WEBVTT

00:00:08.176 --> 00:00:09.177
Goedemiddag.

00:00:09.177 --> 00:00:12.258
Fijn om weer een TED Talk te doen.

00:00:12.258 --> 00:00:16.048
Ik ga het vandaag hebben over jullie.

00:00:16.748 --> 00:00:19.238
En ik hoop een idee met jullie te delen

00:00:19.238 --> 00:00:22.748
dat een enorme invloed
in mijn leven heeft gehad

00:00:22.748 --> 00:00:25.789
en dat misschien
hetzelfde voor jullie kan doen.

00:00:26.888 --> 00:00:29.809
Ik heb feitelijk heel mijn leven
mensen bestudeerd.

00:00:30.196 --> 00:00:32.470
Als kind was ik de jongste van vier,

00:00:32.470 --> 00:00:35.370
dus heb ik mijn broers en zussen
uitgebreid kunnen bekijken.

00:00:35.370 --> 00:00:38.260
Ik zag in wat voor problemen
ze zichzelf brachten

00:00:38.260 --> 00:00:40.499
en kon bedenken
hoe ik dat zelf kon voorkomen.

00:00:40.499 --> 00:00:43.131
Ik mocht ook nog eens
voor dokter gaan studeren

00:00:43.131 --> 00:00:45.091
en zoals sommigen zullen weten,

00:00:45.091 --> 00:00:48.941
is de medische opleiding
een geweldig voorrecht.

00:00:48.941 --> 00:00:52.141
Je krijgt namelijk persoonlijk te maken
met het menselijk lijden,

00:00:52.141 --> 00:00:55.271
dagelijks en op ieder niveau.

00:00:55.791 --> 00:00:58.792
Mensen zijn in mijn bijzijn gestorven

00:00:58.792 --> 00:01:00.561
en dat is een aangrijpend gebeuren.

00:01:00.561 --> 00:01:03.821
Ik was er ook bij
toen er nieuw leven begon;

00:01:03.821 --> 00:01:09.263
ik hielp bij de bevalling
van drie van mijn vier jongens,

00:01:09.823 --> 00:01:11.203
waarvan er een hier is ...

00:01:11.203 --> 00:01:12.213
Dag, zoon.

00:01:12.213 --> 00:01:14.842
(Gelach)

00:01:14.842 --> 00:01:17.842
(Uit het publiek) Hoi, Pa!

00:01:19.423 --> 00:01:22.154
De medische opleiding,
een geweldige ervaring.

00:01:23.104 --> 00:01:26.373
Ik werd onderzoeker,
in het begin immunoloog,

00:01:26.373 --> 00:01:28.974
en bestudeerde tot in het kleinste detail

00:01:28.974 --> 00:01:33.126
hoe onze witte bloedlichaampjes
door onze bloedvaten rollen

00:01:33.516 --> 00:01:35.484
en met hele slimme adhesiemoleculen

00:01:35.484 --> 00:01:38.555
plakken en als het ware
tussen de endotheelcellen uitknijpen

00:01:38.555 --> 00:01:40.084
om infectie te bevechten.

00:01:40.084 --> 00:01:44.125
En recentelijk als neuroloog,
dus echt tot op nano-niveau.

00:01:44.505 --> 00:01:46.615
Maar ook op een veel grotere schaal.

00:01:46.615 --> 00:01:50.815
Ik heb mogen werken met CEO's
en leiders over de hele wereld

00:01:50.815 --> 00:01:53.306
van sommige grote bedrijven
en multi-nationals

00:01:53.306 --> 00:01:56.347
om te kijken naar de sociale dynamiek
en de netwerken die bestaan

00:01:56.347 --> 00:01:59.676
en bepalen of een bedrijf
het zal redden of niet.

00:02:00.308 --> 00:02:01.277
Zoals je al hoorde,

00:02:01.277 --> 00:02:04.618
heb ik gewerkt met grote atleten
en ze aan gouden medailles geholpen.

00:02:05.218 --> 00:02:07.778
Ik heb veel gelezen, veel geleerd.

00:02:07.778 --> 00:02:11.808
En al die tijd bleef één vraag
me maar achtervolgen,

00:02:11.808 --> 00:02:14.008
een die echt aan me knaagde.

00:02:14.008 --> 00:02:15.239
En die vraag was:

00:02:15.239 --> 00:02:22.029
als je jezelf, je kinderen
of wie dan ook één ding kon leren,

00:02:22.619 --> 00:02:23.848
wat zou dat zijn?

00:02:23.848 --> 00:02:25.238
Wat zou dat ene ding zijn?

00:02:25.638 --> 00:02:27.009
Het mag maar één ding zijn,

00:02:27.009 --> 00:02:29.150
van al die dingen die je hebt geleerd,

00:02:29.150 --> 00:02:31.480
en dat ding wil ik vandaag
met jullie delen.

00:02:31.480 --> 00:02:32.590
En wat is het?

00:02:32.590 --> 00:02:36.510
Ik kan je zeggen,
het is niet: "Eet een appel."

00:02:37.160 --> 00:02:38.641
Daar ga ik het over hebben,

00:02:38.641 --> 00:02:42.950
maar eerst wil ik terug naar jouw verhaal.

