1
00:00:01,440 --> 00:00:04,040
ကျွန်မဟာ ရေအောက် စူးစမ်းရေးသမားပါ၊

2
00:00:05,480 --> 00:00:08,280
ပိုတိတိကျကျပြောရရင်၊ ဥမင်ရေငုပ်သမားပါ။

3
00:00:09,200 --> 00:00:11,816
ကလေးတုန်းက အာကာသယာဉ်မှူး ဖြစ်ချင်ခဲ့ပေမဲ့

4
00:00:11,840 --> 00:00:16,440
Canada မှာကြီးပြင်းခဲ့တဲ့ မိန်းကလေးတစ် 
ယောက်အနေနဲ့ ဒီအခွင့်ကို မရနိုင်ခဲ့ဘူး။

5
00:00:17,680 --> 00:00:21,456
ဒါပေမဲ့ ဖြစ်နေတာက ကျွန်မတို့ဟာ 
အာကာသအကြောင်းကို

6
00:00:21,480 --> 00:00:25,816
ကမ္ဘာကို ဖြတ်ပြီး စီဆင်းနေတဲ့ 
ရေအောက်စီးကြောင်းတွေထက် ပိုသိကြတယ်။

7
00:00:25,840 --> 00:00:28,800
မိခင်မြေကြီးရဲ့ တကယ့် အသက်သွေးကြောလေ။

8
00:00:29,720 --> 00:00:33,096
ဒီတော့ အာကာသကို စူးစမ်းလေ့လာမယ့် အစား 
ဒီထက်ပိုပြီး မှတ်သားစရာကောင်းတာ

9
00:00:33,120 --> 00:00:35,576
တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။

10
00:00:35,600 --> 00:00:38,760
အတွင်းပိုင်းနေရာရဲ့ အံ့ဖွယ်ရာတွေကို 
စူးစမ်းချင်ခဲ့တယ်။

11
00:00:39,920 --> 00:00:41,576
ကဲ လူတော်တော်များများက ပြောမှာက


12
00:00:41,600 --> 00:00:45,720
ဥမင်ရေငုပ်ခြင်းဟာ အန္တရာယ်အရှိဆုံး 
စူးစမ်းမှုဖြစ်လောက်တယ်လို့ပါ။

13
00:00:46,560 --> 00:00:49,456
ဆိုလိုတာက ကိုယ့်တိုင် 
ဒီအခန်းထဲမှာလို့ စိတ်ကူးကြည့်လိုက်ပါ။

14
00:00:49,480 --> 00:00:52,376
ရုတ်တရက် အမှောင်ထဲကို 
ထိုးဆင်းလိုက်တယ်ဆိုရင်

15
00:00:52,400 --> 00:00:54,816
တစ်ခုတည်းသောလုပ်စရာက 
ထွက်ပေါက်ရှာဖို့ပါ။

16
00:00:54,840 --> 00:00:57,176
တစ်ခါတစ်ခါ ဒီကြီးမားတဲ့ နေရာတွေကို 
ကူးဖြတ်ရင်းနဲ့

17
00:00:57,200 --> 00:01:00,536
အခြားအချိန်တွေမှာ ထိုင်ခုံတွေအောက်ကို 
တွားသွားရင်း

18
00:01:00,560 --> 00:01:03,096
ပါးလျတဲ့ လမ်းညွှန်ချက်နောက်လိုက်နာရင်း၊

19
00:01:03,120 --> 00:01:07,856
နောက်အသက်ရှူတာကို ထောက်ပံ့တဲ့
အသက်ကယ်အကူကိုသာ စောင့်နေရင်းပေါ့။

20
00:01:07,880 --> 00:01:09,600
ကဲ ဒါက ကျွန်မရဲ့ လုပ်ငန်းခွင်ပါ။

21
00:01:10,760 --> 00:01:12,736
ဒါပေမဲ့ ဒီနေ့ ရှင်တို့ကို သင်ပြချင်တာက

22
00:01:12,760 --> 00:01:17,136
ကျွန်မတို့ ကမ္ဘာဟာ ပကတိကျောက်တုံးကြီး 
တစ်တုံးမဟုတ်ပဲ

23
00:01:17,160 --> 00:01:19,120
ရေမြှုပ်တစ်ခုနဲ့ ပိုတူတာပါ။

24
00:01:19,960 --> 00:01:23,816
ကျွန်မတို့ ကမ္ဘာမြေရဲ့ ရေမြှုပ်ထဲက စိမ့်
ပေါက် အများကြီးထဲကို ဖြတ်ကူးနိုင်ပေမဲ့

