WEBVTT

00:00:00.937 --> 00:00:02.633
Đây là một bức ảnh

00:00:02.633 --> 00:00:05.449
một người đàn ông mà nhiều năm nay

00:00:05.449 --> 00:00:09.170
tôi đã ngấm ngầm muốn giết đi.

NOTE Paragraph

00:00:09.170 --> 00:00:12.190
Đây là cha tôi.

00:00:12.190 --> 00:00:15.927
Clinton George Grant "mắt húp".

00:00:15.927 --> 00:00:18.198
Ông ấy được gọi là "Mắt húp" bởi ông ấy có

00:00:18.198 --> 00:00:22.358
những chỗ húp lên ở dưới mắt.

00:00:22.358 --> 00:00:25.134
Khi tôi lên 10, cùng với các anh chị em,

00:00:25.134 --> 00:00:29.250
tôi mơ được cạo chất độc

00:00:29.250 --> 00:00:33.200
từ giấy giết ruồi vào ly cà phê của ông

00:00:33.200 --> 00:00:35.055
rồi đập vỡ ly thủy tinh và rắc

00:00:35.055 --> 00:00:38.044
vào bữa sáng của ông ấy,

00:00:38.044 --> 00:00:39.754
làm thảm trên cầu thang long ra

00:00:39.754 --> 00:00:43.482
cho ông ấy trượt ngã gãy cổ.

00:00:43.482 --> 00:00:45.109
Nhưng ông luôn luôn

00:00:45.109 --> 00:00:47.361
nhảy qua bậc thang lỏng đó,

00:00:47.361 --> 00:00:49.190
ông luôn chui ra khỏi căn nhà

00:00:49.190 --> 00:00:51.030
dễ dàng như uống ngụm cà phê

00:00:51.030 --> 00:00:53.818
hay một bữa ăn nhỏ.

00:00:53.818 --> 00:00:55.104
Và cứ thế trong nhiều năm,

00:00:55.104 --> 00:00:57.064
tôi đã lo sợ rằng cha tôi sẽ chết

00:00:57.064 --> 00:00:59.138
trước khi tôi có cơ hội giết ông ấy.

00:00:59.138 --> 00:01:03.730
(Cười lớn)

NOTE Paragraph

00:01:03.730 --> 00:01:06.721
Trước khi mẹ tôi đuổi ông ta đi

00:01:06.721 --> 00:01:08.378
và đừng quay trở lại,

00:01:08.378 --> 00:01:12.634
Mắt Húp từng là một gã quái vật.

00:01:12.634 --> 00:01:16.219
Ông ta suốt ngày tỏ ra giận dữ

00:01:16.219 --> 00:01:19.827
giống như tôi, các bạn thấy đấy.

00:01:19.827 --> 00:01:23.127
Ông ấy làm đêm ở Vauxhall Motors, Luton

00:01:23.127 --> 00:01:26.286
yêu cầu im lặng tuyệt đối trong căn nhà,

00:01:26.286 --> 00:01:28.958
vì thế khi chúng tôi tan học về nhà

00:01:28.958 --> 00:01:31.178
lúc 3:30 chiều, chúng tôi hay
nằm rúc vào nhau

00:01:31.178 --> 00:01:34.248
cạnh cái TV, giống như những tên trộm két,

00:01:34.248 --> 00:01:36.734
chúng tôi xoay cái nút chỉnh âm lượng

00:01:36.734 --> 00:01:39.527
trên TV cho nó gần như im lặng

00:01:39.527 --> 00:01:41.838
Và thỉnh thoảng, khi như thế,

00:01:41.838 --> 00:01:44.270
rất nhiều tiếng "Shhh", "Shhh"

00:01:44.270 --> 00:01:46.135
phát ra trong căn nhà

00:01:46.135 --> 00:01:48.110
đến nỗi mà tôi tưởng chúng tôi như là

00:01:48.110 --> 00:01:51.610
đội quân tàu ngầm Đức

00:01:51.610 --> 00:01:54.102
len lỏi men theo bờ đại dương

00:01:54.102 --> 00:01:55.918
Khi đó trên mặt nước

00:01:55.918 --> 00:01:59.663
HMS "Mắt húp" đi tuần tra

00:01:59.663 --> 00:02:01.790
và sẵn sàng gieo cái chết vào thứ gì

00:02:01.790 --> 00:02:05.777
gây tiếng động gây xao nhãng.

NOTE Paragraph

00:02:05.777 --> 00:02:08.712
Vậy nên bài học là

00:02:08.712 --> 00:02:10.160
"Đừng tự gây nên sự chú ý

00:02:10.160 --> 00:02:12.424
khi ở trong nhà hay ở bên ngoài."

00:02:12.424 --> 00:02:15.110
Có lẽ nó là một bài học của dân di cư.

