1
00:00:00,629 --> 00:00:05,917
Dit is het belangrijkste
economische feit van deze tijd:

2
00:00:05,917 --> 00:00:09,947
we leven in een tijdperk 
van groeiende inkomensongelijkheid,

3
00:00:09,947 --> 00:00:12,872
vooral tussen degenen helemaal bovenaan

4
00:00:12,872 --> 00:00:14,708
en alle anderen.

5
00:00:14,708 --> 00:00:18,730
Deze verschuiving is het duidelijkst
in de V.S. en in het Verenigd Koninkrijk,

6
00:00:18,730 --> 00:00:20,928
maar het is een wereldwijd fenomeen.

7
00:00:20,928 --> 00:00:23,251
Het gebeurt in het communistische China,

8
00:00:23,251 --> 00:00:24,974
in het voorheen communistische Rusland,

9
00:00:24,974 --> 00:00:28,268
in India en in mijn geboorteland, Canada.

10
00:00:28,268 --> 00:00:31,235
We zien het zelfs
in knusse sociaal-democratieën

11
00:00:31,235 --> 00:00:34,860
als Zweden, Finland en Duitsland.

12
00:00:34,860 --> 00:00:38,771
Laat ik je met wat cijfers 
een overzicht geven van wat er gebeurt.

13
00:00:38,771 --> 00:00:41,480
In de jaren 70 bezat de 'Een Procent'

14
00:00:41,480 --> 00:00:45,757
ongeveer 10% van het nationaal inkomen

15
00:00:45,757 --> 00:00:47,521
in de Verenigde Staten.

16
00:00:47,521 --> 00:00:50,830
Momenteel is hun aandeel meer dan verdubbeld

17
00:00:50,830 --> 00:00:53,269
tot boven de 20%.

18
00:00:53,269 --> 00:00:55,369
Maar nog opvallender

19
00:00:55,369 --> 00:00:58,055
is wat er gebeurt aan het uiterste topje

20
00:00:58,055 --> 00:01:00,297
van de inkomensladder.

21
00:01:00,297 --> 00:01:03,301
In de V.S. vertegenwoordigt 0,1%

22
00:01:03,301 --> 00:01:06,530
van de bevolking ruim 8%

23
00:01:06,530 --> 00:01:08,420
van het nationale inkomen.

24
00:01:08,420 --> 00:01:12,913
Zij bezitten wat de 'Een Procent' 
30 jaar geleden bezat.

25
00:01:12,913 --> 00:01:15,871
Een ander cijfer
brengt dat in perspectief.

26
00:01:15,871 --> 00:01:20,188
Dit is in 2005 berekend door Robert Reich,

27
00:01:20,188 --> 00:01:23,397
de staatssecretaris van werkgelegenheid
onder Clinton.

28
00:01:23,397 --> 00:01:28,701
Reich nam de rijkdom
van twee buitengewoon rijke mannen,

29
00:01:28,701 --> 00:01:31,421
Bill Gates en Warren Buffet,

30
00:01:31,421 --> 00:01:34,370
en zag dat deze gelijk was 
aan de rijkdom

31
00:01:34,370 --> 00:01:39,123
van de onderste 40%
van de Amerikaanse bevolking,

32
00:01:39,123 --> 00:01:41,965
120 miljoen mensen.

33
00:01:41,965 --> 00:01:44,149
Nu is Warren Buffet

34
00:01:44,149 --> 00:01:46,683
niet alleen een plutocraat,

35
00:01:46,683 --> 00:01:50,860
maar ook een van de meest scherpzinnige 
waarnemers van dat fenomeen

36
00:01:50,860 --> 00:01:54,162
en hij heeft zijn eigen favoriete cijfer.

