0:00:16.667,0:00:22.293
Zgodzimy się, że dorastanie[br]trwa dzisiaj dłużej niż dawniej.

0:00:22.295,0:00:25.362
To niekontrowersyjne twierdzenie

0:00:25.363,0:00:28.042
popiera wiele faktów.

0:00:28.043,0:00:32.972
Zacznijmy od roku 1960,

0:00:33.082,0:00:36.899
gdy niewiele osób studiowało,

0:00:36.900,0:00:39.371
jeśli w ogóle kończyło szkołę średnią.

0:00:39.372,0:00:43.531
40% nie zdobywało się nawet na tyle.

0:00:43.621,0:00:45.846
Gdy w 1960 roku zawierano małżeństwa,

0:00:45.846,0:00:50.116
kobieta miała średnio 20 lat,[br]a mężczyzna 23.

0:00:50.676,0:00:56.432
Obecnie średnia to 27 dla kobiet,[br]29 dla mężczyzn i nadal rośnie.

0:00:56.433,0:00:57.804
Dużo zmian zaszło

0:00:57.805,0:01:00.981
w życiu młodych ludzi[br]przez ostatnie 50 lat.

0:01:00.982,0:01:03.845
Zmieniło się tak dużo, że proponuję

0:01:03.846,0:01:08.479
przyjąć istnienie nowej fazy życia:[br]wschodzącej dorosłości,

0:01:08.480,0:01:12.579
okresu między dojrzewaniem,[br]a wczesną dorosłością.

0:01:12.580,0:01:16.470
Ale dlaczego dorastanie trwa teraz

0:01:16.471,0:01:18.180
o wiele dłużej niż dawniej?

0:01:18.181,0:01:22.525
Skąd wzięła się nowa faza[br]wschodzącej dorosłości?

0:01:22.645,0:01:28.390
W latach 60. i 70. cztery rewolucje

0:01:28.391,0:01:33.051
uwarunkowały dzisiejsze społeczeństwo,

0:01:33.052,0:01:36.664
łącznie z nowym etapem życia,[br]wschodzącą dorosłością.

0:01:36.665,0:01:39.893
Te cztery rewolucje[br]to rewolucja techniczna,

0:01:39.894,0:01:41.768
rewolucja seksualna,

0:01:41.769,0:01:45.737
ruch wyzwolenia kobiet i ruch młodzieżowy.

0:01:45.738,0:01:48.033
Najpierw rewolucja techniczna.

0:01:48.034,0:01:52.379
Przecież to nie tylko iPhony i iPady

0:01:52.380,0:01:55.293
ani nawet laptopy i internet.

0:01:55.294,0:01:59.794
Olbrzymią rewolucją techniczną[br]ostatnich 50 lat było przejście

0:01:59.795,0:02:05.609
od gospodarki wytwórczej[br]do gospodarki opartej na wiedzy.

0:02:05.709,0:02:09.398
Jesteśmy tak dobrzy[br]w produkcji maszynowej,

0:02:09.399,0:02:13.724
że już nie potrzebujemy tylu ludzi.

0:02:13.854,0:02:15.830
Większość z nas wie również,

0:02:15.831,0:02:19.410
że produkcja przemysłowa często[br]przenosi się do innych krajów.

0:02:19.411,0:02:20.973
To nie wszystko.

0:02:20.974,0:02:24.599
Wydajność jest teraz sześć razy większa

0:02:24.600,0:02:26.595
niż w latach 50.

0:02:26.596,0:02:29.961
Ale wystarczy nam do tego połowa załogi.

0:02:29.962,0:02:31.952
Minął czas,

0:02:31.953,0:02:37.239
gdy młody człowiek szedł[br]do fabryki samochodów lub huty

0:02:37.240,0:02:41.755
i zarabiał dość, żeby utrzymać[br]siebie oraz rodzinę.

0:02:41.865,0:02:45.358
Miejsca pracy[br]w gospodarce opartej na wiedzy

0:02:45.359,0:02:48.948
są w informatyce, technice i usługach.

0:02:48.949,0:02:54.348
Wymagają one wykształcenia[br]powyżej szkoły średniej,

0:02:54.398,0:02:58.340
a w gospodarce opartej na wiedzy[br]to najlepsze miejsca pracy.

0:02:58.341,0:03:02.162
Konieczne jest wykształcenie[br]powyżej szkoły średniej,

0:03:02.163,0:03:08.198
dlatego więcej osób kształci się[br]dłużej niż kiedykolwiek przedtem.

