WEBVTT 00:00:01.120 --> 00:00:03.390 Əlimizdə 00:00:03.390 --> 00:00:05.500 bir neçə videolar. 00:00:05.500 --> 00:00:09.280 Sizə seçmənin 00:00:09.280 --> 00:00:11.960 variasiyasından danışacağam. 00:00:11.960 --> 00:00:14.300 Videonu HD-də rekord etməyə çalışıram, 00:00:14.300 --> 00:00:16.730 Ümid edirəm ki, əvvəlkindən daha aydın 00:00:16.730 --> 00:00:17.230 görəcəksiniz. 00:00:17.230 --> 00:00:19.330 Bu videoda 00:00:19.330 --> 00:00:22.240 seçmənin variasiyasından bəhs edəcəyəm. 00:00:22.240 --> 00:00:25.170 Lakin seçmənin variasiyası haqqında danışmazdan öncə 00:00:25.170 --> 00:00:27.600 populyasinan variasiyasını və 00:00:27.600 --> 00:00:32.360 düsturunu xatırlayaq. 00:00:32.360 --> 00:00:34.100 Belə ki, populyasianın variasiyası 00:00:34.100 --> 00:00:36.150 yunan hərfi olan siqma ilə işarə olunur. 00:00:36.150 --> 00:00:37.610 Kiçik siqmanın kvadratı. 00:00:37.610 --> 00:00:38.570 Bu, variasiya deməkdir. 00:00:38.570 --> 00:00:41.037 Bilirəm, hansısa dəyişənin birbaşa kvadrat şəklində 00:00:41.037 --> 00:00:41.870 ifadə olunması bir az qəribə görünür. 00:00:41.870 --> 00:00:43.244 Lakin burada əsas dəyişən kvadrata yüksəldilməyib. 00:00:43.244 --> 00:00:44.270 Bu, elə dəyişənin özüdür. 00:00:44.270 --> 00:00:45.850 Yəni siqmanın kvadratı elə variasiyanı ifadə edir. 00:00:45.850 --> 00:00:47.225 Gəlin bunu yazılı şəkildə də qeyd edək. 00:00:47.225 --> 00:00:48.130 Bu, variasiyaya bərabərdir. 00:00:51.640 --> 00:00:55.400 Variasiyanı hesablayarkən 00:00:55.400 --> 00:00:58.745 informasiya nöqtələrindən istifadə edəcəyik ki, onlar da xi ilə işarə olunur. 00:00:58.745 --> 00:01:00.480 Sonra isə bu nöqtə ilə 00:01:00.480 --> 00:01:04.379 populyasiyanın ədədi ortası arasında nə qədər 00:01:04.379 --> 00:01:06.370 fərq olduğunu tapmaq lazımdır. 00:01:06.370 --> 00:01:11.051 Bunu kvadrata yüksəldirik, sonra da alınan nəticənin orta qiymətini tapırıq. 00:01:11.051 --> 00:01:12.050 Orta qiyməti tapmaq üçün isə 00:01:12.050 --> 00:01:12.930 bunların hamısı toplayırıq. 00:01:12.930 --> 00:01:14.250 i=1 nöqtəsindən başlayırıq, 00:01:14.250 --> 00:01:17.720 sonuncu nöqtə isə N-dir. 00:01:17.720 --> 00:01:19.780 İndi isə orta qiyməti tapmaq üçün yuxarıdakıları toplayıb, 00:01:19.780 --> 00:01:22.080 alınan nəticəni N-ə böləcəyik. 00:01:22.080 --> 00:01:26.000 Beləliklə, variasiya, populyasiyanın ədədi ortası ilə hər bir 00:01:26.000 --> 00:01:27.262 nöqtə arasındakı məsafənin kvadratları cəminin orta qiymətinə bərabər oldu. 00:01:27.262 --> 00:01:28.970 Başqa sözlə ifadə etsəm, 00:01:28.970 --> 00:01:32.420 bu, hər bir nöqtənin mərkəzdən 00:01:32.420 --> 00:01:34.300 təxmini nə qədər aralı olduğunu göstərir. 00:01:34.300 --> 00:01:36.300 Düşünürəm ki, bu, anlamaq üçün ən yaxşı yoldur. 