37
00:01:54,162 --> 00:01:58,105
Buffet wijst er graag op dat in 1992

38
00:01:58,105 --> 00:02:00,267
de gezamenlijke rijkdom van de mensen

39
00:02:00,267 --> 00:02:02,596
op de Forbes 400-lijst

40
00:02:02,596 --> 00:02:05,993
-- dat is de lijst met de 400 rijkste Amerikanen --

41
00:02:05,993 --> 00:02:08,765
300 miljard dollar was.

42
00:02:08,765 --> 00:02:09,966
Denk je eens in.

43
00:02:09,966 --> 00:02:11,993
Je hoefde niet eens miljardair te zijn

44
00:02:11,993 --> 00:02:14,966
om in 1992 op die lijst te komen.

45
00:02:14,966 --> 00:02:18,979
Dat cijfer is ruim vervijfvoudigd

46
00:02:18,979 --> 00:02:21,865
tot 1,7 biljoen vandaag

47
00:02:21,865 --> 00:02:24,043
en ik hoef je niet te vertellen

48
00:02:24,043 --> 00:02:26,504
dat we niets vergelijkbaars 
hebben zien gebeuren

49
00:02:26,504 --> 00:02:28,039
met de middenklasse,

50
00:02:28,039 --> 00:02:32,590
wier bezit stagneerde of zelfs afnam.

51
00:02:32,590 --> 00:02:36,650
We leven dus in het tijdperk
van de mondiale plutocratie,

52
00:02:36,650 --> 00:02:38,691
maar we krijgen dat pas laat in de gaten.

53
00:02:38,691 --> 00:02:40,374
Een van de redenen
is volgens mij

54
00:02:40,374 --> 00:02:43,352
een soort 'kikker-in-de-kookpot'-syndroom.

55
00:02:43,352 --> 00:02:45,915
Veranderingen die langzaam
en geleidelijk gaan,

56
00:02:45,915 --> 00:02:47,625
kunnen moeilijk op te merken zijn

57
00:02:47,625 --> 00:02:50,359
ook al is hun uiteindelijke impact enorm.

58
00:02:50,359 --> 00:02:53,591
Denk maar aan het lot
van de arme kikker.

59
00:02:53,591 --> 00:02:56,406
Maar er is nog iets anders aan de hand.

60
00:02:56,406 --> 00:02:58,516
Het gespreksonderwerp inkomensongelijkheid

61
00:02:58,516 --> 00:03:01,047
kan zelfs voor
de niet-superrijken onder ons

62
00:03:01,047 --> 00:03:03,298
een ongemakkelijk gespreksonderwerp zijn.

63
00:03:03,298 --> 00:03:06,633
Het voelt minder positief,
minder optimistisch,

64
00:03:06,633 --> 00:03:09,162
om te praten over
hoe de taart verdeeld wordt,

65
00:03:09,162 --> 00:03:12,214
in plaats van hoe
de taart groter te maken.

66
00:03:12,214 --> 00:03:14,942
En als je toevallig
op de Forbes 400-lijst staat,

67
00:03:14,942 --> 00:03:17,740
kan het thema inkomensverdeling,

68
00:03:17,740 --> 00:03:21,427
en diens onvermijdelijke neefje,
inkomens-herverdeling,

69
00:03:21,427 --> 00:03:23,967
simpelweg bedreigend zijn.

70
00:03:23,967 --> 00:03:28,243
We leven dus in het tijdperk van 
groeiende inkomensongelijkheid,

71
00:03:28,243 --> 00:03:30,356
met name aan de top.

72
00:03:30,356 --> 00:03:33,484
Wat drijft dit aan, 
en wat kunnen we eraan doen?

73
00:03:33,944 --> 00:03:37,610
Eén groep oorzaken is politiek:

74
00:03:37,610 --> 00:03:43,205
lagere belasting, deregulering,
vooral van financiële diensten,

75
00:03:43,205 --> 00:03:48,335
privatisering, zwakkere rechtsbescherming 
voor vakbonden.

