અવાજ ઉઠાવવો એ અઘરું કાર્ય છે.
આ શબ્દોનો સાચ્ચો અર્થ મને
બરાબર એક મહિના પેહલા જ સમજાયો,
જયારે મારી પત્ની અને હું માતા-પિતા બન્યા.
સુંદર ક્ષણ હતી એ.
આનંદ અને ઉલ્લાસથી ભરપુર,
સાથે સાથે ડરામણી તેમજ ભયાવહ પણ.
અને એ ખાસ કરીને વધારે ભયાવહ થઇ
જયારે અમે હોસ્પીટલેથી ઘરે પહોંચ્યા,
અને અમને ખાત્રી નહોતી
કે અમારો નાનકડો બાબો ધાવણથી
પૂરતા પોષક તત્વો મેળવી રહ્યો છે કે નહી.
અને અમારા બાળકોના ડોક્ટરને પૂછવું હતું,
પરંતુ અમારી પેહલી છાપ ખરાબ પડે
એવું પણ અમે ઈચ્છતા નહોતા
કે ઉતાવળા અને ઘેલા માતા-પિતા
બનવા નહોતા માંગતા.
તો અમે ચિંતિત હતા.
અને અમે રાહ જોઈ.
બીજે દિવસે જયારે
અમે ડોક્ટરની ઓફિસે પહોંચ્યા,
તેણીએ તુરંત જ દવાઓ આપી
કેમ કે તેનામાં પાણી ખુબ જ ઘટી ગયું હતું.
હવે અમારો દીકરો સ્વસ્થ છે,
અને અમારા ડોકટરે ગમે ત્યારે તેને
સમ્પર્ક કરવાની ખાતરી આપી.
પરંતુ તે ક્ષણે,
મારે બોલવું જોયતું હતું, પણ હું ન બોલ્યો.
પરંતુ આપણે અવાજ ઉઠાવીએ છીએ
જયારે આપણે ન બોલવું જોઈએ,
અને આ હું ૧૦ વર્ષ પેહલા શીખ્યો જયારે
મારા જોડિયા ભાઈને મેં નીચાજોણું કરાવ્યું.
મારો જોડિયો ભાઈ
દસ્તાવેજી ફિલ્મ બનાવે છે.
અને તેમાંની એક ફિલ્મ માટે,
ડિસ્ટ્રીબ્યુશન કંપની તરફથી
ઓફર મળી.
એ ખુબ જ ખુશ હતો,
અને તે ઓફર સ્વીકારવા માટે તૈયાર હતો.
પરંતુ વાટાઘાટ સંશોધક તરીકે,
મેં તેને વળતી ઓફર કરવા માટે મનાવ્યો,
અને મેં તેને ખુબ જ સરસ ઓફર
તૈયાર કરવામાં મદદ કરી.
એ ખુબ જ સરસ હતી --
ખુબ જ સરસ રીતે અપમાનિત કરનારી.
કંપની એ હદે નારાજ થઇ કે,
તેઓ એ ઓફર જ પાછી ખેંચી લીધી
અને મારા ભાઈના હાથમાં કંઈ ન આવ્યું.
અને મેં પૂરી દુનિયાના લોકોને આ
અવાજ ઉઠાવવાની અસમંજસ વિષે પૂછ્યું છે :
ક્યારે તેઓ પોતાને વ્યકત કરી શકે છે,
ક્યારે તેઓ પોતાની ઇચ્છાઓ કહી શકે છે,
ક્યારે તેઓ પોતાના મંતવ્યો
વ્યક્ત કરી શકે છે,
ક્યારે તેઓ પોતાની મહેચ્છા
અંગે પૂછી શકે છે.
અને દરેક કહાની
વિવિધ અને વિભિન્ન છે.
પરંતુ તેઓ વિશ્વવ્યાપી
એક સમાન ગૂંથણી પણ બનાવે છે.
શું હું મારા બોસને તેની ભૂલ દર્શાવી શકું
જયારે તે ભૂલ કરે?
શું હું મારા સહકર્મી સામે મોઢામોઢ થઇ શકું
જે હંમેશા મને પરેશાન કરતો હોય?
શું હું મારા મિત્રને ટોકી શકું
તેના લાગણીવિહીન ટુચકા પર?
