WEBVTT

00:00:29.525 --> 00:00:33.779
Tak jak większość ludzi, z natury nie jestem aktywistą.

00:00:33.779 --> 00:00:37.325
Nie ma znowu aż tak wielu osób, których największym pragnieniem jest wyjść na ulice i walczyć z systemem.

00:00:40.061 --> 00:00:43.932
Mój pomysł polegał na tym, że ja napiszę książkę, ludzie ją przeczytają i zmienią się pod jej wpływem.

00:00:43.932 --> 00:00:47.289
Ale zmiany tak się nie dokonują.

00:00:49.739 --> 00:00:57.485
Musiałem więc pójść pod prąd tego, kim się czułem i z czym było mi wygodnie.

00:00:58.732 --> 00:01:01.006
Wydaje się, że w dzisiejszych czasach jest to konieczne

00:01:01.006 --> 00:01:06.637
i prawdopodobnie całe mnóstwo ludzi powinno zacząć robić rzeczy, które wydają im się trudne,

00:01:06.667 --> 00:01:10.955
narobić trochę hałasu, poczuć się niewygodnie,

00:01:10.955 --> 00:01:14.608
skłonić innych, żeby też się na to odważyli.

00:01:14.608 --> 00:01:17.946
To jest epokowe wyzwanie.

00:01:17.946 --> 00:01:24.703
To oficjalne dane: rok 2012 był najgorętszym rokiem w USA, odkąd naukowcy zaczęli prowadzić pomiary.

00:01:24.703 --> 00:01:30.292
2012 był nie tylko najcieplejszym rokiem w historii ale i drugim pod względem ekstremalnych zjawisk:

00:01:30.292 --> 00:01:34.598
tornada, pożary, dotkliwe susze.

00:01:34.660 --> 00:01:37.372
Wzrost poziomu morza spowodowany zmianami klimatu.

00:01:37.372 --> 00:01:40.642
Gazy cieplarniane uwalniane podczas spalania ropy, węgla i gazu.

00:01:40.642 --> 00:01:46.548
10.9 miliarda dolarów zysku, ludzie patrzą na to i mówią, że świat stanął na głowie.

00:01:46.548 --> 00:01:53.096
Słuchając tego jeszcze bardziej utwierdzam się w przekonaniu, że musimy działać by zapobiec katastrofalnej zmianie klimatu.

00:01:53.096 --> 00:01:57.975
BP szukał oszczędności, za które słono płaci teraz cały region Zatoki Meksykańskiej.

00:01:57.975 --> 00:02:00.513
Czym możecie uzasadnić wasze rekordowe zyski?

00:02:00.513 --> 00:02:03.329
Cóż, w naszym biznesie operuje się ogromnymi sumami.

00:02:06.980 --> 00:02:12.693
OK, oto Bill. Jest ekologiem, założycielem i dyrektorem 350.org.

00:02:12.693 --> 00:02:16.883
Przedstawiam Billa McKibben’a, głównego działacza ekologicznego w naszym kraju.

00:02:16.883 --> 00:02:19.674
Założyliśmy organizację, którą nazwaliśmy 350.org.

00:02:19.674 --> 00:02:23.214
Chcemy budować ruch polityczny, który dokona zmiany.

00:02:30.796 --> 00:02:36.897
Ta seria wykładów, z którymi jeździmy po całych Stanach, ma uderzyć w przemysł paliwowy.

00:02:38.319 --> 00:02:42.540
Ludzie dosłownie stoją w koleje, by włączyć się do walki.

00:03:15.648 --> 00:03:20.004
Dziękuję wam,

00:03:24.219 --> 00:03:27.703
dziękuję za to, że tu jesteście.

00:03:27.703 --> 00:03:35.418
To dla mnie zaszczyt, móc dzisiaj być tutaj z wami,

00:03:35.418 --> 00:03:39.170
to dar ostatnich miesięcy,

00:03:39.170 --> 00:03:42.337
choć co prawda jeżdżenie z wykładami po kraju bywa męczące.

00:03:42.337 --> 00:03:48.045
I najlepszą rzeczą w tym wszystkim jest to, że przypomniałem sobie, jak niesamowicie piękny jest to kraj.

00:03:48.045 --> 00:03:55.675
Wiecie, byliśmy w Denver i było tam bosko, ale powietrze było pełne dymu, bo pożary tlą się od grudnia,

00:03:55.675 --> 00:03:57.680
po najgorszej serii pożarów w historii.

00:03:57.680 --> 00:04:04.070
Jechaliśmy przez tę cudowną, rolniczą krainę, gdzie wciąż 60% terenu dotknięte jest oficjalnie ogłoszoną klęską suszy.

00:04:04.070 --> 00:04:09.469
Trzeba mówić o tym, bo to straszne, że tak piękny świat

00:04:09.469 --> 00:04:16.585
jest wykorzystywany dla niebotycznych zysków paru ludzi, którzy go niszczą i marnują.

00:04:16.585 --> 00:04:20.900
Dzisiejszego wieczora zaczynam ostatnią kampanię, w której przyjdzie mi walczyć.

00:04:20.900 --> 00:04:25.919
Nie dlatego, że już dłużej nie dam rady, ale dlatego, że nasza planeta więcej nie wytrzyma.

00:04:25.919 --> 00:04:30.299
W świecie, który tworzymy, w którym instytucje nie działają tak jak powinny,

00:04:30.299 --> 00:04:34.686
musimy robić więcej, niż tylko to, co do nas należy.

00:04:34.686 --> 00:04:36.515
To mnie nie przeraża.

00:04:36.515 --> 00:04:40.518
W pewien sposób ekscytuje mnie to, bo wiemy, co powinniśmy zrobić.

00:04:40.518 --> 00:04:42.979
Myślę, że zdjęliśmy już wszystkie warstwy cebuli.

00:04:42.979 --> 00:04:44.945
Dochodzimy do sedna.

00:04:44.945 --> 00:04:51.447
Dzisiaj zabieramy się bezpośrednio za przemysł paliwowy.

00:04:54.321 --> 00:04:59.524
Nadszedł moment, by zająć jednoznaczne stanowisko - zbliżamy się do granicy.

00:04:59.950 --> 00:05:09.421
Granica o której mówię, to wytrzymałość atmosfery, do której dostają się odpady z naszej działalności

00:05:09.421 --> 00:05:15.800
głównie dwutlenek węgla, który jest wszechobecnym produktem ubocznym spalania paliw kopalnych.

00:05:15.800 --> 00:05:23.375
Spalasz węgiel, ropę lub gaz, wytwarzasz CO2, a nasza atmosfera napełnia się nim do granic.

00:05:23.375 --> 00:05:27.378
Znamy sposób na rozwiązanie tych problemów,

00:05:27.378 --> 00:05:32.200
mamy wiele technologii, które pozwolą nam odrzucić paliwa kopalne na rzecz czegoś nowego.

00:05:32.200 --> 00:05:36.898
To, co nas powstrzymuje, to niesamowita siła polityczna

00:05:36.898 --> 00:05:45.014
w rękach tych, którzy zbijają krocie na przemyśle paliwowym.

00:05:46.759 --> 00:05:52.679
Wielu naukowców próbowało ocenić, czy żyjemy w sposób zrównoważony,

00:05:52.679 --> 00:05:58.310
czyli czy wykorzystujemy zasoby planety w tempie, które można będzie bez szkody utrzymywać.

00:05:58.310 --> 00:06:06.063
Zagrożenie płynące z połączenia zmian klimatu, niedoboru wody i jedzenia oraz wzrastających ceny energii

00:06:06.063 --> 00:06:11.867
ogromnie niepokoi tych, którzy znają i rozumieją te dane i wiedzą, czym to się może skończyć.

00:06:11.867 --> 00:06:17.371
Nieskończony wzrost ekonomiczny jest niemożliwy na skończonej planecie.

00:06:17.371 --> 00:06:20.512
Ludzkość staje w obliczu konieczności,

00:06:20.512 --> 00:06:26.180
by zdecydowanie zmniejszyć swój ślad węglowy na przestrzeni najbliższych 40 lat.

00:06:26.180 --> 00:06:32.177
W kontekście krajów bogatych mówimy o redukcji o 80 do 90%.