76
00:03:48,335 --> 00:03:50,775
Dit alles heeft bijgedragen

77
00:03:50,775 --> 00:03:54,892
aan de inkomensgroei aan de uiterste top.

78
00:03:54,892 --> 00:03:58,315
Veel van deze politieke factoren
kunnen breed worden samengevat

79
00:03:58,315 --> 00:04:01,644
in de categorie 'schurkenkapitalisme',

80
00:04:01,644 --> 00:04:03,821
politieke veranderingen
die ten goede komen

81
00:04:03,821 --> 00:04:06,233
aan een selecte club ons-kent-ons-mensen,

82
00:04:06,233 --> 00:04:09,521
maar die de rest van ons geen goed doet.

83
00:04:09,521 --> 00:04:12,910
In de praktijk is het tenietdoen
van schurkenkapitalisme

84
00:04:12,910 --> 00:04:14,951
buitengewoon moeilijk.

85
00:04:14,951 --> 00:04:18,444
Denk aan al die jaren 
waarin hervormers van allerlei pluimage

86
00:04:18,444 --> 00:04:21,838
hebben getracht af te komen
van de corruptie in Rusland, bijvoorbeeld.

87
00:04:21,838 --> 00:04:24,867
Of hoe moeilijk het is
om de banken te her-reguleren,

88
00:04:24,867 --> 00:04:27,894
zelfs na de grootste financiële crisis

89
00:04:27,894 --> 00:04:29,646
sinds de Grote Depressie,

90
00:04:29,646 --> 00:04:34,242
of hoe moeilijk het is
om de grote multinationale ondernemingen,

91
00:04:34,242 --> 00:04:38,253
inclusief die met het motto
'Doe geen kwaad',

92
00:04:38,253 --> 00:04:40,147
belasting te laten betalen

93
00:04:40,147 --> 00:04:43,135
in de buurt van wat 
de middenklasse moet betalen.

94
00:04:43,135 --> 00:04:46,171
Maar terwijl tenietdoen
van schurkenkapitalisme

95
00:04:46,171 --> 00:04:48,167
in de praktijk erg lastig blijkt,

96
00:04:48,167 --> 00:04:51,635
is het -- tenminste intellectueel --
een makkelijk probleem.

97
00:04:51,635 --> 00:04:56,994
Er is tenslotte niemand
vóór schurkenkapitalisme.

98
00:04:56,994 --> 00:04:59,931
Het is een van de zeldzame kwesties

99
00:04:59,931 --> 00:05:03,166
die links en rechts samenbrengen.

100
00:05:03,166 --> 00:05:05,986
Kritiek op schurkenkapitalisme is evenzeer

101
00:05:05,986 --> 00:05:10,283
van de Tea Party
als van Occupy Wall Street.

102
00:05:10,283 --> 00:05:14,621
Maar als schurkenkapitalisme -- 
tenminste theoretisch --

103
00:05:14,621 --> 00:05:16,656
het gemakkelijke deel van het probleem is,

104
00:05:16,656 --> 00:05:20,231
worden de dingen ingewikkelder 
als je kijkt naar de economische krachten

105
00:05:20,231 --> 00:05:22,684
achter groeiende inkomensongelijkheid.

106
00:05:22,684 --> 00:05:26,423
Op zich zijn deze niet zo heel mysterieus.

107
00:05:26,423 --> 00:05:29,470
Globalisatie en
de technologische revolutie,

108
00:05:29,470 --> 00:05:32,010
de twee economische transformaties

109
00:05:32,010 --> 00:05:33,708
die onze levens veranderen

110
00:05:33,708 --> 00:05:35,805
en de mondiale economie transformeren,

111
00:05:35,805 --> 00:05:39,272
voeden tevens de opkomst
van de superrijken.

112
00:05:39,272 --> 00:05:40,852
Bedenk eens even.