00:02:15.110 --> 00:02:18.280
Chúng tôi ở bên dưới sóng rada,

00:02:18.280 --> 00:02:19.775
nên không có liên lạc nào

00:02:19.775 --> 00:02:22.936
giữa Mắt Húp và chúng tôi hoặc ngược lại

00:02:22.936 --> 00:02:25.544
và âm thanh mà chúng tôi mong mỏi nhất,

00:02:25.544 --> 00:02:27.298
bạn biết đó khi bạn còn bé, bạn muốn

00:02:27.298 --> 00:02:30.736
cha của bạn về nhà 
và điều đó thật sự hạnh phúc

00:02:30.736 --> 00:02:32.490
và bạn đang
mong chờ tiếng cửa mở.

00:02:32.490 --> 00:02:33.746
Còn âm thanh mà chúng tôi 
mong mỏi

00:02:33.746 --> 00:02:35.639
là tiếng đóng cửa,

00:02:35.639 --> 00:02:40.347
nó đồng nghĩa với việc ông ta đi khỏi 
và không quay trở lại.

NOTE Paragraph

00:02:40.347 --> 00:02:43.806
Vì thế trong ba thập kỉ,

00:02:43.806 --> 00:02:46.847
tôi chưa từng đưa mắt nhìn cha tôi
và ông cũng vậy.

00:02:46.847 --> 00:02:48.615
Chúng tôi chưa từng nói chuyện
với nhau trong ba thập kỉ

00:02:48.615 --> 00:02:50.416
sau đó hai năm trước, 
tôi quyết định

00:02:50.416 --> 00:02:54.687
gây sự chú ý lên ông ta.

NOTE Paragraph

00:02:54.687 --> 00:02:56.575
"Chúng mày đang bị theo dõi.

00:02:56.575 --> 00:02:58.431
Đúng vậy.

00:02:58.431 --> 00:03:00.495
Chúng mày đang bị theo dõi."

00:03:00.495 --> 00:03:03.159
Đó là câu thần chú ông dành cho
chúng tôi

00:03:03.159 --> 00:03:04.832
Ngày qua tháng lại ông đều
nói câu này.

00:03:04.832 --> 00:03:07.935
Đó là vào những năm 70, 
ở Luton,

00:03:07.935 --> 00:03:09.564
nơi ông ta làm cho
Vauxhall Motors,

00:03:09.564 --> 00:03:11.391
và ông là một người Jamaica.

00:03:11.391 --> 00:03:12.450
Điều mà ông ta ngụ ý
là

00:03:12.450 --> 00:03:14.561
mày, đứa con một người nhập cư
gốc Jamaica

00:03:14.561 --> 00:03:16.479
đang bị theo dõi

00:03:16.479 --> 00:03:18.136
xem mày quay đường nào, xem liệu

00:03:18.136 --> 00:03:22.255
mày có tuân theo định kiến 
của nước sở tại đối với mày hay không,

00:03:22.255 --> 00:03:24.855
bị coi là vô tích sự,
lười biếng,

00:03:24.855 --> 00:03:27.416
định mệnh gắn liền với cuộc đời
tù tội.

00:03:27.416 --> 00:03:29.150
Mày đang bị theo dõi đấy,

00:03:29.150 --> 00:03:33.493
nên là dẹp 
cái sự mong đợi của mày đi.

00:03:33.493 --> 00:03:37.771
Cuối cùng, Mắt húp và bạn ông ta

00:03:37.771 --> 00:03:39.426
hầu hết người Jamaica,

00:03:39.426 --> 00:03:43.180
đã đưa ra một phương châm
của người Jamaica:

00:03:43.180 --> 00:03:45.794
Quay mặt tốt nhất về thế giới,

00:03:45.794 --> 00:03:48.068
cho thế giới thấy phần đẹp nhất của bạn.

NOTE Paragraph

00:03:48.068 --> 00:03:49.842
Nếu các bạn từng xem hình ảnh

00:03:49.842 --> 00:03:51.978
của những người di cư đến Ca-ri-bê

00:03:51.978 --> 00:03:53.630
những năm 40, năm 50

00:03:53.630 --> 00:03:55.026
bạn có lẽ sẽ thấy rất nhiều
người đàn ông

00:03:55.026 --> 00:03:56.915
đội mũ nỉ mềm.

00:03:56.915 --> 00:04:00.556
Giờ thì không còn tục 
đội mũ nỉ mềm ở Jamaica nữa.

00:04:00.556 --> 00:04:03.499
Họ đã tạo ra phong tục đó cho
những người di cư đến đây.

00:04:03.499 --> 00:04:05.266
Họ muốn tự thiết lập bản thân

00:04:05.266 --> 00:04:07.600
theo cách mà họ muốn được lĩnh hội,

00:04:07.600 --> 00:04:09.031
thế nên cái cách họ nhìn

00:04:09.031 --> 00:04:11.974
và những cái tên họ đặt cho mình

00:04:11.974 --> 00:04:13.646
đã định nghĩa họ.

