0:00:06.817,0:00:09.773
Birleşik Devletler'de[br]ve Latin Amerika'da birçok insan

0:00:09.773,0:00:14.540
Chiristopher Columbus'un yolculuğunun [br]yıl dönümünü kutlayarak büyümüştür,

0:00:14.540,0:00:18.106
fakat o iki dünyayı bir[br]araya getiren gözükara bir kaşif miydi

0:00:18.376,0:00:22.611
yoksa sömürgeciliği ve köleliği getiren [br]acımasız bir sömürgeci miydi?

0:00:22.611,0:00:25.752
Amerka'yı gerçekten de keşfetti mi?

0:00:26.252,0:00:31.962
Tarihle karşı karşıya gelen Christopher [br]Columbus'u kürsüye çıkarma vakti geldi.

0:00:32.472,0:00:34.123
"Sessizlik, sessizlik.

0:00:34.123,0:00:36.614
Bir dakika, bugün işte olmam[br]gerekiyor muydu ki?"

0:00:36.614,0:00:37.989
(Öksürük)

0:00:37.989,0:00:39.380
"Evet, Sayın Hakim.

0:00:39.380,0:00:43.910
1792'den beri Columbus Günü,[br]gerçek yıl dönümü olan 12 Ekim'de

0:00:43.910,0:00:47.245
Birleşik Devletler'in [br]birçok yerinde kutlanıldı.

0:00:47.245,0:00:51.170
1934'de resmi bayram [br]ilan edildiyse de

0:00:51.170,0:00:54.783
ayrı devletler buna [br]riayet etmek zorunda değiller.

0:00:54.783,0:00:57.394
Sadece 23 devlet [br]kamu hizmetlerini kapatıyor

0:00:57.394,0:01:01.135
ve çoğu devlet bunu [br]tamamen geride bırakıyor."

0:01:01.135,0:01:02.075
(Öksürük)

0:01:02.075,0:01:03.329
"Ne yazık.

0:01:03.329,0:01:06.233
70'lerde insanların [br]üç gün güzelce hafta sonları olsun diye

0:01:06.233,0:01:08.875
Ekim'in ikinci pazartesisine[br]bile taşıdık,

0:01:08.875,0:01:12.008
ama sanırım siz millet [br]kutlamalardan nefret ediyorsunuz."

0:01:12.008,0:01:14.017
"Ah, yine neyi kutluyoruz?"

0:01:14.207,0:01:17.104
"Hadi ama, Sayın Hakim,[br]bunu hepimiz okulda öğrendik.

0:01:17.104,0:01:20.975
Christopher Columbus, Hindistan'a giden[br]daha iyi bir ticaret rotası bulmak adına,

0:01:20.975,0:01:24.977
karadan Doğu'ya doğru değil Batı'dan [br]gemiyle dünyanın etrafından dolanarak

0:01:24.977,0:01:27.540
onu göreve göndermesi için [br]İspanya Kralını ikna etti.

0:01:27.540,0:01:31.269
Herkes bunun çılgınca olduğunu söyledi [br]çünkü hala dünyayı düz zannediyorlardı

0:01:31.269,0:01:32.968
ama o doğrusunu biliyordu.

0:01:32.968,0:01:36.188
1492'de okyanusun maviliklerine açıldı,

0:01:36.308,0:01:38.423
Hindistan'dan daha iyi bir şey buldu:

0:01:38.423,0:01:40.143
Tamamen yeni bir kıta."

0:01:40.593,0:01:42.200
"Zırvalık.

0:01:42.200,0:01:46.604
Öncelikle eğitimli insanlar Aristo'dan [br]beri dünyanın yuvarlak olduğunu biliyor.

0:01:46.794,0:01:49.524
İkincisi, Columbus hiçbir şey keşfetmedi.

0:01:49.814,0:01:52.867
İnsanlar orada bin yıllardır yaşıyordu.

