1 00:00:01,920 --> 00:00:05,467 Powiedzmy, że to ty. Jest piękny, słoneczny dzień. 2 00:00:05,513 --> 00:00:10,173 Chcesz wziąć długi, głęboki wdech powietrza. 3 00:00:10,229 --> 00:00:16,025 Oczywiście mówiąc powietrze, mam na myśli tlen, 4 00:00:16,370 --> 00:00:21,302 bo to właśnie on jest nam potrzebny do życia. 5 00:00:22,094 --> 00:00:23,656 Bierzesz więc głęboki wdech, 6 00:00:23,676 --> 00:00:27,329 wdychasz powietrze przez usta. 7 00:00:27,440 --> 00:00:30,400 Następnie bierzesz kolejny głęboki wdech. 8 00:00:30,446 --> 00:00:32,230 Tym razem przez nos. 9 00:00:32,265 --> 00:00:37,012 Pomyślisz pewnie, że to dwie zupełnie inne drogi wdychania powietrza. 10 00:00:37,033 --> 00:00:40,529 Z pewnością to tak wygląda, bo jeśli spojrzymy na nos i usta, 11 00:00:40,568 --> 00:00:43,010 nie mają przecież za wiele wspólnego ze sobą. 12 00:00:43,053 --> 00:00:46,540 Jednak jeśli spojrzymy na drogę przepływu powietrza, 13 00:00:46,637 --> 00:00:50,235 jest ona prawie identyczna. 14 00:00:50,763 --> 00:00:56,805 Powietrze trafia do gardła niezależnie od tego czym je wdychaliśmy. 15 00:00:57,170 --> 00:00:59,435 Tak więc tutaj mamy powietrze wdychane przez nos, 16 00:00:59,765 --> 00:01:03,781 a tutaj przez usta i spotykają się w gardle. 17 00:01:04,781 --> 00:01:10,699 Następnie to powietrze wędruje w dół, do jabłka Adama. 18 00:01:10,813 --> 00:01:15,065 Przesunę trochę obraz, żebyście lepiej widzieli. 19 00:01:15,155 --> 00:01:19,440 Tutaj mamy jabłko Adama. 20 00:01:19,491 --> 00:01:23,640 Możecie sami spróbować wyczuć swoje jabłko Adama. 21 00:01:23,676 --> 00:01:27,525 Jest to pewne uwydatnienie widoczne na szyi, 22 00:01:27,597 --> 00:01:31,306 które posiada każdy człowiek, 23 00:01:31,306 --> 00:01:34,499 nie tylko mężczyźni, kobiety także. 24 00:01:34,871 --> 00:01:42,112 Nazywa się ono jabłkiem Adama, ponieważ Adam to imię męskie, 25 00:01:42,730 --> 00:01:49,391 a jest ono zwykle bardziej wyraźne u mężczyzn i chłopców. 26 00:01:50,972 --> 00:01:53,857 Szukając go u siebie, należy szukać palcami 27 00:01:53,872 --> 00:01:55,377 uwypuklenia w szyi. 28 00:01:55,435 --> 00:02:00,674 To uwypuklenie pozwala zlokalizować jabłko Adama. 29 00:02:03,821 --> 00:02:06,772 Jabłko Adama pozwala kontrolować głos. 30 00:02:06,840 --> 00:02:09,829 Inną nazwą na jabłko Adama 31 00:02:09,873 --> 00:02:12,859 jest krtań. 32 00:02:14,332 --> 00:02:21,293 Powietrze przedostaje się przez krtań do tchawicy. 33 00:02:22,437 --> 00:02:28,430 Dzięki temu możemy podnosić i obniżać głos, 34 00:02:28,923 --> 00:02:34,277 w zależności od ułożenia mięśni wokół jabłka Adama. 35 00:02:34,315 --> 00:02:39,677 Jest to pierwsza ciekawostka, kontrolowanie głosu. 36 00:02:39,748 --> 00:02:44,009 Na pewno już o tym wiedzieliście. 37 00:02:45,097 --> 00:02:48,954 Powietrze porusza się w dół, 38 00:02:49,340 --> 00:02:54,197 oczywiście cały czas mam na myśli tlen. 39 00:02:54,259 --> 00:02:58,512 Dochodzi aż do płuc 40 00:02:58,608 --> 00:03:05,504 i trafia zarówno do lewego jak i prawego płuca. 41 00:03:05,564 --> 00:03:11,818 Litera "L" oznacza lewe płuco, a litera "R" prawe płuco. 42 00:03:12,429 --> 00:03:15,398 Pomyślicie od razu czy nie powinny być odwrotnie. 