WEBVTT

00:00:00.826 --> 00:00:03.469
Bạn hãy thử tưởng tượng

00:00:03.493 --> 00:00:06.163
mình là một người lính đang 
trong trận chiến.

00:00:06.730 --> 00:00:10.261
Bạn có thể là một đấu sĩ La Mã,
một xạ thủ thời trung cổ

00:00:10.285 --> 00:00:12.165
hay một chiến binh Zulu.

00:00:12.189 --> 00:00:16.357
Dù là ở thời nào, ở đâu,
có những thứ không hề thay đổi.

00:00:16.357 --> 00:00:18.361
Khi nồng độ adrenaline của bạn tăng lên,

00:00:18.385 --> 00:00:23.194
những phản xạ học được sẽ dẫn đến
hành động của bạn,

00:00:23.218 --> 00:00:27.574
chúng nói rằng bạn phải
bảo vệ bản thân và đồng đội

00:00:27.598 --> 00:00:29.287
và đánh bại kẻ thù.

NOTE Paragraph

00:00:30.826 --> 00:00:34.363
Còn bây giờ, bạn hãy hình dung
mình đang đóng vai

00:00:34.387 --> 00:00:35.988
một người do thám xem nào.

00:00:36.012 --> 00:00:39.401
Một nhà do thám không có 
nhiệm vụ tấn công hay phòng thủ.

00:00:39.425 --> 00:00:41.820
Họ cần phải thông đạt sự việc.

00:00:42.233 --> 00:00:44.294
Họ sẽ là người ra ngoài,

00:00:44.318 --> 00:00:48.381
vẽ lại địa hình, định vị
những chặng đường hiểm trở.

00:00:48.405 --> 00:00:51.981
Còn nữa, một nhà do thám sẽ nắm được
có một cây cầu bắc qua sông

00:00:52.005 --> 00:00:54.339
ở một địa thế thuận lợi.

00:00:54.363 --> 00:00:57.410
Nhưng trên hết, họ muốn
biết chắc ở đó có gì,

00:00:57.434 --> 00:00:59.027
càng chính xác càng tốt.

00:01:00.195 --> 00:01:05.241
Trong một đội quân thật, cả người lính
và người do thám đều quan trọng.

00:01:05.265 --> 00:01:10.575
Bạn có thể hiểu là mỗi vai có
một lối tư duy khác nhau:

00:01:10.599 --> 00:01:14.226
đó là hình ảnh ẩn dụ cho cách
ta xử lý thông tin và ý tưởng

00:01:14.250 --> 00:01:15.717
trong đời sống hằng ngày.

00:01:16.192 --> 00:01:20.022
Cái tôi muốn nói hôm nay chính là:
khả năng đánh giá đúng,

00:01:20.046 --> 00:01:23.260
dự đoán chính xác,
quyết định hợp lý,

00:01:23.284 --> 00:01:26.042
hầu như phụ thuộc hoàn toàn
vào cách bạn tư duy.

NOTE Paragraph

00:01:26.994 --> 00:01:29.587
Để minh họa cho những hoạt động tư duy,

00:01:29.611 --> 00:01:33.095
tôi sẽ đưa các bạn 
quay về nước Pháp thế kỉ 19,

00:01:33.119 --> 00:01:36.102
là nơi mà mảnh giấy
tưởng chừng vô hại này

00:01:36.126 --> 00:01:39.164
lại gây ra một trong những vụ bê bối
chính trị lớn nhất lịch sử.

00:01:39.718 --> 00:01:44.115
Năm 1894, chính các sĩ quan Pháp đã
đưa chuyện này ra ánh sáng.

00:01:44.616 --> 00:01:47.308
Ban đầu, tờ giấy bị xé và ném vào sọt rác,

00:01:47.332 --> 00:01:49.257
nhưng khi họ ghép chúng lại với nhau,

00:01:49.281 --> 00:01:51.313
họ đã phát hiện có ai đó trong doanh ngũ

00:01:51.337 --> 00:01:53.700
đang bán bí mật quân sự cho Đức.

NOTE Paragraph

00:01:54.462 --> 00:01:56.819
Cho nên họ tiến hành 
một cuộc điều tra lớn,

00:01:56.843 --> 00:02:00.709
và nghi ngờ của họ nhanh chóng
tập trung vào người này,

00:02:00.733 --> 00:02:02.065
Alfred Dreyfus.

