1
00:00:06,817 --> 00:00:09,773
Veel mensen in de Verenigde Staten
en Latijns-Amerika

2
00:00:09,773 --> 00:00:14,540
zijn opgegroeid met de herdenking
van Columbus' reis,

3
00:00:14,540 --> 00:00:18,336
maar was hij een koene ontdekkingsreiziger
die 2 werelden samenbracht

4
00:00:18,336 --> 00:00:22,611
of een wrede uitbuiter die
kolonialisme en slavernij bracht?

5
00:00:22,611 --> 00:00:26,252
En heeft hij Amerika
eigenlijk wel ontdekt?

6
00:00:26,252 --> 00:00:32,472
Tijd dat Columbus in het beklaagdenbankje 
plaatsneemt in Geschiedenis vs. Columbus.

7
00:00:32,472 --> 00:00:34,123
"Orde, orde in de zaal.

8
00:00:34,123 --> 00:00:36,614
Wacht, moet ik eigenlijk 
wel werken vandaag?"

9
00:00:36,614 --> 00:00:37,989
(Gekuch)

10
00:00:37,989 --> 00:00:39,380
"Ja, Edelachtbare.

11
00:00:39,380 --> 00:00:43,910
Sinds 1792 wordt Columbusdag
in grote delen van de VS gevierd

12
00:00:43,910 --> 00:00:47,245
op 12 oktober,
de eigenlijke gedenkdag.

13
00:00:47,245 --> 00:00:51,170
En hoewel het sinds 1934
een officiële feestdag is,

14
00:00:51,170 --> 00:00:54,783
moeten staten die dag niet vieren.

15
00:00:54,783 --> 00:00:57,394
Slechts 23 staten sluiten 
hun openbare diensten

16
00:00:57,394 --> 00:01:01,135
en steeds meer staten laten
die dag volledig links liggen."

17
00:01:01,135 --> 00:01:02,075
(Gekuch)

18
00:01:02,075 --> 00:01:03,329
"Jammer.

19
00:01:03,329 --> 00:01:06,233
In de jaren 70 viel die dag zelfs
op de 2e maandag van oktober

20
00:01:06,233 --> 00:01:08,875
zodat we een lang weekend hadden,

21
00:01:08,875 --> 00:01:12,008
maar ik veronderstel dat
jullie vieringen gewoon haten."

22
00:01:12,008 --> 00:01:14,207
"Euh, wat vieren we ook alweer?"

23
00:01:14,207 --> 00:01:17,104
"Kom aan, Edelachtbare, dat 
hebben we op school geleerd.

24
00:01:17,104 --> 00:01:20,635
Columbus overtuigde de Spaanse koning
om hem op een missie te sturen

25
00:01:20,635 --> 00:01:23,147
om een betere handelsroute
naar India te vinden,

26
00:01:23,147 --> 00:01:27,540
niet oostwaarts over land,
maar westwaarts over zee.

27
00:01:27,540 --> 00:01:31,269
Iedereen zei dat hij gek was, want
men dacht toen nog dat de aarde plat was,

28
00:01:31,269 --> 00:01:32,968
maar hij wist wel beter.

29
00:01:32,968 --> 00:01:36,308
En toen hij in 1492 de oceaan overstak,

30
00:01:36,308 --> 00:01:38,423
vond hij iets beter dan India:

31
00:01:38,423 --> 00:01:40,593
een volledig nieuw continent."

32
00:01:40,593 --> 00:01:42,200
"Onzin.

33
00:01:42,200 --> 00:01:46,794
Ten eerste wisten intellectuelen
sinds Aristoteles dat de wereld rond was.

34
00:01:46,794 --> 00:01:49,814
Ten tweede ontdekte Columbus niets.

35
00:01:49,814 --> 00:01:52,867
Er woonden al duizenden jaren mensen.

36
00:01:52,867 --> 00:01:55,272
En hij was zelfs niet de eerste Europeaan.