43 00:03:15,439 --> 00:03:20,265 Pamiętajcie, że rysunek jest z perspektywy posiadacza tych płuc. 44 00:03:20,310 --> 00:03:23,357 Dlatego tak je narysowałem. 45 00:03:24,097 --> 00:03:27,007 Teraz opiszę nasz rysunek. 46 00:03:27,057 --> 00:03:30,540 Widzicie, że płuca nie są identyczne. 47 00:03:30,575 --> 00:03:35,293 Delikatnie się różnią, np. prawe płuco ma trzy płaty: 48 00:03:35,352 --> 00:03:40,588 płat górny, płat środkowy i płat dolny. 49 00:03:41,272 --> 00:03:45,351 Lewe płuco ma tylko dwa płaty i to jest pierwsza istotna różnica. 50 00:03:46,848 --> 00:03:51,515 Kolejną różnicą jest to, że w lewym płucu 51 00:03:51,535 --> 00:03:55,070 mamy wcięcie sercowe. 52 00:03:55,930 --> 00:04:02,765 Nazywa się tak, ponieważ płuco w tym miejscu 53 00:04:02,968 --> 00:04:08,360 sąsiaduje z sercem, 54 00:04:08,871 --> 00:04:12,458 tworząc pewnego rodzaju wcięcie. 55 00:04:12,582 --> 00:04:16,268 Tak więc serce zabiera płucom trochę miejsca. 56 00:04:17,767 --> 00:04:20,720 Mamy tu zatem miejsce na serce. 57 00:04:23,902 --> 00:04:28,210 Tak więc po lewej stronie mamy dwa płaty: górny i dolny. 58 00:04:28,241 --> 00:04:32,403 I te dwie wskazówki pomogą wam, gdy będziecie chcieli określić 59 00:04:32,447 --> 00:04:36,237 czy płuco, które widzicie jest prawe czy lewe. 60 00:04:36,258 --> 00:04:41,000 Patrzycie na ilość płatów i szukacie wcięcia sercowego. 61 00:04:41,297 --> 00:04:46,164 Płuca otoczone są żebrami. 62 00:04:46,432 --> 00:04:52,490 Pomiędzy żebrami są mięśnie żebrowe. I tak po obu stronach. 63 00:04:53,158 --> 00:04:59,600 Poniżej płuc i serca mamy wielki mięsień, 64 00:04:59,934 --> 00:05:03,869 który przechodzi tędy 65 00:05:04,601 --> 00:05:09,111 i tworzy podłoże. 66 00:05:09,222 --> 00:05:14,374 Tak więc serce i płuca opierają się na tym mięśniu, 67 00:05:14,493 --> 00:05:21,769 który nazywa się przeponą. Tak więc przepona jest podłożem, 68 00:05:22,860 --> 00:05:27,585 żebra są ścianami, co więc powstaje? 69 00:05:27,671 --> 00:05:33,079 Powstaje taki jakby pokój, ze ścianami i podłogą. 70 00:05:33,209 --> 00:05:37,015 Cały ten pokój nazywamy klatką piersiową. 71 00:05:37,151 --> 00:05:40,980 W tym pokoju znajdują się płuca i serce. 72 00:05:42,177 --> 00:05:46,697 Nie pokazałem wam jednak dokąd dokładnie trafia powietrze. 73 00:05:46,778 --> 00:05:51,603 Pokazałem tylko, że trafia do płuc. Nie musicie wiedzieć co się dzieje dalej. 74 00:05:51,799 --> 00:05:55,220 Zmażę więc kawałek rysunku. 75 00:05:55,294 --> 00:06:00,462 Pokażę wam jak wyglądałoby to przez okulary z rentgenem. 76 00:06:02,016 --> 00:06:04,777 To wasze płuca. 77 00:06:04,850 --> 00:06:08,672 Spójrzcie na tą interesującą architekturę. 78 00:06:09,139 --> 00:06:14,628 Najłatwiej jest wyobrazić sobie drzewo 79 00:06:15,436 --> 00:06:19,901 odwrócone do góry nogami. 80 00:06:20,326 --> 00:06:25,808 Narysuję tutaj to drzewo i liczne gałęzie. 81 00:06:26,164 --> 00:06:31,555 Gdy odwrócimy nasze drzewo, wygląda to trochę jak w naszych płucach. 82 00:06:31,594 --> 00:06:36,560 Nasze płuca przypominają odwrócone do góry nogami drzewo 83 00:06:36,591 --> 00:06:42,430 i całą tą strukturę nazywamy nawet czasami drzewem oskrzelowym. 