શું હું જેને ખુબ જ ચાહું છું એને
મારી ઊંડાણપૂર્વકની અસુરક્ષિતતા કહી શકું?
અને આવા બધા અનુભવો પરથી હું જાણી ગયો
કે આપણી દરેક પાસે કંઇક એવું હોય છે કે
જેને સ્વીકૃત વર્તણુંકની સીમા કહે છે.
હવે, ક્યારેક આપણે ઘણા મજબુત હોઈએ છીએ;
આપણે ખુદને ખુબ જ દબાવ આપતા હોઈએ છીએ.
એ જ મારા ભાઈ સાથે થયું.
વળતી ઓફર આપવી એ પણ
તેના સ્વીકૃત વર્તણુંકની સીમા બહાર હતું.
પરંતુ ક્યારેક આપણે ઘણા અશક્ત હોઈએ છીએ.
મારી પત્ની અને મારી સાથે પણ તે જ થયું.
અને આ સ્વીકૃત વર્તણુંકની સીમામાં --
જો આપણે આપણી સીમામાં રહીએ,
તો ઇનામ મળે છે.
જો આપણે તે સીમાની બહાર પગ મુકીએ,
આપણને સજા મળે છે, ભિન્ન ભિન્ન રીતે.
આપણને કાઢી મુકાય છે કે પછી અપમાનિત કરાય
અથવા તો બહિસકૃત જ કરી દે.
કે પછી એ પગાર વધારો
કે એ પ્રમોશન કે એ સોદો ખોઈ બેસીએ છીએ.
હવે, પેહલી વાત કે આપણે જાણવી જરૂરી છે એ :
મારી સીમા કેટલી છે?
પણ, મૂળ વાત એ છે કે,
આપણી કોઈ ચોક્કસ સીમા નથી.
એ તો ખરેખર ફરતી રહે છે.
એ વિસ્તરે છે અને એ સંકોચાય છે
પરિસ્થિતિ મુજબ.
અને એક એવી ચીજ છે કે જે તમારી સીમા
નક્કી કરે છે, બીજા દરેક કરતાં વધારે.
અને એ છે તમારી સત્તા.
તમારી સત્તા તમારી સીમા નક્કી કરે છે.
શું છે સત્તા?
સત્તા જુદા જુદા સ્વરૂપે આવે છે.
વાટાઘાટો માં, એ વિકલ્પોના સ્વરૂપે આવે છે.
તો મારા ભાઈ પાસે કોઈ વિકલ્પ નહોતો.
તેની સત્તા ખૂટતી હતી.
કંપની પાસે ઘણા વિકલ્પો હતાં;
એ લોકો પાસે સત્તા હતી.
ક્યારેક આપણે કોઈ દેશ માટે નવા હોઈએ,
જેમ કે પરદેશી,
અથવા કોઈ સંસ્થા માટે નવા
કે કોઈ નવો અનુભવ,
જેમ કે હું અને મારી પત્ની
પ્રથમ મા-બાપ તરીકે.
ક્યારેક કામની જગ્યા એ હોય છે,
જ્યાં કોઈક ઉપરી છે
અને કોઈ નીચેના હોદ્દાનો કર્મચારી.
ક્યારેક એ સંબંધોમાં હોય છે,
જ્યાં એક વ્યક્તિ સામેની વ્યક્તિ કરતા
વધારે સમર્પિત હોય છે.
અને મૂળ વાત એ છે કે જયારે
આપણી પાસે વધારે સત્તા હોય છે,
આપણી સીમા વધારે વિસ્તરેલી હોય છે.
આપણી પાસે વધુ આઝાદી હોય છે કે કેમ વર્તવું.
પણ જયારે આપણી સત્તા ખૂટતી હોય,
આપણી સીમા સંકોચાય છે.
આપણને થોડી જ આઝાદી મળે છે.
હવે મુશ્કેલી એ છે કે જયારે
આપણી સીમા સંકોચાય છે,
ત્યારે એવું કંઇક ઉપજે છે કે જેને
ઓછી સત્તાવાળું બમણું બંધન કહે છે.