00:01:36.300 --> 00:01:39.336 Bir nüans var. Bu düstur populyasiya üçün idi, düzdür? 00:01:39.336 --> 00:01:40.960 Yadınızdadırsa, nümunə olaraq demişdik ki, əgər 00:01:40.960 --> 00:01:43.552 ölkədəki kişilərin boylarının variasiyasını tapmalı olsaydıq, 00:01:43.552 --> 00:01:45.010 və bunu populyasiyanın düsturu ilə 00:01:45.010 --> 00:01:46.610 hesablasaydıq, bu, çox çətin olardı. 00:01:46.610 --> 00:01:49.010 Belə ki, bunun üçün 00:01:49.010 --> 00:01:51.330 250 milyonun hamısının boylarını ölçməli olacaqdıq. 00:01:51.330 --> 00:01:54.915 Eyni zamanda ola bilərdi ki, sizə elə bir populyasiya verilsin ki, 00:01:54.915 --> 00:01:56.540 onunla bağlı informasiyanı 00:01:56.540 --> 00:01:57.690 tapmaq tamamilə qeyri-mümkün olsun. 00:01:57.690 --> 00:01:58.920 Bu haqda daha sonra danışacağıq. 00:01:58.920 --> 00:02:00.419 Lakin daha asan olması üçün seçmənin variasiyasını 00:02:00.419 --> 00:02:03.280 tapmaqla bunu hesablaya 00:02:03.280 --> 00:02:04.740 bilərik. 00:02:04.740 --> 00:02:07.560 Beləliklə, eyni yolla populyasiyanın variasiyasını heç zaman tapa bilməsəniz belə, 00:02:07.560 --> 00:02:08.960 seçmənin variasiyasını hesablamaqla nəticəni 00:02:08.960 --> 00:02:11.360 təxmin edə biləcəksiniz. 00:02:11.360 --> 00:02:14.290 Bunu 1-ci videoda öyrənmişdik. 00:02:14.290 --> 00:02:18.182 Baxın, bu, populyasiyadır. 00:02:18.182 --> 00:02:20.640 İçərisində milyonlarla informasiya nöqtəsi mövcuddur. 00:02:20.640 --> 00:02:22.015 Bunu tam olaraq əldə edə bilməyəcəksiniz, 00:02:22.015 --> 00:02:23.430 çünki, bu, ixtiyari bir dəyişəndir. 00:02:23.430 --> 00:02:24.513 Bu, populyasiyadır. 00:02:27.110 --> 00:02:32.630 Siz sadəcə seçməyə baxmaqla nəticəni təxmin edə bilərsiniz. 00:02:32.630 --> 00:02:35.540 Nəticə yönümlü statistika da məhz 00:02:35.540 --> 00:02:36.420 bununla bağlıdır. 00:02:36.420 --> 00:02:38.820 Seçməyə təsviri statistikanı tətbiq etmək üçün isə 00:02:38.820 --> 00:02:40.930 populyasiyadan nəticələr çıxarmaq lazımdır. 00:02:40.930 --> 00:02:43.660 Gəlin bu dərmanı 100 nəfərdə sınayaq. 00:02:43.660 --> 00:02:45.780 Əgər cavab statistik olaraq əhəmiyyətli olarsa, alınmış 00:02:45.780 --> 00:02:47.490 nəticə bütün populyasiya üçün də 00:02:47.490 --> 00:02:48.940 keçərli sayılar. 00:02:48.940 --> 00:02:49.940 Əsas məğz bundan ibarətdir. 00:02:49.940 --> 00:02:51.523 Belə ki, seçmə və populyasiyanın 00:02:51.523 --> 00:02:53.710 bir-birindən fərqini anlamaq və seçmədən alınan 00:02:53.710 --> 00:02:55.830 nəticə ilə 00:02:55.830 --> 00:02:58.280 populyasiyanın parametrlərini 00:02:58.280 --> 00:03:01.580 təsvir edə bilmək 00:03:01.580 --> 00:03:04.220 çox vacibdir. 00:03:04.220 --> 00:03:07.360 Populyasiyanın 00:03:07.360 --> 00:03:08.870 orta qiyməti nəyə bərabər idi? 00:03:08.870 --> 00:03:11.670 Bunu bənövşəyi rənglə yazacağam. 