113
00:05:40,852 --> 00:05:42,840
Voor het eerst in de geschiedenis

114
00:05:42,840 --> 00:05:45,579
heb je als energetische ondernemer

115
00:05:45,579 --> 00:05:47,278
met een briljant nieuw idee

116
00:05:47,278 --> 00:05:49,693
of een fantastisch nieuw product,

117
00:05:49,693 --> 00:05:53,372
bijna ogenblikkelijke
en makkelijke toegang

118
00:05:53,372 --> 00:05:57,352
tot een wereldwijde markt
van ruim een miljard mensen.

119
00:05:57,352 --> 00:06:01,186
Daarom kun je 
als je heel heel slim bent

120
00:06:01,186 --> 00:06:03,151
en heel veel mazzel hebt,

121
00:06:03,151 --> 00:06:05,832
heel erg rijk worden

122
00:06:05,832 --> 00:06:08,362
in heel weinig tijd.

123
00:06:08,362 --> 00:06:11,204
Het meest recente voorbeeld
van dit fenomeen

124
00:06:11,204 --> 00:06:13,184
is David Karp.

125
00:06:13,184 --> 00:06:16,039
De 26-jarige oprichter van Tumblr

126
00:06:16,039 --> 00:06:18,821
verkocht zijn bedrijf recentelijk aan Yahoo

127
00:06:18,821 --> 00:06:21,854
voor 1,1 miljard dollar.

128
00:06:21,854 --> 00:06:23,392
Denk je eens even in:

129
00:06:23,392 --> 00:06:27,806
1,1 miljard dollar, 26 jaar oud.

130
00:06:27,806 --> 00:06:31,253
Het is het makkelijkst om te zien
hoe de technologische revolutie

131
00:06:31,253 --> 00:06:34,874
en globalisatie dit soort
superster-effect creëren

132
00:06:34,874 --> 00:06:36,817
in goed zichtbare gebieden,

133
00:06:36,817 --> 00:06:39,120
zoals sport en amusement.

134
00:06:39,120 --> 00:06:42,495
We kunnen allemaal zien
hoe een fantastische atleet

135
00:06:42,495 --> 00:06:46,839
of een fantastische performer
tegenwoordig zijn of haar talenten

136
00:06:46,839 --> 00:06:50,507
te gelde kan maken als nooit tevoren.

137
00:06:50,507 --> 00:06:52,587
Maar dat superster-effect

138
00:06:52,587 --> 00:06:55,569
zie je nu door de hele economie.

139
00:06:55,569 --> 00:06:57,746
We hebben supersterren in de technologie.

140
00:06:57,746 --> 00:06:59,467
We hebben superster-bankiers.

141
00:06:59,467 --> 00:07:02,803
We hebben superster-
advocaten en -architecten.

142
00:07:02,803 --> 00:07:04,232
Er zijn superster-koks

143
00:07:04,232 --> 00:07:05,744
en superster-boeren.

144
00:07:05,744 --> 00:07:08,527
Er zijn zelfs, 
dat is mijn persoonlijke favoriet,

145
00:07:08,527 --> 00:07:10,518
superster-tandartsen.

146
00:07:10,518 --> 00:07:12,622
Het meest flitsende voorbeeld hiervan

147
00:07:12,622 --> 00:07:15,684
is Bernard Touati, 
de Fransman die sleutelt

148
00:07:15,684 --> 00:07:18,303
aan de glimlachen van collega-supersterren

149
00:07:18,303 --> 00:07:20,984
als de Russische oligarch Roman Abramovich

150
00:07:20,984 --> 00:07:23,845
of de Europees-Amerikaanse modeontwerpster

151
00:07:23,845 --> 00:07:25,890
Diane von Furstenberg.

152
00:07:25,890 --> 00:07:28,973
Maar terwijl het makkelijk is
te zien hoe globalisatie

153
00:07:28,973 --> 00:07:30,885
en de technologische revolutie

154
00:07:30,885 --> 00:07:33,356
deze mondiale plutocratie creëren,

155
00:07:33,356 --> 00:07:37,523
is het veel moeilijker om te besluiten
wat je ervan vindt.