ઓછી સત્તાવાળું બમણું બંધન બને છે
જયારે, જો આપણે અવાજ ન ઉઠાવીએ,
આપણે ધ્યાનમાં લેવાતા નથી,
પરંતુ જો આપણે અવાજ ઉઠાવીએ,
આપણને સજા મળે છે.
હવે, તમારા ઘણામાંથી "બમણું બંધન"
એવા શબ્દો સાંભળ્યા હશે
અને તેને અન્ય ચીજ સાથે જોડી હશે,
અને તે છે જાતિ.
જાતિગત બમણા બંધનમાં સ્ત્રી
જે બોલતી નથી એ ધ્યાનબહાર કરી દેવાય છે,
અને જે સ્ત્રી અવાજ ઉઠાવે છે તે સજા મેળવે છે.
અને મૂળ વાત એ છે કે સ્ત્રીઓને પણ
પુરુષો જેટલી જ અવાજ ઉઠાવવાની જરૂર હોય છે,
પરંતુ આમ કરવામાં તેઓને અંતરાયો નડે છે.
પણ મારા બે દસકાથી વધુ ના
સંશોધને બતાવ્યું છે
કે જે જાતિગત અસમાનતા લાગે છે
તે ખરેખર જાતિગત બમણું બંધન નથી,
તે તો ખરેખર ઓછી સત્તાનું બમણું બંધન છે.
અને જે જાતિગત અસમાનતા લાગે છે
તે ખરેખર ક્યારેક ફક્ત સત્તાની
અસમાનતાના છદ્મવેશમાં હોય છે.
વારંવાર આપણે પુરુષ અને સ્ત્રી
વચ્ચેનું અંતર જોયું હશે
અથવા પુરુષો અને સ્ત્રીઓ વચ્ચે,
અને વિચારીએ છીએ, "જૈવિક કારણોસર.
જાતિઓ વચ્ચે કંઇક
મૂળભુત રીતે જ અંતર હશે.
પરંતુ એક પછી એક અભ્યાસને લીધે
મેં શોધી કાઢ્યું કે ઘણા જાતિગત
તફાવતોની વધુ સારી સમજુતી
એ ખરેખર સત્તા છે.
અને તેથી તે ઓછી સત્તાનું બમણું બંધન છે.
અને ઓછી સત્તાનું બમણું બંધન એટલે
આપણી સીમા સાંકડી છે,
અને આપણને સત્તા ખૂટે છે.
આપણી પાસે સીમા સાંકડી છે,
અને આપણું બમણું બંધન ખુબ મોટું છે.
તો આપણે આપણી સીમા ફેલાવવા
નવા રસ્તા શોધવા પડશે.
અને પાછલા બે-એક દસકાઓમાં,
મારા સહકર્મીઓ અને મેં શોધી કાઢ્યું કે
બે ચીજ ખૂબ મહત્વની છે.
પેહલી: તમે તમારી જ આંખોમાં
સમર્થ હોવા જુઓ.
બીજી: તમે બીજાની આંખોમાં
સમર્થ લાગવા જુઓ.
જયારે હું સામર્થ્ય અનુભવીશ,
હું આત્મવિશ્વાસ અનુભવીશ, ડરેલો નહિ;
હું મારી પોતાની જ સીમા વિસ્તારું છું.
જયારે બીજા લોકો મને એટલો જ સમર્થ જોશે,
તેઓ મારી વિસ્તૃત સીમા મંજુર કરી લેશે.
તો આપણને આપણા સ્વીકૃત વર્તનની સીમા
વિસ્તારવા માટે સાધનોની જરૂર પડશે.
અને આજે હું આપને
તે સાધનો આપવા જઈ રહ્યો છું.
અવાજ ઉઠાવવો એ જોખમી છે,
પરંતુ આ સાધનો તમારા
અવાજ ઉઠાવવાના જોખમને ઘટાડી દેશે.
જે પેહલું સાધન હું તમને આપવા
જઈ રહ્યો છું એ છે મહત્વની બાબતોની
વાટાઘાટોમાં પ્રકાશમાં આવો.
સરેરાશ, સ્ત્રીઓ ઓછી મહત્વાકાંક્ષી
રજૂઆતો મુકે છે
અને વાટાઘાટ કરવામાં પુરુષો કરતા
વધુ ખરાબ પરિણામ મેળવે છે.