00:02:02.867 --> 00:02:04.185
Ông có lí lịch trong sạch,

00:02:04.215 --> 00:02:07.729
chưa từng có hành vi sai phạm,
không hề có động cơ nào tìm thấy.

00:02:08.342 --> 00:02:13.460
Nhưng Dreyfus là người Do Thái 
duy nhất được giữ chức sĩ quan,

00:02:13.484 --> 00:02:17.659
và không may lúc đó, quân đội Pháp
vô cùng kì thì bộ tộc Semitic.

00:02:17.683 --> 00:02:20.905
Họ so nét chữ của Dreyfus 
với nét chữ trên mẩu giấy đó

00:02:20.929 --> 00:02:22.866
và kết luận chúng trùng khớp với nhau,

00:02:22.890 --> 00:02:25.932
dù tới những chuyên gia phân tích nét chữ

00:02:25.956 --> 00:02:28.106
cũng không dám chắc 
chúng tương đồng,

00:02:28.130 --> 00:02:29.520
mà cũng không hề gì.

00:02:29.544 --> 00:02:31.654
Vì sau đó họ đã lục soát 
căn hộ của Dreyfus,

00:02:31.654 --> 00:02:33.364
để truy tìm dấu vết tình báo.

00:02:33.388 --> 00:02:36.348
Họ lục tung đống tài liệu của ông
và không tìm được gì.

00:02:36.372 --> 00:02:39.506
Điều này càng khiến họ tin rằng
Dreyfus không chỉ có tội,

00:02:39.530 --> 00:02:42.823
mà còn ranh ma nữa, vì rõ ràng
ông đã giấu hết chứng cứ

00:02:42.847 --> 00:02:44.696
trước khi họ đến nhà lục soát.

NOTE Paragraph

00:02:45.212 --> 00:02:47.904
Tiếp theo, họ đi điều tra 
lai lịch của ông

00:02:47.928 --> 00:02:50.229
xem liệu có bất cứ chi tiết 
buộc tội nào không.

00:02:50.253 --> 00:02:52.115
Họ nói chuyện với 
giáo viên của ông,

00:02:52.115 --> 00:02:54.804
và biết được hồi còn đi học,
ông đã học nhiều ngoại ngữ,

00:02:54.804 --> 00:02:58.741
càng làm rõ ông có tham vọng
cấu kết với chính phủ nước ngoài

00:02:58.765 --> 00:02:59.948
thời gian sau này.

00:02:59.972 --> 00:03:05.983
Giáo viên của ông cũng nói rằng Dreyfus
mệnh danh là người có trí nhớ tốt,,

00:03:06.007 --> 00:03:08.119
điều này cũng rất đáng nghi, đúng không?

00:03:08.143 --> 00:03:11.483
Bạn biết đó, vì một điệp viên 
phải ghi nhớ rất nhiều thứ.

NOTE Paragraph

00:03:12.439 --> 00:03:16.099
Cho nên vụ việc được đưa ra tòa 
và Dreyfus bị kết tội.

00:03:16.816 --> 00:03:20.136
Sau đó, họ đưa ông ra quảng trường công

00:03:20.160 --> 00:03:23.884
và tiến hành tước bỏ huy hiệu 
trên đồng phục ông

00:03:23.908 --> 00:03:25.813
rồi bẻ đôi thanh gươm của ông.

00:03:25.837 --> 00:03:27.852
Đây được gọi là 
Buổi giáng chức Dreyfus.

00:03:28.860 --> 00:03:31.377
Và ông phải chịu án tù chung thân

00:03:31.401 --> 00:03:34.141
tại một nơi đặt tên rất khéo: Đảo Quỷ,

00:03:34.165 --> 00:03:36.989
là một vùng khô cằn sỏi đá
ở ngoài khơi bờ biển Nam Mĩ.

00:03:37.556 --> 00:03:41.250
Thế là ông bị đẩy ra đó,
và trong suốt những ngày đơn độc,

00:03:41.250 --> 00:03:44.084
ông đã viết thư cho chính phủ Pháp,
hết lá này đến lá khác,

00:03:44.084 --> 00:03:47.166
cầu xin họ điều tra lại vụ việc để
thấy được ông vô tội.

00:03:47.634 --> 00:03:50.547
Nhưng nước Pháp hầu như đã
coi đó là kết quả cuối cùng rồi.