00:03:11.670 --> 00:03:14.120 Populyasiyanın ədədi ortasını tapmaq üçün onda olan 00:03:14.120 --> 00:03:16.330 bütün informasiya 00:03:16.330 --> 00:03:19.740 nöqtələrini götürürük və onları xi olaraq adlandırırıq. 00:03:19.740 --> 00:03:21.860 Onları toplayırıq. 00:03:21.860 --> 00:03:23.360 Birinci nöqtədən başlayaraq 00:03:23.360 --> 00:03:25.330 N-ci nöqtəyə qədər davam edirik və onları 00:03:25.330 --> 00:03:27.467 N-ə bölürük. Beləliklə, bütün nöqtələri toplayaraq 00:03:27.467 --> 00:03:29.050 N-ə bölürük. Bu da populyasiyanın orta qiyməti adlanır. 00:03:29.050 --> 00:03:30.490 Sonra alınan cavabı digər düsturda yerinə qoyuruq 00:03:30.490 --> 00:03:32.310 və hər bir nöqtənin orta nöqtədən 00:03:32.310 --> 00:03:34.520 uzaqlığını hesablayaraq 00:03:34.520 --> 00:03:36.390 variasiyanı tapırıq. 00:03:36.390 --> 00:03:39.890 Yaxşı, bəs eynisini seçmə üçün necə tapardıq? 00:03:39.890 --> 00:03:42.890 Əgər populyasiyanın orta qiymətini 00:03:42.890 --> 00:03:46.005 seçmənin orta qiymətini hesablayaraq tapmaq istəyiriksə, 00:03:46.005 --> 00:03:47.380 bunu etməyin ən yaxşı yolu bu tip 00:03:47.380 --> 00:03:49.250 düsturlardan istifadə etməkdir. 00:03:49.250 --> 00:03:50.750 Bəs bunu 00:03:50.750 --> 00:03:51.840 necə edəcəyik? 00:03:51.840 --> 00:03:54.660 İlk olaraq edəcəyimiz seçmənin orta qiymətini hesablamaq olacaq. 00:03:54.660 --> 00:03:56.576 Elə bu düstur seçmənin də orta qiymətini hesablayır. 00:03:56.576 --> 00:03:57.950 Yadınızdadırsa, ilk videoda öyrənmişdik ki, düsturlar 00:03:57.950 --> 00:04:00.500 eynidir, sadəcə 00:04:00.500 --> 00:04:01.999 işarələnmə fərqlidir. 00:04:01.999 --> 00:04:05.180 Burada mu əvəzinə x üstü xətt yazacağıq. 00:04:05.180 --> 00:04:07.470 Beləliklə, seçmənin orta qiyməti bərabərdir... 00:04:07.470 --> 00:04:10.440 Burada da hər bir informasiya nöqtəsini götürürük, lakin populyasiyadan 00:04:10.440 --> 00:04:12.250 yox, seçmədən. 00:04:12.250 --> 00:04:16.951 Birinci nöqtədən n-ci nöqtəyədək hamısını toplayırıq, 00:04:16.951 --> 00:04:17.450 düzdür? 00:04:17.450 --> 00:04:20.740 N qədər nöqtə varsa, 00:04:20.740 --> 00:04:23.420 nöqtələrin cəmini onların sayına, yəni n-ə bölürük. 00:04:23.420 --> 00:04:24.520 Kifayət qədər aydındır. 00:04:24.520 --> 00:04:25.820 Gördüyünüz kimi, həqiqətən də, eyni düstur alındı. 00:04:25.820 --> 00:04:27.140 Populyasiyanın orta qiymətini 00:04:27.140 --> 00:04:28.240 hesabladığımız yolla seçmənin də 00:04:28.240 --> 00:04:29.865 orta qiymətini hesablaya bilərik. 00:04:29.865 --> 00:04:32.160 Yəqin ki, elə ən yaxşısı birbaşa 00:04:32.160 --> 00:04:34.070 populyasiyanın orta qiymətini hesablamaq olar. 00:04:34.070 --> 00:04:36.370 İndi isə variasiyaya keçək. 