00:04:13.646 --> 00:04:19.135
Theo đó thì Mắt Húp là một gã hói
và có đôi mắt sưng húp.

00:04:19.135 --> 00:04:23.147
Tidy Boots thì rất cầu kì về giày dép.

00:04:23.147 --> 00:04:25.859
Anxious thì luôn luôn lo lắng.

00:04:25.859 --> 00:04:28.588
Clock thì có một cánh tay dài hơn
cánh tay kia.

00:04:28.588 --> 00:04:32.236
(Cười lớn)

00:04:32.236 --> 00:04:33.972
Và cái tên tôi thích thú nhất là
gã có tên Summerwear.

00:04:35.708 --> 00:04:37.444
Khi Summerwear đến đất nước này

00:04:37.444 --> 00:04:39.563
đầu những năm 60,
anh ta cứ khăng khăng

00:04:39.563 --> 00:04:41.940
mặt bộ quần áo mùa hè sáng màu,

00:04:41.940 --> 00:04:43.416
không quan tâm tới thời tiết,

00:04:43.416 --> 00:04:45.214
trong khi tìm hiểu
đời sống của họ,

00:04:45.214 --> 00:04:47.910
tôi đã hỏi mẹ tôi, "Rồi Summerwear sẽ
ra sao?"

00:04:47.910 --> 00:04:52.737
Và bà trả lời, "Ông ta bị cảm và chết."
(Cười lớn)

00:04:52.737 --> 00:04:54.593
Nhưng những người giống Summerwear

00:04:54.593 --> 00:04:56.055
đã dạy chúng tôi
tầm quan trọng của phong cách.

00:04:56.055 --> 00:04:58.177
Có lẽ họ đã phóng đại phong cách của họ

00:04:58.177 --> 00:05:01.393
bởi họ nghĩ rằng họ không được cho là

00:05:01.393 --> 00:05:03.497
tương đối văn minh,

00:05:03.497 --> 00:05:06.313
và họ đã truyền đạt cho các thế hệ sau 
thái độ này

00:05:06.313 --> 00:05:08.913
và những nỗi buồn bực vào chúng tôi,
thế hệ kế tiếp,

00:05:08.913 --> 00:05:11.100
nhiều đến nỗi mà khi tôi trưởng thành,

00:05:11.100 --> 00:05:13.473
nếu trên TV hay báo đài

00:05:13.473 --> 00:05:14.981
xuất hiện một bản tin về
một người da đen

00:05:14.981 --> 00:05:16.665
bị kết án -

00:05:16.665 --> 00:05:20.329
buôn lậu, giết người, đột nhập -

00:05:20.329 --> 00:05:23.881
chúng tôi tỏ ra khó chịu với
cha mẹ chúng tôi,

00:05:23.881 --> 00:05:26.545
bởi họ cứ để mặc cái xấu tiếp diễn.

00:05:26.545 --> 00:05:27.998
Bạn không chỉ đại diện
cho bản thân.

00:05:27.998 --> 00:05:29.740
Bạn đại diện cho cả một tập thể,

00:05:29.740 --> 00:05:34.248
và thật khó khăn khi phải chấp nhận

00:05:34.248 --> 00:05:36.512
rằng bạn sẽ bị đánh đồng

00:05:36.512 --> 00:05:40.656
với số đông tập thể đó.

00:05:40.656 --> 00:05:44.428
Đó là những thứ cần được thử thách.

00:05:44.428 --> 00:05:48.709
Cha tôi và nhiều đồng nghiệp của ông

00:05:48.709 --> 00:05:52.170
cho ra đời một loại cần chuyển số xe
tự động

00:05:52.170 --> 00:05:54.392
Chúng được tạo ra để
chuyển số xe tự động

00:05:54.392 --> 00:05:57.243
Chúng tôi giữ im lặng.

00:05:57.243 --> 00:05:58.596
Khi ông nói với chúng tôi,

00:05:58.596 --> 00:06:01.461
nó bắt nguồn từ sâu thẳm đáy lòng.

00:06:01.461 --> 00:06:03.049
Chúng đã củng cố thêm niềm tin

00:06:03.049 --> 00:06:07.178
rằng sự nghi ngờ sẽ làm 
hao mòn chúng.

00:06:07.178 --> 00:06:10.769
Khi tôi đang làm việc tại nhà

00:06:10.769 --> 00:06:14.620
và viết lách, sau một ngày liền,
tôi vội xuống nhà

00:06:14.620 --> 00:06:17.926
tôi thực sự thích thú khi nói về
Marcus Garvey hay Bob Marley,

00:06:17.926 --> 00:06:20.790
từ ngữ cứ tuôn ra từ miệng tôi
như ong bướm

00:06:20.790 --> 00:06:23.286
và tôi rất bất ngờ khi các con tôi
chặn lại,

00:06:23.286 --> 00:06:26.966
chúng nói "Bố, chẳng ai quan tâm đâu."

