0:00:08.176,0:00:09.177
Goedemiddag.

0:00:09.177,0:00:12.258
Fijn om weer een TED Talk te doen.

0:00:12.258,0:00:16.048
Ik ga het vandaag hebben over jullie.

0:00:16.748,0:00:19.238
En ik hoop een idee met jullie te delen

0:00:19.238,0:00:22.748
dat een enorme invloed[br]in mijn leven heeft gehad

0:00:22.748,0:00:25.789
en dat misschien[br]hetzelfde voor jullie kan doen.

0:00:26.888,0:00:29.809
Ik heb feitelijk heel mijn leven[br]mensen bestudeerd.

0:00:30.196,0:00:32.470
Als kind was ik de jongste van vier,

0:00:32.470,0:00:35.370
dus heb ik mijn broers en zussen[br]uitgebreid kunnen bekijken.

0:00:35.370,0:00:38.260
Ik zag in wat voor problemen[br]ze zichzelf brachten

0:00:38.260,0:00:40.499
en kon bedenken[br]hoe ik dat zelf kon voorkomen.

0:00:40.499,0:00:43.131
Ik mocht ook nog eens[br]voor dokter gaan studeren

0:00:43.131,0:00:45.091
en zoals sommigen zullen weten,

0:00:45.091,0:00:48.941
is de medische opleiding[br]een geweldig voorrecht.

0:00:48.941,0:00:52.141
Je krijgt namelijk persoonlijk te maken[br]met het menselijk lijden,

0:00:52.141,0:00:55.271
dagelijks en op ieder niveau.

0:00:55.791,0:00:58.792
Mensen zijn in mijn bijzijn gestorven

0:00:58.792,0:01:00.561
en dat is een aangrijpend gebeuren.

0:01:00.561,0:01:03.821
Ik was er ook bij[br]toen er nieuw leven begon;

0:01:03.821,0:01:09.263
ik hielp bij de bevalling[br]van drie van mijn vier jongens,

0:01:09.823,0:01:11.203
waarvan er een hier is ...

0:01:11.203,0:01:12.213
Dag, zoon.

0:01:12.213,0:01:14.842
(Gelach)

0:01:14.842,0:01:17.842
(Uit het publiek) Hoi, Pa!

0:01:19.423,0:01:22.154
De medische opleiding,[br]een geweldige ervaring.

0:01:23.104,0:01:26.373
Ik werd onderzoeker,[br]in het begin immunoloog,

0:01:26.373,0:01:28.974
en bestudeerde tot in het kleinste detail

0:01:28.974,0:01:33.126
hoe onze witte bloedlichaampjes[br]door onze bloedvaten rollen

0:01:33.516,0:01:35.484
en met hele slimme adhesiemoleculen

0:01:35.484,0:01:38.555
plakken en als het ware[br]tussen de endotheelcellen uitknijpen

0:01:38.555,0:01:40.084
om infectie te bevechten.

0:01:40.084,0:01:44.125
En recentelijk als neuroloog,[br]dus echt tot op nano-niveau.

0:01:44.505,0:01:46.615
Maar ook op een veel grotere schaal.

0:01:46.615,0:01:50.815
Ik heb mogen werken met CEO's[br]en leiders over de hele wereld

0:01:50.815,0:01:53.306
van sommige grote bedrijven[br]en multi-nationals

0:01:53.306,0:01:56.347
om te kijken naar de sociale dynamiek[br]en de netwerken die bestaan

0:01:56.347,0:01:59.676
en bepalen of een bedrijf[br]het zal redden of niet.

0:02:00.308,0:02:01.277
Zoals je al hoorde,

0:02:01.277,0:02:04.618
heb ik gewerkt met grote atleten[br]en ze aan gouden medailles geholpen.

0:02:05.218,0:02:07.778
Ik heb veel gelezen, veel geleerd.

0:02:07.778,0:02:11.808
En al die tijd bleef één vraag[br]me maar achtervolgen,

0:02:11.808,0:02:14.008
een die echt aan me knaagde.

0:02:14.008,0:02:15.239
En die vraag was:

0:02:15.239,0:02:22.029
als je jezelf, je kinderen[br]of wie dan ook één ding kon leren,

0:02:22.619,0:02:23.848
wat zou dat zijn?

0:02:23.848,0:02:25.238
Wat zou dat ene ding zijn?

0:02:25.638,0:02:27.009
Het mag maar één ding zijn,

0:02:27.009,0:02:29.150
van al die dingen die je hebt geleerd,

0:02:29.150,0:02:31.480
en dat ding wil ik vandaag[br]met jullie delen.

0:02:31.480,0:02:32.590
En wat is het?

0:02:32.590,0:02:36.510
Ik kan je zeggen,[br]het is niet: "Eet een appel."

0:02:37.160,0:02:38.641
Daar ga ik het over hebben,

0:02:38.641,0:02:42.950
maar eerst wil ik terug naar jouw verhaal.

