WEBVTT

00:00:01.458 --> 00:00:05.830
تصور کنید در یک بار، یا دیسکو هستید،

00:00:05.866 --> 00:00:08.636
و سر صحبت را باز می کنید، و بعد از مدتی،
این سؤال پیش میاد،

00:00:08.636 --> 00:00:11.262
«خب، شغلت چیه؟»

00:00:12.294 --> 00:00:16.942
و چون فکر میکنید
شغل شما جالبه،

00:00:16.967 --> 00:00:18.985
می گویید، «ریاضیدانم.»
(خنده)

00:00:19.550 --> 00:00:23.155
و ناگزیر، در طی گفت و گو

00:00:23.190 --> 00:00:25.560
یکی از این دو عبارت پیش میاد:

00:00:25.595 --> 00:00:29.065
الف) «ریاضی من وحشتناک بود،
اما تقصیر من نبود.

00:00:29.100 --> 00:00:32.274
دلیلش این بود که
معلم بد بود.» (خنده)

00:00:32.309 --> 00:00:36.253
یا ب) «اما واقعاً ریاضی
به چه دردی میخوره؟» (خنده)

00:00:36.288 --> 00:00:40.289
حالا میخوام به مورد ب بپردازم.
(خنده)

00:00:40.324 --> 00:00:43.875
وقتی کسی از شما میپرسد
ریاضی به چه درد میخورد

00:00:43.910 --> 00:00:47.770
منظورش کاربردهای
علم ریاضیات نیست.

00:00:47.805 --> 00:00:50.297
منظورش اینه که

00:00:50.322 --> 00:00:54.232
چرا مجبور بودیم چرندیاتی را بخونیم که هرگز
دوباره تو زندگی به دردمون نخوره؟ (خنده)

00:00:54.232 --> 00:00:55.959
منظورش در واقع اینه.

00:00:55.994 --> 00:00:58.574
خب وقتی از ریاضیدانها می پرسند
ریاضی به چه درد می خوره،

00:00:58.574 --> 00:01:01.914
معمولاً دونوع جواب می دهند:

00:01:01.949 --> 00:01:07.989
۵۴.۵۱ درصد ریاضیدانها
حالت حمله به خودشون میگیرند،

00:01:08.024 --> 00:01:13.109
و ۴۴.۷۷ درصد ریاضیدانها
حالت دفاعی میگیرند.

00:01:13.144 --> 00:01:16.788
۰.۸ درصد ی هم غیرعادی هستند،
که من خودم جزوشون هستم.

00:01:16.824 --> 00:01:18.845
اونهایی که حمله میکنند کی هستند؟

00:01:18.880 --> 00:01:21.966
حمله کنندهها ریاضیدانهایی هستند
که به شما میگن

00:01:22.001 --> 00:01:26.197
این سؤال معنی ندارد،
چون مفهوم ریاضیات داخل خودشه--

00:01:26.232 --> 00:01:29.229
مجموعهای زیبا
که مفهوم خودش رو دارد--

00:01:29.264 --> 00:01:33.159
و اینکه دلیلی ندارد دائم
به دنبال کاربردهای احتمالی باشیم.

00:01:33.194 --> 00:01:35.581
شعر به چه درد میخورد؟
عشق به چه درد میخورد؟

00:01:35.606 --> 00:01:40.018
خود زندگی به چه درد میخورد؟
این چه جور سؤالیه؟ (خنده)

00:01:40.053 --> 00:01:44.311
مثلاً هاردی
یه نمونه از این نوع حمله هاست.

00:01:44.346 --> 00:01:46.442
و اونهایی که حالت دفاعی میگیرن،
به شما میگن،

00:01:46.442 --> 00:01:52.068
"حتی اگه اون رو نمی فهمی، دوست من،
ریاضی ورای همه چیزه." (خنده)

00:01:52.103 --> 00:01:57.993
اون آقایان، همیشه
پل ها و رایانه ها رو مثال میزنن.

00:01:58.028 --> 00:02:02.079
"اگه ریاضی ندونی،
پلها فرو خواهند ریخت." (خنده)

00:02:02.114 --> 00:02:05.193
درسته، رایانه کلاً به ریاضی مربوط میشه.

00:02:05.228 --> 00:02:08.008
و حالا همین آقایان میگن

00:02:08.043 --> 00:02:12.600
امنیت اطلاعات و کارتهای اعتباری
با اعداد اول سر و کار دارن.

00:02:12.635 --> 00:02:16.989
این جوابیه که معلم ریاضی به شما می داد
اگه ازش می پرسیدین.

00:02:17.024 --> 00:02:19.829
اون جزو کسانی است که دفاع می کنن.

