WEBVTT

00:00:00.402 --> 00:00:05.411
Ben, Hindistan'ın en yoksul bölgesi Bihar'da büyüdüm.

00:00:05.411 --> 00:00:08.877
Altı yaşındayken bir gün eve geldim,

00:00:08.877 --> 00:00:12.643
kapımızın önünde

00:00:12.643 --> 00:00:17.964
içi lezzetli şekerlemelerle dolu bir araba duruyordu.

00:00:17.964 --> 00:00:21.453
Kardeşlerimle birlikte şekerlemelere daldık

00:00:21.453 --> 00:00:24.741
ve tam o sırada babam eve geldi.

00:00:24.741 --> 00:00:30.205
Öfkeden deliye döndü. Yarım kalan şekerlemelerle birlikte

00:00:30.205 --> 00:00:34.269
o arabanın götürülüşüne nasıl ağladığımızı

00:00:34.269 --> 00:00:37.486
hiç unutmam.

NOTE Paragraph

00:00:37.486 --> 00:00:42.287
Babamın neden bu kadar kızdığını sonradan öğrendim.

00:00:42.287 --> 00:00:45.512
O şekerlemeler meğer rüşvetmiş.

00:00:45.512 --> 00:00:49.093
Bir hükümet işini bağlaması için

00:00:49.093 --> 00:00:52.556
babamı ikna etmeye çalışan bir müteahhit göndermişti.

00:00:52.556 --> 00:00:57.217
Babam mesleği gereği Bihar'daki yol yapım işlerini yürütüyordu.

00:00:57.217 --> 00:01:01.820
Yolsuzluğa karşı sert bir duruşu vardı,

00:01:01.820 --> 00:01:05.868
taciz ve tehdit edilmesine rağmen.

00:01:05.868 --> 00:01:09.236
Onunkisi yalnız başına verilen bir mücadeleydi;

00:01:09.236 --> 00:01:12.973
Bihar, Hindistan'da yolsuzluğun en yaygın olduğu

00:01:12.973 --> 00:01:16.735
kamu görevlilerinin yoksul halka hizmet etmek yerine

00:01:16.735 --> 00:01:20.828
kendi ceplerini doldurduğu ve insanların

00:01:20.828 --> 00:01:24.774
çocukları aç ya da eğitimden yoksun kaldığında

00:01:24.774 --> 00:01:28.607
seslerini duyuramadıkları bir yerdi.

NOTE Paragraph

00:01:28.607 --> 00:01:32.964
Ben bu durumu, yoksulluk üzerine çalışmalar yapmak amacıyla

00:01:32.964 --> 00:01:39.262
ücra köylere gittiğimde birebir yaşadım.

00:01:39.262 --> 00:01:43.079
Bir köyden diğerine seyahat ettiğim günlerden birinde

00:01:43.079 --> 00:01:49.591
açlıktan ve yorgunluktan

00:01:49.591 --> 00:01:51.910
kavurucu sıcakta bir ağacın altında

00:01:51.910 --> 00:01:54.940
bayılmak üzereydim.

00:01:54.940 --> 00:02:00.999
Tam o sırada köyün en yoksullarından bir adam

00:02:00.999 --> 00:02:06.915
beni kulübesine davet ederek cömertçe ikramda bulundu.

00:02:06.915 --> 00:02:11.563
Sonradan anladım ki, bana ikram ettiği şeyler

00:02:11.563 --> 00:02:17.306
bütün ailesinin iki günlük yiyeceğiydi.

00:02:17.306 --> 00:02:21.729
Bu muazzam cömertlik

00:02:21.729 --> 00:02:27.007
hayatımın anlamını derinden sarstı ve değiştirdi.

00:02:27.007 --> 00:02:30.779
Bunu karşılıksız bırakamazdım.

NOTE Paragraph

00:02:30.779 --> 00:02:35.083
Daha sonra, zengin ülkelerden yoksul ülkelere yardım aktarımı yaparak

00:02:35.083 --> 00:02:40.851
yoksullukla mücadele eden Dünya Bankası'na katıldım.

00:02:40.851 --> 00:02:45.883
İlk görevim Uganda'ydı.

00:02:45.883 --> 00:02:50.111
Hibelerimizden yararlanabilmeleri amacıyla

00:02:50.111 --> 00:02:52.940
Uganda Ekonomi Bakanlığı ile reform görüşmeleri yürütüyordum.

