0:00:07.505,0:00:10.815
لە پێشانگایەکی وڵاتی [br]مەریلەندا لە ساڵی ٢٠١٧،

0:00:10.815,0:00:14.055
نرخی بەرازەکان زۆر باش نەبوو.

0:00:14.055,0:00:17.635
جووتیارەکان دەربارەی تا و وسوربوونەوەی[br]چاوی بەرازەکان و ئاوهاتن لە لوتیان

0:00:19.145,0:00:22.186
ڕاپۆرتیان پێشکەش کرد.[br]بەرپرسان نیگەرانی ئەم کێشەیە بوون،

0:00:22.186,0:00:27.746
بەشی تەندروستی مەریلەند چاودێری [br]گروپێک نەخۆشی دەکرد.

0:00:27.746,0:00:32.394
هەندێکیان بێچووە بەرازیان هەبوو [br]و هەندێکیان لە نزیک کێڵگەکان بوون؛

0:00:32.394,0:00:37.543
بەڵام زوو،٤٠ لەو کەسانەی چاودێریان دەکرد[br]نیشانەکانی ئەنفلۆزای بەرازیان لێ دەرکەوت.

0:00:37.543,0:00:41.283
لە زۆربەی کاتەکان، ئاژەڵە نەخۆشەکان [br]مرۆڤەکان تووش ناکەن.

0:00:41.283,0:00:44.713
بەڵام کە مرۆڤ تووش دەکەن، ئەو دیاریدانەت[br]دەبێت،

0:00:44.713,0:00:46.613
یان بازدانی ڤایرۆسی خانەخوێ،

0:00:46.613,0:00:50.063
دەشێ پەتایەکی کوشندە بەرهەم بهێنێت.

0:00:50.063,0:00:53.913
هەروەها چۆن دەتوانێت ببێتە هۆکاری[br]تووشبوون لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی تر،

0:00:53.913,0:00:57.623
و چ شتێکی خانەخوێی[br]بازدان زۆر مەترسیدارە؟

0:00:57.623,0:01:03.133
ڤایرۆسەکان جۆرێکی مشەخۆری ئەندامین[br]تووشی هەموو زیندەوەرێک دەبن.

0:01:03.133,0:01:07.280
بۆ زاڵبوون و زیادبوونیان، ئەوان[br]پێویستە بەسێ قۆناغ تێبەڕبن:

0:01:07.280,0:01:11.336
پەیوەندی کردن بە خانەخوێیەکی لاواز،[br]تووشکردنی و لەبەرگرتنەوەی،

0:01:11.336,0:01:14.726
و گواستنەوەی بۆ خانەیەکی تر.

0:01:14.726,0:01:18.296
بۆ نموونە، سەیری ئەنفلۆزای مرۆڤ بکە.

0:01:18.296,0:01:21.346
یەکەمجار، ڤایرۆسی ئەنفلۆنزاکە بەرەو[br]ڕووی خانەخوێیەکی نوێ دەبێتەوە

0:01:21.346,0:01:24.066
و لەڕێگەی بۆڕی هەناسەیان دەگوازرێتەوە.

0:01:24.066,0:01:27.486
ئەوە زۆر قورس نیە، بەڵام بۆ مانەوە[br]لە جەستە نوێیەکە،

0:01:27.486,0:01:30.505
ڤایرۆسەکە پێویستە خێرا تووشی بکات

0:01:30.505,0:01:34.365
پێش ئەوەی بگیرێت و تێکبشکێنرێت [br]لەلایەن وەڵامدانەوەیەکی سیستەمی بەرگری.

0:01:34.365,0:01:35.835
بۆ تەواو کردنی ئەو کارە،

0:01:35.835,0:01:40.205
ڤایرۆسەکان بە کارلێکێکی دیاری کراو [br]گەشەیان کردووە لەگەڵ جۆری خانەخوێکانیان.