37
00:01:55,272 --> 00:01:59,561
De Noren hadden bijna 500 jaar eerder
Newfoundland gesticht."

38
00:01:59,561 --> 00:02:02,737
"Echt waar, waarom dragen we dan
niet allemaal helmen met hoorns?"

39
00:02:02,737 --> 00:02:05,385
"Zij droegen die zelf ook niet."

40
00:02:05,385 --> 00:02:06,978
(Gekuch)

41
00:02:06,978 --> 00:02:09,818
"Wat maakt het uit wat enkele Vikingen
lang geleden deden?

42
00:02:09,818 --> 00:02:13,268
Die nederzettingen zijn niet gebleven,
maar die van Columbus wel.

43
00:02:13,268 --> 00:02:16,411
En zijn verhalen verspreidden zich
wijd en zijd in Europa

44
00:02:16,411 --> 00:02:20,442
en inspireerden alle ontdekkingsreizigers
en kolonisten na hem.

45
00:02:20,442 --> 00:02:23,541
Zonder hem zou niemand van ons
hier vandaag zijn."

46
00:02:23,541 --> 00:02:29,067
"En door hem zijn miljoenen indianen
hier vandaag niet.

47
00:02:29,067 --> 00:02:31,837
Weet je wat Columbus deed 
in de kolonies die hij stichtte?

48
00:02:31,837 --> 00:02:34,822
Hij nam de allereerste inlanders
die hij ontmoette gevangen

49
00:02:34,822 --> 00:02:40,571
en schreef in zijn dagboek hoe gemakkelijk
hij ze kon verslaan en tot slaaf maken."

50
00:02:40,571 --> 00:02:44,514
"Och, kom aan, iedereen vocht 
toen tegen iedereen.

51
00:02:44,514 --> 00:02:46,448
Hebben de inlanders
Columbus niet verteld

52
00:02:46,448 --> 00:02:50,062
over andere stammen die plunderden
en gevangenen namen?"

53
00:02:50,062 --> 00:02:52,837
"Ja, maar stammenoorlogen
waren sporadisch en beperkt.

54
00:02:52,837 --> 00:02:56,241
Ze hebben zeker niet 90%
van de bevolking uitgeroeid."

55
00:02:56,241 --> 00:02:59,949
"Hum. Waarom vind je het trouwens
zo belangrijk om Columbus te vieren?"

56
00:02:59,949 --> 00:03:03,042
"Edelachtbare, de reis van Columbus
was een inspiratie

57
00:03:03,042 --> 00:03:08,288
voor arme mensen in heel Europa en stond
symbool voor vrijheid en een nieuw begin.

58
00:03:08,288 --> 00:03:11,450
En zijn ontdekking gaf onze grootouders
en overgrootouders

59
00:03:11,450 --> 00:03:15,967
de kans om naar hier te komen en een beter
leven op te bouwen voor hun kinderen.

60
00:03:15,967 --> 00:03:19,346
Verdienen we geen held om ons
eraan te herinneren dat ons land

61
00:03:19,346 --> 00:03:22,925
gebouwd is op de strijd van immigranten?"

62
00:03:22,925 --> 00:03:24,997
"En hoe zit het met de strijd van indianen

63
00:03:24,997 --> 00:03:28,372
die bijna werden uitgeroeid en
gedwongen tot een leven in reservaten

64
00:03:28,372 --> 00:03:32,685
en van wie de afstammelingen nog steeds
armoede lijden en gediscrimineerd worden?

65
00:03:32,685 --> 00:03:36,520
Hoe kun je een held maken van een man
die zo veel lijden heeft veroorzaakt?"

66
00:03:36,520 --> 00:03:41,290
"Dat is verleden tijd. Je kunt hem niet
beoordelen met de normen van vandaag.

67
00:03:41,290 --> 00:03:43,075
Mensen in de 15e eeuw dachten zelfs

68
00:03:43,075 --> 00:03:47,391
dat het hun morele plicht was om
christendom en beschaving te verspreiden."