00:02:52.940 --> 00:02:56.071
Ancak, hibeler verildikten sonra Uganda'da bir yolculuğa çıktım.

00:02:56.071 --> 00:03:00.789
Kendimi yeni yapılmış okullarda buldum;

00:03:00.789 --> 00:03:03.573
kitabı, öğretmeni olmayan.

00:03:03.573 --> 00:03:06.493
Yeni yapılmış klinikler gördüm; ilacı olmayan.

00:03:06.493 --> 00:03:12.276
Bir de yoksul halk vardı; derdini anlatamayan, başvurabileceği bir yeri olmayan.

00:03:12.276 --> 00:03:15.852
Kendimi bir başka Bihar'da bulmuştum.

NOTE Paragraph

00:03:15.852 --> 00:03:19.812
Bihar, kalkınmanın önündeki engelin timsali gibi:

00:03:19.812 --> 00:03:23.723
yolsuzluğun çevrelediği çaresiz yoksulluğun.

00:03:23.723 --> 00:03:27.983
Dünya genelinde 1.3 milyar insan günde 1.25 doların

00:03:27.983 --> 00:03:32.692
altında bir parayla yaşıyor ve Uganda'da yaptığım çalışma

00:03:32.692 --> 00:03:37.623
bu sorunlara karşı benimsenen geleneksel yaklaşımın bir yansıması.

00:03:37.623 --> 00:03:41.915
Bu yaklaşım, 2. Dünya Savaşı'nı kazanan

00:03:41.915 --> 00:03:47.535
500 kurucu babayla bir tek kurucu annenin

00:03:47.535 --> 00:03:50.971
ABD'nin New Hampshire eyaletinde toplandığı

00:03:50.971 --> 00:03:53.398
ve aralarında Dünya Bankası'nın da bulunduğu

00:03:53.398 --> 00:03:56.017
Bretton Woods kurumlarını kurdukları

00:03:56.017 --> 00:03:57.822
1944 yılından beri uygulanagelmiştir.

00:03:57.822 --> 00:04:01.122
Kalkınmaya yönelik bu geleneksel yaklaşımın

00:04:01.122 --> 00:04:05.058
üç önemli öğesi bulunuyordu. Birincisi;

00:04:05.058 --> 00:04:07.009
Kuzeydeki zengin ülkelerden

00:04:07.009 --> 00:04:09.506
Güneydeki yoksul ülkelere kaynak aktarımı

00:04:09.506 --> 00:04:12.399
ve beraberinde gelen reform yönergeleriydi.

00:04:12.399 --> 00:04:15.965
İkincisi; bu aktarımları kanalize eden kurumların opak olmaları;

00:04:15.965 --> 00:04:20.727
neyi finanse ettikleri veya hangi sonuçlara vardıkları

00:04:20.727 --> 00:04:24.527
konusunda yeterli derecede şeffaf olmamalarıydı.

00:04:24.527 --> 00:04:28.440
Üçüncüsü; gelişmekte olan ülkelerdeki katılımın

00:04:28.440 --> 00:04:31.722
hükümetin etrafındaki dar bir elit çevreyle sınırlı kalması,

00:04:31.722 --> 00:04:35.036
kalkındırma yardımlarından asıl faydalanacak vatandaşlarla

00:04:35.036 --> 00:04:39.321
yeterli etkileşimin olmamasıydı.

NOTE Paragraph

00:04:39.321 --> 00:04:43.522
Küresel çevremizdeki köklü değişimler nedeniyle

00:04:43.522 --> 00:04:46.882
bugün, bu öğelerde açılımlar yaşanıyor.

00:04:46.882 --> 00:04:50.577
Açık bilgi, açık yardım, açık yönetişim

00:04:50.577 --> 00:04:54.322
ve birlikte bunlar kalkınmaya başka bir boyut kazandıran

00:04:54.322 --> 00:04:57.092
üç ana değişimi temsil ediyor.

00:04:57.092 --> 00:05:00.805
Aynı zamanda Uganda ve Bihar'da tanık olduğum

00:05:00.805 --> 00:05:05.378
sorunların çözümü için umut saçıyor.

NOTE Paragraph

00:05:05.378 --> 00:05:08.344
Birinci ana değişim, açık bilgi.

