[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.44,0:00:04.04,Default,,0000,0000,0000,,Jestem badaczem głębin,
Dialogue: 0,0:00:05.48,0:00:08.28,Default,,0000,0000,0000,,a dokładniej badaczem podwodnych jaskiń.
Dialogue: 0,0:00:09.20,0:00:11.82,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy byłam mała, \Nchciałam zostać astronautą,
Dialogue: 0,0:00:11.84,0:00:16.44,Default,,0000,0000,0000,,nie było to jednak możliwe, \Nbo wychowywałam się w Kanadzie.
Dialogue: 0,0:00:17.68,0:00:21.46,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, że wiemy\Ndużo więcej o kosmosie
Dialogue: 0,0:00:21.48,0:00:25.82,Default,,0000,0000,0000,,niż o wodach głębinowych i ich ścieżkach\Nbiegnących przez naszą planetę,
Dialogue: 0,0:00:25.84,0:00:28.80,Default,,0000,0000,0000,,tworzących układ krwionośny Matki Ziemi.
Dialogue: 0,0:00:29.72,0:00:33.10,Default,,0000,0000,0000,,Postanowiłam robić \Ncoś bardziej niezwykłego.
Dialogue: 0,0:00:33.12,0:00:35.58,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast badać kosmos,
Dialogue: 0,0:00:35.60,0:00:38.76,Default,,0000,0000,0000,,chciałam badać cuda świata głębin.
Dialogue: 0,0:00:39.92,0:00:41.58,Default,,0000,0000,0000,,Wielu ludzi twierdzi,
Dialogue: 0,0:00:41.60,0:00:45.72,Default,,0000,0000,0000,,że nurkowanie w jaskiniach \Njest bardzo niebezpieczne.
Dialogue: 0,0:00:46.56,0:00:49.46,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraźcie sobie, że teraz w tej sali
Dialogue: 0,0:00:49.48,0:00:52.38,Default,,0000,0000,0000,,nagle zapanowała całkowita ciemność,
Dialogue: 0,0:00:52.40,0:00:54.82,Default,,0000,0000,0000,,a waszym zadaniem jest znaleźć wyjście,
Dialogue: 0,0:00:54.84,0:00:57.18,Default,,0000,0000,0000,,czasem płynąc przez wielkie przestrzenie,
Dialogue: 0,0:00:57.20,0:01:00.54,Default,,0000,0000,0000,,a niekiedy czołgając się pod siedzeniami,
Dialogue: 0,0:01:00.56,0:01:03.10,Default,,0000,0000,0000,,trzymając się cienkiej linki asekuracyjnej
Dialogue: 0,0:01:03.12,0:01:07.86,Default,,0000,0000,0000,,czekając, aż aparat oddechowy\Ndostarczy wam tlenu na następny oddech.
Dialogue: 0,0:01:07.88,0:01:09.60,Default,,0000,0000,0000,,Tak wygląda moja praca.
Dialogue: 0,0:01:10.76,0:01:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Chcę wam pokazać,
Dialogue: 0,0:01:12.76,0:01:17.14,Default,,0000,0000,0000,,że nasz świat nie jest jedną wielką skałą.
Dialogue: 0,0:01:17.16,0:01:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Jest raczej gąbką.
Dialogue: 0,0:01:19.96,0:01:23.82,Default,,0000,0000,0000,,Mogę płynąć przez liczne \Notwory w "gąbce" Ziemi,
Dialogue: 0,0:01:23.84,0:01:25.26,Default,,0000,0000,0000,,a tam, gdzie już nie mogę,
Dialogue: 0,0:01:25.28,0:01:30.30,Default,,0000,0000,0000,,płyną dalej inne formy życia i materiały.
Dialogue: 0,0:01:30.32,0:01:33.34,Default,,0000,0000,0000,,Mój głos opowie wam
Dialogue: 0,0:01:33.36,0:01:36.28,Default,,0000,0000,0000,,o wnętrzu Matki Ziemi.
Dialogue: 0,0:01:38.64,0:01:41.62,Default,,0000,0000,0000,,Nie miałam żadnego przewodnika,
Dialogue: 0,0:01:41.64,0:01:44.72,Default,,0000,0000,0000,,kiedy postanowiłam jako pierwsza\N
Dialogue: 0,0:01:44.72,0:01:47.72,Default,,0000,0000,0000,,nurkować w jaskiniach \Ngór lodowych Antarktydy.
