[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:08.12,0:00:11.45,Default,,0000,0000,0000,,Bir arkadaşınızla bilimsel bir \Nteori hakkında sohbet ederseniz Dialogue: 0,0:00:11.45,0:00:15.69,Default,,0000,0000,0000,,"Bu yalnızca bir teori"\Ndiye cevap verebilir. Dialogue: 0,0:00:15.69,0:00:18.100,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bilimsel bir\Nkanunla ilgili bir sohbet Dialogue: 0,0:00:18.100,0:00:22.77,Default,,0000,0000,0000,,nadiren "Bu yalnızca bir kanun" \Nifadesiyle sona erer. Dialogue: 0,0:00:22.77,0:00:24.35,Default,,0000,0000,0000,,Peki, neden? Dialogue: 0,0:00:24.35,0:00:27.50,Default,,0000,0000,0000,,Bir teori ile bir kanun\Narasındaki fark nedir Dialogue: 0,0:00:27.50,0:00:29.72,Default,,0000,0000,0000,,ve biri diğerinden daha mı iyidir? Dialogue: 0,0:00:29.72,0:00:32.92,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel kanunların ve teorilerin \Nfarklı işlevleri vardır. Dialogue: 0,0:00:32.92,0:00:37.19,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel bir kanun, belirli başlangıç\Nkoşullarının sonuçlarını öngörür. Dialogue: 0,0:00:37.19,0:00:42.52,Default,,0000,0000,0000,,Doğmamış çocuğunuzun olası saç rengini\Nveya belirli bir açıdan beysbol topunun Dialogue: 0,0:00:42.52,0:00:45.89,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar sürede \Nvaracağını tahmin edebilir. Dialogue: 0,0:00:45.89,0:00:50.42,Default,,0000,0000,0000,,Buna karşın bir teori, bir şeylerin\Nneden o şekilde gerçekleştiğine dair Dialogue: 0,0:00:50.42,0:00:53.70,Default,,0000,0000,0000,,en mantıklı açıklamayı sağlamaya çalışır. Dialogue: 0,0:00:53.70,0:00:56.75,Default,,0000,0000,0000,,Bir teori, kahverengi saçlı\Nebeveynlerin kızıl saçlı bir çocuk Dialogue: 0,0:00:56.75,0:01:01.72,Default,,0000,0000,0000,,çocuk sahibi olmasının nedenini\Nbaskın ve çekinik genlerle açıklayabilir Dialogue: 0,0:01:01.72,0:01:07.08,Default,,0000,0000,0000,,veya beysbol topunun parabolik gidişatını\Naçıklamak için yer çekimini kullanabilir. Dialogue: 0,0:01:07.08,0:01:08.27,Default,,0000,0000,0000,,Kısacası, Dialogue: 0,0:01:08.27,0:01:13.38,Default,,0000,0000,0000,,bir kanun ne olduğunu öngörür\Nve bir teori de sebep önerisi sunar. Dialogue: 0,0:01:13.38,0:01:16.33,Default,,0000,0000,0000,,Bir teori asla bir kanuna dönüşmez Dialogue: 0,0:01:16.33,0:01:20.41,Default,,0000,0000,0000,,ancak yalnızca gelişimi\Nbir diğerinin sürecini tetikleyebilir. Dialogue: 0,0:01:20.41,0:01:25.74,Default,,0000,0000,0000,,17.yy'da Johannes Kepler, dünyanın\Nyörüngelerinin doğasını açıklamak için Dialogue: 0,0:01:25.74,0:01:29.46,Default,,0000,0000,0000,,evrensel müzik uyumunu teorileştirdi. Dialogue: 0,0:01:29.46,0:01:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Teorisine destek ararken on yıllarla \Nölçülen astronomik birikimden yararlanarak Dialogue: 0,0:01:35.78,0:01:40.76,Default,,0000,0000,0000,,gezegensel hareketi açıklayan \N3 parlak kanun geliştirdi. Dialogue: 0,0:01:40.76,0:01:43.49,Default,,0000,0000,0000,,"3 Kanun"u bugün hala geçerli \Nkabul