[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.81,0:00:14.04,Default,,0000,0000,0000,,Przeciętny 20-latek zna\Nod 27 do 52 tysięcy słów.
Dialogue: 0,0:00:14.04,0:00:20.05,Default,,0000,0000,0000,,Do 60. roku życia średnia wzrasta\Ndo przedziału od 35 do 56 tysięcy.
Dialogue: 0,0:00:20.05,0:00:24.33,Default,,0000,0000,0000,,Wymówienie większości wyrazów\Nna głos trwa mniej niż sekundę,
Dialogue: 0,0:00:24.33,0:00:28.54,Default,,0000,0000,0000,,więc przy każdym słowie mózg\Nmusi szybko podjąć decyzję.
Dialogue: 0,0:00:28.54,0:00:32.24,Default,,0000,0000,0000,,Która z tysięcy opcji jest poprawna?
Dialogue: 0,0:00:32.24,0:00:36.34,Default,,0000,0000,0000,,W około 98% przypadków mózg\Ndobiera prawidłowe słowo.
Dialogue: 0,0:00:36.34,0:00:37.48,Default,,0000,0000,0000,,Jak?
Dialogue: 0,0:00:37.48,0:00:41.12,Default,,0000,0000,0000,,Rozumienie mowy różni się\Nod rozumienia tekstu
Dialogue: 0,0:00:41.12,0:00:44.38,Default,,0000,0000,0000,,i przypomina rozumienie języka migowego,
Dialogue: 0,0:00:44.38,0:00:48.86,Default,,0000,0000,0000,,chociaż rozumienie mowy\Nzbadano lepiej niż język migowy.
Dialogue: 0,0:00:48.86,0:00:51.42,Default,,0000,0000,0000,,Klucz do rozumienia mowy
Dialogue: 0,0:00:51.42,0:00:54.69,Default,,0000,0000,0000,,to rola mózgu jako procesora równoległego,
Dialogue: 0,0:00:54.69,0:00:58.69,Default,,0000,0000,0000,,co oznacza, że wiele działań\Njest wykonywanych w tym samym czasie.
Dialogue: 0,0:00:58.69,0:01:01.44,Default,,0000,0000,0000,,Zgodnie z większością teorii\Nkażde znane nam słowo
Dialogue: 0,0:01:01.44,0:01:05.77,Default,,0000,0000,0000,,jest przypisane do oddzielnej\Njednostki przetwarzania,
Dialogue: 0,0:01:05.77,0:01:10.93,Default,,0000,0000,0000,,która ma ocenić,\Nczy słyszane słowo to ten wyraz.
Dialogue: 0,0:01:10.93,0:01:15.14,Default,,0000,0000,0000,,W mózgu jednostka przetwarzająca,\Ndo której przypisane jest słowo,
Dialogue: 0,0:01:15.14,0:01:19.80,Default,,0000,0000,0000,,przypomina schemat aktywności\Nokreślonych grup neuronów
Dialogue: 0,0:01:19.80,0:01:21.69,Default,,0000,0000,0000,,w korze mózgowej.
Dialogue: 0,0:01:21.69,0:01:23.51,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy słyszymy początek słowa,
Dialogue: 0,0:01:23.51,0:01:27.29,Default,,0000,0000,0000,,uaktywnia się kilka tysięcy jednostek,
Dialogue: 0,0:01:27.29,0:01:29.35,Default,,0000,0000,0000,,bo już sam początek słowa
Dialogue: 0,0:01:29.35,0:01:31.53,Default,,0000,0000,0000,,daje wiele możliwości.
Dialogue: 0,0:01:31.53,0:01:35.54,Default,,0000,0000,0000,,W czasie wypowiadania słowa\Ncoraz więcej jednostek rejestruje
Dialogue: 0,0:01:35.54,0:01:40.67,Default,,0000,0000,0000,,brak kluczowych danych i się wyłącza.
Dialogue: 0,0:01:40.67,0:01:43.13,Default,,0000,0000,0000,,Na długo przed końcem słowa
Dialogue: 0,0:01:43.13,0:01:48.09,Default,,0000,0000,0000,,pozostaje tylko jeden aktywny\Nschemat przypisany do danego słowa.
Dialogue: 0,0:01:48.09,0:01:50.83,Default,,0000,0000,0000,,To "moment rozpoznania".
Dialogue: 0,0:01:50.83,0:01:53.65,Default,,0000,0000,0000,,W trakcie wyszukiwania konkretnego słowa
Dialogue: 0,0:01:53.65,0:01:56.72,Default,,0000,0000,0000,,aktywne jednostki wyciszają inne,
Dialogue: 0,0:01:56.72,0:01:58.84,Default,,0000,0000,0000,,żeby oszczędzić istotne milisekundy.
Dialogue: 0,0:01:58.84,0:02:03.64,Default,,0000,0000,0000,,Większość ludzi rozumie\Ndo około ośmiu sylab na sekundę.
Dialogue: 0,0:02:03.64,0:02:06.96,Default,,0000,0000,0000,,Jednak chodzi nie tylko\No rozpoznanie słowa,
Dialogue: 0,0:02:06.96,0:02:10.42,Default,,0000,0000,0000,,ale też jego zrozumienie.