0:03:08.298,0:03:10.467
To rzutuje na wszystko inne,

0:03:10.468,0:03:13.529
bo większość nie dostanie stałej pracy

0:03:13.530,0:03:17.766
przez kilka lat od ukończenia nauki

0:03:17.767,0:03:21.304
i woli poczekać[br]z małżeństwem i rodzicielstwem,

0:03:21.305,0:03:24.555
aż dostanie stałą pracę.

0:03:24.635,0:03:28.104
Druga rewolucja to rewolucja seksualna.

0:03:28.164,0:03:31.277
Wynalezienie pigułki[br]antykoncepcyjnej w 1964 roku

0:03:31.278,0:03:34.317
wraz z innymi skutecznymi metodami[br]zapobiegania ciąży

0:03:34.318,0:03:39.610
zerwało odwieczną więź[br]między seksualnością a prokreacją.

0:03:39.660,0:03:40.666
To z kolei

0:03:40.667,0:03:45.826
po raz pierwszy zerwało więź[br]między seksualnością a małżeństwem.

0:03:45.827,0:03:49.400
Wiek zawierania małżeństw[br]systematycznie wzrastał,

0:03:49.401,0:03:53.870
chociaż obniżał się wiek[br]pierwszych kontaktów seksualnych.

0:03:53.871,0:03:59.728
Dzisiaj większość nastolatków[br]zaczyna uprawiać seks

0:03:59.729,0:04:04.780
na dziesięć albo więcej lat[br]przed ślubem i rodzicielstwem.

0:04:04.920,0:04:08.178
Zmienia to charakter nastolatków[br]i dwudziestoparolatków.

0:04:08.179,0:04:11.488
Zamiast obowiązków[br]małżeńskich i rodzicielskich,

0:04:11.489,0:04:15.248
ludzie mają więcej czasu,[br]co najmniej dekadę,

0:04:15.249,0:04:18.208
na różne związki

0:04:18.209,0:04:22.780
i nie pochłania ich[br]jeszcze życie rodzinne.

0:04:22.871,0:04:26.537
Numer trzy to ruch kobiet.

0:04:26.657,0:04:29.636
W 1960 roku niewiele osób szło na studia,

0:04:29.637,0:04:34.638
a studiowało dwa razy więcej[br]mężczyzn niż kobiet.

0:04:34.639,0:04:39.993
Dzisiaj 58% studentów to kobiety,[br]a tylko 42% mężczyźni.

0:04:39.994,0:04:42.946
Kobiety stanowią połowę studentów

0:04:42.947,0:04:46.806
medycyny, prawa i biznesu.

0:04:46.807,0:04:49.526
To prawdziwa rewolucja.

0:04:49.527,0:04:53.762
Zmienił się sposób, w jaki młode kobiety[br]myślą i planują swoje życie.

0:04:53.763,0:04:56.114
Trudno nam sobie nawet wyobrazić

0:04:56.115,0:05:01.840
pod jaką presją, by znaleźć męża,[br]były młode kobiety w latach 60.

0:05:01.900,0:05:03.309
W razie niepowodzenia,

0:05:03.310,0:05:05.877
co innego mogłyby z sobą począć?

0:05:05.878,0:05:09.273
Większość profesji[br]była zamknięta dla kobiet,

0:05:09.274,0:05:12.886
więc skupiały się na szukaniu męża,

0:05:12.887,0:05:14.657
a nie na tym, by czegoś dokonać.

0:05:14.657,0:05:16.119
Podobnie jak młodzi mężczyźni,

0:05:16.119,0:05:20.417
kobiety chcą jak najlepiej wykorzystać[br]czas po 20. urodzinach na rozwój

0:05:20.418,0:05:23.417
własnej kariery i wykształcenia.

0:05:23.418,0:05:26.391
To całkiem zmienia dekadę po dwudziestce,

0:05:26.392,0:05:29.251
zarówno dla młodych mężczyzn jak i kobiet.

0:05:29.252,0:05:32.842
Na koniec ruch młodzieżowy.

0:05:32.882,0:05:37.330
Kiedyś dorosłość kojarzyła się[br]z dobrymi rzeczami,

0:05:37.331,0:05:40.327
jak pozycja społeczna i autorytet.

