1 00:00:13,746 --> 00:00:15,931 Hãy tưởng tượng một nơi thật tối 2 00:00:15,931 --> 00:00:18,769 tối đến mức bạn chẳng thể nhìn thấy mũi của mình. 3 00:00:18,769 --> 00:00:21,217 Nhắm hay mở mắt cũng chẳng khác gì nhau 4 00:00:21,217 --> 00:00:23,985 bởi vì mặt trời chưa từng chiếu đến đó. 5 00:00:23,985 --> 00:00:26,073 Ngẩng đầu lên, bạn thấy một ánh đèn. 6 00:00:26,073 --> 00:00:27,961 Tiến gần để xem, 7 00:00:27,961 --> 00:00:30,212 một ánh đèn xanh vờn quanh bạn. 8 00:00:30,212 --> 00:00:33,496 Bạn nghĩ: “Mình có thể ngắm nhìn nó mãi." nhưng không, 9 00:00:33,496 --> 00:00:38,271 vì con cá mặt quỷ đã há to miệng, nuốt chửng bạn. 10 00:00:38,271 --> 00:00:41,286 Bạn chỉ là một trong các sinh vật dưới đáy biển 11 00:00:41,286 --> 00:00:45,769 đã nhận ra quá trễ sức mạnh của phát quang sinh học. 12 00:00:45,769 --> 00:00:48,233 Phát quang sinh học là khả năng 13 00:00:48,233 --> 00:00:50,858 tự phát sáng ở một số sinh vật. 14 00:00:50,858 --> 00:00:52,535 Cơ thể con người có thể tạo ra 15 00:00:52,535 --> 00:00:55,626 ráy tai và móng chân, 16 00:00:55,626 --> 00:00:57,214 nhưng những sinh vật này có thể 17 00:00:57,214 --> 00:00:59,512 biến bộ phận cơ thể thành những que phát sáng, 18 00:00:59,512 --> 00:01:02,320 như thể tự nhiên tạo ra chúng để sẵn sàng tiệc tùng vậy. 19 00:01:02,320 --> 00:01:04,783 Tại sao ư? Bằng cách này hay cách khác, 20 00:01:04,783 --> 00:01:08,601 phát quang sinh học giúp sinh vật gia tăng khả năng sinh tồn . 21 00:01:08,601 --> 00:01:10,044 Lấy đom đóm làm ví dụ. 22 00:01:10,044 --> 00:01:11,603 Khả năng tỏa ánh sáng xanh 23 00:01:11,603 --> 00:01:14,434 giúp chúng thu hút bạn tình vào đêm hè ấm áp, 24 00:01:14,434 --> 00:01:17,342 nhưng chúng chỉ là một trong số các sinh vật có thể phát sáng. 25 00:01:17,342 --> 00:01:20,054 Sâu tàu lửa, tên khoa học là Phrixothrix hirtus, 26 00:01:20,054 --> 00:01:21,936 có thể phát sáng hai màu: 27 00:01:21,936 --> 00:01:23,171 đỏ và xanh. 28 00:01:23,171 --> 00:01:26,501 Liệu bạn có dám ăn một thứ nhìn như đường băng không? 29 00:01:26,501 --> 00:01:28,963 Những con thú săn tỉnh táo khác cũng nghĩ vậy. 30 00:01:28,963 --> 00:01:31,719 Những ánh đèn chớp tắt này giúp sâu tàu lửa an toàn. 31 00:01:31,719 --> 00:01:33,778 Tiếp theo là loài tôm biển sâu, 32 00:01:33,778 --> 00:01:35,447 Acantherphyra purpurea. 33 00:01:35,447 --> 00:01:36,842 Khi cảm thấy bị đe dọa, 34 00:01:36,842 --> 00:01:40,027 chúng sẽ phun ra một đám dịch phát sáng. 35 00:01:40,027 --> 00:01:43,490 Ai mà không bỏ chạy sau khi bị kẻ khác nôn lên người cơ chứ? 36 00:01:43,490 --> 00:01:48,256 Hơn nữa, chất dịch đó sẽ thu hút các thú săn mồi lớn hơn 37 00:01:48,256 --> 00:01:50,687 Vậy, nếu không có khả năng phát sáng thì sao? 38 00:01:50,687 --> 00:01:51,721 Không sao cả! 39 00:01:51,721 --> 00:01:55,512 Có những cách khác để sinh vật tận dụng phát quang sinh học 40 00:01:55,524 --> 00:01:58,556 kể cả khi chúng không được sinh ra cùng với khả năng này. 41 00:01:58,556 --> 00:02:00,400 Quay lại với trường hợp cá mặt quỷ 42 00:02:00,400 --> 00:02:02,402 trước khi nuốt chửng bạn. 43 00:02:02,402 --> 00:02:04,716 Mồi câu phát sáng trên đỉnh đầu nó 44 00:02:04,716 --> 00:02:07,181 được phát ra từ một túi da có tên là “esca”. 