00:06:32.177 --> 00:06:37.109
Czas na próby powstrzymania globalnego ocieplenia minął.

00:06:37.109 --> 00:06:39.832
Na to jest już za późno.

00:06:39.832 --> 00:06:45.710
Teraz po prostu staramy się uniknąć kompletnej i ostatecznej katastrofy.

00:06:45.710 --> 00:06:47.214
Nie musielibyśmy dziś tutaj być,

00:06:47.214 --> 00:06:51.383
gdyby świat działał w racjonalny sposób, nie było by nas tutaj.

00:06:51.383 --> 00:06:57.214
25 lat temu naukowcy zaczęli mówić nam o zmianach klimatu.

00:06:58.015 --> 00:07:05.065
Miałem w tym swój skromy udział pisząc w roku 1989 pierwszą książkę popularno-naukową na ten temat,

00:07:05.065 --> 00:07:08.033
“Koniec Natury”.

00:07:09.131 --> 00:07:14.491
Gdyby świat dział tak, jak należy, nasi przywódcy nagłośniliby te ostrzeżenia, zabrali się do pracy,

00:07:14.491 --> 00:07:20.880
podjęli sensowne działania w odpowiednim czasie, co wtedy pozwoliłoby osiągnąć stan, który jest naszym celem.

00:07:20.880 --> 00:07:26.032
Ale tego nie zrobili. I dlatego teraz mamy problem.

00:07:26.541 --> 00:07:32.987
To największe niebezpieczeństwo, które zagraża ludzkości od czasu wyjścia z jaskini.

00:07:32.987 --> 00:07:34.571
Nie ma większego.

00:07:34.571 --> 00:07:38.732
Tak, to wszystko ma znaczenie: imigracja, opieka zdrowotna, edukacja.

00:07:38.732 --> 00:07:42.746
Ale w tym przypadku mówimy o fizycznym zagrożeniu dla naszej planety.

00:07:42.746 --> 00:07:46.417
Wszyscy mówimy, że należy ocalić naszą planetę.

00:07:46.417 --> 00:07:52.672
Ale w sumie myślę, że ta planeta zostanie tutaj jeszcze przez jakiś czas.

00:07:52.672 --> 00:07:57.215
Tutaj chodzi o cywilizację samą w sobie.

00:08:02.365 --> 00:08:05.016
Nasz najważniejszy klimatolog, Jim Hansen,

00:08:05.016 --> 00:08:12.355
prowadzi prace zespołu w NASA, określił, ile węgla w atmosferze to już zbyt wiele.

00:08:12.355 --> 00:08:17.282
Raport, który opublikował, to być może najważniejsze wyniki badań w całym tysiącleciu.

00:08:17.282 --> 00:08:20.453
Wynika z niego, że wiemy już wystarczająco dużo, by określić ile węgla to za dużo.

00:08:20.453 --> 00:08:24.994
Każde stężenie węgla w atmosferze powyżej 350 ppm (cząstek na milion)

00:08:24.994 --> 00:08:33.920
zagraża cywilizacji i życiu w formie, w jakiej obecnie istnieje na Ziemi.

00:08:33.920 --> 00:08:36.927
To całkiem mocny język jak na naukowców.

00:08:36.927 --> 00:08:45.603
Brzmi to jeszcze dobitniej, gdy weźmiesz pod uwagę, że obecne stężenie CO2 wynosi 395ppm.

00:08:45.603 --> 00:08:48.907
I wciąż wzrasta o około 2 ppm na rok.

00:08:50.397 --> 00:08:53.191
Wszystko co na Ziemi zamrożone - roztapia się.

00:08:53.191 --> 00:08:57.718
Pokryw lodowa Arktyki zmniejszyła się o ponad połowę.

00:08:57.718 --> 00:09:02.196
Oceany są o 30% bardziej kwaśne niż były jeszcze 30 lat temu,

00:09:02.196 --> 00:09:07.619
ponieważ skład chemiczny wody morskiej zmienia się, gdy woda absorbuje więcej węgla z atmosfery.

00:09:07.619 --> 00:09:10.940
A ponieważ ciepłe powietrze zawiera więcej pary wodnej niż zimne,

00:09:10.940 --> 00:09:16.049
atmosfera jest obecnie o ok 5% bardziej wilgotna niż jeszcze 40 lat temu.

00:09:16.049 --> 00:09:19.588
To niesamowicie duża zmiana.

NOTE Paragraph

00:09:22.512 --> 00:09:29.524
Więcej energii dociera do Ziemi i jest pochłaniane, niż oddawane w postaci ciepła poza atmosferę,

00:09:29.524 --> 00:09:36.530
czyli dzieje się to, czego się spodziewaliśmy, ponieważ kiedy zwiększymy stężenie gazów cieplarnianych w atomsferze, to uwięzimy ciepło.

00:09:36.530 --> 00:09:43.404
Teraz możemy to zmierzyć i na tej podstawie udowodnić, że to wpływ człowieka

00:09:43.404 --> 00:09:49.443
na zmianę składu atmosfery jest główną przyczyną zmian klimatu, które obserwujemy.

00:09:51.899 --> 00:09:53.549
Więc weźmy się do pracy.

00:09:53.549 --> 00:09:56.995
Nazywamy to “Do the Math” (“Policz to”-red.) i przez chwilę zajmiemy się matematyką.

00:09:56.995 --> 00:09:59.620
Tylko trzy liczby, ok?

00:09:59.620 --> 00:10:02.888
Napisałem o nich zeszłego lata dla magazynu Rolling Stone.

00:10:02.888 --> 00:10:05.332
Tekst stał się niesamowicie popularny.

00:10:05.332 --> 00:10:12.164
To było wydanie z Justinem Bieberem na okładce

00:10:12.164 --> 00:10:14.022
i tu zaczyna się ta dziwna sprawa.

00:10:14.022 --> 00:10:17.114
Następnego dnia dzwoni do mnie wydawca i mówi:

00:10:17.114 --> 00:10:24.120
“Twój tekst ma 10 razy więcej polubień na facebooku niż ten z Justinem Bieberem.”

00:10:24.120 --> 00:10:30.272
To częściowo dzięki mojemu głębokiemu spojrzeniu, wiecie jak to jest.

00:10:30.272 --> 00:10:34.669
Ale głównie dzięki temu, że zdołaliśmy pokazać ten rachunek

00:10:34.669 --> 00:10:38.842
w bardzo prostej formie, tak że ludzie muszą zrozumieć,

00:10:38.842 --> 00:10:44.767
że doświadczamy czegoś, co okazuje się być najcieplejszym rokiem, jakiego Ameryka kiedykolwiek doświadczyła.

00:10:44.767 --> 00:10:47.914
Zanim przejdziemy do tych trzech liczb, zróbmy małe podsumowanie:

00:10:47.914 --> 00:10:52.545
Spaliliśmy wystarczająco dużo węgla, gazu i ropy, żeby temperatura Ziemi podniosła się o jeden stopień.

00:10:52.545 --> 00:10:53.272
Do czego to doprowadziło?

00:10:53.272 --> 00:10:59.068
We wrześniu zeszłego roku nagłówki w gazecie informowały “Połowa arktycznej pokrywy lodowej zniknęła.”

00:10:59.068 --> 00:11:02.198
Dosłownie. To znaczy, że jeśli Neil Armstrong byłby dziś na księżycu.

00:11:02.198 --> 00:11:05.868
i spojrzał na Ziemię, to zobaczyłby tylko połowę powłoki lodowej, którą widział wcześniej.

00:11:05.868 --> 00:11:11.470
Zniszczyliśmy jeden z największych fizycznych obiektów na ziemi.

00:11:14.884 --> 00:11:16.740
Czy możemy już popracować na liczbach?

00:11:17.019 --> 00:11:19.288
Są trzy i to całkiem łatwe.

00:11:19.619 --> 00:11:21.328
Pierwsza z nich to dwa stopnie.

00:11:21.328 --> 00:11:26.757
Mówi się, że o tyle można bezpiecznie podgrzać planetę.

00:11:26.757 --> 00:11:30.713
W wymiarze politycznym to jedyna rzecz, co do której wszyscy się zgodzili.

00:11:30.713 --> 00:11:34.049
Część z was może pamiętać konferencję klimatyczną Narodów Zjednoczonych w Kopenhadze.

