[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.33,0:00:03.15,Default,,0000,0000,0000,,W ostatnim filmiku opowiadałem Wam, w jaki sposób komórka, Dialogue: 0,0:00:03.15,0:00:08.28,Default,,0000,0000,0000,,przy pomocy pompy sodowo-potasowej i ATP, utrzymuje Dialogue: 0,0:00:08.28,0:00:11.11,Default,,0000,0000,0000,,różnicę potencjałów między wewnętrzną a zewnętrzną Dialogue: 0,0:00:11.11,0:00:13.68,Default,,0000,0000,0000,,stroną błony komórkowej czy błony neuronu. Generalnie, na zewnątrz Dialogue: 0,0:00:13.68,0:00:15.33,Default,,0000,0000,0000,,jest więcej ładunków dodatnich niż wewnątrz. Dialogue: 0,0:00:15.33,0:00:19.29,Default,,0000,0000,0000,,A różnica potencjałów między wewnętrzną a zewnętrzną stroną Dialogue: 0,0:00:19.29,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,błony wynosi -70 miliwoltów. Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:25.34,Default,,0000,0000,0000,,Z minusem, ponieważ na zewnątrz jest więcej ładunków dodatnich. Dialogue: 0,0:00:25.34,0:00:27.48,Default,,0000,0000,0000,,Od mniejszej wartości odejmuję większą Dialogue: 0,0:00:27.48,0:00:29.73,Default,,0000,0000,0000,,i dostaję liczbę ujemną -70. Dialogue: 0,0:00:29.73,0:00:32.88,Default,,0000,0000,0000,,Mówiłem, że to podstawa, aby zrozumieć, Dialogue: 0,0:00:32.88,0:00:35.69,Default,,0000,0000,0000,,w jaki sposób neurony przekazują sygnały. Dialogue: 0,0:00:35.69,0:00:38.73,Default,,0000,0000,0000,,Żeby to dobrze zrozumieć, do tych podstaw, dodam jeszcze trochę Dialogue: 0,0:00:38.73,0:00:39.49,Default,,0000,0000,0000,,bazowych informacji. Dialogue: 0,0:00:39.49,0:00:42.71,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że wtedy przewodnictwo nerwowe będzie dla Was Dialogue: 0,0:00:42.71,0:00:43.76,Default,,0000,0000,0000,,zrozumiałe. Dialogue: 0,0:00:43.76,0:00:45.91,Default,,0000,0000,0000,,Zrozumiecie też, dlaczego neurony pokryte są Dialogue: 0,0:00:45.91,0:00:49.07,Default,,0000,0000,0000,,osłonką mielinową z węzłami Ranviera Dialogue: 0,0:00:49.07,0:00:50.12,Default,,0000,0000,0000,,i dlaczego mają tyle dendrytów. Dialogue: 0,0:00:50.12,0:00:52.39,Default,,0000,0000,0000,,Mam nadzieję, że to wszystko złoży się Wam w całość. Dialogue: 0,0:00:52.39,0:00:55.25,Default,,0000,0000,0000,,Mamy dwie drogi przekazywania Dialogue: 0,0:00:55.25,0:00:57.16,Default,,0000,0000,0000,,potencjału elektrycznego. Dialogue: 0,0:00:57.16,0:00:59.29,Default,,0000,0000,0000,,Dwie drogi przekazywania sygnału. Dialogue: 0,0:00:59.29,0:01:02.29,Default,,0000,0000,0000,,Będę mówił o przekazywaniu sygnału. Dialogue: 0,0:01:02.29,0:01:04.26,Default,,0000,0000,0000,,Nie wiem, jak można to lepiej określić. Dialogue: 0,0:01:04.26,0:01:06.71,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszy sposób to droga elektrotoniczna. Dialogue: 0,0:01:06.71,0:01:08.19,Default,,0000,0000,0000,,Brzmi skomplikowanie, ale zobaczycie, Dialogue: 0,0:01:08.19,0:01:09.44,Default,,0000,0000,0000,,że to dosyć proste. Dialogue: 0,0:01:21.02,0:01:22.67,Default,,0000,0000,0000,,Drugi sposób, który omówię, Dialogue: 0,0:01:22.67,0:01:25.35,Default,,0000,0000,0000,,to potencjał czynnościowy. Dialogue: 0,0:01:25.35,0:01:27.77,Default,,0000,0000,0000,,Obie drogi mają swoje plusy i minusy, Dialogue: 0,0:01:27.77,0:01:32.76,Default,,0000,0000,0000,,jeśli chodzi o zdolność do przekazywania sygnałów. Dialogue: 0,0:01:32.76,0:01:36.36,Default,,0000,0000,0000,,Wszystko, o czym będę mówił, dotyczy wnętrza komórki Dialogue: 0,0:01:36.36,0:01:38.27,Default,,0000,0000,0000,,lub przechodzenia przez błonę komórkową. Dialogue: 0,0:01:38.27,0:01:39.94,Default,,0000,0000,0000,,Zastanówmy się, o co w tym chodzi. Dialogue: 0,0:01:39.94,0:01:41.78,Default,,0000,0000,0000,,Narysuję błonę komórkową. Dialogue: 0,0:01:41.78,0:01:46.31,Default,,0000,0000,0000,,Niech to będzie błona komórki nerwowej, czyli neuronu, Dialogue: 0,0:01:46.31,0:01:49.13,Default,,0000,0000,0000,,żeby nam się to wszystko łączyło. Dialogue: 0,0:01:49.13,0:01:51.05,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy już, że na zewnątrz jest więcej ładunków dodatnich Dialogue: 0,0:01:51.05,0:01:52.30,Default,,0000,0000,0000,,niż wewnątrz. Dialogue: 0,0:01:52.30,0:01:55.52,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy też, że na zewnątrz jest dużo jonów sodu, Dialogue: 0,0:01:55.52,0:01:58.28,Default,,0000,0000,0000,,że jest ich znacznie więcej na zewnątrz niż w środku w komórce. Dialogue: 0,0:01:58.28,0:01:59.32,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj będzie trochę. Dialogue: 0,0:01:59.32,0:02:05.66,Default,,0000,0000,0000,,I wiemy, że wewnątrz komórki jest znacznie więcej jonów potasu Dialogue: 0,0:02:05.66,0:02:08.18,Default,,0000,0000,0000,,niż na zewnątrz, a strona zewnętrzna jest bardziej dodatnia Dialogue: 0,0:02:08.18,0:02:11.07,Default,,0000,0000,0000,,niż wewnętrzna, bo pompa sodowo-potasowa Dialogue: 0,0:02:11.07,0:02:13.63,Default,,0000,0000,0000,,na każde wypompowane trzy jony sodu, Dialogue: 