WEBVTT 00:00:00.847 --> 00:00:05.818 Portekizliler, yaklaşık 500 yıl önce Latin Amerika’ya vardıklarında 00:00:05.818 --> 00:00:08.788 büyüleyici bu tropikal ormanı buldular. 00:00:08.788 --> 00:00:13.165 Ve daha önce hiç görmedikleri bu biyolojik çeşitlilik arasında 00:00:13.165 --> 00:00:17.335 dikkatlarini çok hızlı bir şekilde çeken bir tür buldular. 00:00:17.335 --> 00:00:23.580 Bu türün kabuğunu kestiklerinde, koyu kırmızı bir reçine buldular. 00:00:23.580 --> 00:00:29.354 Bu reçine giyim kuşam yapımında kullanılan kumaşların renklendirilmesi için çok iyi idi. 00:00:29.354 --> 00:00:33.799 Yerli halk bu türü pau brasil olarak adlandırırdı. 00:00:33.799 --> 00:00:39.586 Buranın Brezil Toprakları ve daha sonra da Brezilya olarak adlandırmasının nedeni budur. 00:00:39.820 --> 00:00:44.356 Bu dünyada adını bir ağaçtan alan tek ülkedir. 00:00:44.356 --> 00:00:49.560 Diğer nedenlerin arasında, Brezilya’da bir orman korucusu olmanın 00:00:49.560 --> 00:00:51.507 ne kadar güzel olduğunu hayal edebilirsiniz. NOTE Paragraph 00:00:51.507 --> 00:00:54.393 Etrafımız orman ürünleri ile çevrili. 00:00:54.393 --> 00:00:56.326 Bu ürünler haricinde, 00:00:56.326 --> 00:00:59.469 ormanlar iklimin regülasyonu için çok önemlidir. 00:01:00.099 --> 00:01:05.453 Brezilya’da yağmuru oluşturan buharlaşmanın 00:01:05.453 --> 00:01:07.894 neredeyse % 70’i ormanlardan sağlanır. 00:01:07.894 --> 00:01:16.366 Sadece Amazon, atmosfere her gün 20 milyar ton su pompalar. 00:01:16.834 --> 00:01:21.456 Bu dünyanın en uzun nehri olan Amazon’un her gün denize ulaştırdığı miktar olan 00:01:21.456 --> 00:01:26.116 17 milyar ton sudan daha fazladır. 00:01:26.116 --> 00:01:31.201 Eğer su kaynatarak aynı etkiyi yaratacak kadar buhar elde etmek zorunda kalsaydık, 00:01:31.215 --> 00:01:36.700 dünyadaki tüm enerji üretim kapasitesinin 6 aylık üretimine ihtiyacımız olacaktı. 00:01:37.722 --> 00:01:39.895 Bu hepimiz için mükemmel bir hizmet. NOTE Paragraph 00:01:40.980 --> 00:01:44.595 Dünyada yaklaşık 4 milyar hektar ormana sahibiz. 00:01:44.595 --> 00:01:50.232 Fikir vermesi için, bu boyut Çin, Amerika, Kanada ve Brezilya’nın 00:01:50.232 --> 00:01:52.536 toplamı kadardır. 00:01:52.536 --> 00:01:56.646 Bunun dörtte üçü ılıman kuşakta 00:01:56.646 --> 00:02:00.009 ve sadece dörtte biri de tropik kuşaktadır. 00:02:00.009 --> 00:02:06.023 Fakat bu dörtde bir, bir milyar hektar, biyolojik çeşitliliğin çoğunu 00:02:06.023 --> 00:02:10.912 ve daha da önemlisi bio kütle karbonunun %50'sini elinde tutmaktadır. 00:02:12.193 --> 00:02:16.229 2000 yıl önce şimdi sahip olduğumuz ormanların 00:02:16.229 --> 00:02:20.072 %50 daha fazlası olan 6 milyar hektar ormana sahiptik. 00:02:20.072 --> 00:02:23.638 Son 2000 yılda fiili olarak 2 milyar hektar ormanı kaybettik. 