 00:13:08.110 Nie mówią, że świat staje się 00:13:08.110 --> 00:13:09.420 bardziej połączony. 00:13:09.420 --> 00:13:11.940 Nie mówią o niesamowitych usprawnieniach 00:13:11.940 --> 00:13:13.100 w rozumieniu. 00:13:13.100 --> 00:13:16.236 Nie mówią, że powoli uczymy się 00:13:16.260 --> 00:13:18.620 marnować mniej i mniej konsumować. 00:13:18.620 --> 00:13:20.290 To jest moja ostatnia mapa. 00:13:20.290 --> 00:13:22.536 Na tej mapie usunęliśmy morza 00:13:22.560 --> 00:13:24.360 i oceany. 00:13:25.280 --> 00:13:27.296 Teraz patrzycie wyłącznie 00:13:27.320 --> 00:13:31.176 na około 7,4 miliarda ludzi 00:13:31.200 --> 00:13:33.240 na mapie narysowanej w proporcji 00:13:33.240 --> 00:13:35.040 do tych ludzi. 00:13:35.040 --> 00:13:37.246 Patrzycie na ponad miliard w Chinach, 00:13:37.246 --> 00:13:39.936 możecie zobaczyć największe miasto świata 00:13:39.960 --> 00:13:41.850 ale nie wiecie, jak się nazywa. 00:13:42.880 --> 00:13:44.736 Widzicie, że Indie 00:13:44.760 --> 00:13:46.840 są w centrum tego świata. 00:13:47.440 --> 00:13:50.736 Widzicie, że Europa jest w rogu. 00:13:50.760 --> 00:13:53.816 A my, dziś, w Exeter 00:13:53.840 --> 00:13:56.776 jesteśmy całkiem na skraju naszej planety. 00:13:56.800 --> 00:13:59.776 Jesteśmy na malutkim skrawku skały, 00:13:59.800 --> 00:14:01.496 Europy, 00:14:01.520 --> 00:14:04.136 w której jest mniej niż 1 procent 00:14:04.160 --> 00:14:06.176 dorosłych z całego świata 00:14:06.200 --> 00:14:08.736 i mniej niż pół procenta 00:14:08.760 --> 00:14:10.600 dzieci całego świata. 00:14:11.440 --> 00:14:14.220 Świat, w którym żyjemy stabilizuje się, 00:14:14.220 --> 00:14:16.080 urbanizuje, 00:14:16.080 --> 00:14:18.056 starzeje się 00:14:18.080 --> 00:14:20.216 łączy się. 00:14:20.240 --> 00:14:22.610 Jest wiele rzeczy, 00:14:22.610 --> 00:14:24.520 których można się bać, 00:14:24.520 --> 00:14:28.070 ale nie trzeba bać się siebie nawzajem 00:14:28.070 --> 00:14:30.000 aż tak, jak to teraz robimy. 00:14:30.000 --> 00:14:31.480 Musimy dostrzec, 00:14:31.480 --> 00:14:34.760 że żyjemy już w nowym świecie. 00:14:34.760 --> 00:14:35.976 Dziękuję bardzo. 00:14:36.000 --> 00:14:38.640 (Brawa)