0:02:42.950,0:02:44.581
Misschien weet je het niet meer,

0:02:44.581,0:02:48.582
maar er is een tijd geweest[br]dat je nog niet wist dat je bestond.

0:02:48.582,0:02:51.961
Voor sommigen was dat waarschijnlijk[br]vrijdagavond, na een stel borrels.

0:02:51.961,0:02:52.961
(Gelach)

0:02:53.891,0:02:56.432
Maar als we opgroeien,[br]is er een moment in ons leven -

0:02:56.432,0:02:59.192
een prachtig moment[br]als je het ziet gebeuren -

0:02:59.192,0:03:01.193
rond het eerste levensjaar -

0:03:01.193,0:03:04.712
misschien iets vroeger of later,[br]maar ongeveer als we één zijn -

0:03:04.712,0:03:08.253
waarop een kind erachter komt[br]dat het bestaat als fysieke entiteit.

0:03:08.533,0:03:11.733
Als ze in de spiegel kijken[br]en zoiets hebben van:

0:03:11.733,0:03:13.552
"Hé, dat ben ik!"

0:03:13.552,0:03:15.484
Ze bewegen hun hand en die hand beweegt

0:03:15.484,0:03:17.383
en ze beseffen dat zij dat zijn.

0:03:17.383,0:03:20.033
Noem het maar een fysiek bewustzijn.

0:03:20.033,0:03:23.244
Maar ze hebben nog geen besef[br]van een emotioneel zelf,

0:03:23.244,0:03:25.245
waardoor je die peuterpubertijd krijgt.

0:03:25.245,0:03:26.915
Als een tweejarige dus honger heeft

0:03:26.915,0:03:30.275
dan heeft de wereld honger[br]en waarom eten we niet?

0:03:30.275,0:03:34.735
Daarom heeft een tweejarige[br]dat hele intense egocentrische.

0:03:35.775,0:03:38.076
Ze gaan dan ook de macht uitdagen.

0:03:38.076,0:03:39.446
In de supermarkt is het van:

0:03:39.446,0:03:43.177
"Mam, mam, dat, dat, ik , ik,[br]honger, honger, ik, ik, honger",

0:03:43.177,0:03:45.986
en ze worden dan heel irritant.

0:03:45.986,0:03:50.428
En je ziet dan ook dat moment[br]waarop ze zich realiseren

0:03:50.428,0:03:52.946
dat ze niet alleen fysiek[br]los staan van jou,

0:03:52.946,0:03:55.908
maar dat hun emoties[br]ook niet de jouwe zijn.

0:03:55.908,0:03:57.398
Misschien ken je dat,

0:03:57.398,0:04:00.629
een kind in het pad in de supermarkt,

0:04:00.629,0:04:03.027
bloeddoorlopen ogen,

0:04:03.027,0:04:07.233
schreeuwend en tierend[br]omdat ze niet krijgen wat ze willen

0:04:07.233,0:04:09.919
en die jou dan volstrekt[br]verbijsterd aankijken,

0:04:09.919,0:04:11.479
zo van: "Waarom huil jij niet?"

0:04:11.479,0:04:13.909
"We hebben honger;[br]we willen die chocolaatjes."

0:04:13.909,0:04:15.189
(Gelach)

0:04:15.189,0:04:17.037
Die verbijstering in die ogen

0:04:17.037,0:04:19.010
en dat staren in ongeloof.

0:04:19.010,0:04:22.600
Dat is het begin van het bewustzijn[br]van het emotionele zelf,

0:04:22.600,0:04:25.470
los van de ouder of verzorger.

0:04:25.470,0:04:27.210
Dat is dus alweer een stapje hoger,

0:04:27.210,0:04:29.801
maar pas als ze drie tot zes jaar zijn,

0:04:29.801,0:04:32.070
komen ze tot een 'conceptueel zelf'

0:04:32.070,0:04:35.241
en dat komt voor een deel[br]door een gevoel van identiteit.

0:04:35.241,0:04:37.380
Het is wat je bewustzijn noemt,

0:04:37.380,0:04:39.442
ze worden zich bewust van zichzelf -

0:04:39.442,0:04:42.032
dat ze niet alleen fysiek[br]en emotioneel op zich staan,

0:04:42.032,0:04:43.972
maar dat ze een identiteit hebben.

0:04:43.972,0:04:46.231
Dat bloeit op tussen de drie en zes jaar.

0:04:46.231,0:04:49.982
Iets wat hoort bij dat opkomen[br]van het conceptuele zelf, is taal.

0:04:49.982,0:04:53.983
Dus taal is eigenlijk een concept,[br]het is geluid dat iets betekent.

0:04:53.983,0:04:56.923
Dus dat conceptuele zelf steekt de kop op

0:04:56.923,0:04:59.303
en we beginnen onze wereld te labelen -

0:04:59.303,0:05:02.844
zoals kat, hond, knuppel, bal,[br]raam, vloer, enzovoort.

