[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.50,0:00:04.93,Default,,0000,0000,0000,,Një nga arsyet që më së tepërti veqohet si shkak apo Dialogue: 0,0:00:04.93,0:00:09.18,Default,,0000,0000,0000,,shkaku pse Lufta e Parë Botërore u kthye në luftë botërore përkundrejtë një Dialogue: 0,0:00:09.18,0:00:11.50,Default,,0000,0000,0000,,konflikti regjional në Evropën Juglindore Dialogue: 0,0:00:11.50,0:00:13.27,Default,,0000,0000,0000,,është sistemi i aleancave Dialogue: 0,0:00:13.27,0:00:17.39,Default,,0000,0000,0000,,që ishte zhvilluar gjatë dekadave që shpien në Luftën e Parë Botërore. Dialogue: 0,0:00:17.39,0:00:21.10,Default,,0000,0000,0000,,Dhe për ta kuptuar atë, unë kam zgjedhur disa aleanca që ndodhën në ato Dialogue: 0,0:00:21.10,0:00:24.22,Default,,0000,0000,0000,,dekada që shpien në Luftën e Parë Botërore. Ky është vetëm një verzion i zgjedhur, ka edhe Dialogue: 0,0:00:24.22,0:00:28.08,Default,,0000,0000,0000,,shumë aleanca tjera që ishin të lidhura shkarazi, por unë do mundohem ti zgjedhë ato Dialogue: 0,0:00:28.08,0:00:29.86,Default,,0000,0000,0000,,që ishin drejtpërdrejtë të lidhura me Dialogue: 0,0:00:29.86,0:00:31.50,Default,,0000,0000,0000,,rrëzimin e të gjitha dominove Dialogue: 0,0:00:31.50,0:00:35.46,Default,,0000,0000,0000,,në vitin 1914, që në thelb e futën tërë Evropën në luftë Dialogue: 0,0:00:35.46,0:00:36.55,Default,,0000,0000,0000,,me njëri tjetrin. Dialogue: 0,0:00:36.55,0:00:40.75,Default,,0000,0000,0000,,Prandaj për ta kuptuar këtë, ne duhet të rikthehemi për 75 vite para. Pra Lufta e Parë Botërore Dialogue: 0,0:00:40.75,0:00:42.21,Default,,0000,0000,0000,,fillon në vitin 1914; Dialogue: 0,0:00:42.21,0:00:45.75,Default,,0000,0000,0000,,75 vite para saj, në vitin 1839, ju keni Traktatin Dialogue: 0,0:00:45.75,0:00:47.22,Default,,0000,0000,0000,,e Londrës, Dialogue: 0,0:00:47.22,0:00:51.12,Default,,0000,0000,0000,,dhe Traktati i Londrës bëri shumë gjëra, por është pika e 7 ajo çka është Dialogue: 0,0:00:51.12,0:00:53.57,Default,,0000,0000,0000,,e rëndësishme për fillimin e Luftës së Parë Botërore, Dialogue: 0,0:00:53.57,0:00:58.50,Default,,0000,0000,0000,,ku Britania pajtohet ta mbrojë neutralitetin e Belgjikës. Dialogue: 0,0:00:58.50,0:01:01.80,Default,,0000,0000,0000,,Dhe, po që se ju jeni skeptik ju mund të pyesni: "Hej, ky Traktat është 75 vite i vjetër, Dialogue: 0,0:01:01.80,0:01:04.99,Default,,0000,0000,0000,,pse ka akoma rëndësi tani"? dhe kjo në të vërtetë do të ishte një pyetje me vend. Dialogue: 0,0:01:04.99,0:01:08.28,Default,,0000,0000,0000,,Në të vërtetë nga të gjitha këto aleanca, ju mund të bëni një debat mjaft të fortë për të Dialogue: 0,0:01:08.28,0:01:12.63,Default,,0000,0000,0000,,parë nëse këto janë shkaqet e drejtpërdrejta pse njëri prej këtyre fuqive i shpalli luftë Dialogue: 0,0:01:12.63,0:01:16.82,Default,,0000,0000,0000,,tjetrit, apo nëse këto ishin vetëm justifikime, këto ishin një lloj preteksti ligjorë Dialogue: 0,0:01:16.82,0:01:20.23,Default,,0000,0000,0000,,për të thënë "Oh unë kam nevojë të shpallë luftë" dhe në realitet ata vërtetë donin të Dialogue: 0,0:01:20.23,0:01:22.80,Default,,0000,0000,0000,,shpallnin luftën për një grup arsyesh, disi për të Dialogue: 0,0:01:22.80,0:01:26.44,Default,,0000,0000,0000,,mbajtur perandoritë dhe kontrollin e personave tjerë, për të shtrënguar muskujt e tyre ushtarakë, për të Dialogue: 0,0:01:26.44,0:01:28.29,Default,,0000,0000,0000,,shtuar territorin në perandoritë e tyre, Dialogue: 