Goedemiddag. Fijn om weer een TED Talk te doen. Ik ga het vandaag hebben over jullie. En ik hoop een idee met jullie te delen dat een enorme invloed in mijn leven heeft gehad en dat misschien hetzelfde voor jullie kan doen. Ik heb feitelijk heel mijn leven mensen bestudeerd. Als kind was ik de jongste van vier, dus heb ik mijn broers en zussen uitgebreid kunnen bekijken. Ik zag in wat voor problemen ze zichzelf brachten en kon bedenken hoe ik dat zelf kon voorkomen. Ik mocht ook nog eens voor dokter gaan studeren en zoals sommigen zullen weten, is de medische opleiding een geweldig voorrecht. Je krijgt namelijk persoonlijk te maken met het menselijk lijden, dagelijks en op ieder niveau. Mensen zijn in mijn bijzijn gestorven en dat is een aangrijpend gebeuren. Ik was er ook bij toen er nieuw leven begon; ik hielp bij de bevalling van drie van mijn vier jongens, waarvan er een hier is ... Dag, zoon. (Gelach) (Uit het publiek) Hoi, Pa! De medische opleiding, een geweldige ervaring. Ik werd onderzoeker, in het begin immunoloog, en bestudeerde tot in het kleinste detail hoe onze witte bloedlichaampjes door onze bloedvaten rollen en met hele slimme adhesiemoleculen plakken en als het ware tussen de endotheelcellen uitknijpen om infectie te bevechten. En recentelijk als neuroloog, dus echt tot op nano-niveau. Maar ook op een veel grotere schaal. Ik heb mogen werken met CEO's en leiders over de hele wereld van sommige grote bedrijven en multi-nationals om te kijken naar de sociale dynamiek en de netwerken die bestaan en bepalen of een bedrijf het zal redden of niet. Zoals je al hoorde, heb ik gewerkt met grote atleten en ze aan gouden medailles geholpen. Ik heb veel gelezen, veel geleerd. En al die tijd bleef één vraag me maar achtervolgen, een die echt aan me knaagde. En die vraag was: als je jezelf, je kinderen of wie dan ook één ding kon leren, wat zou dat zijn? Wat zou dat ene ding zijn? Het mag maar één ding zijn, van al die dingen die je hebt geleerd, en dat ding wil ik vandaag met jullie delen. En wat is het? Ik kan je zeggen, het is niet: "Eet een appel." Daar ga ik het over hebben, maar eerst wil ik terug naar jouw verhaal. Misschien weet je het niet meer, maar er is een tijd geweest dat je nog niet wist dat je bestond. Voor sommigen was dat waarschijnlijk vrijdagavond, na een stel borrels. (Gelach) Maar als we opgroeien, is er een moment in ons leven - een prachtig moment als je het ziet gebeuren - rond het eerste levensjaar - misschien iets vroeger of later, maar ongeveer als we één zijn - waarop een kind erachter komt dat het bestaat als fysieke entiteit. Als ze in de spiegel kijken en zoiets hebben van: "Hé, dat ben ik!" Ze bewegen hun hand en die hand beweegt en ze beseffen dat zij dat zijn. Noem het maar een fysiek bewustzijn. Maar ze hebben nog geen besef van een emotioneel zelf, waardoor je die peuterpubertijd krijgt. Als een tweejarige dus honger heeft dan heeft de wereld honger en waarom eten we niet? Daarom heeft een tweejarige dat hele intense egocentrische. Ze gaan dan ook de macht uitdagen. In de supermarkt is het van: "Mam, mam, dat, dat, ik , ik, honger, honger, ik, ik, honger", en ze worden dan heel irritant. En je ziet dan ook dat moment waarop ze zich realiseren dat ze niet alleen fysiek los staan van jou, maar dat hun emoties ook niet de jouwe zijn. Misschien ken je dat, een kind in het pad in de supermarkt, bloeddoorlopen ogen, schreeuwend en tierend omdat ze niet krijgen wat ze willen en die jou dan volstrekt verbijsterd aankijken, zo van: "Waarom huil jij niet?" "We hebben honger; we