00:06:26.966 --> 00:06:30.956
(Cười lớn)

NOTE Paragraph

00:06:30.956 --> 00:06:32.870
Nhưng chúng có thực sự quan tâm đấy.

00:06:32.870 --> 00:06:34.433
Chúng đi lướt qua.

00:06:34.433 --> 00:06:36.940
Bằng cách nào đó chúng tìm thấy
đường đến với bạn.

00:06:36.940 --> 00:06:40.544
Chúng định hình cuộc sống
theo trình tự cuộc đời bạn,

00:06:40.544 --> 00:06:44.570
như tôi đã làm với cha mẹ tôi, có lẽ

00:06:44.570 --> 00:06:47.184
Mắt Húp đã làm thế với bố của ông.

00:06:47.184 --> 00:06:48.826
Và rõ ràng là

00:06:48.826 --> 00:06:51.784
trong khi nhìn vào cuộc đời ông ấy


00:06:51.784 --> 00:06:54.840
và thấu hiểu, như họ nói,

00:06:54.840 --> 00:06:56.152
những người thổ dân Châu Mỹ nói,

00:06:56.152 --> 00:06:57.781
"Đừng chỉ trích người da đỏ

00:06:57.781 --> 00:07:00.093
trừ phi bạn có thể đi giày của họ"

NOTE Paragraph

00:07:00.093 --> 00:07:02.992
Nhưng khi nhớ về cuộc đời ông ấy,

00:07:02.992 --> 00:07:06.260
thật bình thường và giản đơn
để hình dung

00:07:06.260 --> 00:07:09.240
cuộc đời một người Ca-ri-bê ở Anh
những năm 70

00:07:09.240 --> 00:07:14.224
với những cái bát hoa quả nhựa

00:07:14.224 --> 00:07:17.288
mái ngói polystyren,

00:07:17.288 --> 00:07:19.576
ghế trường kỷ được bọc chắc chắn

00:07:19.576 --> 00:07:22.948
trong những cái vỏ trong suốt
mà chúng được chuyển đến.

00:07:22.948 --> 00:07:24.800
Nhưng cái khó khăn hơn để định hướng

00:07:24.800 --> 00:07:26.292
là mặt bằng tình cảm

00:07:26.292 --> 00:07:28.262
giữa các thế hệ,

00:07:28.262 --> 00:07:33.000
và câu ngạn ngữ cổ nói
"gừng càng già càng cay"

00:07:33.000 --> 00:07:35.045
là không đúng.

00:07:35.045 --> 00:07:38.528
Tuổi tác đi liền với sự che giấu
lòng trân trọng

00:07:38.528 --> 00:07:41.896
và những sự thật phũ phàng.

NOTE Paragraph

00:07:41.896 --> 00:07:44.668
Nhưng một thứ luôn đúng là cha mẹ tôi,

00:07:44.668 --> 00:07:47.144
họ là minh chứng cho điều đó,

00:07:47.144 --> 00:07:49.912
họ không tin sự giáo dục của nhà nước
đối với tôi.

00:07:49.912 --> 00:07:52.402
Vậy hãy lắng nghe xem tôi thế nào.

00:07:52.402 --> 00:07:56.684
Họ đã cố gắng đưa tôi vào học
một trường tư thục,

00:07:56.684 --> 00:07:58.441
nhưng cha tôi lại làm ở Vauxhall Motors.

00:07:58.441 --> 00:08:02.232
Khá là khó khăn cho việc chu cấp

00:08:02.232 --> 00:08:04.872
học phí và nuôi nấng đàn con của ông.

00:08:04.872 --> 00:08:06.856
Tôi còn nhớ hồi đến trường

00:08:06.856 --> 00:08:08.980
để thi đầu vào, cha tôi đã nói

00:08:08.980 --> 00:08:12.580
với nhà mục sư - nó là ngôi trường
công giáo-

00:08:12.580 --> 00:08:16.807
ông muốn một kiểu giáo dục tốt hơn
cho đứa trẻ,

00:08:16.807 --> 00:08:19.735
và ông ấy, cha tôi, cũng

00:08:19.735 --> 00:08:22.375
dường như chẳng bao giờ 
cố vượt qua những thứ vớ vẩn,

00:08:22.375 --> 00:08:24.995
không bao giờ để tâm đến
các kì thi đầu vào.

00:08:24.995 --> 00:08:26.940
Nhưng để chu cấp học hành cho tôi,

00:08:26.940 --> 00:08:29.663
ông ấy sẽ phải sử dụng đến mưu mẹo

00:08:29.663 --> 00:08:32.765
để có đủ tiền cho việc học của tôi

00:08:32.765 --> 00:08:36.369
bằng cách buôn thứ hàng hóa cấm
chứa ở sau xe ông ấy

00:08:36.369 --> 00:08:37.801
và nó ngày càng tinh vi hơn

00:08:37.801 --> 00:08:39.961
bởi cha tôi, đó không còn
là xe của ông nữa.