0,0:02:13.63,0:02:15.43,Default,,0000,0000,0000,,do środka dwa jony potasu. Dialogue: 0,0:02:15.43,0:02:18.06,Default,,0000,0000,0000,,W ostatnim filmiku mówiłem o tych białkach błonowych, Dialogue: 0,0:02:18.06,0:02:21.48,Default,,0000,0000,0000,,które nazywamy kanałami sodowymi. Dialogue: 0,0:02:21.48,0:02:23.81,Default,,0000,0000,0000,,Kanałami dla jonów sodu. Dialogue: 0,0:02:23.81,0:02:24.43,Default,,0000,0000,0000,,To wszystko są jony, Dialogue: 0,0:02:24.43,0:02:25.99,Default,,0000,0000,0000,,każdy z nich ma jakiś ładunek. Dialogue: 0,0:02:25.99,0:02:28.42,Default,,0000,0000,0000,,Nagle z jakiegoś powodu, działa jakiś bodziec -- Dialogue: 0,0:02:28.42,0:02:29.67,Default,,0000,0000,0000,,podpiszę to. Dialogue: 0,0:02:29.67,0:02:35.43,Default,,0000,0000,0000,,Przesunę kawałek. Dialogue: 0,0:02:35.43,0:02:39.99,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj mam kanał sodowy. Dialogue: 0,0:02:39.99,0:02:41.66,Default,,0000,0000,0000,,Na razie jest zamknięty, ale Dialogue: 0,0:02:41.66,0:02:43.48,Default,,0000,0000,0000,,coś powoduje jego otwarcie. Dialogue: 0,0:02:43.48,0:02:45.70,Default,,0000,0000,0000,,W tym filmiku albo w następnym Dialogue: 0,0:02:45.70,0:02:47.33,Default,,0000,0000,0000,,będziemy mówić o tym, co może Dialogue: 0,0:02:47.33,0:02:48.20,Default,,0000,0000,0000,,wywoływać otwieranie się kanałów jonowych. Dialogue: 0,0:02:48.20,0:02:51.10,Default,,0000,0000,0000,,Jakiś bodziec powoduje, że kanał się otwiera. Dialogue: 0,0:02:51.10,0:02:52.91,Default,,0000,0000,0000,,W rzeczywistości jest wiele różnych bodźców, sygnałów, które Dialogue: 0,0:02:52.91,0:02:55.48,Default,,0000,0000,0000,,powodują otwarcie kanałów jonowych. Dialogue: 0,0:02:55.48,0:02:56.37,Default,,0000,0000,0000,,Kanał się po prostu otwiera. Dialogue: 0,0:02:56.37,0:03:00.56,Default,,0000,0000,0000,,Co się stanie, gdy się otworzy? Dialogue: 0,0:03:00.56,0:03:02.56,Default,,0000,0000,0000,,Otwieramy go. Dialogue: 0,0:03:02.56,0:03:04.79,Default,,0000,0000,0000,,Jakiś bodziec prowadzi do otwarcia -- i co się stanie? Dialogue: 0,0:03:04.79,0:03:06.88,Default,,0000,0000,0000,,Na zewnątrz mamy więcej ładunków dodatnich niż w środku, Dialogue: 0,0:03:06.88,0:03:08.46,Default,,0000,0000,0000,,więc te ładunki chcą wejść do środka. Dialogue: 0,0:03:08.46,0:03:12.40,Default,,0000,0000,0000,,A to jest kanał sodowy, czyli tylko jony sodu mogą przez niego przejść. Dialogue: 0,0:03:12.40,0:03:14.96,Default,,0000,0000,0000,,To białko o złożonej, pofałdowanej strukturze Dialogue: 0,0:03:14.96,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,i tylko jony sodu mogą przez nie przejść. Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.84,Default,,0000,0000,0000,,W dodatku, mamy znacznie więcej sodu na zewnątrz Dialogue: 0,0:03:19.84,0:03:20.51,Default,,0000,0000,0000,,niż w środku. Dialogue: 0,0:03:20.51,0:03:22.58,Default,,0000,0000,0000,,Żeby wyrównać stężenia, jony sodu będą Dialogue: 0,0:03:22.58,0:03:23.32,Default,,0000,0000,0000,,wędrowały przez kanał do środka. Dialogue: 0,0:03:23.32,0:03:26.65,Default,,0000,0000,0000,,Jony sodu są naładowane dodatnio, na zewnątrz też jest Dialogue: 0,0:03:26.65,0:03:28.27,Default,,0000,0000,0000,,bardziej dodatnio, więc jony sodu będą uciekały Dialogue: 0,0:03:28.27,0:03:30.34,Default,,0000,0000,0000,,z dodatnio naładowanego otoczenia. Dialogue: 0,0:03:30.34,0:03:32.81,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli otworzymy kanał sodowy, to mnóstwo Dialogue: 0,0:03:32.81,0:03:35.04,Default,,0000,0000,0000,,jonów sodu będzie wpływać do wnętrza komórki. Dialogue: 0,0:03:35.04,0:03:40.25,Default,,0000,0000,0000,,Wiele jonów sodu będzie przechodzić przez błonę. Dialogue: 0,0:03:40.25,0:03:43.19,Default,,0000,0000,0000,,A co będzie się działo poniżej tego miejsca, Dialogue: 0,0:03:43.19,0:03:44.50,Default,,0000,0000,0000,,kiedy zaczną tu napływać jony sodu? Dialogue: 0,0:03:44.50,0:03:47.11,Default,,0000,0000,0000,,Zmniejszę moje powiększenie. Dialogue: 0,0:03:47.11,0:03:50.65,Default,,0000,0000,0000,,To jest błona komórkowa, Dialogue: 0,0:03:50.65,0:03:54.16,Default,,0000,0000,0000,,a tutaj mamy otwarty kanał sodowy, otwarty z jakiegoś powodu, Dialogue: 0,0:03:54.16,0:03:56.99,Default,,0000,0000,0000,,tak, że jony sodu napływają do wnętrza komórki. Dialogue: 0,0:03:56.99,0:04:01.05,Default,,0000,0000,0000,,We wnętrzu komórki rośnie więc ładunek dodatni. Dialogue: 0,0:04:01.05,0:04:04.98,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mamy tutaj woltomierz Dialogue: 0,0:04:04.98,0:04:07.23,Default,,0000,0000,0000,,i mierzymy nim różnice potencjałów pomiędzy wewnętrzną Dialogue: 0,0:04:07.23,0:04:10.42,Default,,0000,0000,0000,,a zewnętrzną stroną błony. Dialogue: 0,0:04:10.42,0:04:13.58,Default,,0000,0000,0000,,Narysuję wykres, Dialogue: 0,0:04:13.58,0:04:17.19,Default,,0000,0000,0000,,narysuję go w miejscu woltomierza. Dialogue: 0,0:04:17.19,0:04:20.58,Default,,0000,0000,0000,,Na osi y mamy różnicę potencjałów -- Dialogue: 0,0:04:20.58,0:04:26.75,Default,,0000,0000,0000,,nazwijmy to napięciem błonowym albo różnicą napięć Dialogue: 0,0:04:26.75,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,pomiędzy wewnętrzną a zewnętrzną stroną błony. Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:31.15,Default,,0000,0000,0000,,Na osi x mamy czas. Dialogue: 0,0:04:31.15,0:04:33.46,Default,,0000,0000,0000,,Załóżmy, że jeszcze nie otworzyłem kanału sodowego, Dialogue: 0,0:04:33.46,0:04:35.03,Default,,0000,0000,0000,,że pozostaje on w stanie spoczynku. Dialogue: 0,0:04:35.03,0:04:37.10,Default,,0000,0000,0000,,Za to pracuje pompa sodowo-potasowa. Dialogue: 0,0:04:37.10,0:04:39.09,Default,,0000,0000,0000,,Jony przechodzą w obie strony przez błonę, ale Dialogue: 0,0:04:39.09,0:04:41.79,Default,,0000,0000,0000,,różnica potencjałów wynosi stale -70 miliwoltów. Dialogue: 0,0:04:41.79,0:04:46.77,Default,,0000,0000,0000,,Zaznaczę -70 miliwoltów. Dialogue: 0,0:04:46.77,0:04:51.11,Default,,0000,0000,0000,,Co się stanie, kiedy otworzy się ten kanał sodowy, Dialogue: 0,0:04:51.11,0:04:53.77,Default,,0000,0000,0000,,kanał położony w odległości od naszego miejsca pomiaru. Dialogue: 0,0:04:53.77,0:04:55.91,Default,,0000,0000,0000,,Załóżmy, że otwiera się tylko ten kanał. Dialogue: 0,0:04:55.91,0:04:58.37,Default,,0000,0000,0000,,Nagle przy wyjściu kanału jest więcej ładunków dodatnich. Dialogue: 0,0:04:58.37,0:05:01.18,Default,,0000,0000,0000,,A ładunki, które były tam wcześniej -- dodatnie ładunki, Dialogue: 0,0:05:01.18,0:05:07.48,Default,,0000,0000,0000,,nie ma znaczenia czy jonów sodu, czy potasu, Dialogue: 0,0:05:07.48,0:05:09.26,Default,,0000,0000,0000,,te ładunki będą uciekały z miejsca zalewanego przez jony dodatnie Dialogue: 0,0:05:09.26,0:05:11.48,Default,,0000,0000,0000,,do miejsca, gdzie ciągle ładunek jest bardziej ujemny. Dialogue: 0,0:05:11.48,0:05:13.84,Default,,0000,0000,0000,,A tutaj ładunek dodatni jest znacznie mniejszy niż przy kanale. Dialogue: 0,0:05:13.84,0:05:16.67,Default,,0000,0000,0000,,Możemy tu mieć jony potasu, możemy mieć jony sodu. Dialogue: 0,0:05:16.67,0:05:19.96,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie dodatnie jony będą uciekały Dialogue: 0,0:05:19.96,0:05:23.31,Default,,0000,0000,0000,,z miejsca, w którym otworzył się kanał sodowy. Dialogue: 0,0:05:23.31,0:05:25.59,Default,,0000,0000,0000,,Ich ładunek dodatni będzie się przemieszczał. Dialogue: 0,0:05:25.59,0:05:28.91,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy tylko otworzymy kanał jonowy, Dialogue: 0,0:05:28.91,0:05:30.46,Default,,0000,0000,0000,,wywołamy ruch ładunków dodatnich Dialogue: 0,0:05:30.46,0:05:31.23,Default,,0000,0000,0000,,w tym kierunku. Dialogue: 0,0:05:31.23,0:05:34.83,Default,,0000,0000,0000,,I nagle -- mieliśmy tu wcześniej -70 miliwoltów, Dialogue: 0,0:05:34.83,0:05:37.24,Default,,0000,0000,0000,,a teraz nadpływa tu wiele jonów dodatnich. Dialogue: 0,0:05:37.24,0:05:41.68,Default,,0000,0000,0000,,Prawie natychmiast w tym miejscu -- Dialogue: 0,0:05:41.68,0:05:45.12,Default,,0000,0000,0000,,prawie natychmiast wartość ładunku stanie się mniej ujemna Dialogue: 0,0:05:45.12,0:05:46.47,Default,,0000,0000,0000,,lub bardziej dodatnia. Dialogue: 0,0:05:46.47,0:05:48.59,Default,,0000,0000,0000,,Różnica potencjałów między stronami błony Dialogue: 0,0:05:48.59,0:05:49.80,Default,,0000,0000,0000,,zmniejszy się. Dialogue: 0,0:05:49.80,0:05:51.98,Default,,0000,0000,0000,,To to miejsce na wykresie. Dialogue: 0,0:05:51.98,0:05:57.90,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli przeniesiemy woltomierz i zmierzymy Dialogue: 0,0:05:57.90,0:06:01.12,Default,,0000,0000,0000,,napięcie w tym punkcie -- pewnie wynosiło wcześniej Dialogue: 0,0:06:01.12,0:06:06.15,Default,,0000,0000,0000,,-70 miliwoltów. Za ułamek sekundy przesuwająca się fala Dialogue: 0,0:06:06.15,0:06:09.56,Default,,0000,0000,0000,,ładunków dodatnich zaczyna oddziaływać na to miejsce, Dialogue: 0,0:06:09.56,0:06:13.02,Default,,0000,0000,0000,,a ono staje się bardziej dodatnie. Ten efekt jest znacznie słabszy Dialogue: 0,0:06:13.02,0:06:14.66,Default,,0000,0000,0000,,niż w pobliżu kanału jonowego, bo ładunki dodatnie Dialogue: 0,0:06:14.66,0:06:16.24,Default,,0000,0000,0000,,we wszystkich kierunkach. Dialogue: 0,0:06:16.24,0:06:17.41,Default,,0000,0000,0000,,Potencjał nie rozchodzi się kierunkowo, efekt jest więc słabszy. Dialogue: 0,0:06:17.41,0:06:20.13,Default,,0000,0000,0000,,Wpływ ładunków dodatnich na to miejsce będzie słabszy. Dialogue: 0,0:06:20.13,0:06:21.86,Default,,0000,0000,0000,,Zbierze się w nim mniej ładunków dodatnich. Dialogue: 0,0:06:21.86,0:06:26.16,Default,,0000,0000,0000,,Żeby powstał potencjał elektrotoniczny, musi otworzyć się Dialogue: 0,0:06:26.16,0:06:30.39,Default,,0000,0000,0000,,jakiś kanał jonowy w komórce, wtedy ładunek zaczyna napływać Dialogue: 0,0:06:30.39,0:06:32.46,Default,,0000,0000,0000,,i zmienia wartość potencjału Dialogue: 0,0:06:32.46,0:06:33.63,Default,,0000,0000,0000,,w innych częściach komórki. Dialogue: 