પરંતુ હાના રાયલી બાઉલ્સ અને
એમિલી અમાનાતુલ્લાહ એ શોધી કાઢ્યું કે
એક એવી પરિસ્થિતિ છે જ્યાં સ્ત્રીઓને
પુરુષો જેટલું જ પરિણામ મળે છે
અને એટલા જ મહત્વાકાંક્ષી હોય.
કે જયારે તેઓ બીજાની હિમાયત કરતા હોય.
જયારે તેઓ બીજાની હિમાયત કરતા હોય,
તેઓ પોતાની સીમા જાણી લે છે અને
તેને પોતાના મનમાં જ વિસ્તારી દે છે.
તેઓ વધારે અડગ થઇ જાય છે.
આ ક્યારેક "ઉપરાણું લેવું"
કેહવાય છે.
એક મા પોતાના સંતાનનું ઉપરાણું લે એ રીતે,
આપણે જયારે બીજાની હિમાયત કરીએ છીએ,
આપણને ખુદનો અવાજ સંભળાય છે.
પણ ક્યારેક, આપણે આપણા
માટે હિમાયત કરવી પડે છે.
આપણે તે કઈ રીતે કરીશું?
આપણે આપણી જ હિમાયત કરવાના
ઘણા મહત્વના સાધનો પૈકી એક છે
જેને દ્રષ્ટિકોણમાં બદલાવ કહે છે.
અને દ્રષ્ટિકોણમાં બદલાવ ઘણો સરળ છે :
તેમાં બસ અન્ય વ્યક્તિની દ્રષ્ટિથી
દુનિયાને જોવાની હોય છે.
તે આપણી સીમા વધારવાના
મહત્વના સાધનો પૈકીનું એક છે.
જયારે હું તમારા દ્રષ્ટિકોણ થી જોઉં
અને હું તમારે ખરેખર શું જોઈએ છે એ વિચારું,
મારે જે જોઈએ છે એ આપવાની
તમારી તૈયારી વધી જશે.
પણ અહીં એક તકલીફ છે :
દ્રષ્ટિકોણમાં બદલાવ કરવો કઠીન છે.
તો ચાલો આપણે એક પ્રયોગ કરીએ.
બધા પોતાનો હાથ બસ આ રીતે રાખો :
તમારી આંગળી -- સીધી રાખો.
અને તમારા કપાળ પર કેપિટલ E દોરો.
થઇ શકે તેટલું ઝડપથી.
ઓકે, હવે ખ્યાલ આવ્યો કે આપણે
આ E બે રીતે દોરી શકીએ છીએ.
અને આ આકૃતિ ખરેખર દ્રષ્ટિકોણ-બદલાવની
કસોટી માટે તૈયાર કરાય હતી.
હું તમને બે ફોટા બતાવવા જઈ રહ્યો છું
જેમાં કોઈના કપાળ પર E લખેલું છે --
મારી જૂની વિદ્યાર્થીની, એરિકા હોલ.
અને તમે અહીંયા જોઈ શકો છો,
કે તે સાચ્ચો E છે.
મેં એ રીતે E દોર્યો કે
બીજા વ્યક્તિને એ E લાગે.
તે છે દ્રષ્ટિકોણમાં બદલાવ નો E
કારણ કે તે કોઈ બીજાની
જગ્યાએ થી જોતા E લાગે છે.
પરંતુ અહીંયાનો E
એ સ્વ-કેન્દ્રિત E છે.
આપણે ઘણી વાર સ્વ-કેન્દ્રિત
થઈ જઈએ છીએ.
અને ખાસ કરીને સંકટના સમયે
આપણે સ્વ-કેન્દ્રિત થઇ જતા હોઈએ છીએ.
હું તમને એવા એક સંકટ
સમયનો કિસ્સો કહું છું.
વોટસનવિલે, કેલીફોર્નીયાની
એક બેંકમાં એક વ્યક્તિ જાય છે.
અને તે કહે છે, "મને ૨,૦૦૦ ડોલર આપો,
નહિતર હું આખી બેન્કને બોમ્બથી ઉડાવી દઈશ."