00:02:23.638 --> 00:02:27.915 Ancak, bu kaybın yarısı son 100 yılda gerçekleşti. 00:02:27.915 --> 00:02:32.614 Bu kayıp ılıman bölge ormanları tahribatını, tropikal bölge 00:02:32.614 --> 00:02:35.220 ormanlarına kaydırdığımızda başladı. NOTE Paragraph 00:02:36.067 --> 00:02:37.549 Bunu düşünün; 00:02:37.549 --> 00:02:43.275 2000 sene içinde ılıman ormanlarda kaybettiğimiz miktarla, 00:02:43.275 --> 00:02:46.916 aynı miktardaki ormanı 100 yıl içinde tropikal ormanlarda kaybettik. 00:02:46.916 --> 00:02:50.013 Sahip olduğumuz ormanlar bu kadar hızlı yok oluyor. NOTE Paragraph 00:02:50.819 --> 00:02:54.895 Brezilya bu bilmecede önemli bir parça. 00:02:54.895 --> 00:02:58.655 Rusya’dan sonra dünyanın en geniş ikinci ormanlarına sahibiz. 00:02:58.655 --> 00:03:02.341 Bu demektir ki, dünyanın toplam ormanlarının %12'si Brezilya’da, 00:03:02.341 --> 00:03:04.153 bunun çoğu da Amazon’dadır. 00:03:04.153 --> 00:03:07.597 Bu elimizdeki en geniş orman parçası. Gerçekten çok büyük ve geniş bir alan. 00:03:07.597 --> 00:03:10.979 Bir çok Avrupa ülkesinin bu alana sığdırılabildiğini görebilirsiniz. 00:03:10.979 --> 00:03:14.352 Hâlâ orman örtüsünün %80’ine sahibiz. 00:03:14.352 --> 00:03:15.951 Bu iyi haber. 00:03:15.951 --> 00:03:20.818 Fakat, sadece son 30 yılda %15’ini kaybettik. 00:03:20.818 --> 00:03:22.706 Eğer bu hızla devam ederse, 00:03:22.706 --> 00:03:27.745 çok yakında Amazon’da sahip olduğumuz, iklimi düzenleyen 00:03:27.745 --> 00:03:30.010 bu güçlü pompayı kaybedeceğiz. NOTE Paragraph 00:03:30.010 --> 00:03:32.873 Orman tahribatı, 90’ların sonu 2000’lerin başı arasında 00:03:32.873 --> 00:03:35.714 hızlıca artıyor ve büyüyor idi. 00:03:35.714 --> 00:03:39.641 (Motorlu testere sesi) 00:03:39.641 --> 00:03:43.598 (Kesilip düşen ağaç sesi) 00:03:43.598 --> 00:03:47.947 Bir yılda, yirmi yedi bin kilometre kare. 00:03:47.947 --> 00:03:51.602 Yani 2.7 milyon hektar. 00:03:51.602 --> 00:03:56.543 Bu neredeyse bir yılda Kosta Rika’nın yarısı kadardır. NOTE Paragraph 00:03:57.654 --> 00:04:01.069 Bu esnada, yani 2003-2004'te 00:04:01.639 --> 00:04:06.116 hükümetle çalışmaya başladım. 00:04:06.116 --> 00:04:10.566 Ulusal Orman Bölümü’ndeki diğer iş arkadaşlarım ile beraber 00:04:10.566 --> 00:04:16.293 orman kıyımının nedenlerini bulmaya çalışan bir ekipte görevlendirildik 00:04:16.293 --> 00:04:20.319 ve bununla ulusal seviyede mücadele etmek için 00:04:20.329 --> 00:04:22.341 yerel hükümetleri, sivil toplumu, 00:04:22.341 --> 00:04:24.184 iş dünyasını, bölge halkını içeren 00:04:24.184 --> 00:04:27.217 bir eylem planı hazırladık. NOTE Paragraph 00:04:27.217 --> 00:04:33.019 Farklı alanlarda 144 faaliyeti içeren plan ile ortaya çıktık. 