84 00:06:42,897 --> 00:06:47,570 Więc gdy patrzycie na płuca i wydają się wam skomplikowane, 85 00:06:47,708 --> 00:06:51,751 pomyślcie o drzewie oskrzelowym, 86 00:06:51,934 --> 00:06:57,524 a wszystko stanie się bardziej przejrzyste. W środku mamy pień, 87 00:06:59,229 --> 00:07:02,160 a od niego odchodzą gałęzie. 88 00:07:02,208 --> 00:07:05,269 Tak więc powietrze porusza się wzdłuż tego pnia, tchawicy, by następnie 89 00:07:05,343 --> 00:07:13,274 rozdzielić się. Każdy z tych kolorowych obszarów ma inną funkcję. 90 00:07:13,579 --> 00:07:19,167 Zielony obszar służy dolnemu płatowi, natomiast fioletowy obszar górnemu. 91 00:07:20,038 --> 00:07:23,661 Po tej stronie mamy górny, środkowy i dolny płat. 92 00:07:23,708 --> 00:07:26,242 Wiem, że wygląda to trochę dziwnie, ponieważ 93 00:07:26,270 --> 00:07:30,100 widać zielone gałęzie tam, gdzie powinien być płat środkowy. 94 00:07:30,910 --> 00:07:34,200 Pomarańczowe gałęzie są jakby w płacie górnym. 95 00:07:34,994 --> 00:07:36,932 Jednak musicie pamiętać, 96 00:07:37,084 --> 00:07:45,234 że rysunek ten przedstawia trójwymiarowe płuco. 97 00:07:45,494 --> 00:07:49,257 Musicie więc sobie wyobrazić, że patrzycie na ich przednią stronę, 98 00:07:49,312 --> 00:07:52,853 a płat środkowy znajduje się z tyłu. 99 00:07:52,921 --> 00:07:57,772 I gdy spojrzymy na tył, położenie pomarańczowych gałęzi nabiera sensu. 100 00:07:58,333 --> 00:08:01,899 Wróćmy do drogi przepływu powietrza. 101 00:08:02,278 --> 00:08:05,041 Weźmy na przykład taką małą gałąź. 102 00:08:05,196 --> 00:08:09,896 Przybliżmy ją. 103 00:08:10,048 --> 00:08:13,125 Jest tak malutka, że nie można zobaczyć jej gołym okiem, 104 00:08:13,192 --> 00:08:16,572 jest widoczna dopiero pod mikroskopem, a wyglądałaby mniej więcej tak. 105 00:08:16,590 --> 00:08:21,131 Pod mikroskopem wyglądałaby jak malutkie pęcherzyki. 106 00:08:22,532 --> 00:08:26,562 Nazywamy je pęcherzykami płucnymi. 107 00:08:28,050 --> 00:08:30,965 Powietrze wpływa do pęcherzyków, 108 00:08:31,386 --> 00:08:34,563 natrafia na ślepy zaułek, zawraca 109 00:08:34,622 --> 00:08:37,970 i wtedy jest wydychane na zewnątrz. Tak właśnie działa oddychanie. 110 00:08:38,010 --> 00:08:41,904 Powietrze płynie od jamy ustnej do pęcherzyków płucnych, zawraca 111 00:08:41,956 --> 00:08:46,400 i wydostaje się z powrotem na zewnątrz. Zanim się wydostanie, wiedzcie, 112 00:08:46,550 --> 00:08:52,564 że blisko pęcherzyków jest krew, która płynie w tą stronę 113 00:08:54,204 --> 00:08:59,980 i do tej krwi przedostaje się tlen 114 00:09:02,991 --> 00:09:05,741 natomiast z krwi wracają substancje niepotrzebne 115 00:09:05,792 --> 00:09:10,233 czyli dwutlenek węgla pochodzący z komórek. 116 00:09:10,287 --> 00:09:15,468 Wraca on z powrotem do pęcherzyków płucnych. 117 00:09:15,530 --> 00:09:18,758 Widzicie więc jak tlen przedostaje się z zewnątrz 118 00:09:18,787 --> 00:09:21,880 do płuc poprzez wdech, 119 00:09:21,958 --> 00:09:25,620 trafia dalej do pęcherzyków płucnych, następnie do krwi 120 00:09:25,651 --> 00:09:29,660 i podczas wydechu pozbywamy się niepotrzebnego nam dwutlenku węgla.