00:08:39.961 --> 00:08:41.769
Ông luôn khao khát có
một chiếc xe như thế,

00:08:41.769 --> 00:08:43.845
dù cha tôi đã có một chiếc Mini,

00:08:43.845 --> 00:08:48.343
và ông chưa bao giờ,
là một người Jamaia nhập cư,

00:08:48.343 --> 00:08:50.696
ông chưa bao giờ có bằng lái,

00:08:50.696 --> 00:08:54.260
ông chưa từng có bất kì bảo hiểm
hay thuế đường bộ hay kì thi sát hạch nào.

00:08:54.260 --> 00:08:56.199
Ông ấy nghĩ, "Tao biết lái xe thế nào;

00:08:56.199 --> 00:08:59.279
tại sao tao cần phải có sự cấp phép
của nhà nước?"

00:08:59.279 --> 00:09:01.511
Nhưng nó trở thành dối trá khi chúng tôi


00:09:01.511 --> 00:09:03.724
bị cảnh sát ngăn chặn, rất nhiều cảnh sát,

00:09:03.724 --> 00:09:04.941
và tôi cũng rất ấn tượng bởi cái cách

00:09:04.941 --> 00:09:06.840
cha tôi thương thảo với cảnh sát.

00:09:06.840 --> 00:09:09.648
Ông ấy sẽ ngay lập tức về phe
ngài cảnh sát,

00:09:09.648 --> 00:09:13.735
có thể Hạ sĩ Bloggs trở thành
Thanh tra Bloggs

00:09:13.735 --> 00:09:14.919
trong khi nói chuyện

00:09:14.919 --> 00:09:16.903
và vẫy chào chúng tôi rất thân thiện.

00:09:16.903 --> 00:09:18.771
Cha tôi đang cho thấy cái mà ở Jamaica

00:09:18.771 --> 00:09:22.953
chúng tôi gọi là "giả ngu để lợi dụng."

00:09:22.953 --> 00:09:26.322
Nhưng nó cũng thêm vào cái ý niệm

00:09:26.322 --> 00:09:28.128
rằng ông ấy đang bị bó hẹp

00:09:28.128 --> 00:09:30.432
hoặc bị coi thường bởi viên cảnh sát-

00:09:30.432 --> 00:09:32.249
như một đứa trẻ lên 10, tôi đã thấy -

00:09:32.249 --> 00:09:34.820
nhưng cũng tồn tại một sự mâu thuẫn
theo sau quyền lực.

00:09:34.820 --> 00:09:36.465
Một đằng là

00:09:36.465 --> 00:09:38.092
chơi khăm quyền lực

00:09:38.092 --> 00:09:40.408
nhưng đằng khác lại là chiều theo

00:09:40.408 --> 00:09:42.229
quyền lực,

00:09:42.229 --> 00:09:44.184
và những người Ca-ri-bê này

00:09:44.184 --> 00:09:48.319
có một sự phục tùng quá sức 
chịu đựng với quyền lực,

00:09:48.319 --> 00:09:50.529
điều này rất nổi bật và khác lạ,

00:09:50.529 --> 00:09:53.633
bởi những người di cư rất dũng cảm.

00:09:53.633 --> 00:09:56.393
Họ bỏ nhà ra đi. Bố và mẹ tôi

00:09:56.393 --> 00:10:00.320
rời Jamaica và rong ruổi suốt 4000 dặm,

00:10:00.320 --> 00:10:04.144
và tuy nhiên họ bẩm sinh là dân du mục.

00:10:04.144 --> 00:10:05.912
Họ nhút nhát,

00:10:05.912 --> 00:10:07.361
và đâu đó trên dòng đời,

00:10:07.361 --> 00:10:09.202
trật tự tự nhiên bị đảo ngược.

00:10:09.202 --> 00:10:12.689
Những đứa con bỗng trở thành
bố mẹ của bố mẹ chúng.

NOTE Paragraph

00:10:14.646 --> 00:10:17.143
Những người Ca-ri-bê đến đất nước này
với một kế hoạch năm năm:

00:10:17.143 --> 00:10:19.142
họ sẽ làm việc, có ít tiền, và rồi trở về,

00:10:19.142 --> 00:10:21.965
nhưng 5 năm thành 10, 10 thành 15,

00:10:21.965 --> 00:10:24.800
và trước khi bạn hiểu thì
bạn đang thay đổi cục diện,

00:10:24.800 --> 00:10:27.942
và lúc đó, bạn biết đây là nơi bạn ở lại.

00:10:27.942 --> 00:10:30.406
Mặc dù vẫn có kiểu sống tạm thời

00:10:30.406 --> 00:10:32.853
mà cha mẹ chúng tôi cảm thấy khi ở đây,

00:10:32.853 --> 00:10:37.040
nhưng chúng tôi biết rằng trò chơi đã kết thúc.

