[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.66,0:00:05.46,Default,,0000,0000,0000,,♪ (klasik müzik) ♪\NNeden diller ölür?
Dialogue: 0,0:00:06.33,0:00:07.48,Default,,0000,0000,0000,,Irankarapte
Dialogue: 0,0:00:07.48,0:00:09.81,Default,,0000,0000,0000,,(Merhaba)\NAynular, Japonya
Dialogue: 0,0:00:09.81,0:00:10.82,Default,,0000,0000,0000,,Iishu
Dialogue: 0,0:00:10.82,0:00:12.98,Default,,0000,0000,0000,,(Merhaba) \NEyak, Alaska
Dialogue: 0,0:00:12.98,0:00:14.24,Default,,0000,0000,0000,,Dydh da
Dialogue: 0,0:00:14.24,0:00:16.10,Default,,0000,0000,0000,,(Merhaba)\NCornwall, İngiltere
Dialogue: 0,0:00:16.21,0:00:17.51,Default,,0000,0000,0000,,Bu dilleri konuşamıyorum.
Dialogue: 0,0:00:17.66,0:00:19.39,Default,,0000,0000,0000,,Hatta, çok az insan konuşuyor.
Dialogue: 0,0:00:19.56,0:00:21.94,Default,,0000,0000,0000,,Onları sadece çok az insan konuşuyor
Dialogue: 0,0:00:22.20,0:00:24.75,Default,,0000,0000,0000,,ve tüm bu diller yok olma\Ntehlikesiyle karşı karşıya.
Dialogue: 0,0:00:25.86,0:00:28.77,Default,,0000,0000,0000,,Bugün dünyada 7.000'den fazla\Ndil konuşuluyor
Dialogue: 0,0:00:29.28,0:00:32.88,Default,,0000,0000,0000,,fakat bunların yaklaşık üçte biri\N1.000'den az konuşana sahip
Dialogue: 0,0:00:33.01,0:00:34.22,Default,,0000,0000,0000,,ve UNESCO'ya göre
Dialogue: 0,0:00:34.22,0:00:37.55,Default,,0000,0000,0000,,bu dillerin %40'tan fazlası\Nyok olma tehlikesi içinde.
Dialogue: 0,0:00:38.49,0:00:39.99,Default,,0000,0000,0000,,Hatta, her 2 haftada bir
Dialogue: 0,0:00:39.99,0:00:42.29,Default,,0000,0000,0000,,dünya dillerinden biri sonsuza dek\Nkayboluyor.
Dialogue: 0,0:00:43.14,0:00:46.28,Default,,0000,0000,0000,,"Ölü dil" denince, bir çok insan\NLatince'yi düşünür.
Dialogue: 0,0:00:46.68,0:00:48.59,Default,,0000,0000,0000,,Ama Latince aslında\Nhiç ölmedi.
Dialogue: 0,0:00:48.59,0:00:52.47,Default,,0000,0000,0000,,Sezar döneminden bu yana\Nsürekli olarak konuşuldu
Dialogue: 0,0:00:52.47,0:00:55.29,Default,,0000,0000,0000,,fakat bu dil 2.000 yıl boyunca\Ngiderek değişti
Dialogue: 0,0:00:55.29,0:00:59.01,Default,,0000,0000,0000,,sonunda Fransızca, İspanyolca ve diğer\NRoman dillerine dönüştü.
Dialogue: 0,0:00:59.82,0:01:01.37,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek dil ölümü
Dialogue: 0,0:01:01.37,0:01:03.70,Default,,0000,0000,0000,,toplumlar başka dillere geçtiğinde
Dialogue: 0,0:01:03.70,0:01:07.56,Default,,0000,0000,0000,,ve aileler çocuklarını eski dillerini\Nkonuşmadan büyüttüğünde gerçekleşir.
Dialogue: 0,0:01:07.99,0:01:10.12,Default,,0000,0000,0000,,Son yaşlı konuşan öldüğünde
Dialogue: 0,0:01:10.12,0:01:13.61,Default,,0000,0000,0000,,dilin artık akıcı bir şekilde tekrar\Nkonuşulması pek mümkün değildir.
Dialogue: 0,0:01:14.86,0:01:20.62,Default,,0000,0000,0000,,Dünya dillerini büyüklük ve dirlik durumu\Naçısından ölçen bu grafiğe bakarsanız
Dialogue: 0,0:01:21.05,0:01:23.86,Default,,0000,0000,0000,,çoğu dilin orta sıralarda yer aldığını\Ngörebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:01:24.51,0:01:27.18,Default,,0000,0000,0000,,İngilizce, diğer birkaç\Nbaskın diller gibi
Dialogue: 0,0:01:27.18,0:01:29.34,Default,,0000,0000,0000,,sol üst köşede yer alıyor.
Dialogue: 0,0:01:29.34,0:01:30.100,Default,,0000,0000,0000,,Gerçekten çok güçlü bir konumda.
Dialogue: 0,0:01:31.56,0:01:33.41,Default,,0000,0000,0000,,Ama diliniz aşağıda
Dialogue: 0,0:01:33.41,0:01:35.50,Default,,0000,0000,0000,,grafiğin sağ alt tarafındaysa
Dialogue: 0,0:01:35.50,0:01:39.40,Default,,0000,0000,0000,,örneğin Endonezya'daki Kayapulau dili\Nveya Brazilya'daki Kuruaya dili gibi
Dialogue: 0,0:01:39.40,0:01:41.34,Default,,0000,0000,0000,,çok ciddi tehlike altındasınız.
Dialogue: 0,0:01:41.85,0:01:42.85,Default,,0000,0000,0000,,Eski kötü günlerde
Dialogue: 0,0:01:42.85,0:01:45.84,Default,,0000,0000,0000,,hükümetler sevmedikleri dilleri\Nyasaklıyolardı.