0:01:52.867,0:01:55.272
Ziyaret eden ilk Avrupalı bile değil.

0:01:55.272,0:01:59.171
İskandinavlar Newfoundland'e [br]neredeyse 500 yıl önce yerleşti."

0:01:59.561,0:02:02.737
"Hadi canım, peki neden hepimiz [br]o inek miğferlerini takmıyoruz?"

0:02:02.737,0:02:05.385
"Aslında, onlar da giymiyorlardı."

0:02:05.385,0:02:06.978
(Öksürük)

0:02:06.978,0:02:09.818
"Birkaç Viking'in bir zamanlar [br]ne yaptığı kimin umurunda?

0:02:09.818,0:02:13.268
O yerleşkeler yerinde kalmadı [br]ama Columbus'unki kaldı.

0:02:13.268,0:02:16.411
Avrupa'ya getirdiği haberler [br]çok uzaklara yayıldı,

0:02:16.411,0:02:20.162
ardından gelen kaşiflere [br]ve göçmenlere ilham oldu.

0:02:20.442,0:02:23.541
O olmasaydı, bugün hiçbirimiz [br]burada olmazdık."

0:02:23.541,0:02:28.757
"Ve onun yüzünden milyonlarca [br]Amerikan Yerlisi bugün burada değil.

0:02:29.067,0:02:31.837
Columbus bulduğu kolonilerle ne yaptı, [br]biliyor musun?

0:02:31.837,0:02:34.822
İlk karşılaştığı yerlileri [br]tutsak aldı ve günlüğüne

0:02:34.822,0:02:40.241
onlara hükmedip köleleştirmenin [br]ne kadar kolay olabileceğini yazdı."

0:02:40.571,0:02:44.314
"Ah, hadi ama. O zamanlar herkes [br]birbiriyle savaşıyordu.

0:02:44.514,0:02:46.448
Yerliler, Columbus'a diğer kabilelerin

0:02:46.448,0:02:50.062
baskın yapıp esirler aldıklarını[br]söylemedi mi?"

0:02:50.062,0:02:52.837
"Evet, ama kabilesel savaş[br]tek tük ve kısıtlıydı.

0:02:52.837,0:02:55.931
Kesinlikle nüfusun [br]%90'ını silip süpürmedi."

0:02:56.241,0:02:59.949
"Hmm. Columbus'u kutlamak senin için [br]neden bu kadar önemli ki?

0:02:59.949,0:03:03.962
"Sayın Hakim, Columbus'un yolculuğu [br]Avrupa'da mücadele eden insanların

0:03:03.962,0:03:08.288
ilham kaynağıydı, özgürlüğü [br]ve yeni başlangıçları simgeliyor.

0:03:08.288,0:03:11.450
Onun keşfi büyüklerimize [br]ve atalarımıza buraya gelme

0:03:11.450,0:03:15.677
ve çocukları için daha iyi [br]bir yaşam kurma şansı tanıdı.

0:03:15.707,0:03:19.346
Ülkemizin göçmenlerin mücadeleleri [br]üzerine kurulu olduğunu hatırlatmak için

0:03:19.346,0:03:22.565
bir kahramanı hak etmiyor muyuz?"

0:03:22.775,0:03:25.657
"Peki ya neredeyse tamamen [br]yok edilmiş, tecrite zorlanmış,

0:03:25.657,0:03:28.832
soydaşları hala yoksulluk [br]ve ayrımcılıktan muzdarip

0:03:28.832,0:03:32.395
Amerika Yerlilerinin çabaları ne olacak?

0:03:32.685,0:03:36.420
Bu kadar acıya sebep olmuş bir adamı [br]nasıl kahraman ilan edeceksin?"

0:03:36.520,0:03:41.210
"Tarih bu. 15. yy'daki bir adımı [br]modern standartlara göre yargılayamazsın.