00:10:37.040 --> 00:10:39.798
Tôi nghĩ họ có cảm giác


00:10:39.798 --> 00:10:45.148
rằng họ sẽ không thể tiếp tục với
những lí tưởng

00:10:45.148 --> 00:10:47.155
về cuộc sống mà họ mong đợi.

00:10:47.155 --> 00:10:49.137
Thực tế rất khác.

00:10:49.137 --> 00:10:51.211
Thêm nữa, đúng là hiện thực

00:10:51.211 --> 00:10:52.629
đang cố dạy dỗ tôi.

00:10:52.629 --> 00:10:56.691
Vừa bắt đầu hành trình,
cha tôi đã dừng lại.

00:10:56.691 --> 00:10:59.419
Mẹ tôi bị bỏ lại một mình nuôi dạy tôi,

00:10:59.419 --> 00:11:02.140
và như George Lamming nói,

00:11:02.140 --> 00:11:05.919
mẹ tôi đồng thời cũng là cha tôi.

NOTE Paragraph

00:11:05.919 --> 00:11:08.781
Mặc dù vắng bóng ông ấy, câu thần chú
vẫn tiếp diễn:

00:11:08.781 --> 00:11:09.948
Mày đang bị theo dõi.

00:11:09.948 --> 00:11:13.150
Nhưng tính cảnh giác ấy dễ dẫn
tới ưu phiền,

00:11:13.150 --> 00:11:15.399
nhiều năm sau, khi tôi khám phá ra

00:11:15.399 --> 00:11:16.713
tại sao nhiều người da đen trẻ tuổi

00:11:16.713 --> 00:11:18.844
bị chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt,

00:11:18.844 --> 00:11:21.351
gấp 6 lần so với bình thường,

00:11:21.351 --> 00:11:24.623
tôi không bất ngờ khi nghe
nhà tâm thần học nói rằng

00:11:24.623 --> 00:11:29.081
"Người da đen được giáo dục trong ảo tưởng."

00:11:29.081 --> 00:11:32.952
Và tôi nghĩ Mắt Húp cũng đã như thế.

NOTE Paragraph

00:11:32.952 --> 00:11:35.479
Giờ tôi cũng đã có một đứa con trai 10 tuổi,

00:11:35.479 --> 00:11:38.328
và quay sang nhìn Mắt Húp

00:11:38.328 --> 00:11:39.704
và tôi đi tìm ông.

00:11:39.704 --> 00:11:43.306
Ông đã trở lại Luton,
giờ đã 82 tuổi,

00:11:43.306 --> 00:11:46.946
tôi đã không gặp ông suốt 30 năm nay,

00:11:46.946 --> 00:11:48.544
khi ông mở cửa,

00:11:48.544 --> 00:11:52.448
tôi thấy người đàn ông nhỏ bé
với ánh mắt biết cười trìu mến,

00:11:52.448 --> 00:11:54.791
ông ấy đang cười, và tôi chưa từng
thấy điều đó.

00:11:54.791 --> 00:11:57.839
Tôi bị bối rối.

00:11:57.839 --> 00:12:00.900
Chúng tôi ngồi xuống, cạnh ông
là một người đồng hương,

00:12:00.900 --> 00:12:03.455
kể lại mấy chuyện cũ,

00:12:03.455 --> 00:12:05.929
và cha tôi nhìn tôi,

00:12:05.929 --> 00:12:07.583
ông nhìn tôi như thể tôi sẽ

00:12:07.583 --> 00:12:11.227
biến đi một cách thần kì
như tôi vừa xuất hiện.

00:12:11.227 --> 00:12:13.463
Ông quay sang bạn ông, nói:

00:12:13.463 --> 00:12:16.423
"Chàng trai này và tôi có sự gắn bó
rất sâu đậm,

00:12:16.423 --> 00:12:19.383
gắn bó rất rất sâu đậm"

00:12:19.383 --> 00:12:21.560
Nhưng tôi chưa bao giờ
cảm nhận được nó.

00:12:21.560 --> 00:12:23.559
Nếu có xuất hiện một cảm xúc

00:12:23.559 --> 00:12:26.383
thì nó rất yếu và gần như không có.

00:12:26.383 --> 00:12:28.223
Tôi cảm thấy trong cuộc hội ngộ này

00:12:28.223 --> 00:12:32.840
tôi đang thử vai làm con trai của ông.

NOTE Paragraph

00:12:32.840 --> 00:12:34.832
Khi quyền sách được xuất bản,

00:12:34.832 --> 00:12:36.568
có nhiều bài viết công tâm
về những trang báo toàn quốc

00:12:36.568 --> 00:12:39.840
nhưng ở Luton trang báo được chọn
không phải là The Guardian,

00:12:39.840 --> 00:12:42.127
mà là the Luton News,

00:12:42.127 --> 00:12:45.903
the Luton News chạy như dòng
tin chính của quyển sách,

00:12:45.903 --> 00:12:51.122
"Quyển sách có thể hàn gắn kẽ nứt 32 năm."