હવે, બેંક મેનેજર તેને પૈસા નથી આપતી.
તેણી પાછળ હટે છે.
તેણી તેના દ્રષ્ટિકોણથી જુએ છે,
અને તેણીએ કંઇક ખુબ જ
મહત્વની બાબત નોંધી.
પેલાએ ચોક્કસ રકમની માંગણી કરી.
તો તેણીએ પૂછ્યું,
"તે કેમ $ ૨,૦૦૦ ની માંગણી કરી?"
અને તેણે કહ્યું, "મારા મિત્રને
કાઢી મુકાશે
જો હું તાત્કાલિક ૨,૦૦૦ ડોલર નહિ આપું તો."
અને પેલી બોલી, "ઓહ!
તારે બેંક નથી લુંટવી --
તારે તો લોન જોઈએ છે."
(હાસ્ય)
"તું મારી ઓફિસમાં કેમ નથી આવતો,
અને આપણે જરૂરી કાગળીયા કરી લઈએ."
(હાસ્ય)
હવે, તેણીના ઝડપી દ્રષ્ટિકોણ બદલાવે
ગંભીર પરિસ્થિતિનું નિર્માણ અટકાવી દીધું.
તો જયારે આપણે કોઈનો
દ્રષ્ટિકોણ લઈએ છીએ,
તે આપણને મહત્વાકાંક્ષી અને કૃતનિશ્ચયી
બનાવે છે, છતાં પસંદ પણ પડીએ.
હવે એક બીજો રસ્તો છે કૃતનિશ્ચયી
બનવાનો અને પસંદ પણ પડીએ,
અને તે છે આપણી ઉદારતાનો સંકેત કરવો.
હવે, માની લો કે તમે મોટરગાડી વેચો છો,
અને તમારે કોઈને મોટરગાડી વેચવી છે.
તમારા વેચાણની શક્યતાઓ વધી જશે
જો તમે તેમને બે વિકલ્પ આપશો.
ચાલો જોઈએ વિકલ્પ A :
આ મોટરના $ ૨૪,૦૦૦
અને પાંચ વર્ષની વોરંટી.
અથવા વિકલ્પ B :
$ ૨૩,૦૦૦ અને ત્રણ વર્ષની વોરંટી.
મારું સંશોધન કહે છે કે જયારે તમે
લોકોને કોઈ વિકલ્પ પસંદ કરવા આપો છો,
તે તેઓની શંકા ઘટાડી દે છે,
અને તેઓની તમારી ઓફર સ્વીકારવાની
શક્યતા વધી જાય છે.
અને આ ફક્ત વેચાણ
વખતે જ લાગુ નથી પડતું;
તે વાલીઓને લાગુ પડે છે.
જયારે મારી ભત્રીજી ૪ વર્ષની હતી
તેણીને કપડા પેહરવા ન ગમતાં
અને બધાને ના પડી દેતી.
પણ પછી મારા ભાભીને
બુદ્ધિશાળી ઉપાય સુજ્યો.
જો હું મારી દીકરીને વિકલ્પો આપું તો?
આ શર્ટ કે પેલું શર્ટ? ઓકે, પેલું શર્ટ.
આ પેન્ટ કે પેલું પેન્ટ? ઓકે, પેલું પેન્ટ.
અને એ ખુબ જ સરસ કામ આવ્યું.
તેણીએ ઝડપથી કપડા પેરી લીધા
અને કોઈ પ્રતિકાર વગર.
જયારે મેં પૂરી દુનિયામાં સવાલ પૂછ્યો
લોકોને અવાજ ઉઠાવવો ક્યારે અનુકુળ લાગે,
પેલા નંબરનો જવાબ છે :
"જયારે મારી પાસે લોકોનો સામાજિક
ટેકો હોય; જયારે મારે મિત્રો હોય."
તો આપણે લોકોને આપણી બાજુ ખેચવા છે.
તે આપણે કેવી રીતે કરીશું?
એક રસ્તો એવો છે કે મા બનો.
જયારે આપણે બીજાની હિમાયત કરીએ છીએ,
આપણે આપણી આંખોમાં તેમજ બીજાની આંખોમાં
આપણી સીમાને વિસ્તારીએ છીએ ,
અને આપણે વફાદાર મિત્રો પણ મેળવીએ છીએ.