edilmesine rağmen Dialogue: 0,0:01:43.49,0:01:48.92,Default,,0000,0000,0000,,gezegen hareketlerini açıklayan harmonik \Nteorisinin yerini yer çekimi aldı. Dialogue: 0,0:01:48.92,0:01:51.17,Default,,0000,0000,0000,,Kepler neyi yanlış yaptı? Dialogue: 0,0:01:51.17,0:01:54.57,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, evrensel \Nbir kullanma kılavuzu yoktu. Dialogue: 0,0:01:54.57,0:01:58.54,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine sürekli fikir ileri sürüyor,\Nkarşı çıkıyor, fikri değiştiriyor Dialogue: 0,0:01:58.54,0:02:03.56,Default,,0000,0000,0000,,veya yeni bir kuram öneriyorduk, \Nbilimsel yöntem böyle çalışıyordu. Dialogue: 0,0:02:03.56,0:02:09.32,Default,,0000,0000,0000,,Kanunlar genelde veriye \Nuymadıkça değişime direnirler. Dialogue: 0,0:02:09.32,0:02:14.77,Default,,0000,0000,0000,,Bazense yeni bilgiye\Nuyacak şekilde yeniden düzenlenirler. Dialogue: 0,0:02:14.77,0:02:18.84,Default,,0000,0000,0000,,Her nasılsa bir teorinin kabul görmesi\Nküçük bir çekişme gerektirir. Dialogue: 0,0:02:18.84,0:02:21.82,Default,,0000,0000,0000,,Çoklu teoriler yeni bir bilimsel keşfin Dialogue: 0,0:02:21.82,0:02:24.98,Default,,0000,0000,0000,,en doğru açıklamasını \Nyapmak için rekabet edebilirler. Dialogue: 0,0:02:24.98,0:02:26.39,Default,,0000,0000,0000,,Araştırmanın açıklaması için Dialogue: 0,0:02:26.39,0:02:31.35,Default,,0000,0000,0000,,bilim insanları verinin çoğunu açıklayan \Nteoriyi desteklemeye eğilimlidir. Dialogue: 0,0:02:31.35,0:02:34.52,Default,,0000,0000,0000,,Yine de anlayışımızda \Nhala boşluklar olabilir. Dialogue: 0,0:02:34.52,0:02:37.81,Default,,0000,0000,0000,,Bilim insanları yeni bir teori,\Ngözden kaçmış bir olguyu Dialogue: 0,0:02:37.81,0:02:40.83,Default,,0000,0000,0000,,başarıyla açıkladığında da memnun olurlar. Dialogue: 0,0:02:40.83,0:02:44.54,Default,,0000,0000,0000,,Dimitri Mendeleyev'in \Nperiyodik tabloyla ilgili teorisinde Dialogue: 0,0:02:44.54,0:02:48.04,Default,,0000,0000,0000,,henüz keşfedilmemiş elementlerin\Nvarlığının tahmin edilmesi gibi. Dialogue: 0,0:02:48.04,0:02:51.22,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel teori terimi, \Ngeniş bir alanı kapsar. Dialogue: 0,0:02:51.22,0:02:55.36,Default,,0000,0000,0000,,Bazı teoriler, bilim insanlarının şüpheyle\Nyaklaştığı hatta bazen saçma bulduğu Dialogue: 0,0:02:55.36,0:02:59.66,Default,,0000,0000,0000,,küçük deneysel kanıtları olan \Nyeni fikirlerden ibarettir. Dialogue: 0,0:02:59.67,0:03:04.85,Default,,0000,0000,0000,,Büyük patlama, evrim, \Niklim değişikliği gibi diğer teoriler Dialogue: 0,0:03:04.86,0:03:08.16,Default,,0000,0000,0000,,bilimsel çevrenin büyük çoğunluğunca \Nonaylanmadan önce Dialogue: 0,0:03:08.16,0:03:13.14,Default,,0000,0000,0000,,yıllar boyunca deneysel olarak \Nonaylanmışlardır. Dialogue: 0,0:03:13.14,0:03:16.37,Default,,0000,0000,0000,,Bilim insanlarının bakış açısının \Ndoğruluğunu değerlendirmeden önce Dialogue: 0,0:03:16.37,0:03:19.93,Default,,0000,0000,0000,,bilimsel bir açıklamanın ne olduğunu \Ndaha iyi kavramak