NOTE Paragraph

00:03:51.301 --> 00:03:55.594
Tôi thấy có một chỗ rất hay ho
trong Vụ án Dreyfus

00:03:55.618 --> 00:03:59.396
chính là tại sao các sĩ quan ấy
lại cực kì quả quyết

00:03:59.420 --> 00:04:01.141
rằng Dreyfus có tội.

00:04:01.556 --> 00:04:04.403
Ý tôi là, có khi bạn cho rằng 
họ dựng chuyện để gài ông ấy,

00:04:04.427 --> 00:04:06.395
là họ cố tình đẩy ông vào tù.

00:04:06.419 --> 00:04:08.766
Nhưng các nhà sử học 
không hề nghĩ đến điều này.

00:04:08.766 --> 00:04:09.919
Chúng ta chỉ có thể nói,

00:04:09.919 --> 00:04:14.130
các sĩ quan đã một mực tin rằng
Dreyfus có tội là chính xác.

00:04:14.154 --> 00:04:16.630
Đó chính là thứ khiến ta tự hỏi:

00:04:16.654 --> 00:04:18.928
Chuyện này phản ánh gì về
tư duy con người

00:04:18.952 --> 00:04:21.265
khi ta xem những 
chứng cứ vụn vặt

00:04:21.289 --> 00:04:23.376
là đủ thuyết phục để luận tội một người?

NOTE Paragraph

00:04:24.210 --> 00:04:28.496
Đây là ví dụ cho cái mà
khoa học gọi là "Lý giải có động cơ'.

00:04:28.520 --> 00:04:31.574
Đây là hiện tượng mà 
những động cơ hình thành vô thức,

00:04:31.598 --> 00:04:33.950
chính là những khát khao và 
nỗi sợ của chúng ta,

00:04:33.974 --> 00:04:36.500
quy định cách ta lý giải thông tin.

00:04:36.500 --> 00:04:39.754
Một số thông tin, ý tưởng, nghe ra thì
như chúng cùng phe với ta.

00:04:39.778 --> 00:04:42.420
Ta muốn chúng thắng.
Ta muốn bênh vực chúng.

00:04:42.444 --> 00:04:44.975
Còn những thông tin,
ý tưởng khác đều là kẻ thù,

00:04:44.999 --> 00:04:46.567
và chúng ta muốn bắn hạ chúng.

00:04:47.408 --> 00:04:51.115
Nên đây là lí do tôi gọi 
lý giải có động cơ là "tư duy người lính."

NOTE Paragraph

00:04:51.988 --> 00:04:54.993
Chắc hầu hết các bạn chưa từng lấn lướt

00:04:55.017 --> 00:04:57.388
một sĩ quan Pháp gốc Do Thái nào
vì tội phản quốc,

00:04:57.388 --> 00:04:58.795
tôi nghĩ thế,

00:04:58.819 --> 00:05:03.678
nhưng khi xem thể thao hay chính trị, 
chắc bạn thấy được

00:05:03.702 --> 00:05:07.824
mỗi khi trọng tài tuyên bố 
rằng đội mà bạn thích phạm lỗi,

00:05:07.848 --> 00:05:09.010
đó là ví dụ,

00:05:09.034 --> 00:05:12.127
vậy là bạn hào hứng tìm cho ra
lý do tại sao anh ta sai.

00:05:12.482 --> 00:05:15.594
Nhưng khi anh ta tuyên bố đội đối thủ
phạm lỗi: thiệt hết sẩy!

00:05:15.618 --> 00:05:18.452
Đó là ví dụ hay mà tôi nhớ ra thôi,
đừng mổ xẻ nó kĩ quá.

00:05:18.452 --> 00:05:21.359
Hay như vầy, chắc bạn từng đọc 
một bài báo hay bài nghiên cứu

00:05:21.359 --> 00:05:23.639
bàn về chính sách gây tranh cãi nào đó,

00:05:23.663 --> 00:05:25.029
Án tử hình chẳng hạn.

00:05:25.735 --> 00:05:27.852
Thì, khi các nhà nghiên cứu chứng minh,

00:05:27.876 --> 00:05:29.581
giả sử bạn ủng hộ án tử hình nhé,

00:05:29.605 --> 00:05:32.401
hoặc họ đưa ra được bằng chứng 
cho thấy nó không hiệu quả,

00:05:32.401 --> 00:05:35.391
bạn sẽ hồ hởi 
tìm bằng được mọi lí do

00:05:35.415 --> 00:05:37.638
khiến bài nghiên cứu được
trình bày tệ tới vậy.