0:05:02.844,0:05:06.134
We beginnen de wereld te snappen[br]en onze weg te vinden.

0:05:06.134,0:05:08.304
Kinderen tussen de drie en zes jaar

0:05:08.304,0:05:10.664
leren iedere dag[br]ongeveer zes nieuwe woorden.

0:05:10.664,0:05:13.355
Hun taal groeit als kool.

0:05:13.355,0:05:15.215
Maar pas vanaf het vierde niveau,

0:05:15.215,0:05:17.303
het zogenaamde concrete bewustzijn,

0:05:17.303,0:05:20.955
beginnen ze te leren welke regels[br]er gelden voor de concepten.

0:05:21.525,0:05:24.896
Dan wordt duidelijk waarom een hond[br]een hond is en een kat een kat,

0:05:24.896,0:05:27.026
een moeder een moeder[br]en een vader een vader?

0:05:27.026,0:05:28.315
Wat bepaalt dat?

0:05:28.885,0:05:32.715
En daar tussen de drie en zes jaar[br]begint het leuk te worden.

0:05:32.716,0:05:34.986
Als je spreekt met een zevenjarige

0:05:34.986,0:05:37.807
wordt het leuk[br]om tegen de regels in te gaan -

0:05:37.807,0:05:39.996
zo van: "Kijk eens, die kat blaft."

0:05:39.996,0:05:41.018
Nee!

0:05:41.978,0:05:45.448
Katten miauwen! Die blaffen niet.

0:05:45.998,0:05:49.057
En ze lachen omdat je[br]de regels overtreedt.

0:05:49.057,0:05:51.827
En die regels worden hen duidelijker

0:05:51.827,0:05:53.938
in de fase van zes tot negen jaar.

0:05:53.938,0:05:57.488
En daar blijven de meeste mensen

0:05:57.488,0:05:59.038
hangen ...

0:05:59.038,0:06:01.818
(Gelach)

0:06:02.518,0:06:05.268
De meeste mensen[br]die je ontmoet - 20, 30, 40 -

0:06:05.268,0:06:07.190
van binnen: negen!

0:06:07.190,0:06:09.059
(Gelach)

0:06:09.742,0:06:11.412
Ik zie het ook in bedrijven:

0:06:11.412,0:06:13.730
ze smijten met speelgoed[br]als kleine kinderen.

0:06:13.730,0:06:15.070
Voortdurend.

0:06:15.070,0:06:17.700
Ze doen een poging,[br]meestal in de vroege pubertijd,

0:06:17.700,0:06:20.751
om over dat concrete zelf,[br]over die regels heen te komen,

0:06:20.751,0:06:23.131
daarom zie je dat tienerconflict ook.

0:06:23.131,0:06:26.101
Je ziet het en ouders[br]proberen het te onderdrukken,

0:06:26.101,0:06:27.261
alsof het niet hoort.

0:06:27.261,0:06:28.562
Het is een groeistadium!

0:06:28.562,0:06:31.701
Je moet dat niet onderdrukken:[br]ze testen de regels.

0:06:31.701,0:06:33.152
Dus krijg je die strijd:

0:06:33.152,0:06:36.682
ik moet om tien uur thuiskomen,[br]maar ik wil tot 11 uur wegblijven.

0:06:36.682,0:06:39.132
Ik mag niet liegen, maar je liegt zelf.

0:06:39.132,0:06:40.572
En je krijgt ruzie.

0:06:40.572,0:06:43.013
Dat zijn de turbulente tienerjaren.

0:06:43.013,0:06:47.442
Wie de strijd ook wint -[br]moeder, vader of het kind -

0:06:47.442,0:06:49.693
dat rommelt zo een paar jaar door.

0:06:49.693,0:06:52.484
Uiteindelijk, los van wie dat wint,

0:06:52.484,0:06:54.723
gaan ze het huis uit - hoop je.

0:06:54.723,0:06:57.864
(Gelach)

0:06:57.864,0:07:01.184
(Applaus)

0:07:02.294,0:07:03.915
Ze gaan!

0:07:05.265,0:07:10.374
Maar dan begint een veel grotere 'ouder',[br]de maatschappij, zijn regels op te leggen.

0:07:10.734,0:07:13.265
Dus veel mensen vallen terug[br]in die concrete staat,

0:07:13.265,0:07:16.646
waar ze zich weer laten leiden[br]door een stel regels,

0:07:16.646,0:07:19.376
waar we geloven dat we[br]een diploma nodig hebben

0:07:19.376,0:07:23.295
en een baan en een relatie,[br]een auto, een huis,

0:07:23.295,0:07:27.066
dat we al die dingen moeten hebben[br]om een goede burger te zijn.

0:07:27.066,0:07:28.987
Dus volgen we de regels.[br]

0:07:28.987,0:07:33.037
We gaan bij een bedrijf werken[br]en we beginnen carrière te maken -

0:07:33.037,0:07:34.477
volgens de regels.

