ZURYCH: ŚWIATOWEJ KLASY METROPOLIA OPARTA O TRANSPORT PUBLICZNY Dwa lata temu zamieszkałem w Zurychu. Głównym powodem była chęć zrozumienia jak funkcjonuje takie miasto. Gdy zamieszkasz tu, docenisz tę wygodę: każda linia tramwajowa kursująca co 7 min. koordynacja z innymi systemami: autobusowym, kolejowym, tramwajami wodnymi, koleją torowo-linową. Wszystko działa jako jednolity system. Nie widziałem takiego czegoś nigdzie indziej w świecie. Większość ludzi spoza Zurychu przyjeżdża tu pociągiem, gdyż z trudem znajdziesz tu miejsce parkingowe dla twojego samochodu. Mamy tak dobry system transportu publicznego, że nie masz potrzeby przyjeżdżania tu własnym autem. Zurych wysyła ci prostą wiadomość: jesteś mile widziany w mieście, jednak twój samochód już niekoniecznie. PODZIAŁ ZADAŃ PRZEWOZOWYCH Spójrzmy na liczby dotyczące transportu w Zurychu. 32% mieszkańców porusza się tramwajami. 26% porusza się samochodem lub motocyklem. 42% przemieszcza się pieszo lub na rowerze. 6% z tych 42% porusza się rowerem. W latach 90. w Zurychu miał miejsce historyczny kompromis dotyczący miejskiej polityki transportowej Założono, że nie wybuduje się ani jednego nowego miejsca parkingowego, o ile nie nastąpi likwidacja któregoś z istniejących. Po prostu ustaliliśmy liczbę miejsc parkingowych w mieście. Nie mogliśmy dodać ani jednego nowego miejsca parkingowego, było to zabronione Oto Rennweg, w samym sercu miasta. Jest to strefa piesza, która dawniej zawierała miejsca parkingowe na powierzchni. Dziś nie ma już takich miejsc parkingowych, gdyż wszystkie zostały przeniesione pod ziemię. Kompromis lat 90. założył utrzymanie istniejącej liczby miejsc parkingowych przy jednoczesnym przenoszeniu ich pod ziemię lub w inne miejsce. Kiedyś stały tu samochody, dziś ich tu nie widzimy. Jak widzisz, przechodnie kochają ten stan rzeczy! Główną ulicą miasta, takim odpowiednikiem nowojorskiej Piątej Alei lub tamtejszego Times Square jest Bahnhofstrasse. Jest to tętniąca sklepowym życiem ulica handlowa oparta o transport publiczny. Jedziemy teraz wzdłuż Limmatquai, która jest ciągiem tramwajowo-pieszo-rowerowym. Jeszcze nie tak dawno, 10 lat temu, była ona głównym ciągiem samochodowym Zurychu. Ulica na drugim brzegu rzeki to Limmatquai 10 lat temu był to komunikacyjny ściek. Ostatecznie zdecydowano się na usunięcie ruchu samochodowego z Limmatquai. Na początku miały miejsce protesty właścicieli sklepów, gdyż obawiali się oni utraty klientów. Teraz wszędzie widać mnóstwo przechodniów Dzięki udogodnieniom dla pieszych, mogą oni z łatwością wejść do sklepów. Obrót w sklepach się zwiększył, sprzedawcy cieszą się z wprowadzenia strefy pieszej. TRAMWAJE I TRANSPORT PUBLICZNY Oto jeden z tramwajów starej generacji. Jest on jednak bardzo wygodnym pojazdem. Utrzymujemy czystość w tramwajach i dbamy o informację pasażerską. Na ekranach pasażerowie mogą zobaczyć przystanki i możliwe przesiadki. Tramwaje jeżdżą bardzo często i są doskonałym środkiem transportu, z którego możesz podziwiać całe miasto. Tramwaje są bardzo punktualne. Zawsze przyjeżdżają o czasie. Są bardzo czyste i doskonale oznakowane. Elektroniczny system sterowania ruchem, zapala naszym pojazdom zielone światło. Przystanki położone są w zasięgu pięciominutowego spaceru. Na każdym przystanku umieszczono tablice elektroniczne z rozkładem jazdy. W tramwaju możesz dzwonić, pisać smsy, i inne rzeczy. To jak mieszkanie na kołach Tylny sektor tramwaju