willen die chocolaatjes." (Gelach) Die verbijstering in die ogen en dat staren in ongeloof. Dat is het begin van het bewustzijn van het emotionele zelf, los van de ouder of verzorger. Dat is dus alweer een stapje hoger, maar pas als ze drie tot zes jaar zijn, komen ze tot een 'conceptueel zelf' en dat komt voor een deel door een gevoel van identiteit. Het is wat je bewustzijn noemt, ze worden zich bewust van zichzelf - dat ze niet alleen fysiek en emotioneel op zich staan, maar dat ze een identiteit hebben. Dat bloeit op tussen de drie en zes jaar. Iets wat hoort bij dat opkomen van het conceptuele zelf, is taal. Dus taal is eigenlijk een concept, het is geluid dat iets betekent. Dus dat conceptuele zelf steekt de kop op en we beginnen onze wereld te labelen - zoals kat, hond, knuppel, bal, raam, vloer, enzovoort. We beginnen de wereld te snappen en onze weg te vinden. Kinderen tussen de drie en zes jaar leren iedere dag ongeveer zes nieuwe woorden. Hun taal groeit als kool. Maar pas vanaf het vierde niveau, het zogenaamde concrete bewustzijn, beginnen ze te leren welke regels er gelden voor de concepten. Dan wordt duidelijk waarom een hond een hond is en een kat een kat, een moeder een moeder en een vader een vader? Wat bepaalt dat? En daar tussen de drie en zes jaar begint het leuk te worden. Als je spreekt met een zevenjarige wordt het leuk om tegen de regels in te gaan - zo van: "Kijk eens, die kat blaft." Nee! Katten miauwen! Die blaffen niet. En ze lachen omdat je de regels overtreedt. En die regels worden hen duidelijker in de fase van zes tot negen jaar. En daar blijven de meeste mensen hangen ... (Gelach) De meeste mensen die je ontmoet - 20, 30, 40 - van binnen: negen! (Gelach) Ik zie het ook in bedrijven: ze smijten met speelgoed als kleine kinderen. Voortdurend. Ze doen een poging, meestal in de vroege pubertijd, om over dat concrete zelf, over die regels heen te komen, daarom zie je dat tienerconflict ook. Je ziet het en ouders proberen het te onderdrukken, alsof het niet hoort. Het is een groeistadium! Je moet dat niet onderdrukken: ze testen de regels. Dus krijg je die strijd: ik moet om tien uur thuiskomen, maar ik wil tot 11 uur wegblijven. Ik mag niet liegen, maar je liegt zelf. En je krijgt ruzie. Dat zijn de turbulente tienerjaren. Wie de strijd ook wint - moeder, vader of het kind - dat rommelt zo een paar jaar door. Uiteindelijk, los van wie dat wint, gaan ze het huis uit - hoop je. (Gelach) (Applaus) Ze gaan! Maar dan begint een veel grotere 'ouder', de maatschappij, zijn regels op te leggen. Dus veel mensen vallen terug in die concrete staat, waar ze zich weer laten leiden door een stel regels, waar we geloven dat we een diploma nodig hebben en een baan en een relatie, een auto, een huis, dat we al die dingen moeten hebben om een goede burger te zijn. Dus volgen we de regels. We gaan bij een bedrijf werken en we beginnen carrière te maken - volgens de regels. Dus een hoop mensen vallen terug in dat concrete, hun leven wordt stereotiep. Mensen praten ook zo: "Zo doen we dat hier niet. Jij wordt de CEO en ik de CFO. Zo doen we dat hier." Het zijn regels die we allemaal volgen en dat doen we vaak heel onbewust. Vaak gebeurt dat voor de rest van je leven; je weet niet eens dat je de regels volgt. Regels die je trouwens niet volgt uit eigen beweging, ze zijn je opgelegd door je ouders en de maatschappij. Het gebeurt heel onbewust. Als je geluk hebt, kom je in een crisis. Op een gegeven moment gebeurt er iets verschrikkelijks en je gaat twijfelen aan de regels. Bij de meesten gebeurt