00:11:34.049 --> 00:11:40.094
Na dwóch stronach dobrowolnego porozumienia, które kraje tam podpisały, pojawiła się tylko jedna liczba.

00:11:40.094 --> 00:11:44.112
Ta jedyna liczba w porozumieniu to dwa stopnie.

00:11:45.267 --> 00:11:49.631
Każda strona, która podpisywała porozumienie, zobowiązała się nie dopuścić do większego wzrostu temperatury.

00:11:49.631 --> 00:11:55.293
Unia Europejska, Japonia, Rosja, Chiny, kraje, które sprzedają ropę np. Zjednoczone Emiraty Arabskie,

00:11:55.293 --> 00:11:58.880
najbardziej konserwatywne, oporne i niechętne kraje na świecie.

00:11:58.880 --> 00:12:00.243
Nawet Stany Zjednoczone.

00:12:01.366 --> 00:12:07.223
Jeśli świat oficjalnie wierzy w coś, co dotyczy zmian klimatu, to właśnie w to, że ponad dwa stopnie, to za dużo.

00:12:09.835 --> 00:12:14.353
Drugą liczbą, którą obliczyli naukowcy jest

00:12:14.353 --> 00:12:20.612
ilość dwutlenku węgla, którą możemy wtłoczyć do atmosfery i mieć uzasadnioną szansę, żeby pozostać poniżej tych dwóch stopni.

00:12:20.612 --> 00:12:24.558
Mówią o 565 giga tonach.

00:12:24.558 --> 00:12:26.894
Jedna gigatona to miliard ton.

00:12:26.894 --> 00:12:32.203
Nie mówimy tu o “doskonałej okazji”, to gra w coś gorszego niż rosyjska ruletka.

00:12:33.983 --> 00:12:38.837
Brzmi tak jak powinno - to dużo. 565 miliardów ton CO2.

00:12:38.837 --> 00:12:43.704
Problem w tym, że każdego roku emitujemy 30 miliardów ton i każdego roku zwiększa się to o kolejne 3%.

00:12:43.704 --> 00:12:47.755
Policz to - wychodzi, że zostało nam około 15 lat nim przekroczymy ten bezpieczny próg.

00:12:47.755 --> 00:12:50.139
To powinno nas otrzeźwić.

00:12:51.375 --> 00:12:54.840
Ale naprawdę przerażająca jest trzecia liczba.

00:12:54.840 --> 00:12:57.442
Trzecia liczba jest ważna i nowa,

00:12:57.442 --> 00:13:01.900
wyliczona przez zespół analityków finansowych z Wielkiej Brytnanii.

00:13:01.900 --> 00:13:07.811
Usiedli nad wszystkimi rocznymi raportami spółek państwowych itp.

00:13:07.823 --> 00:13:15.546
by wyliczyć jaką ilością węgla potencjalnie dysponuje przemysł paliwowy, ile ma w rezerwach.

00:13:15.546 --> 00:13:22.315
Wyszło im 2795 giga ton węgla.

00:13:22.315 --> 00:13:29.125
Pięć razy więcej niż to co nawet najbardziej konserwatywne rządy na świecie uważają za bezpieczną granicę emisji CO2 do atmosfery.

00:13:31.249 --> 00:13:32.100
To nie jest “prawie tyle samo”.

00:13:32.100 --> 00:13:35.418
To jest pięć razy więcej.

00:13:35.418 --> 00:13:42.038
Poznanie tej liczby oznacza zrozumienie, co jest sednem problemu.

00:13:48.389 --> 00:13:54.981
To, co robi przemysł paliwowy, prowadzi nas do przyszłości, w której nie przeżyjemy, w którym ludzkość nie przetrwa.

00:13:54.981 --> 00:13:58.373
Wiemy o tym, ponieważ pod koniec 2012 roku

00:13:58.373 --> 00:14:02.712
informacja ta padła równolegle z trzech różnych konserwatywnych źródeł :

00:14:02.712 --> 00:14:08.704
z Banku Światowego, z Międzynarodowej Agencji Energetycznej i od Price Waterhouse Cooper. I nie jest to hipisowskie gdybanie.

00:14:08.704 --> 00:14:14.598
Wszystkie te źródła mówiły nam - jeśli nic nie zrobimy by zmienić dotychczasową praktykę

00:14:14.598 --> 00:14:18.988
zmierzamy w kierunku 4-6 stopniowego podwyższenia średniej temperatury globalnej.

00:14:20.157 --> 00:14:28.390
Te liczby pokazują, i chcę byście mnie dobrze zrozumieli, że te koncerny działają nieuczciwie, to bandyci.

00:14:28.390 --> 00:14:34.146
Nie działają jednak wbrew prawu stanowemu. Zdołały je w większości same ustanowić.

00:14:34.146 --> 00:14:36.899
Działają wbrew prawom fizyki.

00:14:36.899 --> 00:14:41.313
Jeśli będą to robić dalej, planeta nie wytrzyma.

00:14:43.236 --> 00:14:46.630
Mamy wystarczającą ilość inżynierów i przedsiębiorców po naszej stronie.

00:14:46.630 --> 00:14:55.557
To co nas powstrzymuje to prosty fakt, że przemysł paliwowy oszukuje.

00:14:55.557 --> 00:15:00.775
Tylko oni mogą zanieczyszczać powietrze za darmo.

00:15:00.775 --> 00:15:04.413
Nikt nie powinien mieć prawa do zanieczyszczania powietrza za darmo.

00:15:04.413 --> 00:15:10.663
Ty nie możesz. Ja nie mogę. Nie możemy ot tak sobie śmiecić za darmo Jeśli to zrobisz, dostaniesz grzywnę.

00:15:10.663 --> 00:15:13.994
Jeśli prowadzisz swój mały biznes, nie możesz po prostu wyrzucać śmieci na ulicę.

00:15:13.994 --> 00:15:16.868
Musisz płacić, by zostały od ciebie odebrane, alebo dostajesz grzywnę.

00:15:16.868 --> 00:15:25.079
Mogą to robić bezkarnie jedynie ci mega zanieczyszczający, duże firmy naftowe i węglowe.

00:15:25.079 --> 00:15:30.091
Jeśli zapłacisz karę 25$ za śmiecenie, zapłacisz o 25$ więcej

00:15:30.091 --> 00:15:37.731
niż wszyscy ci przemysłowcy razem wzięci zapłacili w ciągu 150 lat za węgiel, który wyemitowali.

00:15:37.731 --> 00:15:40.137
Tak porąbana jest ta sytuacja.

00:15:40.137 --> 00:15:42.718
Tu chodzi wręcz o to, jak definiujemy cywilizację.

00:15:42.718 --> 00:15:46.607
Sprzątasz po sobie.... chyba, że jesteś z przemysłu paliwowego.

00:15:46.607 --> 00:15:50.154
Wtedy wypuszczasz ten cały węgiel do atmosfery za darmo

00:15:50.154 --> 00:15:56.659
i to właśnie powstrzymuje nas przed rozwijaniem odnawialnych źródeł energii.

00:15:56.659 --> 00:15:59.884
Powinniśmy głęboko przemyśleć ten proces eksternalizacji kosztów.

00:15:59.884 --> 00:16:07.167
Powód dla którego jeszcze tego nie zrobiliśmy to to, że osłabiłoby to rentowność przemysłu paliwowego.

00:16:07.167 --> 00:16:11.034
Dlatego też za każdym razem zwalczali to jak mogli.

00:16:11.034 --> 00:16:13.632
Te firmy to nieuczciwe łotry.

00:16:13.632 --> 00:16:17.469
choć kiedyś pełniły użyteczną funkcję społeczną.

00:16:17.684 --> 00:16:25.155
Przez długi czas silnik Ameryki napędzany był ropą i węglem, dostarczał mocy pociągom, samochodom i przemysłowi.

00:16:25.155 --> 00:16:28.102
W połowie XX wieku zrozumieliśmy, że ma to swoje konsekwencje.

00:16:28.102 --> 00:16:32.171
Z raportu, który właśnie ukończyliśmy z Medyczną Szkołą Harvarda wynika,

00:16:32.171 --> 00:16:35.531
że jeśli firmy te rzeczywiście płaciłyby za to, co robią,

00:16:35.531 --> 00:16:42.705
za koszty, które ponosimy pośrednio, węgiel kosztowałby co najmniej 3 razy więcej niż obecnie.