00:04:33.019 --> 00:04:35.366 Şimdi bunların hepsi üzerinden tek tek gideceğim, 00:04:35.366 --> 00:04:42.170 sadece geçtiğimiz birkaç yıl içersinde ne yaptığımız hakkında bazı örnekler vereceğim. 00:04:42.170 --> 00:04:47.896 İlk olarak Ulusal Uzay Ajansı ile birlikte orman tahribatının 00:04:47.896 --> 00:04:50.903 nerelerde olduğunu hemen hemen gerçek zamanlı 00:04:50.903 --> 00:04:52.404 gösteren bir sistem oluşturduk. 00:04:52.404 --> 00:04:54.788 Şu anda Brezilya’da, bu sisteme sahibiz. 00:04:54.788 --> 00:04:58.083 Her ay ya da her iki ayda bir 00:04:58.083 --> 00:05:00.867 orman tahribatının yaşandığı yerlerin bilgisini alıyoruz. 00:05:00.867 --> 00:05:03.735 Böylece, tahribatın olduğu an harekete geçebiliyoruz. 00:05:03.735 --> 00:05:05.878 Tüm bu bilgiler tamamen şeffaftır, 00:05:05.878 --> 00:05:08.862 yani başkaları da bağımsız sistemlerde aynısını yapabilirler. 00:05:08.862 --> 00:05:10.841 Diğer şeylerin yanı sıra bu bize 00:05:10.841 --> 00:05:17.452 yasa dışı şekilde alınan 1.4 milyon metreküp kütüğün yakalanmasına olanak tanıdı. 00:05:17.452 --> 00:05:22.277 Bunların bir kısmını kesip satarak elde ettiğimiz gelirleri 00:05:22.277 --> 00:05:28.051 ormanları korumak için proje hazırlayan bölge halkına bağış fonu haline getirdik. 00:05:28.565 --> 00:05:31.189 Bu bize, yolsuzluk ve yasa dışı faaliyetleri 00:05:31.189 --> 00:05:33.914 yakalamak için büyük operasyonlar yapma olanağı sağladı. 00:05:33.914 --> 00:05:39.187 Sonucunda birçoğu kamu görevlisini olan 700 kişi hapse atıldı. 00:05:40.120 --> 00:05:44.172 Daha sonra yasa dışı orman kıyımı yapan bölgelerle bağlantı kurarak 00:05:44.172 --> 00:05:48.525 herhangi bir çeşit kredi ya da mali destek alamamalarını sağladık. 00:05:48.525 --> 00:05:53.037 Bankacılık sistemi ile son kullanıcılar arasındaki bu bağlantıyı kestik. 00:05:53.037 --> 00:05:55.442 Süpermarketler, kesimhaneler ve bunun gibi iş yerleri 00:05:55.442 --> 00:05:58.868 yasadışı kesim alanlarından ürün satın almaları halinde 00:05:58.868 --> 00:06:02.526 orman kıyımından sorumlu tutulabilecekler. 00:06:02.526 --> 00:06:06.110 Tüm bu bağlantıların oluşturulması sorununların azalmasına yardımcı oldu. 00:06:06.110 --> 00:06:09.503 Ve ayrıca, arazi kiralaması konusunda da çok çalıştık. 00:06:09.503 --> 00:06:11.701 Bu anlaşmazlıklar için çok önemli. 00:06:11.701 --> 00:06:14.707 İspanya' nın yüz ölçümüne eşit büyüklükte 00:06:14.707 --> 00:06:20.496 elli milyon hektar korunmuş alan oluşturuldu. 00:06:20.496 --> 00:06:24.143 Bunun 8 milyonu doğal arazi idi. NOTE Paragraph 00:06:24.743 --> 00:06:28.429 Şimdi sonuçları görmeye başladık. 