25
00:01:23,840 --> 00:01:25,256
ကျွန်မ မတတ်နိုင်တဲ့နေရာမှာ

26
00:01:25,280 --> 00:01:30,296
အခြားသက်ရှိတွေနဲ့ အထည်ဒြပ်တွေဟာ 
ကျွန်မမပါပဲ ခရီးသွားနိုင်ကြတယ်။

27
00:01:30,320 --> 00:01:33,336
ကျွန်မရဲ့ အသံက မိခင် မြေရဲ့ အတွင်းဘက်

28
00:01:33,360 --> 00:01:36,280
အကြောင်း သင်ကြားပေးမယ့် အရာပါ။

29
00:01:38,640 --> 00:01:41,616
Antarctic ရေခဲစိုင်တွေအတွင်းက 
ဥမင်ရေငုပ်ဖို့

30
00:01:41,640 --> 00:01:47,696
ဆုံးဖြတ်ချက်ချတုန်းက
ကျွန်မအတွက် လမ်းညွှန်စာအုပ်မရှိခဲ့ဘူး။

31
00:01:47,720 --> 00:01:52,136
၂၀၀၀ ခုနှစ်မှာ ဒါက ကမ္ဘာမှာ 
အကြီးမားဆုံး ရွေ့ရှားနေတဲ့ ဝတ္ထုပါ။

32
00:01:52,160 --> 00:01:54,176
ဒါကနေ Ross Ice Shelf ကွဲထွက်ခဲ့တော့

33
00:01:54,200 --> 00:01:57,136
ရေခဲစွန်း ဂေဟဗေဒကို စူးစမ်းဖို့ 
ငုပ်ဆင်းခဲ့ပြီး ရေခဲအောက်ခြေက

34
00:01:57,160 --> 00:01:59,800
သက်ရှိသဏ္ဍာန်တွေကို ရှာခဲ့တယ်။


35
00:02:00,440 --> 00:02:03,616
ရေငုပ်အသက်ရှူကိရိယာ လို့ခေါ်တဲ့ 
နည်းပညာကို သုံးပါတယ်။

36
00:02:03,640 --> 00:02:07,856
ဒါက အာကာသမှာ လမ်းလျှောက်ဖို့ 
သုံးတဲ့ နည်းပညာနဲ့ အတော်တူပါတယ်။

37
00:02:07,880 --> 00:02:10,336
နည်းပညာက လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်က 
စိတ်ကူးလို့ရနိုင်တာထက်

38
00:02:10,360 --> 00:02:13,096
ပိုနက်နက်သွားဖို့ကို ကျွန်မတို့ကို 
ထောက်ကူပေးတယ်။

39
00:02:13,120 --> 00:02:15,176
ထူးဆန်းတဲ့ ဓာတ်ငွေ့တွေကို သုံးတော့


40
00:02:15,200 --> 00:02:20,400
ရေအောက်မှာ နာရီ ၂၀ ကြာ
အထိတောင် တာဝန်ယူနိင်တယ်။

41
00:02:21,160 --> 00:02:23,336
ဇီဝဗေဒပညာရှင်တွေနဲ့ တွဲလုပ်ပါတယ်။

42
00:02:23,360 --> 00:02:27,896
ဥမင်တွေဟာ အံ့စရာကောင်းတဲ့ သက်ရှိ
သဏ္ဍာန်တွေ၊ ကျွန်မတို့ ဘယ်တုန်းကမှ

43
00:02:27,920 --> 00:02:30,720
ရှိတယ်လို့ မသိခဲ့တဲ့ မျိုးစိတ်တွေရဲ့တဲ့ 
သိုက်တွေဖြစ်နေတယ်။

44
00:02:31,760 --> 00:02:35,056
ဒီသက်ရှိသဏ္ဍာန် အများအပြားဟာ 
တမူထူးခြားစွာ ရှင်သန်ကြတယ်။

45
00:02:35,080 --> 00:02:39,016
တော်များများမှာ မျက်လုံး မရှိကြဘဲ
နဂိုအရောင်ရယ်လို့ မရှိကြပဲ

46
00:02:39,040 --> 00:02:43,536
ဒီတိရစ္ဆာန်တွေဟာ အသက်လည်း 
အင်မတန်ရှည်ကြတယ်။

47
00:02:43,560 --> 00:02:47,016
တကယ်က ဒီနေ့ ဒီဥမင်တွေထဲမှာ 
ကူးခပ်နေတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေဟာ

48
00:02:47,040 --> 00:02:49,536
ဒိုင်နိုဆော မျိုးသုဉ်းခြင်းထက် အလျင်ကျတဲ့

49
00:02:49,560 --> 00:02:52,896
ရုပ်ကြွင်းမှတ်တမ်းထဲကနဲ့ တထေရာတည်းပါ။

50
00:02:52,920 --> 00:02:56,656
ဒီတော့ ဒါတွေဟာ ကူးခပ်နတေဲ့ ဒိုင်နိုဆော 
ပေါက်စလေးတွေလို့ စိတ်ကူးကြည့်လိုက်ပါ။

51
00:02:56,680 --> 00:03:00,120
သူတို့က ကျွန်မတိုကို ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်နဲ့ 
ရှင်ကျန်တာကို သင်ပေးနိုင်မလား။

52
00:03:01,120 --> 00:03:05,136
ဖန်ဘူးထဲမှာ ကူးနေတဲ့ ဒီ remipede လို 
တိရစ္ဆာန်ကို ကြည့်တဲ့အခါ

53
00:03:05,160 --> 00:03:08,016
သူ့မှာ အဆိပ်ပါတဲ့ ဧရာမ အစွယ်တွေရှိတယ်။

54
00:03:08,040 --> 00:03:12,296
သူ့အရွယ်ထက် အဆ ၄၀ ကြီးတဲ့ဟာကို 
တိုက်ခိုက်ပြီး သတ်ပစ်နိုင်တယ်။

55
00:03:12,320 --> 00:03:14,096
သူသာ ကြောင်တစ်ကောင်အရွယ်ဆိုရင်

56
00:03:14,120 --> 00:03:16,720
ကမ္ဘာပေါ်မှာ အန္တရာယ်အရှိဆုံး 
ဖြစ်လိမ့်မယ်။

57
00:03:17,920 --> 00:03:21,176
ပြီးတော့ ဒီတိရိစ္ဆာန်တွေက အံ့လောက်အောင်
လှပတဲ့ နေရာတွေမှာနေပြီး

58
00:03:21,200 --> 00:03:25,816
တစ်ချို့အခြေအနေတွေမှာ ဒီလို ဥမင်တွေဟာ 
အရမ်း သက်တမ်းနုပြီး

59
00:03:25,840 --> 00:03:27,576
တိရစ္ဆာန်တွေကတော့ ရှေးကျပါတယ်။

60
00:03:27,600 --> 00:03:28,880
သူတို့ ဘယ်လိုရောက်လာခဲ့လဲ

61
00:03:29,880 --> 00:03:32,056
ရူပဗေဒပညာရှင်တွေနဲ့လည်း တွဲလုပ်ပါတယ်။

62
00:03:32,080 --> 00:03:35,696
သူတို့ဟာ မကြာခဏတော့ ကမ္ဘာ့ရာသီ
ဥတု အပြောင်းအလဲကို စိတ်ဝင်စားတာပါ။

63
00:03:35,720 --> 00:03:38,016
ဂူတွေအတွင်းက ကျောက်တွေကို ယူနိုင်ပြီး

64
00:03:38,040 --> 00:03:41,096
ဒါတွေကို လွှာလိုက်ပြီး ကျောက်တွေအတွင်းက 
အလွှာတွေကို ကြည့်ကြတယ်။

65
00:03:41,120 --> 00:03:43,056
သစ်ပင်တစ်ပင်ရဲ့ ကွင်းတွေလိုမျိုး

66
00:03:43,080 --> 00:03:45,096
သမိုင်းကို ပြန်ရေတွက်နိုင်ပြီး

67
00:03:45,120 --> 00:03:48,816
မတူညီတဲ့ ကာလတွေက ကျွန်မတို့ ကမ္ဘာရဲ့ 
ရာသီဥတုကို လေ့လာနိုင်ပါတယ်။

68
00:03:48,840 --> 00:03:51,336
ဒီဓာတ်ပုံမှာမြင်ရတဲ့ အနီရောင်က

69
00:03:51,360 --> 00:03:54,696
တကယ်တော့ Sahara သဲကန္တာရက သဲမှုန်တွေပါ။

70
00:03:54,720 --> 00:03:58,816
ဒီတော့ ဒါကို Atlantic သမုဒ္ဒရာတစ်လျှောက် 
တိုက်ခတ်တဲ့ လေက သယ်လာတယ်။