00:16:42.705 --> 00:16:48.633
Firmy te poniosłyby finansowe jak i moralne bankructwo.

00:16:48.633 --> 00:16:55.807
Spalanie węgla jest najtańszym źródłem paliwa, bo przedsiębiorstwa nie płacą pełnych kosztów.

00:16:55.807 --> 00:17:02.379
Koszty zewnętrzne, koszty społeczne, ludzkie zdrowie, stan środowiska

00:17:02.379 --> 00:17:06.645
w ogóle nie są uwzględnione w rachunkach tych firm.

00:17:06.645 --> 00:17:10.731
Przyznajemy subwencje przemysłowi paliwowemu.

00:17:10.855 --> 00:17:14.795
Płacimy im, by kontynuowali zanieczyszczanie i oznacza to kilka rzeczy:

00:17:14.795 --> 00:17:23.077
ulgi podatkowe, pożyczki, fakt, że wykorzystuje się wojsko do ochrony ich rurociągów i szlaków handlowych.

00:17:23.077 --> 00:17:31.385
W ten sposób utrzymujemy ich na szczycie i ograniczamy opłacalność odnawialnych źródeł energii.

00:17:31.385 --> 00:17:33.562
Pora odwrócić sytuację.

00:17:33.562 --> 00:17:39.865
Moglibyśmy wykorzystać te środku publiczne, nasze pieniądze, by przejść na zieloną energię.

00:17:41.177 --> 00:17:44.581
Czasami koncerny paliwowe udają, że chcą się poprawić.

00:17:44.581 --> 00:17:53.356
10 lat temu BP ogłosiło, że od teraz ich nazwa oznacza Beyond Petroleum (red. więcej niż nafta) i sprawili sobie nowe logo,

00:17:53.356 --> 00:18:02.582
ustawili parę paneli słonecznych na swoich stacjach benzynowych i zainwestowali trochę pieniędzy w badania nad energią solarną i wiatrową.

00:18:02.582 --> 00:18:06.789
Okazało się, że to za wiele więc trzy lata temu pozbyli się tego wszystkiego

00:18:06.789 --> 00:18:11.252
tłumacząc, że od teraz chcą się skupić tylko na swojej głównej działalności.

00:18:11.252 --> 00:18:15.134
To sprowadziło się mniej więcej do tego, że zniszczyli Zatokę Meksykańską.

00:18:16.255 --> 00:18:19.841
Dlaczego tak bardzo zafiksowali się na węglowodorach?

00:18:19.841 --> 00:18:23.678
Bo to najbardziej intratny biznes w historii ludzikości.

00:18:23.678 --> 00:18:29.645
Pięć największych koncernów zarobiło rok temu 137 milirdów dolarów.

00:18:29.645 --> 00:18:33.872
To oznacza 375 milionów dolarów każdego dnia.

00:18:33.872 --> 00:18:37.136
To dużo pieniędzy.

00:18:37.136 --> 00:18:42.117
Z samych ulg podatkowych zyskują każdego dnia 6,6 milionów dolarów.

00:18:42.117 --> 00:18:46.916
Codziennie wydają 440 000 dolarów na lobbowanie kongresu.

00:18:46.916 --> 00:18:51.959
Rex Tillerson, szef Exxon, zarabiał 100 000 $ na dzień.

00:18:52.706 --> 00:18:56.338
Przy okazji, najbardziej lubię poruszać kwestię tego, że naukowcy zajmujący się klimatem

00:18:56.338 --> 00:19:02.928
robią to ze względu na pieniądze które mają z grantów, tak?

00:19:07.697 --> 00:19:11.187
Jedyny problem, który mają te firmy jest taki,

00:19:11.187 --> 00:19:17.066
że naukowcy obserwują ich rozboje na żywo i coraz trudniej jest im zaprzeczać.

00:19:17.066 --> 00:19:20.527
De facto zaczynają przyznawać rację naukowcom.

00:19:20.527 --> 00:19:27.410
Zeszłego lata szef Exxon, Tillerson, w swojej wypowiedzi po raz pierwszy przyzał, że to prawda.

00:19:27.410 --> 00:19:28.953
Globalne ocieplenie jest faktem.

00:19:28.953 --> 00:19:36.749
Nie zamierzam polemizować z tym, że zwiększanie emisji CO2 będzie miało wpływ na klimat, bo to oczywiste.

00:19:36.749 --> 00:19:38.506
Dojdzie do ocieplenia.

00:19:38.506 --> 00:19:42.303
Ale ze względu na to, że jedynym sposobem na zatrzymanie tego byłoby organiczenie zysków jego firmy,

00:19:42.303 --> 00:19:44.849
to od razu zmienił temat.

00:19:44.849 --> 00:19:48.097
To problem techniczny i ma swoje techniczne rozwiązania.

00:19:48.097 --> 00:19:51.267
Doprawdy? O jakiego rodzaju technicznych rozwiązaniach myślisz?

00:19:51.267 --> 00:19:56.020
Zmiany wzorców pogodowych sprawią, że trzeba zmienić dotychczasowe rejony upraw rolnych. Do tego się przystosujemy.

00:19:56.020 --> 00:19:59.583
Z całym szacunkiem, ale to bzdura!

00:19:59.583 --> 00:20:03.653
Nie możemy przecież tak po prostu poprzenosić pól uprawnych.

00:20:03.653 --> 00:20:08.284
Ludzie w Vermont nazywają je po prostu farmami.

00:20:08.468 --> 00:20:13.286
I są one już wszędzie tam, gdzie na ziemi jest odrobina żyznej gleby.

00:20:13.286 --> 00:20:17.003
To prawda, że Exxon robi wszystko, żeby roztopić tundrę,

00:20:17.003 --> 00:20:22.174
ale to nie znaczy, że możesz tak po prostu przenieść tam stan Iowa i zacząć wszystko od nowa.

00:20:22.174 --> 00:20:24.092
Nie ma tam gleby.

00:20:24.757 --> 00:20:28.975
Jeśli przemysł paliwowy chce się zmienić, oto sposób, dzięki któremu wiedzielibyśmy, że myślą o tym na poważnie:

00:20:28.975 --> 00:20:33.684
Po pierwsze - powinni przestać lobbować w Waszyngtonie.

00:20:33.684 --> 00:20:38.814
Po drugie - powinni zaprzestać poszukiwań nowych węglowodorów.

00:20:38.814 --> 00:20:44.069
Pierwsza zasada wyjścia z dziury, jest taka, że jeśli już w niej jesteś, to przestań kopać.

00:20:44.069 --> 00:20:48.118
I trzecia rzecz, którą powinni zrobić, to zacząć razem z nami orpacowywać plan

00:20:48.118 --> 00:20:55.582
jak stać się koncernami energetycznymi, a nie firmami przemysłu paliwowego

00:20:55.582 --> 00:21:00.753
i jak we współpracy z nami zachować 80% z tych zasobów pod ziemią.

00:21:02.536 --> 00:21:06.469
Jedna rzecz sprawia, że to prawie patologia

00:21:06.469 --> 00:21:12.064
- posiadamy prawie pięć razy więcej węgla niż możemy spalić.

00:21:12.064 --> 00:21:17.937
Mam na myśli sam Exxon - 100 milionów dolarów dziennie na poszukiwanie nowych węglowodorów.

00:21:17.937 --> 00:21:23.799
W tym momencie skrobiemy już dno baryłki. Wykorzystujemy piaski roponośne, produkujemy olej łupkowy,

00:21:23.829 --> 00:21:28.863
wydobywamy gaz łupkowy, kruszymy wierzchołki gór, robimy głębokie odwierty w dnie morskim,

00:21:28.863 --> 00:21:34.114
rozbieramy Ziemię na części w poszukiwaniu resztek gazu, ropy i węgla.

00:21:49.633 --> 00:21:56.848
Odkrywam, że dla mnie najlepszym antidotum na doła jest działanie, i myślę, że inni ludzie też tak mają.

00:21:56.848 --> 00:22:01.227
Problem ze zmianami klimatu tkwi w tym, że dla każdego z nas wydają się zbyt przytłaczające by się nimi zająć.