00:12:51.122 --> 00:12:54.434
Tôi hiểu nó đại diện cho


00:12:54.434 --> 00:12:56.527
khoảng cách giữa thế hệ này
với thế hệ sau,

00:12:56.527 --> 00:13:00.341
giữa những người như tôi và thế hệ cha tôi

00:13:00.341 --> 00:13:02.589
nhưng nó không được nhắc tới
trong những bút kí

00:13:02.589 --> 00:13:04.693
hay tự truyện về
cuộc đời người Ca-ri-bê

00:13:04.693 --> 00:13:08.777
Giống truyền thống không tán gẫu
về nghề nghiệp của mình chỗ đông người.

00:13:08.777 --> 00:13:13.433
Nhưng tôi vô tư với điều đó, và tôi nghĩ,
chắc chắn rồi,

00:13:13.433 --> 00:13:15.329
có một khả năng là

00:13:15.329 --> 00:13:19.522
nó sẽ gợi mở cuộc hội thoại
mà chúng tôi chưa từng có.

00:13:19.522 --> 00:13:23.726
Có lẽ nó sẽ lấp đầy khoảng cách thế hệ.

00:13:23.726 --> 00:13:26.253
Nó có thể là công cụ sửa chữa.

00:13:26.253 --> 00:13:28.654
Tôi thậm chí còn bắt đầu cảm thấy
quyển sách này

00:13:28.654 --> 00:13:31.542
có thể được cha tôi lĩnh hội

00:13:31.542 --> 00:13:35.718
như một hành động cổ vũ con cái.

NOTE Paragraph

00:13:35.718 --> 00:13:39.453
Buồn rằng, đó là sự nhầm lẫn ngu ngốc.

00:13:39.453 --> 00:13:43.494
Mắt Húp bị chọc tức bởi
những gì ông nhận thức được

00:13:43.494 --> 00:13:46.353
từ sự phóng khoáng của xã hội
về khiếm khuyết của ông.

00:13:46.353 --> 00:13:49.254
Ông ấy bị chọc tức bởi
sự phản bội của tôi,

00:13:49.254 --> 00:13:51.326
và hôm sau ông đến sạp báo

00:13:51.326 --> 00:13:52.510
yêu cầu quyền được hồi âm,

00:13:52.510 --> 00:13:54.742
và ông ấy được toại nguyện
với dòng tiêu đề

00:13:54.742 --> 00:13:57.902
"Mắt Húp đáp trả"

00:13:57.902 --> 00:14:00.870
Nó như thể là một sự đáp trả
đối với sự phản bội của tôi.

00:14:00.870 --> 00:14:03.748
Tôi đã không còn là con trai ông.

00:14:03.748 --> 00:14:05.829
Ông ấy nhận ra trong tâm trí
rằng gam màu của ông

00:14:05.829 --> 00:14:08.197
bị kéo lê qua bùn lấy,
và ông không cho phép điều đó.

00:14:08.197 --> 00:14:10.782
Ông ấy phải phục hồi lại danh dự,
ông đã làm vậy

00:14:10.782 --> 00:14:12.930
ban đầu, dù tôi thấy thất vọng

00:14:12.930 --> 00:14:15.290
nhưng tôi dần biết tôn trọng
cái quan niệm đó.

00:14:15.290 --> 00:14:18.293
Vẫn còn ánh lửa bập bùng cháy
trong mạch máu của ông ấy,

00:14:18.293 --> 00:14:21.910
dù ông đã 82 tuổi.

00:14:21.910 --> 00:14:24.472
Nếu chúng tôi trở lại lúc này

00:14:24.472 --> 00:14:27.703
về với 30 năm im lặng,

00:14:27.703 --> 00:14:33.663
cha tôi sẽ nói "Đâu sẽ vào đấy thôi"

NOTE Paragraph

00:14:33.663 --> 00:14:36.855
Người Jamaica sẽ nói cho bạn biết
rằng không có gì gọi là sự thật,

00:14:36.855 --> 00:14:38.880
chỉ có các phiên bản của nó.

00:14:38.880 --> 00:14:41.361
Chúng ta đểu tự kể những
phiên bản của câu chuyện

00:14:41.361 --> 00:14:44.216
mà chúng ta có thể sống tốt nhất với nó.

00:14:44.216 --> 00:14:46.743
Mỗi thế hệ đều tự xây nên một công trình

00:14:46.743 --> 00:14:48.810
cái mà họ miễn cưỡng hoặc có lúc

00:14:48.810 --> 00:14:51.118
không thể tháo dỡ,

00:14:51.118 --> 00:14:54.764
nhưng trong văn viết, phiên bản
câu chuyện của tôi

00:14:54.764 --> 00:14:56.832
đã bắt đầu thay đổi,

00:14:56.832 --> 00:15:00.826
và nó được tách ra khỏi tôi.