przypomina salon, jest doskonały do wspólnej jazdy z rodziną Dzieciaki uwielbiają tam siedzieć, ja też! Wsiadam do tramwaju i idę na tył. Jazda tramwajem to nie tylko wygoda. To także styl życia, zachowania, komfortu. Oto Polybahn, czyli kolejka torowo-linowa łącząca główne przesiadki z Politechniką. Polybahn jest używana głównie przez studentów, profesorów i każdego, kto potrzebuje przemieścić się w górę. Jest integralną częścią systemu transportu publicznego w Zurychu. SYSTEM STEROWANIA RUCHEM System sterowania ruchem w Zurychu jest dobrze znany w Europie i na świecie. System kontroluje każdą z sygnalizacji. Zarządza pojazdami wpuszczanymi do centrum Jeśli w danym momencie do centrum wjeżdża zbyt wiele samochodów, system zatrzymuje ich nadmiar poza centrum miasta. Istnieje ok. 4000-4500 sensorów w ulicach. Określają one ilość wjeżdżających pojazdów Zatrzymujemy je na głównych drogach, do czasu gdy zwolni się miejsce w centrum. Dzięki temu w centrum nie mamy korków i cały ruch pojazdów odbywa się płynnie. Tutaj mamy jeden z sensorów, a niepodal dwa inne. Skracają one lub wydłużają zielone światło dla pojazdów. Sterują one ruchem regulując ilość aut aby zapobiec zakorkowaniu ulic. Nie wpuszczają więcej pojazdów niż pojemność ulic w centrum. Korki pojawiają się poza centrum, gdzie jest więcej miejsca i są mniej uciążliwe. Tylko 50% gospodarstw domowych ma auta, więc znajdują się one pod co drugim domem. To niedużo, a wskaźnik motoryzacji mieszkańców Zurychu nadal maleje. W ostatnich dekadach częstość podróży samochodem znacząco zmalała, podczas gdy wzrósł udział transportu zbiorowego w podziale zadań przewozowych. Oprócz tego, można zaobserwować wzrost przejazdów rowerem w tym górzystym mieście ROWER I REKREACJA Chcemy podwoić udział rowerzystów w ruchu w ciągu najbliższych 10 lat. Nowy, rowerowy projekt zakłada zwiększenie bezpieczeństwa rowerzystów oraz ulepszenie infrastruktury rowerowej dla mam i dzieci, seniorów, ludzi biznesu, a nie tylko dla osób wysportowanych. To dobre miejsce dla rowerzystów, mimo że nie zawsze mają oni wydzielone drogi. Często dzielą jezdnię z ruchem samochodów, ale kierowcy nie są tu agresywni jak w USA Jedynym zagrożeniem są tory tramwajowe, a rowerzyści muszą poznać sposób ich pokonywania pod odpowiednim kątem. Mieszkanie w Szwajcarii, w Zurychu daje uczucie, że władze chcą robić wszystko, co możliwe dla dobra obywateli. Przykładem może być rekultywacja rzeki Limmat i okolic jeziora Zuryskiego. Ten obszar nie wyglądał tak wcześniej, 20 lat temu jezioro było zanieczyszczone. Była tu stacja kolejowa, która ustąpiła miejsca nadrzecznej przestrzeni publicznej Jest miejsce do opalania, gry w siatkówkę. Jest tu kafejka, miejsce jest bardzo modne Znana miejscówka, w której "się bywa", w szczególności w okresie letnim. Świetne miejsce, przyczyniające się do wzrostu jakości przestrzeni miejskiej. PODSUMOWANIE Gdy pojawisz się w Zurychu, własnym okiem zobaczysz działanie polityk transportowych Zobaczysz, że ulice są przyjemnym miejscem i są prawidłowo zaprojektowane. Nie natkniesz się na wysokie krawężniki, a znajdziesz mnóstwo miejsc do siedzenia. Są naprawdę ciche, a jedyny gwar uliczny to szum przewijających się tłumów. Dobrze jest mieć tak postępową politykę transportową w obecnych czasach. Ciężko sobie wyobrazić, że w latach 90. była tu walka polityczna o kształt miasta. Jest to szczególnie interesujące, gdyż to miasto ukazuje udaną politykę lokalną.