WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:13.000 (Müzik) 00:00:18.000 --> 00:00:20.000 Bazen uzun bir uçak yolculuğundayken, 00:00:20.000 --> 00:00:23.000 dağlara ve çöllere bakıyorum 00:00:23.000 --> 00:00:26.000 ve Dünyamız'ın ne kadar büyük olduğunu anlamaya çalışıyorum. 00:00:26.585 --> 00:00:29.000 Sonra her gün gördüğümüz bir cismin içine 00:00:29.000 --> 00:00:32.692 tam anlamıyla bir milyon Dünya sığdırılabildiğini hatırlıyorum. 00:00:32.815 --> 00:00:35.000 Güneş, gerçek olamayacak kadar büyük görünüyor, 00:00:35.000 --> 00:00:39.077 fakat büyük düzen içinde, sadece bir iğne ucu kadar, 00:00:39.077 --> 00:00:43.000 havanın açık olduğu bir gecede, soluk beyaz bir sis olarak gökyüzünde görebildiğimiz 00:00:43.000 --> 00:00:47.000 Samanyolu gökadasındaki 400 milyar yıldızdan bir tanesi. 00:00:48.123 --> 00:00:49.023 Bunun daha ötesi de var. 00:00:49.023 --> 00:00:52.985 Bizim teleskoplarımız tarafından algılanabilen belki 100 milyar gökada var, 00:00:53.723 --> 00:00:58.000 yani eğer her yıldız tek bir kum tanesi büyüklüğünde olsaydı, 00:00:58.000 --> 00:01:01.000 sadece Samanyolu'ndaki yıldızlar 00:01:01.000 --> 00:01:05.000 83 metrekare büyüklüğündeki bir kumsalı 91.4 cm derinliğinde doldurmak için yeterli olurdu. 00:01:05.877 --> 00:01:08.615 Tüm Dünya bütün evrendeki yıldızları temsil edecek kadar 00:01:08.615 --> 00:01:11.000 kumsala sahip değil. 00:01:11.000 --> 00:01:15.000 Böyle bir kumsal tam anlamıyla milyonlarca km devam ederdi. 00:01:15.600 --> 00:01:19.000 Kutsal Stephen Hawking, bu çok fazla yıldız demek! 00:01:19.862 --> 00:01:22.000 Ama o ve diğer fizikçiler şimdi 00:01:22.000 --> 00:01:25.000 hala hayal edilemeyecek kadar büyük bir gerçekliğe inaniyorlar. 00:01:26.138 --> 00:01:29.000 Yani, öncelikle bizim teleskoplarımız menzili içindeki 100 milyar gökada 00:01:29.000 --> 00:01:32.000 muhtemelen bütünün çok küçük bir kısmı. 00:01:32.000 --> 00:01:35.000 Uzay'ın kendisi 00:01:35.000 --> 00:01:38.000 hızlanan bir tempoda genişliyor. Gökadaların büyük bir çoğunluğu bizden 00:01:38.000 --> 00:01:41.000 onlardan gelen ışığın bize asla ulaşamayabileceği kadar 00:01:41.000 --> 00:01:43.000 hızlı ayrılıyor. 00:01:43.000 --> 00:01:46.000 Yine de yeryüzündeki bizim fiziksel gerçekliğimiz 00:01:46.000 --> 00:01:49.400 o uzak, görünmez galaksilerle yakından bağlantılı. 00:01:49.908 --> 00:01:52.000 Biz onları evreninimizin bir parçası olarak düşünebiliriz. 00:01:52.846 --> 00:01:55.000 Onlar tek ve dev bir yapıyı oluşturuyor, 00:01:55.000 --> 00:01:58.000 aynı fiziksel yasalara uyan ve hepsi sizi ve beni oluşturan aynı tür atomlar, elektronlar, 00:01:58.000 --> 00:02:02.000 protonlar, kuramsal zerreler ve nötrinölardan oluşuyor. 00:02:02.000 --> 00:02:05.000 Ancak, Fizik'teki son kuramlar 00:02:05.000 --> 00:02:07.000 sicim kuramı olarak adlandırılan kuram de dahil olmak üzere, 00:02:07.000 --> 00:02:10.000 şimdi bize farklı parçacıklar türleri üzerinde inşa edilmiş, 00:02:10.000 --> 00:02:12.000 farklı özelliklere sahip, farklı fizik yasalarina uyan, 00:02:12.000 --> 00:02:14.000 sayılamayacak kadar çok başka evrenin var olduğunu anlatıyor. 00:02:14.831 --> 00:02:17.000 Bu evrenlerin birçoğu asla biyolojik yaşami destekleyemez 00:02:17.000 --> 00:02:20.000 ve bir nanosaniyede var olup tekrar yok olabilirler, 00:02:20.000 --> 00:02:22.446 ama yine de bunlar, birlikte 00:02:22.446 --> 00:02:26.000 olası evrenlerden oluşan geniş bir çoklu evreni oluşturuyorlar, 00:02:26.000 --> 00:02:31.000 11 boyuta kadar ulaşabilen, içinde en çılgın hayal gücünün ötesinde harikalar bulunduran yerler. 