Dialogue: 0,0:01:47.72,0:01:52.14,Default,,0000,0000,0000,,W 2000 roku był to największy\Nruchomy obiekt na świecie.
Dialogue: 0,0:01:52.16,0:01:54.18,Default,,0000,0000,0000,,Odłamał się od Lodowca Szelfowego Rossa.
Dialogue: 0,0:01:54.20,0:01:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Zeszliśmy tam, żeby zbadać \Nekosystem pokrywy lodowej,
Dialogue: 0,0:01:57.16,0:01:59.80,Default,,0000,0000,0000,,w poszukiwaniu form życia pod lodem.
Dialogue: 0,0:02:00.44,0:02:03.62,Default,,0000,0000,0000,,Korzystaliśmy z tak zwanych oddycharek.
Dialogue: 0,0:02:03.64,0:02:07.86,Default,,0000,0000,0000,,Są bardzo podobne do urządzeń\Nużywanych przy spacerach w kosmosie.
Dialogue: 0,0:02:07.88,0:02:10.34,Default,,0000,0000,0000,,Pozwalają nam zejść głębiej
Dialogue: 0,0:02:10.36,0:02:13.10,Default,,0000,0000,0000,,niż moglibyśmy sobie wyobrazić\Nnawet 10 lat temu.
Dialogue: 0,0:02:13.12,0:02:15.18,Default,,0000,0000,0000,,Używamy gazów egzotycznych,
Dialogue: 0,0:02:15.20,0:02:20.40,Default,,0000,0000,0000,,a nasze misje pod wodą \Nmogą trwać nawet do 20 godzin.
Dialogue: 0,0:02:21.16,0:02:23.34,Default,,0000,0000,0000,,Pracuję z biologami.
Dialogue: 0,0:02:23.36,0:02:27.90,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, że jaskinie\Nsą skarbnicą niezwykłych form życia,
Dialogue: 0,0:02:27.92,0:02:30.72,Default,,0000,0000,0000,,gatunków, o istnieniu których\Nnie mieliśmy pojęcia.
Dialogue: 0,0:02:31.76,0:02:35.06,Default,,0000,0000,0000,,Wiele z nich prowadzi\Nniezwykły tryb życia.
Dialogue: 0,0:02:35.08,0:02:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Często są bezbarwne i nie mają oczu,
Dialogue: 0,0:02:39.04,0:02:43.54,Default,,0000,0000,0000,,żyją również bardzo długo.
Dialogue: 0,0:02:43.56,0:02:47.02,Default,,0000,0000,0000,,Właściwie zwierzęta, które dziś\Npływają w tych jaskiniach
Dialogue: 0,0:02:47.04,0:02:49.54,Default,,0000,0000,0000,,wyglądają tak samo jak skamieliny
Dialogue: 0,0:02:49.56,0:02:52.90,Default,,0000,0000,0000,,datowane na okres przed\Nwyginięciem dinozaurów.
Dialogue: 0,0:02:52.92,0:02:56.66,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraźcie sobie, że są \Njak małe pływające dinozaury.
Dialogue: 0,0:02:56.68,0:03:00.12,Default,,0000,0000,0000,,Czego mogą nas nauczyć \No ewolucji i przetrwaniu?
Dialogue: 0,0:03:01.12,0:03:05.14,Default,,0000,0000,0000,,Patrząc na łopatonoga w słoiku,
Dialogue: 0,0:03:05.16,0:03:08.02,Default,,0000,0000,0000,,widzimy, że ma wielkie jadowite kły.
Dialogue: 0,0:03:08.04,0:03:12.30,Default,,0000,0000,0000,,Mógłby zaatakować coś 40 razy\Nwiększego od siebie i to zabić.
Dialogue: 0,0:03:12.32,0:03:14.10,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli byłby wielkości kota,
Dialogue: 0,0:03:14.12,0:03:16.72,Default,,0000,0000,0000,,byłby najniebezpieczniejszym\Nstworzeniem na Ziemi.
Dialogue: 0,0:03:17.92,0:03:21.18,Default,,0000,0000,0000,,Te zwierzęta żyją w niesamowicie \Npięknych miejscach.
Dialogue: 0,0:03:21.20,0:03:25.82,Default,,0000,0000,0000,,Czasem te jaskinie są bardzo młode,
Dialogue: 0,0:03:25.84,0:03:27.58,Default,,0000,0000,0000,,a te zwierzęta bardzo stare.