00:02:19.864 --> 00:02:21.389
خوب، پس حق با کیه؟

00:02:21.424 --> 00:02:23.760
اونهایی که میگن لازم نیست
ریاضی هدف داشته باشه،

00:02:23.795 --> 00:02:26.329
یا اونهایی که میگن
همه کارهای ما با ریاضی ارتباط داره؟

00:02:26.329 --> 00:02:28.330
در واقع، هر دو درست میگن.

00:02:28.365 --> 00:02:32.475
اما یادتون هست که گفتم من از اون ۰.۸ درصد
غیرعادی هستم که نظر دیگه ای دارن؟

00:02:32.510 --> 00:02:36.329
خوب، بفرمایید،
ازم بپرسین ریاضی به چه درد میخوره.

00:02:36.364 --> 00:02:39.698
(حضار می پرسند)

00:02:39.733 --> 00:02:47.145
خوب، ۷۶/۳۴ درصد از شما سؤال رو پرسیدن،
۲۳/۴۱ درصد هیچ چیز نگفتن،

00:02:47.180 --> 00:02:51.635
و ۰/۸ درصد--
مطمئن نیستم اونها چه کار می کنن.

00:02:51.670 --> 00:02:58.013
خوب، به اون ۷۶/۳۱ درصد عزیز میگم--درسته
که لازم نیست ریاضی در خدمت هدفی باشه،

00:02:58.013 --> 00:03:01.457
این درسته که ریاضی
یه مجموعه ی زیبا و معنی داره،

00:03:01.482 --> 00:03:04.822
شاید یکی از بزرگترین تلاشهای جمعی

00:03:04.847 --> 00:03:07.303
که در تاریخ بشر موفق شده.
اما این هم درسته که

00:03:07.338 --> 00:03:11.165
جایی که دانشمندان و اهل فن
دنبال فرضیات ریاضی هستند

00:03:11.200 --> 00:03:16.061
که به اونها امکان پیشرفت بده،

00:03:16.096 --> 00:03:19.887
اونها در داخل مجموعه ای از ریاضیات هستند
که در همه چیز رسوخ کرده.

00:03:19.922 --> 00:03:23.390
این درسته که باید
کمی عمقی تر رفت

00:03:23.415 --> 00:03:25.095
تا مفهوم علم رو دید.

00:03:25.120 --> 00:03:29.288
علم بر اساس بینش و خلاقیت کار می کنه.

00:03:29.323 --> 00:03:32.772
ریاضیات بینش رو کنترل
و خلاقیت رو رام می کنه.

00:03:32.807 --> 00:03:37.415
تقریباً هر کسی که اینو قبلاً نشنیده باشه
تعجب می کنه وقتی بشنوه

00:03:37.450 --> 00:03:42.657
که اگه کاغذی به ضخامت ۰/۱ میلیمتر،یعنی 
اندازه ای معمولی را بگیریم،

00:03:42.692 --> 00:03:46.075
و، اگه به اندازه کافی بزرگ باشه،
۵۰ بار تا کنیم،

00:03:46.110 --> 00:03:52.395
ضخامتش تقریباً فاصله زمین تا خورشید
رو پر می کنه.

00:03:52.430 --> 00:03:57.196
بینش شما میگه این غیرممکنه.
محاسبه رو انجام بدین و می بینین که درسته.

00:03:57.231 --> 00:03:58.845
ریاضیات به این درد میخوره.

00:03:58.880 --> 00:04:03.067
این درسته که علم،
همه انواع علم، فقط به این دلیل معنی داره

00:04:03.102 --> 00:04:06.788
که به ما اجازه میده بهتر بفهمیم
این دنیای زیبا را که در اون زندگی می کنیم.

00:04:06.823 --> 00:04:09.816
و با این کار، به ما کمک میکنه

00:04:09.841 --> 00:04:11.849
تا از مشکلات این دنیای رنج آوراجتناب کنیم.

00:04:11.849 --> 00:04:15.235
علومی هستند که به طور کاملاً مستقیم
در این مسیر به ما کمک می کنن.

00:04:15.260 --> 00:04:17.003
مثل علم سرطان شناسی.

00:04:17.038 --> 00:04:20.495
و علوم دیگه ای هستن که ما از دور
به اونها نگاه می کنیم، گاهی با حسادت،

00:04:20.530 --> 00:04:23.044
اما با علم به اینکه
ما از اونها حمایت می کنیم.

00:04:23.079 --> 00:04:25.657
همه علوم پایه از اونها حمایت می کنن،

00:04:25.682 --> 00:04:27.395
شامل ریاضیات.