00:02:31.000 --> 00:02:33.000 Sicim kuramının önde gelen biçimi 00:02:33.000 --> 00:02:36.000 10 üzeri 500 evrenden oluşan bir çoklu evreni öngörüyor. 00:02:37.031 --> 00:02:40.000 Bu, 1 rakamının yanında 500 tane sıfır demek, 00:02:40.000 --> 00:02:44.000 bu sayı o kadar büyük ki gözlemlenebilir evrenin içindeki her atomun 00:02:44.000 --> 00:02:46.000 kendi evreni olsaydı 00:02:46.985 --> 00:02:49.000 ve tüm bu evrenlerin tüm atomlarının 00:02:49.000 --> 00:02:51.000 her birinin kendi evreni olsaydı 00:02:52.000 --> 00:02:54.000 ve bu döngü iki kere daha tekrarlansaydı bile 00:02:54.000 --> 00:02:57.000 bütünün sadece küçük bir kısmını temsil ediyor olurdu-- 00:02:57.000 --> 00:03:05.985 şöyle ki, bir trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyon trilyonda biri. 00:03:07.585 --> 00:03:10.000 Ama, bu sayı bile diğer bir sayı ile karşılaştırıldığında ufacık kalıyor. 00:03:10.000 --> 00:03:13.000 Bu diğer sayı: sonsuz. 00:03:14.415 --> 00:03:16.000 Bazı fizikçilere göre uzay-zaman sürekliliği 00:03:16.000 --> 00:03:19.000 tam anlamıyla sonsuz ve 00:03:19.431 --> 00:03:22.000 cep evren diye adlandırılan değişik özelliklere sahip sonsuz sayıda evren var. 00:03:22.231 --> 00:03:24.000 Beyniniz ne durumda? 00:03:24.862 --> 00:03:27.000 Fakat kuantum teorisi yepyeni bir kırışıklık ekliyor. 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 Bu teorinin şüphe götürmez olarak doğru olduğu kanıtlandı, 00:03:29.000 --> 00:03:31.000 ama bu teoriyi yorumlamak oldukça karmaşık. 00:03:31.000 --> 00:03:34.000 Bazı fizikçiler, bu karmaşayı ancak 00:03:34.000 --> 00:03:37.000 her an çok sayıda evrenin meydana geldiğini, 00:03:37.000 --> 00:03:39.000 bu evrenlerin birçoğunun aslında içinde bulunduğumuz dünyaya benzer olduğunu 00:03:39.000 --> 00:03:43.000 ve bu evrenlerde sizin milyonlarca kopyanızın olduğunu 00:03:43.000 --> 00:03:46.000 hayal ederseniz çözebileceğinizi düşünüyorlar. 00:03:46.000 --> 00:03:50.000 Bu evrenlerin birinde, onur derecesiyle mezun olursunuz ve hayallerinizdeki kişiyle evlenirsiniz. 00:03:50.000 --> 00:03:53.000 Bir başkasinda ise, pek öyle olmaz. 00:03:53.000 --> 00:03:55.000 Hala bunun saçmalık olduğunu söyleyen bazı bilim adamları var. 00:03:55.000 --> 00:03:59.000 Kaç tane evren olduğu sorusunun yalnızca bir anlamlı cevabı var, 00:03:59.000 --> 00:04:02.000 tek bir evren. 00:04:02.538 --> 00:04:05.000 Bazı filozoflar ve mistikler 00:04:05.000 --> 00:04:08.000 kendi evrenimizin dahi bir illüzyon olduğunu iddia edebilirler. 00:04:08.000 --> 00:04:10.000 Yani, gördüğünüz üzere, 00:04:10.000 --> 00:04:13.000 şu anda bu sorunun cevabı üzerinde anlaşma sağlanamadı, 00:04:13.000 --> 00:04:14.000 bu anlaşmayı sağlamaya yakın bile değiliz. 00:04:14.000 --> 00:04:18.000 Bildiğimiz tek şey cevabin sıfır ile sonsuzluk arasında bir yerde olduğu. 00:04:18.769 --> 00:04:21.000 Eh, sanırım bildiğimiz başka bir şey ise: 00:04:21.000 --> 00:04:24.000 Fizik eğitimi almak oldukça iyi bir zamanda bulunuyoruz. 00:04:25.200 --> 00:04:27.000 İnsanlığın şimdiye kadar gördüğü bilgi birikimindeki 00:04:27.000 --> 00:04:31.000 en büyük kavram değişimini yaşıyor olabiliriz.