71
00:03:58,840 --> 00:04:03,216
ဒီအဖြစ်မှာ Bahamas မှာရှိတဲ့ 
Abaco ကျွန်းပေါ်မှာ မိုးရွာချတယ်။

72
00:04:03,240 --> 00:04:04,856
ဒါကို မြေကြီးက တဆင့် စုပ်ယူပြီး

73
00:04:04,880 --> 00:04:08,856
ဒီဥမင်တွေ အတွင်းဘက်က ကျောက်
တွေပေါ်မှာ ၎င်းဘာသာ ပို့ချပါတယ်။

74
00:04:08,880 --> 00:04:12,696
ဒီကျောက်တွေရဲ့ အလွှာတွေထဲကို 
ကြည့်လိုက် တော့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရာသီဥတု

75
00:04:12,720 --> 00:04:15,496
အရမ်း၊ အရမ်း ခြောက်သွေ့ခဲ့တဲ့ 
ကာလတွေကို မြင်နိုင်ပြီး

76
00:04:15,520 --> 00:04:19,279
နှစ်သိန်းပေါင်းများစွာချီတဲ့ဆီ 
ပြန်သွားနိုင်ပါတယ်။

77
00:04:20,560 --> 00:04:22,816
ရှေးပဝေသဏီကာလ ပညာရှင်တွေလည်း ကမ္ဘာပေါ်က

78
00:04:22,840 --> 00:04:26,136
အခြားကာလတွေမှာ ပင်လယ်မျက်နှာပြင် 
ရှိတဲ့ နေရာကို စိတ်ဝင်စားကြတယ်။

79
00:04:26,160 --> 00:04:28,376
ဒါက Bermuda မှာပါ။ 
ဒီဒေသမှာ ကျွန်မတို့အဖွဲ့

80
00:04:28,400 --> 00:04:31,456
အနက်ဆုံး ရေငုပ်တာတွေ စတင် တာဝန်ယူ 
လုပ်ဆောင်ဖူးခဲ့ပြီး

81
00:04:31,480 --> 00:04:33,096
ပင်လယ်ပြင်ဟာ လက်ရှိ အမြင့်တွေရဲ့

82
00:04:33,120 --> 00:04:36,656
အောက် ပေရာပေါင်းချီတဲ့ကမ်းရိုးကို

83
00:04:36,680 --> 00:04:39,520
ရိုက်ခတ်ခဲ့ဖူးတဲ့ နေရာတွေကို ရှာနေခဲ့တယ်။

84
00:04:40,880 --> 00:04:44,376
ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း ပညာရှင်တွေနဲ့လည်း 
တွဲလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

85
00:04:44,400 --> 00:04:48,776
Mexico Bahamas နဲ့ Cuba 
လိုနေရာမျိုးတွေတောင်မှပါ၊

86
00:04:48,800 --> 00:04:53,496
ယဉ်ကျေးမှု အကြွင်းအကျန်တွေနဲ့ ဥမင်တွေ
အတွင်းက လူသား အကြွင်းအကျန်တွေပါ

87
00:04:53,520 --> 00:04:54,776
ရှာနေခဲ့ပြီး ဒါတွေက

88
00:04:54,800 --> 00:04:57,880
ဒီဒေသက အစောဆုံး နေထိုင်သူတစ်ချို့
အကြောင်း အများကြီးပြောပါတယ်။

89
00:04:58,760 --> 00:05:02,256
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ အနှစ်သက်ဆုံး ပရောဂျက်က 
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၅ နှစ်ကျော်ကပါ၊

90
00:05:02,280 --> 00:05:04,804
မြေအောက် မျက်နှာပြင်ရဲ့ တိကျတဲ့ 
ပထမဆုံး သုံးဖက်မြင်

91
00:05:04,828 --> 00:05:08,136
မြေပုံလုပ်တဲ့ အဖွဲ့မှာ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း 
ပါဝင်တုန်းကပါ။

92
00:05:08,160 --> 00:05:10,536
ဥမင်ကိုဖြတ်ပြီး ရိုက်သွင်းတဲ့ ကိရိယာက

93
00:05:10,560 --> 00:05:15,016
ကျွန်မတို့ ရိုက်သွင်းစဉ်မှာ သုံးဘက်မြင် 
ပုံစံကို တကယ်ပဲ ဖန်တီးနေပါတယ်။