0,0:01:28.29,0:01:30.20,Default,,0000,0000,0000,,kush e di çfarë mund të jetë? Dialogue: 0,0:01:30.20,0:01:31.45,Default,,0000,0000,0000,,Por e panevojshme për tu thënë Dialogue: 0,0:01:31.45,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,viti 1839 ishte një bazë ligjore Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.99,Default,,0000,0000,0000,,për Perandorinë Britanike Dialogue: 0,0:01:36.99,0:01:38.18,Default,,0000,0000,0000,,për të mbrojtur Dialogue: 0,0:01:38.18,0:01:39.53,Default,,0000,0000,0000,,Belgjikën. Dialogue: 0,0:01:39.53,0:01:43.96,Default,,0000,0000,0000,,Tani ju kaloni shpejtë dyzet vite, dhe arrini në vitin 1879. Dialogue: 0,0:01:43.96,0:01:44.83,Default,,0000,0000,0000,,Ju keni Dialogue: 0,0:01:44.83,0:01:49.26,Default,,0000,0000,0000,,lindjen e një Perandorie të re Gjermane nga Lufta Franko-Prusiane e vitit 1871. Dialogue: 0,0:01:49.26,0:01:53.10,Default,,0000,0000,0000,,Kjo Perandori e re Gjermane, Dialogue: 0,0:01:53.10,0:01:57.40,Default,,0000,0000,0000,,në thelb është një zgjerim i Prusisë, rrënjësisht një Dialogue: 0,0:01:57.40,0:01:58.87,Default,,0000,0000,0000,,mbretëri Gjermane, Dialogue: 0,0:01:58.87,0:02:02.63,Default,,0000,0000,0000,,ata veq e kishin një luftë me Francën, morën disa territore të vlefshme nga Franca, Dialogue: 0,0:02:02.63,0:02:06.87,Default,,0000,0000,0000,,ata janë paranoik që Franca dëshiron t'iu kthehet atyre, Dialogue: 0,0:02:06.87,0:02:10.70,Default,,0000,0000,0000,,janë mosbesues lidhur me rusët, dhe ata kanë disa lidhje me Dialogue: 0,0:02:10.70,0:02:14.55,Default,,0000,0000,0000,,austriakët, apo më mirë të them austro-hungarezët, Dialogue: 0,0:02:14.55,0:02:19.31,Default,,0000,0000,0000,,dhe kështu në vitin 1879, ata nënshkruan Traktatin e Aleancës së dyfishtë Dialogue: 0,0:02:19.31,0:02:24.70,Default,,0000,0000,0000,,në mes të Gjermanisë dhe Austro-Hungarisë që ta mbrojnë njëra tjetrën nëse Rusia sulmon. Dialogue: 0,0:02:24.70,0:02:27.82,Default,,0000,0000,0000,,Ato kishin këtë armik të përbashkët mu këtu:\NRusinë. Dialogue: 0,0:02:27.82,0:02:30.57,Default,,0000,0000,0000,,Prandaj ata do të...më lejoni ta ngjyrosë me një ngjyrë tjetër... Dialogue: 0,0:02:30.57,0:02:32.74,Default,,0000,0000,0000,,Ata do ta mbrojnë njëri tjetrin. Dialogue: 0,0:02:32.74,0:02:36.11,Default,,0000,0000,0000,,Pra kjo e bëri Perandorinë e re Gjermane të ndihet pak më mirë për Dialogue: 0,0:02:36.11,0:02:39.63,Default,,0000,0000,0000,,pozitën e saj në Evropë në qoftë se do të futeshin në luftë me cilindo Dialogue: 0,0:02:39.63,0:02:41.38,Default,,0000,0000,0000,,nga këto karaktere. Dialogue: 0,0:02:41.38,0:02:43.29,Default,,0000,0000,0000,,Pastaj në vitin 1892, Dialogue: 0,0:02:43.29,0:02:45.36,Default,,0000,0000,0000,,ju mund ta imagjinoni nëse keni luajtur ndonjëherë një lojë me rrezik, Dialogue: 0,0:02:45.36,0:02:49.02,Default,,0000,0000,0000,,ose nëse keni luajtur lojën e Diplomacisë, e cila faktikisht bazohet në atë që ka ndodhur Dialogue: 0,0:02:49.02,0:02:50.47,Default,,0000,0000,0000,,në luftën e Parë Botërore, Dialogue: 0,0:02:50.47,0:02:54.42,Default,,0000,0000,0000,,nëse i shihni disa njerëz me të cilët mund të jeni në luftë që fillojnë të shoqërohen, Dialogue: 0,0:02:54.42,0:02:57.44,Default,,0000,0000,0000,,ju dëshironi të gjeni shokë të tjerë, aleanca tjera që ju mund ti formoni në rastë se Dialogue: 0,0:02:57.44,0:02:59.27,Default,,0000,0000,0000,,ju shpallin luftë juve. Dialogue: 0,0:02:59.27,0:03:02.25,Default,,0000,0000,0000,,Pra në vitin 1892, keni një aleancë në mes të