156
00:07:37,523 --> 00:07:39,049
Dat komt omdat,

157
00:07:39,049 --> 00:07:41,426
in tegenstelling tot schurkenkapitalisme,

158
00:07:41,426 --> 00:07:45,336
veel van wat globalisatie
en de technologische revolutie

159
00:07:45,336 --> 00:07:47,699
hebben gedaan, zeer positief is.

160
00:07:47,699 --> 00:07:49,434
Laten we beginnen met technologie.

161
00:07:49,434 --> 00:07:53,044
Ik ben dol op internet.
En op mijn mobiele apparaten.

162
00:07:53,044 --> 00:07:54,878
Ik vind het geweldig dat iedereen

163
00:07:54,878 --> 00:07:58,564
die dat wil, deze talk
zal kunnen bekijken,

164
00:07:58,564 --> 00:08:00,611
ver buiten deze zaal.

165
00:08:00,611 --> 00:08:03,720
Ik hou zelfs nog meer van globalisatie.

166
00:08:03,720 --> 00:08:05,707
Dit is de transformatie

167
00:08:05,707 --> 00:08:08,131
die honderden miljoenen
van 's werelds armste mensen

168
00:08:08,131 --> 00:08:10,970
heeft opgetild van armoede

169
00:08:10,970 --> 00:08:12,622
naar de middenklasse.

170
00:08:12,622 --> 00:08:15,664
En als je in het rijke deel
van de wereld leeft,

171
00:08:15,664 --> 00:08:19,171
heeft het veel nieuwe producten 
betaalbaar gemaakt --

172
00:08:19,171 --> 00:08:21,697
wie denk je dat je iPhone bouwde? --

173
00:08:21,697 --> 00:08:25,519
en oude vertrouwde zaken
een stuk goedkoper.

174
00:08:25,519 --> 00:08:28,143
Denk aan je vaatwasser of je t-shirt.

175
00:08:28,143 --> 00:08:30,679
Dus wat is dan het probleem?

176
00:08:30,679 --> 00:08:32,571
Nou, een paar dingen.

177
00:08:32,571 --> 00:08:34,675
Een van de dingen die me verontrusten

178
00:08:34,675 --> 00:08:38,838
is hoe makkelijk zogenaamde
'meritocratische plutocratie'

179
00:08:38,838 --> 00:08:41,534
kan veranderen in schurken-plutocratie.

180
00:08:41,534 --> 00:08:44,193
Stel je bent een briljante ondernemer

181
00:08:44,193 --> 00:08:48,929
die met succes dat idee of dat product
verkocht aan miljarden mondiale afnemers

182
00:08:48,929 --> 00:08:51,515
en zodoende miljardair is geworden.

183
00:08:51,515 --> 00:08:53,884
Het wordt dan verleidelijk

184
00:08:53,884 --> 00:08:56,859
om je economische gewicht te gebruiken

185
00:08:56,859 --> 00:09:01,131
om de regels van
de mondiale politieke economie

186
00:09:01,131 --> 00:09:03,217
in je voordeel te buigen.

187
00:09:03,217 --> 00:09:05,966
Dat is geen hypothetisch voorbeeld.

188
00:09:05,966 --> 00:09:10,395
Denk aan Amazon, Apple, Google, Starbucks.

189
00:09:10,395 --> 00:09:12,499
Die behoren tot 's werelds
meest bewonderde,

190
00:09:12,499 --> 00:09:15,045
geliefdste en meest innovatieve bedrijven.

191
00:09:15,045 --> 00:09:17,419
Ze zijn tevens bijzonder handig

192
00:09:17,419 --> 00:09:20,207
in het bespelen van het
internationale belastingsysteem

193
00:09:20,207 --> 00:09:24,765
teneinde hun aanslag
drastisch te verlagen.

