[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:14.23,0:00:15.93,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraź sobie taką ciemność, Dialogue: 0,0:00:15.93,0:00:18.15,Default,,0000,0000,0000,,że nie widzisz własnego nosa. Dialogue: 0,0:00:18.15,0:00:21.22,Default,,0000,0000,0000,,Nieważne, czy masz otwarte oczy, Dialogue: 0,0:00:21.22,0:00:23.98,Default,,0000,0000,0000,,bo tam słońce nigdy nie świeci. Dialogue: 0,0:00:23.98,0:00:26.07,Default,,0000,0000,0000,,Nad sobą dostrzegasz światło. Dialogue: 0,0:00:26.07,0:00:27.96,Default,,0000,0000,0000,,Gdy zbliżasz się, by je zbadać, Dialogue: 0,0:00:27.96,0:00:30.21,Default,,0000,0000,0000,,niebieska iskra tańczy dookoła. Dialogue: 0,0:00:30.21,0:00:32.40,Default,,0000,0000,0000,,Myślisz: "Mogę na to patrzeć bez końca". Dialogue: 0,0:00:32.40,0:00:33.42,Default,,0000,0000,0000,,Nie możesz, Dialogue: 0,0:00:33.42,0:00:36.27,Default,,0000,0000,0000,,bo paszcza ryby właśnie się otwarła Dialogue: 0,0:00:36.27,0:00:38.47,Default,,0000,0000,0000,,i pożarła cię. Dialogue: 0,0:00:38.47,0:00:40.05,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie wiele innych stworzeń\Nna dnie oceanu Dialogue: 0,0:00:40.05,0:00:42.35,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie wiele innych stworzeń\Nna dnie oceanu Dialogue: 0,0:00:42.35,0:00:45.94,Default,,0000,0000,0000,,za późno docenia moc bioluminescencji. Dialogue: 0,0:00:45.94,0:00:48.23,Default,,0000,0000,0000,,Bioluminescencja to zdolność Dialogue: 0,0:00:48.23,0:00:50.86,Default,,0000,0000,0000,,wytwarzania światła przez żywe istoty. Dialogue: 0,0:00:50.86,0:00:52.54,Default,,0000,0000,0000,,Ciało ludzkie produkuje Dialogue: 0,0:00:52.54,0:00:55.63,Default,,0000,0000,0000,,woskowinę czy paznokcie, Dialogue: 0,0:00:55.63,0:00:57.21,Default,,0000,0000,0000,,a inne organizmy potrafią Dialogue: 0,0:00:57.21,0:00:59.86,Default,,0000,0000,0000,,zmieniać części ciała w światełka, Dialogue: 0,0:00:59.86,0:01:02.23,Default,,0000,0000,0000,,jakby natura przygotowała je na imprezę. Dialogue: 0,0:01:02.23,0:01:03.20,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego? Dialogue: 0,0:01:03.20,0:01:04.54,Default,,0000,0000,0000,,Różnymi sposobami Dialogue: 0,0:01:04.54,0:01:08.60,Default,,0000,0000,0000,,bioluminescencja \Nzwiększa szanse przeżycia. Dialogue: 0,0:01:08.60,0:01:10.04,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład świetliki. Dialogue: 0,0:01:10.04,0:01:11.60,Default,,0000,0000,0000,,Świecą na zielono, Dialogue: 0,0:01:11.60,0:01:14.43,Default,,0000,0000,0000,,żeby przyciągnąć partnerkę w letnią noc, Dialogue: 0,0:01:14.43,0:01:17.34,Default,,0000,0000,0000,,a to tylko jedno ze świecących stworzeń. Dialogue: 0,0:01:17.34,0:01:20.05,Default,,0000,0000,0000,,Larwa żuczka Phrixothrix hirtus Dialogue: 0,0:01:20.05,0:01:21.94,Default,,0000,0000,0000,,potrafi świecić dwoma kolorami: Dialogue: 0,0:01:21.94,0:01:23.17,Default,,0000,0000,0000,,na czerwono i zielono. Dialogue: 0,0:01:23.17,0:01:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Czy