0:07:35.257,0:07:38.256
Dus een hoop mensen[br]vallen terug in dat concrete,

0:07:38.256,0:07:40.368
hun leven wordt stereotiep.

0:07:40.368,0:07:42.008
Mensen praten ook zo:

0:07:42.008,0:07:44.108
"Zo doen we dat hier niet.

0:07:44.108,0:07:47.257
Jij wordt de CEO en ik de CFO.

0:07:47.257,0:07:48.829
Zo doen we dat hier."

0:07:48.829,0:07:51.439
Het zijn regels die we allemaal volgen

0:07:51.439,0:07:53.789
en dat doen we vaak heel onbewust.

0:07:53.789,0:07:56.309
Vaak gebeurt dat[br]voor de rest van je leven;

0:07:56.309,0:07:58.649
je weet niet eens dat je de regels volgt.

0:07:58.649,0:08:01.770
Regels die je trouwens[br]niet volgt uit eigen beweging,

0:08:01.770,0:08:05.429
ze zijn je opgelegd[br]door je ouders en de maatschappij.

0:08:05.779,0:08:07.370
Het gebeurt heel onbewust.

0:08:07.650,0:08:10.470
Als je geluk hebt, kom je in een crisis.

0:08:10.750,0:08:13.681
Op een gegeven moment[br]gebeurt er iets verschrikkelijks

0:08:13.681,0:08:15.376
en je gaat twijfelen aan de regels.

0:08:15.376,0:08:17.434
Bij de meesten gebeurt dit nooit --

0:08:17.434,0:08:20.410
of het brengt ze niet aan het twijfelen.

0:08:20.410,0:08:22.232
Misschien verlies je een geliefde,

0:08:22.232,0:08:25.012
er gaat een relatie stuk[br]of er gebeurt iets vreselijks,

0:08:25.012,0:08:27.301
en dan meestal op middelbare leeftijd.

0:08:27.951,0:08:30.912
Je komt dan in[br]wat we noemen 'de zincrisis'.

0:08:30.912,0:08:32.260
Het begint je te dagen

0:08:32.260,0:08:34.793
dat er iets niet klopt[br]aan het plaatje van je leven.

0:08:34.793,0:08:38.803
Ik heb me aan de regels gehouden[br]maar het werkt niet.

0:08:38.803,0:08:41.123
Ik dacht dat als ik een goed burger was,

0:08:41.123,0:08:44.773
met een goede baan, een goed huis,[br]belasting betaalde en zo,

0:08:44.773,0:08:47.184
dat ik voor altijd gelukkig zou zijn.

0:08:47.184,0:08:48.424
En dat ben ik niet.

0:08:48.884,0:08:52.034
Dat is de zincrisis en dat doet echt pijn.

0:08:52.034,0:08:55.375
In religieuze context[br]heet dat het vagevuur.

0:08:56.014,0:08:58.045
Het is namelijk echt een hel op aarde.

0:08:58.045,0:09:00.574
Dat heeft vaak een heel[br]vervelend effect op mensen,

0:09:00.574,0:09:03.574
ze worden onvriendelijk[br]en negatief en zo;

0:09:03.574,0:09:05.604
feitelijk gewoon van de pijn.

0:09:05.604,0:09:08.175
Die pijn kun je[br]op twee manieren aanpakken.

0:09:08.175,0:09:10.243
De eerste -- populair bij studenten --

0:09:10.243,0:09:11.773
verdoven.

0:09:11.773,0:09:13.665
(Gelach)

0:09:14.275,0:09:17.076
Want als ik die zinvraag kan wegmoffelen,

0:09:17.076,0:09:19.176
die existentiële vraag --

0:09:19.176,0:09:21.287
als ik dronken ben op vrijdagavond --

0:09:21.287,0:09:24.687
dan hoef ik me niet af te vragen[br]wat dit allemaal voor zin heeft.

0:09:24.687,0:09:26.756
De vraag drijft gewoon voorbij.

0:09:26.756,0:09:31.068
Sommige mensen passen dit iedere dag toe,[br]sommigen ieder weekend, verdoofd,

0:09:31.068,0:09:32.698
door de drank of door drugs.

0:09:32.698,0:09:35.368
Maar het probleem is[br]dat als de kater over is

0:09:35.368,0:09:38.319
de vraag weer terugkomt; hij is er nog.

0:09:39.259,0:09:40.609
Je weet het antwoord niet.

0:09:40.609,0:09:43.229
Als je slim bent, zie je in[br]dat verdoving niet werkt.

0:09:43.229,0:09:45.969
Dan kom je bij aanpak twee: afleiding.

0:09:46.369,0:09:49.009
Daar zijn een hoop soorten van.

0:09:49.009,0:09:52.345
Het kan zijn dat je gewoon[br]een sportkonijn wordt.

0:09:53.425,0:09:55.029
Beetje gewichtheffen.

0:09:55.029,0:09:59.660
Want de spierpijn[br]leidt de aandacht af van de vraag.

