WEBVTT

00:00:00.627 --> 00:00:10.000
Ta có góc ABC, và hình vẽ như sau, đỉnh của nó sẽ ở điểm 'B'

00:00:10.000 --> 00:00:15.600
Điểm 'A' nằm ở đây, và điểm 'C' ở kia

00:00:15.600 --> 00:00:23.800
Và ta có một góc khác là DAB, đúng hơn là góc DBA

00:00:23.800 --> 00:00:26.333
Tôi muốn góc này cũng có đỉnh 'B'

00:00:26.333 --> 00:00:34.000
Và hình vẽ như thế này, ở đây là điểm 'D'

00:00:34.000 --> 00:00:41.733
Và ta đã biết số đo góc DBA bằng 40 độ.

00:00:41.733 --> 00:00:45.867
Vậy, góc này có số đo 40 độ

00:00:45.867 --> 00:00:56.600
Cho số đo góc ABC bằng 50 độ

00:00:56.600 --> 00:00:58.733
Sẽ có nhiều điều thú vị xảy ra ở đây

00:00:58.733 --> 00:01:02.667
Điểm thú vị đầu tiên là bạn có thể nhận ra rằng cả hai góc này

00:01:02.667 --> 00:01:06.133
có chung một cạnh, nếu bạn xem những cạnh này là các tia, chúng có thể là những đường thẳng

00:01:06.133 --> 00:01:08.400
Với những đoạn thẳng hoặc tia, nếu bạn xem chúng là tia,

00:01:08.400 --> 00:01:13.267
thì cả hai góc sẽ có chung tia BA, và khi hai góc

00:01:13.267 --> 00:01:16.933
như thế này có chung cạnh, chúng được gọi là hai góc kề nhau

00:01:16.933 --> 00:01:20.667
Bởi vì từ "kề" có nghĩa là 'bên cạnh'

00:01:20.667 --> 00:01:26.933
Đây là những góc kề nhau.

00:01:26.933 --> 00:01:29.933
Bây giờ, còn một điều khác mà bạn có thể sẽ thấy thú vị,

00:01:29.933 --> 00:01:33.067
chúng ta biết rằng số đo góc DBA là 40 độ

00:01:33.067 --> 00:01:35.933
và số đo góc ABC là 50 độ

00:01:35.933 --> 00:01:42.133
và bạn có thể đoán được rằng số đo góc DBC là bao nhiêu

00:01:42.133 --> 00:01:47.067
số đo góc DBC, nếu chúng ta đưa thước đo độ đến đây

00:01:47.067 --> 00:01:49.800
tôi sẽ không đưa thước đo độ vào, nó sẽ làm hình vẽ của tôi lộn xộn

00:01:49.800 --> 00:01:51.867
nhưng nếu chúng ta... Tôi sẽ vẽ nhanh một thước đo độ

00:01:51.867 --> 00:01:55.800
Khi đó, nếu chúng ta đặt thước đo độ ở đây, rõ ràng góc này sẽ mở đến 50 độ

00:01:55.800 --> 00:01:59.133
và góc này sẽ bằng 40 độ, vì vậy nếu bạn muốn

00:01:59.133 --> 00:02:01.467
tìm độ lớn góc DBC,

00:02:01.467 --> 00:02:05.800
thì, nó sẽ là tổng của 40 và 50 độ.

00:02:05.800 --> 00:02:08.467
Tôi sẽ xóa bớt hình ở đây, để cho hình vẽ được rõ ràng

00:02:08.467 --> 00:02:13.933
Vậy, số đo góc DBC sẽ là 90 độ

00:02:13.933 --> 00:02:16.600
và chúng ta đã biết rằng góc 90 độ là một góc đặc biệt

00:02:16.600 --> 00:02:22.667
đây là một góc vuông, một góc vuông

00:02:22.667 --> 00:02:30.000
Còn có một từ dùng để chỉ hai góc có tổng là 90 độ,

00:02:30.000 --> 00:02:31.600
và đó là góc phụ nhau.