gerekir. Dialogue: 0,0:03:19.93,0:03:24.84,Default,,0000,0000,0000,,Teori kelimesi tek başına \Ntam anlamıyla bir açıklama sunmaz. Dialogue: 0,0:03:24.84,0:03:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Bilimsel çevre hep önce yanlış ata oynadı. Dialogue: 0,0:03:28.34,0:03:29.24,Default,,0000,0000,0000,,Simya, Dialogue: 0,0:03:29.24,0:03:30.79,Default,,0000,0000,0000,,Dünya merkezli model, Dialogue: 0,0:03:30.79,0:03:32.48,Default,,0000,0000,0000,,kendiliğinden nesil, Dialogue: 0,0:03:32.48,0:03:34.14,Default,,0000,0000,0000,,yıldızararası madde Dialogue: 0,0:03:34.14,0:03:39.41,Default,,0000,0000,0000,,ve bir sürü başka teori yerlerini\Ndaha iyi teorilere bıraktı. Dialogue: 0,0:03:39.41,0:03:42.12,Default,,0000,0000,0000,,Ama yanlış teorilerin bile \Nbir değeri vardır. Dialogue: 0,0:03:42.12,0:03:46.41,Default,,0000,0000,0000,,Güven vermeyen simya\Nmodern kimyanın çıkış noktasıydı, Dialogue: 0,0:03:46.43,0:03:53.18,Default,,0000,0000,0000,,biz bakteri ve virüslerin rolünü anlamadan\Nçok önce tıpa büyük yol kat ettirdi. Dialogue: 0,0:03:53.18,0:03:57.38,Default,,0000,0000,0000,,Bu bize yeni teorilerin genelde\Neski şekilde düşünerek bulamayacağımız Dialogue: 0,0:03:57.38,0:04:01.34,Default,,0000,0000,0000,,yeni keşiflere yol açtığını gösterir. Dialogue: 0,0:04:01.34,0:04:06.59,Default,,0000,0000,0000,,Yine de mevcut keşiflerimizin zaman \Ntestine dayanacağından emin olamayız. Dialogue: 0,0:04:06.60,0:04:11.05,Default,,0000,0000,0000,,Tek bir beklenmedik sonuç,\Nmevcut teoriyi zora sokmaya yeter. Dialogue: 0,0:04:11.05,0:04:14.96,Default,,0000,0000,0000,,Nasılsa, daha iyi bir açıklamaya \Nkarşı potansiyel bir hassasiyet Dialogue: 0,0:04:14.96,0:04:18.24,Default,,0000,0000,0000,,güncel bir bilimsel teoriyi zayıflatmaz. Dialogue: 0,0:04:18.24,0:04:23.12,Default,,0000,0000,0000,,Aksine, bilimin denenmemiş \Ninanışlara dönüşmesini engeller. Dialogue: 0,0:04:23.12,0:04:26.74,Default,,0000,0000,0000,,İyi bir bilimsel kanun \Ndüzgün ayarlanmış bir makine gibidir, Dialogue: 0,0:04:26.74,0:04:28.76,Default,,0000,0000,0000,,görevini ustalıkla yerine getirir Dialogue: 0,0:04:28.76,0:04:31.75,Default,,0000,0000,0000,,ancak görevin neye yaradığını pek bilmez. Dialogue: 0,0:04:31.75,0:04:36.56,Default,,0000,0000,0000,,İyi bir teori ise incinmiş \Nancak yenilmemiş bir dövüşçü gibidir. Dialogue: 0,0:04:36.56,0:04:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Sonraki rakibine hazır değilse\Nbile yenilgi riskini alır. Dialogue: 0,0:04:41.81,0:04:43.06,Default,,0000,0000,0000,,Aradaki farka rağmen Dialogue: 0,0:04:43.06,0:04:47.85,Default,,0000,0000,0000,,bilim tüm resmi görmek adına \Nikisine de ihtiyaç duyar. Dialogue: 0,0:04:47.85,0:04:51.09,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, gelecek sefer biri \N"Yalnızca bir teori" dediğinde Dialogue: 0,0:04:51.09,0:04:53.95,Default,,0000,0000,0000,,onu teoriyle yarışmaya davet edip Dialogue: 0,0:04:53.95,0:04:55.89,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar iyi olduklarını görün.