0:05:40.328,0:05:43.861
Może nadal tak jest,[br]ale nie w takim stopniu jak kiedyś.

0:05:43.862,0:05:48.179
Zmienił to ruch młodzieżowy lat 60. i 70.

0:05:48.180,0:05:50.940
"Mam nadzieję, że umrę,[br]zanim się zestarzeję".

0:05:50.941,0:05:53.311
Ilu z was ma tyle lat, żeby to pamiętać?

0:05:53.312,0:05:56.635
Albo: "Nigdy nie ufaj[br]nikomu po trzydziestce".

0:05:56.636,0:06:00.520
Trochę aroganckie,

0:06:00.521,0:06:02.524
ale jest w tym ziarno prawdy.

0:06:02.525,0:06:07.345
Dorosłość i wiek straciły na wartości.

0:06:07.346,0:06:10.125
Zaczęto cenić młodość.

0:06:10.126,0:06:14.816
Młodzi ludzie nie śpieszą się,[br]żeby wejść w dorosłość.

0:06:14.817,0:06:17.977
Wolą przedłużać młodość,[br]jak długo się da

0:06:17.978,0:06:21.290
i cieszyć się nią, póki trwa.

0:06:21.420,0:06:24.871
Razem te cztery zmiany przyniosły

0:06:24.872,0:06:27.871
nowy etap życia wschodzącej dorosłości.

0:06:27.872,0:06:32.797
Kiedyś ludzie tworzyli[br]stabilne podstawy dorosłego życia

0:06:32.798,0:06:34.977
w wieku około 20 lat,

0:06:34.978,0:06:37.906
teraz trzydziestka to nowa dwudziestka.

0:06:37.907,0:06:41.017
Nie bez powodu to twierdzenie staje się[br]coraz bardziej popularne.

0:06:41.018,0:06:44.648
Okres przejściowy,[br]niegdyś około dwudziestki,

0:06:44.649,0:06:47.742
dla większości[br]następuje teraz bliżej trzydziestki.

0:06:47.743,0:06:51.438
Zamiast przejścia od dojrzewania[br]do wczesnej dorosłości około dwudziestki,

0:06:51.459,0:06:55.450
dojrzewanie i wschodząca dorosłość[br]następują po 20. urodzinach,

0:06:55.451,0:07:02.135
a dopiero potem wchodzi się[br]w stabilną wczesną dorosłość.

0:07:02.215,0:07:08.545
Nie każdemu odpowiada istnienie[br]nowego etapu życia.

0:07:08.546,0:07:10.165
Nie każdemu odpowiada,

0:07:10.166,0:07:13.131
że dorastanie trwa dłużej niż dawniej.

0:07:13.132,0:07:16.599
Wręcz przeciwnie,[br]wiele osób ma z tym problem.

0:07:16.600,0:07:20.780
Ich zdaniem fakt, że młodzi ludzie wchodzą

0:07:20.781,0:07:23.970
w fazę stabilnej dorosłości później[br]niż w przeszłości

0:07:23.971,0:07:27.362
dowodzi, że coś z nimi jest nie tak.

0:07:27.452,0:07:31.986
Rodzice i dziadkowie, patrząc na drogę

0:07:31.987,0:07:35.206
swoich dzieci i wnuków

0:07:35.207,0:07:40.636
ku dorosłości już po dwudziestce,[br]często myślą lub mówią:

0:07:40.637,0:07:43.504
"Ja w twoim wieku...".

0:07:43.544,0:07:49.644
Kalendarz się zmienił,[br]ale chciałbym postawić wyzwanie,

0:07:49.645,0:07:56.285
jeśli i wy myślicie w ten sposób,[br]żeby spojrzeć na to inaczej.

0:07:56.375,0:07:59.904
To nie znaczy, że coś z nimi jest nie tak.

0:07:59.994,0:08:03.923
Dłużej trwa przygotowanie[br]do gospodarki opartej na wiedzy

0:08:03.924,0:08:08.264
niż gospodarki wytwórczej[br]- to po pierwsze.

0:08:08.265,0:08:10.743
To nie ich wina.

0:08:10.744,0:08:15.003
Intensywnie przygotowują się[br]na swój świat,

0:08:15.004,0:08:20.077
próbując znaleźć swoje miejsce[br]w złożonej strukturze gospodarczej.

0:08:20.127,0:08:24.013
Po drugie, ruch kobiet stworzył

0:08:24.014,0:08:27.163
ogromne możliwości dla młodych kobiet.