00:06:28.429 --> 00:06:30.928 Böylece, son 10 yılda 00:06:30.928 --> 00:06:34.532 orman tahribatı Brezilya’da %75 oranında azaldı. NOTE Paragraph 00:06:34.532 --> 00:06:40.143 (Alkışlar) NOTE Paragraph 00:06:40.143 --> 00:06:43.915 Son on yıldaki orman kıyımı ile 00:06:43.915 --> 00:06:46.177 ortalama orman kıyımını karşılaştırdığımızda 00:06:46.177 --> 00:06:51.181 Avusturya büyüklüğündeki 8.7 milyon hektarı korumuş olduk. 00:06:51.181 --> 00:06:53.694 Fakat daha da önemlisi, atmosfere üç milyar ton 00:06:53.694 --> 00:06:56.579 karbondioksit emisyonu salınımını önledik. 00:06:56.579 --> 00:07:01.653 Bu şimdiye kadarki sera gazı emisyonunun azaltılmasına yönelik 00:07:01.653 --> 00:07:04.245 açık ara en büyük katkıyı sağlayan olumlu harekettir. 00:07:05.727 --> 00:07:08.908 Bazıları, orman kıyımının azaltılmasına yönelik yapılan 00:07:08.908 --> 00:07:11.927 bu tür çalışmaların 00:07:11.927 --> 00:07:14.135 ekonomik etkilerinin olacağını düşünebilir. 00:07:14.135 --> 00:07:18.285 Çünkü, böyle bir ekonomik aktiviteniz ya da benzeri bir şeyiniz olmayacak. 00:07:18.297 --> 00:07:21.084 Ancak, ilginçtir ki durumun bunun tam tersi. 00:07:21.084 --> 00:07:25.959 Aslında, orman kıyımının en fazla azaldığı dönemde 00:07:25.959 --> 00:07:30.108 ekonomi, orman kıyımının arttığı bir önceki on yıla kıyasla, 00:07:30.108 --> 00:07:32.697 ortalama olarak iki katı büyüdü. 00:07:32.697 --> 00:07:34.752 Bu bizim için güzel bir ders. 00:07:34.752 --> 00:07:37.100 Belki de bu, orman kıyımının azalmasıyla öğrendiğimiz 00:07:37.100 --> 00:07:39.651 tamamen bağlantısız bir şey. NOTE Paragraph 00:07:41.167 --> 00:07:45.120 Bunlar güzel haberler ve önemli kazanımlar 00:07:45.120 --> 00:07:48.448 ve bundan gurur da duymalıyız. 00:07:48.448 --> 00:07:51.219 Fakat, hâlâ yeterli düzeye yakın bile değil. 00:07:51.219 --> 00:07:55.729 Amazon'da 2013 yılındaki orman kıyımını düşünürseniz, 00:07:55.729 --> 00:07:58.978 yarım milyon hektarın üzerindeydi, 00:07:59.528 --> 00:08:02.412 yani bu, sadece geçen yıl Amazonda, 00:08:02.412 --> 00:08:05.785 her dakikada bir futbol sahasının iki katı kadar ormanın 00:08:05.785 --> 00:08:08.715 kesildiği anlamına geliyor. 00:08:09.335 --> 00:08:13.748 Brezilya’nın diğer biyomlarındaki orman kıyımını da dahil edersek 00:08:13.748 --> 00:08:17.980 hâlâ dünyadaki en geniş orman kıyımı oranından bahsediyoruz demektir. 00:08:19.114 --> 00:08:22.459 Az ya da çok orman kahramanıyız 00:08:22.459 --> 00:08:24.710 ancak hâlâ orman kıyım şampiyonuyuz. 00:08:25.629 --> 00:08:30.327 Bu nedenle tatmin olamayız, tatmin olmaya yakınlaşamayız dahi. 00:08:30.327 --> 00:08:32.136 Sanırım bir sonraki adım, 00:08:32.136 --> 00:08:36.687 Brezilya’da orman kaybını sıfırlayacak mücadeleyi etmek 00:08:36.687 --> 00:08:40.062 ve bunu 2020 yılı için bir hedef olarak belirlemek. 