0,0:06:33.63,0:06:40.97,Default,,0000,0000,0000,,Zaleta tego procesu jest jego szybkość. Dialogue: 0,0:06:40.97,0:06:41.82,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy tylko otworzy się kanał, Dialogue: 0,0:06:41.82,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,w położonych poniżej częściach komórki gromadzi się coraz Dialogue: 0,0:06:50.00,0:07:00.82,Default,,0000,0000,0000,,więcej ładunków dodatnich, ale im dalej od kanału, tym mniejsza fala jonów Dialogue: 0,0:07:00.82,0:07:02.57,Default,,0000,0000,0000,,dodatnich tam dociera. Dialogue: 0,0:07:02.57,0:07:05.05,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli naszym priorytetem jest szybkość rozchodzenia się sygnału, Dialogue: 0,0:07:05.05,0:07:06.24,Default,,0000,0000,0000,,to powinniśmy postawić na potencjał elektrotoniczny. Dialogue: 0,0:07:06.24,0:07:08.62,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy tylko otwiera się kanał, fala ładunków rozprzestrzenia sie Dialogue: 0,0:07:08.62,0:07:11.75,Default,,0000,0000,0000,,po całej komórce. Ale jeśli zmiana potencjału ma dotrzeć Dialogue: 0,0:07:11.75,0:07:14.66,Default,,0000,0000,0000,,na dużą odległość -- na przykład, gdyby potencjał elektrotoniczny Dialogue: 0,0:07:14.66,0:07:18.03,Default,,0000,0000,0000,,miał dotrzeć aż tu, a my chcielibyśmy go zmierzyć, Dialogue: 0,0:07:18.03,0:07:20.21,Default,,0000,0000,0000,,to właściwie nie zarejestrowalibyśmy żadnej zmiany. Dialogue: 0,0:07:20.21,0:07:22.41,Default,,0000,0000,0000,,Może trochę później, ale i tak nie miałby on tutaj wpływu, Dialogue: 0,0:07:22.41,0:07:24.92,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ fala jonów byłaby już mocno rozproszona. Dialogue: 0,0:07:24.92,0:07:26.96,Default,,0000,0000,0000,,Fala nie porusza się kierunkowo i trochę podwyższa ładunek w całej komórce. Dialogue: 0,0:07:26.96,0:07:30.20,Default,,0000,0000,0000,,Czyli zmiana potencjału w dużej odległości od Dialogue: 0,0:07:30.20,0:07:30.75,Default,,0000,0000,0000,,otwartego kanału jonowego Dialogue: 0,0:07:30.75,0:07:32.24,Default,,0000,0000,0000,,będzie bardzo mała. Dialogue: 0,0:07:32.24,0:07:36.11,Default,,0000,0000,0000,,Raczej nie wykorzystamy go do przekazywania sygnału na duże odległości. Dialogue: 0,0:07:36.11,0:07:38.04,Default,,0000,0000,0000,,Wobec tego warto rozpracować kwestie związane z Dialogue: 0,0:07:38.04,0:07:40.08,Default,,0000,0000,0000,,potencjałem czynnościowym. Dialogue: 0,0:07:40.08,0:07:43.31,Default,,0000,0000,0000,,Jak się domyślacie, powstanie potencjału czynnościowego jest bardziej skomplikowane. Dialogue: 0,0:07:43.31,0:07:45.51,Default,,0000,0000,0000,,Zacznijmy od tego samego punktu wyjścia. Dialogue: 0,0:07:45.51,0:07:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Mamy kanał sodowy, który otwiera się pod wpływem bodźca. Dialogue: 0,0:07:51.50,0:07:54.73,Default,,0000,0000,0000,,Zaraz narysuję dwie błony komórkowe. Dialogue: 0,0:07:54.73,0:07:55.98,Default,,0000,0000,0000,,To strona zewnętrzna. Dialogue: 0,0:07:59.50,0:08:02.44,Default,,0000,0000,0000,,A to strona wewnętrzna. Dialogue: 0,0:08:02.44,0:08:05.68,Default,,0000,0000,0000,,Zaraz narysuję -- to może być błona --zaraz przejdziemy Dialogue: 0,0:08:05.68,0:08:06.27,Default,,0000,0000,0000,,do szczegółów. Dialogue: 0,0:08:06.27,0:08:11.87,Default,,0000,0000,0000,,To może być błona aksonu w komórce nerwowej. Dialogue: 0,0:08:11.87,0:08:14.81,Default,,0000,0000,0000,,Tu mamy kanał sodowy. Dialogue: 0,0:08:18.81,0:08:21.70,Default,,0000,0000,0000,,Kanały sodowe (pomarańczowy) leżą na przemian z potasowymi (żółty). Dialogue: 0,0:08:21.70,0:08:26.09,Default,,0000,0000,0000,,Leżą naprzemiennie, więc mam tu jeszcze jeden kanał sodowy. Dialogue: 0,0:08:26.09,0:08:38.52,Default,,0000,0000,0000,,Chciałem narysować błonę po drugiej stronie komórki, ale wystarczą te kanały. Jeszcze jeden sodowy. Dialogue: 0,0:08:38.52,0:08:39.98,Default,,0000,0000,0000,,Nie chcę rysować zbyt dużo kanałów. Dialogue: 0,0:08:39.98,0:08:42.98,Default,,0000,0000,0000,,Narysuję jedną pełną sekwencję, żebyście Dialogue: 0,0:08:42.98,0:08:44.73,Default,,0000,0000,0000,,wiedzieli, o co chodzi. Dialogue: 0,0:08:44.73,0:08:46.35,Default,,0000,0000,0000,,To jest drugi kanał potasowy. Dialogue: 0,0:08:52.14,0:08:54.29,Default,,0000,0000,0000,,Na początku wszystkie kanały są zamknięte. Dialogue: 0,0:08:54.29,0:08:56.24,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie są zamknięte. Dialogue: 0,0:08:56.24,0:08:58.75,Default,,0000,0000,0000,,Na kanał sodowy działa jakiś bodziec Dialogue: 0,0:08:58.75,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,i kanał się otwiera. Dialogue: 0,0:09:03.22,0:09:05.74,Default,,0000,0000,0000,,Ten kanał się otwiera. Dialogue: 0,0:09:05.74,0:09:07.67,Default,,0000,0000,0000,,Jakiś bodziec, sygnał powoduje jego otwarcie. Dialogue: 0,0:09:07.67,0:09:10.86,Default,,0000,0000,0000,,Będziemy jeszcze mówić o jakie bodźce chodzi. Dialogue: 0,0:09:10.86,0:09:20.16,Default,,0000,0000,0000,,ten kanał się