45 00:02:07,181 --> 00:02:10,035 Túi esca chứa vi khuẩn phát quang sinh học. 46 00:02:10,035 --> 00:02:12,290 Vì không thể tự phát sáng, 47 00:02:12,290 --> 00:02:16,067 nên cá mặt quỷ tự trang bị một túi vi khuẩn phát quang. 48 00:02:16,067 --> 00:02:17,831 Còn nhớ đom đóm chứ? 49 00:02:17,831 --> 00:02:20,083 Đom đóm thật sự có khả năng tự phát sáng. 50 00:02:20,083 --> 00:02:22,674 Bên trong bụng đom đóm có hai chất hóa học, 51 00:02:22,674 --> 00:02:25,190 luciferin và luciferase. 52 00:02:25,190 --> 00:02:28,759 Khi hai chất này kết hợp với nhau trong điều kiện có ôxi 53 00:02:28,759 --> 00:02:31,474 cùng với nhiên liệu của tế bào, được gọi là ATP, 54 00:02:31,474 --> 00:02:35,154 phản ứng hóa học này sẽ giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng. 55 00:02:35,154 --> 00:02:38,996 Một khi tìm ra cách mà đom đóm tạo luciferase và luciferin, 56 00:02:38,996 --> 00:02:41,523 các nhà khoa học đã sử dụng công nghệ di truyền 57 00:02:41,523 --> 00:02:43,490 để tạo phản ứng sản sinh ánh sáng 58 00:02:43,490 --> 00:02:46,259 ở cả những sinh vật không thể phát sáng. 59 00:02:46,259 --> 00:02:50,261 Ví dụ, họ đã cấy ghép gen, hay chỉ dẫn để một tế bào 60 00:02:50,261 --> 00:02:54,363 tạo ra luciferase và luciferin của đom đóm, vào cây thuốc lá. 61 00:02:54,363 --> 00:02:57,736 Sau khi cấy ghép thành công, cây thuốc lá làm theo chỉ dẫn 62 00:02:57,736 --> 00:03:01,231 và phát sáng như cây thông Giáng sinh. 63 00:03:01,231 --> 00:03:02,794 Vẻ đẹp của phát quang sinh học, 64 00:03:02,794 --> 00:03:05,544 khác với ánh nắng mặt trời hay ánh đèn dây tóc, 65 00:03:05,544 --> 00:03:07,496 là nó không tỏa nhiệt. 66 00:03:07,496 --> 00:03:11,256 Nó xảy ra trong một khoảng nhiệt độ mà sinh vật sẽ không bị thiêu cháy. 67 00:03:11,256 --> 00:03:13,234 Và khác với các que phát sáng 68 00:03:13,234 --> 00:03:16,230 tắt ngúm sau khi dùng hết những chất hóa học bên trong, 69 00:03:16,230 --> 00:03:19,466 ánh sáng sinh học sử dụng nguồn năng lượng có thể bổ sung. 70 00:03:19,466 --> 00:03:20,991 Đó là lý do vì sao các kỹ sư 71 00:03:20,991 --> 00:03:24,221 đang tiến hành phát triển cây phát quang sinh học. 72 00:03:24,221 --> 00:03:26,287 Thử nghĩ xem, trồng dọc đường cao tốc, 73 00:03:26,287 --> 00:03:29,037 những cây này có thể thắp sáng đường chỉ bằng khí ôxi 74 00:03:29,037 --> 00:03:32,464 và những nguồn tài nguyên sạch khác, miễn phí và có sẵn. 75 00:03:32,464 --> 00:03:34,539 Thử nghĩ về lợi thế sinh tồn mà xem! 76 00:03:34,539 --> 00:03:37,347 Điều này có thể giúp hành tinh của ta tồn tại lâu hơn. 77 00:03:37,347 --> 00:03:42,253 Bạn có nghĩ ra cách nào khác để tận dụng ánh sáng sinh học không? 78 00:03:42,253 --> 00:03:46,532 Ngoài que phát sáng khi tiệc tùng giúp tìm bạn tình, 79 00:03:46,532 --> 00:03:50,074 liệu ánh sáng sinh học còn làm được gì khác giúp bạn sinh tồn? 80 00:03:50,074 --> 00:03:53,531 Suy nghĩ theo hướng này, bạn đã bắt đầu hiểu được vấn đề rồi đấy.