69
00:03:47,391 --> 00:03:50,262
"Nou, hij was echt slecht,
zelfs volgens de oude normen.

70
00:03:50,262 --> 00:03:53,430
Toen hij Hispaniola bestuurde,
martelde en verminkte hij inlanders

71
00:03:53,430 --> 00:03:56,333
die hem niet genoeg goud brachten

72
00:03:56,333 --> 00:03:59,895
en verkocht meisjes van negen
als seksslavinnen.

73
00:03:59,895 --> 00:04:02,951
Hij was zo brutaal, zelfs
tegenover de andere kolonisten,

74
00:04:02,951 --> 00:04:07,059
dat hij werd afgezet en opgesloten.

75
00:04:07,059 --> 00:04:09,313
Toen de missionaris 
Bartolomé de las Casas

76
00:04:09,313 --> 00:04:11,097
het eiland bezocht, schreef hij:

77
00:04:11,097 --> 00:04:16,837
"Tussen 1494 tot 1508 kwamen
meer dan 3.000.000 mensen om

78
00:04:16,837 --> 00:04:23,447
door oorlog, slavernij en de mijnen. 
Wie in de toekomst zal dit geloven?"

79
00:04:23,447 --> 00:04:26,086
"Wel, ik ben niet zeker 
dat ik die cijfers geloof."

80
00:04:26,086 --> 00:04:29,398
"Zeg, zijn er geen andere manieren
om die feestdag te vieren?"

81
00:04:29,398 --> 00:04:31,278
"In sommige Latijns-Amerikaanse landen

82
00:04:31,278 --> 00:04:35,730
vieren ze dezelfde datum onder
verschillende namen zoals Día de la Raza.

83
00:04:35,730 --> 00:04:39,437
Het is daar veeleer een viering
van de inlandse en gemengde culturen

84
00:04:39,437 --> 00:04:41,949
die de koloniale periode hebben overleefd.

85
00:04:41,949 --> 00:04:44,583
Op enkele plaatsen in de VS
kreeg de dag een nieuwe naam

86
00:04:44,583 --> 00:04:47,724
zoals Indianendag
of Dag van de Inheemse Volkeren,

87
00:04:47,724 --> 00:04:50,746
en werden de vieringen aangepast."

88
00:04:50,746 --> 00:04:53,440
"Dus, waarom verander je 
dan niet gewoon de naam?"

89
00:04:53,440 --> 00:04:55,511
"Omdat het een traditie is.

90
00:04:55,511 --> 00:04:59,004
Gewone mensen hebben helden
en mythes over ons ontstaan nodig.

91
00:04:59,004 --> 00:05:02,548
Kunnen we niet gewoon blijven vieren
zoals we al een eeuw doen

92
00:05:02,548 --> 00:05:05,573
zonder in al die ernstige zaken
te moeten graven?

93
00:05:05,573 --> 00:05:08,910
Het is niet alsof iemand
echt een genocide viert."

94
00:05:08,910 --> 00:05:12,349
"Tradities veranderen en de manier
waarop we ze in leven willen houden,

95
00:05:12,349 --> 00:05:14,860
zegt veel over onze waarden."

96
00:05:14,860 --> 00:05:20,750
"Vermoeide rechters een vrije dag geven,
is duidelijk niet een van die waarden."

97
00:05:21,790 --> 00:05:24,649
Tradities en feestdagen
zijn belangrijk voor alle culturen,

98
00:05:24,649 --> 00:05:28,518
maar een held in het ene tijdperk
kan een schurk worden in het volgende

99
00:05:28,518 --> 00:05:32,529
omdat onze historische kennis vergroot
en onze waarden evolueren.

100
00:05:32,529 --> 00:05:35,364
En beslissen wat die tradities
vandaag moeten betekenen,

101
00:05:35,364 --> 00:05:39,482
maakt deel uit van ons oordeel 
over de geschiedenis.