Dialogue: 0,0:02:10.42,0:02:13.72,Default,,0000,0000,0000,,Jeszcze przed dokładnym \Nrozpoznaniem słowa
Dialogue: 0,0:02:13.72,0:02:16.88,Default,,0000,0000,0000,,mózg ma dostęp do wielu\Npotencjalnych znaczeń.
Dialogue: 0,0:02:16.88,0:02:21.90,Default,,0000,0000,0000,,Badania pokazują,\Nże już po usłyszeniu początku,
Dialogue: 0,0:02:21.90,0:02:23.30,Default,,0000,0000,0000,,jak "cap",
Dialogue: 0,0:02:23.30,0:02:26.80,Default,,0000,0000,0000,,słuchacze przed usłyszeniem całego słowa\Nrejestrują potencjalne znaczenia,
Dialogue: 0,0:02:26.80,0:02:31.97,Default,,0000,0000,0000,,jak "captain", czyli kapitan,\Nalbo "capital", czyli stolica.
Dialogue: 0,0:02:31.97,0:02:35.12,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy słyszymy dane słowo,
Dialogue: 0,0:02:35.12,0:02:38.48,Default,,0000,0000,0000,,w głowie zachodzi krótka eksplozja znaczeń
Dialogue: 0,0:02:38.48,0:02:43.29,Default,,0000,0000,0000,,i do momentu rozpoznania mózg\Nustala jedną interpretację słowa.
Dialogue: 0,0:02:43.29,0:02:46.22,Default,,0000,0000,0000,,Proces rozpoznania przebiega szybciej,
Dialogue: 0,0:02:46.22,0:02:50.82,Default,,0000,0000,0000,,jeśli zamiast pojedynczych słów\Nsłyszymy całe zdanie nadające kontekst.
Dialogue: 0,0:02:50.82,0:02:55.01,Default,,0000,0000,0000,,Kontekst pomaga nam\Nteż w określeniu znaczenia
Dialogue: 0,0:02:55.01,0:02:59.01,Default,,0000,0000,0000,,słów wieloznacznych:\N"bat", czyli kij, i "crane", czyli żuraw,
Dialogue: 0,0:02:59.01,0:03:03.01,Default,,0000,0000,0000,,albo w przypadku homofonów,\Njak "morze" i "może".
Dialogue: 0,0:03:03.01,0:03:07.39,Default,,0000,0000,0000,,Dla osób wielojęzycznych\Njęzyk to kolejna wskazówka
Dialogue: 0,0:03:07.39,0:03:12.71,Default,,0000,0000,0000,,eliminująca słowa niepasujące do języka.
Dialogue: 0,0:03:12.71,0:03:16.71,Default,,0000,0000,0000,,A co z dodaniem nowych słów?
Dialogue: 0,0:03:16.71,0:03:20.71,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jako dorośli możemy\Nczęsto spotkać nowe słowa.
Dialogue: 0,0:03:20.71,0:03:25.11,Default,,0000,0000,0000,,Ale jeśli każde słowo jest reprezentowane\Nprzez określony schemat aktywności
Dialogue: 0,0:03:25.11,0:03:27.44,Default,,0000,0000,0000,,przekazywanej do wielu neuronów,
Dialogue: 0,0:03:27.44,0:03:31.99,Default,,0000,0000,0000,,jak zapobiec nadpisywaniu\Nstarych słów przez nowe?
Dialogue: 0,0:03:31.99,0:03:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Nowe słowa są początkowo\Nprzechowywane w hipokampie,
Dialogue: 0,0:03:38.86,0:03:42.69,Default,,0000,0000,0000,,części mózgu odległej od głównego\Nmagazynu słów w korze mózgowej,
Dialogue: 0,0:03:42.69,0:03:46.06,Default,,0000,0000,0000,,więc nie dzielą neuronów z innymi słowami.
Dialogue: 0,0:03:46.06,0:03:49.07,Default,,0000,0000,0000,,Dopiero po wielu nocach snu
Dialogue: 0,0:03:49.07,0:03:54.47,Default,,0000,0000,0000,,nowe słowa stopniowo\Nprzenoszą się i przeplatają ze starymi.
Dialogue: 0,0:03:54.47,0:03:57.99,Default,,0000,0000,0000,,Według naukowców stopniowy\Nproces wprowadzania słów
Dialogue: 0,0:03:57.99,0:04:01.35,Default,,0000,0000,0000,,pomaga w uniknięciu\Nzastępowaniu znanych słów.
Dialogue: 0,0:04:01.35,0:04:02.77,Default,,0000,0000,0000,,Za dnia
Dialogue: 0,0:04:02.77,0:04:07.30,Default,,0000,0000,0000,,nasza nieświadoma aktywność podczas\Nrozmów generuje eksplozje znaczeń.
Dialogue: 0,0:04:07.30,0:04:12.30,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy śpimy, nasze mózgi\Nintegrują nowe informacje
Dialogue: 0,0:04:12.30,0:04:14.12,Default,,0000,0000,0000,,z siecią słów.
Dialogue: 0,0:04:14.12,0:04:17.66,Default,,0000,0000,0000,,Po obudzeniu jesteśmy gotowi
Dialogue: 0,0:04:17.60,0:04:20.70,Default,,0000,0000,0000,,na stale zmieniający się świat języka.