WEBVTT 00:00:06.947 --> 00:00:10.997 Gök gürültüleri ve şimşek patlamaları, kabarık bir denizi aydınlatıyor, 00:00:10.997 --> 00:00:14.297 bir gemi dalgaların altında kalıyor. 00:00:14.297 --> 00:00:19.337 Bu sıradan bir fırtına değil, şiddetli ve hınçlı bir fırtına 00:00:19.337 --> 00:00:24.047 ve Shakespeare'in en esrarengiz oyunu için zemin hazırlıyor. 00:00:24.047 --> 00:00:27.097 Gökyüzü belirginleştikçe bizimkinden çok uzak gibi görünen 00:00:27.107 --> 00:00:31.637 bir dünyaya davet ediliyoruz, fakat özgürlük, güç ve kontrolle ilgili 00:00:31.637 --> 00:00:35.577 benzer kaygılarla dolu bir dünya. NOTE Paragraph 00:00:35.577 --> 00:00:39.387 "Fırtına" doğa olaylarına maruz kalan ıssız bir adada geçiyor 00:00:39.387 --> 00:00:44.717 ve sürgün edilmiş Milan Dükü Prospero'nun büyüsüyle ve gücüyle yönetiliyor. 00:00:44.717 --> 00:00:49.417 Erkek kardeşi Antonio tarafından ihanete uğrayan Prospero, 00:00:49.417 --> 00:00:54.307 adada kızı Miranda ve sevgili kitaplarıyla on iki yıl mahsur kalıyor. 00:00:54.307 --> 00:00:57.777 Zamanında adanın büyüsünü öğrenmiş 00:00:57.777 --> 00:01:00.887 ve bunu, adanın doğal ruhunu dizginlemek için kullanıyor. 00:01:00.887 --> 00:01:04.617 Ayrıca tek dünyevi yerli olan, kederli ve şeytanlaştırılmış 00:01:04.617 --> 00:01:08.167 Caliban'ı da yönetiyor. NOTE Paragraph 00:01:08.167 --> 00:01:13.467 Fakat yıllarca birikmiş intikamdan sonra, Prospero'nun düşmanı ortaya çıkıyor. 00:01:13.467 --> 00:01:16.277 Büyücü, çırpınan hayalet Ariel'in yardımıyla 00:01:16.277 --> 00:01:21.987 erkek kardeşinin gemisini yok ediyor ve denizcilerini de kıyıya atıyor. 00:01:21.987 --> 00:01:25.677 Prospero'nun entrikası, kızının aşk hayatına bile uzanıyor, 00:01:25.677 --> 00:01:29.707 kızının, sahile vurmuş prens Ferdinand'a aşık olmasını planlıyor. 00:01:29.707 --> 00:01:32.867 Prospero ve Ariel, Antonio'ya yaklaştıkça 00:01:32.867 --> 00:01:35.797 Caliban, adayı almak için komik bir plan yapan 00:01:35.797 --> 00:01:39.317 birkaç sarhoş gemiciyle birlik oluyor. NOTE Paragraph 00:01:39.317 --> 00:01:42.957 Oyun, toplumu en temel arzularına kadar götürüyor, 00:01:42.957 --> 00:01:48.287 her grup - ada, diğer insanlar veya kendi kaderleri üzerinde kuracakları - 00:01:48.287 --> 00:01:50.307 gücün sıcak takibinde. 00:01:50.307 --> 00:01:54.327 Fakat Shakespeare, gücün her zaman hareket eden bir hedef olduğunu biliyor 00:01:54.327 --> 00:01:57.047 ve karakterlerin karanlık geçmişini ortaya çıkardıkça 00:01:57.047 --> 00:02:01.637 bu korkunç döngünün bitip bitmeyeceğini merak ediyoruz. NOTE Paragraph 00:02:01.637 --> 00:02:04.447 Antonio, Prospero'ya haksızlık etmiş olsa da 00:02:04.447 --> 00:02:07.787 Prospero uzun süredir adayı kendi emellerine alet etmiş, 00:02:07.787 --> 00:02:11.907 büyülü mülklerini ve doğal kaynaklarını kendisi için saklamıştır. 00:02:11.907 --> 00:02:15.117 Özellikle Caliban, bu ele geçirişi arzuluyor. 00:02:15.117 --> 00:02:17.054 Adayı daha önce yönetmiş 00:02:17.054 --> 00:02:19.614 bir cadı olan Sycorax'ın oğlu, 00:02:19.614 --> 00:02:22.564 ilk başlarda sürgünlere yer bulmaları için yardım ediyordu. 