00:02:42.950 --> 00:02:44.581
Misschien weet je het niet meer,

00:02:44.581 --> 00:02:48.582
maar er is een tijd geweest
dat je nog niet wist dat je bestond.

00:02:48.582 --> 00:02:51.961
Voor sommigen was dat waarschijnlijk
vrijdagavond, na een stel borrels.

00:02:51.961 --> 00:02:52.961
(Gelach)

00:02:53.891 --> 00:02:56.432
Maar als we opgroeien,
is er een moment in ons leven -

00:02:56.432 --> 00:02:59.192
een prachtig moment
als je het ziet gebeuren -

00:02:59.192 --> 00:03:01.193
rond het eerste levensjaar -

00:03:01.193 --> 00:03:04.712
misschien iets vroeger of later,
maar ongeveer als we één zijn -

00:03:04.712 --> 00:03:08.253
waarop een kind erachter komt
dat het bestaat als fysieke entiteit.

00:03:08.533 --> 00:03:11.733
Als ze in de spiegel kijken
en zoiets hebben van:

00:03:11.733 --> 00:03:13.552
"Hé, dat ben ik!"

00:03:13.552 --> 00:03:15.484
Ze bewegen hun hand en die hand beweegt

00:03:15.484 --> 00:03:17.383
en ze beseffen dat zij dat zijn.

00:03:17.383 --> 00:03:20.033
Noem het maar een fysiek bewustzijn.

00:03:20.033 --> 00:03:23.244
Maar ze hebben nog geen besef
van een emotioneel zelf,

00:03:23.244 --> 00:03:25.245
waardoor je die peuterpubertijd krijgt.

00:03:25.245 --> 00:03:26.915
Als een tweejarige dus honger heeft

00:03:26.915 --> 00:03:30.275
dan heeft de wereld honger
en waarom eten we niet?

00:03:30.275 --> 00:03:34.735
Daarom heeft een tweejarige
dat hele intense egocentrische.

00:03:35.775 --> 00:03:38.076
Ze gaan dan ook de macht uitdagen.

00:03:38.076 --> 00:03:39.446
In de supermarkt is het van:

00:03:39.446 --> 00:03:43.177
"Mam, mam, dat, dat, ik , ik,
honger, honger, ik, ik, honger",

00:03:43.177 --> 00:03:45.986
en ze worden dan heel irritant.

00:03:45.986 --> 00:03:50.428
En je ziet dan ook dat moment
waarop ze zich realiseren

00:03:50.428 --> 00:03:52.946
dat ze niet alleen fysiek
los staan van jou,

00:03:52.946 --> 00:03:55.908
maar dat hun emoties
ook niet de jouwe zijn.

00:03:55.908 --> 00:03:57.398
Misschien ken je dat,

00:03:57.398 --> 00:04:00.629
een kind in het pad in de supermarkt,

00:04:00.629 --> 00:04:03.027
bloeddoorlopen ogen,

00:04:03.027 --> 00:04:07.233
schreeuwend en tierend
omdat ze niet krijgen wat ze willen

00:04:07.233 --> 00:04:09.919
en die jou dan volstrekt
verbijsterd aankijken,

00:04:09.919 --> 00:04:11.479
zo van: "Waarom huil jij niet?"

00:04:11.479 --> 00:04:13.909
"We hebben honger;
we willen die chocolaatjes."

00:04:13.909 --> 00:04:15.189
(Gelach)

00:04:15.189 --> 00:04:17.037
Die verbijstering in die ogen

00:04:17.037 --> 00:04:19.010
en dat staren in ongeloof.

00:04:19.010 --> 00:04:22.600
Dat is het begin van het bewustzijn
van het emotionele zelf,

00:04:22.600 --> 00:04:25.470
los van de ouder of verzorger.

00:04:25.470 --> 00:04:27.210
Dat is dus alweer een stapje hoger,

00:04:27.210 --> 00:04:29.801
maar pas als ze drie tot zes jaar zijn,

00:04:29.801 --> 00:04:32.070
komen ze tot een 'conceptueel zelf'

00:04:32.070 --> 00:04:35.241
en dat komt voor een deel
door een gevoel van identiteit.

00:04:35.241 --> 00:04:37.380
Het is wat je bewustzijn noemt,

00:04:37.380 --> 00:04:39.442
ze worden zich bewust van zichzelf -

00:04:39.442 --> 00:04:42.032
dat ze niet alleen fysiek
en emotioneel op zich staan,

00:04:42.032 --> 00:04:43.972
maar dat ze een identiteit hebben.

00:04:43.972 --> 00:04:46.231
Dat bloeit op tussen de drie en zes jaar.

00:04:46.231 --> 00:04:49.982
Iets wat hoort bij dat opkomen
van het conceptuele zelf, is taal.

00:04:49.982 --> 00:04:53.983
Dus taal is eigenlijk een concept,
het is geluid dat iets betekent.

00:04:53.983 --> 00:04:56.923
Dus dat conceptuele zelf steekt de kop op

00:04:56.923 --> 00:04:59.303
en we beginnen onze wereld te labelen -

00:04:59.303 --> 00:05:02.844
zoals kat, hond, knuppel, bal,
raam, vloer, enzovoort.