00:05:08.344 --> 00:05:11.905
Bildiğiniz gibi günümüzde artık gelişmekte olan ülkeler

00:05:11.905 --> 00:05:15.502
ABD, Avrupa ya da Dünya Bankası'nın sunduğu

00:05:15.502 --> 00:05:19.129
çözümleri kabul etmekle yetinmiyorlar.

00:05:19.129 --> 00:05:21.964
Kendi ilham kaynaklarını, umutlarını ve

00:05:21.964 --> 00:05:24.364
uygulamaya ilişkin teknik bilgilerini

00:05:24.364 --> 00:05:27.915
Güneyde yükselmekte olan başarılı ekonomilerden sağlıyorlar.

00:05:27.915 --> 00:05:32.595
Çin'in 30 yıl içinde 500 milyon insanı yoksulluğun pençesinden

00:05:32.595 --> 00:05:36.258
nasıl kurtardığını bilmek istiyorlar

00:05:36.258 --> 00:05:39.204
ya da Meksika'nın Oportunidades programının

00:05:39.204 --> 00:05:43.900
milyonlarca çocuğun eğitim ve beslenme şartlarını nasıl iyileştirdiğini...

00:05:43.900 --> 00:05:49.562
Bu açık bilgi akışının yeni ekosistemi,

00:05:49.562 --> 00:05:54.495
yalnızca Kuzeyden Güneye bir rota izlemiyor, Güneyden Güneye

00:05:54.495 --> 00:05:56.798
hatta Güneyden Kuzeye de yol alıyor;

00:05:56.798 --> 00:06:02.540
Meksika'nın Oportunidades programının New York'a ilham vermesi gibi.

NOTE Paragraph

00:06:02.540 --> 00:06:06.388
Kuzeyden Güneye aktarımlar dışa açılırken,

00:06:06.388 --> 00:06:09.228
bu aktarımları kanalize eden

00:06:09.228 --> 00:06:11.755
kalkındırma kurumları da dışa açılıyor.

00:06:11.755 --> 00:06:15.624
Bu da ikinci değişim hareketi: açık yardım.

00:06:15.624 --> 00:06:19.174
Dünya Bankası son zamanlarda veri deposunu kamu kullanımına açarak

00:06:19.174 --> 00:06:24.037
200 ülke için 50 yılı aşkın süredir toplanan

00:06:24.037 --> 00:06:28.406
8,000 ekonomik ve sosyal göstergeyi paylaştı.

00:06:28.406 --> 00:06:32.384
Ayrıca, kullanıcı kitlelerinin bu verileri kullanarak yeni uygulamalar yaratmaları konusunda

00:06:32.384 --> 00:06:36.051
küresel bir rekabete öncülük etti.

00:06:36.051 --> 00:06:39.224
Günümüzde kalkındırma kurumları da

00:06:39.224 --> 00:06:43.038
finanse ettikleri projeleri kamu incelemelerine açıyorlar.

00:06:43.038 --> 00:06:47.303
Örneğin GeoMapping. Kenya'ya at bu haritada

00:06:47.303 --> 00:06:52.022
kırmızı noktalar, hibe sahipleri tarafından finanse edilen okulları gösteriyor

00:06:52.022 --> 00:06:56.014
yeşilin tonu koyulaştıkça

00:06:56.014 --> 00:06:59.374
okuldan yoksun çocuk sayısı artmakta.

00:06:59.374 --> 00:07:03.510
Bu basit uygulamaya göre, hibe sahiplerinin

00:07:03.510 --> 00:07:06.486
bu bölgelerde henüz bir okulu finanse etmediğini görüyoruz.

00:07:06.486 --> 00:07:08.594
Okula gitmeyen çocuk sayısının en fazla olduğu bölgelerde

00:07:08.594 --> 00:07:12.686
yeni sorular ortaya çıkıyor: Kalkındırma yardımları

00:07:12.686 --> 00:07:17.305
yardımımıza en çok ihtiyaç duyanlara gerçekten ulaşıyor mu?

00:07:17.305 --> 00:07:20.207
Bu bağlamda Dünya Bankası 143 ülkede yürütülen

00:07:20.207 --> 00:07:25.149
30,000 proje etkinliğini GeoMap'e aktarmış durumda

00:07:25.149 --> 00:07:28.325
ve hibe sahipleri ortak bir platform kullanarak

00:07:28.325 --> 00:07:31.270
projelerinin haritlarına erişebiliyorlar.