00:22:01.227 --> 00:22:02.977
I tak jest w istocie.

00:22:02.977 --> 00:22:09.278
Jedynie gdy pracujemy z innymi ludźmi, z tyloma ile to tylko możliwe, możemy wciąż mieć nadzieję.

00:22:09.278 --> 00:22:14.383
Dlatego też poświęcam mój czas na to, by budować ruch. Moim zdaniem to nasza jedyna szansa.

00:22:14.383 --> 00:22:22.355
Każdy może się zaangażować. Zawsze są jakieś rzeczy do zrobienia. Tak właśnie wygląda ruch.

00:22:23.167 --> 00:22:30.967
Zaczęliśmy z 350.org w 2008 roku. Kiedy mówię “my” mam na myśli siebie i 7 studentów Middlebury College.

00:22:30.967 --> 00:22:35.851
Bardzo pragnęliśmy spróbować akcji o zasięgu globalnym

00:22:35.851 --> 00:22:40.237
poruszającej pierwszy prawdziwie globalny problem, jakiemu stawia czoła ta planeta.

00:22:40.237 --> 00:22:42.481
Rozprzestrzeniliśmy się po całej Ziemi

00:22:42.481 --> 00:22:48.069
i przez następny rok szukaliśmy ludzi, którzy zechcą z nami współpracować.

00:22:48.069 --> 00:22:54.657
Każdą z tych osób prosiliśmy o poświęcenie jednego dnia i to był nasz pierwszy dzień akcji, jesienią 2009.

00:22:54.657 --> 00:22:57.370
Pytaliśmy - dołączysz do nas na jeden dzień?

00:22:57.370 --> 00:23:01.094
Zrobisz tego dnia coś, by ta ważna liczba, 350,

00:23:01.094 --> 00:23:05.129
pojawiła się w strumieniu informacji opływającym naszą planetę?

00:23:05.129 --> 00:23:10.672
Przez następne 48 godzin z każdą minutą zalewały nas kolejne zdjęcia.

00:23:10.672 --> 00:23:16.074
Koniec końców zorganizowano 5200 demonstracji w 181 krajach.

00:23:16.074 --> 00:23:20.853
CNN nazwał to największym dniem politycznej aktywności w historii planety.

00:23:20.853 --> 00:23:24.481
W różnych miejscach na świecie zebrano się, by poprzeć rozwiązanie kwestii zmian klimatu.

00:23:27.496 --> 00:23:29.944
Na całej planecie.

00:23:29.944 --> 00:23:34.336
Setki działaczy ekologicznych zebrały się w Edynburgu.

00:23:38.701 --> 00:23:42.209
Od tego czasu pracujemy nad tym, by organizować kolejne Dni Działania.

00:23:42.209 --> 00:23:44.808
Jesteśmy obecni w każdym kraju oprócz Korei Północnej.

00:23:44.808 --> 00:23:47.891
Mamy na koncie około 20 000 akcji.

00:23:47.891 --> 00:23:50.141
Zaczęliśmy również robić bardziej dosłowne rzeczy:

00:23:50.141 --> 00:23:53.010
wzmożenie protestów przeciwko rurociągowi Keystone,

00:23:53.010 --> 00:23:56.887
zorganizowanie największej od 30 lat akcji nieposłuszeństwa obywateskiego.

00:23:56.887 --> 00:23:59.967
Toczy się teraz gra o wysoką stawkę: czy administracja Obamy

00:23:59.967 --> 00:24:03.813
powinna pozwolić na budowę ogromnego rurociągu, ktory podzieli Amerykę.

00:24:03.813 --> 00:24:08.324
Transportowana byłyby nim ropa z piasków roponośnych, ze stanu Alberta w Kanadzie aż do Zatoki Meksykańskiej.

00:24:08.324 --> 00:24:11.776
Ropa, która popłynęłaby tym rurociągiem jest o wiele bardziej szkodliwa.

00:24:11.776 --> 00:24:14.446
To jedno z najbrudniejszych paliw kopalnych.

00:24:14.446 --> 00:24:17.618
Rurociąg ten już teraz wzbudza wielkie kontrowersje.

00:24:17.618 --> 00:24:23.249
To od rządu federalnego zależy decyzja, czy dać Keystone XL zielone światło.

00:24:23.496 --> 00:24:32.178
Niszczycielska siła piasków roponośnych polega również na tym, że to symbol gospodarki,

00:24:32.178 --> 00:24:35.966
która po prostu nie może dłużej trwać.

00:24:36.647 --> 00:24:42.059
Obecnie firma TransCanada zaczęła się starać o budowę nowego rurociągu,

00:24:42.059 --> 00:24:48.425
by móc jeszcze więcej ropy z Cushing transportować do rafinerii nad wybrzeżem Zatoki.

00:24:48.425 --> 00:24:52.444
Dzisiaj namawiam moją administrację do tego, by przecięła czerwoną wstęgę,

00:24:52.444 --> 00:24:56.758
przebrnęła przez biurokracyjne trudności i uczyniła ten projekt priorytetem.

00:25:01.957 --> 00:25:07.668
Protesty ludzi przeciwko tej propozycji rozpoczęły się w sierpniu.

00:25:07.668 --> 00:25:15.776
Nie poddamy się póki pomysł budowy Keystone XL nie upadnie raz na zawsze.

00:25:16.329 --> 00:25:20.178
Piaski roponośne to punkt zwrotny naszego uzależnienia od paliw kopalnych.

00:25:20.178 --> 00:25:28.245
Tak długo jak paliwa kopalne będą najtańszym rodzajem energii, tak długo będziemy z nich korzystać.

00:25:28.245 --> 00:25:33.691
Rozwiązaniem jest więc, by rozpocząć wycenę emisji CO2.

00:25:33.691 --> 00:25:40.448
My, Amerykanie, nigdy nie powinniśmy złożyć naszej ziemi i wody na ołtarzu wyników finnansowych TransCanada.

00:25:40.448 --> 00:25:46.871
Jesteśmy tutaj ponieważ to przełomowy moment XXI stulecia.

00:25:46.871 --> 00:25:50.001
Prezydencie Obama, proszę postąpić słusznie.

00:25:50.001 --> 00:25:55.895
To kluczowy moment w historii amerykańskiego ruchu środowiskowego.

00:25:55.895 --> 00:26:01.376
Jeśli chcesz zaryzykować areszt, będziesz z nami na ulicy.

00:26:01.842 --> 00:26:06.014
Gdy widziałem te akty obywatelskiego nieposłuszeństw przed Białym Domem,

00:26:06.014 --> 00:26:10.411
ludzi mówiących “nie chcę budowy rurociągu Keystone,

00:26:10.411 --> 00:26:15.747
nie chcę by nasz plan energetyczny bazował na paliwach kopalnych”.

00:26:15.747 --> 00:26:18.662
Wiesz, spośród osób, które aresztowano wtedy przed Białym Domem

00:26:18.662 --> 00:26:22.577
nie wszystkie uważały się za ekologów.

00:26:22.577 --> 00:26:28.748
To byli rolnicy, hodowcy, ludzie z rdzennych społeczności, to byli biznesmani,

00:26:28.748 --> 00:26:31.624
to byli dziadkowie, matki i ojcowie.

00:26:31.624 --> 00:26:36.547
Zaczynamy dostrzegać prawdziwe powiększenie się grupy ludzi, którzy stoją z nami ramię w ramię

00:26:36.547 --> 00:26:39.725
ale w tej batalii musimy pójść dużo dalej.

00:26:40.508 --> 00:26:43.898
Zostałem zmuszony do rzeczy, robienia których nigdy sobie nie wyobrażałem:

00:26:43.898 --> 00:26:48.268
stanąć na scenie przed tysiącem ludzi, iść do więzienia.

00:26:48.268 --> 00:26:54.644
Pewnie nie uda nam się powstrzymać ich wszystkich. Jeden rurociąg, jedna kopalnia na raz.

00:26:54.644 --> 00:26:58.354
Będziemy musieli również przejść do ofensywy.

00:27:00.027 --> 00:27:05.333
Przemysł paliwowy dba tylko o pieniądze, więc tym zajmiemy się w następnej kolejności.

00:27:05.333 --> 00:27:09.829
Chcecie zabrać nam planetę, naszą przyszłość? My postaramy się odebrać wam pieniądze.