00:05:02.844 --> 00:05:06.134
We beginnen de wereld te snappen
en onze weg te vinden.

00:05:06.134 --> 00:05:08.304
Kinderen tussen de drie en zes jaar

00:05:08.304 --> 00:05:10.664
leren iedere dag
ongeveer zes nieuwe woorden.

00:05:10.664 --> 00:05:13.355
Hun taal groeit als kool.

00:05:13.355 --> 00:05:15.215
Maar pas vanaf het vierde niveau,

00:05:15.215 --> 00:05:17.303
het zogenaamde concrete bewustzijn,

00:05:17.303 --> 00:05:20.955
beginnen ze te leren welke regels
er gelden voor de concepten.

00:05:21.525 --> 00:05:24.896
Dan wordt duidelijk waarom een hond
een hond is en een kat een kat,

00:05:24.896 --> 00:05:27.026
een moeder een moeder
en een vader een vader?

00:05:27.026 --> 00:05:28.315
Wat bepaalt dat?

00:05:28.885 --> 00:05:32.715
En daar tussen de drie en zes jaar
begint het leuk te worden.

00:05:32.716 --> 00:05:34.986
Als je spreekt met een zevenjarige

00:05:34.986 --> 00:05:37.807
wordt het leuk
om tegen de regels in te gaan -

00:05:37.807 --> 00:05:39.996
zo van: "Kijk eens, die kat blaft."

00:05:39.996 --> 00:05:41.018
Nee!

00:05:41.978 --> 00:05:45.448
Katten miauwen! Die blaffen niet.

00:05:45.998 --> 00:05:49.057
En ze lachen omdat je
de regels overtreedt.

00:05:49.057 --> 00:05:51.827
En die regels worden hen duidelijker

00:05:51.827 --> 00:05:53.938
in de fase van zes tot negen jaar.

00:05:53.938 --> 00:05:57.488
En daar blijven de meeste mensen

00:05:57.488 --> 00:05:59.038
hangen ...

00:05:59.038 --> 00:06:01.818
(Gelach)

00:06:02.518 --> 00:06:05.268
De meeste mensen
die je ontmoet - 20, 30, 40 -

00:06:05.268 --> 00:06:07.190
van binnen: negen!

00:06:07.190 --> 00:06:09.059
(Gelach)

00:06:09.742 --> 00:06:11.412
Ik zie het ook in bedrijven:

00:06:11.412 --> 00:06:13.730
ze smijten met speelgoed
als kleine kinderen.

00:06:13.730 --> 00:06:15.070
Voortdurend.

00:06:15.070 --> 00:06:17.700
Ze doen een poging,
meestal in de vroege pubertijd,

00:06:17.700 --> 00:06:20.751
om over dat concrete zelf,
over die regels heen te komen,

00:06:20.751 --> 00:06:23.131
daarom zie je dat tienerconflict ook.

00:06:23.131 --> 00:06:26.101
Je ziet het en ouders
proberen het te onderdrukken,

00:06:26.101 --> 00:06:27.261
alsof het niet hoort.

00:06:27.261 --> 00:06:28.562
Het is een groeistadium!

00:06:28.562 --> 00:06:31.701
Je moet dat niet onderdrukken:
ze testen de regels.

00:06:31.701 --> 00:06:33.152
Dus krijg je die strijd:

00:06:33.152 --> 00:06:36.682
ik moet om tien uur thuiskomen,
maar ik wil tot 11 uur wegblijven.

00:06:36.682 --> 00:06:39.132
Ik mag niet liegen, maar je liegt zelf.

00:06:39.132 --> 00:06:40.572
En je krijgt ruzie.

00:06:40.572 --> 00:06:43.013
Dat zijn de turbulente tienerjaren.

00:06:43.013 --> 00:06:47.442
Wie de strijd ook wint -
moeder, vader of het kind -

00:06:47.442 --> 00:06:49.693
dat rommelt zo een paar jaar door.

00:06:49.693 --> 00:06:52.484
Uiteindelijk, los van wie dat wint,

00:06:52.484 --> 00:06:54.723
gaan ze het huis uit - hoop je.

00:06:54.723 --> 00:06:57.864
(Gelach)

00:06:57.864 --> 00:07:01.184
(Applaus)

00:07:02.294 --> 00:07:03.915
Ze gaan!

00:07:05.265 --> 00:07:10.374
Maar dan begint een veel grotere 'ouder',
de maatschappij, zijn regels op te leggen.

00:07:10.734 --> 00:07:13.265
Dus veel mensen vallen terug
in die concrete staat,

00:07:13.265 --> 00:07:16.646
waar ze zich weer laten leiden
door een stel regels,

00:07:16.646 --> 00:07:19.376
waar we geloven dat we
een diploma nodig hebben

00:07:19.376 --> 00:07:23.295
en een baan en een relatie,
een auto, een huis,

00:07:23.295 --> 00:07:27.066
dat we al die dingen moeten hebben
om een goede burger te zijn.

00:07:27.066 --> 00:07:28.987
Dus volgen we de regels.


00:07:28.987 --> 00:07:33.037
We gaan bij een bedrijf werken
en we beginnen carrière te maken -

00:07:33.037 --> 00:07:34.477
volgens de regels.