00:04:36.370 --> 00:04:39.310 Baxın, sizdə bu seçmə var. 00:04:39.310 --> 00:04:42.960 Əgər seçmənin variasiyasını hesablamaq istəyirsiksə, 00:04:42.960 --> 00:04:45.210 elə bu düsturu seçməyə də tətbiq edərək 00:04:45.210 --> 00:04:46.360 onu tapa bilmərikmi? 00:04:46.360 --> 00:04:49.910 İndi seçmənin variasiyasını tapaq. 00:04:49.910 --> 00:04:54.690 Düsturda onu s kvadratı ilə işarələcəyik. 00:04:54.690 --> 00:04:58.254 Siqma bir növ buradakı yunan hərfinin s-lə olan ekvivalentidir. 00:04:58.254 --> 00:04:59.920 Seçməni hesablayarkən buraya 00:04:59.920 --> 00:05:01.120 s yazdıq. 00:05:01.120 --> 00:05:02.370 Bu, seçmənin variasiyasıdır. 00:05:02.370 --> 00:05:03.328 Gəlin bunu buraya da yazım. 00:05:03.328 --> 00:05:04.110 Seçmənin variasiyası. 00:05:12.590 --> 00:05:14.900 Bunu etmənin ən yaxşı yolu 00:05:14.900 --> 00:05:17.500 elə eyni yoldan istifadə etməkdir. 00:05:17.500 --> 00:05:23.720 İlk olaraq hər bir nöqtənin seçmənin 00:05:23.720 --> 00:05:26.440 orta qiymətindən nə qədər uzaq olduğunu tapırıq. 00:05:26.440 --> 00:05:28.396 Baxın, buradakı populyasiyanın orta nöqtəsində olduğu kimi. 00:05:28.396 --> 00:05:29.770 Lakin bu düsturda seçmənin orta qiymətindən və ya ədədi ortasından istifadə 00:05:29.770 --> 00:05:31.457 edəcəyik, çünki sadəcə bunu öyrənə bilərik. 00:05:31.457 --> 00:05:33.040 Populyasiyanın orta qiymətini bütün 00:05:33.040 --> 00:05:35.550 populyasiyanı bilmədən hesablaya bilmirik. 00:05:35.550 --> 00:05:36.550 Bunu kvadrata yüksəldirik. 00:05:36.550 --> 00:05:37.508 Cavab müsbət edəcək. 00:05:37.508 --> 00:05:40.361 Çünki bir neçə xassəsi var, bu haqda daha sonra danışacağıq. 00:05:40.361 --> 00:05:42.860 Daha sonra bu kvadrata yüksəlmiş məsafələrin ədədi ortasını tapırıq. 00:05:42.860 --> 00:05:45.070 Hamısını toplayırıq. 00:05:45.070 --> 00:05:48.340 n sayda nöqtə var, hamısını toplayırıq və 00:05:48.340 --> 00:05:51.209 kiçik n hərfi ilə işarə etdiyimiz n-ə bölürük. 00:05:51.209 --> 00:05:53.250 Bu, yaxşı təxmindir. 00:05:53.250 --> 00:05:55.030 Nəyin variasiyası olsa belə, 00:05:55.030 --> 00:05:57.071 bütöv populyasiya üçün kifayət qədər yaxşı təxmindir. 00:05:57.071 --> 00:06:00.460 Belə ki, seçmənin 00:06:00.460 --> 00:06:02.110 variasiyası dedikdə bu nəzərdə tutulur. 00:06:02.110 --> 00:06:05.280 Bəzən isə o bu cür ifadə olunur. 00:06:05.280 --> 00:06:07.537 Buraya kiçik n hərfi yazılır. 00:06:07.537 --> 00:06:09.870 Çünki n-ə bölmüşdük. 00:06:09.870 --> 00:06:12.070 Yaxşı, bəs burada biz başqa necə bir problemlə 00:06:12.070 --> 00:06:13.190 qarşılaşa bilərik? 00:06:13.190 --> 00:06:14.360 Nə bizə çətinlik yarada 00:06:14.360 --> 00:06:16.290 bilər? 00:06:16.290 --> 00:06:18.680 Ən yaxşısı 00:06:18.680 --> 00:06:21.345 bunu nümunə ilə 00:06:21.345 --> 00:06:23.490 izah edək və 00:06:23.490 --> 00:06:25.305 bir növ sübut etmiş 00:06:25.305 --> 00:06:27.110 olaq. 00:06:27.110 --> 00:06:28.132 Başlayaq. 