Francës dhe Dialogue: 0,0:03:02.25,0:03:07.33,Default,,0000,0000,0000,,Rusisë, Konventa Ushtarake Franko-Ruse, pra kjo është një aleancë...më lejoni Dialogue: 0,0:03:07.33,0:03:10.59,Default,,0000,0000,0000,,ta ngjyrosi këtë me të purpurt prap. Dialogue: 0,0:03:10.59,0:03:11.75,Default,,0000,0000,0000,,Ju keni një aleancë Dialogue: 0,0:03:11.75,0:03:13.41,Default,,0000,0000,0000,,në mes të Francës Dialogue: 0,0:03:13.41,0:03:14.68,Default,,0000,0000,0000,,Francës Dialogue: 0,0:03:14.68,0:03:16.19,Default,,0000,0000,0000,,dhe Rusisë. Dialogue: 0,0:03:16.19,0:03:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Dhe pastaj më në fund në fillim të 1900-ës, 1904 deri Dialogue: 0,0:03:19.80,0:03:20.53,Default,,0000,0000,0000,,1907, Dialogue: 0,0:03:20.53,0:03:24.24,Default,,0000,0000,0000,,kemi një sërë marrëveshjesh, "traktate miqësore" që në thelb do të thotë "marrëveshje" Dialogue: 0,0:03:24.24,0:03:28.18,Default,,0000,0000,0000,,marrëveshje në mes të Perandorisë Britanike dhe Francës, në mes të Perandorisë Britanike dhe Dialogue: 0,0:03:28.18,0:03:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Perandorisë Ruse, Dialogue: 0,0:03:29.82,0:03:33.85,Default,,0000,0000,0000,,që në thelb të kenë marrdhënie të mira mes vete. \NKëto nuk ishin lidhje të Dialogue: 0,0:03:33.85,0:03:37.63,Default,,0000,0000,0000,,tilla që "Hej, nëse dikush të sylmon ty, unë do të sulmoj ata", por Dialogue: 0,0:03:37.63,0:03:41.44,Default,,0000,0000,0000,,ato në fakt ishin në gjendje të zgjidhnin shumë çështje lidhur me Dialogue: 0,0:03:41.44,0:03:43.80,Default,,0000,0000,0000,,pushtimet tjera perandorake të tyre Dialogue: 0,0:03:43.80,0:03:48.05,Default,,0000,0000,0000,,dhe ato formonin atë që quhet "Traktatin e Trefishtë",\Nmarrëveshjen e trefishtë Dialogue: 0,0:03:48.05,0:03:50.10,Default,,0000,0000,0000,,në mes të Dialogue: 0,0:03:50.10,0:03:51.80,Default,,0000,0000,0000,,Britanisë, në mes të Perandorisë Britanike, Dialogue: 0,0:03:51.80,0:03:55.19,Default,,0000,0000,0000,,si dhe këtu i rrumbullaksova Mretërinë e Bashkuar, Franca Dialogue: 0,0:03:55.19,0:03:57.29,Default,,0000,0000,0000,,Franca dhe Rusia. Dialogue: 0,0:03:57.29,0:04:00.76,Default,,0000,0000,0000,,Dhe në anën tjetër kishim Aleancën Tripalëshe: keni Gjemaninë, Dialogue: 0,0:04:00.76,0:04:06.04,Default,,0000,0000,0000,,Austro-Hungarinë, dhe poashtu keni...keni edhe Italinë. Dialogue: 0,0:04:06.04,0:04:10.03,Default,,0000,0000,0000,,Tani arsyeja pse, edhe pse hyrja në Luftën e Parë Botërore, Italia dikur ishte Dialogue: 0,0:04:10.03,0:04:14.21,Default,,0000,0000,0000,,pjesë e Aleancës Tripalëshe, dhe kishte traktate në mes të Italisë dhe Gjermanisë për Dialogue: 0,0:04:14.21,0:04:16.09,Default,,0000,0000,0000,,tu bërë pjesë e kësaj aleance tripalëshe, Dialogue: 0,0:04:16.09,0:04:19.93,Default,,0000,0000,0000,,arsyeja pse nuk po fokusohem te ato, ështe sepse kur lufta filloi, Italia nuk kaloi në Dialogue: 0,0:04:19.93,0:04:24.30,Default,,0000,0000,0000,,anën e Gjermanisë dhe Austro-Hungarisë. Dialogue: 0,0:04:24.30,0:04:29.24,Default,,0000,0000,0000,,Ajo kaloi në anën e aleatëve, në anën e Marrëveshjes Tripalëshe. Dialogue: 0,0:04:29.24,0:04:31.83,Default,,0000,0000,0000,,Por kjo do të ju japë juve një sqarim të mirë pse Dialogue: 0,0:04:31.83,0:04:37.36,Default,,0000,0000,0000,,ajo që duket një luftë regjionale në Evropën Juglindore Dialogue: 0,0:04:37.36,0:04:41.57,Default,,0000,0000,0000,,kthehet në një luftë mbanë evropiane dhe realisht në një luftë botërore.