00:07:35.257 --> 00:07:38.256
Dus een hoop mensen
vallen terug in dat concrete,

00:07:38.256 --> 00:07:40.368
hun leven wordt stereotiep.

00:07:40.368 --> 00:07:42.008
Mensen praten ook zo:

00:07:42.008 --> 00:07:44.108
"Zo doen we dat hier niet.

00:07:44.108 --> 00:07:47.257
Jij wordt de CEO en ik de CFO.

00:07:47.257 --> 00:07:48.829
Zo doen we dat hier."

00:07:48.829 --> 00:07:51.439
Het zijn regels die we allemaal volgen

00:07:51.439 --> 00:07:53.789
en dat doen we vaak heel onbewust.

00:07:53.789 --> 00:07:56.309
Vaak gebeurt dat
voor de rest van je leven;

00:07:56.309 --> 00:07:58.649
je weet niet eens dat je de regels volgt.

00:07:58.649 --> 00:08:01.770
Regels die je trouwens
niet volgt uit eigen beweging,

00:08:01.770 --> 00:08:05.429
ze zijn je opgelegd
door je ouders en de maatschappij.

00:08:05.779 --> 00:08:07.370
Het gebeurt heel onbewust.

00:08:07.650 --> 00:08:10.470
Als je geluk hebt, kom je in een crisis.

00:08:10.750 --> 00:08:13.681
Op een gegeven moment
gebeurt er iets verschrikkelijks

00:08:13.681 --> 00:08:15.376
en je gaat twijfelen aan de regels.

00:08:15.376 --> 00:08:17.434
Bij de meesten gebeurt dit nooit --

00:08:17.434 --> 00:08:20.410
of het brengt ze niet aan het twijfelen.

00:08:20.410 --> 00:08:22.232
Misschien verlies je een geliefde,

00:08:22.232 --> 00:08:25.012
er gaat een relatie stuk
of er gebeurt iets vreselijks,

00:08:25.012 --> 00:08:27.301
en dan meestal op middelbare leeftijd.

00:08:27.951 --> 00:08:30.912
Je komt dan in
wat we noemen 'de zincrisis'.

00:08:30.912 --> 00:08:32.260
Het begint je te dagen

00:08:32.260 --> 00:08:34.793
dat er iets niet klopt
aan het plaatje van je leven.

00:08:34.793 --> 00:08:38.803
Ik heb me aan de regels gehouden
maar het werkt niet.

00:08:38.803 --> 00:08:41.123
Ik dacht dat als ik een goed burger was,

00:08:41.123 --> 00:08:44.773
met een goede baan, een goed huis,
belasting betaalde en zo,

00:08:44.773 --> 00:08:47.184
dat ik voor altijd gelukkig zou zijn.

00:08:47.184 --> 00:08:48.424
En dat ben ik niet.

00:08:48.884 --> 00:08:52.034
Dat is de zincrisis en dat doet echt pijn.

00:08:52.034 --> 00:08:55.375
In religieuze context
heet dat het vagevuur.

00:08:56.014 --> 00:08:58.045
Het is namelijk echt een hel op aarde.

00:08:58.045 --> 00:09:00.574
Dat heeft vaak een heel
vervelend effect op mensen,

00:09:00.574 --> 00:09:03.574
ze worden onvriendelijk
en negatief en zo;

00:09:03.574 --> 00:09:05.604
feitelijk gewoon van de pijn.

00:09:05.604 --> 00:09:08.175
Die pijn kun je
op twee manieren aanpakken.

00:09:08.175 --> 00:09:10.243
De eerste -- populair bij studenten --

00:09:10.243 --> 00:09:11.773
verdoven.

00:09:11.773 --> 00:09:13.665
(Gelach)

00:09:14.275 --> 00:09:17.076
Want als ik die zinvraag kan wegmoffelen,

00:09:17.076 --> 00:09:19.176
die existentiële vraag --

00:09:19.176 --> 00:09:21.287
als ik dronken ben op vrijdagavond --

00:09:21.287 --> 00:09:24.687
dan hoef ik me niet af te vragen
wat dit allemaal voor zin heeft.

00:09:24.687 --> 00:09:26.756
De vraag drijft gewoon voorbij.

00:09:26.756 --> 00:09:31.068
Sommige mensen passen dit iedere dag toe,
sommigen ieder weekend, verdoofd,

00:09:31.068 --> 00:09:32.698
door de drank of door drugs.

00:09:32.698 --> 00:09:35.368
Maar het probleem is
dat als de kater over is

00:09:35.368 --> 00:09:38.319
de vraag weer terugkomt; hij is er nog.

00:09:39.259 --> 00:09:40.609
Je weet het antwoord niet.

00:09:40.609 --> 00:09:43.229
Als je slim bent, zie je in
dat verdoving niet werkt.

00:09:43.229 --> 00:09:45.969
Dan kom je bij aanpak twee: afleiding.

00:09:46.369 --> 00:09:49.009
Daar zijn een hoop soorten van.

00:09:49.009 --> 00:09:52.345
Het kan zijn dat je gewoon
een sportkonijn wordt.

00:09:53.425 --> 00:09:55.029
Beetje gewichtheffen.

