0:00:06.814,0:00:14.045 ပျမ်းမျှ အသက် ၂၀ ရှိသူတစ်ဦးဟာ မတူတဲ့[br]စကားလုံး ၂၇၀၀၀ နဲ့ ၅၂၀၀၀ ကြားကို သိတယ်။ 0:00:14.045,0:00:20.053 ၆၀ အရွယ်မှာ အရေအတွက်က ၃၅၀၀၀ နဲ့[br]၅၆၀၀၀ ကြား ပျမ်းမျှရှိတယ်။ 0:00:20.053,0:00:24.330 အသံထွက်ပြီးပြောတဲ့ ဒီစကားလုံးအများစုဟာ [br]စက္ကန့်လျော့လျော့ ကြာတယ်။ 0:00:24.330,0:00:28.535 ဒီလို စကားလုံးတိုင်း ကြားရတာနဲ့ ဦးနှောက်က [br]လျင်မြန်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုကို ချရတယ်။ 0:00:28.535,0:00:32.235 ဒီထောင်ချီရှိတဲ့ ရွေးစရာတွေထဲက [br]ဘယ်တစ်လုံးက ကြားလိုက်ရတာနဲ့ လိုက်ဖက်လဲ။ 0:00:32.235,0:00:36.345 အချိန်ရဲ့ ၉၈ % ခန့်မှာ ဦးနှောက်ဟာ [br]မှန်ကန်တဲ့ စကားလုံးကို ရွေးချယ်တတ်တယ်။ 0:00:36.345,0:00:37.475 ဒါပေမဲ့ ဘယ်လိုများလဲ။ 0:00:37.475,0:00:41.115 နှုတ်စကားကို နားလည်ခြင်းဟာ [br]အဖတ် နားလည်ခြင်းနဲ့ ကွာခြားပေမဲ့ 0:00:41.115,0:00:44.375 လက်ဟန်ပြ ဘာသာစကားနဲ့တော့ [br]ဆင်တူတယ်။ 0:00:44.375,0:00:48.861 ဒါပေမဲ့ နှုတ်ပြော စကားလုံး သိမှတ်မှုကို[br]လက်ဟန်ပြ ဘာသာစကားထက် ပိုလေ့လာခဲ့ကြတယ်။ 0:00:48.861,0:00:51.421 နှုတ်ပြောကို နားလည်နိုင်မှု အတွက် အဓိကက 0:00:51.421,0:00:54.691 အပြိုင် လုပ်ဆောင်တဲ့စက်လိုဖြစ်တဲ့[br]ဦးနှောက်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍပါ။ 0:00:54.691,0:00:58.691 ဆိုလိုတာက တစ်ချိန်တည်းမှာ [br]မတူတဲ့ အရာမျိုးစုံကို လုပ်နိုင်တာပါ။ 0:00:58.691,0:01:01.301 ကျွန်ုပ်တို့ သိကြတဲ့ စာလုံးတိုင်းကို[br]အလုပ်တစ်ခုသာရှိတဲ့ 0:01:01.301,0:01:05.771 သီးခြား ထုတ်လုပ်ခြင်း ယူနစ်တစ်ခုမှ [br]တင်ပြတယ်လို့ အယူအဆ အများစုက လက်ခံကြတယ်။ 0:01:05.771,0:01:10.931 စကားလုံး တစ်လုံးလုံးနဲ့ လိုက်ဖက်တဲ့ [br]စကားအသစ်ရဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေကို အကဲဖြတ်ဖို့ပါ။ 0:01:10.931,0:01:15.139 ဦးနှောက်နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ အခြေအနေမှာ[br]စကားလုံးတစ်လုံးကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ 0:01:15.139,0:01:19.796 ထုတ်လုပ်ခြင်း ယူနစ်ဟာ ဦးနှောက် အပြင်လွှာ[br]ထဲက နျူရွန်းတစ်စု အနှံ့က နိုးကြွနေတဲ့ 0:01:19.796,0:01:21.686 လုပ်ဆောင်မှု ပုံစံတစ်ခု ဖြစ်နိုင်တယ်။ 0:01:21.686,0:01:23.506 စကားလုံးတစ်လုံးရဲ့ အစကို ကြားတဲ့အခါ 0:01:23.506,0:01:27.286 ဒီလို ထောင်ချီတဲ့ ယူနစ်တွေက [br]နိုးကြွလာနိုင်တယ်။ 0:01:27.286,0:01:29.352 အကြောင်းက စကားလုံး တစ်လုံးရဲ့ အစနဲ့တင် 0:01:29.352,0:01:31.532 