00:08:40.062 --> 00:08:41.422 Bu bir sonraki adımımız. NOTE Paragraph 00:08:41.422 --> 00:08:44.407 İklim değişikliği ve ormanlar arasındaki ilişkiyle 00:08:44.407 --> 00:08:46.431 her zaman ilgilendim. 00:08:46.431 --> 00:08:52.182 İlk olarak, sera gazı emisyonun %15’i orman kıyımından kaynaklanması nedeniyle, 00:08:52.182 --> 00:08:54.454 bu problemin büyük bir kısmı. 00:08:54.454 --> 00:08:57.570 Ama ormanlar çözümün büyük bir parçası da olabilirler. 00:08:57.570 --> 00:09:04.534 Çünkü karbonu indirip, yakalamanın ve depolamanın bildiğimiz en iyi yolu bu. 00:09:04.534 --> 00:09:07.487 Şu anda iklim ve ormanlar arasında başka bir ilişki daha var. 00:09:07.487 --> 00:09:11.553 2008 yılında buna takıldım ve bu kariyerimi ormanlardan ziyade iklim değişikleri 00:09:11.553 --> 00:09:14.159 çalışmalarına doğru değiştirdi. 00:09:15.039 --> 00:09:17.724 İş birliği içerisinde olduğumuz Kanada, Rusya, Hindistan, 00:09:17.724 --> 00:09:22.738 Çin ve Amerika gibi ülkelerin orman hizmetleri şefleriyle birlikte, 00:09:22.738 --> 00:09:29.143 Kanada, British Columbia’ya ziyaret için gittim. 00:09:29.143 --> 00:09:34.256 Ve oradayken çam böceğini öğrendik. 00:09:34.257 --> 00:09:37.547 Bu böcek kelimenin tam anlamıyla Kanada ormanlarını yiyor. 00:09:37.547 --> 00:09:43.819 Burada gördüğümüz, kahverengi ağaçlar aslında ölü ağaçlar. 00:09:43.819 --> 00:09:48.384 Bunlar böcek larvaları nedeniye, ayakta ölmüş ağaçlar 00:09:48.384 --> 00:09:50.029 Olan şu: 00:09:50.569 --> 00:09:54.229 bu böcek kışın soğuk hava tarafından kontrol altında tutuluyor. 00:09:54.229 --> 00:09:57.980 Şu ana kadar uzun yıllardır, bu böcek popülasyonunu 00:09:57.980 --> 00:10:01.042 kontrol altında tutacak kadar soğuk hava olmadı. 00:10:01.042 --> 00:10:08.284 Ve milyarlarca ağacı öldüren bir hastalık halini aldı. 00:10:08.284 --> 00:10:12.574 Ormanların halihazırda iklim değişiminden en eski ve en çok etkilenen 00:10:12.574 --> 00:10:17.843 kurbanlardan biri olduğu düşüncesi ile geri döndüm. NOTE Paragraph 00:10:17.843 --> 00:10:19.503 Düşünüyordum ki, 00:10:19.503 --> 00:10:23.967 eğer meslektaşlarımla birlikte orman kıyımını durdurmaya yönelik 00:10:23.967 --> 00:10:26.443 çalışmalarda başarılı olsam bile, 00:10:26.443 --> 00:10:30.690 belki de sel, sıcaklık, yangın ve benzeri nedenlerden kaynaklanan 00:10:30.690 --> 00:10:34.630 iklim değişikleriyle olan mücadelemizi kaybedecektik. 00:10:34.630 --> 00:10:37.411 Bu nedenle orman hizmetlerindeki görevimi bırakmaya 00:10:37.751 --> 00:10:41.415 ve bu zorluğu anlamak, bir yol bulmak ve bu yoldan oraya gitmek için 00:10:41.415 --> 00:10:45.463 iklim değişikleri üzerinde direkt olarak çalışmaya başlamaya karar verdim. NOTE Paragraph 00:10:45.463 --> 00:10:50.051 Şu anda iklim değişikliği sorunu ortada. 