00:09:55.029 --> 00:09:59.660
Want de spierpijn
leidt de aandacht af van de vraag.

00:09:59.660 --> 00:10:03.861
Dus ik word zo'n maniak
die steeds in de sportschool zit,

00:10:04.391 --> 00:10:07.241
voor de kick van de endorfine en zo.

00:10:07.241 --> 00:10:10.201
Maar je komt er achter
dat zodra je de sportschool verlaat,

00:10:10.201 --> 00:10:11.801
die vraag er nog steeds is.

00:10:11.801 --> 00:10:13.612
Dus de sportschool werkt ook niet.

00:10:13.612 --> 00:10:16.392
Dus grijp je misschien
naar een populaire strategie:

00:10:16.392 --> 00:10:17.961
seks ...

00:10:17.961 --> 00:10:18.961
Toch?

00:10:18.961 --> 00:10:23.322
Want als ik bezig ben met de geslachtsdaad
hoef ik niet aan die vraag te denken;

00:10:23.322 --> 00:10:25.483
daar heb ik het dan te druk voor.

00:10:25.483 --> 00:10:27.443
(Gelach)

00:10:28.983 --> 00:10:32.383
Maar misschien heb je gemerkt
dat als je daar klaar mee bent

00:10:32.383 --> 00:10:34.614
die stomme vraag er nog steeds is.

00:10:35.744 --> 00:10:38.763
Dus gaan sommigen steeds gekker doen:
seks met twee mensen,

00:10:38.763 --> 00:10:39.764
(Gelach)

00:10:39.764 --> 00:10:41.324
dan met een hele groep --

00:10:41.824 --> 00:10:45.561
alles om maar weg te blijven
bij die verdomde vraag:

00:10:46.431 --> 00:10:48.235
de zin van hun leven.

00:10:48.235 --> 00:10:51.555
Dus als seks niet helpt --
wat het uiteindelijk niet doet --

00:10:51.555 --> 00:10:54.212
grijp je naar materialisme: schoenen!

00:10:54.212 --> 00:10:56.166
Ik ga een paar schoenen kopen.

00:10:56.926 --> 00:10:59.256
Of een auto, een huis, een jacht.

00:10:59.256 --> 00:11:00.545
We worden materialistisch

00:11:00.545 --> 00:11:03.676
of sommigen worden workaholic --

00:11:03.676 --> 00:11:04.976
verslaafd aan hun werk.

00:11:04.976 --> 00:11:07.656
Want als ik maar hard werk,
altijd maar bezig ben,

00:11:07.656 --> 00:11:09.617
hoef ik niet aan die vraag te denken.

00:11:09.617 --> 00:11:11.565
Maar het probleem wordt niet opgelost.

00:11:11.565 --> 00:11:13.497
Want we geloven ten onrechte

00:11:13.497 --> 00:11:16.527
dat het probleem daarbuiten is,
dat de oplossing daarbuiten is,

00:11:16.527 --> 00:11:18.678
maar in feite zit die vanbinnen.

00:11:19.158 --> 00:11:23.868
Je kunt dat innerlijke gevoel
van leegte, of onrust,

00:11:23.868 --> 00:11:26.347
niet oplossen met iets van buiten jezelf.

00:11:26.347 --> 00:11:29.499
Stop dus met naar buiten kijken,
je moet naar binnen kijken,

00:11:29.499 --> 00:11:33.127
en met name naar je eigen
emotionele leven.

00:11:33.127 --> 00:11:37.149
De meeste mensen leven hun leven
zonder acht te slaan op hun emoties,

00:11:37.149 --> 00:11:38.689
met name wij mannen, toch?

00:11:38.689 --> 00:11:42.130
Als iemand het woord maar noemt,
maken wij ons uit de voeten!

00:11:43.130 --> 00:11:46.980
Emoties is gewoon energie in beweging,
complexe biologische signalen:

00:11:46.980 --> 00:11:49.541
ze kunnen bestaan
uit een verhoogde hartslag,

00:11:49.541 --> 00:11:51.641
zweethanden, verkrampte spieren,

00:11:51.641 --> 00:11:53.891
of wat er biologisch ook aan de hand is.

00:11:53.891 --> 00:11:58.731
Het zijn stereotiepe energiepatronen --
energie in beweging: e-moties.

00:11:58.731 --> 00:12:01.870
We hebben ze allemaal,
iedere seconde van iedere dag,

00:12:01.870 --> 00:12:03.231
zelfs wij mannen.

00:12:03.231 --> 00:12:05.682
Gevoelens zijn wat anders.

00:12:05.682 --> 00:12:08.992
Gevoelens is ons bewustzijn
van die energie.

00:12:08.992 --> 00:12:11.953
Die energie is er dus altijd,
maar we merken ze niet altijd op

00:12:11.953 --> 00:12:13.633
en daar zit het probleem --

00:12:14.303 --> 00:12:18.663
we hebben niet geleerd
ons emotionele leven te begrijpen.

00:12:18.663 --> 00:12:20.593
Dus we gaan door het leven
in de overtuiging

00:12:20.593 --> 00:12:23.824
dat hoe we ons voelen
wordt bepaald door anderen.