00:06:28.132 --> 00:06:30.590 Ədəd oxu üzərində bir neçə 00:06:30.590 --> 00:06:32.750 rəqəm olduğunu təsəvvür edin. 00:06:32.750 --> 00:06:36.330 Ən yaxşısı ədəd oxunu çəkim. 00:06:36.330 --> 00:06:39.446 Tutaq ki, populyasiyadan bir qədər ədədiniz var və 00:06:39.446 --> 00:06:41.320 siz həmin ədədləri təsadüfi şəkildə 00:06:41.320 --> 00:06:43.907 burada qeyd edirsiniz. 00:06:43.907 --> 00:06:45.990 Böyük olanlar sağ, kiçiklər isə 00:06:45.990 --> 00:06:46.490 sol tərəfdə olacaq. 00:06:49.120 --> 00:06:51.510 İndi təsəvvür edin ki, siz bu populyasiyadan bir seçmə götürürsünüz. 00:06:51.510 --> 00:06:54.610 Seçmə olduğu üçün bu, tamamilə təsadüfidir. 00:06:54.610 --> 00:06:56.360 Təsadüfi bir seçmə götürdüyünüz zaman 00:06:56.360 --> 00:06:57.985 hansısa qrupu seçməyə ehtiyacınız yoxdur. 00:06:57.985 --> 00:07:04.420 Məsələn, bunu, bunu, bunu və bunu götürə bilərsiniz, 00:07:04.420 --> 00:07:05.125 elə deyilmi? 00:07:05.125 --> 00:07:07.250 Sonra əgər bu rəqəmlərin ədədi 00:07:07.250 --> 00:07:08.340 ortasını tapsam, bu nöqtə, yəqin ki, 00:07:08.340 --> 00:07:09.715 ortalarda bir yerdə olacaq. 00:07:09.715 --> 00:07:11.220 Təxmini buralarda ola bilər. 00:07:11.220 --> 00:07:13.761 Sonra bu nöqtələrdən istifadə edərək 00:07:13.761 --> 00:07:15.640 seçmənin variasiyasını tapmalıyıq. Deməli, bu məsafənin 00:07:15.640 --> 00:07:19.440 kvadratı, üstəgəl bu məsafənin kvadratı, üstəgəl bu məsafənin kvadratı, 00:07:19.440 --> 00:07:22.630 üstəgəl bu məsafənin kvadratı. Daha sonra isə hamısının orta 00:07:22.630 --> 00:07:23.325 qiymətini tapırıq. 00:07:23.325 --> 00:07:24.700 Yəqin ki, təxmini bu rəqəmi alacağam. 00:07:24.700 --> 00:07:27.750 Uyğun olaraq, çox güman ki, aldığım rəqəm bütün 00:07:27.750 --> 00:07:30.280 populyasiya üçün də çox yaxşı bir cavab olacaqdır. 00:07:30.280 --> 00:07:31.880 Populyasiyanın orta qiyməti də elə 00:07:31.880 --> 00:07:34.649 bu rəqəmə çox yaxın bir cavab olar. 00:07:34.649 --> 00:07:37.190 Əgər bütün nöqələri götürüb, onları cəmləsə idim, 00:07:37.190 --> 00:07:39.160 yəqin ki, buralarda bir yerdə olacaqdı. 00:07:39.160 --> 00:07:40.045 Sonra isə variasiyanı tapsaydım belə, 00:07:40.045 --> 00:07:42.336 seçmənin variasiyasından aldığımız 00:07:42.336 --> 00:07:46.771 cavaba yenə də yaxın olacaqdı. 00:07:46.771 --> 00:07:47.270 Kifayət qədər düzgündür. 00:07:47.270 --> 00:07:49.770 Deyə bilərsiniz ki, bu, hazırda çox rahat görünür. 00:07:49.770 --> 00:07:52.030 Lakin burada kiçik bir nüans var. 00:07:52.030 --> 00:07:54.530 Çünki hər zaman rəqəmləri belə 00:07:54.530 --> 00:07:56.810 ədalətli və düzgün bölüşdürülmüş şəkildə götürməyə bilərik. 