może być jadalna Dialogue: 0,0:01:24.26,0:01:26.56,Default,,0000,0000,0000,,larwa przypominająca pas startowy? Dialogue: 0,0:01:26.56,0:01:28.81,Default,,0000,0000,0000,,Rozsądne drapieżniki tak nie myślą. Dialogue: 0,0:01:28.81,0:01:31.72,Default,,0000,0000,0000,,Światełka zapewniają larwie bezpieczeństwo. Dialogue: 0,0:01:31.72,0:01:33.78,Default,,0000,0000,0000,,Jest też krewetka, Dialogue: 0,0:01:33.78,0:01:35.53,Default,,0000,0000,0000,,Acantherphyra purpurea. Dialogue: 0,0:01:35.53,0:01:36.86,Default,,0000,0000,0000,,Gdy jest zagrożona, Dialogue: 0,0:01:36.86,0:01:40.03,Default,,0000,0000,0000,,wypluwa chmurę świecącej mazi. Dialogue: 0,0:01:40.03,0:01:41.33,Default,,0000,0000,0000,,Kto by nie uciekł Dialogue: 0,0:01:41.33,0:01:43.60,Default,,0000,0000,0000,,przed wymiocinami? Dialogue: 0,0:01:43.60,0:01:46.14,Default,,0000,0000,0000,,Wymioty przyciągają też drapieżniki Dialogue: 0,0:01:46.14,0:01:48.39,Default,,0000,0000,0000,,żywiące się wrogami krewetki. Dialogue: 0,0:01:48.39,0:01:50.69,Default,,0000,0000,0000,,A jeśli nie umiesz świecić? Dialogue: 0,0:01:50.69,0:01:51.74,Default,,0000,0000,0000,,Żaden problem! Dialogue: 0,0:01:51.74,0:01:53.32,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jeśli nie da się jej wytworzyć, Dialogue: 0,0:01:53.32,0:01:55.52,Default,,0000,0000,0000,,i tak można polegać na bioluminescencji. Dialogue: 0,0:01:55.52,0:01:58.56,Default,,0000,0000,0000,,i tak można polegać na bioluminescencji. Dialogue: 0,0:01:58.56,0:02:00.40,Default,,0000,0000,0000,,Wróćmy do ryby żabnicokształtnej Dialogue: 0,0:02:00.40,0:02:02.40,Default,,0000,0000,0000,,w chwili, gdy chce cię pożreć. Dialogue: 0,0:02:02.40,0:02:04.20,Default,,0000,0000,0000,,Świecąca przynęta na jej głowie Dialogue: 0,0:02:04.20,0:02:07.18,Default,,0000,0000,0000,,pochodzi od uchyłka skóry \Nzwanego wabikiem. Dialogue: 0,0:02:07.18,0:02:10.04,Default,,0000,0000,0000,,Wabik mieści \Nbioluminescencyjne bakterie. Dialogue: 0,0:02:10.04,0:02:12.29,Default,,0000,0000,0000,,Ryba nie umie sama świecić, Dialogue: 0,0:02:12.29,0:02:16.33,Default,,0000,0000,0000,,za to ma woreczek świecących bakterii. Dialogue: 0,0:02:16.33,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,A co ze świetlikiem? Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.08,Default,,0000,0000,0000,,On umie jarzyć się sam. Dialogue: 0,0:02:20.08,0:02:22.67,Default,,0000,0000,0000,,Jego latarnia zawiera dwie substancje, Dialogue: 0,0:02:22.67,0:02:25.19,Default,,0000,0000,0000,,lucyferynę i lucyferazę. Dialogue: 0,0:02:25.19,0:02:28.10,Default,,0000,0000,0000,,Gdy łączą się one Dialogue: 0,0:02:28.10,0:02:29.39,Default,,0000,0000,0000,,w obecności tlenu Dialogue: 0,0:02:29.39,0:02:31.47,Default,,0000,0000,0000,,i komórkowego paliwa zwanego ATP, Dialogue: 0,0:02:31.47,0:02:35.18,Default,,0000,0000,0000,,reakcja chemiczna produkuje energię\Nw formie światła. Dialogue: 0,0:02:35.18,0:02:36.64,Default,,0000,0000,0000,,Gdy naukowcy odkryli, Dialogue: 0,0:02:36.64,0:02:39.61,Default,,0000,0000,0000,,jak