0:09:59.660,0:10:03.861
Dus ik word zo'n maniak[br]die steeds in de sportschool zit,

0:10:04.391,0:10:07.241
voor de kick van de endorfine en zo.

0:10:07.241,0:10:10.201
Maar je komt er achter[br]dat zodra je de sportschool verlaat,

0:10:10.201,0:10:11.801
die vraag er nog steeds is.

0:10:11.801,0:10:13.612
Dus de sportschool werkt ook niet.

0:10:13.612,0:10:16.392
Dus grijp je misschien[br]naar een populaire strategie:

0:10:16.392,0:10:17.961
seks ...

0:10:17.961,0:10:18.961
Toch?

0:10:18.961,0:10:23.322
Want als ik bezig ben met de geslachtsdaad[br]hoef ik niet aan die vraag te denken;

0:10:23.322,0:10:25.483
daar heb ik het dan te druk voor.

0:10:25.483,0:10:27.443
(Gelach)

0:10:28.983,0:10:32.383
Maar misschien heb je gemerkt[br]dat als je daar klaar mee bent

0:10:32.383,0:10:34.614
die stomme vraag er nog steeds is.

0:10:35.744,0:10:38.763
Dus gaan sommigen steeds gekker doen:[br]seks met twee mensen,

0:10:38.763,0:10:39.764
(Gelach)

0:10:39.764,0:10:41.324
dan met een hele groep --

0:10:41.824,0:10:45.561
alles om maar weg te blijven[br]bij die verdomde vraag:

0:10:46.431,0:10:48.235
de zin van hun leven.

0:10:48.235,0:10:51.555
Dus als seks niet helpt --[br]wat het uiteindelijk niet doet --

0:10:51.555,0:10:54.212
grijp je naar materialisme: schoenen!

0:10:54.212,0:10:56.166
Ik ga een paar schoenen kopen.

0:10:56.926,0:10:59.256
Of een auto, een huis, een jacht.

0:10:59.256,0:11:00.545
We worden materialistisch

0:11:00.545,0:11:03.676
of sommigen worden workaholic --

0:11:03.676,0:11:04.976
verslaafd aan hun werk.

0:11:04.976,0:11:07.656
Want als ik maar hard werk,[br]altijd maar bezig ben,

0:11:07.656,0:11:09.617
hoef ik niet aan die vraag te denken.

0:11:09.617,0:11:11.565
Maar het probleem wordt niet opgelost.

0:11:11.565,0:11:13.497
Want we geloven ten onrechte

0:11:13.497,0:11:16.527
dat het probleem daarbuiten is,[br]dat de oplossing daarbuiten is,

0:11:16.527,0:11:18.678
maar in feite zit die vanbinnen.

0:11:19.158,0:11:23.868
Je kunt dat innerlijke gevoel[br]van leegte, of onrust,

0:11:23.868,0:11:26.347
niet oplossen met iets van buiten jezelf.

0:11:26.347,0:11:29.499
Stop dus met naar buiten kijken,[br]je moet naar binnen kijken,

0:11:29.499,0:11:33.127
en met name naar je eigen[br]emotionele leven.

0:11:33.127,0:11:37.149
De meeste mensen leven hun leven[br]zonder acht te slaan op hun emoties,

0:11:37.149,0:11:38.689
met name wij mannen, toch?

0:11:38.689,0:11:42.130
Als iemand het woord maar noemt,[br]maken wij ons uit de voeten!

0:11:43.130,0:11:46.980
Emoties is gewoon energie in beweging,[br]complexe biologische signalen:

0:11:46.980,0:11:49.541
ze kunnen bestaan[br]uit een verhoogde hartslag,

0:11:49.541,0:11:51.641
zweethanden, verkrampte spieren,

0:11:51.641,0:11:53.891
of wat er biologisch ook aan de hand is.

0:11:53.891,0:11:58.731
Het zijn stereotiepe energiepatronen --[br]energie in beweging: e-moties.

0:11:58.731,0:12:01.870
We hebben ze allemaal,[br]iedere seconde van iedere dag,

0:12:01.870,0:12:03.231
zelfs wij mannen.

0:12:03.231,0:12:05.682
Gevoelens zijn wat anders.

0:12:05.682,0:12:08.992
Gevoelens is ons bewustzijn[br]van die energie.

0:12:08.992,0:12:11.953
Die energie is er dus altijd,[br]maar we merken ze niet altijd op

0:12:11.953,0:12:13.633
en daar zit het probleem --

0:12:14.303,0:12:18.663
we hebben niet geleerd[br]ons emotionele leven te begrijpen.

0:12:18.663,0:12:20.593
Dus we gaan door het leven[br]in de overtuiging

0:12:20.593,0:12:23.824
dat hoe we ons voelen[br]wordt bepaald door anderen.