194
00:09:24,765 --> 00:09:28,040
En waarom zou je stoppen
bij het bespelen

195
00:09:28,040 --> 00:09:31,398
van het bestáánde 
politieke en economische systeem

196
00:09:31,398 --> 00:09:33,313
voor je eigen gewin?

197
00:09:33,313 --> 00:09:37,630
Wanneer je eenmaal de 
gigantische economische macht hebt

198
00:09:37,630 --> 00:09:40,703
die we aan de uiterste top
van de inkomensladder zien,

199
00:09:40,703 --> 00:09:43,953
en de politieke macht die dit onvermijdelijk inhoudt,

200
00:09:43,953 --> 00:09:47,686
wordt het verleidelijk om te trachten

201
00:09:47,686 --> 00:09:50,054
de regels van het spel

202
00:09:50,054 --> 00:09:52,156
in jouw voordeel te buigen.

203
00:09:52,156 --> 00:09:54,890
Nogmaals, dit is niet hypothetisch.

204
00:09:54,890 --> 00:09:56,825
Dit is wat de Russische oligarchen deden

205
00:09:56,825 --> 00:09:59,627
tijdens de grootscheepse privatisatie

206
00:09:59,627 --> 00:10:01,687
van Ruslands natuurlijke bronnen.

207
00:10:01,687 --> 00:10:03,351
Je kan zo ook beschrijven

208
00:10:03,351 --> 00:10:06,126
wat er gebeurde met de deregulering
van financiële diensten

209
00:10:06,126 --> 00:10:08,101
in de VS en het Verenigd Koninkrijk.

210
00:10:08,101 --> 00:10:10,027
Ten tweede verontrust me

211
00:10:10,027 --> 00:10:12,758
het gemak waarmee
meritocratische plutocratie

212
00:10:12,758 --> 00:10:15,504
kan veranderen in aristocratie.

213
00:10:15,504 --> 00:10:17,579
Eén manier om de plutocraten
te omschrijven

214
00:10:17,579 --> 00:10:19,386
is als 'alfa-geeks'.

215
00:10:19,386 --> 00:10:22,000
Het zijn mensen die
feilloos in de gaten hebben

216
00:10:22,000 --> 00:10:24,128
hoe belangrijk zeer ontwikkelde

217
00:10:24,128 --> 00:10:28,490
analytische en kwantitatieve vaardigheden
zijn in de huidige economie.

218
00:10:28,490 --> 00:10:30,619
Daarom stoppen ze

219
00:10:30,619 --> 00:10:33,276
ongekend veel tijd en middelen

220
00:10:33,276 --> 00:10:35,583
in het opleiden van hun eigen kinderen.

221
00:10:35,583 --> 00:10:38,850
De middenklasse geeft ook
meer uit aan scholing,

222
00:10:38,850 --> 00:10:41,211
maar in de mondiale onderwijs-wapenwedloop

223
00:10:41,211 --> 00:10:43,155
die begint op de kleuterschool

224
00:10:43,155 --> 00:10:46,733
en eindigt op Harvard, Stanford of MIT,

225
00:10:46,733 --> 00:10:50,211
moeten de 99% het steeds vaker afleggen

226
00:10:50,211 --> 00:10:51,750
tegen de 1%.

227
00:10:51,750 --> 00:10:55,556
Het resultaat wordt door de economen 
Alan Krueger en Miles Corak

228
00:10:55,556 --> 00:10:58,161
de 'grote Gatsby-curve' genoemd.

229
00:10:58,161 --> 00:11:00,964
Met de toename van ongelijkheid

230
00:11:00,964 --> 00:11:03,737
daalt de sociale mobiliteit.