otwiera, pod wpływem, powiedzmy, Dialogue: 0,0:09:20.16,0:09:21.21,Default,,0000,0000,0000,,konkretnego napięcia. Dialogue: 0,0:09:21.21,0:09:26.17,Default,,0000,0000,0000,,Otwiera się, kiedy napięcie wynosi Dialogue: 0,0:09:26.17,0:09:27.42,Default,,0000,0000,0000,,-55 miliwoltów. Dialogue: 0,0:09:27.42,0:09:33.40,Default,,0000,0000,0000,,Otwiera się przy -55 miliwoltach. Dialogue: 0,0:09:33.40,0:09:35.91,Default,,0000,0000,0000,,Błona komórkowa jest w stanie spoczynku, Dialogue: 0,0:09:35.91,0:09:38.27,Default,,0000,0000,0000,,różnica potencjałów między wnętrzem komórki a otoczeniem Dialogue: 0,0:09:38.27,0:09:40.38,Default,,0000,0000,0000,,wynosi -70 miliwoltów, więc ten kanał się nie otworzy. Dialogue: 0,0:09:40.38,0:09:43.42,Default,,0000,0000,0000,,Będzie zamknięty, ale jeśli z jakiegoś powodu, Dialogue: 0,0:09:43.42,0:09:47.52,Default,,0000,0000,0000,,napięcie wzrośnie do -55 miliwoltów, Dialogue: 0,0:09:47.52,0:09:49.44,Default,,0000,0000,0000,,to ten kanał sodowy się otworzy. Dialogue: 0,0:09:49.44,0:09:52.73,Default,,0000,0000,0000,,Zapiszę jeszcze parę wartości napięcia, które wpływają Dialogue: 0,0:09:52.73,0:09:53.63,Default,,0000,0000,0000,,na funkcjonowanie kanałów jonowych. Dialogue: 0,0:09:53.63,0:09:57.88,Default,,0000,0000,0000,,Kanał sodowy zamyka się -- to zgrubne wartości, Dialogue: 0,0:09:57.88,0:10:01.26,Default,,0000,0000,0000,,ale chodzi o to, żebyście to zrozumieli. Dialogue: 0,0:10:01.26,0:10:10.91,Default,,0000,0000,0000,,Zamyka się przy napięciu +35 miliwoltów. Dialogue: 0,0:10:11.87,0:10:20.30,Default,,0000,0000,0000,,A kanał potasowy otwiera się przy napięciu Dialogue: 0,0:10:20.30,0:10:24.28,Default,,0000,0000,0000,,+40 miliwoltów, żebyście mieli jakieś wyobrażenie. Dialogue: 0,0:10:24.28,0:10:33.11,Default,,0000,0000,0000,,A zamyka się przy napięciu -80 miliwoltów. Dialogue: 0,0:10:36.21,0:10:37.01,Default,,0000,0000,0000,,Co więc będzie się działo? Dialogue: 0,0:10:37.01,0:10:40.04,Default,,0000,0000,0000,,Załóżmy, że z jakiegoś powodu napięcie tutaj Dialogue: 0,0:10:40.04,0:10:41.62,Default,,0000,0000,0000,,wyniesie -55 miliwoltów. Dialogue: 0,0:10:41.62,0:10:44.83,Default,,0000,0000,0000,,Narysuje taki wykres jak poprzednio. Dialogue: 0,0:10:44.83,0:10:46.86,Default,,0000,0000,0000,,Potrzebuję miejsca na wykres. Dialogue: 0,0:10:46.86,0:10:54.11,Default,,0000,0000,0000,,Taki wykres jak poprzednio. Dialogue: 0,0:10:54.11,0:10:55.36,Default,,0000,0000,0000,,Na osi y napięcie błonowe, Dialogue: 0,0:11:00.37,0:11:03.08,Default,,0000,0000,0000,,A na osi x - czas. Dialogue: 0,0:11:03.08,0:11:05.18,Default,,0000,0000,0000,,Będziemy to mierzyli -- niech to będzie Dialogue: 0,0:11:05.18,0:11:08.79,Default,,0000,0000,0000,,napięcie błonowe tuż przy kanale sodowym, Dialogue: 0,0:11:08.79,0:11:09.15,Default,,0000,0000,0000,,o tutaj. Dialogue: 0,0:11:09.15,0:11:10.35,Default,,0000,0000,0000,,Mierzymy napięcie po obu stronach Dialogue: 0,0:11:10.35,0:11:11.48,Default,,0000,0000,0000,,kanału sodowego. Dialogue: 0,0:11:11.48,0:11:14.20,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli nie działa żaden bodziec, to będziemy mieli Dialogue: 0,0:11:14.20,0:11:18.06,Default,,0000,0000,0000,,linię prostą na poziomie -70 miliwoltów. Dialogue: 0,0:11:18.06,0:11:19.83,Default,,0000,0000,0000,,Teraz jakiś bodziec sprawia, że Dialogue: 0,0:11:19.83,0:11:21.62,Default,,0000,0000,0000,,wewnątrz pojawia się więcej ładunków dodatnich. Dialogue: 0,0:11:21.62,0:11:24.95,Default,,0000,0000,0000,,Ta zmiana może być skutkiem Dialogue: 0,0:11:24.95,0:11:26.43,Default,,0000,0000,0000,,potencjału elektrotonicznego. Dialogue: 0,0:11:26.43,0:11:28.44,Default,,0000,0000,0000,,Może właśnie nadpłynęła fala dodatnich ładunków. Dialogue: 0,0:11:28.44,0:11:30.86,Default,,0000,0000,0000,,Czyli mamy tu wyższe napięcie. Dialogue: 0,0:11:30.86,0:11:33.54,Default,,0000,0000,0000,,Mamy tu więcej ładunków dodatnich, ale pompy na ATP -- Dialogue: 0,0:11:33.54,0:11:38.52,Default,,0000,0000,0000,,pompa sodowo-potasowa wypompowuje nadmiar jonów, Dialogue: 0,0:11:38.52,0:11:41.78,Default,,0000,0000,0000,,i napięcie pozostaje poniżej -55 miliwoltów. Dialogue: 0,0:11:41.78,0:11:42.62,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy nic się nie dzieje. Dialogue: 0,0:11:42.62,0:11:43.64,Default,,0000,0000,0000,,Napięcie nie osiąga wartości progowej. Dialogue: 0,0:11:43.64,0:11:45.71,Default,,0000,0000,0000,,Ale może pojawić się kolejny potencjał elektrotoniczny, Dialogue: 0,0:11:45.71,0:11:47.95,Default,,0000,0000,0000,,a nawet kilka takich potencjałów, ładunków dodatnich Dialogue: 0,0:11:47.95,0:11:54.48,Default,,0000,0000,0000,,będzie dużo więcej i napięcie wzrośnie do -55 miliwoltów. Dialogue: 0,0:11:54.48,0:11:55.96,Default,,0000,0000,0000,,Pamiętajcie, im więcej dodatnich ładunków, Dialogue: 0,0:11:55.96,0:11:57.13,Default,,0000,0000,0000,,tym mniejsza liczba ujemna. Dialogue: 0,0:11:57.13,0:11:59.11,Default,,0000,0000,0000,,Mamy mniej na minusie, różnica potencjałów