1
00:00:08,121 --> 00:00:11,452
چنانچه با دوستی درباره نظریه علمی بنا شده
صحبت کنید

2
00:00:11,452 --> 00:00:15,690
ممکن است او پاسخ دهد،
«خوب، این فقط یک نظریه است.»

3
00:00:15,690 --> 00:00:18,997
اما گفتگو درباره یک قانون علمی

4
00:00:18,997 --> 00:00:22,994
به ندرت به «این فقط قانون است» 
منجر می شود.

5
00:00:22,994 --> 00:00:24,346
چرا؟

6
00:00:24,346 --> 00:00:27,499
تفاوت نظریه و قانون چیست؟

7
00:00:27,499 --> 00:00:29,721
و کدام بهتر است؟

8
00:00:29,721 --> 00:00:32,919
قوانین علمی و نظریه ها
وظایف متفاوتی دارند.

9
00:00:32,919 --> 00:00:37,191
قانون علمی نتایج
شرایط اولیه مشخصی را پیش بینی می کند.

10
00:00:37,191 --> 00:00:40,917
ممکن است پیش بینی کند که
رنگ موی بچه به دنیا نیامده چیست٬

11
00:00:40,917 --> 00:00:45,888
یا برد توپ بیس بال که
با زاویه مشخص پرتاب شده، چقدر است

12
00:00:45,888 --> 00:00:50,421
در مقابل نظریه یا نظریه تلاش می کند
منطقی ترین توضیح را درباره

13
00:00:50,421 --> 00:00:53,695
چرایی رخداد یک واقعه فراهم کند.

14
00:00:53,695 --> 00:00:56,746
یک نظریه ممکن است به
ژن های نهفته و غالب اشاره کند

15
00:00:56,746 --> 00:01:01,722
تا چگونگی رنگ قرمز موی فرزندی
با والدینی با موی قهوه ای را توضیح دهد،

16
00:01:01,722 --> 00:01:07,075
یا از جاذبه برای شناسایی
مسیر سهمی گون توپ بیس بال استفاده نماید.

17
00:01:07,075 --> 00:01:08,273
به زبانی ساده

18
00:01:08,273 --> 00:01:13,378
قانون پیش بینی می کند که چه رخ می دهد
در حالی که نظریه دلیل را بیان می کند.

19
00:01:13,378 --> 00:01:16,328
نظریه هیچ وقت به قانون تبدیل نمی شود،

20
00:01:16,328 --> 00:01:20,413
با این وجود توسعه یکی
اغلب سبب پیشرفت دیگری می شود.

21
00:01:20,413 --> 00:01:25,736
در قرن هفدهم، یوهانس کپلر
نظریه حرکت هارمونیک کیهانی را ارائه داد

22
00:01:25,736 --> 00:01:29,459
تا طبیعت مدارهای سیاره ای را توصیف نماید.

23
00:01:29,459 --> 00:01:33,183
او سه قانون هوشمندانه از حرکت سیاره ای را

24
00:01:33,183 --> 00:01:36,874
در حالی که سال ها
مشغول مطالعه داده های دقیق ستاره شناسی بود

25
00:01:36,874 --> 00:01:40,756
در تلاشی برای تأیید نظریه خود
پیشنهاد نمود.

26
00:01:40,756 --> 00:01:43,488
با وجود این که قوانین او
هنوز استفاده می شوند،

27
00:01:43,488 --> 00:01:48,915
اما جاذبه سیارات جای نظریه او را
در توضیح حرکت سیارات گرفته است.

28
00:01:48,915 --> 00:01:51,167
اما چگونه کپلر بخشی از
مسیر را اشتباه رفته بود؟

29
00:01:51,167 --> 00:01:54,569
خوب ما کتابچه راهنمایی
از عملکرد جهان هستی نداریم.

30
00:01:54,569 --> 00:01:59,623
و به جای آن، پیوسته در تلاش برای
پیشنهاد، چالش، مرور یا حتی جایگزینی

31
00:01:59,623 --> 00:02:03,563
ایده های علمی خود
همزمان با پیشرفت کار هستیم

32
00:02:03,563 --> 00:02:05,493
قوانین معمولاً تغییر ناپذیرند.

33
00:02:05,493 --> 00:02:09,152
از آنجاکه اگر متناسب با داده نباشند
قابل استفاده نیستند،

34
00:02:09,152 --> 00:02:14,767
بنابراین ما هر از گاهی قوانین را در مواجهه
با اطلاعات جدید و غیرمنتظره مرور می کنیم.

35
00:02:14,767 --> 00:02:18,842
اما پذیرش نظریه به این آسانی نیست.


36
00:02:18,842 --> 00:02:22,599
میان چندین نظریه مقایسه می شود
تا بهترین توصیف

37
00:02:22,599 --> 00:02:24,978
از کشف علمی جدید فراهم شود.

38
00:02:24,978 --> 00:02:26,390
برمبنای تحقیقات بیشتر،

39
00:02:26,390 --> 00:02:31,350
دانشمندان تمایل به نظریه ای توجه می کنند
که بیشترین داده ها را توصیف نماید،

40
00:02:31,350 --> 00:02:34,522
با این وجود هنوزممکن است
یکسری از نکات مبهم باشند.