0:12:23.824,0:12:25.044
We zeggen dat ook:

0:12:25.044,0:12:28.324
"Jij irriteert me",[br]"Jij maakt me ongelukkig",

0:12:28.594,0:12:32.104
"Dat komt allemaal door jou",[br]en we wijzen naar een ander,

0:12:32.104,0:12:35.304
in de overtuiging dat zij[br]de oorzaak zijn van ons onbehagen.

0:12:35.304,0:12:36.355
Ik kan je vertellen:

0:12:37.355,0:12:39.345
niemand doet jou dat aan.

0:12:39.725,0:12:41.535
Niemand geeft jou die gevoelens.

0:12:41.535,0:12:43.355
Wat denk je nou dat er gebeurt

0:12:43.355,0:12:46.015
wanneer je je opwindt over iemand anders?

0:12:46.015,0:12:48.986
Hebben ze je een[br]frustratie-injectie gegeven?

0:12:48.986,0:12:50.906
Frustratiechemicaliën?

0:12:51.276,0:12:53.815
Veroorzaakten ze[br]de elektrische frustratiesignalen,

0:12:53.815,0:12:55.876
de drukgolven, de geluidsgolven?

0:12:55.876,0:12:58.127
Nee. Dat deed je zelf.

0:12:58.127,0:13:02.456
Dat is je eigen reactie[br]op hun slechte gedrag.

0:13:03.526,0:13:06.948
Als je kunt accepteren dat jij dat doet --

0:13:08.048,0:13:10.038
niet zij, maar jij zelf --

0:13:10.728,0:13:14.658
bevrijdt die simpele waarheid[br]je uit de slachtofferrol

0:13:15.408,0:13:18.648
en word je baas van je eigen emoties.

0:13:19.108,0:13:22.399
En dat is de belangrijkste stap[br]die je ooit in je leven zult nemen.

0:13:22.399,0:13:24.939
Om de weg daarheen te kunnen vinden,

0:13:24.939,0:13:28.839
zul je eerst je huidige locatie[br]in het universum van emoties moeten weten.

0:13:28.839,0:13:32.489
Als ik je vijf minuten zou geven[br]om je huidige emoties op te schrijven,

0:13:32.489,0:13:33.870
zou je een lijstje hebben.

0:13:33.870,0:13:36.640
Als we dan zouden zeggen,[br]steek je hand eens op

0:13:36.640,0:13:39.020
om te zien hoeveel je er had,

0:13:39.020,0:13:42.051
is in een ruimte zoals deze[br]het gemiddelde tien tot twaalf.

0:13:42.611,0:13:47.231
Er zijn 34.000 emoties[br]die je kunt ervaren,

0:13:47.231,0:13:49.710
maar de meesten komen[br]nooit verder dan 10 tot 12.

0:13:49.710,0:13:51.530
Om je te helpen de weg te vinden,

0:13:51.530,0:13:53.699
zal ik de app laten zien[br]die we hebben gemaakt

0:13:53.699,0:13:56.811
om mensen te laten zien waar ze zijn[br]in het universum van emoties.

0:13:56.811,0:14:00.951
We hebben al die emoties in kaart gebracht

0:14:00.951,0:14:03.342
en deze kaart toont je de assen.

0:14:03.342,0:14:08.903
Bovenaan de as[br]in het universum van emoties

0:14:08.903,0:14:12.153
hebben we de energiekere, zeg maar,

0:14:12.153,0:14:14.803
en onderaan heb je de meer relaxte.

0:14:14.803,0:14:16.844
Links heb je de positievere

0:14:16.844,0:14:19.144
en rechts de meer negatieve.

0:14:19.144,0:14:22.714
We hebben hier de 20[br]meest voorkomende afgebeeld

0:14:22.714,0:14:26.365
en terwijl ik je dit vertel,[br]bevind je je ergens op dit vlak.

0:14:26.365,0:14:30.355
Je bent ergens in het universum[br]en ervaart een van deze planeten,

0:14:30.355,0:14:33.685
en we kunnen er nog eens 100 bij zetten,

0:14:33.685,0:14:37.225
en nog eens 200 emoties,[br]en nog eens duizend.

0:14:37.225,0:14:40.786
We hebben deze app gebouwd[br]om ze alle 34.000 te crowdsourcen

0:14:40.786,0:14:43.996
en hebben er alvast[br]de eerste 2.000 zelf ingezet.

0:14:43.996,0:14:49.286
Je kunt een van de 64[br]sterrenstelsels binnengaan

0:14:49.286,0:14:51.297
en daar eens rondkijken

0:14:51.297,0:14:55.277
om te zien waar je staat[br]ten opzichte van andere emoties,

0:14:55.277,0:14:58.466
want als je niet weet waar je bent,[br]dwaal je feitelijk maar wat.

0:14:59.476,0:15:02.008
Je krijgt dan nooit je emoties in de hand

0:15:02.008,0:15:05.818
en het is belangrijk voor je gezondheid,[br]je welzijn en je succes,

0:15:05.818,0:15:06.958
wat je ook doet,

0:15:06.958,0:15:09.468
of je nu sportman of zakenman,

0:15:09.468,0:15:12.129
dat je je emoties in de hand krijgt

0:15:12.129,0:15:13.728
over waar je mee bezig bent.