zmalała. Dialogue: 0,0:11:59.11,0:12:01.71,Default,,0000,0000,0000,,Osiągnęła -55 miliwoltów, więc Dialogue: 0,0:12:01.71,0:12:03.95,Default,,0000,0000,0000,,ten kanał otwiera się. Dialogue: 0,0:12:03.95,0:12:05.20,Default,,0000,0000,0000,,Wcześniej był zamknięty. Dialogue: 0,0:12:05.20,0:12:07.38,Default,,0000,0000,0000,,Był zamknięty przy większej różnicy potencjałów, wynoszącej -70 miliwoltów. Dialogue: 0,0:12:07.38,0:12:09.23,Default,,0000,0000,0000,,Zapiszę to. Dialogue: 0,0:12:09.23,0:12:20.32,Default,,0000,0000,0000,,W tym momencie kanał sodowy się otwiera. Dialogue: 0,0:12:20.32,0:12:23.04,Default,,0000,0000,0000,,Co się stanie, kiedy już się otworzy? Dialogue: 0,0:12:23.04,0:12:25.78,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy się otworzy -- to powtórka z rozrywki -- Dialogue: 0,0:12:25.78,0:12:28.50,Default,,0000,0000,0000,,dodatnie jony sodu napłyną do środka komórki, Dialogue: 0,0:12:28.50,0:12:31.49,Default,,0000,0000,0000,,zgodnie z różnicą potencjałów i z różnicą stężeń. Dialogue: 0,0:12:31.49,0:12:34.34,Default,,0000,0000,0000,,Jony sodu napłyną do komórki. Dialogue: 0,0:12:34.34,0:12:36.20,Default,,0000,0000,0000,,Na zewnątrz jest tyle jonów sodu, ładunek jest tam na tyle wysoki, Dialogue: 0,0:12:36.20,0:12:37.91,Default,,0000,0000,0000,,że jony sodu ciągle napływają do komórki. Dialogue: 0,0:12:37.91,0:12:41.35,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy tylko różnica potencjałów osiągnie wartość progową, Dialogue: 0,0:12:41.35,0:12:44.91,Default,,0000,0000,0000,,chociaż to tylko -55 czy -50 miliwoltów, Dialogue: 0,0:12:44.91,0:12:47.44,Default,,0000,0000,0000,,to kanał sodowy otwiera się i dodatnio naładowane Dialogue: 0,0:12:47.44,0:12:49.17,Default,,0000,0000,0000,,jony sodu napływają do komórki. Dialogue: 0,0:12:49.17,0:12:50.48,Default,,0000,0000,0000,,Wobec tego, jeśli chodzi o różnicę potencjałów, Dialogue: 0,0:12:50.48,0:12:51.80,Default,,0000,0000,0000,,to mamy coraz mniej na minusie. Dialogue: 0,0:12:54.81,0:12:57.38,Default,,0000,0000,0000,,Dodatnie jony sodu ciągle napływają, różnica staje się Dialogue: 0,0:12:57.38,0:13:00.22,Default,,0000,0000,0000,,liczba dodatnią, aż wreszcie kanał sodowy zamyka się Dialogue: 0,0:13:00.22,0:13:15.34,Default,,0000,0000,0000,,przy różnicy wynoszącej +35 miliwoltów. Dialogue: 0,0:13:15.34,0:13:17.88,Default,,0000,0000,0000,,Mamy więc do czynienia -- mamy tutaj Dialogue: 0,0:13:17.88,0:13:21.31,Default,,0000,0000,0000,,+35 miliwoltów. Dialogue: 0,0:13:21.31,0:13:24.72,Default,,0000,0000,0000,,W tym momencie kanał sodowy zamyka się, a w tym samym czasie -- Dialogue: 0,0:13:24.72,0:13:30.55,Default,,0000,0000,0000,,usunąłem te liczby -- było tutaj +40 miliwoltów, Dialogue: 0,0:13:30.55,0:13:32.32,Default,,0000,0000,0000,,ale przyjmijmy +35, na nasze potrzeby. Dialogue: 0,0:13:32.32,0:13:34.84,Default,,0000,0000,0000,,Przy różnicy potencjałów +35 miliwoltów Dialogue: 0,0:13:34.84,0:13:39.52,Default,,0000,0000,0000,,otwierają się kanały potasowe. Dialogue: 0,0:13:39.52,0:13:40.65,Default,,0000,0000,0000,,Co się wtedy dzieje? Dialogue: 0,0:13:40.65,0:13:43.99,Default,,0000,0000,0000,,Nagle mamy już +35 czy +40 miliwoltów -- Dialogue: 0,0:13:43.99,0:13:47.43,Default,,0000,0000,0000,,-- niech będzie +40 miliwoltów, i tak już wiecie, Dialogue: 0,0:13:47.43,0:13:51.84,Default,,0000,0000,0000,,o co chodzi, więc +40 miliwoltów w każdym przypadku. Dialogue: 0,0:13:51.84,0:13:56.10,Default,,0000,0000,0000,,Przy +40 miliwoltach zamyka się kanał sodowy. Dialogue: 0,0:13:56.10,0:13:58.64,Default,,0000,0000,0000,,Do komórki nie napływają już dodatnie jony sodu, Dialogue: 0,0:13:58.64,0:14:01.34,Default,,0000,0000,0000,,ale teraz wewnątrz mamy wyższy ładunek dodatni, przynajmniej Dialogue: 0,0:14:01.34,0:14:03.07,Default,,0000,0000,0000,,w tym punkcie błony, niż na zewnątrz. Dialogue: 0,0:14:03.07,0:14:05.72,Default,,0000,0000,0000,,Wobec tego otworzą się kanały potasowe. Dialogue: 0,0:14:05.72,0:14:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Otworzy się kanał potasowy. Dialogue: 0,0:14:08.22,0:14:11.32,Default,,0000,0000,0000,,Kanał dla jonów K plus. Dialogue: 0,0:14:11.32,0:14:12.72,Default,,0000,0000,0000,,Co się stanie, kiedy kanały potasowe się otworzą? Dialogue: 0,0:14:12.72,0:14:15.80,Default,,0000,0000,0000,,Mamy tu wiele jonów potasu. Dialogue: 0,0:14:15.80,0:14:19.37,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy już, że pompa sodowo-potasowa, przenosi jony Dialogue: 0,0:14:19.37,0:14:22.51,Default,,0000,0000,0000,,potasu -- mamy tutaj jony potasu. Dialogue: 0,0:14:22.51,0:14:25.15,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy już, że pompa sodowo-potasowa zwiększa Dialogue: 0,0:14:25.15,0:14:27.28,Default,,0000,0000,0000,,stężenie jonów sodu na zewnątrz, Dialogue: 0,0:14:27.28,0:14:30.30,Default,,0000,0000,0000,,a stężenie jonów potasu wewnątrz komórki. Dialogue: 0,0:14:30.30,0:14:34.33,Default,,0000,0000,0000,,A teraz różnica potencjałów wynosi +40 miliwoltów, Dialogue: 