Dialogue: 0,0:03:27.60,0:03:28.88,Default,,0000,0000,0000,,Jak się tam dostały?
Dialogue: 0,0:03:29.88,0:03:32.06,Default,,0000,0000,0000,,Pracuję też z fizykami,
Dialogue: 0,0:03:32.08,0:03:35.70,Default,,0000,0000,0000,,którzy interesują się\Nglobalną zmianą klimatu.
Dialogue: 0,0:03:35.72,0:03:38.02,Default,,0000,0000,0000,,Zbierają skały z jaskiń,
Dialogue: 0,0:03:38.04,0:03:41.10,Default,,0000,0000,0000,,tną je, oglądają warstwy w środku,
Dialogue: 0,0:03:41.12,0:03:43.06,Default,,0000,0000,0000,,podobne do słojów drzewa.
Dialogue: 0,0:03:43.08,0:03:45.10,Default,,0000,0000,0000,,Mogą cofnąć się w czasie
Dialogue: 0,0:03:45.12,0:03:48.82,Default,,0000,0000,0000,,i dowiedzieć się, jak zmieniał się klimat\Nw różnych okresach na Ziemi.
Dialogue: 0,0:03:48.84,0:03:51.34,Default,,0000,0000,0000,,Kolor czerwony widoczny na tym zdjęciu
Dialogue: 0,0:03:51.36,0:03:54.70,Default,,0000,0000,0000,,to piasek Sahary.
Dialogue: 0,0:03:54.72,0:03:58.82,Default,,0000,0000,0000,,Uniósł go wiatr znad Oceanu Atlantyckiego.
Dialogue: 0,0:03:58.84,0:04:03.22,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj spadł na wyspę Abaco na Bahamach.
Dialogue: 0,0:04:03.24,0:04:04.86,Default,,0000,0000,0000,,Przesiąknął przez glebę
Dialogue: 0,0:04:04.88,0:04:08.86,Default,,0000,0000,0000,,i osiadł na skałach w tych jaskiniach.
Dialogue: 0,0:04:08.88,0:04:12.70,Default,,0000,0000,0000,,Badając warstwy tych skał,\Nmożemy rozpoznać okresy,
Dialogue: 0,0:04:12.72,0:04:15.50,Default,,0000,0000,0000,,kiedy klimat na Ziemi był bardzo suchy.
Dialogue: 0,0:04:15.52,0:04:19.28,Default,,0000,0000,0000,,Możemy tak odczytać \Nsetki tysięcy lat wstecz.
Dialogue: 0,0:04:20.56,0:04:22.82,Default,,0000,0000,0000,,Paleoklimatolodzy badają również
Dialogue: 0,0:04:22.84,0:04:26.14,Default,,0000,0000,0000,,poziom morza w różnych okresach na Ziemi.
Dialogue: 0,0:04:26.16,0:04:28.38,Default,,0000,0000,0000,,Tu, na Bermudach, wraz z zespołem
Dialogue: 0,0:04:28.40,0:04:31.46,Default,,0000,0000,0000,,zanurkowaliśmy tak głęboko, jak \Nnikt wcześniej w tej okolicy.
Dialogue: 0,0:04:31.48,0:04:33.10,Default,,0000,0000,0000,,Szukaliśmy miejsc,
Dialogue: 0,0:04:33.12,0:04:36.66,Default,,0000,0000,0000,,gdzie dawniej poziom morza \Nstykał się z linią brzegową
Dialogue: 0,0:04:36.68,0:04:39.52,Default,,0000,0000,0000,,setki metrów poniżej obecnego poziomu.
Dialogue: 0,0:04:40.88,0:04:44.38,Default,,0000,0000,0000,,Pracuję też z paleontologami \Ni archeologami.
Dialogue: 0,0:04:44.40,0:04:48.78,Default,,0000,0000,0000,,W miejscach takich jak Meksyk,\NBahamy czy Kuba,
Dialogue: 0,0:04:48.80,0:04:53.50,Default,,0000,0000,0000,,szukamy w jaskiniach pozostałości \Npo kulturze czy obecności człowieka.
Dialogue: 0,0:04:53.52,0:04:54.78,Default,,0000,0000,0000,,Dużo mówią nam
Dialogue: 0,0:04:54.80,0:04:57.88,Default,,0000,0000,0000,,o dawnych mieszkańcach tych regionów.