94
00:05:15,040 --> 00:05:17,096
ဥမင်ထဲက ကျွန်မတို့ရဲ့ တည်နေရာ အတိအကျကို

95
00:05:17,120 --> 00:05:21,800
မျက်နှာပြင်ဆီ ပြန်လွှင့်ပေးတဲ့ ကြိမ်
နှုန်းနိမ့်လွန် ရေဒီယိုလည်း သုံးဖူးတယ်။

96
00:05:22,320 --> 00:05:27,136
ဒါနဲ့ ကျွန်မဟာ အိမ်တွေ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း
တွေ၊ ဘိုးလင်းမြောင်းတွေ၊ ဂေါက်ကွင်းတွေနဲ့

97
00:05:27,160 --> 00:05:30,320
Sonny BBQ စားသောက်ဆိုင် ရဲ့
အောက်မှာတောင် ကူးခဲ့တာပေါ့။

98
00:05:31,080 --> 00:05:33,176
တော်တော် မှတ်သားစရာပါ၊ ဒါက ကျွန်မကို

99
00:05:33,200 --> 00:05:36,096
သင်ပေးတာက ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင်မှာ 
ကျွန်မတို့လုပ်သမျှဟာ

100
00:05:36,120 --> 00:05:38,536
ကျွန်မတို့ သောက်သုံးတာဆီ ပြန်လာမယ်ဆိုတာပါ။

101
00:05:38,560 --> 00:05:43,336
ကျွန်မတို့ရဲ့ ရေကမ္ဘာဟာ မြစ်တွေ၊ 
ကန်တွေ၊ သမုဒ္ဒရာတွေချည်းပဲ မဟုတ်ပဲ

102
00:05:43,360 --> 00:05:48,136
ကျွန်မတို့အားလုံးကို အတူတူဆက်ထားတဲ့ 
ကျယ်ပြန့်တဲ့ မြေအောက်ရေ ကွန်ရက်ပါ။

103
00:05:48,160 --> 00:05:52,016
ကျွန်မတို့ သောက်တာအားလုံးအတွက် 
ဘုံအရင်းအမြစ်ပါ။

104
00:05:52,040 --> 00:05:56,336
မြေအောက်ရေနဲ့ ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ 
ဂြိုဟ်ပေါ်က ရေအရင်းအမြစ်တွေအားလုံးနဲ့

105
00:05:56,360 --> 00:05:59,016
လူသား ဆက်နွှယ်နေပုံကို 
နားလည်လာနိုင်ရင်

106
00:05:59,040 --> 00:06:00,776
ဒီရာစုရဲ့ အရေးကြီးဆုံး ဖြစ်လောက်တဲ့

107
00:06:00,800 --> 00:06:04,160
ပြဿနာကို ကျွန်မတို့ 
ဖြေရှင်းနိုင်ပါလိမ့်မယ်။

108
00:06:05,040 --> 00:06:08,456
ဒီတော့ ကိုယ်ဖြစ်ချင်ခဲ့တဲ့ အာကာသယာဉ်မှူး 
ဘယ်တော့မှ ဖြစ်မလာတော့ပေမဲ့

109
00:06:08,480 --> 00:06:12,096
Dr. Bill Stone ရေးဆွဲတဲ့ ဒီပုံထုတ် 
ကိရိယာလေးတော့ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။

110
00:06:12,120 --> 00:06:13,536
ဒါက တကယ်ပဲ ပြောင်းလဲလိုက်တယ်။

111
00:06:13,560 --> 00:06:16,856
အခုဆို ဉာဏ်ရည် တုပထားတဲ့ သူ့ဘာသာ

112
00:06:16,880 --> 00:06:18,536
မောင်းနှင်တဲ့ ရေးကူးတဲ့ စက်ရုပ်ပါ။

113
00:06:18,560 --> 00:06:22,136
၎င်းရဲ့ အန္တိမပန်းတိုင်က 
Jupiter ရဲ့လ Europa ကိုသွားဖို့ဖြစ်ပြီး

114
00:06:22,160 --> 00:06:26,760
ဒီကိုယ်ထည်ရဲ့ အေးခဲနေတဲ့ မျက်နှာပြင်
အောက်က သမုဒ္ဒရာတွေကို စူးစမ်းဖို့ပါ။

115
00:06:27,480 --> 00:06:29,400
ဒါက တော်တော် အံ့မခန်းပါပဲ။

116
00:06:30,160 --> 00:06:35,880
(လက်ခုပ်သံများ)