231
00:11:03,737 --> 00:11:06,495
De plutocratie is dan
misschien een meritocratie,

232
00:11:06,495 --> 00:11:08,711
maar in toenemende mate
moet je geboren zijn

233
00:11:08,711 --> 00:11:13,595
op de bovenste sport van de ladder
om zelfs maar deel te nemen aan de race.

234
00:11:13,595 --> 00:11:16,619
Het derde, en dit verontrust me het meest,

235
00:11:16,619 --> 00:11:20,970
is de mate waarin diezelfde, 
overwegend positieve krachten

236
00:11:20,970 --> 00:11:24,160
die de mondiale plutocratie doen opkomen,

237
00:11:24,160 --> 00:11:27,672
tevens de middenklasse uithollen

238
00:11:27,672 --> 00:11:30,546
in Westerse
geïndustrialiseerde economieën.

239
00:11:30,546 --> 00:11:32,633
Laten we beginnen met technologie.

240
00:11:32,633 --> 00:11:35,706
Dezelfde krachten die miljardairs creëren,

241
00:11:35,706 --> 00:11:39,729
vernietigen ook vele traditionele 
middenklasse-banen.

242
00:11:39,729 --> 00:11:42,668
Wanneer heb jij voor het laatst 
bij een reisbureau geboekt?

243
00:11:42,668 --> 00:11:45,749
En in tegenstelling
tot de industriële revolutie

244
00:11:45,749 --> 00:11:47,905
creëren de titanen van de nieuwe economie

245
00:11:47,905 --> 00:11:50,707
niet zo heel veel nieuwe banen.

246
00:11:50,707 --> 00:11:54,526
Op zijn piek had General Motors 
honderdduizenden werknemers.

247
00:11:54,526 --> 00:11:57,549
Facebook minder dan 10.000.

248
00:11:57,549 --> 00:12:00,219
Hetzelfde geldt voor globalisering.

249
00:12:00,219 --> 00:12:03,892
Hoewel ze honderden miljoenen mensen 
in opkomende economieën

250
00:12:03,892 --> 00:12:05,802
uit de armoede tilt,

251
00:12:05,802 --> 00:12:08,668
worden ook veel banen weggehaald

252
00:12:08,668 --> 00:12:10,969
uit de ontwikkelde westerse economieën.

253
00:12:10,969 --> 00:12:13,736
De angstaanjagende realiteit is

254
00:12:13,736 --> 00:12:15,993
dat er geen economische regel bestaat

255
00:12:15,993 --> 00:12:18,930
die toegenomen economische groei

256
00:12:18,930 --> 00:12:20,633
automatisch vertaalt

257
00:12:20,633 --> 00:12:22,943
in breed gedeelde welvaart.

258
00:12:22,943 --> 00:12:25,617
Dat wordt duidelijk uit 
de volgens mij

259
00:12:25,617 --> 00:12:29,300
meest beangstigende 
economische statistiek van onze tijd.

260
00:12:29,300 --> 00:12:33,358
Sinds eind jaren 90 
is toename in productiviteit

261
00:12:33,358 --> 00:12:37,970
losgekoppeld van toename
in lonen en werkgelegenheid.

262
00:12:37,970 --> 00:12:40,914
Dat betekent dat
onze landen rijker worden,

263
00:12:40,914 --> 00:12:43,268
onze bedrijven steeds efficiënter,

264
00:12:43,268 --> 00:12:45,659
maar we krijgen er geen banen bij

265
00:12:45,659 --> 00:12:49,350
en we betalen mensen, 
over het totaal genomen, niet meer.

266
00:12:49,350 --> 00:12:53,659
Eén enge conclusie die je 
uit dit alles kan trekken,

267
00:12:53,659 --> 00:12:57,270
is bezorgdheid
over structurele werkloosheid.

268
00:12:57,270 --> 00:13:01,057
Ik ben bezorgder
over een ander doemscenario.

269
00:13:01,057 --> 00:13:03,649
Op een totaal vrije arbeidsmarkt
kunnen we tenslotte

270
00:13:03,649 --> 00:13:06,851
voor bijna iedereen wel een baan vinden.