dit nooit -- of het brengt ze niet aan het twijfelen. Misschien verlies je een geliefde, er gaat een relatie stuk of er gebeurt iets vreselijks, en dan meestal op middelbare leeftijd. Je komt dan in wat we noemen 'de zincrisis'. Het begint je te dagen dat er iets niet klopt aan het plaatje van je leven. Ik heb me aan de regels gehouden maar het werkt niet. Ik dacht dat als ik een goed burger was, met een goede baan, een goed huis, belasting betaalde en zo, dat ik voor altijd gelukkig zou zijn. En dat ben ik niet. Dat is de zincrisis en dat doet echt pijn. In religieuze context heet dat het vagevuur. Het is namelijk echt een hel op aarde. Dat heeft vaak een heel vervelend effect op mensen, ze worden onvriendelijk en negatief en zo; feitelijk gewoon van de pijn. Die pijn kun je op twee manieren aanpakken. De eerste -- populair bij studenten -- verdoven. (Gelach) Want als ik die zinvraag kan wegmoffelen, die existentiële vraag -- als ik dronken ben op vrijdagavond -- dan hoef ik me niet af te vragen wat dit allemaal voor zin heeft. De vraag drijft gewoon voorbij. Sommige mensen passen dit iedere dag toe, sommigen ieder weekend, verdoofd, door de drank of door drugs. Maar het probleem is dat als de kater over is de vraag weer terugkomt; hij is er nog. Je weet het antwoord niet. Als je slim bent, zie je in dat verdoving niet werkt. Dan kom je bij aanpak twee: afleiding. Daar zijn een hoop soorten van. Het kan zijn dat je gewoon een sportkonijn wordt. Beetje gewichtheffen. Want de spierpijn leidt de aandacht af van de vraag. Dus ik word zo'n maniak die steeds in de sportschool zit, voor de kick van de endorfine en zo. Maar je komt er achter dat zodra je de sportschool verlaat, die vraag er nog steeds is. Dus de sportschool werkt ook niet. Dus grijp je misschien naar een populaire strategie: seks ... Toch? Want als ik bezig ben met de geslachtsdaad hoef ik niet aan die vraag te denken; daar heb ik het dan te druk voor. (Gelach) Maar misschien heb je gemerkt dat als je daar klaar mee bent die stomme vraag er nog steeds is. Dus gaan sommigen steeds gekker doen: seks met twee mensen, (Gelach) dan met een hele groep -- alles om maar weg te blijven bij die verdomde vraag: de zin van hun leven. Dus als seks niet helpt -- wat het uiteindelijk niet doet -- grijp je naar materialisme: schoenen! Ik ga een paar schoenen kopen. Of een auto, een huis, een jacht. We worden materialistisch of sommigen worden workaholic -- verslaafd aan hun werk. Want als ik maar hard werk, altijd maar bezig ben, hoef ik niet aan die vraag te denken. Maar het probleem wordt niet opgelost. Want we geloven ten onrechte dat het probleem daarbuiten is, dat de oplossing daarbuiten is, maar in feite zit die vanbinnen. Je kunt dat innerlijke gevoel van leegte, of onrust, niet oplossen met iets van buiten jezelf. Stop dus met naar buiten kijken, je moet naar binnen kijken, en met name naar je eigen emotionele leven. De meeste mensen leven hun leven zonder acht te slaan op hun emoties, met name wij mannen, toch? Als iemand het woord maar noemt, maken wij ons uit de voeten! Emoties is gewoon energie in beweging, complexe biologische signalen: ze kunnen bestaan uit een verhoogde hartslag, zweethanden, verkrampte spieren, of wat er biologisch ook aan de hand is. Het zijn stereotiepe energiepatronen -- energie in beweging: e-moties. We hebben ze allemaal, iedere seconde van iedere dag, zelfs wij mannen. Gevoelens zijn wat anders. Gevoelens is ons bewustzijn van die energie. Die energie is er dus altijd, maar we merken ze niet altijd op en daar zit het