00:15:00.826 --> 00:15:03.755
Tôi đã không còn căm thù cha.

00:15:03.755 --> 00:15:08.239
Tôi không còn muốn ông ấy chết đi hay
cố giết ông,

00:15:08.239 --> 00:15:12.483
và tôi cảm thấy tự do,

00:15:12.483 --> 00:15:17.347
tự do hơn tôi cảm thấy trước đây.

00:15:17.347 --> 00:15:19.227
Tôi nghĩ rằng liệu sự tự do này

00:15:19.227 --> 00:15:22.142
có thể truyền sang ông được không.

NOTE Paragraph

00:15:24.218 --> 00:15:28.570
Trong cuộc hội ngộ đầu tiên đó,

00:15:28.570 --> 00:15:30.946
tôi bị kìm hãm bởi ý tưởng rằng tôi có

00:15:30.946 --> 00:15:34.390
rất ít ảnh của chính mình

00:15:34.390 --> 00:15:36.764
khi còn là một đứa trẻ.

00:15:36.764 --> 00:15:38.954
Đây là một bức ảnh chụp tôi,

00:15:38.954 --> 00:15:41.271
9 tháng tuổi.

00:15:41.271 --> 00:15:43.193
Trong tấm hình gốc,

00:15:43.193 --> 00:15:46.146
tôi được bồng bế bởi cha tôi, Mắt Húp.

00:15:46.146 --> 00:15:48.390
nhưng khi bố mẹ chia tay, mẹ tôi

00:15:48.390 --> 00:15:51.160
đã cắn xén ông khỏi mọi khía cạnh
đời sống chúng tôi.

00:15:51.160 --> 00:15:55.224
Mẹ tôi đã lấy một chiếc kéo
và cắt hình ông khỏi mọi bức ảnh,

00:15:55.224 --> 00:15:58.766
trong nhiều năm, tôi tự nhủ
sự thật về bức ảnh này

00:15:58.766 --> 00:16:01.770
là mày đang cô đơn,

00:16:01.770 --> 00:16:04.570
mày không được ai giúp đỡ.

00:16:04.570 --> 00:16:06.842
Nhưng có một cách nhìn khác
về bức ảnh.

00:16:06.842 --> 00:16:09.418
Đây là một bức ảnh
được nhìn thấy trước

00:16:09.418 --> 00:16:11.922
về một cuộc đoàn tụ,

00:16:11.922 --> 00:16:14.710
khả năng tôi sẽ được đoàn tụ cha tôi,

00:16:14.710 --> 00:16:18.774
và tôi khao khát được cha nâng đỡ,

00:16:18.774 --> 00:16:21.274
dìu ông với tới ánh sáng.

NOTE Paragraph

00:16:21.274 --> 00:16:24.210
Trong hôm đoàn tụ đầu tiên,

00:16:24.210 --> 00:16:26.512
nó thực sự là những thời khắc
vụng về và căng thẳng

00:16:26.512 --> 00:16:27.854
để giảm bớt căng thẳng,

00:16:27.854 --> 00:16:30.932
chúng tôi đi dạo.

00:16:30.932 --> 00:16:33.193
Khi chúng tôi đi, tôi đã nảy ra

00:16:33.193 --> 00:16:35.464
ý nghĩ rằng tôi đã trở về
làm một đứa trẻ

00:16:35.464 --> 00:16:38.957
mặc dù lúc đó tôi cao hơn bố tôi nhiều.

00:16:38.957 --> 00:16:41.208
Tôi gần như cao hơn bố tôi 1 foot.

00:16:41.208 --> 00:16:43.816
Ông ấy vẫn còn to béo,

00:16:43.816 --> 00:16:48.537
tôi cố bước đều theo ông.

00:16:48.537 --> 00:16:50.114
Và tôi nhận ra rằng ông đang bước

00:16:50.114 --> 00:16:52.890
như thể ông đang bị giám sát,

00:16:52.890 --> 00:16:55.801
nhưng tôi ngưỡng mộ bước chân ông.

00:16:55.801 --> 00:16:58.129
Ông bước như một người đàn ông

00:16:58.129 --> 00:17:01.000
trên con đường thất bại
của vòng chung kết F.A Cup

00:17:01.000 --> 00:17:04.952
trèo lên trên bậc để nhận lấy
huy chương động viên.

00:17:04.952 --> 00:17:08.576
Đó là danh dự của kẻ chiến bại.

NOTE Paragraph

00:17:08.576 --> 00:17:10.993
Cám ơn.

NOTE Paragraph

00:17:10.993 --> 00:17:11.871
(Vỗ tay)