271
00:13:06,851 --> 00:13:08,879
De dystopie waarover ik inzit,

272
00:13:08,879 --> 00:13:12,525
is een universum waarin 
een paar genieën

273
00:13:12,525 --> 00:13:15,055
Google en aanverwante zaken uitvinden

274
00:13:15,055 --> 00:13:19,800
en de rest van ons 
hen massages mogen geven.

275
00:13:19,800 --> 00:13:22,433
Wanneer ik hierover echt 
gedeprimeerd raak,

276
00:13:22,433 --> 00:13:26,262
stel ik mezelf gerust met gedachten
over de Industriële Revolutie.

277
00:13:26,262 --> 00:13:30,157
Ondanks haar 'duivelse fabrieken'

278
00:13:30,157 --> 00:13:32,657
heeft het redelijk goed uitgepakt, niet?

279
00:13:32,657 --> 00:13:39,680
We zijn tenslotte allemaal rijker, 
gezonder, langer --

280
00:13:39,680 --> 00:13:41,706
met enkele uitzonderingen --

281
00:13:41,706 --> 00:13:46,697
en we leven langer dan onze voorvaderen
in de vroege 19e eeuw.

282
00:13:46,697 --> 00:13:49,281
Maar het is belangrijk te onthouden

283
00:13:49,281 --> 00:13:51,023
dat voordat we leerden

284
00:13:51,023 --> 00:13:53,392
de vruchten van de Industriële Revolutie

285
00:13:53,392 --> 00:13:56,345
te delen met brede lagen van de bevolking,

286
00:13:56,345 --> 00:13:59,330
we door twee depressies heen moesten,

287
00:13:59,330 --> 00:14:01,599
de Grote Depressie van de jaren 1930

288
00:14:01,599 --> 00:14:04,453
en de Lange Depressie van de jaren 1870,

289
00:14:04,453 --> 00:14:07,620
twee wereldoorlogen, 
communistische revoluties

290
00:14:07,620 --> 00:14:09,699
in Rusland en China

291
00:14:09,699 --> 00:14:14,420
en een periode van enorme 
sociale en politieke onrust in het westen.

292
00:14:14,420 --> 00:14:17,220
We gingen tevens -- 
en niet toevallig --

293
00:14:17,220 --> 00:14:22,428
door een periode van 
grote sociale en politieke vernieuwingen.

294
00:14:22,428 --> 00:14:24,937
We creëerden de moderne welvaartsstaat.

295
00:14:24,937 --> 00:14:26,721
We creëerden openbaar onderwijs.

296
00:14:26,721 --> 00:14:28,673
We creëerden publieke gezondheidszorg.

297
00:14:28,673 --> 00:14:30,497
We creëerden pensioenen voor iedereen.

298
00:14:30,497 --> 00:14:32,142
We creëerden vakbonden.

299
00:14:32,142 --> 00:14:34,527
Nu gaan we door een periode

300
00:14:34,527 --> 00:14:37,223
van economische transformatie,

301
00:14:37,223 --> 00:14:39,914
vergelijkbaar in schaal en reikwijdte

302
00:14:39,914 --> 00:14:42,030
met de Industriële Revolutie.

303
00:14:42,030 --> 00:14:45,478
Om zeker te zijn dat deze nieuwe economie
ons allen ten goede komt

304
00:14:45,478 --> 00:14:47,449
en niet alleen de plutocraten,

305
00:14:47,449 --> 00:14:50,197
hebben we een periode 
van vergelijkbaar ambitieuze

306
00:14:50,197 --> 00:14:52,921
sociale en politieke verandering nodig.

307
00:14:52,921 --> 00:14:56,830
Wat we nodig hebben 
is een nieuwe New Deal.

308
00:14:56,830 --> 00:15:03,828
(Applaus)