00:05:37.638 --> 00:05:39.792
Nhưng nếu nó chứng tỏ 
án tử hình hiệu quả,

00:05:39.792 --> 00:05:41.171
đó sẽ là bài nghiên cứu hay.

00:05:41.171 --> 00:05:44.273
Và ngược lại: nếu các bạn không
ủng hộ án tử hình, cũng giống vậy.

NOTE Paragraph

00:05:44.297 --> 00:05:47.126
Đánh giá của chúng ta bị 
chi phối rất nhiều trong vô thức,

00:05:47.150 --> 00:05:49.428
tùy vào phe mà chúng ta chọn..

00:05:50.071 --> 00:05:51.960
Và bè phái có ở khắp nơi.

00:05:51.984 --> 00:05:55.022
Nó quy định cách chúng ta 
nghĩ về sức khỏe, các mối quan hệ,

00:05:55.046 --> 00:05:56.942
cách chúng ta muốn bầu cử,

00:05:56.966 --> 00:05:59.554
cũng như quan điểm của ta về
công bằng hay đạo đức.

00:05:59.976 --> 00:06:02.513
Điều tôi sợ nhất 
về lý giải có động cơ

00:06:02.513 --> 00:06:04.014
còn gọi là tư duy người lính,

00:06:04.014 --> 00:06:05.555
là độ vô thức kinh khủng của nó.

00:06:05.555 --> 00:06:08.549
Chúng ta vẫn có thể tin là mình
khách quan và công bằng

00:06:08.573 --> 00:06:12.040
rồi cuối cùng hủy hoại cuộc đời
của một người vô tội.

NOTE Paragraph

00:06:13.008 --> 00:06:15.891
Tuy nhiên, may cho Dreyfus,
chuyện vẫn chưa kết thúc.

00:06:15.915 --> 00:06:17.283
Đây là thượng tá Picquart.

00:06:17.307 --> 00:06:19.851
Ông là một sĩ quan cấp cao khác
của quân đội Pháp,

00:06:19.875 --> 00:06:22.504
giống hầu hết mọi người,
ông cho rằng Dreyfus có tội.

00:06:22.893 --> 00:06:27.318
Cũng giống nhiều người trong quân đội,
ông cũng có lúc chống lại tộc Semitic.

00:06:27.342 --> 00:06:30.707
Nhưng tại một thời điểm nào đó,
Picquart bắt đầu nghi ngờ:

00:06:31.302 --> 00:06:34.077
"Lỡ chúng ta hiểu lầm Dreyfus thì sao?"

00:06:34.448 --> 00:06:36.646
Chuyện là, ông đã phát hiện
bằng chứng chứng tỏ

00:06:36.650 --> 00:06:39.127
công việc tình báo cho Đức vẫn diễn ra,

00:06:39.151 --> 00:06:41.126
ngay cả khi Dreyfus đã vào nhà giam.

00:06:41.516 --> 00:06:44.812
Và ông cũng phát hiện rằng
một sĩ quan khác trong quân đội

00:06:44.836 --> 00:06:47.409
có nét chữ hoàn toàn 
khớp với bản ghi chép,

00:06:47.433 --> 00:06:49.794
mà còn khớp hơn bản viết tay của Dreyfus.

00:06:50.382 --> 00:06:53.223
Anh đã đem những phát hiện này 
đưa cho cấp trên,

00:06:54.017 --> 00:06:57.694
nhưng thất vọng thay cho ông,
họ cũng không thèm quan tâm

00:06:57.718 --> 00:07:01.306
hay nghiêm túc lí giải
những gì ông phát hiện,

00:07:01.330 --> 00:07:06.703
họ kiểu như, "Ờ, Picquart à, những thứ này
chỉ cho thấy còn một gián điệp nữa

00:07:06.727 --> 00:07:09.100
hắn biết nhái theo nét chữ của Dreyfus,

00:07:09.124 --> 00:07:12.664
hắn đã tiếp quản hoạt động gián điệp
sau khi Dreyfus đi khỏi.

00:07:13.148 --> 00:07:14.798
Nhưng Dreyfus vẫn có tội."

00:07:15.854 --> 00:07:18.879
Cuối cùng, Picquart cũng giải oan
thành công cho Dreyfus.

00:07:18.903 --> 00:07:20.431
Nhưng ông đã mất đến 10 năm,

00:07:20.455 --> 00:07:23.186
và trong mười năm đó,
bản thân ông cũng vào tù mấy năm

00:07:23.186 --> 00:07:25.308
vì tội bất trung với quân đội.