00:02:22.564 --> 00:02:26.814 Fakat onların kölesi haline geldi ve öfkeli pişmanlıkla söyleniyor: 00:02:26.817 --> 00:02:29.537 "Ve sonra sizi sevdim,/ Ve sizlere adanın 00:02:29.537 --> 00:02:32.497 tüm özelliklerini gösterdim/ Serin kaplıcalar, 00:02:32.497 --> 00:02:35.857 tuzlu sular, çorak yerler ve bereketliler./ 00:02:35.857 --> 00:02:38.267 Böyle yaptığım için lanetlendim!" NOTE Paragraph 00:02:38.267 --> 00:02:41.117 Bu gürleyen dil ve kaynayan öfkeyle, 00:02:41.117 --> 00:02:45.347 Caliban, Prospero'ya sürekli kimin önce geldiğini hatırlatıyor: 00:02:45.347 --> 00:02:50.347 ada, annem Sycorax'dan bana kalmıştır, onu sen benden aldın. 00:02:50.347 --> 00:02:52.998 Ancak Sycorax da adayı suistimal etmişti 00:02:52.998 --> 00:02:56.248 ve Prospero serbest bırakana dek, Ariel'i hapsetmişti. 00:02:56.248 --> 00:03:00.898 Şimdi Ariel borcunu ödeme ve özgürlüğünü kazanma umuduyla vaktini geçirirken 00:03:00.898 --> 00:03:04.818 Caliban da süresiz olarak ya da Prospero iş başında olduğu sürece 00:03:04.818 --> 00:03:07.458 esir edildi. NOTE Paragraph 00:03:07.458 --> 00:03:09.558 Bu ve diğer birçok nedenle, 00:03:09.558 --> 00:03:13.538 Fırtına sıklıkla bir sömürgecilik ve "cesur yeni dünya(lar)la" karşılaşma 00:03:13.538 --> 00:03:18.158 sonucu ortaya çıkan ahlaki ikilemlerin incelemesi olarak okundu. 00:03:18.158 --> 00:03:21.661 Oyunda kurum ve adaletlerle ilgili sorular asılı duruyor: 00:03:21.661 --> 00:03:24.201 Caliban adanın haklı yöneticisi mi? 00:03:24.201 --> 00:03:26.181 Ariel özgürlüğe uçacak mı? 00:03:26.181 --> 00:03:28.551 Prospero ise güçlü idareci mi, - 00:03:28.551 --> 00:03:34.581 yoksa bu işte karakterlerin idrakinin ötesinde, daha derin bir sihir mi var? NOTE Paragraph 00:03:34.581 --> 00:03:35.711 Ariel oyun boyunca 00:03:35.711 --> 00:03:39.521 Prospero'ya sürekli borçlu olduğu özgürlüğü hatırlatıyor. 00:03:39.521 --> 00:03:42.501 Fakat istilacının, onun kontrolünü bırakıp bırakamayacağı 00:03:42.501 --> 00:03:44.631 sorusu orada duruyor. 00:03:44.631 --> 00:03:48.861 Shakespeare'in son oyununun "Fırtına" olduğuna inanıldığına göre, 00:03:48.861 --> 00:03:52.431 oyunda bir saltanatın bitmesi sorusu özellikle güç kazanmaktadır. 00:03:52.431 --> 00:03:57.011 Prospero'nun eylemleri birçok yönden özenle entrikalar hazırlayan, 00:03:57.011 --> 00:04:00.551 etrafındakilere hile yapan ve karakterlere ve seyirciye de 00:04:00.551 --> 00:04:05.501 büyü yapan büyük göstericinin kendi eylemlerini yansıtır. NOTE Paragraph 00:04:05.501 --> 00:04:09.256 Fakat o büyük güç ve kontrol performansının sonunda, 00:04:09.256 --> 00:04:12.942 Prospero'nun son sözleri, Shakespeare'in seyirciler - 00:04:12.942 --> 00:04:16.712 ve karakterleri üzerindeki gücü - aracılığıyla alçak gönüllülüğünü gösterir. 00:04:16.712 --> 00:04:20.602 "Gönül almasını bilen ellerinizle/ Kibar nefesiniz doldursun yelkenlerimi/ 00:04:20.602 --> 00:04:26.292 Doldurmalı yoksa, memnun etmek için tasarladığımı başaramam." 00:04:26.292 --> 00:04:30.042 Bu, Shakespeare'in büyük gösterici olarak, kendisini alkışımıza teslim eden 00:04:30.042 --> 00:04:34.982 kendi rolünü anımsatmaktadır.