00:02:31.600 --> 00:02:43.733
Chúng ta cũng có thể nói là góc DBA và 
góc ABC phụ nhau


00:02:43.733 --> 00:02:51.067
Vì tổng số đo của cúng bằng 90 độ,

00:02:51.067 --> 00:02:57.333
Nên số đo góc DBA cộng số đo góc ABC,

00:02:57.333 --> 00:03:03.867
bằng 90 độ, chúng tạo thành một góc vuông
khi ta cộng chúng lại.

00:03:03.867 --> 00:03:08.000
Và có một thuật ngữ khác, nó cũng có liên quan
đến góc vuông,

00:03:08.000 --> 00:03:14.400
khi bạn tạo được, một góc vuông 
được tạo ra, 2 tia tạo nên góc vuông,

00:03:14.400 --> 00:03:17.600
hoặc 2 đường thẳng tạo nên góc vuông đó,
cũng có thể là 2 đoạn thẳng,

00:03:17.600 --> 00:03:20.200
được gọi là VUÔNG GÓC (hay thẳng góc).

00:03:20.200 --> 00:03:23.200
Nên vì ta biết số đo của góc DBC bằng 90 độ,

00:03:23.908 --> 00:03:27.362
nên góc DBC là một góc vuông, điều này
cho ta biết

00:03:31.362 --> 00:03:36.169
DB, nếu ta gọi như vậy, có thể nói đoạn DB

00:03:36.667 --> 00:03:47.400
vuông góc với đoạn BC,

00:03:47.400 --> 00:03:55.400
hay ta cũng có thể nói là tia BD,
thay vì dùng từ "vuông góc"

00:03:55.400 --> 00:03:59.533
Ta cũng có kí hiệu này, để biểu thị cho
hai đường vuông góc,

00:03:59.533 --> 00:04:03.533
DB vuông góc với BC

00:04:03.533 --> 00:04:07.000
nên tất cả các phát biểu ở đây,

00:04:07.000 --> 00:04:11.800
đều dẫn đến một điều là góc tạo bởi 
DB và BC

00:04:11.800 --> 00:04:14.933
là một góc 90 độ

00:04:14.933 --> 00:04:19.667
Bây giờ, ta có một khái niệm mới khi
ta cộng 2 góc lại với nhau,

00:04:19.667 --> 00:04:24.600
Ví dụ, tôi có một góc ở đây,

00:04:24.600 --> 00:04:31.133
Tôi sẽ vẽ ra, đặt tên cho nó cái,

00:04:31.133 --> 00:04:38.267
tôi sẽ đặt một vài chữ cái để xác định,
'X','Y' và 'Z'.

00:04:38.267 --> 00:04:45.800
Ta cho số đo góc XYZ bằng 60 độ,

00:04:45.800 --> 00:04:53.667
Và ta tạo một góc khác, nhìn như thế này,

00:04:53.667 --> 00:05:01.933
tôi sẽ gọi tên là, có thể là 'M','N','O',

00:05:01.933 --> 00:05:08.133
và số đo của góc MNO là 120 độ.

00:05:08.133 --> 00:05:12.333
Nên ta đã có 2 số đo của chúng, 
tôi sẽ ghi vào luôn,

00:05:12.333 --> 00:05:24.667
số đo góc MNO cộng số đo góc XYZ,

00:05:24.667 --> 00:05:30.933
bằng với, nó sẽ bằng với 120 độ cộng 60 độ.

00:05:30.933 --> 00:05:35.800
bằng 180 độ, nên nếu bạn cộng 2 góc này lại,

00:05:35.800 --> 00:05:39.200
Bạn đang đi hết một nửa đường tròn

00:05:39.200 --> 00:05:44.333
Hoặc đi hết một nửa hình tròn, hoặc là
một hình bán nguyệt như thước đo độ vậy.