probleem -- we hebben niet geleerd ons emotionele leven te begrijpen. Dus we gaan door het leven in de overtuiging dat hoe we ons voelen wordt bepaald door anderen. We zeggen dat ook: "Jij irriteert me", "Jij maakt me ongelukkig", "Dat komt allemaal door jou", en we wijzen naar een ander, in de overtuiging dat zij de oorzaak zijn van ons onbehagen. Ik kan je vertellen: niemand doet jou dat aan. Niemand geeft jou die gevoelens. Wat denk je nou dat er gebeurt wanneer je je opwindt over iemand anders? Hebben ze je een frustratie-injectie gegeven? Frustratiechemicaliën? Veroorzaakten ze de elektrische frustratiesignalen, de drukgolven, de geluidsgolven? Nee. Dat deed je zelf. Dat is je eigen reactie op hun slechte gedrag. Als je kunt accepteren dat jij dat doet -- niet zij, maar jij zelf -- bevrijdt die simpele waarheid je uit de slachtofferrol en word je baas van je eigen emoties. En dat is de belangrijkste stap die je ooit in je leven zult nemen. Om de weg daarheen te kunnen vinden, zul je eerst je huidige locatie in het universum van emoties moeten weten. Als ik je vijf minuten zou geven om je huidige emoties op te schrijven, zou je een lijstje hebben. Als we dan zouden zeggen, steek je hand eens op om te zien hoeveel je er had, is in een ruimte zoals deze het gemiddelde tien tot twaalf. Er zijn 34.000 emoties die je kunt ervaren, maar de meesten komen nooit verder dan 10 tot 12. Om je te helpen de weg te vinden, zal ik de app laten zien die we hebben gemaakt om mensen te laten zien waar ze zijn in het universum van emoties. We hebben al die emoties in kaart gebracht en deze kaart toont je de assen. Bovenaan de as in het universum van emoties hebben we de energiekere, zeg maar, en onderaan heb je de meer relaxte. Links heb je de positievere en rechts de meer negatieve. We hebben hier de 20 meest voorkomende afgebeeld en terwijl ik je dit vertel, bevind je je ergens op dit vlak. Je bent ergens in het universum en ervaart een van deze planeten, en we kunnen er nog eens 100 bij zetten, en nog eens 200 emoties, en nog eens duizend. We hebben deze app gebouwd om ze alle 34.000 te crowdsourcen en hebben er alvast de eerste 2.000 zelf ingezet. Je kunt een van de 64 sterrenstelsels binnengaan en daar eens rondkijken om te zien waar je staat ten opzichte van andere emoties, want als je niet weet waar je bent, dwaal je feitelijk maar wat. Je krijgt dan nooit je emoties in de hand en het is belangrijk voor je gezondheid, je welzijn en je succes, wat je ook doet, of je nu sportman of zakenman, dat je je emoties in de hand krijgt over waar je mee bezig bent. Als je niet weet waar je bent, hoe kun je het dan ooit in de hand krijgen? Dat kan gewoon niet. Dus het begin van je reis is weten waar je bent. Dit moet je daarbij helpen en daar in de bovenhoek zie je op ieder moment waar je je in het universum ongeveer bevindt. We kunnen inzoomen op een van die 64 sterrenstelsels en naar een specifiek zonnestelsel kijken. Waar zullen we naar kijken? Sociaal. Laat eens kijken. We zoomen in op het sterrenstelsel Sociaal en kijken welke planeten daar ronddraaien. Als je je wilt verplaatsen van Sociaal naar iets anders en langzaam naar een andere hoek in het universum gaat, kun je steeds zien waar je bent. Je kunt bijhouden waar je bent geweest en je kunt notities achterlaten. Je komt op de planeet, zeg, Populair. Ik voelde me vandaag populair. Mensen gaven me positieve signalen en ik voelde me populair. Je kunt vastleggen hoe populair je je voelde, of juist niet, en een auditspoor achterlaten, en je kunt die informatie dan delen met anderen. Je kunt het delen op Facebook of tweeten of G-mailen, en je kunt zien wie er verder nog in het sterrenstelsel Sociaal is, of zelfs op de planeet Populair. En ik kan terugvinden, zoals dat kan met auditsporen, waar ik ben geweest. Dit is dan je beginpunt, waar je begint met het feit of je wel weet op welke planeet je eigenlijk bent, wat de nabije planeten zijn en hoe je je kunt verplaatsen. Je leert langzaam hoe je je in dat universum kunt bewegen. Dus eerst leer je hoe je je weg kunt vinden en dit is gemaakt om je te helpen je emotionele repertoire uit te breiden. Zodat je niet blijft hangen in twaalf emoties, of voor velen eigenlijk: twee! Ik 'baal' of 'het gaat wel', meer smaken hebben ze niet. Je moet dus een repertoire opbouwen en als je dat doet, kom je erachter dat sommige emoties een beter tegengif zijn als andere. Je kunt dus eens gaan rondkijken. De tweede beweging, als je eenmaal je weg begint te vinden, is dat als je een constructievere planeet hebt gevonden, het niet gaat om goed of slecht, maar dient die emotie jou echt? En kom je op een constructievere planeet, kun je daar dan ook blijven? Daarvoor moet je echt een apart manoeuvre uitvoeren, je moet haar meester worden, waar je de subjectieve emotie neemt - het is een subjectieve en onderbewuste ervaring, je bent er ondergeschikt aan: de ervaring heeft jou. Dus als je boos bent, als boosheid door je aderen stroomt, als je op de planeet Boosheid bent, dan heeft die jou. Jij hebt die emotie niet, zij heeft jou. Je krijgt er controle over door haar te objectiveren. Door te zeggen: "O, het is boosheid." Je haalt het dus uit de subjective sfeer en maakt er een object van. Door het te objectiveren, krijg je er vat op. Als je dat kunt doen met je positieve emoties kun je verkassen naar de positieve kant van het universum en daar ook blijven. Je hoeft dus echt niets te voelen wat je niet wilt. Ellende is een keuze, je hoeft dat niet te voelen. Maar als jij er geen vat op hebt, wie dan wel? Meestal is het antwoord: iemand buiten jou. Ik wil je dus echt aanmoedigen om als je je leven echt wilt veranderen - want uiteindelijk bepalen je emoties je gezondheid, je prestaties, je welzijn, je gevoel van voldoening, ze bepalen je vermogen om effectieve beslissingen te nemen; emoties regeren daar allemaal over, tot aan je motivatie toe. Als je je er niet van bewust bent en ze niet in de hand hebt, is het leven als een loterij. Dus ga je hier straks weg, stel jezelf dan deze vraag: op welke planeet ben ik? En op welke planeet zou ik graag willen zijn? En begin er aan te werken om op die gewenste planeet te komen, in plaats van waar het leven je naartoe heeft geduwd. Stel je een wereld voor waar ieder van ons op zijn favoriete planeet zou kunnen zijn, of rond zou toeren in het zonnestelsel of de sterrenstelsels die wij graag willen ervaren. Stel je een wereld voor waar je die aantrekkelijke persoon aan de bar gewoon durft aan te spreken, zonder je eerst vier glazen moed in te moeten drinken. Stel dat je dat gewoon zelf in de hand had. Stel je een wereld voor waar je niet nerveus hoefde te zijn voor een examen of sollicitatiegesprek, waar je niet doodsbang zou zijn omdat je het toneel op moest. Stel je voor dat je kinderen zich niet geïntimideerd zouden voelen als ze werden gepest. Als je je emoties in de hand hebt, kun je je leven fundamenteel veranderen. Dus moedig ik je echt aan om je af te vragen op welke planeet je nu bent en jezelf te verplaatsen naar dat gedeelte van het universum waar je echt je leven zou willen doorbrengen. Dankjewel. (Applaus)