00:07:56.810 --> 00:07:59.130 Məsələn, əgər seçmədə 00:07:59.130 --> 00:08:02.560 bu ədədi, bu ədədi və bu ədədi, 00:08:02.560 --> 00:08:05.580 bir də bu ədədi götürsək, necə olar? 00:08:05.580 --> 00:08:08.430 Seçmənin necə olduğundan asılı olmayaraq, onun ədədi 00:08:08.430 --> 00:08:10.350 ortası həmişə mərkəzdə olur, elə deyilmi? 00:08:10.350 --> 00:08:13.110 Bu halda seçmənin orta qiyməti təxmini burada olacaqdır. 00:08:13.110 --> 00:08:14.360 Deyə bilərsiniz ki, 00:08:14.360 --> 00:08:16.180 bu rəqəm digərindən çox uzaqdır. 00:08:16.180 --> 00:08:17.690 Bu uzaq deyil, 00:08:17.690 --> 00:08:19.200 elə bu da uzaq deyil. 00:08:19.200 --> 00:08:21.540 Bu yolla etdiyiniz zaman seçmənin variasiyası 00:08:21.540 --> 00:08:23.750 daha az olur. 00:08:23.750 --> 00:08:27.890 Çünki tərifə görə bütün rəqəmlər 00:08:27.890 --> 00:08:30.500 orta qiymətə yaxın olmalı idi. 00:08:30.500 --> 00:08:34.340 Lakin buradakı halda seçmə bir növ bir tərəfə meyillidir və 00:08:34.340 --> 00:08:36.230 populyasiyanın həqiqi orta qiyməti 00:08:36.230 --> 00:08:38.130 tamamilə başqa yerdədir. 00:08:38.130 --> 00:08:40.350 Belə ki, əgər seçmənin orta qiymətini 00:08:40.350 --> 00:08:41.872 bilirsinizsə, onun variasiyası-- 00:08:41.872 --> 00:08:44.330 Başa düşürəm ki, bu, bir az qarışıqdır -- Əgər orta qiyməti bilirsinizsə, 00:08:44.330 --> 00:08:46.679 bu zaman 00:08:46.679 --> 00:08:48.220 buradakı məsafələri hesablayaraq 00:08:48.220 --> 00:08:51.214 variasiyanı tapa bilərsiniz. 00:08:51.214 --> 00:08:52.630 Demək istədiyim odur ki, seçmənin 00:08:52.630 --> 00:08:55.000 orta qiymətinin populyasiyanın 00:08:55.000 --> 00:08:58.090 orta qiymətinə yaxın olması 00:08:58.090 --> 00:09:00.497 ehtimalı var. 00:09:00.497 --> 00:09:02.830 Məsələn, ola bilər ki, seçmənin orta qiyməti burada, populyasiyanınki isə 00:09:02.830 --> 00:09:03.411 buradadır. 00:09:03.411 --> 00:09:04.910 Bu zaman düsturdan istifadə etmək 00:09:04.910 --> 00:09:07.451 əlverişlidir, çünki seçmədə verilən nöqtələrlə 00:09:07.451 --> 00:09:09.300 uyğun variasiyanı tapa biləcəyik. 00:09:09.300 --> 00:09:13.520 Lakin başqa halların da olma ehtimalı var. Belə ki, seçmənin orta 00:09:13.520 --> 00:09:15.050 qiyməti həmişə götürdüyünüz nöqtələrin 00:09:15.050 --> 00:09:16.870 içində yerləşməlidir, elə deyil? 00:09:16.870 --> 00:09:18.820 Həmin nöqtələrin mərkəzində olmalıdır. 00:09:18.820 --> 00:09:21.330 Eyni zamanda populyasiyanın orta qiymətinin 00:09:21.330 --> 00:09:22.650 seçməyə daxil olan nöqtələr çoxluğundan kənarda olması ehtimalı da var. 00:09:22.650 --> 00:09:23.683 Bu, seçmədə populyasiyanın orta qiyməti 00:09:23.683 --> 00:09:25.450 olmayan nöqtələr çoxluğunu götürdüyünüz 00:09:25.450 --> 00:09:28.290 zaman baş verə bilər. 00:09:28.290 --> 00:09:31.680 Bu zaman seçmənin variasiyası populyasiyanın 00:09:31.680 --> 00:09:35.802 variasiyasından daha az olacaq. 