00:07:31.270 --> 00:07:36.132
Bu gelişme, yapılan yardımların şeffaflığı ve hesapverilebilirliği

00:07:36.132 --> 00:07:38.974
açısından çok önemli bir adım.

NOTE Paragraph

00:07:38.974 --> 00:07:41.970
Bu da bizi kalkındırmanın üçüncü ve bana kalırsa

00:07:41.970 --> 00:07:45.302
en önemli değişimine getiriyor:

00:07:45.302 --> 00:07:49.517
açık yönetişim. Artık vatandaşlar seslerinin duyulmasını ve

00:07:49.517 --> 00:07:53.494
hesap verilmesini talep ederken, hükümetler dışa açılıyor.

00:07:53.494 --> 00:07:57.524
Arap Baharından, Hindistan'daki Anna Hazare hareketine kadar

00:07:57.524 --> 00:08:00.258
cep telefonları ve sosyal medya aracılığıyla

00:08:00.258 --> 00:08:02.872
yalnızca siyasette değil

00:08:02.872 --> 00:08:07.017
kalkınma konusunda da hesap verilmesini talep ediyorlar.

00:08:07.017 --> 00:08:11.489
Hükümetler vatandaşa hizmet ulaştırıyor mu?

00:08:11.489 --> 00:08:15.634
Bu nedenle, örneğin, Afirka'da ve Doğu Avrupa'daki

00:08:15.634 --> 00:08:20.658
pek çok hükümet, bütçelerini kamuya açıyorlar.

NOTE Paragraph

00:08:20.658 --> 00:08:24.061
Ne var ki, kamuya açık bütçe ile

00:08:24.061 --> 00:08:28.098
erişilebilir bütçe arasında büyük fark var.

00:08:28.098 --> 00:08:33.018
Bu, kamuya açık bütçe. (Gülüşmeler)

00:08:33.018 --> 00:08:36.123
Ve gördüğünüz gibi sıradan vatandaş için

00:08:36.123 --> 00:08:38.842
gerçek anlamda erişilebilir veya anlaşılabilir değil.

00:08:38.842 --> 00:08:43.840
hükümetin, kaynakları nereye harcadığını bilmek isteyen sıradan vatandaşın işi zor.

00:08:43.840 --> 00:08:47.775
Bu sorunu çözmek amacıyla hükümetler, yeni araçlar kullanarak

00:08:47.775 --> 00:08:52.458
bütçelerini kamu için daha anlaşılabilir hale getirecek şekilde

00:08:52.458 --> 00:08:54.658
görselleştiriyorlar.

00:08:54.658 --> 00:08:58.592
Moldova'ya ait bu haritada yeşil alanlar

00:08:58.592 --> 00:09:02.680
okullara yapılan harcamaların az; fakat

00:09:02.680 --> 00:09:05.000
eğitim çıktılarının iyi olduğu bölgeleri gösterirken

00:09:05.000 --> 00:09:08.249
kırmızı alanlar tam tersi durumu gösteriyor.

00:09:08.249 --> 00:09:14.776
Bu tür araçlar sayesinde anlaşılması imkansız belgeler

00:09:14.776 --> 00:09:18.530
herkes tarafından anlaşılabilir görsellere dönüştürülüyor.

00:09:18.530 --> 00:09:22.296
Bu dışa açılımlarla vatandaşların

00:09:22.296 --> 00:09:26.154
hükümete geribildirimde bulunması ve yönetime katılması konusunda

00:09:26.154 --> 00:09:29.680
yeni fırsatların doğması heyecan verici bir gelişme.

00:09:29.680 --> 00:09:34.063
Bugün Filipinler'de öğrenciler ve aileler

00:09:34.063 --> 00:09:38.210
Checkmyschool.org internet sitesi üzerinden

00:09:38.210 --> 00:09:43.302
veya SMS göndererek kitapların ve öğretmenlerin okullarına ulaşıp ulaşmadığına ilişkin

00:09:43.302 --> 00:09:46.096
anında geribildirimde bulunabiliyor,

00:09:46.096 --> 00:09:50.747
Uganda ve Bihar'da karşılaştığım sorunların aynısı.