વફાદાર મિત્રો મેળવવાનો બીજો રસ્તો છે,
ખાસ કરીને ઊંચા દરજ્જે,
એ બીજા લોકોની સલાહ લેવાનો છે.
જયારે આપણે બીજાની સલાહ લઈએ છીએ, એ આપણને
ગમાડે છે કારણ કે આપણે તેને ખુશ કરીએ છીએ,
અને આપણે વિનમ્રતા દાખવીએ છીએ.
અને આ બીજું બમણું બંધન ઉકેલવામાં
ખરેખર કામ આવે છે.
અને તે છે પોતાની વૃદ્ધિનું બમણું બંધન.
પોતાની વૃદ્ધિનું બમણું બંધન
એ છે કે જો આપણે આપણી
કુશળતા જાહેર નહીં કરીએ,
કોઈ ધ્યાન નહીં દે.
અને જો આપણે કરી, આપણે પસંદ નહીં પડીએ.
પરંતુ જો આપણે આપણી જ
કુશળતા માટે સલાહ લેશું,
આપણે તેઓની આંખોમાં સમર્થ થઈ જશું
અને પસંદ પણ પડીશું.
અને આ એટલું શક્તિશાળી છે કે
તમે તે આવતું જોતા હોવ
ત્યારે પણ તે કામ કરે છે.
મારા જીવનમાં એવું ઘણી વાર બન્યું છે જયારે
મને અગાઉથી જ ચેતવવામાં આવ્યો હોય
કે ઓછા સમર્થ વ્યક્તિને મારી સલાહ લેવાની
સલાહ આપવામાં આવી હોય.
હું ઈચ્છું છું કે તમે અહીં
ત્રણ બાબતની નોંધ લો :
પેલી, મને ખ્યાલ હતો કે તેઓ
મારી સલાહ લેવા આવે છે.
બીજી, મેં ખરેખર સલાહ લેવાના
વ્યુહાત્મક ફાયદા પર
સંશોધન કરેલું છે.
અને ત્રીજી, તેણે છતાં પણ કામ કર્યું !
મેં તેઓનો દ્રષ્ટિકોણ લીધો
હું તેમની સમસ્યાઓમાં વધુ ખૂંપી ગયો,
હું તેમના પ્રત્યે વધુ વચનબદ્ધ થયો
કારણ કે તેઓએ મારી સલાહ માંગી હતી.
હવે, કોઈક વાર આપણે અવાજ ઉઠાવવામાં
વધુ આત્મવિશ્વાસ અનુભવીએ છીએ
જયારે આપણે નિષ્ણાત હોઈએ.
નિષ્ણાતપણું આપણી વિશ્વસનીયતા ઉભી કરે છે.
જયારે આપણે ઊંચી સત્તા પર હોઈએ,
આપણે અગાઉથી વિશ્વસનીય છીએ.
આપણને ફક્ત સારા આધાર જોઈએ.
જયારે આપણી પાસે સત્તા નથી,
આપણી વિશ્વસનીય નથી.
આપણને મજબુત આધાર જોઈએ.
અને નિષ્ણાત બનવાનો
ઘણા રસ્તા પૈકીનો એક રસ્તો છે
કે આપણા જુસ્સાની અંદર ઘુસી જવું.
મારી ઈચ્છા છે કે આવનારા થોડા દિવસોમાં
સૌ પોતપોતાના મિત્રના ઘરે જાય
અને બસ તેઓને કહે,
"તું મને તારા જુસ્સાનું વર્ણન કર."
મેં પૂરી દુનિયામાં લોકો પાસે આ કરાવેલું છે
અને મેં તેઓને પૂછ્યું,
"તમે સામેવાળા વ્યક્તિમાં શું નોંધ્યું
જયારે તેઓ પોતાનો જુસ્સો જણાવતા હતા?"
અને બધા જવાબ હંમેશા સરખા હતા.
"તેઓની આંખો મોટી થઈ અને ચમકતી હતી."
"તેઓ મલકાતા હતા ખુબ તેજસ્વી રીતે ."
"તેઓ પોતાના હાથ બધે ફેરવતા હતા --
મારે નમવું પડ્યું કેમ કે
તેના હાથ મારી બાજુ આવતા હતા.