00:05:44.333 --> 00:05:50.067
và khi bạn có 2 góc cộng lại bằng 180 độ, 
ta gọi đó là 2 góc BÙ NHAU

00:05:50.067 --> 00:05:53.667
tôi biết đôi lúc hơi khó nhớ một chút,
90 độ là PHỤ NHAU,

00:05:53.667 --> 00:05:55.400
đó là hai góc phụ (phụ thuộc, bổ trợ)
với nhau


00:05:55.400 --> 00:06:04.333
và nếu bạn cộng lại bằng 180 độ, bạn sẽ có
những góc bù nhau,

00:06:04.333 --> 00:06:07.267
và nếu bạn có 2 góc bù nhau và còn kề nhau,

00:06:07.267 --> 00:06:12.200
khi chúng có 1 cạnh chung,
tôi sẽ vẽ nó ở đây,

00:06:12.200 --> 00:06:14.933
bạn có một góc như thế này,

00:06:14.933 --> 00:06:19.133
và bạn có một góc khác, ta gắn chữ cái vào 
một lần nữa,

00:06:19.133 --> 00:06:20.667
Nên tôi phải tái sử dụng các chữ cái,

00:06:20.667 --> 00:06:28.333
ta có 'A','B','C', và bạn cũng có 
một góc khác nhìn như thế này

00:06:28.333 --> 00:06:36.000
tôi đã dùng 'C', nó như thế này

00:06:36.000 --> 00:06:40.667
lưu ý một lần nữa là đây là góc 50 độ,

00:06:40.667 --> 00:06:43.733
còn góc này bằng 130 độ,

00:06:43.733 --> 00:06:49.600
rõ ràng khi DBA cộng với ABC, 
nếu bạn cộng chúng lại,

00:06:49.600 --> 00:06:53.333
bạn sẽ được 180 độ

00:06:53.333 --> 00:06:56.133
nên chúng bù nhau, để tôi viết lại,

00:06:56.133 --> 00:07:05.333
góc DBA và góc ABC bù nhau,

00:07:05.333 --> 00:07:14.245
chúng cộng lại bằng 180 độ, 
nhưng chúng cũng là những góc kề nhau,

00:07:14.245 --> 00:07:17.875
và vì các góc này bù nhau, 
và chúng còn kề nhau nữa

00:07:17.892 --> 00:07:22.377
Nếu bạn nhìn và cái góc rộng hơn này, 
góc tạo bởi hai cạnh không phải cạnh chung,

00:07:22.454 --> 00:07:31.717
nếu bạn nhìn vào góc DBC, nó chính là một đường thẳng,

00:07:31.717 --> 00:07:36.733
và ta có thể là GÓC BẸT.

00:07:36.733 --> 00:07:40.733
Vâng, tôi đã giới thiệu cho bạn một đống 
những tên gọi ở đây bây giờ tôi nghĩ

00:07:40.733 --> 00:07:45.800
ta có tất cả các công cụ ta cần
để làm một vài phép chứng mình thú vị

00:07:45.800 --> 00:07:50.867
và tóm tắt lại ta đã nói về góc kề,
và tôi đoán những góc

00:07:50.867 --> 00:07:55.867
mà cộng lại bằng 90 độ 
đều có thể coi là phụ nhau,

00:07:55.867 --> 00:07:57.533
Đây, cộng lại bằng 90 độ

00:07:57.533 --> 00:08:03.267
nếu chúng kề với nhau và 
hai cạnh hai bên tạo thành một góc vuông

00:08:03.267 --> 00:08:08.133
khi bạn có một góc vuông ở đây thì
hai cạnh hai bên được cho là

00:08:08.133 --> 00:08:10.133
VUÔNG GÓC

00:08:10.133 --> 00:08:13.400
Và nếu nếu bạn có hai góc cộng lại 
bằng 180 độ.

00:08:13.400 --> 00:08:17.267
Thì chúng được coi là BÙ NHAU, 
và nếu chúng còn kề với nhau.

00:08:17.267 --> 00:08:19.856
Các góc đó sẽ tạo thành một GÓC BẸT.

00:08:20.025 --> 00:08:22.944
Hoặc một cách khác để nói về nó là
nếu bạn có một góc bẹt,

00:08:24.667 --> 00:08:26.267
nếu bạn có một góc, thì có còn lại

00:08:26.267 --> 00:08:29.267
sẽ bù với góc mà bạn có,
chúng cộng lại sẽ bằng 180 độ.