41
00:02:34,522 --> 00:02:37,963
همچنین دانشمندان، نظریه ای را
که با موفقیت

42
00:02:37,963 --> 00:02:40,834
پدیده های مشاهده نشده را
پیش بینی می کند، دوست دارند.

43
00:02:40,834 --> 00:02:44,543
مثل نظریه دیمیتری مندلیف
درباره جدول تناوبی

44
00:02:44,543 --> 00:02:48,040
که المان های کشف نشده را نیز توصیف می کرد.

45
00:02:48,040 --> 00:02:51,220
واژه نظریه علمی
اثرات گسترده ای را پوشش می دهد.

46
00:02:51,220 --> 00:02:55,363
برخی از نظریه ها ایده های جدید هستند که
شواهد تجربی کمی از آنها هست

47
00:02:55,363 --> 00:02:58,000
و دانشمندان با تردید یا حتی تمسخر

48
00:02:58,000 --> 00:02:59,666
به آنها نگاه می کنند.

49
00:02:59,666 --> 00:03:00,976
نظریه های دیگر،

50
00:03:00,976 --> 00:03:04,860
مواردی مرتبط با مِهبانگ (بیگ بنگ)،
تکامل و تغییرات اقلیمی،

51
00:03:04,860 --> 00:03:08,156
سال ها از نظر تجربی بررسی شده اند

52
00:03:08,156 --> 00:03:13,136
قبل از اینکه توسط بیشتر مجامع علمی
پذیرفته شوند.

53
00:03:13,136 --> 00:03:16,374
شما نیاز دارید تا درباره
یک توصیف خاص بیشتر بدانید

54
00:03:16,374 --> 00:03:19,934
قبل از آنکه بفهمید
چقدر دانشمندان آن را درک کرده اند

55
00:03:19,934 --> 00:03:23,686
کلمه نظریه به تنهایی چیزی به شما نمی گوید.

56
00:03:23,686 --> 00:03:24,842
اگر بخواهیم شفاف بگوییم،

57
00:03:24,842 --> 00:03:28,339
جامعه علمی در گذشته
اشتباهاتی کرده است:

58
00:03:28,339 --> 00:03:29,244
کیمیاگری،

59
00:03:29,244 --> 00:03:30,786
مدل «زمین مرکزی»

60
00:03:30,786 --> 00:03:32,478
تولید خلق الساعه،

61
00:03:32,478 --> 00:03:34,143
و ماده بین ستاره ای

62
00:03:34,143 --> 00:03:39,414
تنها برخی از نظریه هایی است که
رد شده و با موارد بهتری جایگزین شدند.

63
00:03:39,414 --> 00:03:42,118
اما حتی نظریه های غلط
ارزش خاص خود را دارند.

64
00:03:42,118 --> 00:03:46,411
نظریه بی اعتبار کیمیاگری عملاً محرک
شیمی نوین بود،

65
00:03:46,411 --> 00:03:48,078
و طبابت گام های بلندی را برداشت،

66
00:03:48,078 --> 00:03:53,184
قبل از اینکه ما
نقش ویروس و باکتری را بدانیم.

67
00:03:53,184 --> 00:03:57,379
به هر حال، نظریه های بهتر
اغلب منجر به کشفیات جالبتر می شوند

68
00:03:57,379 --> 00:04:01,343
که با تفکر قدیمی هرگز قابل تصور نبودند.

69
00:04:01,343 --> 00:04:04,262
همچنین نباید تصور کنیم که
نظریه های علمی کنونی

70
00:04:04,262 --> 00:04:06,596
با گذشت زمان محکم می مانند.

71
00:04:06,596 --> 00:04:11,052
یک نتیجه غیرمنتظره کافی است
تا شرایط موجود را به چالش بیاندازد.

72
00:04:11,052 --> 00:04:14,962
هرچند، آسیب پذیری دربرابر امکان توصیف بهتر

73
00:04:14,962 --> 00:04:18,236
نظریه علمی کنونی را تضعیف نمی کند.

74
00:04:18,236 --> 00:04:23,119
در عوض این سبب محافظت دانش
در برابر تعصب می شود.

75
00:04:23,119 --> 00:04:26,744
قانون خوب علمی
بمانند ماشینی بدقت تنظیم شده است،

76
00:04:26,744 --> 00:04:28,763
وظیفه خود را به خوبی انجام می دهد

77
00:04:28,763 --> 00:04:31,749
اما به چرایی و چگونگی آن بی توجه است.

78
00:04:31,749 --> 00:04:36,565
نظریه خوب علمی بمانند یک مبارز زخمی،
ولی مصمم است،

79
00:04:36,565 --> 00:04:41,808
که اگر نتواند پیروز شود یا خود را با
چالش بعدی تطبیق دهد ریسک شکست را می پذیرد.

80
00:04:41,808 --> 00:04:43,061
با وجود تفاوت،

81
00:04:43,061 --> 00:04:47,854
علم به هردوی قوانین و نظریه ها
برای درک کل موضوع نیازمند است.

82
00:04:47,854 --> 00:04:51,086
بنابراین اگر بار دیگر کسی ابراز نمود
که این فقط یک نظریه است،

83
00:04:51,086 --> 00:04:53,948
او را زیر سوال ببرید
و در برابر صحبت های او مقاومت کنید

84
00:04:53,948 --> 00:04:55,891
و ببینید که پاسخی دارند یا نه؟