00:10:50.051 --> 00:10:51.819 Amaç oldukça açık. 00:10:51.819 --> 00:10:55.428 Dünyanın ortalama sıcaklık artışını 00:10:55.428 --> 00:10:57.471 iki derecede sınırlamak istiyoruz. 00:10:58.001 --> 00:10:59.737 Bunun için birçok neden var. 00:10:59.737 --> 00:11:01.474 Buna şimdi girmeyeceğim. 00:11:01.864 --> 00:11:05.441 Fakat hayatı devam ettirmemiz için mümkün olan 00:11:05.441 --> 00:11:09.254 bu iki derecelik sınırı sağlamak için 00:11:09.254 --> 00:11:14.317 IPCC, İklim Değişiklikleri Devletlerarası Paneli, 00:11:14.317 --> 00:11:20.615 bugünden, bu yüzyılın sonuna kadar bizim 1.000 milyar ton CO2 00:11:21.337 --> 00:11:24.579 emisyon bütçemiz olduğunu söylüyor. 00:11:24.579 --> 00:11:27.243 Bunu kalan yıl sayısına bölersek 00:11:27.243 --> 00:11:33.910 yıllık ortalama 11 milyar ton CO2 bütçemiz olduğu ortaya çıkar. 00:11:33.910 --> 00:11:36.118 Peki bir ton CO2 neyi ifade eder. 00:11:36.118 --> 00:11:39.627 Aşağı yukarı küçük bir otomobilin 00:11:39.627 --> 00:11:43.774 günde 20 kilometreden bir yılda salacağı kadar. 00:11:44.634 --> 00:11:47.245 Ya da Sao Paulo’dan Johannesburg’a veya Londra’ya 00:11:47.245 --> 00:11:50.089 tek yönlü bir uçuşun salacağı kadar. 00:11:50.089 --> 00:11:51.928 İki yönlü olursa, iki ton. 00:11:51.928 --> 00:11:55.402 11 milyar ton bunun iki katıdır. NOTE Paragraph 00:11:55.402 --> 00:12:02.467 Şimdi emisyon 50 milyar ton olup gittikçe de artmaktadır 00:12:02.467 --> 00:12:06.895 Artmaya devam etmekte ve 2020'ye kadar 61 milyar tona ulaşacak. 00:12:06.895 --> 00:12:11.592 2050 yılına kadar 10 milyar tona indirmemiz gerekiyor. 00:12:11.592 --> 00:12:13.367 Bu olurken 00:12:13.367 --> 00:12:16.514 nüfus 7 milyardan 9 milyara yükselecek 00:12:16.514 --> 00:12:19.412 ekonomi 2010 yılındaki 60 trilyon dolardan 00:12:19.412 --> 00:12:21.474 200 trilyon dolara yükselecek. 00:12:21.474 --> 00:12:25.484 Yapmamız gereken şey, çok daha etkili olarak 00:12:25.484 --> 00:12:30.425 yılda bir kişi başına düşen 7 ton değerini 00:12:30.425 --> 00:12:35.307 1 gibi bir değere bir düşürebilmektir. 00:12:35.307 --> 00:12:39.127 Seçim yapmanız gerek. Uçak mı, arabanız mı? NOTE Paragraph 00:12:40.338 --> 00:12:42.986 Soru şu. Bunu yapabilir miyiz? 00:12:42.986 --> 00:12:45.193 Orman kıyımıyla mücadele için bir plan hazırlarken 00:12:45.193 --> 00:12:49.048 karşıma çıkan soruyla tam da aynı soru bu. 00:12:49.048 --> 00:12:52.672 Bu oldukça büyük ve karmaşık bir problem. Gerçekten yapabilir miyiz bunu? 00:12:53.677 --> 00:12:56.366 Sanırım öyle. Şunu düşünün 00:12:56.366 --> 00:13:01.677 Orman kıyımı demek, Brezilya’da son 10 yıldaki 00:13:01.677 --> 00:13:03.516 sera gazı emisyonun %60’i demek. 00:13:03.516 --> 00:13:05.587 Bu şimdi %30’dan biraz daha az. 00:13:05.587 --> 00:13:09.487 Dünyada, sera gazı emisyonun % 60’i enerji kaynaklıdır. 