00:27:09.829 --> 00:27:12.794
Postaramy się przygasić blask waszych marek.

00:27:12.794 --> 00:27:20.213
Ten przemysł zachowuję się tak lekkomyślnie, że powinien raz na zawsze stracić społeczny kredyt zaufania i pozory przyzwoitości.

00:27:23.735 --> 00:27:28.599
Ci ludzie powinni być uważani za przestępców występujących przeciwko prawom fizyki.

00:27:28.599 --> 00:27:33.935
Musimy odebrać im część władzy a możemy zrobić to na wiele sposobów.

00:27:33.935 --> 00:27:37.682
Jednym z nich, pierszym, jest dywestycja.

00:27:37.682 --> 00:27:45.324
Chcemy prosić lub żądać od instytucji takich jak szkoły wyższe lub kościoły, by wycofały swoje finansowe wsparcie dla działań tych firm.

00:27:45.324 --> 00:27:47.329
Logika tego nie może być już prostsza:

00:27:47.329 --> 00:27:52.867
Niszczenie klimatu jest złe i złem jest robienie na tym interesu.

00:27:52.867 --> 00:27:57.668
Ten argument już raz zadziałał na ogromną skalę w historii Ameryki.

00:27:57.668 --> 00:28:01.505
Akty przemocy rozsiały się po kolorowych dzielnicach Athlone.

00:28:01.505 --> 00:28:04.364
Władze otworzyły ogień bez ostrzeżenia.

00:28:04.364 --> 00:28:11.139
Zorganizowane i głośne grupy studentów zachęcają uniwersytety, by wycofały się ze swoich inwestycji w Południowej Afryce.

00:28:11.139 --> 00:28:15.228
Oto co wydarzyło się w trakcie walki z apartheidem w RPA.

00:28:15.228 --> 00:28:23.194
W 155 szkołach i uniwersytetach ludzie przekonali swoje rady, by te sprzedały swoje akcje.

00:28:23.194 --> 00:28:27.849
Kiedy Nelson Mandela wyszedł z więzienia, w pierwsą swoją podróż udał się do USA.

00:28:27.849 --> 00:28:34.599
Nie do Białego Domu, ale do Berkley, by podziękować studentom Uniwersytetu Kalifornijskiego,

00:28:34.599 --> 00:28:42.240
którzy wymusili sprzedaż wartych 3 miliardy dolarów akcji należących do firm związanych z Apartheidem.

00:28:44.750 --> 00:28:45.799
A oto czego rządamy:

00:28:45.799 --> 00:28:49.471
Po pierwsze, żadnych nowych inwestycji w przemysł paliw kopalnych

00:28:49.471 --> 00:28:57.673
Po drugie, w przeciągu najbliższych pięciu lat przemysł paliwowy ma zobowiązać się do wycofania się z gospodarki.

00:28:57.750 --> 00:29:03.443
To nie jest nierozsądne. Jest trudne, ale nie wygórowane.

00:29:03.443 --> 00:29:05.319
A oto garść informacji:

00:29:05.319 --> 00:29:11.126
Pierwszą uczelnią w kraju, która pozbyła się wszystkich akcji pochodzących z przemysłu paliw kopalnych

00:29:11.126 --> 00:29:16.751
była uczelnia w Maine, Unity College, której uposażenie warte jest 13 milionów dolarów.

00:29:16.751 --> 00:29:22.230
I w tym momencie żaden z tych 13 milionów dolarów nie jest zainwestowany w paliwa kopalne.

00:29:24.797 --> 00:29:28.216
Dywestycje w pewnym sensie były dla nas nie do pomyślenia.

00:29:28.216 --> 00:29:34.225
Ale kiedy przyjrzysz się innym instytucjom i ich rozterkom dotyczącym dezinwestycji,

00:29:34.225 --> 00:29:38.855
dojdziesz do wniosku, że tak naprawdę chodzi o jedno: chęci.

00:29:38.855 --> 00:29:43.609
Burmistrz Seattle powiedział: spędziłem popołudnie z moim skarbnikiem

00:29:43.609 --> 00:29:48.801
i opracowaliśmy plan jak wycofamy miejskie środki finanasowe z branży paliwowej.

00:29:51.831 --> 00:29:55.205
Witamy wszystkich na spotkaniu: Dywestycje w paliwa kopalne,

00:29:55.205 --> 00:30:00.552
debata między studentami Barnard College w Columbii, the New School (New York University) i Hunter College.

00:30:00.552 --> 00:30:02.960
Studenci domagają się dywestycji.

00:30:02.960 --> 00:30:08.343
Na kampusach uniwersyteckich w całym kraju istnieje już ponad 250 ruchów studenckich,

00:30:08.343 --> 00:30:13.433
co oznacza, że znacznie naruszyliśmy fasadę społecznej odpowiedzialności.

00:30:14.063 --> 00:30:19.146
Podobnie jak grupy wyznaniowe i całe miasta,

00:30:19.146 --> 00:30:23.317
oni również rozumieją, co oznaczają te liczby.

00:30:23.317 --> 00:30:26.987
Fakt, że te instytucje istnieją by inwestować w coś,

00:30:26.987 --> 00:30:33.368
co niszczy naszą cywilizację, przeczy rozumowi.

00:30:33.368 --> 00:30:39.990
Zwracamy się z prośbą do administracji NYU by wycofała fundusze uniwersytetu z branży paliw kopalnych.

00:30:39.990 --> 00:30:46.539
W zamian możemy zainwestować w przestarzałą uniwersytecką infrastrukturę i poprawić wydajność energetyczną naszych budynków.

00:30:46.539 --> 00:30:50.393
Ludzie zawsze szukają cudownych leków, ale te szybko mogą okazać się trcizną.

00:30:50.393 --> 00:30:53.305
Ta kampania wpisuje się w szerszy kontekst ruchu,

00:30:53.305 --> 00:30:58.697
to jeden z wielu sposobów działania.

00:30:58.697 --> 00:31:02.096
To jedno z rozwiązań, w których uniwersytet powinien przodować,

00:31:02.096 --> 00:31:06.476
powinien stwierdzić: zamierzamy wykorzystać tę część naszego kapitału,

00:31:06.476 --> 00:31:08.964
która leży odłogiem lub jest używana w szkodliwy sposób.

00:31:08.964 --> 00:31:13.881
Zamierzamy odebrać te pieniądze tym, którzy problem powodują i przekazać je tym, którzy go rozwiążą.

00:31:13.881 --> 00:31:17.538
Można wybaczyć ignorancję, ale jeśli już wiesz, co jest złe,

00:31:17.538 --> 00:31:24.628
masz moralny obowiązek przestać to wspierać.

00:31:24.628 --> 00:31:28.924
Przykładamy się do zniszczenia naszego świata nawet jeśli tego nie chcemy,

00:31:28.924 --> 00:31:37.506
ponieważ działania przemysłu paliwowego przenikają tak wiele aspektów życia Amerykanów.

00:31:37.506 --> 00:31:41.844
Kontynuując swoje działania firmy liczą na naszą bierną zgodę. A co jeśli powiemy nie?

00:31:41.844 --> 00:31:47.528
Dywestycja jest wyrazem tego sprzeciwu i ambitnego celu,

00:31:47.528 --> 00:31:54.950
by z setek, tysięcy amerykańskich instytucji uczynić sprzymierzeńców a nie wrogów.

00:31:54.950 --> 00:31:58.319
My, zwyczajni obywatele, mamy taką moc.

00:31:58.319 --> 00:32:05.131
Jeśli należysz do kościoła, masz szansę działać z innymi wiernymi by upewnić się,

00:32:05.131 --> 00:32:09.037
że kościół nie inwestuje w frimy paliwowe.

00:32:09.037 --> 00:32:15.002
Jeśli jesteś studentem nie tylko masz szansę ale myślę, że jesteś też zobowiązany

00:32:15.002 --> 00:32:19.756
by działać z innymi studentami i upewnić się, że twoja uczelnia wyższa

00:32:19.756 --> 00:32:25.723
nie inwestuje w firmy, które niszczą twoją przyszłość i planetę.