Dialogue: 0,0:04:58.76,0:05:02.26,Default,,0000,0000,0000,,Mój ulubiony projekt był\Nponad 15 lat temu,
Dialogue: 0,0:05:02.28,0:05:04.80,Default,,0000,0000,0000,,kiedy byłam częścią zespołu \Nwykonującego pierwszą
Dialogue: 0,0:05:04.83,0:05:08.14,Default,,0000,0000,0000,,dokładną mapę 3D podziemnej powierzchni.
Dialogue: 0,0:05:08.16,0:05:10.54,Default,,0000,0000,0000,,Urządzenie, które prowadzę przez jaskinię,
Dialogue: 0,0:05:10.56,0:05:15.02,Default,,0000,0000,0000,,wykonywało model 3D w czasie rzeczywistym.
Dialogue: 0,0:05:15.04,0:05:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Przez radio o ultra niskiej częstotliwości
Dialogue: 0,0:05:17.12,0:05:21.80,Default,,0000,0000,0000,,przekazywaliśmy naszą aktualną pozycję \Nw jaskini na powierzchnię.
Dialogue: 0,0:05:22.32,0:05:27.14,Default,,0000,0000,0000,,Płynęłam więc pod domami, biurowcami, \Nkręgielniami i polami golfowymi,
Dialogue: 0,0:05:27.16,0:05:30.32,Default,,0000,0000,0000,,a nawet pod restauracją Sonny's BBQ.
Dialogue: 0,0:05:31.08,0:05:33.18,Default,,0000,0000,0000,,Niesamowite. Nauczyłam się,
Dialogue: 0,0:05:33.20,0:05:36.10,Default,,0000,0000,0000,,że wszystko, co robimy na powierzchni
Dialogue: 0,0:05:36.12,0:05:38.54,Default,,0000,0000,0000,,powróci do nas w postaci wody pitnej.
Dialogue: 0,0:05:38.56,0:05:43.34,Default,,0000,0000,0000,,Nasza planeta to nie tylko\Nrzeki, jeziora i oceany,
Dialogue: 0,0:05:43.36,0:05:48.14,Default,,0000,0000,0000,,to ogromna sieć wód gruntowych,\Nktóra łączy nas wszystkich.
Dialogue: 0,0:05:48.16,0:05:52.02,Default,,0000,0000,0000,,To wspólne źródło, \Nz którego wszyscy pijemy.
Dialogue: 0,0:05:52.04,0:05:56.34,Default,,0000,0000,0000,,Gdy zrozumiemy nasze powiązanie\Nz wodami gruntowymi
Dialogue: 0,0:05:56.36,0:05:59.02,Default,,0000,0000,0000,,i ze wszystkimi źródłami wody na ziemi,
Dialogue: 0,0:05:59.04,0:06:00.78,Default,,0000,0000,0000,,zaczniemy pracować nad problemem,
Dialogue: 0,0:06:00.80,0:06:04.16,Default,,0000,0000,0000,,prawdopodobnie najważniejszym\Nwyzwaniem tego stulecia.
Dialogue: 0,0:06:05.04,0:06:08.46,Default,,0000,0000,0000,,Nie zostałam astronautą,\Ntak jak zawsze chciałam,
Dialogue: 0,0:06:08.48,0:06:12.10,Default,,0000,0000,0000,,ale to urządzenie, zaprojektowane \Nprzez dra Billa Stone, zostanie nim.
Dialogue: 0,0:06:12.12,0:06:13.54,Default,,0000,0000,0000,,Zostało ono zmodyfikowane.
Dialogue: 0,0:06:13.56,0:06:16.86,Default,,0000,0000,0000,,To samodzielnie pływający, \Nautonomiczny robot
Dialogue: 0,0:06:16.88,0:06:18.54,Default,,0000,0000,0000,,o sztucznej inteligencji,
Dialogue: 0,0:06:18.56,0:06:22.14,Default,,0000,0000,0000,,którego ostatecznym celem jest\Nwylot na księżyc Jowisza, Europę
Dialogue: 0,0:06:22.16,0:06:26.76,Default,,0000,0000,0000,,w celu zbadania oceanów\Npod jej zamarzniętą powierzchnią.
Dialogue: 0,0:06:27.48,0:06:29.40,Default,,0000,0000,0000,,To niesamowite.
Dialogue: 0,0:06:30.16,0:06:35.88,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)