0:08:27.164,0:08:28.754
To nic złego.

0:08:28.755,0:08:32.625
Sądzę, że mało kto widzi w tym[br]zjawisko negatywne.

0:08:32.626,0:08:35.331
To świetna rzecz.

0:08:35.332,0:08:38.820
Faza życia wschodzącej dorosłości

0:08:38.821,0:08:46.844
pozwala młodym kobietom i mężczyznom[br]rozwinąć umiejętności potrzebne w pracy.

0:08:46.954,0:08:52.353
Zresztą czy większość z nas

0:08:52.373,0:08:55.122
nie wybrałaby lepiej małżonka,

0:08:55.123,0:09:01.964
mając 28 albo 30 lat zamiast 19 czy 21?

0:09:01.964,0:09:04.909
Może bylibyśmy lepszymi rodzicami,

0:09:04.910,0:09:10.249
zaczynając około trzydziestki[br]zamiast dwudziestki?

0:09:10.250,0:09:12.883
Raczej nie ma co do tego wątpliwości.

0:09:12.884,0:09:16.212
Jeszcze jedno.

0:09:16.262,0:09:19.314
Przestrzeń wschodzącej dorosłości

0:09:19.315,0:09:25.041
daje młodym ludziom bezprecedensowy[br]i niebywały okres wolności.

0:09:25.061,0:09:27.324
To czas, kiedy można robić coś,

0:09:27.325,0:09:30.324
czego nie da się robić, będąc dzieckiem,

0:09:30.325,0:09:34.052
i tak naprawdę nie da się zrobić później.

0:09:34.122,0:09:37.665
Jeśli macie chęć na przygodę,

0:09:37.666,0:09:40.767
jeśli chcecie zobaczyć, jak się żyje

0:09:40.768,0:09:43.751
w innej części kraju lub świata,

0:09:43.752,0:09:46.109
może założyć tam własną firmę,

0:09:46.110,0:09:48.069
to właśnie ten czas.

0:09:48.070,0:09:51.752
Jeśli chcecie spróbować szczęścia[br]w ryzykownej karierze,

0:09:51.753,0:09:56.042
takiej jak aktorstwo, muzyka[br]czy coś związanego ze sztuką,

0:09:56.043,0:09:58.469
to właśnie ten czas.

0:09:58.470,0:10:00.668
Później będzie dużo trudniej,

0:10:00.669,0:10:02.739
bo podejmiecie zobowiązania.

0:10:02.740,0:10:07.798
W fazie wschodzącej dorosłości[br]nikt od was nie zależy.

0:10:07.799,0:10:10.790
To wyjątkowa cecha tego czasu.

0:10:10.791,0:10:13.274
Przyjdzie czas,[br]kiedy inni będą od was zależeć.

0:10:13.275,0:10:15.673
To zawęzi wasze opcje.

0:10:15.674,0:10:18.196
Wschodząca dorosłość

0:10:18.196,0:10:22.361
to wyjątkowy, krótki okres wolności.

0:10:22.362,0:10:26.952
Powinniście ją jak najlepiej wykorzystać.

0:10:27.052,0:10:30.202
Chciałbym zakończyć przesłaniem

0:10:30.203,0:10:35.372
do młodych, którzy wchodzą[br]lub zaczną wchodzić w dorosłość.

0:10:35.373,0:10:40.493
Nie pozwólcie zagonić się[br]w dorosłość, zanim będziecie gotowi.

0:10:40.494,0:10:44.186
Dorosłość poczeka, aż będziecie gotowi.

0:10:44.187,0:10:49.168
Wiele osób o dobrych intencjach chce,[br]żebyście dorośli jak najszybciej.

0:10:49.169,0:10:51.397
Ale to nie ich życie.

0:10:51.398,0:10:53.286
To wasze życie.

0:10:53.287,0:10:56.747
Powinniście im o tym przypomnieć,[br]jeśli zajdzie potrzeba.

0:10:56.748,0:11:01.669
Prawie każdy w końcu wejdzie w dorosłość.

0:11:01.670,0:11:06.883
To ziemia, z której się nie wraca.

0:11:06.883,0:11:10.721
Wykorzystajcie jak najlepiej wolność[br]wschodzącej dorosłości,

0:11:10.722,0:11:12.371
kiedy jeszcze trwa.

0:11:12.372,0:11:13.695
Dziękuję.