Dialogue: 0,0:01:46.01,0:01:48.35,Default,,0000,0000,0000,,Ama bazen baskı daha kurnazca oldu.
Dialogue: 0,0:01:48.35,0:01:49.35,Default,,0000,0000,0000,,(tank top atışı)
Dialogue: 0,0:01:49.35,0:01:51.84,Default,,0000,0000,0000,,Sovyetler Birliği'nde büyüyen\Nherhangi bir genç
Dialogue: 0,0:01:51.84,0:01:55.03,Default,,0000,0000,0000,,evde hangi dili konuşursa konuşsun
Dialogue: 0,0:01:55.03,0:01:58.13,Default,,0000,0000,0000,,Rusça öğrenmenin başarının\Nanahtarı olacağını çabucak fark ederdi.
Dialogue: 0,0:01:58.97,0:02:01.38,Default,,0000,0000,0000,,Bugün Tibetliler dahil Çin vatandaşları
Dialogue: 0,0:02:01.38,0:02:04.29,Default,,0000,0000,0000,,Şangaylılar veya Kantonca konuşanlar da\Ndahil olmak üzere
Dialogue: 0,0:02:04.29,0:02:07.51,Default,,0000,0000,0000,,Mandarin diline benzer baskılarla\Nkarşı karşıya kalıyorlar.
Dialogue: 0,0:02:07.51,0:02:09.11,Default,,0000,0000,0000,,♪ (klasik müzik) ♪
Dialogue: 0,0:02:09.11,0:02:10.31,Default,,0000,0000,0000,,Bir dil öldüğünde
Dialogue: 0,0:02:10.31,0:02:12.72,Default,,0000,0000,0000,,genellikle dodo'nun yolundan gider.
Dialogue: 0,0:02:12.72,0:02:13.72,Default,,0000,0000,0000,,(dodo ciyaklıyor)
Dialogue: 0,0:02:13.72,0:02:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Şimdiye kadar sadece tek bir dil\Nölümden geri döndü:
Dialogue: 0,0:02:17.43,0:02:18.74,Default,,0000,0000,0000,,İbranice.
Dialogue: 0,0:02:18.74,0:02:20.59,Default,,0000,0000,0000,,Bu dil iki bin yıl boyunca yok olmuştu
Dialogue: 0,0:02:20.59,0:02:24.42,Default,,0000,0000,0000,,ama 20. yüzyılın başlarında Fiilistin'e\Nyerleşen Yahudiler
Dialogue: 0,0:02:24.42,0:02:26.56,Default,,0000,0000,0000,,Avrupa'da farklı diller konuşuyorlardı
Dialogue: 0,0:02:26.56,0:02:30.60,Default,,0000,0000,0000,,ve Filistin'e yerleşmeleriyle\Nortak dil olarak İbranice'yi benimsediler.
Dialogue: 0,0:02:30.60,0:02:32.35,Default,,0000,0000,0000,,İbranice, İsrail'in resmi dil haline
Dialogue: 0,0:02:32.35,0:02:35.18,Default,,0000,0000,0000,,1948'de ülke tam olarak\Nkurulduğunda geldi
Dialogue: 0,0:02:35.18,0:02:37.24,Default,,0000,0000,0000,,ve şuan da 7 milyon konuşanı var.
Dialogue: 0,0:02:37.78,0:02:40.24,Default,,0000,0000,0000,,Şu an, İbranice dünyadaki tek\Ntam canlandırılmış dil olsa da
Dialogue: 0,0:02:40.24,0:02:42.43,Default,,0000,0000,0000,,diğer diller de deniyor.
Dialogue: 0,0:02:42.46,0:02:45.09,Default,,0000,0000,0000,,Güneybatı İngiltere'de konuşulan\NKernevekçe
Dialogue: 0,0:02:45.09,0:02:47.24,Default,,0000,0000,0000,,iki yüzyıl önce yok oldu.
Dialogue: 0,0:02:47.24,0:02:50.99,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, canlandırılan dilin birkaç yüz\Nkonuşanı var.
Dialogue: 0,0:02:50.99,0:02:51.99,Default,,0000,0000,0000,,(inek böğürmesi)
Dialogue: 0,0:02:51.99,0:02:56.14,Default,,0000,0000,0000,,Gerçekler bir yana, insan çeşitliliği\Nözünde iyi bir şeydir.
Dialogue: 0,0:02:56.14,0:02:58.15,Default,,0000,0000,0000,,Heyecanlı bir tatile gittiğinizi düşünün
Dialogue: 0,0:02:58.15,0:03:03.24,Default,,0000,0000,0000,,ancak yemekler, giysiler,\Nbinalar, insanlar
Dialogue: 0,0:03:03.24,0:03:04.97,Default,,0000,0000,0000,,ve evet, dil de
Dialogue: 0,0:03:04.97,0:03:06.70,Default,,0000,0000,0000,,tamamen her şey evdekiyle aynı.
Dialogue: 0,0:03:07.33,0:03:09.46,Default,,0000,0000,0000,,Oliver Wendell Holmess iyi söylemiş:
Dialogue: 0,0:03:09.46,0:03:13.49,Default,,0000,0000,0000,,"Her dil, onu konuşanların ruhlarının\Nyerleştirildiği bir tapınaktır."
Dialogue: 0,0:03:14.37,0:03:18.57,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların ruhunu taşıyan o dili,\Nbir tapınaktan bir müzeye taşımak
Dialogue: 0,0:03:18.57,0:03:19.90,Default,,0000,0000,0000,,aynı şey değildir.
Dialogue: 0,0:03:19.90,0:03:20.96,Default,,0000,0000,0000,,♪ (klasik müzik) ♪