0:15:13.728,0:15:15.268
Als je niet weet waar je bent,

0:15:15.268,0:15:17.479
hoe kun je het dan ooit[br]in de hand krijgen?

0:15:17.479,0:15:19.239
Dat kan gewoon niet.

0:15:19.239,0:15:23.339
Dus het begin van je reis[br]is weten waar je bent.

0:15:24.009,0:15:27.310
Dit moet je daarbij helpen[br]en daar in de bovenhoek

0:15:27.310,0:15:31.199
zie je op ieder moment waar je je[br]in het universum ongeveer bevindt.

0:15:31.199,0:15:35.431
We kunnen inzoomen[br]op een van die 64 sterrenstelsels

0:15:35.431,0:15:37.521
en naar een specifiek zonnestelsel kijken.

0:15:37.521,0:15:40.661
Waar zullen we naar kijken? Sociaal.

0:15:40.661,0:15:41.671
Laat eens kijken.

0:15:41.671,0:15:44.542
We zoomen in op[br]het sterrenstelsel Sociaal

0:15:44.542,0:15:47.611
en kijken welke planeten[br]daar ronddraaien.

0:15:47.611,0:15:50.212
Als je je wilt verplaatsen[br]van Sociaal naar iets anders

0:15:50.212,0:15:53.622
en langzaam naar een andere hoek[br]in het universum gaat,

0:15:53.622,0:15:55.303
kun je steeds zien waar je bent.

0:15:56.283,0:15:59.022
Je kunt bijhouden waar je bent geweest

0:15:59.022,0:16:00.951
en je kunt notities achterlaten.

0:16:00.951,0:16:04.413
Je komt op de planeet, zeg, Populair.

0:16:04.413,0:16:06.424
Ik voelde me vandaag populair.

0:16:06.424,0:16:09.434
Mensen gaven me positieve signalen[br]en ik voelde me populair.

0:16:09.434,0:16:13.415
Je kunt vastleggen hoe[br]populair je je voelde, of juist niet,

0:16:13.415,0:16:15.124
en een auditspoor achterlaten,

0:16:15.124,0:16:17.455
en je kunt die informatie[br]dan delen met anderen.

0:16:17.455,0:16:23.074
Je kunt het delen op Facebook[br]of tweeten of G-mailen,

0:16:23.074,0:16:27.535
en je kunt zien wie er verder nog[br]in het sterrenstelsel Sociaal is,

0:16:27.535,0:16:30.465
of zelfs op de planeet Populair.

0:16:30.465,0:16:31.596
En ik kan terugvinden,

0:16:31.596,0:16:34.296
zoals dat kan met auditsporen,[br]waar ik ben geweest.

0:16:34.296,0:16:36.875
Dit is dan je beginpunt,[br]waar je begint met het feit

0:16:36.875,0:16:39.927
of je wel weet op welke[br]planeet je eigenlijk bent,[br]

0:16:40.397,0:16:43.537
wat de nabije planeten zijn[br]en hoe je je kunt verplaatsen.

0:16:43.537,0:16:47.447
Je leert langzaam hoe je je[br]in dat universum kunt bewegen.

0:16:48.027,0:16:51.187
Dus eerst leer je[br]hoe je je weg kunt vinden

0:16:51.187,0:16:54.998
en dit is gemaakt om je te helpen[br]je emotionele repertoire uit te breiden.

0:16:54.998,0:16:57.358
Zodat je niet blijft hangen[br]in twaalf emoties,

0:16:57.358,0:16:58.898
of voor velen eigenlijk:

0:16:58.898,0:17:00.028
twee!

0:17:00.998,0:17:04.979
Ik 'baal' of 'het gaat wel',[br]meer smaken hebben ze niet.

0:17:05.919,0:17:07.749
Je moet dus een repertoire opbouwen

0:17:07.749,0:17:10.429
en als je dat doet, kom je erachter

0:17:10.429,0:17:13.819
dat sommige emoties[br]een beter tegengif zijn als andere.

0:17:13.819,0:17:16.590
Je kunt dus eens gaan rondkijken.

0:17:16.590,0:17:17.849
De tweede beweging,

0:17:17.849,0:17:21.010
als je eenmaal je weg begint te vinden,

0:17:21.010,0:17:24.489
is dat als je een constructievere[br]planeet hebt gevonden,

0:17:24.489,0:17:27.931
het niet gaat om goed of slecht,[br]maar dient die emotie jou echt?

0:17:27.931,0:17:30.201
En kom je op een constructievere planeet,

0:17:30.201,0:17:31.649
kun je daar dan ook blijven?