00:09:50.747 --> 00:09:53.599
Böylece hükümet harekete geçebiliyor.

00:09:53.599 --> 00:09:58.109
Örneğin, yolsuzluk nedeniyle okuldaki tadilatın aksadığı ve 800 öğrencinin

00:09:58.109 --> 00:10:02.295
bu durumdan etkilendiği bilgisi

00:10:02.295 --> 00:10:04.886
bu internet sitesi üzerinden duyurulduğunda,

00:10:04.886 --> 00:10:07.840
Filipin Eğitim Bakanlığı derhal harekete geçti.

NOTE Paragraph

00:10:07.840 --> 00:10:11.537
Ve asıl heyecan verici tarafı şu ki; bu yenilik şimdilerde

00:10:11.537 --> 00:10:16.199
Güneyden Güneye, Filipinler'den

00:10:16.199 --> 00:10:20.544
Endoneyza'ya, Kenya'ya Moldova'ya ve ötesine yayılıyor.

00:10:20.544 --> 00:10:24.803
Dar es Salaam, Tanzanya'da yoksulukla boğuşan bir topluluk bile

00:10:24.803 --> 00:10:28.357
isteklerini dile getirmek için

00:10:28.357 --> 00:10:31.329
bu araçlardan faydalandı.

00:10:31.329 --> 00:10:34.248
Tandale haritasının en başta böyle görünüyordu.

00:10:34.248 --> 00:10:38.601
Tarih: Ağustos 2011. Ancak birkaç hafta içinde

00:10:38.601 --> 00:10:43.067
üniversite öğrencileri cep telefonlarını ve açık-kaynak platformları kullanarak

00:10:43.067 --> 00:10:47.617
bütün bölgenin altyapısını inanılmaz bir biçimde

00:10:47.617 --> 00:10:51.104
harita üzerine aktarmayı başardı.

00:10:51.104 --> 00:10:55.569
Vatandaşların daha sonra

00:10:55.569 --> 00:11:00.576
hangi sağlık ya da su noktasının işlemediğini bildirmeleri harikaydı.

00:11:00.576 --> 00:11:03.450
İşte şu gördüğünüz kırmızı

00:11:03.450 --> 00:11:06.050
balon kümeleri-

00:11:06.050 --> 00:11:10.648
ki biraraya geldiklerinde yoksul kesimden yükselen

00:11:10.648 --> 00:11:15.103
toplu sesin bir grafiğini oluşturuyor.

00:11:15.103 --> 00:11:20.713
Bugün Bihar bile bir dönüşüm yaşıyor ve dışa açılıyor

00:11:20.713 --> 00:11:23.585
yönetimi şeffaf, erişilebilir ve yoksullara karşı duyarlı kılan

00:11:23.585 --> 00:11:28.753
kararlı bir liderliğin izinde ilerliyor.

NOTE Paragraph

00:11:28.753 --> 00:11:32.281
Ama, bildiğiniz gibi dünyanın pek çok yerinde

00:11:32.281 --> 00:11:35.259
yönetimler dışa açılmaya ya da yoksullara hizmet vetmeye

00:11:35.259 --> 00:11:40.376
sıcak bakmıyor ve sistemi değiştirmek isteyenlerin önünde

00:11:40.376 --> 00:11:44.720
çok engel var.

00:11:44.720 --> 00:11:48.289
Onlar, yalnız savaşçılar

00:11:48.289 --> 00:11:51.753
tıpkı babam ve diğerleri gibi.

00:11:51.753 --> 00:11:54.877
Kalkındırma çalışmalarının temel hattı

00:11:54.877 --> 00:12:00.073
bu yalnız savaşçıların el ele vermesine ve böylece

00:12:00.073 --> 00:12:03.614
engelleri aşmalarına yardımcı olmak.

00:12:03.614 --> 00:12:08.357
Bugün Gana'da sivil toplumun, Parlamento'nun ve

00:12:08.357 --> 00:12:11.557
hükümetin içinden cesur reform yanlıları

00:12:11.557 --> 00:12:15.749
petrol sektöründe kontratların şeffaflığı için

00:12:15.749 --> 00:12:19.805
bir koalisyon kurdular. Bundan güç alan Parlamento'daki reform yanlıları

00:12:19.805 --> 00:12:25.485
şaibeli kontratları incelemeye aldılar.