00:13:09.487 --> 00:13:13.026 Doğrudan enerji meselesini çözebilirsek 00:13:13.026 --> 00:13:15.714 aynı şekilde orman kıyımını da çözebiliriz. 00:13:15.714 --> 00:13:17.890 Belki bir şansımız olabilir. NOTE Paragraph 00:13:17.890 --> 00:13:21.547 Yapmamız gereken beş şey var. 00:13:21.547 --> 00:13:25.893 İlki, gelişmeyle karbon emisyonu arasındaki bağlantıyı kesmeliyiz. 00:13:25.893 --> 00:13:31.982 Daha çok iş, tarım ya da ekonomiye sahip olmak için 00:13:31.982 --> 00:13:33.795 tüm ormanları kesmeye ihtiyaç yok. 00:13:33.795 --> 00:13:36.297 Orman kıyımını azalttığımızda bunu ispat ettik. 00:13:36.297 --> 00:13:38.113 Ekonomi büyümeye devam etti. 00:13:38.113 --> 00:13:42.510 Aynı şey enerji sektöründe de olabilir. 00:13:42.510 --> 00:13:45.793 İkinci olarak, teşvikleri doğru yerlere yönlendirmeliyiz. 00:13:45.793 --> 00:13:51.050 Bugün, yılda 500 milyar dolar sübvansiyon fosil yakıta gidiyor. 00:13:51.050 --> 00:13:56.204 Neden karbona bir fiyat koyup bunu da yenilenebilir enerjiye transfer etmiyoruz. 00:13:56.204 --> 00:13:59.638 Üçüncü olarak, sera gazı emisyonun nerede ne zaman ve kim tarafından salındığını 00:13:59.638 --> 00:14:02.932 şeffaflaştırmamız ve ölçmemiz gerek. 00:14:02.932 --> 00:14:07.128 Bu şekilde her bir fırsat için özel eylemler gerçekleştirebiliriz. 00:14:07.128 --> 00:14:11.914 Dördüncü olarak, kalkınmanın yoluna sıçramalıyız. 00:14:11.914 --> 00:14:14.710 Bunun anlamı, mobil telefonları edinmeden önce, 00:14:14.710 --> 00:14:17.044 sabit telefon hatları döşememize gerek yoktur. 00:14:17.044 --> 00:14:19.182 Enerjiye erişim imkanı olmayan milyarlarca insana 00:14:19.182 --> 00:14:21.890 temiz enerjiyi sağlayana kadar 00:14:21.890 --> 00:14:24.084 fosil yakıtları götürmemeliyiz. 00:14:24.084 --> 00:14:25.970 Ve beşinci ve son olarak, 00:14:25.970 --> 00:14:28.668 sorumluluğu devletler, iş dünyası 00:14:28.668 --> 00:14:31.390 ve sivil toplum arasında paylaşmalıyız. 00:14:31.390 --> 00:14:35.445 Herkes için yapılması gereken iş vardır ve herkese ihtiyacımız var. NOTE Paragraph 00:14:36.309 --> 00:14:37.651 Sonlandırırken, 00:14:37.651 --> 00:14:41.371 bence geleceğimiz kader gibi değildir, 00:14:41.371 --> 00:14:44.979 yani işi oluruna bırakmak zorunda değiliz. 00:14:44.999 --> 00:14:46.711 Gerçekten rotayı değiştirecek 00:14:46.711 --> 00:14:49.314 yeni şeylere yatırım yapacak cesarete ihtiyacımız var. 00:14:49.314 --> 00:14:52.432 Gerçekten rotayı değiştirebileceğimizi düşünüyorum 00:14:52.432 --> 00:14:55.454 Sanırım bunu Brezilya’da orman kıyımında yapıyoruz. 00:14:55.454 --> 00:14:58.585 Umarım dünyadaki iklim değişikliğinde de yapabiliriz. NOTE Paragraph 00:14:58.585 --> 00:14:59.691 Teşekkür ederim. NOTE Paragraph 00:14:59.691 --> 00:15:03.059 (Alkış)