00:32:25.723 --> 00:32:30.600
Musimy wysłać przekaz, bardzo czytelny przekaz, do wielkich firm naftowych i energetycznych:

00:32:30.600 --> 00:32:38.325
Zamierzamy pociągnąć je do odpowiedzialności i dywestować, jeśli same nie zapoczątkują zmian.

00:32:40.355 --> 00:32:45.330
Nie ma nic, podkreślam, NIC radykalnego w tym o czym teraz mówimy.

00:32:45.330 --> 00:32:47.878
Jedyne o co prosimy, gdy mówimy o zmianach klimatu

00:32:47.878 --> 00:32:52.715
to planeta, która funkcjonuje tak, jak przez ostatnie 10 000 lat,

00:32:52.715 --> 00:32:55.835
planeta, która działa jak ta, na której się urodziliśmy.

00:32:55.835 --> 00:33:01.180
To nie jest radykalne żądanie. Jeśli o tym pomyśleć to jest ono raczej konserwatywne.

00:33:01.180 --> 00:33:04.455
“Radykalne” odnosi się do firm naftowych.

00:33:04.455 --> 00:33:07.648
Jeśli codziennie budzisz się by zarobić swoje 100 000 dolarów dniówki,

00:33:07.648 --> 00:33:11.485
jesteś skłonny zmienić skład chemiczny atmosfery,

00:33:11.485 --> 00:33:15.210
to podejmujesz bardziej radykalne działania niż jakikolwiek człowiek przed tobą.

00:33:15.210 --> 00:33:20.945
Naszym zadaniem jest wymyślić, jak utrzymać w ryzach ten radykalizm, jak go przystopować,

00:33:20.945 --> 00:33:27.744
jak powstrzymać go przed pochłonięciem wszystkiego, co na tej planecie jest dobre.

00:33:28.263 --> 00:33:32.247
A oto dobra wiadomość. Przekazałem wam sporo złych, więc teraz przyszedł czas na dobrą:

00:33:32.247 --> 00:33:34.999
Możemy zrobić bardzo dużo.

00:33:34.999 --> 00:33:37.648
Długofalowe rozwiązanie problemu zmian klimatu jest bardzo proste.

00:33:37.648 --> 00:33:41.899
Musimy wykonać skok w kierunku energii pochodzącej z odnawialnych źródeł i musimy zrobić to szybko, co nie będzie łatwe.

00:33:41.899 --> 00:33:46.407
To będzie najtrudniejsza rzecz, jaką zrobiliśmy od czasów zbrojenia się do II Wojny Światowej,

00:33:46.407 --> 00:33:49.940
ale jak najbardziej możliwa.

00:33:49.940 --> 00:33:53.483
Kiedy czuję się przytłoczony ogromem tego, co musimy zrobić,

00:33:53.483 --> 00:33:56.991
czytam historię ekonomii II Wojny Światowej.

00:33:56.991 --> 00:33:58.363
Wiesz, to była kwestia kilku miesięcy.

00:33:58.363 --> 00:34:03.453
Od amerykańskiego przemysłu produkującego samochody po czołgi, samoloty i statki.

00:34:03.453 --> 00:34:08.156
Restrukturyzacja ekonomii przemysłowej USA nie zajęła dekad ani nawet lat.

00:34:08.156 --> 00:34:10.492
Wystarczyły miesiące.

00:34:10.492 --> 00:34:11.321
I skoro mogliśmy to zrobić wtedy,

00:34:11.321 --> 00:34:16.321
z pewnością możemy zrestrukturyzować światowy przemysł energetyczny na przestrzeni następnego dziesięciolecia.

00:34:16.321 --> 00:34:18.585
Jednak będzie to wymagać trudnych wyborów.

00:34:18.585 --> 00:34:24.480
Będzie wymagać prawdziwej zmiany w sposobie pobierania energii i tego, jak podróżujemy.

00:34:24.480 --> 00:34:26.092
Dobra wiadomość jest taka, że mamy rozwiązania.

00:34:26.092 --> 00:34:28.156
Wiecie, znamy sposoby.

00:34:28.156 --> 00:34:33.691
Wiemy, co zrobić, by zacząć żyć w świecie, w którym nie spala się paliw kopalnych.

00:34:33.691 --> 00:34:38.446
Po co mielibyśmy budować 2600-kilometrowy rurociąg transportujący prawie milion baryłek ropy

00:34:38.446 --> 00:34:41.701
z najbardziej nasyconego węglem źródła energii na planecie,

00:34:41.701 --> 00:34:45.193
skoro energia wiatrowa jest o wiele tańsza i czystrza?

00:34:45.193 --> 00:34:50.656
Dlaczego mielibyśmy wiercić w Arktyce skoro wiemy, że energia słoneczna może zaspokoić nasze potrzeby w całym kraju?

00:34:50.656 --> 00:34:54.319
Dlaczego mielibyśmy szczelinować na naszej wsi i narażać nasze wody, gdy wiemy,

00:34:54.319 --> 00:34:58.842
że podniesienie wydajności energetyczej zaoszczędziłoby więcej energii niż gaz łupkowy może dostarczyć?

00:34:58.842 --> 00:35:02.929
Myślę, że dotarliśmy do momentu, w którym ekstremalne źródła energii okazały się tak złe,

00:35:02.929 --> 00:35:07.600
że odpowiedzi na te pytania i podjęcie wyzwania stają się coraz prostrze.

00:35:07.600 --> 00:35:11.930
Cała nasza gospodarka zależeć będzie od tego, jak stawimy czoła temu kryzysowi.

00:35:11.930 --> 00:35:18.645
Wyścig rozegra się między krajami, które postawią na rozwój technologii,

00:35:18.645 --> 00:35:25.444
i które będą sprzedawały je innym, a tymi, które się cofną i nie wykorzystają tej szansy.

00:35:25.444 --> 00:35:29.531
Nigdy nie powinniśmy lekceważyć naszej pomysłowości i determinacji.

00:35:29.531 --> 00:35:36.080
Ludzie, którzy twierdzą, że to niemożliwe, nie wiedzą kim jesteśmy, nie wiedzą na co nas stać.

00:35:36.080 --> 00:35:40.833
Myślę, że to moment by sięgnąć do naszych zasobów i powiedzieć: ok, jesteśmy gotowi.

00:35:40.833 --> 00:35:45.922
Rozwiązania mamy przed oczami i nikt z nas: obywateli, wybranych oficjeli, przywódców religijnych,

00:35:45.922 --> 00:35:51.313
nie może świadomie pozostać bezczynnym.

00:35:51.313 --> 00:35:54.606
Dla wszystkich naszych wielkich problemów istnieją lokalne rozwiązania,

00:35:54.606 --> 00:35:59.610
a poznanie ich przynosi całą gamę zysków

00:35:59.610 --> 00:36:03.273
z punktu widzenia ekonomii, środowiska i społeczeństwa.

00:36:08.564 --> 00:36:14.325
Stajemy wobec sytuacji, gdy albo stworzymy ekologicznie zrównoważoną gospodarkę dla wszystkich

00:36:14.325 --> 00:36:16.886
lub koniec końców nie stworzymy żadnej.

00:36:16.886 --> 00:36:23.292
Najrozsądniej i najsprytniej jest teraz myśleć o przyszłości i inwestować w przyszłość.

00:36:23.292 --> 00:36:30.306
Przeszłość ma swoje wysoko opłacane lobby pochodzące wprost z przemysłu naftowego i węglowego.

00:36:30.306 --> 00:36:34.333
Przyszłość do dziś nie miała swojego lobby.

00:36:35.471 --> 00:36:40.114
Musimy byś tak sprytni jak system, który staramy się zmienić.

00:36:40.852 --> 00:36:46.617
Ustawa , którą z poparciem wiodących organizacji środowiskowych przestawiamy wraz z senatorem Baxterem,

00:36:46.617 --> 00:36:49.535
ma na celu rozwiązanie tego kryzysu.

00:36:49.535 --> 00:36:53.739
Skupiamy się na cenie węgla i emisjach metanu.

00:36:53.739 --> 00:37:00.329
Wiele osób zastanawiało się, i może wciąż się zastanawiają, czy nasz system polityczny temu podoła.

00:37:02.498 --> 00:37:05.679
Ogólnie rzecz ujmując, nie wiem czy możemy wygrać tę walkę.

00:37:05.679 --> 00:37:08.470
Niektórzy naukowcy twierdzą, że czekaliśmy zbyt długo z podjęciem działań.