0,0:14:34.33,0:14:37.14,Default,,0000,0000,0000,,więc więcej ładunków dodatnich mamy wewnątrz komórki. Dialogue: 0,0:14:37.14,0:14:38.36,Default,,0000,0000,0000,,Kanał potasowy otwiera się. Dialogue: 0,0:14:38.36,0:14:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Jony potasu uciekają z wnętrza komórki, Dialogue: 0,0:14:40.32,0:14:42.20,Default,,0000,0000,0000,,bo na zewnątrz jest ich mniej. Dialogue: 0,0:14:42.20,0:14:44.29,Default,,0000,0000,0000,,Przemieszczają się zgodnie z różnicą stężeń. Dialogue: 0,0:14:44.29,0:14:45.94,Default,,0000,0000,0000,,Wewnątrz komórki mamy duży ładunek dodatni. Dialogue: 0,0:14:45.94,0:14:47.97,Default,,0000,0000,0000,,Różnica potencjałów wynosi +40 miliwoltów. Dialogue: 0,0:14:47.97,0:14:49.48,Default,,0000,0000,0000,,Jony potasu przemieszczają się więc zgodnie z różnicą potencjałów. Dialogue: 0,0:14:49.48,0:14:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Wypływają z komórki. Dialogue: 0,0:14:51.50,0:14:54.35,Default,,0000,0000,0000,,Dodatnio naładowane jony potasu wypływają Dialogue: 0,0:14:54.35,0:14:56.21,Default,,0000,0000,0000,,z komórki na zewnątrz. Dialogue: 0,0:14:56.21,0:14:59.92,Default,,0000,0000,0000,,Wewnątrz komórki dodatni ładunek będzie się zmniejszał. Dialogue: 0,0:14:59.92,0:15:01.55,Default,,0000,0000,0000,,Zapiszę, co tu się wydarzyło. Dialogue: 0,0:15:01.55,0:15:07.53,Default,,0000,0000,0000,,W tym momencie zamykają się kanały sodowe, Dialogue: 0,0:15:07.53,0:15:09.14,Default,,0000,0000,0000,,a otwierają potasowe. Dialogue: 0,0:15:11.92,0:15:14.25,Default,,0000,0000,0000,,Ładunek dodatni zaczyna więc wypływać z komórki, Dialogue: 0,0:15:14.25,0:15:18.30,Default,,0000,0000,0000,,co prowadzi do spadku ładunku wewnątrz poniżej poziomu wyjściowego, Dialogue: 0,0:15:18.30,0:15:21.67,Default,,0000,0000,0000,,bo kanały potasowe zamykają się dopiero przy różnicy potencjałów -80 miliwoltów. Dialogue: 0,0:15:21.67,0:15:30.66,Default,,0000,0000,0000,,Kanał potasowy zamyka się przy -80 miliwoltach. Dialogue: 0,0:15:30.66,0:15:35.34,Default,,0000,0000,0000,,Teraz pompa sodowo-potasowa przywraca wartość różnicy Dialogue: 0,0:15:35.34,0:15:36.55,Default,,0000,0000,0000,,-70 miliwoltów. Dialogue: 0,0:15:36.55,0:15:40.94,Default,,0000,0000,0000,,Ta sekwencja zdarzeń odbywa się w tym miejscu w komórce, Dialogue: 0,0:15:40.94,0:15:44.72,Default,,0000,0000,0000,,zaraz obok kanału sodowego. Dialogue: 0,0:15:44.72,0:15:47.04,Default,,0000,0000,0000,,A co będzie się działo w całej komórce? Dialogue: 0,0:15:47.04,0:15:49.68,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy we wnętrzu gromadzi się ładunek dodatni -- Dialogue: 0,0:15:49.68,0:15:51.34,Default,,0000,0000,0000,,osiągamy -40 miliwoltów. Dialogue: 0,0:15:51.34,0:15:54.49,Default,,0000,0000,0000,,W tym miejscu różnica potencjałów wynosi -40 miliwoltów. Dialogue: 0,0:15:54.49,0:15:56.97,Default,,0000,0000,0000,,Możecie wyobrazić to sobie jako bardzo krótki albo Dialogue: 0,0:15:56.97,0:16:00.12,Default,,0000,0000,0000,,lokalny potencjał elektrotoniczny. Dialogue: 0,0:16:00.12,0:16:02.76,Default,,0000,0000,0000,,W związku z tym, ładunki dodatnie przepłyną na to miejsce. Dialogue: 0,0:16:02.76,0:16:03.91,Default,,0000,0000,0000,,To miejsce stanie się bardziej dodatnie. Dialogue: 0,0:16:03.91,0:16:05.30,Default,,0000,0000,0000,,Ładunki dodatnie będą wędrować tam, Dialogue: 0,0:16:05.30,0:16:06.97,Default,,0000,0000,0000,,gdzie jest ich mniej. Dialogue: 0,0:16:06.97,0:16:09.04,Default,,0000,0000,0000,,Czyli to miejsce będzie miało większy ładunek dodatni. Dialogue: 0,0:16:09.04,0:16:11.97,Default,,0000,0000,0000,,Poprzednio różnica potencjałów wynosiła tutaj -70 miliwoltów, Dialogue: 0,0:16:11.97,0:16:18.20,Default,,0000,0000,0000,,a teraz może tu być -65; -60; -55 -- i wtedy -BUM. Dialogue: 0,0:16:18.20,0:16:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy ten kanał sodowy się otworzy. Dialogue: 0,0:16:19.78,0:16:22.06,Default,,0000,0000,0000,,Ten kanał się otworzy. Dialogue: 0,0:16:22.06,0:16:23.44,Default,,0000,0000,0000,,Kanał sodowy się otwiera Dialogue: 0,0:16:23.44,0:16:25.43,Default,,0000,0000,0000,,i do komórki, w tym miejscu, napływają jony sodu. Dialogue: 0,0:16:25.43,0:16:27.84,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli chcielibyśmy to narysować, narysować zmiany różnicy Dialogue: 0,0:16:27.84,0:16:33.24,Default,,0000,0000,0000,,potencjałów po obu stronach drugiego kanału sodowego, Dialogue: 0,0:16:33.24,0:16:36.63,Default,,0000,0000,0000,,to kiedy jony sodu zaczynają napływać przez pierwszy kanał, Dialogue: 0,0:16:36.63,0:16:41.44,Default,,0000,0000,0000,,drugi kanał --otwiera się tutaj -- drugi kanał otwiera się Dialogue: 0,0:16:41.44,0:16:45.64,Default,,0000,0000,0000,,trochę później, ponieważ dzięki zmianom ładunku Dialogue: 0,0:16:45.64,0:16:47.70,Default,,0000,0000,0000,,tuż po lewej, różnica potencjałów po obu stronach Dialogue: 0,0:16:47.70,0:16:48.54,Default,,0000,0000,0000,,drugiego kanału rośnie. Dialogue: 