0:01:40.205,0:01:43.380
ڤایرۆسی ئەنفلۆنزای مرۆڤ[br]بە پڕۆتین داپۆشراوە خۆی

0:01:43.380,0:01:48.830
دەگونجێنێ بۆ بەستنەوەی لەگەڵ هەستەئەندام[br]لەسەر خانەکانی هەناسەدانی مرۆڤ.

0:01:48.830,0:01:53.500
یەکەمجار لەناو خانەیەک، ڤایرۆسەکە [br]خۆگونجاندنێک زیاد دەکات

0:01:53.500,0:01:56.459
بۆ دەست بەسەرداگرتنی بەرگری [br]خانەخوێیەکە

0:01:56.459,0:01:59.369
و گۆڕینی بۆماوە بابەتەکەی.

0:01:59.369,0:02:04.189
ڤایرۆسەکە تەنها پێویستی بەخۆشاردنەوەیە[br]یان خۆلادان لە سیستەمی بەرگری

0:02:04.189,0:02:08.326
دابەشبوونی تەواو بۆ ئاستێکی بەشکردوو[br]تووشکردنی خانەی زیاتر.

0:02:08.326,0:02:12.166
لەم خاڵەدا، ئەنفلۆزاکە لەوانەیە توشتبێت بە[br]قوربانیەکی داهاتوو

0:02:12.166,0:02:15.916
بەهۆی هەر گواستنەوەیەکی شلەی تووشبووی [br]جەستەت.

0:02:15.916,0:02:20.696
هەرچەندە، ئەوە پەسیوێکی سادەی ڤایرۆسەکەیە[br]بۆ پەیوەندی کردن لەگەڵ گیانەوەرە ماڵیەکان،

0:02:20.696,0:02:23.146
ڕووەکەکان، یان نانی نیوەڕۆت.

0:02:23.146,0:02:28.686
ڤایرۆسەکان هەمیشە بە شێوەیەکی نوێ خۆیان[br]دەگۆڕن لە هەوڵدان بۆ ئەوەی تووشیان بکەن.

0:02:28.686,0:02:31.185
زۆر ناخایەنێت، کۆتایەکەی شکست دێنێت.

0:02:31.185,0:02:36.635
زۆربەی کات، بۆماوەیەکە چوونیەک نیە لە[br]نێوان دووخانە خوێیەکەدا زۆر گەورەیە.

0:02:36.635,0:02:39.223
بۆ گونجاندنی ڤایرۆسێک بۆ تووشکردنی مرۆڤ،

0:02:39.223,0:02:43.483
خانەیەکی خاس ببێتە بێگانەیەک و[br]دیمەنێکی سروشتی نەخوازراو.

0:02:43.483,0:02:47.883
بەڵام ژمارەیەکی یەکجار زۆر[br]ڤایرۆسی بڵاو لە ژینگەدا ھەیە،

0:02:47.883,0:02:51.218
لەگەڵ هەمووی دەشێت خانەخوێیەکی نوێ ببینێت.

0:02:51.218,0:02:54.988
و لەبەرئەوەی ڤایرۆسەکان بەخێرای[br]زیاد دەکەن دەبن بە ملیۆنەها،

0:02:54.988,0:02:57.988
ئەوان بەخێرای دەتوانن بۆماوەیان بگۆڕن [br]بەهەڕەمەکی گەشە بکەن.

0:02:57.988,0:03:01.998
زۆربەی گۆڕینی بۆماوەی کاریگەری نیە، یان [br]هەرچەندە ئازار دەگەیەنێت؛

0:03:01.998,0:03:07.808
بەڵام ڕێژەیەکی بچووک ڕەنگە بتوانێت ببێتە[br]هۆی گواستنەوەی جۆرێکی نەخۆشی نوێی باشتر.

0:03:07.808,0:03:12.878
چانسی بردنەوەی بۆماوەی ئەو وێرانکردنە [br]هەمیشە زیاد دەکات،

0:03:12.878,0:03:17.688
یان ئەگەر جۆرێکی نوێ نزیک بێت بە [br]پەیوەندیکردن بە خانەخوێی ئاسای ڤایرۆسەکە.