0:03:41.210,0:03:44.625
O zamanlar insanlar Hristiyanlığı [br]ve uygarlığı tüm dünyaya yaymayı

0:03:44.625,0:03:47.081
ahlaki bir görev olarak görüyormuş."

0:03:47.391,0:03:50.262
"Aslında, eski standartlara [br]göre de oldukça kötüydü.

0:03:50.262,0:03:53.430
Hispanyola'yı yönetirken[br]yeterince altın getirmeyen yerlilere

0:03:53.430,0:03:56.333
işkence edip sakat bıraktı

0:03:56.333,0:03:59.815
ve 9 yaşındaki kız çocuklarını [br]seks köleliğine sattı.

0:03:59.895,0:04:02.631
Yönettiği diğer sömürgelere karşı da

0:04:02.631,0:04:06.489
öyle zalimdi ki [br]yetkileri alınıp hapse atıldı.

0:04:07.059,0:04:11.263
Misyoner Bartolomé de las Casas [br]adayı ziyarete geldiğinde:

0:04:11.263,0:04:16.087
'1494'ten 1508'e kadar [br]3.000.000'dan fazla insan

0:04:16.167,0:04:19.897
savaş, kölelik ve mayından mahvoldu.

0:04:20.517,0:04:23.447
Gelecek nesillerden [br]kim buna inanacak?" diye yazdı.

0:04:23.447,0:04:26.086
"Bu sayılara pek inanamadım."

0:04:26.086,0:04:29.398
"Söylesene, bayramın kutlanması için [br]başka yollar yok mu?"

0:04:29.398,0:04:31.278
"Bazı Latin Amerika ülkelerinde

0:04:31.278,0:04:35.210
aynı tarihi Día de la Raza gibi [br]farklı isimlerle kutluyorlar.

0:04:35.730,0:04:39.437
Bu yerlerde daha çok [br]sömürge döneminden sağ çıkmış

0:04:39.437,0:04:41.949
yerli ve karma kültürler kutlanıyor.

0:04:41.949,0:04:44.583
ABD'de bazı yerler de bayramı, [br]Amerika Yerlileri Günü

0:04:44.583,0:04:47.724
ya da Yerli Halklar Günü [br]olarak yeniden adlandırdı

0:04:47.724,0:04:50.356
ve kutlamaları da ona göre değiştirdi."

0:04:50.486,0:04:53.440
"Peki, eğer sorun varsa [br]neden sadece ismi değiştirmediler?"

0:04:53.440,0:04:55.511
"Çünkü bu bir gelenek.

0:04:55.511,0:04:59.004
Sıradan insanlar kahramanlara [br]ve kuruluş mitlerine ihtiyaç duyar.

0:04:59.004,0:05:01.918
Böyle ciddi araştırmalara dalmadan,

0:05:01.918,0:05:05.233
yüzyıl boyunca yaptığımız gibi [br]kutlamaya devam edemez miyiz?

0:05:05.573,0:05:08.690
Kimsenin gerçekten [br]soykırımı kutladığı yok."

0:05:08.910,0:05:12.349
"Gelenekler değişir [br]ve onları yaşatma biçimimiz,

0:05:12.349,0:05:14.860
değerlerimiz hakkında çok şey ifade eder."

0:05:14.860,0:05:20.870
"Peki, görünüşe göre yorgun hakimlere[br]izin günü vermek bu değerlerden değil."

0:05:21.790,0:05:24.649
Gelenekler ve bayramlar [br]tüm kültürler için önemlidir

0:05:24.649,0:05:28.518
ama bir dönemdeki kahraman, [br]tarihi bilgimiz genişledikçe

0:05:28.518,0:05:32.529
ve değerlerimiz geliştikçe[br]gelecek dönemin haini olabilir.

0:05:32.529,0:05:35.694
Bu geleneklerin bugün ne [br]ifade etmesi gerektiğine karar vermek

0:05:35.694,0:05:38.972
tarihi yargılamanın büyük bir kısmıdır.