0:17:31.649,0:17:34.341
Daarvoor moet je echt[br]een apart manoeuvre uitvoeren,

0:17:34.341,0:17:35.702
je moet haar meester worden,

0:17:35.702,0:17:40.141
waar je de subjectieve emotie neemt -

0:17:40.141,0:17:44.742
het is een subjectieve[br]en onderbewuste ervaring,

0:17:44.742,0:17:48.223
je bent er ondergeschikt aan:[br]de ervaring heeft jou.

0:17:48.223,0:17:52.033
Dus als je boos bent,[br]als boosheid door je aderen stroomt,

0:17:52.033,0:17:54.623
als je op de planeet Boosheid bent,[br]dan heeft die jou.

0:17:54.623,0:17:57.344
Jij hebt die emotie niet, zij heeft jou.

0:17:57.344,0:18:00.193
Je krijgt er controle over[br]door haar te objectiveren.

0:18:00.193,0:18:02.274
Door te zeggen: "O, het is boosheid."

0:18:02.274,0:18:04.414
Je haalt het dus uit de subjective sfeer

0:18:04.414,0:18:05.734
en maakt er een object van.

0:18:05.734,0:18:08.325
Door het te objectiveren,[br]krijg je er vat op.

0:18:08.795,0:18:11.185
Als je dat kunt doen[br]met je positieve emoties

0:18:11.185,0:18:14.464
kun je verkassen naar[br]de positieve kant van het universum

0:18:14.464,0:18:15.895
en daar ook blijven.

0:18:16.415,0:18:20.686
Je hoeft dus echt niets[br]te voelen wat je niet wilt.

0:18:21.606,0:18:24.915
Ellende is een keuze,[br]je hoeft dat niet te voelen.

0:18:25.305,0:18:27.935
Maar als jij er geen vat op hebt,

0:18:27.935,0:18:28.976
wie dan wel?

0:18:28.976,0:18:31.567
Meestal is het antwoord:[br]iemand buiten jou.

0:18:31.567,0:18:33.157
Ik wil je dus echt aanmoedigen

0:18:33.157,0:18:35.427
om als je je leven echt wilt veranderen -

0:18:35.427,0:18:38.636
want uiteindelijk bepalen[br]je emoties je gezondheid,

0:18:38.636,0:18:42.888
je prestaties, je welzijn,[br]je gevoel van voldoening,

0:18:42.888,0:18:47.658
ze bepalen je vermogen[br]om effectieve beslissingen te nemen;

0:18:47.658,0:18:50.988
emoties regeren daar allemaal over,[br]tot aan je motivatie toe.

0:18:50.988,0:18:53.669
Als je je er niet van bewust bent[br]en ze niet in de hand hebt,

0:18:53.669,0:18:56.479
is het leven als een loterij.

0:18:56.479,0:19:00.650
Dus ga je hier straks weg,[br]stel jezelf dan deze vraag:

0:19:00.650,0:19:02.860
op welke planeet ben ik?

0:19:03.520,0:19:05.880
En op welke planeet[br]zou ik graag willen zijn?

0:19:05.880,0:19:09.260
En begin er aan te werken[br]om op die gewenste planeet te komen,

0:19:09.260,0:19:12.311
in plaats van waar het leven[br]je naartoe heeft geduwd.

0:19:13.221,0:19:18.310
Stel je een wereld voor waar ieder van ons[br]op zijn favoriete planeet zou kunnen zijn,

0:19:18.781,0:19:21.790
of rond zou toeren in het zonnestelsel[br]of de sterrenstelsels

0:19:21.790,0:19:23.262
die wij graag willen ervaren.

0:19:23.262,0:19:24.782
Stel je een wereld voor

0:19:24.782,0:19:29.512
waar je die aantrekkelijke persoon[br]aan de bar gewoon durft aan te spreken,

0:19:29.512,0:19:33.452
zonder je eerst vier glazen moed[br]in te moeten drinken.

0:19:33.893,0:19:36.821
Stel dat je dat gewoon[br]zelf in de hand had.

0:19:36.821,0:19:37.943
Stel je een wereld voor

0:19:37.943,0:19:42.223
waar je niet nerveus hoefde te zijn[br]voor een examen of sollicitatiegesprek,

0:19:42.223,0:19:45.504
waar je niet doodsbang zou zijn[br]omdat je het toneel op moest.

0:19:45.504,0:19:47.593
Stel je voor dat je kinderen

0:19:47.593,0:19:51.314
zich niet geïntimideerd zouden voelen[br]als ze werden gepest.

0:19:52.094,0:19:56.943
Als je je emoties in de hand hebt,[br]kun je je leven fundamenteel veranderen.

0:19:57.463,0:19:58.785
Dus moedig ik je echt aan

0:19:58.785,0:20:02.615
om je af te vragen[br]op welke planeet je nu bent

0:20:02.615,0:20:06.434
en jezelf te verplaatsen[br]naar dat gedeelte van het universum

0:20:06.434,0:20:09.005
waar je echt je leven[br]zou willen doorbrengen.

0:20:09.005,0:20:10.268
Dankjewel.

0:20:10.268,0:20:13.168
(Applaus)