00:37:08.470 --> 00:37:11.305
Jasne jest, że siła po drugiej stronie jest potężna.

00:37:11.305 --> 00:37:13.425
Co jakiś czas czuję się przez to zniechęcony.

00:37:13.425 --> 00:37:16.181
Pewien reporter, który starał się mnie przemaglować, powiedział:

00:37:16.181 --> 00:37:20.017
“To jest po prostu niewykonalne. Stawiacie czoła najbogatszemu przemysłowi na świecie.”

00:37:20.017 --> 00:37:23.812
“To brzmi jak historia o Dawidzie i Goliacie. Nie macie szans.”

00:37:23.812 --> 00:37:25.605
I pomyślałem wtedy, że faktycznie, ma rację, sytuacja jest beznadziejna.

00:37:25.605 --> 00:37:30.818
A potem przyszło mi do głowy, a skoro jesteśmy w kościele to może to jest apropos, wiecie,

00:37:30.818 --> 00:37:37.555
pomyślałem, że przecież wiem, jak ta historia z Dawidem i Goliatem się kończy. Dawid wygrywa wbrew wszelkim oczekiwaniom.

00:37:37.555 --> 00:37:42.254
Nie wiem, czy wygramy, ale na pewno mamy szanse.

00:37:43.063 --> 00:37:46.210
Wiemy, że nieposłuszeństwo obywatelskie pomogło osiągnąć wielkie rzeczy.

00:37:46.210 --> 00:37:49.295
Pomogło zapewnić kobietom prawo wyborcze.

00:37:49.295 --> 00:37:51.047
Pomogło skończyć z segregacją rasową.

00:37:51.047 --> 00:37:54.599
Wiemy więc, że nie uda nam się wygrać ze zmianami klimatu, jeśli nadal będziemy się wahać,

00:37:54.599 --> 00:37:57.145
jeśli nadal będziemy o nich mówić, ale nic w tej sprawie nie zrobimy.

00:37:57.145 --> 00:38:00.132
Mamy na głowie moralną katastrofę.

00:38:02.016 --> 00:38:07.523
Musimy to zrobić, bo nasza demokracja została zniweczona, nasze prawo zostało postawione na głowie.

00:38:07.523 --> 00:38:10.745
To jest zbrodnia, choć powiedzenie tego nie przychodzi mi łatwo.

00:38:10.745 --> 00:38:14.424
Kiedy nie ma już żadnego oparcia w demokracji, prawnego ani wyborczego,

00:38:14.424 --> 00:38:20.709
mamy nie tylko możliwość, ale wręcz obowiązek, żeby złamać prawo i wyrazić swoje niezadowolenie.

00:38:20.709 --> 00:38:29.668
Jako naród możemy się zjednoczyć. Tu nie chodzi o Republikanów i Demokratów - chodzi o ludzkość.

00:38:29.668 --> 00:38:37.560
Wszyscy jesteśmy ze sobą połączeni i to jest podstawa naszych zmagań.

00:38:39.652 --> 00:38:45.868
Bardzo się cieszymy, że możemy tutaj być. Niektórzy z nas cieszą się tym bardziej, bo własnie wyszli z więzienia,

00:38:45.868 --> 00:38:51.357
w którym spędzili większość wczorajszego dnia z powodu demonstracji przeciwko rurociągowi Keystone.

00:38:51.357 --> 00:38:56.947
To jest też powód, dla którego Amerykanie przybywają tutaj w tym tygodniu.

00:38:56.947 --> 00:38:58.789
Tysiące ludzi przemaszerowało pod Białym Domem

00:38:58.789 --> 00:39:03.669
i domagało się od Prezydenta Obamy, żeby podjął zdecydowane kroki przeciwko zmianom klimatu.

00:39:03.669 --> 00:39:09.877
To kolejne bardzo istotne wydarzenie w tym tygodniu zorganizowane przez grupy takie jak Sierra Club i 350.org.

00:39:10.077 --> 00:39:17.716
Jestem tutaj, bo mam powinności wobec moich dzieci, moich przodków i wobec przyszłych pokoleń.

00:39:17.716 --> 00:39:24.286
Jeśli ten rurociąg zostanie wybudowany, stanie się to kosztem ludzkich żyć.

00:39:24.286 --> 00:39:29.812
Katastrofa uderzy w nas bez względu na rasę, kolor czy wyznanie.

00:39:29.812 --> 00:39:38.437
Baronowie przemysłu paliwowego, ich prawnicy, ich specjaliści od wizerunku tracą kontrolę nad duszą naszego kraju.

00:39:38.697 --> 00:39:43.078
Nie zbudujemy gospodarki opartej na czystej energii jeśli będziemy ze sobą walczyli.

00:39:43.078 --> 00:39:48.120
Wygramy tylko, jeśli będziemy działali razem na rzecz rozwiązań dobrych dla nas wszystkich.

00:39:48.290 --> 00:39:53.544
Dobra wiadomość jest taka, że w tym kraju, kiedy w końcu postanowiliśmy stawić czoło tej kwestii moralnej,

00:39:53.544 --> 00:40:00.768
zapytani o to, kim jesteśmy, odpowiadamy bardzo wybuchowo.

00:40:03.889 --> 00:40:08.096
To jest epokowe wyzwanie naszych czasów i to my stawimy mu czoła.

00:40:08.096 --> 00:40:10.178
Jeśli tego nie zrobimy, nie doczekamy XXII wieku.

00:40:10.178 --> 00:40:14.690
Zawsze, kiedy całe pokolenie powstaje, to swoją walkę opiera na ideałach.

00:40:14.690 --> 00:40:17.693
Powstaje dzięki odwadze moralnej i dzisiaj jesteśmy tego świadkami.

00:40:17.693 --> 00:40:28.079
Żyjemy w ostatniej minucie ostatniego kwadransu największego i najważniejszego meczu, jaki kiedykolwiek rozegrała ludzkość.

00:40:28.079 --> 00:40:34.709
Rzeczywistość, w której działa nasz ruch jest taka, że jeśli przegramy, to konsekwencje będą tragiczne.

00:40:34.709 --> 00:40:38.436
Nikt z nas nie mógłby być w istotniejszym położeniu niż to, w którym jestesmy teraz.

00:40:38.436 --> 00:40:42.385
Walczymy z najpoważniejszymi problemami, z jakimi mieliśmy kiedykolwiek do czynienia.

00:40:42.385 --> 00:40:45.512
Niewiele osób na ziemi może kiedykolwiek powiedzieć o sobie:

00:40:45.512 --> 00:40:50.642
“Robię wlaśnie najważniejszą rzecz, jaką mogę robić na tej planecie, w tym momencie”,

00:40:50.642 --> 00:40:56.388
ale wy możecie to powiedzieć, bo jesteście na froncie tej najwazniejszej z bitew.

00:40:57.566 --> 00:41:00.569
Myślę, że możemy wygrać tę walkę.

00:41:00.569 --> 00:41:07.253
Myślę, że możemy wygrać, jeśli będziemy działali jako społeczność i jeśli nie będziemy szkodzili tej społeczności,

00:41:07.253 --> 00:41:14.454
ale zamiast tego będziemy ją budowali i spajali, żeby mogła podejmować skuteczne działania.

00:41:18.427 --> 00:41:20.889
Znamy zakończenie tej historii.

00:41:20.889 --> 00:41:26.602
Jeśli nie napiszemy nowego, to jasne jest, że na końcu zostanie tylko planeta, której wysoka temperatura wymknie się spod kontroli.

00:41:27.227 --> 00:41:30.874
Więc to jest nasze zadanie: napisać nowe zakończenie.

00:41:31.200 --> 00:41:40.089
Całe życie marzyłem o tym, żeby ujrzeć ruch społeczny, którego celem będzie zatrzymanie zmian klimatu.

00:41:42.247 --> 00:41:49.842
Dziś na tym zdecydowanie, zdecydowanie, zdecydowanie największym wiecu klimatycznym w amerykańskiej historii,

00:41:49.842 --> 00:41:54.267
dzisiaj jestem już pewny, że staniemy do walki.

00:41:54.267 --> 00:42:01.971
Dołączmy do najważniejszej walki w dziejach ludzkości i walczmy razem.