NOTE Paragraph

00:07:26.491 --> 00:07:32.491
Nhiều người thấy Picquart không phải
anh hùng thật sự trong vụ này

00:07:32.515 --> 00:07:36.744
vì ông cũng từng kì thị người Semitic
và tệ thật, tôi đồng ý.

00:07:37.323 --> 00:07:41.974
Nhưng cá nhân tôi cho rằng, sự thật
Picquart từng kì thị tộc Semitic

00:07:41.998 --> 00:07:44.583
lại khiến cho điều ông làm 
đáng ngưỡng mộ hơn,

00:07:44.607 --> 00:07:47.723
vì ông từng có cùng những định kiến,
và cùng lí do để có định kiến

00:07:47.747 --> 00:07:49.532
với các sĩ quan đồng nghiệp của mình,

00:07:49.556 --> 00:07:54.191
nhưng nỗ lực tìm ra sự thật và giữ vững
nó của ông đã vượt lên tất cả.

NOTE Paragraph

00:07:55.108 --> 00:07:56.297
Nên đối với tôi,

00:07:56.321 --> 00:08:00.127
Picquart là một ví dụ điển hình cho người
sở hữu "tư duy do thám."

00:08:00.598 --> 00:08:04.674
Động lực không phải là bênh vực ý này,
chống lại ý kia,

00:08:04.698 --> 00:08:06.622
mà để biết thực hư thế nào trong vụ này

00:08:06.646 --> 00:08:09.121
càng trung thực và chính xác càng tốt,

00:08:09.145 --> 00:08:12.425
ngay cả khi sự thật chẳng đẹp đẽ
hay dễ chịu gì.

00:08:13.444 --> 00:08:16.690
Đây chính là cách tư duy mà tôi
đặc biệt đam mê.

00:08:16.714 --> 00:08:21.843
Và trong vài năm qua, tôi đã
nghiên cứu để tìm cho ra

00:08:21.867 --> 00:08:23.850
điều gì làm nên tư duy do thám.

00:08:23.874 --> 00:08:27.022
Tại sao có người, ít ra là đôi khi,

00:08:27.046 --> 00:08:30.834
lại có thể gạt bỏ định kiến,
sự thiên vị và động lực của mình

00:08:30.858 --> 00:08:33.153
chỉ để tìm ra được 
sự thật và chứng cứ

00:08:33.177 --> 00:08:34.650
càng khách quan càng tốt?

NOTE Paragraph

00:08:35.602 --> 00:08:38.613
Câu trả lời chính là cảm xúc.

00:08:39.119 --> 00:08:42.886
Cho nên, nếu tư duy người lính 
gắn liền với cảm xúc

00:08:42.910 --> 00:08:45.898
thể hiện qua việc phòng thủ 
hay lòng trung thành,

00:08:46.615 --> 00:08:47.981
thì tư duy do thám cũng vậy.

00:08:48.005 --> 00:08:49.991
Có điều nó gắn với những cảm xúc khác.

00:08:50.015 --> 00:08:53.434
Ví dụ, người do thám rất tò mò.

00:08:53.458 --> 00:08:57.004
Họ thường hay nói là họ thấy vui

00:08:57.028 --> 00:08:58.688
khi họ học được điều gì mới

00:08:58.712 --> 00:09:01.023
hay muốn tìm lời giải cho một câu đố.

00:09:01.544 --> 00:09:04.713
Óc tò mò của họ thường bị kích thích
khi bắt gặp chuyện gì đó

00:09:04.737 --> 00:09:06.833
đi ngược lại mong muốn của họ.

00:09:07.146 --> 00:09:09.453
Người do thám cũng có 
những phẩm chất khác nhau.

00:09:09.453 --> 00:09:12.279
Họ có xu hướng nói rằng,
với họ, tự xét lại niềm tin

00:09:12.303 --> 00:09:13.792
là một việc làm đúng đắn,

00:09:13.816 --> 00:09:17.522
và họ ít khi nhận xét
một người hay thay đổi suy nghĩ

00:09:17.546 --> 00:09:18.702
trông thật yếu đuối.

00:09:18.702 --> 00:09:21.017
Quan trọng hơn cả, nền tảng 
của người do thám,

00:09:21.017 --> 00:09:24.646
cái khẳng định giá trị cá nhân của họ

00:09:24.670 --> 00:09:30.136
không gắn với việc mức độ đúng-sai
của họ khi bàn về một vấn đề.