00:12:23.824 --> 00:12:25.044
We zeggen dat ook:

00:12:25.044 --> 00:12:28.324
"Jij irriteert me",
"Jij maakt me ongelukkig",

00:12:28.594 --> 00:12:32.104
"Dat komt allemaal door jou",
en we wijzen naar een ander,

00:12:32.104 --> 00:12:35.304
in de overtuiging dat zij
de oorzaak zijn van ons onbehagen.

00:12:35.304 --> 00:12:36.355
Ik kan je vertellen:

00:12:37.355 --> 00:12:39.345
niemand doet jou dat aan.

00:12:39.725 --> 00:12:41.535
Niemand geeft jou die gevoelens.

00:12:41.535 --> 00:12:43.355
Wat denk je nou dat er gebeurt

00:12:43.355 --> 00:12:46.015
wanneer je je opwindt over iemand anders?

00:12:46.015 --> 00:12:48.986
Hebben ze je een
frustratie-injectie gegeven?

00:12:48.986 --> 00:12:50.906
Frustratiechemicaliën?

00:12:51.276 --> 00:12:53.815
Veroorzaakten ze
de elektrische frustratiesignalen,

00:12:53.815 --> 00:12:55.876
de drukgolven, de geluidsgolven?

00:12:55.876 --> 00:12:58.127
Nee. Dat deed je zelf.

00:12:58.127 --> 00:13:02.456
Dat is je eigen reactie
op hun slechte gedrag.

00:13:03.526 --> 00:13:06.948
Als je kunt accepteren dat jij dat doet --

00:13:08.048 --> 00:13:10.038
niet zij, maar jij zelf --

00:13:10.728 --> 00:13:14.658
bevrijdt die simpele waarheid
je uit de slachtofferrol

00:13:15.408 --> 00:13:18.648
en word je baas van je eigen emoties.

00:13:19.108 --> 00:13:22.399
En dat is de belangrijkste stap
die je ooit in je leven zult nemen.

00:13:22.399 --> 00:13:24.939
Om de weg daarheen te kunnen vinden,

00:13:24.939 --> 00:13:28.839
zul je eerst je huidige locatie
in het universum van emoties moeten weten.

00:13:28.839 --> 00:13:32.489
Als ik je vijf minuten zou geven
om je huidige emoties op te schrijven,

00:13:32.489 --> 00:13:33.870
zou je een lijstje hebben.

00:13:33.870 --> 00:13:36.640
Als we dan zouden zeggen,
steek je hand eens op

00:13:36.640 --> 00:13:39.020
om te zien hoeveel je er had,

00:13:39.020 --> 00:13:42.051
is in een ruimte zoals deze
het gemiddelde tien tot twaalf.

00:13:42.611 --> 00:13:47.231
Er zijn 34.000 emoties
die je kunt ervaren,

00:13:47.231 --> 00:13:49.710
maar de meesten komen
nooit verder dan 10 tot 12.

00:13:49.710 --> 00:13:51.530
Om je te helpen de weg te vinden,

00:13:51.530 --> 00:13:53.699
zal ik de app laten zien
die we hebben gemaakt

00:13:53.699 --> 00:13:56.811
om mensen te laten zien waar ze zijn
in het universum van emoties.

00:13:56.811 --> 00:14:00.951
We hebben al die emoties in kaart gebracht

00:14:00.951 --> 00:14:03.342
en deze kaart toont je de assen.

00:14:03.342 --> 00:14:08.903
Bovenaan de as
in het universum van emoties

00:14:08.903 --> 00:14:12.153
hebben we de energiekere, zeg maar,

00:14:12.153 --> 00:14:14.803
en onderaan heb je de meer relaxte.

00:14:14.803 --> 00:14:16.844
Links heb je de positievere

00:14:16.844 --> 00:14:19.144
en rechts de meer negatieve.

00:14:19.144 --> 00:14:22.714
We hebben hier de 20
meest voorkomende afgebeeld

00:14:22.714 --> 00:14:26.365
en terwijl ik je dit vertel,
bevind je je ergens op dit vlak.

00:14:26.365 --> 00:14:30.355
Je bent ergens in het universum
en ervaart een van deze planeten,

00:14:30.355 --> 00:14:33.685
en we kunnen er nog eens 100 bij zetten,

00:14:33.685 --> 00:14:37.225
en nog eens 200 emoties,
en nog eens duizend.

00:14:37.225 --> 00:14:40.786
We hebben deze app gebouwd
om ze alle 34.000 te crowdsourcen

00:14:40.786 --> 00:14:43.996
en hebben er alvast
de eerste 2.000 zelf ingezet.

00:14:43.996 --> 00:14:49.286
Je kunt een van de 64
sterrenstelsels binnengaan

00:14:49.286 --> 00:14:51.297
en daar eens rondkijken

00:14:51.297 --> 00:14:55.277
om te zien waar je staat
ten opzichte van andere emoties,

00:14:55.277 --> 00:14:58.466
want als je niet weet waar je bent,
dwaal je feitelijk maar wat.

00:14:59.476 --> 00:15:02.008
Je krijgt dan nooit je emoties in de hand

00:15:02.008 --> 00:15:05.818
en het is belangrijk voor je gezondheid,
je welzijn en je succes,

00:15:05.818 --> 00:15:06.958
wat je ook doet,

00:15:06.958 --> 00:15:09.468
of je nu sportman of zakenman,

00:15:09.468 --> 00:15:12.129
dat je je emoties in de hand krijgt

00:15:12.129 --> 00:15:13.728
over waar je mee bezig bent.