00:04:28.268 --> 00:04:31.726
همه چیزی که علم را، علم میکنه،
دقت بالای ریاضیه.

00:04:31.761 --> 00:04:36.572
و اون دقت بالا باعث
نتایج ابدی میشه.

00:04:36.607 --> 00:04:39.037
شاید گفته اید یا شنیده اید

00:04:39.072 --> 00:04:42.478
که الماس ابدی است، درسته؟

00:04:42.513 --> 00:04:45.892
این بستگی به تعریف شما
از ابدی داره.

00:04:45.927 --> 00:04:49.569
یک نظریه-- واقعا ابدی است! (خنده)

00:04:49.604 --> 00:04:53.116
نظریه فیثاغورث هنوز درسته،

00:04:53.151 --> 00:04:56.351
حتی با اینکه فیثاغورث فوت کرده،
به شما اطمینان میدم که درسته. (خنده)

00:04:56.351 --> 00:04:59.876
حتی اگه جهان زیر و رو بشه
نظریه فیثاغورث همچنان درست خواهد بود.


00:04:59.911 --> 00:05:05.508
هر جا که دو ضلع یک مثلث
به یک وتر خوب برسن (خنده)

00:05:05.543 --> 00:05:08.819
نظریه فیثاغورث مثل توپ
کار می کنه، مثل توپ.

00:05:08.843 --> 00:05:15.336
(تشویق)

00:05:15.361 --> 00:05:18.997
خوب، ما ریاضیدانها خود را وقف
سر و کله زدن با نظریه ها کردیم.

00:05:19.032 --> 00:05:22.908
حقایق ابدی. اما همیشه
به راحتی نمیشه تفاوت بین

00:05:22.943 --> 00:05:26.205
یک حقیقت ابدی، یا نظریه،
و یک حدس ساده را فهمید.

00:05:26.240 --> 00:05:29.834
نیاز به اثبات داره.

00:05:29.869 --> 00:05:35.949
به عنوان مثال، فرض کنید من یک زمین بزرگ
عظیم نامحدود دارم.

00:05:35.984 --> 00:05:39.702
میخوام اون رو با تکه های مساوی بپوشونم،
بدون اینکه هیچ درزی باقی بمونه.

00:05:39.737 --> 00:05:41.836
می تونم از مربع استفاده کنم، درسته؟

00:05:41.871 --> 00:05:46.542
می تونم از مثلث استفاده کنم.
دایره نه، درزهای کوچکی باقی میذاره.

00:05:46.577 --> 00:05:48.969
بهترین شکل کدومه؟

00:05:49.004 --> 00:05:53.067
شکلی که همون مساحت رو بپوشونه
اما محیط کمتری داشته باشه.

00:05:53.102 --> 00:05:58.056
در سال ۳۰۰، پاپوس اسکندرانی
گفت بهترین راه استفاده از شش ضلعی است،

00:05:58.091 --> 00:06:01.469
درست همون کاری که زنبورها می کنن.
اما ثابتش نکرد!

00:06:01.494 --> 00:06:04.538
آقا گفت، "اوه، شش ضلعی، چه عالی!
بیا بریم سراغ شش ضلعی!"

00:06:04.573 --> 00:06:08.288
ثابتش نکرد،
یک حدس ساده زد، گفت "شش ضلعی!"

00:06:08.323 --> 00:06:12.394
و جهان، همون طور که میدونین، به دو دسته
پاپیست ها و آنتی پاپیست ها تقسیم شد.

00:06:12.429 --> 00:06:18.195
تا ۱۷۰۰ سال بعد،
۱۷۰۰ سال بعد

00:06:18.230 --> 00:06:24.212
وقتی در ۱۹۹۹ توماس هیلز ثابت کرد

00:06:24.247 --> 00:06:28.276
که حق با پاپوس و زنبورهاست--
بهترین شکل شش ضلعیه.

00:06:28.301 --> 00:06:30.871
و این یه نظریه شد،
نظریه کندوی عسل،

00:06:30.896 --> 00:06:33.140
که تا ابد و ابد درست خواهد بود،

00:06:33.165 --> 00:06:35.020
بیشتر از هر الماسی که
ممکنه داشته باشین.