00:12:25.485 --> 00:12:30.413
Bu örnekler benim Uganda'da tanık olduğum

00:12:30.413 --> 00:12:33.525
babamınsa Bihar'da karşılaştığı sorunlara

00:12:33.525 --> 00:12:38.627
yeni umutlar aşılıyor, yeni çözüm olasılıkları yaratıyor.

NOTE Paragraph

00:12:38.627 --> 00:12:45.596
Bundan iki yıl önce, 8 Nisan 2010'da babamı aradım.

00:12:45.596 --> 00:12:50.994
Gece geç bir saatti ve 80 yaşında olan babam

00:12:50.994 --> 00:12:55.795
bir yol yapım projesindeki yolsuzluk hakkında

00:12:55.795 --> 00:12:59.409
70 sayfalık bir kamu davası metni yazıyordu.

00:12:59.409 --> 00:13:04.027
Avukat olmadığı halde, davayı mahkemede ertesi gün

00:13:04.027 --> 00:13:08.241
kendisi savundu. Davayı kazandı,

00:13:08.241 --> 00:13:10.263
ama aynı akşam

00:13:10.263 --> 00:13:14.857
vefat etti.

00:13:14.857 --> 00:13:19.801
Sürekli artan bir tutkuyla sonuna kadar savaştı.

00:13:19.801 --> 00:13:23.746
Yolsuzluk ve yoksullukla mücadelede

00:13:23.746 --> 00:13:27.753
yalnızca hükümet yetkililerinin dürüst olmasının yetmeyeceğine

00:13:27.753 --> 00:13:31.002
vatandaşların da seslerini duyurmak için

00:13:31.002 --> 00:13:33.897
kenetlenmesi gerektiğine inanıyordu.

00:13:33.897 --> 00:13:38.758
Yaşamının iki ucunu bu inanç oluşturuyordu.

00:13:38.758 --> 00:13:41.472
Bu iki uç arasında yaptığı yolculuk

00:13:41.472 --> 00:13:46.257
kalkınmanın değişmekte olan çehresini yansıtıyordu.

NOTE Paragraph

00:13:46.257 --> 00:13:51.210
Bugün bu değişimler bana ilham veriyor ve Dünya Bankası'nda

00:13:51.210 --> 00:13:54.314
bu yeni metotları benimsediğimizi bilmek heyecan verici.

00:13:54.314 --> 00:13:57.403
20 yıl önce Uganda'dadaki çalışmalarımdan

00:13:57.403 --> 00:14:01.281
oldukça faklı bu yeni metotları...

00:14:01.281 --> 00:14:04.822
Kalkındırma çalışmalarını, dışa açmalıyız; böylece

00:14:04.822 --> 00:14:07.626
bilginin çok yönlü akışını sağlamalı,

00:14:07.626 --> 00:14:12.417
uygulayıcılara ilham vermeli, yardımı şeffaf,

00:14:12.417 --> 00:14:16.576
hesapverilebilir ve etkili kılmalıyız. Hükümetlerin açılmasını

00:14:16.576 --> 00:14:20.522
ve hükümet reformlarıyla vatandaşların

00:14:20.522 --> 00:14:22.181
etki ve yetki sahibi olmalarını sağlamalıyız.

00:14:22.181 --> 00:14:25.378
Bu değişimleri hızlandırmalıyız.

00:14:25.378 --> 00:14:30.378
Böylece, yoksul kesimden yükselen ortak sesin

00:14:30.378 --> 00:14:34.768
Bihar'da, Uganda'da ve ötesinde

00:14:34.768 --> 00:14:36.990
yankılarını duyacağız.

00:14:36.990 --> 00:14:41.065
Öğrencilere ders kitabı ve öğretmenlerin

00:14:41.065 --> 00:14:44.102
ulaştığını göreceğiz.

00:14:44.102 --> 00:14:48.185
Bu çocukların da

00:14:48.185 --> 00:14:54.303
yoksulluğun pençesinden kurtulmak için gerçek bir şansa kavuştuğunu göreceğiz.

00:14:54.303 --> 00:14:57.518
Teşekkür ederim. (Alkış)

00:14:57.518 --> 00:15:00.238
(Alkış)