00:15:13.728 --> 00:15:15.268
Als je niet weet waar je bent,

00:15:15.268 --> 00:15:17.479
hoe kun je het dan ooit
in de hand krijgen?

00:15:17.479 --> 00:15:19.239
Dat kan gewoon niet.

00:15:19.239 --> 00:15:23.339
Dus het begin van je reis
is weten waar je bent.

00:15:24.009 --> 00:15:27.310
Dit moet je daarbij helpen
en daar in de bovenhoek

00:15:27.310 --> 00:15:31.199
zie je op ieder moment waar je je
in het universum ongeveer bevindt.

00:15:31.199 --> 00:15:35.431
We kunnen inzoomen
op een van die 64 sterrenstelsels

00:15:35.431 --> 00:15:37.521
en naar een specifiek zonnestelsel kijken.

00:15:37.521 --> 00:15:40.661
Waar zullen we naar kijken? Sociaal.

00:15:40.661 --> 00:15:41.671
Laat eens kijken.

00:15:41.671 --> 00:15:44.542
We zoomen in op
het sterrenstelsel Sociaal

00:15:44.542 --> 00:15:47.611
en kijken welke planeten
daar ronddraaien.

00:15:47.611 --> 00:15:50.212
Als je je wilt verplaatsen
van Sociaal naar iets anders

00:15:50.212 --> 00:15:53.622
en langzaam naar een andere hoek
in het universum gaat,

00:15:53.622 --> 00:15:55.303
kun je steeds zien waar je bent.

00:15:56.283 --> 00:15:59.022
Je kunt bijhouden waar je bent geweest

00:15:59.022 --> 00:16:00.951
en je kunt notities achterlaten.

00:16:00.951 --> 00:16:04.413
Je komt op de planeet, zeg, Populair.

00:16:04.413 --> 00:16:06.424
Ik voelde me vandaag populair.

00:16:06.424 --> 00:16:09.434
Mensen gaven me positieve signalen
en ik voelde me populair.

00:16:09.434 --> 00:16:13.415
Je kunt vastleggen hoe
populair je je voelde, of juist niet,

00:16:13.415 --> 00:16:15.124
en een auditspoor achterlaten,

00:16:15.124 --> 00:16:17.455
en je kunt die informatie
dan delen met anderen.

00:16:17.455 --> 00:16:23.074
Je kunt het delen op Facebook
of tweeten of G-mailen,

00:16:23.074 --> 00:16:27.535
en je kunt zien wie er verder nog
in het sterrenstelsel Sociaal is,

00:16:27.535 --> 00:16:30.465
of zelfs op de planeet Populair.

00:16:30.465 --> 00:16:31.596
En ik kan terugvinden,

00:16:31.596 --> 00:16:34.296
zoals dat kan met auditsporen,
waar ik ben geweest.

00:16:34.296 --> 00:16:36.875
Dit is dan je beginpunt,
waar je begint met het feit

00:16:36.875 --> 00:16:39.927
of je wel weet op welke
planeet je eigenlijk bent,


00:16:40.397 --> 00:16:43.537
wat de nabije planeten zijn
en hoe je je kunt verplaatsen.

00:16:43.537 --> 00:16:47.447
Je leert langzaam hoe je je
in dat universum kunt bewegen.

00:16:48.027 --> 00:16:51.187
Dus eerst leer je
hoe je je weg kunt vinden

00:16:51.187 --> 00:16:54.998
en dit is gemaakt om je te helpen
je emotionele repertoire uit te breiden.

00:16:54.998 --> 00:16:57.358
Zodat je niet blijft hangen
in twaalf emoties,

00:16:57.358 --> 00:16:58.898
of voor velen eigenlijk:

00:16:58.898 --> 00:17:00.028
twee!

00:17:00.998 --> 00:17:04.979
Ik 'baal' of 'het gaat wel',
meer smaken hebben ze niet.

00:17:05.919 --> 00:17:07.749
Je moet dus een repertoire opbouwen

00:17:07.749 --> 00:17:10.429
en als je dat doet, kom je erachter

00:17:10.429 --> 00:17:13.819
dat sommige emoties
een beter tegengif zijn als andere.

00:17:13.819 --> 00:17:16.590
Je kunt dus eens gaan rondkijken.

00:17:16.590 --> 00:17:17.849
De tweede beweging,

00:17:17.849 --> 00:17:21.010
als je eenmaal je weg begint te vinden,

00:17:21.010 --> 00:17:24.489
is dat als je een constructievere
planeet hebt gevonden,

00:17:24.489 --> 00:17:27.931
het niet gaat om goed of slecht,
maar dient die emotie jou echt?

00:17:27.931 --> 00:17:30.201
En kom je op een constructievere planeet,

00:17:30.201 --> 00:17:31.649
kun je daar dan ook blijven?