0,0:16:48.54,0:16:53.23,Default,,0000,0000,0000,,A po otwarciu sekwencja zdarzeń jest taka sama. Dialogue: 0,0:16:53.23,0:16:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy napływają tu jony sodu, ładunek dodatni rośnie, Dialogue: 0,0:16:56.30,0:16:59.63,Default,,0000,0000,0000,,dzięki temu komórka w tym miejscu, napięcie tutaj, Dialogue: 0,0:16:59.63,0:17:01.18,Default,,0000,0000,0000,,ładunek w tym miejscu wzrasta, Dialogue: 0,0:17:01.18,0:17:04.93,Default,,0000,0000,0000,,a to uruchamia kolejny kanał sodowy Dialogue: 0,0:17:04.93,0:17:07.28,Default,,0000,0000,0000,,i cała sekwencja zdarzeń się powtarza. Dialogue: 0,0:17:07.28,0:17:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Potem otwiera się kanal potasowy, żeby wnętrze komórki znów było naładowane ujemnie, Dialogue: 0,0:17:10.66,0:17:12.96,Default,,0000,0000,0000,,ale kiedy to się dzieje, tutaj już zgromadził się ładunek dodatni Dialogue: 0,0:17:12.96,0:17:14.63,Default,,0000,0000,0000,,i uruchomił kolejny kanał sodowy. Dialogue: 0,0:17:14.63,0:17:18.07,Default,,0000,0000,0000,,I tak jeden po drugim, kolejne kanały sodowe Dialogue: 0,0:17:18.07,0:17:20.84,Default,,0000,0000,0000,,zamykaja się i otwierają, przekazując informację, Dialogue: 0,0:17:20.84,0:17:23.27,Default,,0000,0000,0000,,przekazując zmiany potencjału. Dialogue: 0,0:17:23.27,0:17:25.13,Default,,0000,0000,0000,,O co tu chodzi? Dialogue: 0,0:17:25.13,0:17:27.99,Default,,0000,0000,0000,,Potencjał czynnościowy rozprzestrzenia się wolniej i potrzebuje energii. Dialogue: 0,0:17:27.99,0:17:32.20,Default,,0000,0000,0000,,Potencjał elektrotoniczny rozchodził się szybko, a ten jest wolniejszy. Dialogue: 0,0:17:32.20,0:17:33.82,Default,,0000,0000,0000,,Potencjał czynnościowy rozchodzi się wolniej. Dialogue: 0,0:17:33.82,0:17:35.35,Default,,0000,0000,0000,,Nie mówię, że jest wolny. Dialogue: 0,0:17:35.35,0:17:38.40,Default,,0000,0000,0000,,Jest wolniejszy, ponieważ wiąże się z otwieraniem Dialogue: 0,0:17:38.40,0:17:41.42,Default,,0000,0000,0000,,i zamykaniem kanałów, a poza tym wymaga nakładów energii. Dialogue: 0,0:17:41.42,0:17:43.28,Default,,0000,0000,0000,,Wymaga więcej energii, Dialogue: 0,0:17:43.28,0:17:47.88,Default,,0000,0000,0000,,a kanały otwieraja się i zamykają. Dialogue: 0,0:17:47.88,0:17:50.44,Default,,0000,0000,0000,,Poza tym, trzeba zmieniać napięcie i różnice potencjałów Dialogue: 0,0:17:50.44,0:17:54.13,Default,,0000,0000,0000,,w komórce, a w tym pomaga, potrzebująca energii do pracy, Dialogue: 0,0:17:54.13,0:17:55.70,Default,,0000,0000,0000,,pompa sodowo-potasowa. Dialogue: 0,0:17:55.70,0:17:56.77,Default,,0000,0000,0000,,Ale to dobrze. Dialogue: 0,0:17:56.77,0:17:59.48,Default,,0000,0000,0000,,Zaletą potencjału czynnościowego jest rozchodzenie się Dialogue: 0,0:17:59.48,0:18:02.33,Default,,0000,0000,0000,,na duże odległości. Dialogue: 0,0:18:02.33,0:18:03.82,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy mamy coś takiego -- widzieliśmy już, że Dialogue: 0,0:18:03.82,0:18:06.16,Default,,0000,0000,0000,,w przypadku potencjału elektrotonicznego, im dalej od miejsca Dialogue: 0,0:18:06.16,0:18:09.12,Default,,0000,0000,0000,,działania bodźca, tym słabsza zmiana Dialogue: 0,0:18:09.12,0:18:10.32,Default,,0000,0000,0000,,potencjału. Dialogue: 0,0:18:10.32,0:18:12.08,Default,,0000,0000,0000,,W rzeczywistości zmiana potencjału maleje wykładniczo. Dialogue: 0,0:18:12.08,0:18:14.44,Default,,0000,0000,0000,,Ładunki są coraz bardziej rozproszone, im dalej od punktu wyjścia, Dialogue: 0,0:18:14.44,0:18:17.03,Default,,0000,0000,0000,,czyli ten potencjał nie nadaje się na duże odległości. Dialogue: 0,0:18:17.03,0:18:20.60,Default,,0000,0000,0000,,A potencjał czynnościowy może trwać bardzo długo, bo Dialogue: 0,0:18:20.60,0:18:23.17,Default,,0000,0000,0000,,za każdym razem kiedy kolejny kanał sodowy zostanie otwarty, Dialogue: 0,0:18:23.17,0:18:26.94,Default,,0000,0000,0000,,to tak, jakbyśmy na nowo uruchamiali ten proces -- napływają Dialogue: 0,0:18:26.94,0:18:30.55,Default,,0000,0000,0000,,dodatnie jony, które podwyższają nieco Dialogue: 0,0:18:30.55,0:18:31.78,Default,,0000,0000,0000,,ładunek tutaj. Dialogue: 0,0:18:31.78,0:18:33.11,Default,,0000,0000,0000,,Kolejny kanał sodowy otwiera się. Dialogue: 0,0:18:33.11,0:18:34.75,Default,,0000,0000,0000,,Sekwencja wydarzeń ciągle się powtarza i sama się napędza. Dialogue: 0,0:18:34.75,0:18:38.21,Default,,0000,0000,0000,,Ten potencjał nadaje się do pokonywania dużych odległości. Dialogue: 0,0:18:38.21,0:18:40.85,Default,,0000,0000,0000,,Teraz macie podstawy, żeby zrozumieć, Dialogue: 0,0:18:40.85,0:18:43.88,Default,,0000,0000,0000,,co dzieje się w neuronach, a ja opowiem Wam o tym Dialogue: 0,0:18:43.88,0:18:46.33,Default,,0000,0000,0000,,w następnym filmiku i pokażę Wam, jak potencjały Dialogue: 0,0:18:46.33,0:18:49.82,Default,,0000,0000,0000,,elektrotoniczne i czynnościowe mogą współdziałać, Dialogue: 0,0:18:49.82,0:18:51.97,Default,,0000,0000,0000,,żeby neurony mogły przesyłać impulsy.