00:06:35.045 --> 00:06:36.195
(خنده)

00:06:36.220 --> 00:06:38.683
اما چی میشه اگه
بریم سراغ سه بعدی ها؟

00:06:38.718 --> 00:06:44.352
اگه بخوایم فضا رو با تکه های مساوی پر کنیم،
بدون اینکه درزی باقی بمونه،

00:06:44.387 --> 00:06:45.998
می تونم از مکعب استفاده کنم، درسته؟

00:06:46.033 --> 00:06:50.019
کُره نه، سوراخ هایی باقی می مونه.
(خنده)

00:06:50.054 --> 00:06:52.587
بهترین شکل چیه؟

00:06:52.622 --> 00:06:57.562
لرد کلوین،
همون درجه کلوین معروف،

00:06:57.597 --> 00:07:05.139
گفت بهترین شکل هشت وجهی ناقص است (خنده)

00:07:05.174 --> 00:07:16.069
که، همون طور که همه تون می دونین (خنده)
این چیزیه که اینجاست! (تشویق)

00:07:16.104 --> 00:07:20.610
بجنبید. کیه که تو خونه ش
یک هشت وجهی ناقص نداشته باشه؟ (خنده)

00:07:20.635 --> 00:07:23.720
دست کم یه پلاستیکی اش. "عسل، هشت وجهی
ناقص رو بیار، مهمون داریم."

00:07:23.745 --> 00:07:28.243
همه یکی دارن! (خنده)
اما کلوین ثابتش نکرد.

00:07:28.278 --> 00:07:32.670
یه حدس زد--
فرضیه کلوین.

00:07:32.705 --> 00:07:37.427
جهان، همون طور که میدونین، به دو دسته
کلوینیست ها و آنتی کلوینیست ها تقسیم شد

00:07:37.452 --> 00:07:39.203
(خنده)

00:07:39.228 --> 00:07:45.823
تا حدود یکصد سال بعد

00:07:45.859 --> 00:07:50.672
وقتی یه نفر سازه بهتری پیدا کرد.

00:07:50.707 --> 00:07:55.626
ویار و فلان
این چیز کوچک را که اینجاست پیدا کردن--

00:07:55.661 --> 00:08:01.714
(خنده) این سازه که اسم تیزهوشانه ای
روی اون گذاشتن

00:08:01.749 --> 00:08:05.732
"سازه ویر-فلان" (خنده)

00:08:05.768 --> 00:08:08.112
ظاهراً شکل عجیبی داره،
اما خیلی هم عجیب نیست.

00:08:08.137 --> 00:08:10.016
این هم در طبیعت وجود داره.

00:08:10.041 --> 00:08:14.399
خیلی جالبه که این سازه،

00:08:14.434 --> 00:08:18.012
به دلیل ویژگیهای هندسی خود،
برای ساخت مرکز ورزشهای آبی

00:08:18.047 --> 00:08:20.824
در المپیک پکن به کار رفت.

00:08:20.859 --> 00:08:24.089
اونجا، مایکل فلپس
برنده هشت مدال طلا شد،

00:08:24.124 --> 00:08:26.645
و بهترین شناگر تاریخ شد.

00:08:26.680 --> 00:08:30.036
خوب، تا وقتی که یکی
بهتر از اون از راه برسه، درسته؟

00:08:30.071 --> 00:08:32.666
همین اتفاق ممکنه
برای سازه ویر-فلان بیفته.

00:08:32.701 --> 00:08:35.473
این بهترین شکله
تا وقتی که یه شکل بهتر از راه برسه.

00:08:35.508 --> 00:08:39.645
اما مراقب باشین، چون این یکی
واقعاً این شانس رو داره

00:08:39.680 --> 00:08:44.775
که در عرض حدود یکصد سال،
یا حتی تا ۱۷۰۰ سال،

00:08:44.810 --> 00:08:50.603
که یه نفر ثابت کنه این شکل
بهترین گزینه ممکن برای این کاره.

00:08:50.638 --> 00:08:54.898
بعد از اون یه نظریه خواهد شد،
یه حقیقت، تا ابد و ابد.

00:08:54.933 --> 00:08:56.599
بیشتر از هر الماسی.

00:08:58.469 --> 00:09:05.463
پس اگه بخواین به یه نفر بگین
که تا ابد عاشقش خواهید بود

00:09:05.488 --> 00:09:06.638
(خنده)

00:09:06.663 --> 00:09:09.289
می تونین بهش یه الماس بدین.

00:09:09.324 --> 00:09:13.619
اما اگه میخواین بهش بگین
که تا ابد و ابد عاشقش خواهید بود،

00:09:13.644 --> 00:09:14.794
یه نظریه بهشون بدین! (خنده)

00:09:14.819 --> 00:09:20.126
اما یه لحظه صبر کنین،
باید بهش ثابت کنید،

00:09:20.161 --> 00:09:23.105
که عشق شما در حد یه حدس باقی نمی مونه.

00:09:23.140 --> 00:09:26.963
(تشویق)