00:17:31.649 --> 00:17:34.341
Daarvoor moet je echt
een apart manoeuvre uitvoeren,

00:17:34.341 --> 00:17:35.702
je moet haar meester worden,

00:17:35.702 --> 00:17:40.141
waar je de subjectieve emotie neemt -

00:17:40.141 --> 00:17:44.742
het is een subjectieve
en onderbewuste ervaring,

00:17:44.742 --> 00:17:48.223
je bent er ondergeschikt aan:
de ervaring heeft jou.

00:17:48.223 --> 00:17:52.033
Dus als je boos bent,
als boosheid door je aderen stroomt,

00:17:52.033 --> 00:17:54.623
als je op de planeet Boosheid bent,
dan heeft die jou.

00:17:54.623 --> 00:17:57.344
Jij hebt die emotie niet, zij heeft jou.

00:17:57.344 --> 00:18:00.193
Je krijgt er controle over
door haar te objectiveren.

00:18:00.193 --> 00:18:02.274
Door te zeggen: "O, het is boosheid."

00:18:02.274 --> 00:18:04.414
Je haalt het dus uit de subjective sfeer

00:18:04.414 --> 00:18:05.734
en maakt er een object van.

00:18:05.734 --> 00:18:08.325
Door het te objectiveren,
krijg je er vat op.

00:18:08.795 --> 00:18:11.185
Als je dat kunt doen
met je positieve emoties

00:18:11.185 --> 00:18:14.464
kun je verkassen naar
de positieve kant van het universum

00:18:14.464 --> 00:18:15.895
en daar ook blijven.

00:18:16.415 --> 00:18:20.686
Je hoeft dus echt niets
te voelen wat je niet wilt.

00:18:21.606 --> 00:18:24.915
Ellende is een keuze,
je hoeft dat niet te voelen.

00:18:25.305 --> 00:18:27.935
Maar als jij er geen vat op hebt,

00:18:27.935 --> 00:18:28.976
wie dan wel?

00:18:28.976 --> 00:18:31.567
Meestal is het antwoord:
iemand buiten jou.

00:18:31.567 --> 00:18:33.157
Ik wil je dus echt aanmoedigen

00:18:33.157 --> 00:18:35.427
om als je je leven echt wilt veranderen -

00:18:35.427 --> 00:18:38.636
want uiteindelijk bepalen
je emoties je gezondheid,

00:18:38.636 --> 00:18:42.888
je prestaties, je welzijn,
je gevoel van voldoening,

00:18:42.888 --> 00:18:47.658
ze bepalen je vermogen
om effectieve beslissingen te nemen;

00:18:47.658 --> 00:18:50.988
emoties regeren daar allemaal over,
tot aan je motivatie toe.

00:18:50.988 --> 00:18:53.669
Als je je er niet van bewust bent
en ze niet in de hand hebt,

00:18:53.669 --> 00:18:56.479
is het leven als een loterij.

00:18:56.479 --> 00:19:00.650
Dus ga je hier straks weg,
stel jezelf dan deze vraag:

00:19:00.650 --> 00:19:02.860
op welke planeet ben ik?

00:19:03.520 --> 00:19:05.880
En op welke planeet
zou ik graag willen zijn?

00:19:05.880 --> 00:19:09.260
En begin er aan te werken
om op die gewenste planeet te komen,

00:19:09.260 --> 00:19:12.311
in plaats van waar het leven
je naartoe heeft geduwd.

00:19:13.221 --> 00:19:18.310
Stel je een wereld voor waar ieder van ons
op zijn favoriete planeet zou kunnen zijn,

00:19:18.781 --> 00:19:21.790
of rond zou toeren in het zonnestelsel
of de sterrenstelsels

00:19:21.790 --> 00:19:23.262
die wij graag willen ervaren.

00:19:23.262 --> 00:19:24.782
Stel je een wereld voor

00:19:24.782 --> 00:19:29.512
waar je die aantrekkelijke persoon
aan de bar gewoon durft aan te spreken,

00:19:29.512 --> 00:19:33.452
zonder je eerst vier glazen moed
in te moeten drinken.

00:19:33.893 --> 00:19:36.821
Stel dat je dat gewoon
zelf in de hand had.

00:19:36.821 --> 00:19:37.943
Stel je een wereld voor

00:19:37.943 --> 00:19:42.223
waar je niet nerveus hoefde te zijn
voor een examen of sollicitatiegesprek,

00:19:42.223 --> 00:19:45.504
waar je niet doodsbang zou zijn
omdat je het toneel op moest.

00:19:45.504 --> 00:19:47.593
Stel je voor dat je kinderen

00:19:47.593 --> 00:19:51.314
zich niet geïntimideerd zouden voelen
als ze werden gepest.

00:19:52.094 --> 00:19:56.943
Als je je emoties in de hand hebt,
kun je je leven fundamenteel veranderen.

00:19:57.463 --> 00:19:58.785
Dus moedig ik je echt aan

00:19:58.785 --> 00:20:02.615
om je af te vragen
op welke planeet je nu bent

00:20:02.615 --> 00:20:06.434
en jezelf te verplaatsen
naar dat gedeelte van het universum

00:20:06.434 --> 00:20:09.005
waar je echt je leven
zou willen doorbrengen.

00:20:09.005 --> 00:20:10.268
Dankjewel.

00:20:10.268 --> 00:20:13.168
(Applaus)