0:03:17.688,0:03:20.383
بۆ گواستەوەی ڤایرۆسێک بۆ گیانلەبەرێکی تر،

0:03:20.383,0:03:24.473
تووشبوونی مرۆڤ ڕەنگە تەنها گۆڕینی بۆماوەی [br]کەم بێت.

0:03:24.473,0:03:26.958
و گواستەوەی ڤایرۆسێک بۆ مەیمونی شمپانزی،

0:03:26.958,0:03:32.918
یەکێکە لە نزیکترین بۆماوەی لە ئێمە،[br]ڕەنگە پێویستی بە گۆڕینێکی کەم بێت.

0:03:32.918,0:03:35.588
کاتی زیاتری دەوێت بۆماوەی هاوشێوە

0:03:35.588,0:03:37.908
بۆ بازدانی خانەخوێ بەسەرکەوتووی.

0:03:37.908,0:03:42.338
هەندێک ڤایرۆس بە ئاسانی خانەی خانەخوێک [br]تووش دەکات،

0:03:42.338,0:03:45.870
بەڵام دواتر بێتوانا دەبێت بۆ ڕزگاربوونی[br]لە وەڵامدانەوەیەکی سیستەمی بەرگری.

0:03:45.870,0:03:49.530
ئەوانی تر ڕەنگە کاتێکی زەحمەتیان بوێت [br]بۆبڵاوبوونەوە لە خانەخوێیەکی نوێ.

0:03:49.530,0:03:52.880
بۆ نموونە، ئەوان لە خانەخوێیەکی[br]خوێن ڕەنگە تەشەنە بکەن،

0:03:52.880,0:03:54.510
بەڵام نەک لە لیکیان.

0:03:54.510,0:03:58.510
هەرچەندە، یەکەمجار پازدانی خانەخوێیەک کە [br]دەگاتە قۆناغی یەکەمی تووشبوون،

0:03:58.510,0:04:01.180
ڤایرۆسەکە زیاتر مەترسیدارتر دەبێت.

0:04:01.180,0:04:03.620
ئێستا دوو خانەخوێی هەڵگرتووە،

0:04:03.620,0:04:08.780
ڤایرۆسەکە چانسی دوو گۆڕانی بۆماوەی هەیە [br]بۆ ڤایرۆسێکی سەرکەتووی زیاتر.

0:04:08.780,0:04:13.690
و هەر خانەخوێیەکی نوێ توانای زۆر دەبێت بۆ[br]گەشەی تەواوی نەخۆشیەکە.

0:04:13.690,0:04:17.030
ڤارۆسناسان هەمیشە بەدوای دۆزینەوەی[br]گۆڕینی بۆماوەین

0:04:17.030,0:04:21.370
کە ڤارۆسەکان دروستی دەکەن وەکو ئەنفلۆنزا[br]زیاتر بازدانی ڕوودەدات.

0:04:21.370,0:04:26.294
هەرچەندە، پێشبینی دەکرێت توانای نەخۆشی [br]داهاتوو بەرەنگاربوونەوەیەکی سەرەکییە.

0:04:26.294,0:04:31.294
ژمارەیەکی هەمەجۆری ڤایرۆسەکان کە ئێمە[br]تەنها دەست دەکەین بە ئاشکراکردنیان.

0:04:31.294,0:04:35.221
توێژەرەوەکان ماندوونەناسانە توێژینەوەی [br]زیندەوەرزانین بۆ ئەو ڤایرۆسانە دەکەن.

0:04:35.221,0:04:39.371
و بە چاودێریکردنی دانیشتوان بەخێرای بۆ[br]دیاریکردنی ئاستی هەڵچوونی نوێی ڤیرۆسەکە،

0:04:39.371,0:04:43.037
ئەوان دەتوانن گەشە بە ڤاکسینەکان بکەن و[br]جێبەجێکردنی پرۆتۆکۆڵەکان بۆ وەستاندنی

0:04:43.037,0:04:45.256
ئەو نەخۆشیە کوشندانە.