Kediler Neden Öyle Yapar?
Çok tatlılar, çok sevimliler
ve 2 milyondan fazla Youtube videosunda
saldırırken,
zıplarken,
tırmanırken,
tıkınırken,
takip ederken,
tırmalarken,
konuşurken
ve mırlarken
26 milyar kez izlendiklerine
bakılırsa şu kesin:
Kediler çok eğlencelidir.
Hem eğlendirici, hem de şaşırtıcı olan
o garip kedi davranışları
birçoğumuzu şu soruyla baş başa bırakır:
"Kediler neden böyle yapar?"
Tarih boyunca kediler hem
küçük hayvanların yegâne avcıları,
hem de büyük etçillerin
avları olmuşlardır.
Hem avcı, hem de av oldukları için
türlerinin devamı
bugün hâlâ vahşi ve evcil
kedilerde gözlemlediğimiz
yaşamsal önemdeki
içgüdüsel davranışlara bağlıdır.
Ev kediniz Grizmo'nun kedilere özgü
davranışları size şaşırtıcı gelse de,
milyonlarca yıldır kedilere ırsî olarak
geçen bu davranışlar
yaban hayatında Grizmo'yu
süper kedi yapardı.
Kendilerine özgü kas yapıları
ve yüksek denge yetenekleri sayesinde,
kediler doğada alanlarını taramak üzere
yüksek seyir noktalarına tırmanır
ve avlarının yerini saptarlar.
Grizmo'nun mama kabında
akşam yemeğinin olması için
bu özel yeteneklerden yararlanarak
avlanma gereksinimi yok.
Ama içgüdüsel olarak,
kütüphanenin üzerine çıkıp
oturma odasını seyretmek,
tam da yapmak üzere evrildiği şey.
Yabani avcılar olarak kediler fırsatçıdır
ve ne zaman av mevcutsa avlanırlar.
Kedilerin avlarının çoğu küçük olduğundan,
doğada gün boyu birçok kez beslenme
gereği duyar ve karınlarını doyurmak için
takip etme, atlama, öldürme ve
yeme stratejisini kullanırlar.
Bu yüzden Grizmo küçük oyuncakları
kovalayıp üzerine atlamayı ve
gün ve gece boyu küçük öğünler
hâlinde beslenmeyi sever.
Ayrıca küçük boyutlu avlar doğal ortamda
küçük yerlere saklanmaya eğilimlidir.
Dolayısıyla, Grizmo'nun kutulara ve
deliklere ulaşma
isteğinin bir açıklaması da,
milyonlarca yıldan beri
türünün devamını sağlamış olan
aynı meraka yenik düşmesidir.
Doğada kediler tırmanma, avlanma
ve kendini savunma için
keskin tırnaklara ihtiyaç duyar.
Yakınındaki yüzeylerde tırnaklarını
bilemek onları kondisyonda ve
hazır tutarak, sırt ve bacak kaslarını
esnetmelerine ve biraz da stres
atmalarına yardımcı olur.
Yani, Grizmo kanepenizden,
sandalyenizden,
pufunuzdan,
yastıklarınızdan,
perdelerinizden
ve etrafa koyduğunuz diğer her şeyden
nefret ettiğinden değil.
Bunları paramparça ederek
tırnaklarını mükemmel hâle getiriyor.
Çünkü ataları da hayatta
kalmak için aynısını yaptı.
Avlanmaya çalışılan diğer hayvanlar gibi
kediler yakalanmamak üzere evrildiler
ve doğada düşmanlarından
en iyi kaçanlar yaşadı.
Yani bugün evinizde,
Grizmo dar yerlere sığma,
akla gelmeyen yerleri arama
ve saklanma konusunda uzmandır.
Bu aynı zamanda neden temiz ve kokusuz
bir tuvaleti tercih ettiğini açıklıyor.
Yakınlarda kokusunu alabilecek
olan düşmanlara yerini
belli etmesi daha az
ihtimal dâhilinde olur.
Kediler hakkında bildiğimiz
her şeyi düşünecek olursak,
en baskın davranışlarından biri
hâlen en gizemli olanı gibi görünüyor.
Kediler birçok sebepten mırıldanabilir:
Mutluluk,
stres
ve açlık gibi.
İlginç biçimde mırıldanmalarının
frekansı olan 25 ila 150 hertz
doku yenilenmesi yaratacak aralıkta.
Mırıldanması Grizmo'yu harika
bir uyku arkadaşı yapsa da,
mırıldanmasının kaslarını ve
kemiklerini iyileştirmesi de muhtemel,
belki sizinkini bile.
Zaman içerisinde
hem yemek için avlanıp
öldüren yalnız avcılar,
hem de yaşamak için saklanıp
kaçan gizli avlar olarak geliştiler.
Yani bugün kediler milyonlarca yıldır
doğada hayatta kalmalarına
olanak tanıyan içgüdülerin
çoğuna sahipler.
Bu da onların görünüşte garip olan
davranışlarını açıklıyor.
Onlara göre, evlerimiz onların ormanı.
Fakat eğer öyleyse, kedilerimizin gözünde
biz kimiz?
Kaynaklar için onlarla yarışan büyük,
aptal, tüysüz kediler mi?
Her gün alt ettikleri felaket
aptal düşmanları mı?
Ya da belki av olduğumuzu düşünüyorlardır.