świetliki tworzą\Nlucyferazę i lucyferynę, Dialogue: 0,0:02:39.61,0:02:41.19,Default,,0000,0000,0000,,użyli inżynierii genetycznej, Dialogue: 0,0:02:41.19,0:02:43.11,Default,,0000,0000,0000,,żeby dzięki tej reakcji uzyskać światło Dialogue: 0,0:02:43.11,0:02:46.26,Default,,0000,0000,0000,,w organizmach, które nie umieją świecić. Dialogue: 0,0:02:46.26,0:02:48.46,Default,,0000,0000,0000,,Przykładowo, wstawili geny, Dialogue: 0,0:02:48.46,0:02:50.12,Default,,0000,0000,0000,,czyli instrukcje dla komórek, Dialogue: 0,0:02:50.12,0:02:54.36,Default,,0000,0000,0000,,do produkcji lucyferazy i lucyferyny \Nw tytoniu. Dialogue: 0,0:02:54.36,0:02:57.22,Default,,0000,0000,0000,,Roślina wypełniła instrukcje, Dialogue: 0,0:02:57.22,0:03:01.23,Default,,0000,0000,0000,,dodała je do swojego DNA\Ni rozjarzyła się jak choinka. Dialogue: 0,0:03:01.23,0:03:02.79,Default,,0000,0000,0000,,Piękno bioluminescencji, Dialogue: 0,0:03:02.79,0:03:05.54,Default,,0000,0000,0000,,w przeciwieństwie do światła\Npochodzącego ze słońca lub żarówki, Dialogue: 0,0:03:05.54,0:03:07.14,Default,,0000,0000,0000,,polega na tym, że nie jest gorąca. Dialogue: 0,0:03:07.14,0:03:09.42,Default,,0000,0000,0000,,Wytwarzana temperatura Dialogue: 0,0:03:09.42,0:03:11.41,Default,,0000,0000,0000,,nie szkodzi żywym organizmom. Dialogue: 0,0:03:11.41,0:03:12.84,Default,,0000,0000,0000,,Inaczej niż chemiczne światło, Dialogue: 0,0:03:12.84,0:03:15.72,Default,,0000,0000,0000,,które blednie, \Ngdy wewnątrz wyczerpią się składniki, Dialogue: 0,0:03:15.72,0:03:19.47,Default,,0000,0000,0000,,reakcje bioluminescencji \Nużywają odnawialnych źródeł. Dialogue: 0,0:03:19.47,0:03:20.93,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego inżynierowie Dialogue: 0,0:03:20.93,0:03:24.22,Default,,0000,0000,0000,,próbują stworzyć \Nbioluminescencyjne drzewa. Dialogue: 0,0:03:24.22,0:03:26.77,Default,,0000,0000,0000,,Posadzone przy autostradach, Dialogue: 0,0:03:26.77,0:03:28.82,Default,,0000,0000,0000,,oświetlałyby drogę, zużywając tylko tlen Dialogue: 0,0:03:28.82,0:03:32.46,Default,,0000,0000,0000,,i inne dostępne, bezpieczne zasoby. Dialogue: 0,0:03:32.46,0:03:34.54,Default,,0000,0000,0000,,Większe szanse przeżycia? Dialogue: 0,0:03:34.54,0:03:37.16,Default,,0000,0000,0000,,To mogłoby wydłużyć życie \Nnaszej planety. Dialogue: 0,0:03:37.16,0:03:39.49,Default,,0000,0000,0000,,Czy myślisz już o kolejnych sposobach Dialogue: 0,0:03:39.49,0:03:42.36,Default,,0000,0000,0000,,wykorzystania bioluminescencji? Dialogue: 0,0:03:42.36,0:03:44.40,Default,,0000,0000,0000,,Fluorescencyjne światełko na imprezie Dialogue: 0,0:03:44.40,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,może pomóc ci znaleźć drugą połowę. Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.75,Default,,0000,0000,0000,,Jak jeszcze bioluminescencja \Nmoże ułatwić ci przeżycie? Dialogue: 0,0:03:49.75,0:03:51.63,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli już o tym myślisz, Dialogue: 0,0:03:51.63,0:03:53.47,Default,,0000,0000,0000,,gratulujemy oświecenia.