00:09:30.160 --> 00:09:33.414
Cho nên họ có thể tin rằng
án tử hình hiệu quả.

00:09:33.438 --> 00:09:36.651
Nhưng nếu nhiều nghiên cứu chỉ ra 
nó không hiệu quả, họ có thể nói,

00:09:36.651 --> 00:09:40.994
"Ủa, hình như tôi nhầm rồi. Nhưng không có
nghĩa là tôi xấu xa hay ngu ngốc."

NOTE Paragraph

00:09:41.954 --> 00:09:46.280
Hàng loạt những đặc trưng này do
các nhà nghiên cứu tìm ra

00:09:46.304 --> 00:09:48.010
và tôi cũng thấy được

00:09:48.034 --> 00:09:49.865
chúng có thể giúp phán đoán đúng.

00:09:50.386 --> 00:09:53.669
Điều chủ yếu tôi muốn nhắn nhủ 
với các bạn qua những đặc trưng này

00:09:53.693 --> 00:09:57.330
chính là: điều quan trọng không phải
là bạn thông minh cỡ nào

00:09:57.354 --> 00:09:59.352
hay biết nhiều bao nhiêu.

00:09:59.376 --> 00:10:02.182
Thật ra, chúng không hề liên quan
đến chỉ số IQ.

00:10:02.638 --> 00:10:04.288
Chúng nói về cách bạn cảm nhận.

00:10:04.849 --> 00:10:08.872
Có một câu nói mà tôi luôn tâm đắc,
của Saint-Exupéry.

00:10:08.896 --> 00:10:10.837
Ông là tác giả cuốn "Hoàng tử bé."

00:10:10.861 --> 00:10:13.630
Ông nói, "Nếu bạn muốn đóng một con tàu,

00:10:14.234 --> 00:10:18.855
đừng thúc giục thuyền viên của mình
đi khai thác gỗ, ra lệnh

00:10:18.879 --> 00:10:20.299
và chỉ định nhiệm vụ cho họ.

00:10:20.669 --> 00:10:25.236
Thay vào đó, hãy dạy họ cách khao khát 
về vùng đại dương mênh mông vô tận."

NOTE Paragraph

00:10:26.252 --> 00:10:28.398
Nói cách khác, tôi tin rằng,

00:10:28.850 --> 00:10:32.010
nếu ta thật sự muốn cải thiện
đánh giá của mình khi là cá thể

00:10:32.034 --> 00:10:33.477
và khi ở trong một tập thể,

00:10:33.501 --> 00:10:37.010
cái ta cần nhất là không chỉ là
những bài học logic thuần lý thuyết,

00:10:37.034 --> 00:10:40.582
hay lời nói hoa mĩ, môn xác xuất 
hay kinh tế học,

00:10:40.606 --> 00:10:42.689
dù những thứ đó cũng tương đối giá trị.

00:10:42.713 --> 00:10:46.017
Nhưng thứ chúng ta cần nhất
để áp dụng tốt những qui tắc này

00:10:46.041 --> 00:10:47.459
là một bộ óc tư duy do thám.

00:10:47.483 --> 00:10:49.363
Chúng ta cần thay đổi 
cách cảm nhận.

00:10:49.759 --> 00:10:53.569
Chúng ta cần học cách cảm thấy tự hào
thay vì xấu hổ

00:10:53.593 --> 00:10:56.231
khi chúng ta thấy được mình 
có thể mắc sai lầm.

00:10:56.255 --> 00:10:59.383
Chúng ta cần học cách cảm thấy tò mò
thay vì cảnh giác

00:10:59.407 --> 00:11:03.650
khi chúng ta bắt gặp một số thông tin
đi ngược lại niềm tin của mình.

NOTE Paragraph

00:11:04.555 --> 00:11:07.415
Cho nên câu hỏi tôi muốn nhắc các bạn là:

00:11:07.817 --> 00:11:09.967
Các bạn mong muốn điều gì nhất?

00:11:10.771 --> 00:11:13.398
Bạn khao khát bảo vệ 
niềm tin của riêng mình,

00:11:14.128 --> 00:11:17.722
hay muốn thấy thế giới 
càng rõ ràng càng tốt?

NOTE Paragraph

00:11:18.352 --> 00:11:19.503
Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:11:19.527 --> 00:11:24.524
(Vỗ tay)