ဖြစ်နိုင်တဲ့ လိုက်ဖက်တာတွေ [br]များစွာရှိလို့ပါ။ 0:01:31.532,0:01:35.535 ဒီနောက် စကားလုံးက ရှေ့ဆက်လေ သတင်းအချက်အလက်[br]ရဲ့အရေးပါတဲ့ အပိုင်းတစ်ခုခုဟာ လွဲနေပြီး 0:01:35.535,0:01:40.666 လုပ်ဆောင်မှု ပျောက်ဆုံးတာကို [br]ပိုများတဲ့ ယူနစ်တွေက မှတ်တမ်းတင်တယ်။ 0:01:40.666,0:01:43.126 ဖြစ်နိုင်တာက စကားလုံးရဲ့ [br]အဆုံးသတ် မတိုင်မီမှာ 0:01:43.126,0:01:48.090 စကားလုံးတစ်လုံးနဲ့ လျော်ညီတဲ့ တစ်ခုတည်းသော[br]နိုးကြွတဲ့ ပုံစံက ဆက်လက် အသက်ဝင်နေတယ်။ 0:01:48.090,0:01:50.828 ဒါကို "သိမှတ်မှု အမှတ်"လို့ ခေါ်တယ်။ 0:01:50.828,0:01:53.648 စကားလုံးတစ်လုံးကို သနေတဲ့ဖြစ်စဉ်မှာ 0:01:53.648,0:01:56.718 တက်ကြွတဲ့ ယူနစ်တွေက အရေးပါတဲ့ [br]မီလီစက္ကန့်တွေကို သက်သာစေရင်း 0:01:56.718,0:01:58.838 အခြားဟာတွေရဲ့လုပ်ဆောင်မှုကို[br]ဖိနှိပ်တယ်။ 0:01:58.838,0:02:03.635 လူအများစုဟာ တစ်စက္ကန့်မှာ[br]ဝဏ္ဏ ရှစ်လုံးခန့်အထိ နားလည်နိုင်တယ်။ 0:02:03.635,0:02:06.965 ဒါပေမဲ့ ပန်းတိုင်က စကားလုံးကို [br]မှတ်မိဖို့တင်မက 0:02:06.965,0:02:10.415 ၎င်းရဲ့ သိုမှီးထားတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဆီ[br]ဝင်ကြည့်ဖို့ရောပါ။ 0:02:10.415,0:02:14.195 ဦးနှောက်ဟာ စကားလုံးကို အပြည့်အဝ[br]မဖော်ထုတ်ရခင် 0:02:14.195,0:02:16.875 ဖြစ်နိင်တဲ့ အနက်များစွာကို [br]တစ်ချိန်တည်းမှာ ဝင်ကြည့်တယ်။ 0:02:16.875,0:02:22.018 ဒါကို သိကြတာက " cap" လို စကားလုံး [br]အပိုင်အစကို ကြားတာတောင် နားထောင်သူတွေဟာ 0:02:22.018,0:02:23.298 ဖြစ်နိုင်တဲ့ 0:02:23.298,0:02:26.798 အဓိပ္ပာယ်မျိုးစုံကို စတင် မှတ်တမ်းတင်တာ [br]ပြသတဲ့ လေ့လာမှုတွေကနေပါ။ 0:02:26.798,0:02:31.970 ဥပမာ စကားလုံး အပြည့်အဝ မပေါ်ခင်[br]captain သို့ capital ဆိုတာပေါ့။ 0:02:31.970,0:02:35.120 ဒါက ညွှန်းတာက စကားလုံး[br]တစ်လုံးကို ကြားတိုင်း 0:02:35.120,0:02:38.480 စိတ်တွေထဲမှာ အဓိပ္ပာယ်တွေရဲ့ ခဏတာ[br]အဟုန်နဲ့ တိုးပွားမှုတစ်ခုရှိကာ 0:02:38.480,0:02:43.291 ဒီသိမှတ်မှု အချက်ကနေ ဦးနှောက်ဟာ[br]အနက်ကောက်မှုတစ်ခုကို ရွေးလိုက်တာပါ 0:02:43.291,0:02:46.221 ဒီသိမှတ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်ဟာ ကျပန်း [br]စကားလုံး တစ်တွဲမှာ ဆိုတာထက် 0:02:46.221,0:02:50.821 စကားစပ်ကို ပေးတဲ့ ဝါကျတစ်ခုနဲ့အတူ[br]ပို မြန်မြန် ရွေ့လျားတယ်။ 0:02:50.821,0:02:55.009 စကားစပ်ဟာ အနက်ကောက်မှုမျိုးစုံနဲ့အတူ[br]စကားလုံးရဲ့ ရည်ရွယ်တဲ့အနက်ဆီကို 0:02:55.009,0:02:59.009 လမ်းပြပေးဖို့ပါ ကူညီတယ်။[br]ဥပမာ "bat" (သို့) "crane" 0:02:59.009,0:03:03.009 (သို့) ဘယ်သံတူကြောင်းကွဲတွေ ဖြစ်ဖြစ်ပါ။ 0:03:03.009,0:03:07.393 ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပြောသူတွေအတွက် သူတို့[br]နားထောင်နေတဲ့ ဘာသာစကားဟာ ဘာသာစကား 0:03:07.393,0:03:12.706 စကားစပ်နဲ့မလိုက်တဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေ စကားလုံး[br]တွေကို သုတ်သင်ဖို့သုံးတဲ့ နောက်အဆက်စကားပါ။ 0:03:12.706,0:03:16.706 ဒီတော့ ဒီစနစ်ထဲကို စကားလုံး အသစ်စက်စက်[br]တစ်လုံး ထည့်တာကျတော့ရော။ 0:03:16.706,0:03:20.706 လူကြီးတွေအနေနဲ့တောင် ရက်အနည်းငယ်တိုင်းမှာ[br]စကားလုံးသစ်တွေ ကြုံတွေ့နိုင်ပါတယ်။ 0:03:20.706,0:03:25.109 ဒါပေမဲ့ စကားလုံးတိုင်းဟာ လုပ်ဆောင်မှုရဲ့ [br]နျူရွန်းများစွာမှာ ပျံ့နှံ့နေတဲ့ အသေးစိတ် 0:03:25.109,0:03:27.439 ချိန်ညှိထားတဲ့ ပုံစံတစ်ခုအဖြစ်[br]ကိုယ်စားပြုရင် 0:03:27.439,0:03:31.992 စကားလုံး အဟောင်းတွေအပေါ် အသစ်တွေက[br]ဖြည့်သွင်းဖျက်ဆီးတာကိုဘယ်လို ကာကွယ်ကြလဲ။ 0:03:31.992,0:03:34.322 ထင်တာက ဒီပြဿနာကို ရှောင်ရှားဖို့ 0:03:34.322,0:03:39.085 စကားလုံးသစ်တွေဟာ ဦးနှောက် အပြင်လွှာထဲက[br]ပင်မ စကားလုံး သိုလှောင်ခန်းကနေ ဝေးကွာတဲ့ 0:03:39.085,0:03:42.693 hippocampus လို့ခေါ်တဲ့ဦးနှောက်ရဲ့ [br]အပိုင်းတစ်ခုထဲမှာ ကနဦး သိုမှီးထားတော့ 0:03:42.693,0:03:46.063 ၎င်းတိုဟာ အခြား စကားလုံးတွေနဲ့[br]နူရွန်းတွေကို ခွဲဝေမသုံးဘူးဆိုတာပါ။ 0:03:46.063,0:03:49.073 ဒီနောက် အိပ်စက်မှု ညပေါင်းမျာစွာ အကြာမှာ 0:03:49.073,0:03:54.470 ဒီစကားလုံးသစ်တွေဟာ အဟောင်းတွေနဲ့[br]တဖြည်းဖြည်း ကူးပြောင်း ယှက်နွယ်သွားတယ်။ 0:03:54.470,0:03:57.990 သုတေသီတွေက ဒီတဖြည်းဖြည်း သိုမှီးမှု[br]လုပ်ငန်းစဉ်က ရှိနေတဲ့ စကားလုံးတွေကို 0:03:57.990,0:04:01.354 အလျင်ပြတ်ခြင်းက ရှောင်ရှားဖို့ [br]ကူညီတယ်လို့ ထင်ကြတယ်။ 0:04:01.354,0:04:02.774 ဒီတော့ နေ့ဘက်မှာ 0:04:02.774,0:04:07.304 သတိမမူမိတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုက စကားပြောစဉ်မှာ [br]အဓိပ္ပာယ် တိုးပွားခြင်းတွေကို ထုတ်ပေးတယ်။ 0:04:07.304,0:04:12.305 ညဘက်မှာ အနားယူကြပေမဲ့ ဦးနှောက်ဟာ[br]အသိသုတသစ်တွေကို စကားလုံးကွန်ရက်ထဲကို 0:04:12.305,0:04:14.125 ပေါင်းပေးရင်း အလုပ်များနေတယ်။ 0:04:14.125,0:04:17.655 ကျွန်ုပ်တို့ အိပ်ရာနိုးတဲ့အခါ အမြဲ [br]ပြောင်းလဲနေတဲ့ ဘာသာစကား ကမ္ဘာကြီးအတွက် 0:04:17.596,0:04:20.696 အဆင်သင့် ဖြစ်နေဖို့ကို [br]ဒီလုပ်ငန်းစဉ်က အာမခံပေးပါတယ်။