00:09:35.802 --> 00:09:38.260 Çünki bu nöqtələr öz orta qiymətlərinə 00:09:38.260 --> 00:09:40.060 populyasiyanınkindən daha yaxın olacaqlar. 00:09:40.060 --> 00:09:44.039 Açığı, əgər bunların hətta 10%-ni belə anlasanız, 00:09:44.039 --> 00:09:45.830 bu o deməkdir ki, siz çox yaxşı statistika tələbəsisiniz. 00:09:45.830 --> 00:09:48.490 Bunları ona görə başa saldım ki, 00:09:48.490 --> 00:09:51.030 prosesin necə baş verdiyini 00:09:51.030 --> 00:09:53.560 anlayasınız. 00:09:53.560 --> 00:09:56.580 Belə ki, bu düstur çox zaman populyasiyanın 00:09:56.580 --> 00:09:59.107 həqiqi variyasiyasını olduğundan daha az qiymətləndirir. 00:09:59.107 --> 00:10:00.940 Dediklərimi mənim nümunəmdən daha 00:10:00.940 --> 00:10:02.430 ciddi və açıq şəkildə sübut edən düstur var. 00:10:02.430 --> 00:10:05.920 Bu düstur 00:10:05.920 --> 00:10:09.090 populyasiyanın və ya seçmənin qərəzsiz 00:10:09.090 --> 00:10:11.430 variasiyasının təxmini kimi adlana bilər. 00:10:11.430 --> 00:10:14.190 Bəzən o, s kvadratı kimi, bəzən isə 00:10:14.190 --> 00:10:19.080 s, n çıx 1 kimi işarə olunur. 00:10:19.080 --> 00:10:20.770 İndi bunun nə üçün belə olduğunu izah edəcəyəm. 00:10:20.770 --> 00:10:22.390 Əslində, demək olar ki, onlar eynidirlər. 00:10:22.390 --> 00:10:24.000 Yenə də hər bir nöqtəni götürüb, onların 00:10:24.000 --> 00:10:28.080 seçmənin orta qiymətindən nə qədər uzaq olduğunu müəyyənləşdirirsiniz. 00:10:28.080 --> 00:10:30.390 Daha sonra alınan nəticəni kvadrata yüksəldib, ədədi ortanı 00:10:30.390 --> 00:10:33.570 tapırsınız, amma kiçik bir dəyişiklik etməklə. 00:10:33.570 --> 00:10:35.800 İ bərabərdir 1 və n. 00:10:35.800 --> 00:10:38.420 Bu dəfə n-ə bölmək əvəzinə tədricən daha kiçik ədədə 00:10:38.420 --> 00:10:41.970 bölürsünüz. 00:10:41.970 --> 00:10:44.390 n çıx 1-ə bölürük. 00:10:44.390 --> 00:10:47.620 n-ə yox, n çıx 1-ə böldüyünüz zaman 00:10:47.620 --> 00:10:49.704 daha böyük ədəd alacaqsınız. 00:10:49.704 --> 00:10:51.286 Nəticədə aldığımız cavab həqiqətə 00:10:51.286 --> 00:10:52.295 daha yaxın olacaqdır. 00:10:52.295 --> 00:10:54.378 Bunu özüm də dəfələrlə yoxlamışam və 00:10:54.378 --> 00:10:56.830 gördüm ki, bu düstur populyasiyanın variasiyasınln 00:10:56.830 --> 00:11:01.804 ən yaxın və düzgün təxminini hesablayır. 00:11:01.804 --> 00:11:03.470 Eyni yolla hesablaya bilərik. 00:11:03.470 --> 00:11:05.193 Böl n 00:11:05.193 --> 00:11:07.526 çıx 1. 00:11:07.526 --> 00:11:08.530 Vaxtımız bitdi. 00:11:08.530 --> 00:11:10.330 Burada saxlayıb növbəti videoda 00:11:10.330 --> 00:11:11.450 bir neçə hesablamalar aparacağıq. 00:11:11.450 --> 00:11:13.400 Bu qədər. Ümid edirəm ki, mövzu sizə 00:11:13.400 --> 00:11:15.233 kifayət qədər aydın oldu. 00:11:15.233 --> 00:11:16.639 Növbəti videolarda görüşərik.