"તેઓ ઝડપથી
થોડી ઊંચી તીવ્રતા સાથે બોલતા હતા."
(હાસ્ય)
"તે મને કોઈ રહસ્ય કેહવાના
હોય એ રીતે નમી ગયા."
અને પછી મેં તેઓને પૂછ્યું,
"તમને કેવો અનુભવ થયો જયારે
તમે તેમના જુસ્સાને સાંભળતા હતા?"
તેઓએ કહ્યું, "મારી આંખો ચમકતી હતી.
હું મલકાતો હતો.
હું ઢળતો ગયો."
જયારે આપણે આપણા જુસ્સાની અંદર ઘુસી જઈએ છીએ
આપણે કૃતનિશ્ચયી થઈએ છીએ
પોતાની જ આંખોમાં, અવાજ ઉઠાવવા માટે,
પણ આપણને અન્ય લોકો તરફથી પણ
અવાજ ઉઠાવવા માટે છૂટ મળી જાય છે.
જુસ્સાની અંદર જવું ત્યારે પણ કામ કરે છે
જ્યારે આપણે ખુબ નબળા હોઈએ.
પુરુષો અને મહિલાઓ બંનેને કામની જગ્યાએ
સજા મળે છે જયારે તેઓ આંસુડા પાડે છે.
પરંતુ લીઝી વુલ્ફ એ બતાવ્યું છે કે જયારે
આપણે આપણી લાગણીઓને જુસ્સો બનાવી દઈએ છીએ,
આપણું જે બિનઉપયોગી રોવાનું છે એ પુરુષો
અને સ્ત્રીઓ બંને માટે ગાયબ થઈ જાય છે.
મારા સ્વર્ગસ્થ પિતાના અમુક શબ્દો
પરથી હું પૂર્ણ કરીશ
કે તે મારા જોડિયા ભાઈના
લગ્ન વખતે બોલ્યા હતા.
આ જુઓ અમારી તસ્વીર.
મારા પિતા પણ મારી જેમ મનોવિજ્ઞાની હતા,
પરંતુ એનો ખરો પ્રેમ અને
ખરું પેસન સિનેમા હતું,
મારા ભાઈની જેમ.
અને તેથી તેમણે મારા ભાઈના
લગ્ન માટે પ્રવચન તૈયાર કર્યું
આપણા માણસના રૂપમાં ભજવાતી ભૂમિકાની.
અને તેમણે કહ્યું, "તમે જેટલા હળવા,
એટલા તમારા અભિનયને સમૃદ્ધ અને મુલ્યવાન
બનાવવા માટે તમે ઉમદા બનાવતા જાઓ છો.
જેઓ પોતાની ભૂમિકાઓને ભેટી લે
અને પોતાનો અભિનય સુધારતા જાય
તેઓ સ્વયં પ્રગતિ, બદલાવ
અને વિસ્તાર કરે છે.
સરસ રીતે રમો,
અને તમારા દિવસો મોટે ભાગે આનંદીત હશે."
મારા પપ્પા એ કેહતા હતા
કે આપણને બધાને આ દુનિયામાં સીમાઓ
અને ભૂમિકાઓ સોંપવામાં આવી છે.
પણ તેઓ આ વાતનો સાર પણ કેહતા હતા :
આ ભૂમિકાઓ અને સીમાઓ સતત
વિસ્તરતી અને વિકસતી રહે છે.
તો જયારે કોઈ ઘટના સાદ કરે,
એક વિકરાળ મા બની જાઓ
અને નમ્ર બની સલાહ લો.
મજબુત આધાર અને વફાદાર મિત્રો તૈયાર કરો.
જુસ્સાભેર દ્રષ્ટિકોણ બદલતા શીખો.
અને જો આ બધા સાધનો વાપરશો --
અને તમારામાંથી દરેક આ
સાધનોનો ઉપયોગ કરી શકે છે --
તમે તમારા સ્વીકૃત વર્તણુંકની
સીમાનો વિસ્તાર કરશો.
અને તમારા દિવસો મોટે ભાગે આનંદી હશે.
ધન્યવાદ.
(અભિવાદન)